Hogeschool Arnhem en Nijmegen (HAN)

Transcriptie

1 Hogeschool Arnhem en Nijmegen (HAN) Opleiding: Food & Business, bachelor Varianten: voltijd Visitatiedatum: 26 april 2005 NQA (Netherlands Quality Agency) Utrecht, september 2005

2 2 NQA - visitatie Hogeschool van Arnhem en Nijmegen, opleiding Food & Business

3 Inhoud 3 Deel A: Onderwerpen Voorwoord Inleiding Werkwijze Oordeelsvorming Oordelen per onderwerp Schematisch overzicht oordelen Totaaloordeel 13 Deel B: Facetten 15 Onderwerp 1 Doelstellingen van de opleiding 17 Onderwerp 2 Programma 20 Onderwerp 3 Inzet van personeel 29 Onderwerp 4 Voorzieningen 32 Onderwerp 5 Interne kwaliteitszorg 34 Onderwerp 6 Resultaten 37 Deel C: Bijlagen 41 Bijlage 1 Onafhankelijkheidsverklaring panelleden 43 Bijlage 2 Deskundigheden panelleden 45 Bijlage 3 Bezoekprogramma 49 Bijlage 4 Kengetallen 50 Bijlage 5 Overzichtslijst van door de opleiding ter inzage gelegd materiaal 52 NQA - visitatie Hogeschool van Arnhem en Nijmegen, opleiding Food & Business 3

5 Deel A: Onderwerpen NQA - visitatie Hogeschool van Arnhem en Nijmegen, opleiding Food & Business 5

7 Onderwerpen 1.1 Voorwoord In dit rapport doet het panel dat in opdracht van NQA de opleiding Food & Business van de Hogeschool Arnhem en Nijmegen (HAN) heeft gevisiteerd, verslag van zijn werkwijze, bevindingen en conclusies. Het onderzoek vond plaats in het kader van de accreditatie van hogere beroepsopleidingen. Het onderzoek is feitelijk gestart in februari 2005, het moment waarop de opleiding haar zelfevaluatierapport bij de NQA aanleverde. Een visitatiebezoek vond plaats op 26 april 2005 en werd uitgevoerd door een panel dat bestond uit de volgende personen: De heer dr. J.M. van der Meer (voorzitter, domein/werkveld Food & Business); De heer prof. dr. ir. J.C.M. van Trijp (domein/werkveld Food & Business, kennis van het hoger onderwijs); De heer W.P.N. Pennings (student-lid); De heer drs. G.J.H. Vermeulen (NQA-auditor). Het panel voldoet aan de eisen zoals gesteld in het document Protocol ter beoordeling van de werkwijze van visiterende en beoordelende instanties van de NVAO (12 mei 2003). Het panel beschikt over domeinspecifieke deskundigheid, onderwijs- en auditdeskundigheid en deskundigheid over de internationale ontwikkelingen van de discipline (zie bijlage 2). Het rapport bestaat uit drie delen: Deel A: een hoofdrapport, het Onderwerprapport, waarin de oordelen van het panel over de basiskwaliteit van de opleiding op onderwerpniveau worden uitgesproken en de overwegingen waarop die oordelen zijn gebaseerd. Het gaat hier om oordelen in de gradatie positief/negatief. Tevens wordt hier het eindoordeel geformuleerd. Deel B: een Detailrapport waarin op facetniveau door het panel oordelen en argumenten ter onderbouwing van dat oordeel worden gegeven. De oordelen gaan hier uit van de vierpuntsschaal (onvoldoende, voldoende, goed en excellent) zoals die door de NVAO is voorgeschreven. Dit detailrapport vormt de basis van het Onderwerprapport. Deel C: hierin zijn alle relevante bijlagen opgenomen. 1.2 Inleiding De Hogeschool van Arnhem en Nijmegen (HAN) is in 1996 ontstaan door een fusie van de HEAO-Arnhem, Hogeschool Gelderland en Hogeschool Nijmegen. De HAN telt ruim studenten en circa medewerkers. Het onderwijsaanbod omvat 74 bachelor- en masteropleidingen. De HAN kent vier faculteiten en een academie; de faculteiten Gezondheid, Gedrag en Maatschappij (GGM), Economie en Management, Educatie, Techniek en de Informatica Communicatie Academie. De hogeschool heeft locaties in Arnhem en Nijmegen. NQA - visitatie Hogeschool van Arnhem en Nijmegen, opleiding Food & Business 7

8 De bacheloropleiding Food & Business is een nieuwe opleiding binnen de HAN. De opleiding Food & Business is in studiejaar 2000/2001 ontstaan uit de vrije studierichting Voeding en Management binnen de opleiding Voeding en Diëtetiek. De eerste propedeusestudenten zijn gestart in het studieduur 2000/2001. De bacheloropleiding Food & Business maakte deel uit van de Faculteit GGM. Per januari 2005 is de opleiding door de Faculteit GGM overgedragen aan de Faculteit Economie en Management (FEM) en maakt Food & Business deel uit van het Institute of International Business and Communication, waarvan ook andere opleidingen deel uitmaken die de bachelortitel Commerce afgeven. De opleiding komt voort uit het samengestelde programma Voeding en Management, dat sterk was gebonden aan de opleiding Voeding & Diëtetiek van de Faculteit GGM. Het proces van ontvlechting met de opleiding Voeding en Diëtetiek vraagt tijd en voorbereiding; de opleidingen blijven daarom tot september 2005 nog als afdeling bijeen. De opleiding Food & Business wordt alleen in voltijd aangeboden. De opleiding is gehuisvest op de nieuwbouwlocatie van de HAN-campus te Nijmegen. De campus ligt aangrenzend aan het complex van de Radboud Universiteit Nijmegen. Er staan bij de opleiding in totaal 104 studenten ingeschreven. Jaarlijks schrijven zich ongeveer 30 nieuwe studenten in. Het onderwijs wordt verzorgd door 26 docenten; de omvang van het team is 14,11 fte (samen met de opleiding Voeding en Diëtetiek). De docent/studentratio per september 2004 is 1 : 29,7. De HAN heeft een grootschalige onderwijsvernieuwing ontwikkeld, de HAN Onderwijsflexibilisering, het HOF-project. Het project is van grote betekenis voor alle opleidingen. Doel van het project is innovatie van het onderwijs en de onderwijsorganisatie te bewerkstelligen. De onderwijsvernieuwing doet recht aan maatschappelijke ontwikkelingen door het onderwijs meer vraaggestuurd in te richten, waardoor de student verantwoordelijk wordt voor zijn eigen leerproces. De vernieuwing brengt met zich mee dat het onderwijs van de HAN, voor zover dat nog niet het geval is, gericht wordt op competentieleren. Uitgangspunt zijn realistische, complexe beroepstaken. Met het HOF-project wordt ook invulling gegeven aan de BAMA-structuur. Inhoudelijk verwante opleidingen worden gegroepeerd in domeinen. Food & Business valt als opleiding binnen de sector Hoger Economisch Onderwijs en is gegroepeerd in het domein Commerce. De opleiding heeft veel raakvlakken met andere opleidingen die ook de bachelortitel Commerce afgeven. De basisindeling voor elke leerroute is die van major en minor. In de major staan de beroepscompetenties waartoe wordt opgeleid centraal. Het kiezen van een minor geeft de student de kans om zich te profileren voor de arbeidsmarkt. Een minor is evenals de major ingericht rond een of meer beroepstaken en heeft een omvang van minimaal 30 EC s. De realisering van het HOF-project zal vanaf september 2005 plaatsvinden, startend in het eerste studiejaar. In het HOF-project werkt Food & Business inhoudelijk nauw samen met andere opleidingen in het domein Commerce: de opleidingen Commerciële Economie, Small Business en Retail Management, International Business and Languages. De opleiding is onder de naam Voeding en Management voor het laatst gevisiteerd in februari De uitkomsten zijn vastgelegd in het rapport Voeding verantwoord (september 2000). 8 NQA - visitatie Hogeschool van Arnhem en Nijmegen, opleiding Food & Business

9 1.3 Werkwijze De visitatie van de opleiding door het panel heeft plaatsgevonden conform de werkwijze zoals die is neergelegd in het beoordelingsprotocol van NQA en die hieronder wordt beschreven. Dit houdt tevens in dat het panel heeft vastgesteld dat het zelfevaluatierapport en de bijlagen een duidelijke basis bood voor het visitatiebezoek en dat de visitatie plaats vond op basis van het voor de opleidingen geldende domeinspecifieke referentiekader (zie facet 1.2). NQA onderscheidt drie fasen in het visiteren: de voorbereidingsfase, het eigenlijke visitatiebezoek en de rapportagefase. Hieronder volgt een korte toelichting per fase. De voorbereidingsfase Allereerst heeft een NQA-auditor het zelfevaluatierapport gecheckt op kwaliteit en compleetheid (de screening) en daarmee op bruikbaarheid voor de visitatie. Nadat het zelfevaluatierapport met de bijlagen in orde was bevonden (februari 2005), zijn de panelleden zich inhoudelijk gaan voorbereiden op het bezoek (vanaf maart 2005). Zij lazen het zelfevaluatierapport (en bijlagen), formuleerden in een beoordelingsformat voorlopige oordelen op basis van argumenten en zij formuleerden vraagpunten, die doorgegeven werden aan de NQA-auditor. Op basis van een overzicht van voorlopige oordelen inventariseerde de NQA-auditor tenslotte kernpunten en prioriteiten voor materialenonderzoek en gesprekken. Tijdens een voorbereidende vergadering is het visitatiebezoek concreet voorbereid. Door middel van een agenderende audit zijn de belangrijkste agenda-onderwerpen voor het visitatiebezoek bepaald, zodat de opleiding en het visitatiepanel zich op adequate konden voorbereiden op het visitatiebezoek. De opleiding heeft in haar zelfevaluatierapport kenbaar gemaakt voor welk domeinspecifiek referentiekader zij kiest. De NQA-auditor heeft met de domeindeskundigen in het panel bekeken of sprake is van adequate domeinspecifieke doelstellingen, of dat nadere aanvulling dan wel nadere specificatie nodig is. In het detailrapport is aangegeven op welke landelijke beroeps- en opleidingsprofielen het domeinspecifieke kader (en het opleidingsprogramma) is gebaseerd. Het visitatiebezoek NQA heeft een bezoekprogramma ontwikkeld voor de (dag-)indeling van het visitatiebezoek dat is aangepast aan de specifieke situatie van de opleidingen (bijlage 3). Er vonden gesprekken plaats met een representatieve vertegenwoordiging van docenten, studenten, werkveld, afgestudeerden en met het management. Aan het begin en tijdens het bezoek is ter inzage gevraagd materiaal bestudeerd. Tussen de gesprekken door heeft het panel zogenaamde schakelmomenten ingelast om de bevindingen uit te wisselen en te komen tot gezamenlijke en meer definitieve (tussen-)oordelen. De bevindingen zijn door de panelleden schriftelijk beargumenteerd. Aan het einde van het bezoek heeft de voorzitter een mondelinge terugkoppeling gegeven van enkele indrukken en ervaringen van het panel, zonder expliciete oordelen uit te spreken. NQA - visitatie Hogeschool van Arnhem en Nijmegen, opleiding Food & Business 9

10 De fase van rapporteren Door NQA is, op basis van de bevindingen van het panel, een tweeledige rapportage opgesteld, bestaande uit een detailrapport en een onderwerprapport, waarin de kwaliteit van de opleiding is beoordeeld. Met dit rapport wordt door de opleiding accreditatie aangevraagd bij de NVAO. In het detailrapport wordt door NQA gerapporteerd op facetniveau. De opleiding heeft in juni 2005 een concept van dit rapport voor een check op feitelijke onjuistheden ontvangen. Naar aanleiding daarvan zijn enkele wijzigingen aangebracht. In het onderwerprapport wordt door NQA een oordeel op de onderwerpen en op de opleiding als geheel gegeven. Dit rapport is in augustus 2005 voor een check op feitelijke onjuistheden aan de opleiding voorgelegd. Het definitieve rapport is door het panel vastgesteld in september Het visitatierapport is vervolgens ter beschikking gesteld aan de opleiding, die het samen met de accreditatieaanvraag kan indienen bij de NVAO. 1.4 Oordeelsvorming In dit hoofdstuk wordt per onderwerp een oordeel uitgesproken op basis van weging van de facetten die van dat onderwerp deel uitmaken. Bij deze weging spelen de beslisregels zoals die door de NQA in het Beoordelingsprotocol zijn geformuleerd en nader uitgewerkt in de notitie Handreiking voor oordeelsvorming een belangrijke rol. Tevens is bij de beoordeling rekening gehouden met accenten die de opleiding eventueel legt, het domeinspecifieke kader en een vergelijking met andere relevante opleidingen op een aantal aspecten. Het eindoordeel is voorzien van een aanvullende tekst als sprake is van: weging van de oordelen op facetniveau; benchmarking; generieke bevindingen die het facetniveau overschrijden; bepaalde accenten respectievelijk best practices. In de oordelen per onderwerp wordt steeds een herhaling gegeven van de oordelen op de facetten gevolgd door een weging die leidt tot het eindoordeel. De (uitgebreide) argumentatie is te vinden in het detailrapport. Wat betreft de benchmarking wordt een vergelijk gemaakt met andere soortgelijke opleidingen in Nederland. Voor de landelijke vergelijking maakt het panel gebruik van de centraal geregistreerde gegevens van het CRIHO, aangezien deze een vergelijkbaarheid mogelijk maken. Dit in tegenstelling tot opleidingseigen kengetallen met verschillen in definitie en registratie. 1.5 Oordelen per onderwerp Doelstellingen opleiding Aan het eerste facet van dit onderwerp is voor de opleiding Food & Business een goed toegekend. Voor het tweede en derde facet werd eveneens het oordeel goed toegekend. Het oordeel op dit onderwerp is derhalve positief. 10 NQA - visitatie Hogeschool van Arnhem en Nijmegen, opleiding Food & Business

11 De eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij het landelijk vastgestelde opleidingsprofiel van de opleidingen Food & Business. Dit is vastgelegd in het Opleidingsprofiel Voeding en Marketing (1999). Het opleidingsprofiel is tot stand gekomen op basis van een analyse van personeelsadvertenties waarvoor afgestudeerden in aanmerking komen, gesprekken met beroepsverenigingen en enquêtes onder afgestudeerden. Op basis van het landelijke opleidingsprofiel heeft de opleiding Food & Business in Nijmegen haar eigen eindtermen geformuleerd. Internationalisering is een belangrijk speerpunt van de opleiding. Specifieke aandachtsgebieden van de opleiding zijn: consumentenbehoeften, productmanagement, sensorisch onderzoek, productbeleid, kwaliteitszorg, merkenstrategie en communicatiebeleid. Andere opleidingen Food & Business kiezen eveneens eigen accenten zoals sensorisch onderzoek, toegepast onderzoek en productontwikkeling Programma De facetten Eisen hbo, Relatie doelstellingen en inhoud programma, Samenhang in het opleidingsprogramma, Studielast, Instroom, Duur en Afstemming tussen vormgeving en inhoud zijn gewaardeerd met het oordeel goed. Aan het facet Beoordeling en toetsing is het oordeel voldoende toegekend. Het oordeel op dit onderwerp is derhalve positief Inzet van personeel De opleiding scoort goed op het facet Eisen hbo. De facetten Kwantiteit personeel en Kwaliteit personeel zijn als voldoende gekwalificeerd. Het oordeel op dit onderwerp is dan ook positief Voorzieningen Het facet Materiële voorzieningen is gewaardeerd met het oordeel goed. Aan het facet Studiebegeleiding is het oordeel voldoende toegekend. Het oordeel op het onderwerp is derhalve positief Interne kwaliteitszorg De facetten Evaluatie resultaten en Maatregelen tot verbetering zijn met een goed beoordeeld. Aan het facet Betrekken van medewerkers, studenten, alumni en beroepenveld is het oordeel voldoende toegekend. Het oordeel op het onderwerp interne kwaliteitszorg is dan ook positief Resultaten Voor de opleiding zijn de facetten Gerealiseerd niveau en Onderwijsrendement met een voldoende beoordeeld. Het oordeel op dit onderwerp is derhalve positief. De opleiding heeft het onderwijsrendement van de opleiding vergeleken met landelijke gegevens van de drie andere opleidingen Food & Business (zie bijlage 4) op basis van cijfers die via de website van de HBO-raad beschikbaar zijn (CRIHO-bestand). De kengetallen van de HAN wijken enigszins af van de door de opleiding vermelde gegevens in het zelfevaluatierapport, maar geven geen aanleiding tot andere conclusies. Uit de cijfers blijkt dat de instroom van de opleiding Food & Business Nijmegen de afgelopen jaren licht is gedaald. De opleiding Food & Business Nijmegen scoort op het punt van de NQA - visitatie Hogeschool van Arnhem en Nijmegen, opleiding Food & Business 11

12 instroom gemiddeld. Gegevens over het rendement zijn beperkt beschikbaar aangezien de eerste studenten in het studiejaar 2003/2004 zijn afgestudeerd. Uit de gegevens blijkt dat het rendement van het eerste cohort (52% na vier jaar) ongeveer overeenkomt met het landelijke gemiddelde. De uitval na één jaar fluctueert weinig van jaar tot jaar en scoort gemiddeld. De uitval na drie jaar komt eveneens overeen met het landelijke gemiddelde. De verblijfsduur van studiestakers loopt op; in 2002 is de verblijfsduur gestegen tot 15,6 maanden. Dit is langer dan het landelijke gemiddelde. Over de studieduur van gediplomeerden zijn nog geen betrouwbare gegevens beschikbaar. 12 NQA - visitatie Hogeschool van Arnhem en Nijmegen, opleiding Food & Business

13 1.6 Schematisch overzicht oordelen Totaaloverzicht van oordelen op facet- en onderwerpniveau opleiding Food & Business Hogeschool Arnhem en Nijmegen Onderwerp/Facet Opleiding F & B 1.1 Domeinspecifieke eisen Goed 1.2 Niveau bachelor Goed 1.3 Oriëntatie HBO-bachelor Goed Totaal oordeel Positief 2.1 Eisen HBO Goed 2.2 Relatie doelstellingen en inhoud programma Goed 2.3 Samenhang in het opleidingsprogramma Goed 2.4 Studielast Goed 2.5 Instroom Goed 2.6 Duur Goed 2.7 Afstemming tussen vormgeving en inhoud Goed 2.8 Beoordeling en toetsing Voldoende Totaal oordeel Positief 3.1 Eisen HBO Goed 3.2 Kwantiteit personeel Voldoende 3.3 Kwaliteit personeel Voldoende Totaal oordeel Positief 4.1 Materiële voorzieningen Goed 4.2 Studiebegeleiding Voldoende Totaal oordeel Positief 5.1 Evaluatie resultaten Goed 5.2 Maatregelen tot verbetering Goed 5.3 Betrekken van medewerkers, studenten, alumni en beroepenveld Voldoende Totaal oordeel Positief 6.1 Onderwijsrendement Voldoende 6.2 Gerealiseerd niveau Voldoende Totaal oordeel Positief 1.7 Totaaloordeel Op grond van voorgaand schema en de inhoudelijke onderbouwing daarvan in paragraaf 1.5 waaruit blijkt dat de opleiding Food & Business van de Hogeschool Arnhem en Nijmegen op alle zes de onderwerpen positief scoort, is de conclusie dat het totaaloordeel over de opleiding positief is. De opleiding voldoet op alle facetten aan de basiskwaliteit en gaat daar op vele facetten bovenuit, met name waar het gaat om de onderwerpen Doelstellingen en Programma. NQA - visitatie Hogeschool van Arnhem en Nijmegen, opleiding Food & Business 13

15 Deel B: Facetten NQA - visitatie Hogeschool van Arnhem en Nijmegen, opleiding Food & Business 15

17 Deel B: Facetten Onderwerp 1 DOELSTELLINGEN VAN DE OPLEIDING Facet 1.1 Domeinspecifieke eisen Goed Criteria: - De eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij de eisen die door (buitenlandse) vakgenoten en de beroepspraktijk gesteld worden aan een opleiding in het betreffende domein (vakgebied/discipline en/of beroepspraktijk). Het oordeel goed is gebaseerd op de volgende argumenten: In 1999 hebben de toenmalige opleidingen Voeding en Marketing van de Hanzehogeschool Groningen en de Hogeschool van Limburg gezamenlijk het Opleidingsprofiel Voeding en Marketing (de benaming is in 1999 landelijk gewijzigd in Food & Business) opgesteld in samenspraak met het beroepenveld. Dit opleidingsprofiel is tot stand gekomen op basis van een analyse van personeelsadvertenties waarvoor afgestudeerden in aanmerking kwamen, gesprekken met beroepsverenigingen en enquêtes onder afgestudeerden. Op basis van dit landelijke opleidingsprofiel heeft de opleiding Food & Business in Nijmegen haar eigen eindtermen geformuleerd. Deze zijn samengesteld in overleg met het werkveld en met onderwijskundigen Voor de structurering van de eindtermen worden door de opleiding zes onderwijsgebieden onderscheiden: (1) marketing-, verkoop-, account-, productontwikkelings-, inkoop-, promotie- en logistieke plannen opstellen en beheersen, (2) leiding geven en besluiten nemen in een veranderende organisatie, (3) markt-, sensorisch-, consumenten-, microbiologisch- en voedselconsumptie onderzoek zelfstandig opzetten, uitvoeren en conclusies trekken, (4) nieuwe productconcepten en product-markt-combinaties ontwikkelen dan wel aanpassen, (5) kwaliteits, Arbo, en milieu (Kam)-systemen opzetten en beheren in de voedingsmiddelensector en (6) strategische informatie in de voedselketen beheersen. Het panel is van oordeel dat de eindtermen een goed beeld geven van de verschillende taakgebieden van een beginnend beroepsbeoefenaar. In 2003/2004 is een landelijk competentieprofiel voor de opleidingen Food & Business tot stand gekomen (De Foodmarketeer, Competentieprofiel 2003). Hierin worden drie niveaus beschreven waarop een afgestudeerde kan functioneren: strategisch, tactisch en operationeel. In het Opleidingsstatuut en onderwijsprogramma (2004) is een matrix weergegeven waarin de taken van een afgestudeerde en de verschillende niveaus zijn beschreven. Het landelijke competentieprofiel is besproken in de Beroepenveldcommissie (BVC). Uit de notulen blijkt dat de BVC heeft ingestemd met het landelijke profiel. De opleiding Food & Business gaat naar het domein bachelor of commerce en zal zich vanaf september 2005 gaan richten op de competenties zoals beschreven in Domeincompetenties Commerce (2004). Deze zijn in samenwerking met het werkveld NQA - visitatie Hogeschool van Arnhem en Nijmegen, opleiding Food & Business 17

18 opgesteld door de sector HEO van de HBO-raad en besproken in de beroepenveldcommissie Food & Business. Internationalisering is een belangrijk speerpunt van de opleiding. Het Beleidsplan Internationalisering wordt eens per vijf jaar vastgesteld door het managementteam, na advisering door de contactpersoon internationalisering. Met dit beleidsplan sluit de opleiding aan bij de kerndoelstellingen van de Hogeschool. De HAN streeft er naar dat per cohort 10% van de studenten naar het buitenland gaat en een korte uitwisseling van studenten met één onderwijsinstelling in het buitenland. Zij streven ernaar jaarlijks tenminste één docent in het buitenland een gastcollege te laten geven. De opleiding participeert op dit moment in twee internationale projecten en er zijn verscheidene samenwerkingsverbanden. Specifieke aandachtsgebieden van de opleiding zijn: consumentenbehoefte op het gebied van voeding; productmanagement, sensorisch onderzoek en ideeën voor productsamenstelling; interne en externe klantgerichtheid; productbeleid; kwaliteitszorg; merkenstrategie; communicatiebeleid (Opleidingsstatuut en Onderwijsprogramma Food & Business). Op basis van haar internationale contacten stelt de opleiding vast dat er geen goed vergelijkbare hbo-bachelor opleidingen zijn buiten Nederland, dat wil zeggen opleidingen die commerciële beroepstaken koppelen aan zowel voedingsinzichten als producten voor de industrie en de levensmiddelenhandel. Wel zijn er elders opleidingen die in zekere mate vergelijkbaar zijn zoals de Oecotrophologie opleidingen aan de Duitse Fachhochschule, de Engelse bachelorstudierichtingen Food Science en de Zweedse universitaire studies Kostvetenskap. Voorts zijn er opleidingen op het gebied van catering en horeca die naast management en commerciële vakken ook food in de zin van levensmiddelen en recepturen in hun programma aanbieden. Deze opleidingen zijn te vinden aan de Fachhochschulen in Oostenrijk, Frankrijk en bacheloropleidingen voor de cateringindustrie in Groot Brittannië. Afgestudeerden van de opleiding Food & Business komen terecht in de voedingsen genotmiddelenindustrie, de levensmiddelenhandel of overige functiegebieden zoals consultancy of zelfstandig ondernemerschap. Met het HOF-project zal de aansluiting op het domein Commerce een belangrijke rol gaan spelen bij de invulling van het onderwijs op basis van het nieuwe competentieprofiel De Foodmarketeer; Competentieprofiel 2003 (vastgesteld door het landelijk overleg van de vier opleidingen Food & Business). Facet 1.2 Niveau bachelor Goed Criteria: - De eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij algemene, internationaal geaccepteerde beschrijvingen van de kwalificaties van een bachelor. 18 NQA - visitatie Hogeschool van Arnhem en Nijmegen, opleiding Food & Business

19 Het oordeel goed is gebaseerd op de volgende argumenten: De eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij het landelijk vastgestelde opleidingsprofiel van de opleidingen Food & Business. Dit is vastgelegd in het opleidingsprofiel Voeding en Marketing (1999), opgesteld door de Hanzehogeschool Groningen en de toenmalige Hogeschool van Limburg (zie 1.1). De op grond van dit profiel door de opleiding geformuleerde eindtermen zijn gericht op het niveau van de beginnend beroepsbeoefenaar (hbo-bachelor). In het zelfevaluatierapport heeft de opleiding in een matrix de eindtermen gekoppeld aan de vijf Dublin Descriptoren en aan de vertaling hiervan naar generieke kwalificaties hbobachelor. De matrix laat zien dat de eindtermen aansluiten bij deze internationaal geaccepteerde aanduiding voor het hbo-bachelor niveau. De opleiding schrijft in het zelfevaluatierapport dat bij de doelstellingen van de opleiding de algemene hbo-kwalificaties zijn meegenomen, hoewel ze niet altijd expliciet in de eindtermen zijn opgenomen. Het panel stelt vast dat een groot aantal eindtermen zodanig is geformuleerd dat het behalen ervan impliciet een of meer generieke kwalificaties hbobachelor vereist. Facet 1.3 Oriëntatie hbo-bachelor Goed Criteria: - De eindkwalificaties zijn mede ontleend aan de door (of in samenspraak met) het relevante beroepenveld opgestelde beroepsprofielen en/of beroepscompetenties. - De eindkwalificaties weerspiegelen het niveau van beginnend beroepsbeoefenaar in een specifiek beroep of samenhangend spectrum van beroepen waarvoor een hboopleiding vereist is of dienstig is. Het oordeel goed is gebaseerd op de volgende argumenten: De eindtermen van de opleiding Food & Business zijn gebaseerd op het landelijk vastgestelde opleidingsprofiel (zie 1.1). Deze eindtermen zijn gevalideerd door het beroepenveld en komen overeen met de benodigde vaardigheden voor de meest voorkomende beroepen op het terrein van Food & Business. De opleiding leidt studenten op die marketing- en managementfuncties gaan vervullen in profit-organisaties in de voedingsen genotmiddelenindustrie en -handel. De algemene functieaanduiding is foodmarketeer. In het beroepsprofiel worden het werkveld en de mogelijk door afgestudeerden te vervullen functies nader beschreven. Kerntaken zijn onderzoekstaken, commerciële taken, ontwerptaken, en beheertechnische taken, samenwerkingstaken en rapportagetaken. Alle taken hebben te maken met het vermarkten van voedsel. Het zelfevaluatierapport bevat een overzicht van voorbeeldfuncties die afgestudeerden kunnen vervullen. Het niveau van de functies varieert: operationeel, tactisch en strategisch. In kleinere bedrijven worden de verschillende niveaus vaak samengebracht in één functie. Startersfuncties zijn over het algemeen meer operationeel en beleidsvoorbereidend. Doorgroei vindt vooral plaats op tactisch en strategisch niveau. NQA - visitatie Hogeschool van Arnhem en Nijmegen, opleiding Food & Business 19

20 De opleiding noemt in het zelfevaluatierapport een aantal ontwikkelingen in de voedingsen genotmiddelenindustrie: internationalisering en fusies, veranderingen in consumentengedrag en toenemende aandacht voor milieu- en kwaliteitszorg. Door Europese wetgeving is in de foodsector veel aandacht voor ketenintegratie. Het panel herkent deze ontwikkelingen en stelt vast dat deze (soms impliciet) in de eindtermen afdoende tot uitdrukking komen. Onderwerp 2 PROGRAMMA Facet 2.1 Eisen hbo Goed Criteria: - Kennisontwikkeling door studenten vindt plaats via vakliteratuur, aan de beroepspraktijk ontleend studiemateriaal en via interactie met de beroepspraktijk en/of (toegepast) onderzoek. - Het programma heeft aantoonbare verbanden met actuele ontwikkelingen in het vakgebied / de discipline. - Het programma waarborgt de ontwikkeling van beroepsvaardigheden en heeft aantoonbare verbanden met de actuele beroepspraktijk. Het oordeel is goed gebaseerd op de volgende argumenten: In het zelfevaluatierapport geeft de opleiding aan dat zij op verschillende manieren studiemateriaal ontleent aan de beroepspraktijk. Zo wordt er studiemateriaal voor opdrachten in projectonderwijs aan de praktijk ontleend. Er worden gastcolleges gegeven, er wordt gewerkt met casussen uit de praktijk, er worden excursies georganiseerd, er is informatie over het trendthema rondom een actueel thema en studenten voeren buitenschoolse studieopdrachten uit. Studenten en alumni zijn zeer tevreden over met name de projectopdrachten omdat deze een directe link hebben met de praktijk en omdat de theorie in de projecten kan worden toegepast. De opleiding onderscheidt zich van de andere opleidingen Food & Business door meer nadruk te leggen op gezonde voeding. Ook is er relatief veel aandacht voor logistiek en economie. Het panel heeft vastgesteld dat dit weloverwogen keuzes van de opleiding zijn. Studenten zijn van mening dat de propedeuse een goed beeld geeft van de inhoud van de opleiding en de werkvormen. Veel aspecten die te maken hebben voeding komen aan de orde en studenten krijgen naar eigen zeggen een goed beeld van de beroepspraktijk. Niettemin pleiten zij ervoor het aantal excursies uit te breiden en meer gastdocenten uit te nodigen. Bestudering van het studiemateriaal door het panel laat zien dat vakliteratuur (boeken, artikelen en digitale bronnen) overal in het onderwijs gebruikt wordt voor het verwerven van kennis. Het actueel houden van de literatuur is de verantwoordelijkheid van de docent. Het panel heeft vastgesteld dat de opleiding gebruik maakt van relevante en actuele vakliteratuur. Wel valt op dat slechts in beperkte mate gebruik wordt gemaakt van buitenlandse vakliteratuur (afgezien van het onderwijs in de vreemde talen). 20 NQA - visitatie Hogeschool van Arnhem en Nijmegen, opleiding Food & Business

21 In het onderwijsprogramma is veel ruimte voor de ontwikkeling van beroepsvaardigheden, zoals managementvaardigheden, productontwikkelingsvaardigheden, gespreksvoering en markt)onderzoeksvaardigheden. Practica, open shop en skills lab zijn daarbij belangrijke werkvormen. In het onderwijs wordt gebruik gemaakt van speciale, in de beroepspraktijk gangbare, software, bijvoorbeeld Becel (een voedingsberekeningsprogramma) of Nutrace (ten behoeve van tracking en tracing). De opleiding geeft terugkoppeling aan het werkveld over de ervaringen met deze programma s. Interactie met de beroepspraktijk vindt plaats via stage, afstuderen, werkveldoriëntatie (door studenten en docenten), vakliteratuur en participatie in kenniskringen. In het derde jaar lopen de studenten een praktijkstage (28,6 EC s). Hierin ligt de nadruk op oriëntatie en deelname aan de werkzaamheden die de student ook na zijn studie zal verrichten. Tijdens de stage voert de student een aantal vakgerichte opdrachten uit. Tijdens terugkomdagen delen zij stage-ervaringen met andere studenten door onder andere werkveldpresentaties. De opleiding stelt vooraf eisen waaraan een stage moet voldoen (Stagevoorbereiding en verwerking 2004 F&B en Regeling afstudeerfase Food & Business). De kwaliteit van de stage wordt afgemeten aan de aard van de stageverlenende organisatie en het niveau van de stageactiviteiten en de begeleiding. Het stagewerkplan en stagelogboek bieden hier controle op. Het niveau van de stages wordt systematisch geëvalueerd door begeleiders. Het panel heeft aan de hand van de verslagen en gesprekken geconstateerd dat de stageopdrachten relevant zijn voor de opleiding en dat het niveau adequaat is. Ter voorbereiding op de afstudeerfase (30 EC s) volgen studenten de module voorbereiden afstudeerfase. Het afstuderen bestaat uit het uitvoeren van een opdracht in de praktijk, het schrijven van een rapport hierover en dit verdedigen in een eindgesprek (Regeling afstudeerfase Food & Business). De opleiding onderhoudt contacten met het lectoraat Logistiek sinds de opleiding in januari is overgegaan naar de Faculteit Economie en Management. Effectief zal de opleiding vanaf 1 september 2005 in het kader van het HOF tot het domein Commerce behoren. In het Beleidsplan Internationalisering (2005) voorziet in concrete activiteiten. Regelmatig volgen studenten hun stage buiten Nederland of ronden zij hun studie af met een afstudeerproject in het buitenland. In het curriculum zijn Engels en Duits als vreemde taal opgenomen. Beide talen worden op twee niveaus aangeboden. De opleiding kiest voor Duits omdat Duitsland voor ons land voor levensmiddelen de belangrijkste handelspartner is. Bij Duits start de opleiding voor de student op nulniveau. Studenten worden in staat gesteld 11,4 EC s (8 oude studiepunten) vrij in te vullen. De opleiding heeft de invulling van de vrije keuzeruimte een eigen aanbod ontwikkeld. Dit aanbod voorziet in programma-onderdelen als Mini-onderneming (de onderneming wordt opgezet door een groep studenten; binnen de onderneming worden alle met de uitoefening van de onderneming samenhangende functies door de deelnemers vervuld), NQA - visitatie Hogeschool van Arnhem en Nijmegen, opleiding Food & Business 21

22 Food Service Management en Hospitality (cateringprogramma waarin het werkveld en de cateringindustrie aan de orde komen) en Voeding en Gezondheid. De opleiding participeert in twee internationale projecten. Een project voor de ontwikkeling van de module Effect of consumer perception on food product development en een project waarin de module Food safety wordt ontwikkeld. Beide modulen worden in het programma geïmplementeerd. De alumni geven aan dat de meeste docenten de actualiteit in het onderwijs verwerken. De studenten geven in het gesprek aan dat de praktijkgerichtheid in projecten goed naar voren komt en deze ook heel reëel is. In het Studenttevredenheidsonderzoek (2004) oordeelt 84% van de studenten positief over de gerichtheid van de opleiding op de beroepspraktijk. Ook vindt 79% van de studenten dat de opleiding voorziet in een goede beroepsvoorbereiding. Verder blijkt uit het Studenttevredenheidsonderzoek dat 79% van mening is dat het niveau van de opleiding voldoet aan de verwachtingen. Facet 2.2 Relatie doelstellingen en inhoud programma Goed Criteria: - Het programma is een adequate concretisering van de eindkwalificaties, qua niveau, oriëntatie en domeinspecifieke eisen. - De eindkwalificaties van de doelstellingen zijn adequaat vertaald in leerdoelen van (onderdelen van) het programma. - De inhoud van het programma biedt studenten de mogelijkheid om de geformuleerde eindkwalificaties te bereiken. Het oordeel goed is gebaseerd op de volgende argumenten: De opleiding heeft op heldere wijze haar curriculum in verband gebracht met de eindkwalificaties. In de matrix Match eindtermen met onderwijseenheden maakt zij inzichtelijk hoe de eindtermen van de zes onderwijsgebieden zijn toebedeeld aan de verschillende curriculumonderdelen. Hieruit kan worden geconcludeerd dat alle (sub)eindtermen - op twee na - aan bod komen in het onderwijs. De twee eindtermen zijn de uitvoering van de productontwikkelingsplannen evalueren en de uitvoering van de inkoopplannen evalueren. Verder blijkt uit de matrix dat de meeste eindtermen bij meerdere onderwijseenheden aan bod komen. De stage- en afstudeerperiode zijn expliciet niet meegenomen in de match omdat vrijwel alle eindtermen in die perioden aan bod kunnen komen. Het panel is van mening dat de stage- en afstudeerperiode wel in de matrix kunnen worden opgenomen omdat er specifieke programmadoelen aan bod komen. In de programmaboeken van modulen en projecten en in de studiegids zijn voor ieder curriculumonderdeel programmadoelen opgenomen. Het panel stelt vast dat de programmadoelen duidelijk en voldoende concreet zijn geformuleerd. Dit blijkt ook het gegeven dat de studenten naar eigen zeggen gebruik maken van de doelen bij hun voorbereiding op tentamens. Voorts heeft het panel vastgesteld dat de leerstofinhouden goed aansluiten bij de geformuleerde programmadoelen. 22 NQA - visitatie Hogeschool van Arnhem en Nijmegen, opleiding Food & Business

23 Het curriculum is opgebouwd uit periodes, vier periodes per jaar. Iedere periode bestaat uit een project en flankerende modulen. De studenten lopen stage in het derde jaar (28,6 EC s) en zijn bezig met hun afstuderen in de laatste twee periodes van het vierde jaar (30 EC s). De studenten geven in het gesprek met het panel aan dat zij bekend zijn met de doelstellingen van de opleiding. Ook geven sommige docenten een toelichting op de plaats van een module in het programma als geheel. Facet 2.3 Samenhang in het opleidingsprogramma Goed Criteria: - Studenten volgen een inhoudelijk samenhangend opleidingsprogramma. Het oordeel goed is gebaseerd op de volgende argumenten: De opleiding kent een fasering die gebaseerd is op de leerroute van de student. In de propedeuse staat de vraag centraal wat een voedingskundig marketeer moet kunnen en wat daarvoor nodig is. Het eerste jaar van de hoofdfase is vooral gericht op verbreding van inzicht en kennis van de werking van de commerciële voedingswereld. Daarna volgen twee verdiepingsfasen. Tijdens de stage in het derde studiejaar, de instrumentatie fase, leert de student te functioneren in het werkveld. Het afstudeerproject tenslotte biedt de student de gelegenheid zich te specialiseren. In de studiegids is voor ieder studieonderdeel aangegeven wat het instapniveau en hoe de aansluiting met andere modules is. Volgens de studenten is er in de praktijk niet of nauwelijks sprake van hiaten of onnodige overlap tussen de modules. De verticale samenhang in het programma wordt gerealiseerd doordat de projectmodulen en de daarbij behorende flankerende modulen rondom een zevental thema s gecentreerd zijn. Deze thema s zijn: voedingsgedrag, producentengedrag, communicatie tussen consumenten en producenten, consumentengroepen, kwaliteit produceren in de voedselketen, producentengroepen en strategische informatievoorziening in de voedselketen. De eerste drie thema s zitten in de propedeuse. Consument en producent staan centraal in de gehele opleiding, waarbij tijdens de hoofdfase achtereenvolgens sprake is van verbreding, verdieping en specialisatie. Het panel vindt de opbouw van de thema s uitstekend. De horizontale samenhang in het programma wordt gerealiseerd doordat in de flankerende modulen aan de projecten verwante lesstof wordt aangeboden. De studenten waarmee het panel sprak geven aan dat de in de ondersteunende modulen aangeboden stof aansluit op de projecten ( alles komt terug in de projecten ). Het panel constateert dat het talenonderwijs, in het bijzonder het Engels, is versnipperd over de jaren en weinig geïntegreerd is in het programma. Voor Duits zijn wel twee opdrachten in de projecten opgenomen. Mede om de samenhang in het programma te borgen, hanteert de opleiding een systeem van voorbereidende en evaluatieve teamvergaderingen. Via de kernteams wordt de samenhang in het programma geborgd. NQA - visitatie Hogeschool van Arnhem en Nijmegen, opleiding Food & Business 23

24 Uit het Studenttevredenheidsonderzoek (2004) blijkt dat 74% van de studenten tevreden is over de samenhang tussen de verschillende studieonderdelen. Uit de Projectevaluaties ( ) blijkt dat 78% van de studenten tevreden is over de samenhang tussen de onderdelen van het project. Facet 2.4 Studielast Goed Criteria: - Het programma is studeerbaar doordat factoren, die betrekking hebben op dat programma en die de studievoortgang belemmeren zoveel mogelijk worden weggenomen. Het oordeel goed is gebaseerd op de volgende argumenten: De opleiding Food & Business wil een efficiënte studievoortgang bevorderen door een evenwichtige verdeling van de studielast. Het themateam waakt hierover, zij dienen adequaat te reageren op een onevenwichtige verdeling en knelpunten door te geven aan de afdelingsdirecteur. De studielast wordt ook bewaakt aan de hand van mondelinge evaluaties tijdens de mentoruren. Studenten kunnen hier hun klachten over de studielast inbrengen waarna er op adequate wijze op gereageerd kan worden. De tentamen- en hertentamendata worden aan het begin van het studiejaar bekend gemaakt, zodat studenten hier vooraf rekening mee kunnen houden tijdens het plannen van hun studie. Per tentamen is er in hetzelfde studiejaar één herkansingsmogelijkheid. Wanneer een student vertraging oploopt, bestaat de mogelijkheid tot een aangepaste leerroute in samenspraak met de studieadviseur. In het gesprek met de studenten heeft het panel vernomen dat het programma een behoorlijke inzet van de studenten vraagt. Met name onderdelen als scheikunde en marketing worden als pittig ervaren, maar het programma als geheel is in de optiek van het panel zeker niet te zwaar. Het panel heeft geen aanwijzingen dat er sprake is van grote piekbelasting. Ook heeft het panel geen aanwijzingen dat andere factoren die de studievoortgang in negatieve zin beïnvloeden een rol van betekenis spelen. Uit het Studenttevredenheidsonderzoek (2004) blijkt dat 89% van de studenten vindt dat de opleiding te doen is in gesteld tijd. Uit de Module evaluaties blijkt dat hier wel een sterke variatie in zit per module. De tevredenheid varieert van 41% tot 100%. Uit Monitoring Projectevaluaties blijkt dat de projecten te doen zijn in de gestelde tijd (96%). De spreiding van de studiebelasting van het project over de lesweken scoort 64% tevredenheid (Projectevaluaties ). In het gesprek met het panel geven de studenten aan dat het programma goed studeerbaar is, maar dat ze er wel hard voor moeten werken. Slechts 26% van de studenten is van mening dat het rooster een goede spreiding van de studielast bevordert (Studenttevredenheidsonderzoek 2004). De opleiding geeft naar 24 NQA - visitatie Hogeschool van Arnhem en Nijmegen, opleiding Food & Business

25 aanleiding van gesprekken met studenten aan dat dit wordt veroorzaakt door te veel tussenuren en omdat de studie lastig te plannen is in combinatie met privé activiteiten. Facet 2.5 Instroom Goed Criteria: - Het programma sluit qua vorm en inhoud aan bij de kwalificaties van de instromende studenten: vwo, havo, middenkaderopleiding of specialistenopleiding (WEB) of daarmee vergelijkbare kwalificaties, blijkend uit toelatingsonderzoek. Het oordeel goed is gebaseerd op de volgende argumenten: Gedurende studiejaar 2003/2004 is gewerkt aan een structurele samenhangende aanpak van de aansluitingsvraagstukken vo-hbo en mbo-hbo op hogeschoolniveau en een geïntegreerd instroommanagement (Naar een HAN-breed instroommanagement). Specifieke doelstellingen voor de opleiding zijn opgenomen in het rapport Advies over aansluiting vooropleiding op de opleiding Food & Business en de opleiding Voeding en Diëtetiek (2005). Toelating tot de opleiding Food & Business is mogelijk met een havo of vwo diploma, ongeacht het profiel. Het profiel Economie en Maatschappij sluit echter het beste aan. Studenten met een mbo diploma op niveau 4 zijn tevens toelaatbaar tot de opleiding (Opleidingsstatuut en Onderwijsprogramma Food & Business 2004/2005). Met alle mbo-instromers die zich voor half juni inschrijven wordt een intakegesprek gehouden. Op basis hiervan krijgt de student advies over de aansluiting en over eventuele vrijstellingen. Studenten met een mbo-diploma Levensmiddelentechnologie op niveau 4 kunnen een door de examencommissie goedgekeurde driejarige route volgen. Voor studenten met een mbo-diploma Horeca, Brood en banket of Slagerij- en vleessector is er een 3,5-jarige route. Ook met andere studenten zullen, waar dit mogelijk en zinvol is, intake-assessments worden gehouden. Studenten maken aan het begin van de propedeuse een aantal voorkennistoetsen. Naar aanleiding van de resultaten hiervan kunnen zij een deficiëntiemodule volgen. Het betreft de modulen Engels, Wiskunde, Economie en WORD. Voor het onderwijs in de vreemde talen kan een student op twee niveaus instappen. Bij Engels wordt ervan uitgegaan dat de student kan voortbouwen op kennis uit de vooropleiding. Als dat niet het geval is kan de student een deficiëntiemodule volgen. Om zicht te houden op de ontwikkelingen in het Voortgezet Onderwijs worden bijeenkomsten met decanen en docenten uit het voortgezet- en hbo-onderwijs georganiseerd. Sinds twee jaar zijn er ook contacten met aansluitende mbo-opleidingen. Op deze manier houdt de opleiding de aansluiting nauwlettend in de gaten. Om studenten te introduceren in de verschillende werkvormen van de opleiding krijgen zij aan het begin van de studie uitleg en instructie over de verwachte inzet van de student en de opzet en inrichting van het projectonderwijs. Hiervoor is een speciale module ontwikkeld (module BF41: Oriëntatie op studie en beroep). NQA - visitatie Hogeschool van Arnhem en Nijmegen, opleiding Food & Business 25

26 De opleiding hecht veel belang aan goede voorlichting. Er worden diverse voorlichtingsdagen en -avonden en meeloopdagen gehouden om dit te bewerkstelligen. De studenten zijn van mening dat de opleiding erin slaagt door middel van de voorlichtingsactiviteiten een reëel beeld te geven van de opleiding en de beroepsmogelijkheden. Uit het Studenttevredenheidsonderzoek (2004) blijkt dat 79% van de studenten positief oordeelt over de aansluiting van de opleiding op hun kennis en ervaring. Ook vindt 89% van de studenten dat de opleiding goed aansluit bij hun verwachtingen. Facet 2.6 Duur Goed Criteria: - De opleiding voldoet aan formele eisen met betrekking tot de omvang van het curriculum: hbo-bachelor: 240 studiepunten. Het oordeel goed is gebaseerd op de volgende argumenten: De studiepunten van de afzonderlijke programmaonderdelen zijn vermeld in de studiegids van de opleiding. Naast de European Credits (EC s) wordt de studielast ook uitgedrukt in (oude) studiepunten en studiebelastingsuren. Dit brengt echter wel met zich mee dat voor het aantal punten in EC s met decimalen achter de komma wordt gewerkt. Het panel pleit voor het gebruik van ronde getallen. De totale omvang van het programma bedraagt 240 EC s. Hiermee voldoet de opleiding aan de formele eis met betrekking tot de omvang van het curriculum van de hbo-bachelor. De totale omvang van 240 EC s is gelijkmatig verdeeld over de verschillende onderwijsperiodes. De studiepunten zijn per studiejaar, periode en onderwijseenheid verantwoord in het Onderwijs- en Examenregeling en de studiegids. Facet 2.7 Afstemming tussen vormgeving en inhoud Goed Criteria: - Het didactisch concept is in lijn met de doelstellingen. - De werkvormen sluiten aan bij het didactisch concept. Het oordeel goed is gebaseerd op de volgende argumenten: Het onderwijsconcept van de opleiding Food & Business is geënt op het concept van de faculteit Gezondheid, Gedrag en Maatschappij (mei 1997). Met de bijstellingen in 1999/2000 is meer nadruk komen te liggen op leren leren, vaardigheden en op algemene hbo-kwalificaties. Het concept bevordert, aldus de opleiding, dat projectonderwijs en flankerend onderwijs op elkaar aansluiten. Het onderwijs is opgebouwd rond projectonderwijs, wat als werkvorm past in het didactisch concept van de opleiding. In de projecten worden veelal 26 NQA - visitatie Hogeschool van Arnhem en Nijmegen, opleiding Food & Business

27 aan de praktijk ontleende opdrachten uitgevoerd, waarvoor in de flankerende modulen de theoretische onderbouwing wordt aangereikt. De centrale werkvorm is projectonderwijs. Studenten werken in groepen aan een opdracht die verband houdt of direct is ontleend aan relevante beroepssituaties. Deze vorm sluit volgens het panel goed aan bij het principe van leren leren. Tot voor kort zijn studenten vrijgelaten in het onderling verdelen van rollen in de projecten. Dit heeft er volgens de studenten toe geleid dat vooral rollen werden gekozen waarin studenten al goed waren, bijvoorbeeld het oplossen vragen op het gebied van economie of marketing. Thans gaat de opleiding dit tegen door de verdeling van rollen in de projecten gericht aan te sturen. Overige werkvormen die worden gehanteerd zijn zelfstudie, werkgroepen, tutorgroepen, hoor,- instructie,- en responsiecolleges, practica en trainingen in het skillslab. Het panel stelt vast dat er sprake is van gevarieerde werkvormen. Het studiemateriaal stelt studenten in staat in de loop van de studie in toenemende mate zelfstandig te werken aan taken en opdrachten. Aldus wordt een beroep gedaan de op zelfstandigheid en zelfwerkzaamheid van de studenten. Uit het Studenttevredenheidsonderzoek (2004) blijkt dat 83% van de studenten vindt dat tijdens de opleiding zelfstandig studeren wordt gestimuleerd. In de Module evaluaties oordeelt 66% van de studenten hierover positief. Facet 2.8 Beoordeling en toetsing Voldoende Criteria: - Door de beoordelingen, toetsingen en examens wordt adequaat getoetst of de studenten de leerdoelen van (onderdelen van) het programma hebben gerealiseerd. Het oordeel voldoende is gebaseerd op de volgende argumenten: De opleiding maakt gebruik van een mix aan toetsvormen. Voor de toetsing van projecten en modulen is in het Toetsbeleidsplan afdeling voeding (2004) een aantal uitgangspunten geformuleerd en verduidelijkt. De opleiding kent een toetscommissie die de kwaliteit van de toetsen bewaakt. Dit gebeurt door nieuwe toetsen kritisch te bekijken en de overige toetsen steekproefsgewijs door te lichten. Ook wordt gereageerd op klachten van studenten. Elke toets omvat een onderzoek naar de kennis, het inzicht en de vaardigheden van de student en de beoordeling van de uitkomst van dat onderzoek. Er wordt gebruik gemaakt van formatieve en summatieve toetsen. Formatieve toetsen geven de student informatie waarmee hij zijn eigen ontwikkeling kan sturen en summatieve toetsen zijn gericht op de competenties die nodig zijn om een beroepstaak uit te voeren en op de bijbehorende gedragsindicatoren ter afsluiting van het betreffende programmaonderdeel. Binnen de projecten vindt een op leren leren gerichte procesbeoordeling plaats. In een individueel logboek doen de studenten verslag van hun eigen leerproces, wat aan de hand van criteria door de tutor wordt beoordeeld. Per projectgroep wordt ook wekelijks een groepslogboek bijgehouden en vindt twee keer een formatieve self- en peer beoordeling plaats van de projectvaardigheden. Bovenstaande gecombineerd met het eindproduct NQA - visitatie Hogeschool van Arnhem en Nijmegen, opleiding Food & Business 27

Nog meer weergeven