Steunpunt 1 e lijn geestelijke zorg Onderdeel van het project Spirituele zorg in de palliatieve fase

Transcriptie

1 Steunpunt 1 e lijn geestelijke zorg Onderdeel van het project Spirituele zorg in de palliatieve fase Onder spiritualiteit verstaan we het levensbeschouwelijk functioneren van de mens, waartoe ook vragen van zinervaring en zingeving gerekend worden. Het gaat bij spiritualiteit om alle mogelijke van godsdienstige tot alledaagse bronnen van inspiratie. Voor sommige mensen ligt het accent hierbij op het gevoelsleven (bijv. bidden, genieten van de natuur, literatuur, muziek, kunst) of activiteiten (mediteren, rituelen voltrekken of zich inzetten voor een goede zaak), anderen beleven het meer intellectueel (contemplatie, studie). Spiritualiteit heeft invloed op het hele bestaan, is dynamisch, en heeft meer te maken met de bron van een levenshouding dan met een af te bakenen levensgebied. Uit: Richtlijn Spirituele Zorg/definitieve versie d.d Agora werkgroep Inhoud Inleiding... 2 Steunpunt 1 e lijn geestelijke zorg... 2 Inleiding... 2 Aanbod Steunpunt... 2 Doel... 3 Doelgroep... 3 Indicatoren Consultatiefunctie Criteria geestelijk verzorger Aanvraag begeleidingstraject Criteria beoordeling aanvraag Verwijzers Vergoeding en financiële afhandeling PR Helpdesk Scholing en intervisie... 5 Begroting... 6 Pilot gemeenten... 6 Tabel bevolkingsopbouw per gemeenten op 1 jan 2010 (Bron CBS)... 6 Tabel doodsoorzaken per gemeenten in

2 Inleiding Het plan Inrichting Steunpunt 1 e lijn geestelijke zorg is onderdeel van het project Spirituele zorg in de palliatieve fase, een project van het Netwerk Palliatieve Zorg Stadsgewest Breda. Naast het steunpunt kent het project een scholingsplan. Beide resultaten kunnen los van elkaar ontwikkeld en uitgevoerd worden. Na borging van het Steunpunt wordt het scholingsplan in het steunpunt geïmplementeerd. Het plan Inrichting steunpunt 1 e lijn geestelijke zorg is tot stand gekomen door de subwerkgroep Geestelijke zorg 1 e lijn bestaande uit: Eliane Thewessen; lid RvB De Riethorst Stromenland, Geertruidenberg Nellie van der Made; geestelijk verzorger, De Wijngaerd, Made Gemma Verlijsdonk, geestelijk verzorger Surpluszorg Sancta Maria, Zevenbergen Riet de Koning, geestelijk verzorger, De Riethorst Stromenland, Geertruidenberg Kitty van de Ven; programmamanager/netwerkcoordinator palliatieve zorg, Zorgaanbieders West- Brabant De doelstelling geformuleerd in het projectplan m.b.t. dit onderdeel luidt: Aan het einde van de projectperiode is er een structureel aanbod spirituele zorg in de ie lijn ingericht met professionele geestelijk verzorgers voor de gemeenten Moerdijk, Drimmelen, Geertruidenberg. 1 Het resultaat geformuleerd in het projectplan m.b.t. dit onderdeel luidt: Steunpunt spirituele zorg in de gemeenten Moerdijk, Drimmelen en Geertruidenberg ingericht met een x aantal FTE s geestelijk zorg verdeeld over een x aantal professionele geestelijk verzorgers van diverse gezindten. Het aanbod van het steunpunt bestaat uit: Telefonisch consultatie/helpdesk voor eerstelijns zorgverleners, mantelzorgers en patiënten; Consultatie aan huis; Intervisie zorgverleners. Ten behoeve van de continuïteit van het aanbod na de projectfase is het steunpunt ondergebracht bij minimaal één van de instellingen in de regio of in een nieuw te vormen rechtspersoon. Deze draagt zorg voor de borging na de projectfase. 2 In afwijking van het projectplan zal er geen telefonische consultatie plaatsvinden. Tevens is het steunpunt geen fysiek punt, maar krijgt de vorm van een convenant. Steunpunt 1 e lijn geestelijke zorg Inleiding De realisering van extramurale geestelijke zorg in een pilotgebied heeft als voordeel dat het als model kan werken voor andere regio s in het netwerk Stadsgewest Breda. De opzet is om in samenwerking met drie intramurale instellingen uit de gemeenten Moerdijk, Drimmelen en Geertruidenberg een aanbod in te richten. Er wordt gebruik gemaakt van de ervaringen uit het project Geestelijke begeleiding thuis ( ) in opdracht van het Netwerk Palliatieve Zorg Zuidoost Brabant. Aanbod Steunpunt Geestelijke verzorging in de thuissituatie voor mensen in de palliatieve fase en voor mensen die ongeneeslijk oud zijn, waarbij ook aandacht is voor hun naasten. Het betreft consultatie aan huis. Daarnaast biedt het steunpunt telefonische consultatie voor zorgverleners uit het pilotgebied. Tevens is het steunpunt verantwoordelijk voor scholing en intervisie van zorgverleners in de gehele netwerkregio Stadsgewest Breda 1 Projectplan Spirituele zorg in de palliatieve fase (10 nov. 2010) versie 2, 5 jan Netwerk PZ Stadsgewest Breda 2 Projectplan Spirituele zorg in de palliatieve fase (10 nov. 2010) versie 2, 5 jan Netwerk PZ Stadsgewest Breda 2

3 Doel Zorgdragen voor optimale aandacht en zorg voor en begeleiding van levens-, zingeving- en morele vragen van cliënten verblijvend in de thuissituatie met als doel het vergroten van de kwaliteit van leven Doelgroep Mensen in de palliatieve fase van hun leven in de gemeenten Moerdijk, Drimmelen en Geertruidenberg, die thuis verblijven en, ongeacht hun geloofs- of levensovertuiging, behoefte hebben aan begeleiding en ondersteuning op het vlak van zingevins- en/of levensvragen in relatie tot het naderende einde. Mensen in de palliatieve fase in de gemeenten Moerdijk, Drimmelen en Geertruidenberg, die thuis verblijven en te maken hebben met morele vraagstukken (bijvoorbeeld een actieve euthanasiewens of het stoppen met de behandeling en waarbij een begeleidend gesprek gewenst is) Mensen die ongeneeslijk oud zijn in de gemeenten Moerdijk, Drimmelen en Geerrtuidenberg, met vragen omtrent levenszin, voltooid leven, afsluiten levensverhaal. In alle gevallen betreft het mensen die geen beroep willen doen op kerken, pastorale beroepskrachten of andere levensbeschouwelijke plaatselijke genootschappen Indicatoren Twee jaar na de start van het steunpunt is bereikt dat: Beroepsgroepen en vrijwilligers in de 1 e lijn in de gemeenten Moerdijk, Drimmelen en Geertruidenberg op de hoogte zijn van het steunpunt Per jaar minimaal 10 cliënten en desgewenst hun naasten ondersteuning van een geestelijk verzorger in de thuissituatie hebben gekregen van gemiddeld 3 consulten Deze begeleiding positief beoordeeld is Per jaar ten minste 5 telefonische consulten met zorgverleners hebben plaatsgevonden Deze consulten positief beoordeeld is Ten minste 1x de scholing Omgaan met zingevinsgvragen in de palliatieve zorg is aangeboden aan zorgverleners/verwijzers Ten minste 2x een intervisiebijeenkomst is gehouden voor zorgverleners/verwijzers Twee jaar na de start worden de indicatoren geëvalueerd en bijgesteld. Inrichting Steunpunt Het steunpunt is geen fysieke organisatie, maar een samenwerkingsconvenant van drie intramurale instellingen te weten: De Riethorst Stromenland, Surpluszorg en De Wijngaerd. De drie instellingen stellen intramurale geestelijke zorg beschikbaar voor de extramurale vraag in het pilotgebied en zijn gezamenlijk verantwoordelijk voor de administratieve en organisatorische afwikkeling. Tevens staan zij borg voor de kwaliteit van het Steunpunt. In het convenant worden afspraken hieromtrent vastgelegd. Het betreft oa: Inzet geestelijk zorg; Beschikbaar stellen servicedesk (telefoonnummer); Budgetbeheer/kassierfunctie/financiële verantwoording; Administratie (betalingen); uitwerken evaluaties; inrichten van een stuurgroep. 3

4 1. Consultatiefunctie 1.1 Criteria geestelijk verzorger Het steunpunt biedt professionele zorg door een geestelijk verzorger die: Voldoet aan het beroepsprofiel van de VGVZ en op termijn is ingeschreven in het kwaliteitsregister SKGV 3 : De professionele en ambtshalve begeleiding van en hulpverlening aan mensen bij zingeving en spiritualiteit, vanuit en op basis van geloofs- en levensovertuiging en de professionele advisering inzake ethische en/of levensbeschouwelijke aspecten in zorgverlening en beleidsvorming. Werkzaam is bij De Riethorst Stromenland, Surplus Zorg en/of De Wijngaerd. 1.2 Aanvraag begeleidingstraject Een aanvraag wordt gedaan op een centraal telefoonnummer (servicedesk/klantenservice) 5 dagen in de week van uur, een bereikbaarheid van 45 uur per week. Het telefoonnummer is in het betreffende tijdspad bemand. Het is een servicedesk van een van de drie instellingen betrokken bij het convenant. De aanvrager wordt binnen twee reguliere werkdagen teruggebeld door de geestelijk verzorger. De geestelijk verzorger beoordeelt de aanvraag met behulp van een aantal criteria. Bij een positieve beoordeling wordt het begeleidingstraject gestart. Eén begeleidingstraject betreft gemiddeld 3 consulten van 1 uur. Na afloop van elk begeleidingstraject wordt, binnen twee weken, zowel een declaratieformulier als een evaluatieformulier ingeleverd. De evaluatie is ten behoeve van kwaliteitsbewaking en mogelijke financiële verantwoording. 1.3 Criteria beoordeling aanvraag Ten behoeve van de beoordeling van een aanvraag gelden een aantal criteria. Deze zijn opgesteld om inzicht te krijgen of professionele begeleiding door de geestelijk verzorger gewenst is of dat betrokken zorgverleners/vrijwilligers en/of een andere specialist een rol kunnen spelen in de vraag. De geestelijk verzorger kan de zorgverlener/vrijwilliger daartoe advies geven. Criteria zijn: Het betreft geen verzorging van een uitvaart of crematie Het traject moet binnen de gestelde termijn afgerond kunnen worden Er is geen vermoeden dat er sprake is van een psychische problematiek De aanvrager wil geen beroep doen op kerken, pastorale beroepskrachten of andere levensbeschouwelijke plaatselijke genootschappen De criteria zijn opgenomen in een checklist. 1.4 Verwijzers De aanvraag kan door de cliënt en/of naasten rechtstreeks worden gedaan of via een verwijzer. Verwijzing vindt plaats door: Verpleegkundige en verzorgende Huisarts/praktijkondersteuners Geestelijk verzorger Vrijwilliger Uitvaartondernemer Kerkvertegenwoordigers Andersoortige hulp-, dienst- of zorgverlener, zoals een psycholoog en fysiotherapeut 3 Stichting Kwaliteitsregister Geestelijk Verzorgers 4

5 1.5 Vergoeding en financiële afhandeling Aan deze vorm van begeleiding zijn voor de cliënt gedurende de pilot geen kosten verbonden. De deelnemende geestelijk verzorgers ontvangen voor elk uur begeleiding, een bedrag van 65,00. De reistijd kan niet gedeclareerd worden, reiskosten kunnen per kilometer gedeclareerd worden. Dit kan rechtstreeks worden uitbetaald of via een overeenkomst met de werkgever. De bedragen zijn inclusief eventueel verschuldigde BTW. 1.6 PR Het aanbod wordt bekend gemaakt via: Een pagina op de publiekswebsite van het Netwerk Palliatieve Zorg Stadsgewest Breda Een pagina op de zorgverleners website Een folder/flyer Bericht op de website van de betreffende zorginstellingen Scholing en intervisie zorgverleners/verwijzers Publicaties 2. Helpdesk Het steunpunt biedt telefonische consultatie aan 1e lijn zorgverleners/vrijwilligers in de gemeenten Moerdijk, Drimmelen en Geertruidenberg. De consultatie wordt gedaan door de betrokken geestelijk verzorgers. Hiervoor wordt een wekelijks spreekuur ingericht via een bereikbaarheidsdienst. Aan deze vorm van consultatie zijn voor de zorgverlener/vrijwilliger geen kosten verbonden. 3. Scholing en intervisie Het steunpunt is i.s.m. het Netwerk Palliatieve Zorg Stadsgewest Breda verantwoordelijk voor de borging van het onderdeel scholing uit het projectplan. Dit betekent: Aanbod scholing Omgaan met zingevingsvragen in de palliatieve zorg (IKNL) wordt (wel of niet tegen betaling) regelmatig (ten minste 1x per 2 jaar) aangeboden in de gehele netwerkregio van het Stadsgewest Breda. Hiervoor zijn 2 mensen opgeleid, te weten een geestelijk verzorger en een externe trainer. potentiële verwijzers worden in de gelegenheid gesteld deel te nemen aan deze scholing. Intervisie bijeenkomst ten minste 1x per jaar aan oud deelnemers van de scholing Omgaan met zingevingsvragen in de palliatieve zorg, ten behoeve van de implementatie van dit onderdeel in hun eigen organisatie. Adviesfunctie voor zorgverleners/vrijwilligers in de gemeenten Moerdijk, Drimmelen en Geertruidenberg Tot de implementatie van Steunpunt Geestelijke Zorg 1ste lijn is scholing/intervisie de verantwoordelijkheid van het netwerk Palliatieve Zorg Stadsgwest Breda 5

6 Begroting Kosten Begeleidingstraject (gedurende 2 jaar) 1 e jaar: 10 trajecten x 3 consulten x 65 per uur/consult 4 Voorbereidingskosten per traject: 10 x 65 Reiskosten 1 e jaar 30 uur x 25 km 5 x 0,30 Telefoonkosten 3 x e jaar: 15 trajecten x 3 consulten x 65 per uur/consult Voorbereidingskosten per traject: 15 x 65 Reiskosten 2 e jaar 45 x 25 km x 0,30 Telefoonkosten 3 x 50 Telefonische helpdesk (gedurende 2 jaar) 1 e jaar: 10 uur x 65,= per uur 2 e jaar: 15 uur x 65,= per uur Folder/flyer Begroot Dekkingsmiddelen Subtotaal Totaal Subsidiënten Totaal 7.302, ,00 650,00 225,00 90, ,00 975,00 337,50 150,00 650,00 975,00 Ontwerp/druk/verspreiding 500,00 Intervisie/scholing ,00 500,00 Totaal 9.427,50 Pilot gemeenten De gemeente Moerdijk omvat: Fijnaart, Moerdijk, Heiningen, Helwijk, Klundert, Langeweg, Noordhoek, Oudemolen, Standaardbuiten, Willemstad, Zevenbergen, Zevenbergschen Hoek De gemeente Drimmelen omvat: Blauwe Sluis, Drimmelen, Heikant, Hooge Zwaluwe, Lage Zwaluwe, Made, Oud-Drimmlen, Terheijden, Wagenberg De gemeente Geertruidenberg omvat: Geertruidenberg, Raamsdonk, Raamsdonkveer Tabel bevolkingsopbouw per gemeenten op 1 jan 2010 (Bron CBS) Gemeenten Totaal en inwon. jaar jaar jaar jaar jaar jaar jaar ouder Moerdijk Drimmelen Geertr. berg % 23% 9,5% 12,5% 17% 15% 13% 7% 3,5% Tabel doodsoorzaken per gemeenten in 2009 Gemeenten Totaal inwoners Tot. doods oorzaken Kanker Hart en vaat Ademh. stelsel Niet ziekte Overigen Geertr. berg Moerdijk Drimmelen ,9% 100% 31% 29% 12% 3,5% 25% 4 Aantal begeleidingstrajecten is een indicatie op grond van ervaringen elders (idem voor 2 e jaar) 5 Aantal kilometers indicatief gebaseerd op de gemiddelde afstand tussen de hoofdlocatie per gemeente en de steden/dorpen behorende tot de betreffende gemeente (idem voor 2 e jaar) 6 Kosten per instelling/geestelijk verzorger (idem voor 2 e jaar) 7 Wordt apart begroot 8 % afgerond op halve eenheden, waardoor het totaal niet exact 100% 9 % afgerond op halve eenheden, waardoor het totaal niet exact 100% 6