Duurzaamheidsmetingen
|
|
- Theophiel Claessens
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Duurzaamheidsmetingen 21 april SUSPRO³ werkgroep eco-innovatie Saskia Walraedt Projectleider Eco²Chem en Vlarip
2 Agenda Inleiding Waarom duurzaamheid meten Types meetmethodes Wat meten Hoe meten Voorstelling van Eco²Chem project Conclusies
3 Meten is weten? LCA waterfootprint Exergy analyse C2C Duurzaamheid meten Life Cycle Costing Carbon footprint E-factor MIPS Eco-efficiëntie scans WARmethode
4 Hoe een meetmethode kiezen Waarom meten Wat meten Hoe meten
5 Waarom wil men meten M.a.w. wat wil men ermee bereiken? Vergelijkende studie tussen twee productiemethodes Vergelijkende studie tussen twee eindproducten met zelfde functionaliteit Te gebruiken voor het nemen van beslissingen, bedrijfskeuzes Eenmalig of continu monitoring Indicatoren voor bv jaarrapporteringen Kostenbesparingen Certifiëring Te gebruiken voor product/procesontwikkeling? Te gebruiken voor subsidies?
6 Types meetmethodes Management methodes Evaluatie methodes Communicatie methodes
7 Management methodes Environmental Management Systems, EMS EMAS ISO Een methodiek die een organisatie toelaat om de impact van zijn activiteiten, producten of diensten op het milieu to controleren Corporate Social Responsibility, CSR Over hoe bedrijven hun business processen beheren om overall positieve bijdrage te hebben op de maatschappij. Product Stewardship Over verantwoord management van de gezondheids-, veiligheids- en milieu-aspecten van een product gedurende zijn hele levenscyclus Soms meer een bedrijfsfilosofie dan een meetmethode Voornaamste doel : meten, monitoren en communiceren over de duurzaamheidsperformantie van een bedrijf of een organisatie
8 Meetmethodes Life Cycle Assessment, LCA Environmental Risk Assessment, ERA Life Cycle Costing, LCC Eco-efficiency : efficientie maximaliseren maar terzelfdertijd ecologische impact minimaliseren. Op basis van data Doel is om eventuele negatieve impacten op mens en milieu te detecteren, analyseren, evalueren Verschilllende input en outputs mogelijk Complexiteit kan sterk verschillen
9 Communicatiemethodes Environmental labelling Labels : Eco-label, C2C Certificaten obv LCA ISO14001 Environmental product declarations Sustainability Performance indicators Economic performance indicators Social performance indicators Environmental performance indicators Samen vaak gebruikt voor jaarrapportering, duurzaamheidsrapporten volgens GRI Dow Jones Sustainability index Indicatoren zijn makkelijker om te communiceren maar simpliëren vaak door alles in één cijfer uit te drukken Eerder post-factum te gebruiken, niet voor proces/productontwikkeling
10 Wat wil men meten Systeemgrenzen afbakenen Productieproces Producten/voorwerpen Binnen de fabrieksmuren Hele levenscyclus Deel van de levenscyclus (bv cradle to gate) Milieu impact? Welke deelaspecten? Bv emissies, GHG, water verbruik, resource depletion, ecotoxiciteit van grondstoffen of van eindproducten, transport Impact voor mens? Welke deelaspecten?. Bv humane toxiciteit van grondstoffen of van eindproducten, risicoevaluatie voor werknemers/gebruikers Sociale / maatschappelijke aspecten?
11 Meten op niveau van productieproces Bv 2 productieroutes vergelijken Op energie verbruik Op grondstof verbruik Op (eco)toxiciteit van grondstoffen Op afval productie Op water verbruik Bedenkingen : impact van eigen productie kan in sommige gevallen verwaarloosbaar zijn in de hele levenscyclus van het product. Heeft vaak ook een directe economische impact op bedrijfsniveau dus vaak wordt enkel binnen bedrijf gemeten Kan ook buiten fabrieksmuren zijn : bv PE : C2 monomeer van petrochemische of biologische oorsprong
12 Hoe wil men meten Snelle scan Vaak kwalitatief of op basis van beperkte set van data Bv om de snelle opportuniteiten te detecteren (bv Ovam eco-efficientie scan) Kan goede eerste stap zijn naar een diepere analyse (bv SAT-P) Kan interessant zijn bij productontwikkeling, procesverbetering (bv Ecoster, LIDS wheel)
13 Hoe wil men meten Diepgaande studie, bv LCA Vereist veel data, over eigen productie maar ook over grondstoffen Voor nieuwe grondstoffen of processen niet altijd data beschikbaar Altijd gegevensbron (database) vermelden + systeemgrenzen ISO norm legt methodiek vast maar gebruiker bepaalt systeemgrenzen Arbeidsintensief dus duur Verschillende impact assessments mogelijk
14 Hoe wil men meten Beschikbare resources (human + capital) Externe resources nodig? Algemene regel : hoe diepgaander, hoe duurder en hoe tijdsrovender Afweging kost versus doel van de studie
15 Eco²Chem Project
16 Eco²Chem: Plan van aanpak 1. Inventarisatie van EEMM s basis lessons learned lessons learned 2. Case studies 3. Ontwikkeling van een web based beslissingstool 4. Disseminatie van de resultaten
17 1. Inventarisatie Eco 2 - efficiëntie meetmethodes Wat: zowel algemene meetmethodes gebruikt door onderzoeksinstellingen (o.a. LCA, (E)LCA, ) specifieke meetmethodes ontwikkeld door chemische industrie: (o.a. SEEBALANCE, EcoScale, PSAT, ) Inventarisatie-criteria opgedeeld in drie categorieën Scope (produkt, proces) Doelstellingen (ecologisch, economisch, life cycle focus, vergelijkend of absoluut, voor intern of extern gebruik,...) Randvoorwaarden (beschikbaar budget en tijd, beschikbaarheid data,...) Tot op heden een 80 tal EEMM opgelijst
18 2. Uitvoering cases Doorrekenen met verschillende meetmethodes 3 product cases, 3 proces cases uit verschillende takken van de chemische industrie Conclusies vergelijking: Welke info bekom je met welke methodes Welke meetmethodes zijn complementair Welke meetmethodes geven contradictorische resultaten Wat is het verschil tussen een gedetailleerde analyse en een pragmatische analyse Feedback naar deelnemende bedrijven: analyse productieketen + identificatie van producten en processen waar meeste verbetering verwacht/mogelijk
19 3. Ontwikkeling beslissingsschema Doel: bedrijf weet welke meetmethodes het best een antwoord zal geven op zijn vraag én wat de voor- en nadelen zijn van deze meetmethodes Hoe: door via webtool een reeks vragen te beantwoorden over de gewenste scope, doelstellingen en randvoorwaarden Meest geschikte meetmethodes geselecteerd Voor elke methode een infofiche ter beschikking gesteld met achtergrond informatie Wanneer : ontwikkeling ongoing, zal eind 2011 beschikbaar zijn en verdeeld worden
20 3. Ontwikkeling beslissingsschema RANKING SCOPE OBJECTIVES PRECONDITIONS 1 A A B C D E F G A B C D E F INFO Technical note MM 2 2 Technical note MM 4 3 Technical note MM 1 4 Technical note MM 8 5 Technical note MM 7 MM in line with specific aspect of goal/feasibility Unclear/uncertain if MM in line with specific aspect of goal/feasibility MM probably not in line with specific aspect of goal/feasibility
21 Algemene informatie Eco²Chem Periode Gestart op 1/3/2010 Tot 29/02/2012 (2 jaar) Financiering Co-financiering HERMES fonds (Vlaamse overheid) 45% Co-financiering EFRO (Europees fonds voor regionale ontwikkeling) 40% Eigen bijdrage partners 15% Partners Kernteam: essenscia, UGent en VITO Stuurgroep: kernteam + bedrijven en kenniscentra met kennis rond EEM, waaronder Centexbel
22 Conclusie Meten is weten maar Transparantie in wat en hoe men meet, is cruciaal Niet lopen voor men kan stappen Duurzaamheid is niet iets eenmaligs te implementeren maar continu, iteratief proces van optimalisatie Keuze van meetmethode afhankelijk van probleemstelling Eco²Chem decision tool zal hierbij hulp zijn
23
Aluminium, LCA en EPD
Symposium Duurzaam Aluminium 5 februari 2015 Aluminium, LCA en EPD Harry van Ewijk IVAM UvA BV www.ivam.uva.nl IVAM UvA BV Opgericht in 1993 vanuit de Vakgroep Milieukunde UvA is enige aandeelhouder 15
Nadere informatieVMP congres. Duurzame chemie en kunststoffen in kringlopen. Saskia Walraedt Sr advisor sustainable products and processes
VMP congres Duurzame chemie en kunststoffen in kringlopen Saskia Walraedt Sr advisor sustainable products and processes sw@essenscia.be Duurzame chemie en kunststoffen in kringlopen Hefboom 9 binnen Vlaams
Nadere informatieOm te bepalen of een verf duurzaam is dient er, naar de mening van de VVVF, sprake te zijn van een integrale aanpak.
BEOORDELINGSMODEL DUURZAAM ONDERHOUD Integrale benadering Om te bepalen of een verf duurzaam is dient er, naar de mening van de VVVF, sprake te zijn van een integrale aanpak. Een integrale aanpak zou zich
Nadere informatieEen toelichting op Circular IQ
Een toelichting op Circular IQ Vereniging Circulair Friesland Roy Vercoulen & Claire Teurlings Founders Circular IQ 14 Februari 2017 Een slim interactief platform dat duurzaamheidsinformatie verandert
Nadere informatieProduct Sustainability Indicator
Product Sustainability Indicator Waarom een scorecard? Duurzaam bouwen is al lang geen trend meer. De vraag naar duurzame gebouwen groeit en daarmee de vraag naar duurzame producten. Maar wat is een duurzaam
Nadere informatieHans de Jonge 29 oktober2009
Hans de Jonge 29 oktober2009 Strategische doelen Rendement Risico s Monitoring en verantwoording Risico- en lifecycle management Veroudering & lifecycle Besluitvorming en prioritering Operationele werkzaamheden
Nadere informatieMethode en data in Europees perspectief
Methode en data in Europees perspectief SBK-symposium Nationale Milieudatabase 24 februari 2011 Agnes Schuurmans (vz normcie 351 281 / lid SBK-TIC / Rockwool) Europese ontwikkelingen waarvoor milieu-informatie
Nadere informatieDuurzaamheid bouwwerken - Nieuwe Nederlandse en Europese normen en regelgeving
Duurzaamheid bouwwerken - Nieuwe Nederlandse en Europese normen en regelgeving Agnes Schuurmans Voorzitter NEN 351 281 (CEN TC350) Rockwool International 1 Bouwbesluit - 1 april 2012 Milieuparagraaf Artikel
Nadere informatieFellow Symposium Building Physics and Services 20-03-2013 Toekomstgericht renoveren op basis van scenario s
Fellow Symposium Building Physics and Services 20-03-2013 Toekomstgericht renoveren op basis van scenario s Wim Maassen Fellow Life Cycle Performance Design CV Wim Maassen Fellow Technische Universiteit
Nadere informatieLevenscyclusanalyse van groene wanden
Groen Bouwen: Groene gevels voor duurzame gebouwen en steden Levenscyclusanalyse van groene wanden Inzicht in de milieu-impact van de verschillende onderdelen Lisa Wastiels, An Janssen WTCB 1 Mid-term
Nadere informatieDuurzaamheidsanalyse, Hoe groen is groen?
Duurzaamheidsanalyse, Hoe groen is groen? Docentendag CBBE, Sustainable Transition & Sustainability Analysis in de Biobased Economy, 4 februari 2015 Dr ir Jerke W. de Vries w w w. h o g e s c h o o l v
Nadere informatieGeokunststoffen en de reductie van de CO2 footprint
Geokunststoffen en de reductie van de CO2 footprint M. Nods Nods Consultancy www.nods-consultancy.com m.nods@nods-consultancy.com Principes circulaire economie 2 NGO: algemene introductie 1 De Life Cycle
Nadere informatieMilieu Impact van Composieten
Milieu Impact van Composieten Ben Drogt BiinC Ben Drogt,BiinC Aerospace Engineer sinds 1987 23 jaar bijdsm in verschillende R&D and Business posities Sinds 2006 focus op composieten, innovatie en duurzaamheid
Nadere informatieDefinitie. Wat is Duurzaamheid?
Duurzaamheid Definitie Wat is Duurzaamheid? Waarom is duurzaamheid belangrijk? Bevolkingsgroei 7naar 9Miljard Waarom is duurzaamheid belangrijk? Grondstofschaarste Waarom is duurzaamheid belangrijk? Ontbossing
Nadere informatieISO 20000 @ CTG Europe
ISO 20000 @ CTG Europe 31/10/2007 mieke.roelens@ctg.com +32 496266725 1 Agenda 31 oktober 2007 Voorstelling Project Business Case: Doel & Scope Projectorganisatie Resultaten assessments en conclusies De
Nadere informatieZet Cradle to Cradle de nieuwe krijtlijnen uit voor duurzame producten?
26/03/2010 Zet Cradle to Cradle de nieuwe krijtlijnen uit voor duurzame producten? Dr. Karl Vrancken projectenmanager - VITO VITO Unit transitie energie en milieu» Energie en emissie modellering en monitoring»
Nadere informatieData en Applicatie Migratie naar de Cloud
Data en Applicatie Migratie naar de Cloud Iris Pinkster Professional Testing 1 Agenda - Introductie - De Cloud een introductie - Keuze van geschikte applicaties - Migratie strategieën - Test strategieën
Nadere informatieENERGIE MANAGEMENT ACTIEPLAN 2016
ENERGIE MANAGEMENT ACTIEPLAN DRAAGT EEN STEENTJE BIJ CO 2 -PRESTATIELADDER Index Datum Redactie Goedgekeurd door 22-03-2015 B. de Klerk P.J. Blokzijl 22-03- Inhoud 1. Inleiding... 3 2. Beleid... 3 3. Borging...
Nadere informatieLevenscyclusanalyse - LCA
1 Inhoud 1 Inhoud... 1 2 Wat is een LCA?... 2 3 Hoe is een LCA opgebouwd?... 3 4 Toepassingen en mogelijkheden... 7 5 Aandachtspunten en praktische info... 8 6 Links... 8 Een initiatief van: Met steun
Nadere informatieDUURZAAM? SHS Parkmanagementvereniging Slochteren Hoogezand-Sappemeer. 15 februari 2011. Sietse Vlietstra
2 DUURZAAM? SHS Parkmanagementvereniging Slochteren Hoogezand-Sappemeer 15 februari 2011 Sietse Vlietstra Adviseur duurzaam ondernemen en innovatie Syntens 3 4 Wat is duurzaam? Het voorzien in de behoeften
Nadere informatieMaatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) in de praktijk
Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) in de praktijk Anouk Van de Meulebroecke - slidingdoors 1994-1999: Bio-ingenieur milieutechnologie (UGent) 1999-2000: MSc. in environmental management & sanitation
Nadere informatieartikel SUSTAINGRAPH TECHNISCH ARTIKEL
SUSTAINGRAPH TECHNISCH ARTIKEL SUSTAINGRAPH is een Europees project, gericht (op het verbeteren van) de milieuprestaties van Europese Grafimediabedrijven binnen de productlevenscyclus van hun grafimedia
Nadere informatieEen kijkje in de keten: Sustainability Hotspot Scan voor chemisch MKB. Elise Boukris
Een kijkje in de keten: Sustainability Hotspot Scan voor chemisch MKB Elise Boukris INHOUD 1. Kader, doel en opzet van het project 2. Analyse bestaande methodes 3. Sustainability Hotspot Scan 4. Roadmap
Nadere informatieErvaringen met GRI en CO2-Prestatieladder. 14 december 2011
Ervaringen met GRI en CO2-Prestatieladder 14 december 2011 Overzicht presentatie Intro VGG Communicatie en organisatie GRI en Jaarbeeld CO2 en Prestatieladder Transparantiebenchmark Aanbestedingen Slide
Nadere informatieConclusie: voor elke organisatie die dit nastreeft is het goed besturen en beheersen van de bedrijfsprocessen
1 Waarom? : Succesvol zijn is een keuze! Organisaties worden door haar omgeving meer en meer gedwongen om beter te presteren. Voornamelijk wordt dit ingegeven door de klant die haar eisen en wensen m.b.t.
Nadere informatieEcodesign. Leen Van Aken. Groep Design & Technologie
Ecodesign Leen Van Aken Groep Design & Technologie Wat is ecodesign? Eco - design Ecologisch > esthetisch, ergonomisch, economisch, functioneel, Levenscyclus > ontwerp, productie, distributie, gebruik
Nadere informatieProjectplan overzicht (deel 1)
Projectplan overzicht (deel 1) Algemeen Naam umc Projectleider + email Titel activiteit Programmathema Werkplaats Draagt bij aan de volgende deliverables -zie programma- LUMC Marise Kasteleyn; M.j.kasteleyn@lumc.nl
Nadere informatieTKI-KIEM WP1 - Methode voor integrale Energie- en Milieuprestatie. Erik Alsema, David Anink, W/E adviseurs 1 april 2015
TKI-KIEM WP1 - Methode voor integrale Energie- en Milieuprestatie Erik Alsema, David Anink, W/E adviseurs 1 april 2015 Doel Ontwikkeling van integrale methodiek om de milieueffecten als gevolg van energiegebruik
Nadere informatieAnalyse van massafluxen in een bosecosysteem; casestudie van een grove dennenbestand in de Kempen
Studiedag 16 maart 2012 Starters in het bosonderzoek Analyse van massafluxen in een bosecosysteem; casestudie van een grove dennenbestand in de Kempen Thomas Schaubroeck Jeroen Staelens (UGent) Kris Verheyen
Nadere informatieTOTEM & Circulariteit. Roos Servaes Masterclass Kamp C, 4 oktober 2018
TOTEM & Circulariteit Roos Servaes Masterclass Kamp C, 4 oktober 2018 OVAM: ambities circulair bouwen in Vlaanderen Beleidsprogramma Bouw (2014-2020): Materiaalbewust bouwen in kringlopen 5 thema s TOTEM
Nadere informatieBiedt Cradle to cradle een alternatief voor BBT?
Biedt Cradle to cradle een alternatief voor BBT? Karl Vrancken Projectenmanager VITO 5de Vlaams Milieucongres Gent -21 oktober 2008 1 Neen, maar 2 Hoe bereiken we duurzaamheid? Wat is cradle to cradle?
Nadere informatieHow to build a Business Case for Capital Investments. Presentatie 8e Asset Management Control Seminar 28 en 29 oktober 2009
How to build a Business Case for Capital Investments Presentatie 8e Asset Management Control Seminar 28 en 29 oktober 2009 Drs.S.A.G.Burgers OAM Consultancy BV 1. Inleiding 2. Business Plan 3. Business
Nadere informatieMilieu-impact van groene wandsystemen
Groen Bouwen: Groene gevels voor duurzame gebouwen en steden Milieu-impact van groene wandsystemen Lisa Wastiels, An Janssen WTCB Met de financiële steun van: 1 Milieu-impact van groene wanden 1. Levenscyclusanalyse
Nadere informatieStappenplan Social Return on Investment. Onderdeel van de Toolkit maatschappelijke business case ehealth
Stappenplan Social Return on Investment Onderdeel van de Toolkit maatschappelijke business case ehealth 1 1. Inleiding Het succesvol implementeren van ehealth is complex en vraagt investeringen van verschillende
Nadere informatieMIP2, op Jacht naar Eco-Innovatiekracht
MIP2, op Jacht naar Eco-Innovatiekracht Liesbet Goovaerts Katrijn Alaerts Themagroepvergaderingen MIP2 Antwerpen Globale opzet Eco-innovatieve sectoren in Vlaanderen? antwoord op twee vragen: 1. succesfactoren
Nadere informatieDuurzaam bouwen en LCA s en de NMD. G. Jonkers NVVT 28-5-2013
Duurzaam bouwen en LCA s en de NMD G. Jonkers NVVT 28-5-2013 Presentatie Achtergronden duurzaam bouwen Bepalingsmethoden milieuprestatie gebouw LCA Nationale Milieudatabase Duurzaamheid en verf -> een
Nadere informatietransport grondstoffen verpakking water energie MANAGEMENT SUMMARY
MANAGEMENT SUMMARY Aanleiding: De keuze voor het werken met disposable en versus de wasbare microvezel doeken in de professionele schoonmaak wordt vaak op basis van meerdere factoren gemaakt. Een van de
Nadere informatieVlaams Materialen Programma (VMP) hefboom 6 : duurzame chemie en kunststoffen. Saskia Walraedt
Vlaams Materialen Programma (VMP) hefboom 6 : duurzame chemie en kunststoffen Saskia Walraedt sw@essenscia.be Inhoud Wat is het VMP? Hefboom chemie en kunststoffen in kringlopen Toekomst Duurzaam materialenbeheer
Nadere informatieDe canon van (duurzaam) ondernemen. Duurzaamheid: van bedreiging naar kansen voor het bedrijfsleven. Waarom duurzaam? Stelling 1
De canon van (duurzaam) ondernemen Duurzaamheid: van bedreiging naar kansen voor het bedrijfsleven VNO - NCW congres Food, Feed and Fuel 9 november 2010 Herstel 2010 -? ISO 26000 Guidelines Social responsibility
Nadere informatieSociale innovatie bij inkoopbeslissingen: Aanjager voor energiebesparingen? NEVI Inkoopdag, 23 juni 2016, Nieuwegein
Sociale innovatie bij inkoopbeslissingen: Aanjager voor energiebesparingen? NEVI Inkoopdag, 23 juni 2016, Nieuwegein Bart Vos, Suzanne Brunsting, Marielle Rietkerk Agenda Context: Noodzaak voor energiebesparingen
Nadere informatieMIP2, Cradle to Cradle en het certificatieproces
MIP2, Cradle to Cradle en het certificatieproces Themagroepvergaderingen MIP2 - Mechelen Doel van dit project Cradle to cradle is een belangrijke inspiratiebron voor MIP2 Een handleiding voor MIP2 om met
Nadere informatieDoorstart (?) symbioseplatform Symbiose-event Zemst 17/11/15
Doorstart (?) symbioseplatform Symbiose-event Zemst 17/11/15 Meg Scheppers, dienst Beleidsinnovatie, OVAM Symbiose 3.0 binnen CE? Vlaamse Regering: Visie 2050: Vlaanderen circulair (CE): Grondstoffenschaarste
Nadere informatieWORKSHOP 1: RICHTING GEVEN
WORKSHOP 1: RICHTING GEVEN MVO Vlaanderen Naam van uw begeleider Agenda Voorstelling & toelichting Wat is duurzaamheid? Waarom deze stuurgroep? Start met de Sustatool! Waarden En nu? 1 Wie bent u? Voorstelling:
Nadere informatieStakeholders kick-off meeting minder gedoe rond uw project? Case study. LSSN Seminar, 1 November 2012, Schiphol Jan van Diepen
Stakeholders kick-off meeting minder gedoe rond uw project? Case study LSSN Seminar, 1 November 2012, Schiphol Jan van Diepen aankondiging 10:15 Case study: Stakeholders Kick-off meeting, minder gedoe
Nadere informatieSLOGANS & MEGATRENDS. Duurzaam ondernemen. Recycling. Cradle to grave. Bioplastics. Greenhouse gas emissions
SLOGANS & MEGATRENDS Green economy Global warming Sustainability Energy consumption Cradle to cradle Biomass Duurzaam ondernemen Recycling Cradle to grave Bioplastics Greenhouse gas emissions CO 2 reduction
Nadere informatieDoor: Martijn Veerman AluEco en VMRG (brancheorganisatie voor de gevelbouw)
Door: Martijn Veerman AluEco en VMRG (brancheorganisatie voor de gevelbouw) Inhoudsopgave AluEco Gevels LCA aluminium referentiekozijnen Impact materialisatie LCA o o Productniveau Gebouwniveau AluEco
Nadere informatieENERGIE MANAGEMENT ACTIEPLAN 2014
ENERGIE MANAGEMENT ACTIEPLAN DRAAGT EEN STEENTJE BIJ CO 2 -PRESTATIELADDER Index Datum Redactie Goedgekeurd door 28-01- B. de Klerk A.W. Bontrup 28-01- Inhoud 1. Inleiding... 3 2. Beleid... 3 3. Borging...
Nadere informatieVeelgestelde vragen bij het gebruik van de Q-PLM software
Veelgestelde vragen bij het gebruik van de Q-PLM software Juli 2015 Dit project werd gefinancierd met de steun van de Europese Commissie. De verantwoordelijkheid voor deze publicatie (mededeling) ligt
Nadere informatieKetenbeheer: een inleiding.
Ketenbeheer: een inleiding. 1 Inhoud 1 Inhoud 1 2 Definitie 1 3 Ketenbeheer in de praktijk brengen: aandachtspunten 3 4 Voorbeelden van ketenbeheer in de Hout- textiel en meubelbedrijven 6 2 Definitie
Nadere informatieHandreiking bij stap één in LCA: Doel & Scope
Handreiking bij stap één in LCA: Doel & Scope 1 Introductie Duurzaamheid is tegenwoordig voor veel bedrijven een belangrijk onderdeel van hun bedrijfsvoering geworden. In steeds meer bedrijven vormt het
Nadere informatieData Quality Control De ultieme initiator voor procesverbetering.
Data Quality Control De ultieme initiator voor procesverbetering. Ivo van der Heijden +316 11 53 32 89 Ivo@eclipseit.nl Http://nl.linkedin.com/in/ivovanderheijden Spreker s dilemma Corporate Performance
Nadere informatieEcolabels. Hoe kan ik eenvoudig duurzame producten aankopen?
Ecolabels Hoe kan ik eenvoudig duurzame producten aankopen? Overzicht presentatie Voordelen/nadelen labels Voorwaarden voor een label Bruikbare labels Labels en overheidsaankopen Praktische hulpmiddelen
Nadere informatieEnergiemanagementplan Carbon Footprint
Energiemanagementplan Carbon Footprint Rapportnummer : Energiemanagementplan (2011.001) Versie : 1.0 Datum vrijgave : 14 juli 2011 Klaver Infratechniek B.V. Pagina 1 van 10 Energiemanagementplan (2011.001)
Nadere informatie2 e webinar herziening ISO 14001
2 e webinar herziening ISO 14001 Webinar SCCM 25 september 2014 Frans Stuyt Doel 2 e webinar herziening ISO 14001 Planning vervolg herziening Overgangsperiode certificaten Korte samenvatting 1 e webinar
Nadere informatieDuurzaamheid in de industrie en de tertiaire sector. Yves Surmont & Kristof Descheemaeker 25 maart 2010
Duurzaamheid in de industrie en de tertiaire sector Yves Surmont & Kristof Descheemaeker 25 maart 2010 Inhoud In vogelvlucht door duurzaamheid Wat is duurzaamheid Historiek BREEAM: wat, hoe en waarom?
Nadere informatieMaterialiteit en waardecreatie. Jos Reinhoudt 21 mei 2015
Materialiteit en waardecreatie Jos Reinhoudt 21 mei 2015 JOS REINHOUDT MVO Nederland Speerpuntonderwerpen: Transparantie Stakeholderdialoog Impact MVO Trendrapport 2015 j.reinhoudt@mvonederland.nl @JosReinhoudt
Nadere informatiePraktische duurzaamheidsoptimalisatie van productieprocessen met behulp van materiaalstroom en levenscyclus analyse
Praktische duurzaamheidsoptimalisatie van productieprocessen met behulp van materiaalstroom en levenscyclus analyse Frank Pierie Onderzoeker Hanzehogeschool Groningen 2/14/2017 1 Agenda 1. Introductie
Nadere informatieModulair bouwen 14/11/2017. Willebroek
Modulair bouen 14/11/2017 Willebroek Levenscyclusanalyse Quo vadis? Contact: Lieven De Boever Lieven@ood.be Thomas Wynsberghe thomas@ood.be Susanna Campogrande Susanna@ood.be Cluster Bouindustrialisatie
Nadere informatieCO 2 footprint producten Tata Steel Tubes BV
Tata Steel Nederland Tubes BV CO 2 footprint producten Tata Steel Tubes BV Jan Vroonhof (RHDHV) Paul van Ommen (Tata Tubes) Tata Steel Tubes 1. Environmental Policy Tata Steel 2. Doelstellingen en waarom
Nadere informatieLearnshop. EN16001: Het kader voor uw energiemanagementsysteem? Nimaris b.v. Paul van Wezel Hertog van Brabantweg 15 5175 EA Loon op Zand
Learnshop EN16001: Het kader voor uw energiemanagementsysteem? Nimaris b.v. Paul van Wezel Hertog van Brabantweg 15 5175 EA Loon op Zand tel: 0416-543060 Fax: 0416-543098 email: Web: paul.van.wezel@nimaris.nl
Nadere informatieMVO en MKB in Duitsland
MVO en MKB in Duitsland MVO (gesellschaftliche Verantwortung) en MKB ontdekken meten en aantonen in Duitsland 1 EQT e.v en MVO Vereniging van Duitse en Nederlandse organisaties uit de ambachten en de industrie
Nadere informatieAd Hoc rapportage of constante sturing. Presentatie door: Paul Brands Regional Account Executive
1 Ad Hoc rapportage of constante sturing Presentatie door: Paul Brands Regional Account Executive Agenda 2 Wie zijn wij? Duurzaam ondernemen / Informatie voorziening. Veranderende inzichten. Knelpunten
Nadere informatieIAM en Cloud Computing
IAM en Cloud Computing Cloud café 14 Februari 2013 W: http://www.identitynext.eu T: @identitynext www.everett.nl www.everett.nl Agenda 1. Introductie 2. IAM 3. Cloud 4. IAM en Cloud 5. Uitdagingen 6. Tips
Nadere informatieWelkom bij 4PET Holding: Folietechniek in Raamsdonksveer
Welkom bij 4PET Holding: Folietechniek in Raamsdonksveer 4PET Holding: Drupet: Handel en verwerken industriële afvallen tot grondstof voor extrusie. 4PET Recycling: Verwerken van PET flessen en trays tot
Nadere informatieStappenplan certificering van de MVO Prestatieladder en de CO 2 -Prestatieladder. Datum: 18-08-2011 Versie: 02
Stappenplan certificering van de MVO Prestatieladder en de CO 2 -Prestatieladder Datum: 18-08-2011 Versie: 02 Opgesteld door: ing. N.G. van Moerkerk Inhoudsopgave Opbouw niveaus van de MVO Prestatieladder
Nadere informatieISO/IEC Governance of InformationTechnology. Yvette Backer ASL BiSL Foundation. 16 juni ISO Governance of Information Technoloy 1
ISO/IEC 38500 Governance of InformationTechnology Yvette Backer ASL BiSL Foundation 16 juni 2016 ISO 38500 Governance of Information Technoloy 1 Achtergrond Yvette Backer Zelfstandig consultant en trainer,
Nadere informatieCradle-to-Cradle ook voor Vlaanderen? Themagroepvergaderingen MIP2 - Antwerpen 25/03/2010
Cradle-to-Cradle ook voor Vlaanderen? Themagroepvergaderingen MIP2 - Antwerpen Doel van deze studie Cradle to cradle is een belangrijke inspiratiebron voor MIP2 Een handleiding voor MIP2 om met het concept
Nadere informatieDe nieuwe compliance norm ISO 19600 en risicomanagement Een praktijkvoorbeeld voor een license to operate. Arjan Donatz
De nieuwe compliance norm ISO 19600 en risicomanagement Een praktijkvoorbeeld voor een license to operate. Arjan Donatz Group Director, QHSE 11 September 2014. ABOUT US FTS Hofftrans Oil transportation
Nadere informatieAlles van waarde beschermen en behouden
Alles van waarde beschermen en behouden Rond 2050 wonen er zo n 9 miljard mensen op onze aarde. De vraag naar water, mais, olie en metaal zal dan ook drastisch toenemen. Onze aarde is niet onuitputtelijk,
Nadere informatieDuurzame innovatie met de natuur als mentor - de circulaire economie in de praktijk - Rijks Innovatie Lab 2013
Duurzame innovatie met de natuur als mentor - de circulaire economie in de praktijk - Rijks Innovatie Lab 2013 Introductie van het bedrijf Uitvinder van de Heuga tapijttegel Omzet $ 1 miljard 3500 medewerkers
Nadere informatieIs bodemsanering duurzaam? DE PRAKTIJK! Tom Nicolaes Workshop Duurzaamheid 4 april 2012
Is bodemsanering duurzaam? DE PRAKTIJK! Tom Nicolaes Workshop Duurzaamheid 4 april 2012 Inhoud Introductie duurzaamheidsafwegingen Beschikbare tools Beschikbare afwegingskaders (Nicole en SuRF-NL) De praktijk!:
Nadere informatieWat kan Value Engineering & LCC voor onze markt betekenen?
Wat kan Value Engineering & LCC voor onze markt betekenen? procesinnovatie bij ontwerp en beheer. Gerard Filé Introductie adviseur kosten & risicomanagement Overheid, industrie en inmiddels 23 jaar bij
Nadere informatieDuurzaamheid in Agrologistiek
Duurzaamheid in Agrologistiek Prof. dr. ir. Jack G.A.J. van der Vorst Wageningen Universiteit Doel sessie Gezamenlijk inzicht verkrijgen in duurzame logistiek. Discussie resulterend in: Actiepunten voor
Nadere informatieHoezo dé nieuwe ISO-normen?
De nieuwe ISO-normen Dick Hortensius Senior consultant Managementsystemen NEN Milieu & Maatschappij dick.hortensius@nen.nl 1 Hoezo dé nieuwe ISO-normen? 2 1 De cijfers voor Nederland (eind 2013) Norm Aantal
Nadere informatiedr. ir. Ralph Hamerlinck en ir. Jan-Pieter den Hollander Inleiding ontwikkelingen duurzaam bouwen en Webtools voor duurzaamheid
Seminar duurzaam bouwen met staal dr. ir. Ralph Hamerlinck en ir. Jan-Pieter den Hollander Inleiding ontwikkelingen duurzaam bouwen en Webtools voor duurzaamheid Inhoud Inleiding ontwikkelingen duurzaam
Nadere informatieData-analyse in de praktijk D E T O E PA S S I N G B I J V I S S E R & V I S S E R A C C O U N TA N T S - B E L A S T I N G A D V I S E U R S
Data-analyse in de praktijk D E T O E PA S S I N G B I J V I S S E R & V I S S E R A C C O U N TA N T S - B E L A S T I N G A D V I S E U R S Agenda Plaats in de praktijk Toepassing in audit De werkvloer
Nadere informatieEmissiebeheer. Meten en evalueren van klimaatimpact (LCA) Energiezuinige technologie. Klim-O-dag. Veerle Van linden Eenheid: T&V
Meten en evalueren van klimaatimpact (LCA) Energiezuinige technologie Emissiebeheer Klim-O-dag Veerle Van linden Eenheid: T&V Organisatie vanuit ELK - Expertisecentrum Landbouw en Klimaat 20-04-2017 Onderzoekers
Nadere informatieAlles van waarde beschermen en behouden
Alles van waarde beschermen en behouden Rond 2050 wonen er zo n 9 miljard mensen op onze aarde. De vraag naar water, mais, olie en metaal zal dan ook drastisch toenemen. Onze aarde is niet onuitputtelijk,
Nadere informatieStakeholdersbijeenkomst SBK Routekaart naar NMD 2.0
Stakeholdersbijeenkomst SBK Routekaart naar NMD 2.0 Ir. Piet van Luijk / min. BZK 03-12-2013 1 Waar staan we Bepalingsmethode die aansluit op Europese bepalingsmethoden Nationale MilieuDatabase die geschikt
Nadere informatieEen verhaal van alle tijden
Een verhaal van alle tijden ROCKPANEL BRE Global A+ / A gecertificeerd ROCKPANEL products BRE Certified ROCKPANEL: duurzaamheid in de genen ROCKPANEL is onderdeel van de ROCKWOOL Groep. Een onderneming
Nadere informatieVan impact management naar maximalisatie. KB landelijke dag effectmeting 17 december 2018 Emma Verheijke
Van impact management naar maximalisatie KB landelijke dag effectmeting 17 december 2018 Emma Verheijke Kennismaking Sinzer - impact advies Impact strategie Impact onderzoek Impact management Onze klanten
Nadere informatieVerkennende studie coalitiedenken in Vlaamse centrumsteden
Verkennende studie coalitiedenken in Vlaamse centrumsteden Presentatie startstuurgroep 25/9/2013 Universiteit Gent i.s.m. City Mine(d) Inhoud van de presentatie Context en probleemstelling - Transitie
Nadere informatieTOTEM & Circulariteit. Roos Servaes Build up / Inspiratiedag GDCB 23 mei 2019
TOTEM & Circulariteit Roos Servaes Build up / Inspiratiedag GDCB 23 mei 2019 Waarom? Wat is de impact van onze gebouwen? Welke bouwmaterialen zijn meer of minder duurzaam? Hoe kan ik afwegingen maken rond
Nadere informatieOpleiding Duurzaam Gebouw : Duurzame renovatie: kort overzicht
Opleiding Duurzaam Gebouw : Duurzame renovatie: kort overzicht Leefmilieu Brussel MILIEU-IMPACTEVALUATIES IN DE GEBOUWDE OMGEVING Het gebruik van Life Cycle Assessment Deel 1 Damien TRIGAUX KU LEUVEN MILIEU-IMPACTEVALUATIES
Nadere informatieWe houden van de natuur. Dat is altijd al zo geweest!
rh environment Nature our passion We streven er altijd naar dat onze stoelen even ergonomisch voor het lichaam als vriendelijk voor het milieu zijn. Al onze stoelen kunnen voor 100 procent gerecycled worden
Nadere informatieVermeden CO 2 emissies door recycling van e-waste
Vermeden CO 2 emissies door recycling van e-waste Monitoring 2013 Datum: 6-5-2014 Versie: Eindrapport Project nummer: CL1039 In opdracht van: Hendrik Bijker, Wecycle. Uitgevoerd door: Jorrit Leijting,
Nadere informatieTer certificering van de CO 2 -Prestatieladder. Status: Definitief versie 1.5 Datum opgesteld: 23 februari 2016 Auteur: M. Hoefsloot Handtekening:
Ter certificering van de CO 2 -Prestatieladder Status: Definitief versie 1.5 Datum opgesteld: 23 februari 2016 Auteur: M. Hoefsloot Handtekening: Inhoudsopgave: 1 Introductie... 3 1.1 Doel CO 2 -prestatieladder...
Nadere informatieUitreiking Milieucharters Oost-Vlaanderen 2012
Uitreiking Milieucharters Oost-Vlaanderen 2012 Praktijkvoorbeelden voor duurzaam ketenbeheer om de ecologische, sociale en economischfinanciële impact in kaart te brengen. Bernard MAZIJN Universiteit Gent
Nadere informatieEvenwicht vinden tussen people, planet & profit DUURZAAM VASTGOEDBEHEER & FACILITY MANAGEMENT
Evenwicht vinden tussen people, planet & profit DUURZAAM VASTGOEDBEHEER & FACILITY MANAGEMENT WAAROM INVESTEREN IN DUURZAAMHEID? 1. Omdat bedrijven een betekenisvolle bijdrage willen leveren aan een leefbare
Nadere informatiegerecycleerde PVC Michel STRYPSTEIN 24 november 2009
Duurzame innovatie met gerecycleerde PVC Michel STRYPSTEIN 24 november 2009 Business Unit Directeur Brussel Agenda Korte presentatie Deceuninck Criteria voor Duurzame Innovatie Case 1: Cyclefoam Case 2:
Nadere informatieConclusies en aanbevelingen standaardisatie. Danny Vandenbroucke
Conclusies en aanbevelingen standaardisatie Danny Vandenbroucke Staten-Generaal 1 December 2011 Overzicht Het case onderzoeksopzet Standaarden en standaardisatie gedrag GDI-Performantie Conclusies en aanbevelingen
Nadere informatieIMPLEMENTATIE VAN INFORMATIESTANDAARDEN IN EEN EPD AMC/VUMC
IMPLEMENTATIE VAN INFORMATIESTANDAARDEN IN EEN EPD AMC/VUMC Reino Petrona Informatiemanager Patiëntenzorg Vumc Lindsay Chang Informatiearchitect Patiëntenzorg AMC INHOUD Achtergrond informatie programma
Nadere informatieStichting NIOC en de NIOC kennisbank
Stichting NIOC Stichting NIOC en de NIOC kennisbank Stichting NIOC (www.nioc.nl) stelt zich conform zijn statuten tot doel: het realiseren van congressen over informatica onderwijs en voorts al hetgeen
Nadere informatieDe beheersing van klimaatrisico s in de praktijk 6 maart 2018
De beheersing van klimaatrisico s in de praktijk 6 maart 2018 Ridzert van der Zee Aan welke CO 2 gerelateerde financiële risico s is uw beleggingsportefeuille blootgesteld? Impact van energietransitie
Nadere informatieBuilt Positive Together We Build What s Next
@ C2C Bouwgroep 10 Maart 2017 Rotterdam Built Positive Together We Build What s Next Cradle to Cradle Products Innovation Institute Het doel van deze presentatie. Wie zijn wij? Wat doen we? Waarom Built
Nadere informatieCV CygnusZ Pagina ${page}
Edwin 01-06-2019 Projectmanager Profiel Senior Project manager met veel ervaring in zowel de business kant als de technische IT. Dankzij een technische achtergrond zijn business uitdagingen goed te plaatsen
Nadere informatieProcess & IT: eerst KIEZEN maakt het DOEN daarna zoveel makkelijker
Process & IT: eerst KIEZEN maakt het DOEN daarna zoveel makkelijker Wim Tindemans Manager Business Applications Business and Automation Solutions Egemin NV Agenda Probleemstelling Tegenstelling tussen
Nadere informatieReadiness Assessment ISMS
Readiness Assessment van ISMS ISO/IEC27001:2005 1 Senior Internal/IT auditor Luyke Tjebbes EMIA RO CISA Lead Auditor ISO/IEC27001:2005 Projectleider ISO assessment 2 Wat is ISO 27001 eigenlijk? ISO/IEC
Nadere informatieMeten en rapporteren van duurzaamheidsprestaties
Meten en rapporteren van duurzaamheidsprestaties Anouk Van de Meulebroecke - meulebroecke@beco.be 0479 48 91 31 Sabine Simoens sabine.simoens@cayman.be 0472 905 344 Duurzaam bouwen Energieprestatie gebouwen
Nadere informatie