Dit volgens die wingerdkonsultante van VinPro, die verteenwoordigende organisasie vir nagenoeg Suid-Afrikaanse wynprodusente en kelders.

Transcriptie

1 SUID-AFRIKAANSE WYN: OESVERSLAG 2016 uitgereik deur: Uitdagende seisoen lei tot kleiner wyndruifoes I BEDRYFSTENDENSE Uitdagende seisoenstoestande het daartoe gelei dat Suid-Afrikaanse produsente ʼn kleiner 2016 wyndruifoes behaal het, maar druiwe was gesond en gekonsentreerde geure hou die belofte vir mooi wyne in. Dit volgens die wingerdkonsultante van VinPro, die verteenwoordigende organisasie vir nagenoeg Suid-Afrikaanse wynprodusente en kelders. Die totale wyndruifoes sal na verwagting 6.7% ligter as in 2015 wees. Alhoewel die oes kleiner is, is dit steeds groter as wat aanvanklik verwag is na ʼn seisoen gekenmerk deur abnormale hitte en watertekorte, vertel Francois Viljoen, bestuurder van VinPro se wingerdboukundige konsultasiediens. Watervoorrade het vanjaar ʼn groot invloed op die oes gehad, veral waar wingerde nie teen uitermatige hitte gebuffer kon word nie. Die Robertson- en Klein Karoo-streke wat baie goeie winterreëns ontvang het, het hoër produksies behaal, terwyl Worcester ook ʼn groter oes ingeneem het. Die meeste ander streke het kleiner oeste gerealiseer, maar Stellenbosch en die twee droëlandstreke Paarl en Swartland se oeste was heelwat kleiner as in Baie warm weer is veral van einde Oktober tot einde Januarie ondervind, wat groei belemmer het en tot laer trosmassas en kleiner korrels aanleiding gegee het. Die droë toestande het egter daartoe gelei dat wingerde en druiwe oor die algemeen baie gesond was. Aan die positiewe kant lei kleiner korrels tot meer gekonsentreerde kleur en geur, en kan goeie wyne uit die 2016-oes verwag word. Suid-Afrika is die 7de grootste wynprodusent ter wêreld en produseer sowat 4% van die wêreld se wyn. Totale Oesgrootte: Die 2016-wyndruifoes word op ton geraam volgens die jongste skatting (30 April 2016) van die Suid-Afrikaanse Wynbedryf Inligting en -Stelsels (Sawis). Dit is 6.7% laer as die 2015-oes. Na verwagting sal die 2016-wynoes sap en konsentraat vir nie-alkoholiese doeleindes, wyn vir brandewyn en distilleerwyn ingesluit miljoen liter beloop, bereken teen n gemiddelde verhaling van 777 liter per ton druiwe. 2015/16 Groeiseisoen: Goeie reserwes is in die na-oesperiode (April en Mei) opgebou, waarna blaarval meestal op die regte tyd plaasgevind het.

2 2 Winter het in die meeste gebiede laat aangebreek, maar was koud genoeg om dormansie op te hef. Met die uitsondering van Robertson en Klein Karoo het die meeste streke baie lae reënval ondervind, wat daartoe gelei het dat dam- en grondwatervlakke nie voldoende opgevul is om wingerde vir die warmer deel van die seisoen voor te berei nie. Lente het op tyd aangebreek en weerstoestande was ideaal, wat tot goeie, egalige uitbot bygedra het. Die meeste streke het egter so vroeg soos einde Oktober hittegolwe beleef, met uitgerekte hittetoestande deur die somer en ʼn tweede hittegolf in Januarie wat wingerd- en korrelgroei belemmer het. Die hittegolf in Oktober het in baie streke gedurende die blom- en setperiode voorgekom en kenners meen dat dit toe reeds ʼn negatiewe effek op produksie gehad het. Brandskade is middel tot einde Januarie in veral die Stellenbosch- en Worcester-streke ondervind, en die omvang hiervan sal in die komende maande bepaal word. Parstyd het sowat ʼn week vroeg afgeskop weens die warmer weer en sowat twee weke vroeër klaargemaak. Temperature het egter vanaf middel Februarie afgekoel, wat in sommige gevalle tot trae rypwording gelei het, maar voordelig was vir die kleurvorming by laat rooiwynkultivars. Een voordeel van die droë seisoen is dat siektes en plae beperk was. Ook in die gebiede wat voldoende winterreëns ontvang het, is dit opgevolg met ideale droë, warm weer wat tot gesonde wingerde en druiwe aanleiding gegee het. Groot en ontydige reënval middel Januarie in die Oranjerivier-streek, is gelukkig deur droë weerstoestande gevolg. Wynpotensiaal: Aanpasbaarheid was die wagwoord; wynmakers het deur goeie besluitneming en voorpunt-tegnologie die beste uit ʼn uitdagende 2016-oes gehaal, vertel Viljoen. Druiwe was oor die algemeen teen laer suikervlakke ryp, wat positief is ten opsigte van laer alkoholwyne. Sure was laag, wat aanpassings in die kelder geverg het. Die kleiner korrels wat behaal is, lei aan die positiewe kant tot goeie kleur en intense geur in vanjaar se rooiwyne. Witwyne vertoon ook op die stadium bo verwagting goed, met goeie struktuur en mooi geure. van die streke: Breedekloof: ʼn Effens kleiner oes as in 2015, maar steeds bogemiddeld groot en van goeie gehalte. Klein Karoo: ʼn Koue, nat winter en warm, droë somer bring ʼn groot en gesonde oes. Malmesbury/Swartland: ʼn Aansienlik kleiner oes is vroeg en oor ʼn kort tydperk afgehaal. Olifantsrivier: Ondanks ʼn uitdagende klimaat en kleiner oes, word goeie gehalte wyne verwag. Oranjerivier: ʼn Ietwat kleiner oes met groot variasies in opbrengste tussen produsente. Paarl: ʼn Abnormaal klein oes waarvan kultivars vroeg en op mekaar ryp geword het. Robertson: Ideale seisoenstoestande lei tot ʼn groter oes en belowende wyne. Stellenbosch: ʼn Heelwat kleiner oes weens besonderse droë, warm weer en veldbrandskade. Worcester: ʼn Groter oes, ondanks beperkte water, ongewone hitte en veldbrande. NAVRAE: Lee-Anne Davidson VinPro Kommunikasiebeampte Tel: E-pos: Francois Viljoen VinPro Konsultasiediensbestuurder Tel: E-pos:

3 3 II OORSIG PER STREEK BREEDEKLOOF Produsente en wynmakers is deur die grootte en gehalte van die 2016-wyndruifoes verras, nadat erge droogte en hitte aanvanklik ʼn bleek prentjie vir die Breedekloof-streek se inname geskets het. Dít volgens Leon Dippenaar, VinPro se streekswingerdkonsultant vir die Breedekloof. Die 2016-wyndruifoes is effens kleiner as in 2015, maar steeds bogemiddeld groot en van goeie gehalte. Die kleiner oes kan toegeskryf word aan abnormale hitte tydens die laat blom- en setfase, warm en droë toestande gedurende die groeiperiode wat tot kleiner druiwekorrels gelei het, asook skade wat deur veldbrande aangerig is. Wit en rooi kultivars het albei goeie opbrengste gelewer, hoewel die rooi wyndruifoes effens meer gedaal het. Cabernet Sauvignon se tonne is heelwat laer, Ruby Cabernet- en Merlot-oeste slegs effens kleiner en die Pinotage-oes het aansienlik toegeneem, moontlik weens n groter aantal jong wingerde. Die Chardonnay-oes is heelwat kleiner, Sauvignon Blanc het effens gedaal en Colombar en Chenin Blanc het goeie tonne gelewer. Min siektes het in die na-oesperiode in 2015 voorgekom, die lowers het baie goed vertoon en die blare het nog lank na oes gesond gelyk. Genoeg reserwes is in hierdie tydperk opgebou. Droë toestande gedurende herfs het egter daartoe gelei dat baie produsente nie dekgewasse gesaai het nie. Die winter het baie laat begin, met die eerste werklike koue wat eers vanaf middel Junie voorgekom het. Die Breedekloof-streek het goeie reënval in Junie en Julie ontvang, maar die totale winterreënval was ver onder die langtermynsyfer. Wingerde het op die normale tyd begin bot en uitbot was mooi en egalig, spesifiek by Chardonnaywingerde. Die lente is gekenmerk deur egalige lootgroei en die lote het meestal op die draers gebot. Set is nadelig geraak deur die abnormale hitte wat aan die einde van Oktober 2015 voorgekom het. Kultivars wat normaalweg later blom en set is die swaarste getref. Bykans geen reënval is vanaf November tot einde Maart aangeteken nie, wat korrelgroei benadeel het. Aan die negatiewe kant het dit tot n effens laer oes bygedra, maar aan die positiewe kant bevoordeel dit gehalte. Vanaf middel Maart het rypwording oor die algemeen vertraag en sommige blokke, veral waar rolbladvirus teenwoordig is, het gesukkel om ryp te word. Die 2016-seisoen sal soos die vorige jaar onthou word as een van die gesondstes ooit, met bykans geen voorkoms van donsskimmel en botritis nie. Witroes was in sommige gevalle n probleem, maar dit het laat kop uitgesteek en het nie n wesenlike invloed op die oes gehad nie. Sommige laat kultivars, en veral blokke met n groot persentasie rolbladvirus, het gesukkel met rypwording aan die einde van die seisoen. Botritisvrot het in enkele laat blokke, na reënval begin April, n probleem begin raak. Die seisoen is verder gekenmerk deur uitsonderlike hitte en droogte in Desember en Januarie, wat tot sonbrandskade in heelwat blokke gelei het. Sporadiese veldbrande, soos vroeg in Februarie naby Waboomsrivier, het verdere skade aan die wingerde aangerig en waterbeskikbaarheid is toenemend ʼn probleem.

4 Die kwaliteit lyk vanjaar relatief goed. Die wit kultivars se geurspektrums en intensiteit is aanvaarbaar, en in die lig van die warm seisoen is die goeie gehalte van die Chenin Blanc en Sauvignon Blanc heel verbasend. Die gehalte van die rooiwyne is ook heel aanneemlik. Suurvlakke was oor die algemeen laag vanjaar, wat groot suuraanpassings genoodsaak het. Leon Dippenaar, , KLEIN KAROO ʼn Besonderse koue, nat winter, gevolg deur ʼn warm, droë somer gee vir die Klein Karoo ʼn groot en gesonde oes, vertel Johannes Mellet, VinPro-wingerdkonsultant vir die Klein Karoo-streek. Met genoegsame grondvog en besproeiingswater het die streek se wingerde hul groen lowers en druifgehalte, ten spyte van die warm en droë somer, behou. Bykans alle kultivars het vanjaar hoër opbrengste as in 2015 behaal. Dit kan hoofsaaklik toegeskryf word aan goeie reserwes, ʼn koue, nat winter en ʼn gesonde somer. Pinotage, Sauvignon Blanc en Colombar het veral groter oeste gerealiseer. Die na-oesperiode in 2015 was droog en gesond. Blare het mooi behoue gebly en temperature en sonlig was gunstig vir fotosintese tot einde Mei. Die koue het laat gekom, maar was betyds en genoeg om dormansie volledig op te hef. Anders as in die meeste ander streke, het die Klein Karoo ʼn koue, nat winter beleef. Die helfte van die streek se jaarlikse reënval het in die eerste week van Julie voorgekom, wat daartoe gelei het dat boorgate begin uitloop en sommige fonteine vir die eerste maal in 30 jaar begin loop het. Ligte opvolg reën in die res van die winter en lente het hierna die grondvogvlakke hoog gehou. Temperature het vanaf middel Augustus skerp gestyg. Wingerde het besonder gou en egalig gebot. Vroeë kultivars het ongeveer die normale tyd begin bot, maar laat kultivars het vroeg begin bot. Oktober was baie warm, gevolg deur ʼn koeler Novembermaand. Blom en set was uitstekend by meeste wingerde, maar swakker by sommige wingerde in laat areas. Desember en Januarie was oor die algemeen warm en droog. In die ooste is bogemiddelde reënval in Januarie ontvang, terwyl die res van die streek baie droog was. Voldoende besproeiingswater was egter beskikbaar en wingerde het ondanks die hitte mooi groen gebly. Deurslaan was egalig en alle kultivars het in ʼn kort tydjie heeltemal deurgeslaan. Oestyd, wat in die Klein Karoo eers in Februarie afskop, het normaal tot effens later begin. Die weer was droog gedurende parstyd, wat tot gesonde druiwe lei, met normale en selfs koeler as normale weer gedurende Februarie en Maart. Laat kultivars was oor die algemeen effens vroeër en die oestyd het vroeg klaargemaak. Die streek het, soos die res van Suid-Afrika ʼn warm somer gehad, maar nie gebuk gegaan onder droogte of veldbrande nie. Die droër weer het wel tot gesonder druiwe aanleiding gegee. Met voldoende besproeiingswater het die wingerde die hitte baie goed hanteer, behalwe vir ʼn algemene waarneming van laer sure. Snuitkewers en knoppiesblaar was ook meer algemeen weens die warmer en droër seisoen. Die groter as normale oes het druk op kelders geplaas, maar moderne toerusting en samewerking tussen wynmakers en produsente het baie gehelp om die oes tydig en effektief te verwerk. 4

5 5 Voldoende besproeiingswater, koeler nagte in Februarie en selfs koeler as normale temperature in Maart het gehelp om die gehalte van die wyndruiwe tot oestyd behoue te laat bly. Wyne gaan vanjaar meer natuurlike tropiese en bessiegeure as groen-, grasagtige- en gistingsgeure oplewer. Die kleur van die rooi kultivars en jong wyne is besonder mooi. Suikervlakke is vanjaar hoog, maar die totale suur is laer en moet meestal voor wynmaak aangepas word. Chenin Blanc, Shiraz, Cabernet en Merlot is die kultivars wat vanjaar uitsonderlike gehalte wyne kan maak. Johannes Mellet, , MALMESBURY/SWARTLAND Die Malmesbury/Swartland-streek sal die 2016-seisoen onthou as uiters droog en warm, wat tot kleiner korrels en ʼn aansienlik kleiner wyndruifoes aanleiding gegee het, vertel Hanno van Schalkwyk, VinPro-wingerdkonsultant in hierdie streek. Parstyd was vroeg en kort. Beide rooi en wit kultivars het aansienlik kleiner oeste opgelewer, maar ʼn besonderse afname in Chenin Blanc-produksie het die totale wit wyndruifoes meer laat krimp as rooi. Blokke wat vorige jare groot oeste gelewer het, asook kultivars wat later ryp word, het veral groot afnames getoon. Grenache Noir, Cinsaut en veral Cabernet Sauvignon het vanjaar kleiner oeste opgelewer. Die Swartland-streek het n uiters droë en warm na-oesperiode ondervind en blare het vroeg geval weens baie lae grondwatervlakke. Produsente wat laat dekgewas gesaai het, het om hierdie rede ook nie goeie stand behaal nie. Die eerste reën het eers begin Junie geval, maar fronte was oor die algemeen swak en in baie gevalle is slegs die helfte, en selfs minder, van die normale reënval aangeteken. Koue-eenhede het later as die vorige twee winters begin akkumuleer. Genoeg koue-eenhede is egter oor ʼn tydperk aan die begin van Junie opgebou. Uitbot het op die normale tyd plaasgevind en was oor die algemeen baie egalig. Die groeiseisoen was baie warm en wingerde met voldoende water het sterk gegroei. Waar droëlandgebiede baie min reën gekry het, het groei vroeg gestaak en in sekere gevalle was lootlengtes swakker as gewoonlik. Januarie was veral uiters warm en temperature het eers teen middel Februarie begin afkoel. Parstyd het soos in 2015 baie vroeg begin en is in n korter periode as normaal afgehandel. Teen die einde van parstyd het van die later Chenin Blanc- en Cabernet Sauvignon-wingerde gesukkel om ryp te word. Hittegolwe in Januarie, asook die gebrek aan water, het veroorsaak dat fotosintese en korrelontwikkeling benadeel is en laat kultivars soos Cabernet Sauvignon, Cinsaut en Mourvèdre het gesukkel om egalig deur te slaan. Druiwe was egter oor die algemeen gesond en weens die klein oes was daar nie baie druk op inname by kelders nie. Volgens vroeë aanduidings gaan die wyne uit die Swartland-streek oor die algemeen van n goeie gehalte wees. Kleiner korrels lei tot groter konsentrasie van geure, met die verwagting van mooi tropiese vrugtegeure op Chenin Blanc en Chardonnay en goeie kleur by die rooiwyne.

6 Daar kon teen laer suikervlakke as normaal gepars word, wat tot laer alkohol-wyne aanleiding gee. Sure was egter laag en ph s hoër as normaal, en verhalings is laer weens die kleiner korrels. Hanno van Schalkwyk, , hanno@vinpro.co.za OLIFANTSRIVIER Ondanks ʼn uiters uitdagende klimaat en heelwat kleiner wyndruifoes, kan die Olifantsrivier na goeie gehalte wyne uitsien. Aanpasbaarheid en goeie besluitneming was die wagwoord; produsente en wynmakers het hulself goed van hul taak gekwyt, vertel Gert Engelbrecht, VinPro-wingerdkonsultant vir die Olifantsrivierstreek. Opbrengste in die Olifantsrivier is heelwat laer as in Vroeë wit kultivars soos Chenin Blanc, Chardonnay en veral Sauvignon Blanc het die meeste afgeneem. Aan die rooi kant was produksie regdeur laer, met die uitsondering van Pinotage, danksy jong wingerde wat in drag begin kom het. Hoewel die na-oesperiode uitsonderlik droog was, was genoeg besproeiingswater beskikbaar en het die wingerde se blare eers in Mei en Junie met die koms van die eerste koue begin val. Winter-reënval was laer as gewoonlik, wat tot ʼn laer watervlak vir die Clanwiliamdam gelei het. Junie en Julie was kouer as normaal, wat ʼn groot toename in die opbou van koue eenhede teenoor vorige jare verseker het. Temperature gedurende Augustus het goed met die langtermyngemiddeld vergelyk, soos gesien is aan ʼn normale afskop vir bottyd aan die einde van die maand. Uitbot was baie egalig, moontlik danksy die goeie opbou van koue-eenhede. Die seisoen was verder matig, behalwe vir uitsonderlike hitte einde Oktober. Heelwat wingerde het swak geset weens die hitte en het nie weer werklik na die tyd herstel nie. In hierdie tyd het ʼn 40% afname in watertoelaag per hektaar weens die laer damvlakke ʼn groot effek gehad op wingerde in warmer areas se vermoë om te herstel. Die warm temperature het voortgeduur, veral in Januarie waartydens die aantal ure bo 35 C dubbel as normaal was. Oor die algemeen het die Olifantsrivier ʼn gesonde seisoen beleef. Laat witroes is eers in Desember opgemerk waar produsente te vroeg opgehou het met siektebeheerprogramme. Daar het ook plekplek vrot voorgekom by Chenin Blanc gedurende Februarie. ʼn Toenemende voorkoms van witluis kort egter dringende aandag. Sommige wingerde het al so vroeg soos November begin simptome wys van droogtestremming, gekenmerk deur kleiner lowers. Versengende hitte in Desember en Januarie het ook in die warmer gebiede sonbrandskade veroorsaak. Die kleiner oes het beteken dat kelderfasiliteite minder onder druk was en wynmakers kon beter van die spasie gebruik maak. Wingerde in die Olifantsrivier-streek raak steeds ouer soos wat die vervangingskoers nie op datum is nie, weens ekonomiese druk op produsente en ʼn voorkeur vir alternatiewe boerderyvertakkings. Dit kan in die toekoms moeiliker raak om produksievlakke te handhaaf. 6

7 Wynmakers is positief oor 2016 se wyne. Alhoewel die sure minder en die ph s hoër was as in 2015, lyk dit of die wyne goed presteer. Chardonnay en Colombar hou veral belofte in en Sauvignon Blanc het verbaas ondanks die hittegolwe in Januarie. Rooi kultivars het egter meer uitdagings meegebring. Blokke het fisiologies ryp vertoon op laer suikervlakke, wat die optimale parstyd moeilik gemaak het om te bepaal. Die kleur was oorwegend baie goed maar daar was plek-plek wingerde wat gesukkel het om goed te kleur. Die wynmaakproses het oor die algemeen glad verloop en min probleme is met afsak, sleep gistings ondervind. Gert Engelbrecht, , gerte@vinpro.co.za 7 ORANJERIVIER Die Oranjerivier het ʼn ietwat kleiner as verwagte oes gerealiseer, grootliks vanweë hittegolwe gedurende die seisoen. Die oes was egter van so ʼn aard dat sommige produsente baie goeie oeste behaal het, terwyl ander se produksie afgeneem het. Dít volgens Henning Burger, wingerdkonsultant by Oranjerivier Kelders. Trosgewigte en dus produksie was laer as normaal, vanweë abnormale hitte in Oktober en Januarie wat tot die onderbreking van belangrike fisiologiese prosesse gelei het. Chenin Blanc-opbrengste was laer, maar Colombard soortgelyk aan die 2015-oes. Rooi wyndruifkultivars het oor die algemeen kleiner oeste gerealiseer. Buiten aanvanklike witroes wat goed beheer is, het droë, warm weer gedurende die 2015-pars vir ʼn baie gesonde na-oesperiode gesorg. Meimaand was besonders warm met geen voorkoms van ryp nie. Die herfs en winter was aanvanklik warmer as normaal, wat tot laat blaarval en snoei gelei het. Die opbou van koue-eenhede was laag en heelwat wingerde het begin Julie reeds op die punte van lote tekens van uitbot getoon. Gereelde reënbuie en hoë lugvog het gedurende Junie en Julie voorgekom, en einde Julie en Augustus was baie koud. Bot het begin September, n week vroeër as normaal, afgeskop. Egalige bot en goeie uitbotpersentasie was opvallend by meeste kultivars. Aanvanklik is onegalige bot verwag weens die lae koue-eenhede, maar ʼn lang en gesonde na-oesperiode en gevolglike goeie reserwe-opbouing het enige moontlike negatiewe gevolge daarvan gebuffer. Die meeste kultivars het goeie vrugbaarheid getoon, met dubbeltrosse by meeste Colombar- en Chenin Blanc-wingerde. Vir die eerste keer in drie jaar is geen rypskade aangeteken nie, weens kleiner verskille tussen dagen nagtemperature as wat die streek gewoonlik in September ervaar. Wingerdgroei het dus goed weggespring. Dag- en nagtemperature het aansienlik begin styg vanaf Oktober. Geen reën het in die lente voorgekom nie, en dus ook geen siektes of plae nie. November tot middel Januarie is gekenmerk deur uitsonderlik hoë gemiddelde dag- en nagtemperature.

8 Die dagtemperatuur was in die eerste week van Januarie deurlopend hoër as 40 C. Dit het tot die onderbreking of vertraging van fisiologiese prosesse soos selvergroting, suurproduksie en suikerakkumulering aanleiding gegee. Hierdie hitte is middel Januarie deur sewe dae reën opgevolg. In sommige gebiede het selfs die jaarlikse gemiddelde reënval in hierdie een week voorgekom, wat ʼn negatiewe effek op Sultanadruiwe gehad het, maar in ʼn mindere mate wyndruifkultivars beïnvloed het. Parstyd was warm en droog. Die uitermatige hitte aan die begin van Januarie het in sekere gevalle tot sonbrand gelei, aangesien produsente nie in staat was om aan die vogbehoeftes van wingerde te voldoen nie. Hoë reënval middel Januarie het tot beperkte vrot op hoofsaaklik blokke met n geskiedenis van botritis gelei. Vinnige optrede deur produsente, asook warm, droë weer na die reënperiode het botritisvrot en die ontwikkeling van donsskimmel beperk. Gemiddelde ph s was aansienlik hoër en die sure laer as in 2015 weens die konstante warm klimaat gedurende die groeiseisoen en oesperiode. Gereelde hittegolwe het verder hiertoe bygedra. Wynkwaliteit is egter deurgaans verbasend goed danksy die toepassing van tegnologie en aanpassings deur wynmakers in die kelder. Verhalings was heelwat laer as in Henning Burger: , henning@owk.co.za PAARL ʼn Abnormaal klein oes na ʼn droë, warm seisoen, beskryf Hanno van Schalkwyk, VinProwingerdkonsultant die Paarl-streek se wyndruifoes. Parstyd was vroeg en kultivars het gelyk ryp geword. Kleiner korrels hou egter belofte in vir gekonsentreerde wyne met mooi kleur en geur. Lae reënval, beperkte watervoorraad en baie hoë temperature het tot baie klein korrels en gevolglike kleiner oeste aanleiding gegee. Groot verliese is ook weens sonbrand ondervind waar besproeiingswater beperk was. Wit wyndruifoeste het meer afgeneem as rooi, met veral Chenin Blanc wat ʼn baie laer oes gerealiseer het. Aan die rooi kant was Shiraz, Cinsaut en Cabernet Sauvignon ligter as normaal. Die Paarl-streek het n uiters droë en warm na-oesperiode beleef. Waar produsente nog na oes kon besproei, het blare op die normale tyd geval en was reserwe-opbouing voldoende. Waar besproeiingswater uitgeput was en in die geval van droëlandwingerde was blaarval vervroeg, wat n negatiewe effek op wortelgroei en reserwe-opbouing gehad het. Die eerste behoorlike winterreëns het eers begin Junie voorgekom en koue-eenhede het eers laat positief begin akkumuleer. Teoreties was daar steeds genoeg koue om aan die wingerde se behoefte te voldoen. Winterreënval was baie laag en heelwat damme was slegs 40% tot 60% vol. Produsente wat kon, het reeds vroeg uit die Bergrivier begin pomp. In baie gebiede was die grond nie met die aanbreek van lente tot veldkapasiteit aangevul nie. Warm toestande begin September het goeie, egalige uitbot teweeggebring. Bot het later as die vorige seisoen aangebreek, maar was nader aan die normale tyd. Chardonnay en Chenin Blanc was veral vinnig uit die blokke en produsente moes vroeg met voorkomende swambespuitings begin. 8

9 Weerstoestande tydens set was gunstig en set was oor die algemeen goed, met die uitsondering van Cabernet Sauvignon wat swak en ongelyk geset het. Laasgenoemde is moontlik veroorsaak deur temperatuurskommelinge einde Oktober, insluitend hittegolwe. Die groeiseisoen was oor die algemeen baie droog en warm, met lang periodes van uitermatige hitte veral einde Desember en Januarie. Alhoewel bot later was, is rypwording versnel, soos gesien kon word aan die vroeë verhouting van lote. Parstyd het baie vroeg begin en kultivars was gelyk ryp. Februarie was oor die algemeen koeler en nagtemperature aansienlik koeler as in Januarie. Rypwording het die derde week in Februarie baie traag verloop, maar suikervlakke het weer toegeneem na ʼn paar warmer dae wat hierop gevolg het. Rolbladsimptome het vroeër as normaal en baie straf voorgekom vanweë die droë en warm toestande in die na-oesperiode. Heelwat produsente kon ook nie dekgewasse saai nie. Witroes het sporadies voorgekom en sekere individuele plase en blokke het groot skade ondervind. Wingerde se groei was aanvanklik goed weens die warm toestande, maar waar grondwatervlakke vroeër uitgeput is, het groei vroeër gaan staan. Sonbrand het voorgekom, veral waar wingerd aanvanklik intensief besproei is, maar waar water opgeraak het. Druiwe was oor die algemeen teen laer suikervlakke ryp, wat positief is ten opsigte van effe laer alkohol in die wyn. Sure was baie laag en ph s hoër as normaal. Oor die algemeen word wyne van goeie gehalte verwag, met Chardonnay, Pinotage en Shiraz wat baie potensiaal toon. Hanno van Schalkwyk, , hanno@vinpro.co.za ROBERTSON ʼn Ideale seisoen lei tot bogemiddelde wyndruifproduksie en belowende wyne in die Robertsonstreek. Volgens Hennie Visser, VinPro-wingerdkonsultant in dié gebied was die seisoen gekenmerk deur uitermatige hitte, maar voldoende besproeiingswater en gesonde druiwe. Die 2016-wyndruifoes is bogemiddeld vir die Robertson-streek en groter as die 2015-oes. Hoewel baie en groot blomtrosse voorgekom het en die set oor die algemeen goed was, was die korrels egter kleiner as normaal teen parstyd. Chenin Blanc het weer eens goeie produksies gelewer, maar dis veral Sauvignon Blanc en Colombar wat heelwat beter produksies gelewer het. Pinotage-produksie het ook heelwat toegeneem teenoor verlede jaar. Cabernet Sauvignon het egter lae produksies gelewer. Produsente poog daadwerklik om produksies te verhoog deur middel van alternatiewe snoei-, lowerbestuurspraktyke en prieelstelsels, aangesien winsgewendheid onder druk is. Na die 2015-oes het die wingerde se blare laat in herfs geval en was wingerde gesond, sonder die voorkoms van witroes of donsskimmel. Dit het tot goeie reserwe-opbou gelei. Robertson het ʼn goeie, koue winter gehad en voldoende koue-eenhede is van middel Mei tot middel Junie opgebou vir die opheffing van dormansie. Junie en Julie was veral koud, waarna Augustus effens warmer as normaal was. Die streek het baie goeie winter-reënval ondervind sowat 70% 9

10 hoër as normaal. Die grootste deel hiervan het in Junie voorgekom, waarna Julie en Augustus droër was. Wingerde het vanjaar op die normale tyd gebot, met van die later kultivars ʼn paar dae vroeër. Uitbot was baie goed en egalig, met goeie bot op die draers en min waterlote. Aanvanklike lootgroei was goed en egalig. Die tydperk van November tot Januarie was bogemiddeld warm, maar met 25% hoër as normale reënval. Die gunstige weer en voldoende besproeiingswater in hierdie periode het tot goeie set aanleiding gegee. Wingerde het op die normale tyd ryp geword, met die uitsondering van sommige Cabernet Sauvignon- en Ruby Cabernet-blokke wat baie vroeër as normaal ryp was. Februarie was heelwat koeler as normaal en reënval in Februarie en Maart was 25% laer as normaal. Na aanvanklike hoë siektedruk (veral donsskimmel) vanweë die hoë lente-reënval, het laer reënval in Februarie en Maart die situasie verbeter. Daar was wel botritisvrot vroeg in die parsseisoen, maar dit het opgeklaar weens gunstige weerstoestande. Knoppiesblaar was vanjaar ook minder problematies as in die verlede. Witluis-uitbrake was egter hoër as normaal. Die wingerde het aanvanklik geilgroei getoon weens die goeie winter- en lente-reënval. ʼn Paar hittegolwe deur die seisoen het egter die groei laat stilstaan en kleiner korrels tot gevolg gehad. Hoewel sommige blare geskroei het, was daar verbasend min sonbrandskade op die druiwe. Ondanks waterbeperkings het produsente voldoende besproeiingswater gehad om in die hoë waterbehoeftes (weens warm weer en groter lowers) van die wingerd te voldoen. Parstyd het goed afgeloop weens die lae reënval. Wyngehalte lyk op hierdie stadium goed. Die phvlakke was oor die algemeen hoër as normaal met laer as normale sure. Dit word toegeskryf aan die hittegolwe gedurende die seisoen. Die kleur van die rooiwyne is goed danksy die kleiner korrels en variasie in dag- en nagtemperature. Kelderspasie was onder groot druk weens ʼn groter oordrag wynvoorraad. Die verhalings is op hierdie stadium normaal, maar kleiner rooiwynverhalings word verkry vanweë die kleiner korrels. Hennie Visser, , STELLENBOSCH Die 2016-seisoen is gekenmerk deur ʼn besonderse droë, warm seisoen en brandskade wat tot ʼn heelwat kleiner wyndruifoes in die Stellenbosch-streek lei, vertel Conrad Schutte, VinProwingerdkonsultant vir dié gebied, wat van Constantia deur Stellenbosch en tot die Hemel-en- Aardevallei strek. ʼn Kleiner wyndruifoes kan oorwegend toegeskryf word aan droogtetoestande regdeur die seisoen en brandskade in Januarie. Cabernet Sauvignon-produksie was veral laag, terwyl Pinot Noir, Pinotage en Chardonnay gemiddeld tot bogemiddelde produksies behaal het waar besproeiingswater voldoende was. Goeie reserwes is in die wingerde opgebou omdat blaarval later as normaal was en pars oor die algemeen vroeg afgehandel was. 10

11 11 Hoewel koue weer eers vanaf Junie tot einde Julie voorgekom het, is voldoende koue-eenhede opgebou vir die opheffing van dormansie. Die winter was besonders droog, met ver onder verwagte reënval en gevolglike lae grondwater-, besproeiings- en damvlakke. Hiermee saam was Augustus bogemiddeld warm. Bot het oor die algemeen op tyd aangebreek, met die uitsondering van ʼn paar blokke wat vroeg gebot het weens strestoestande. Aanvanklike lootgroei was egalig met ʼn vinnige tempo wat veroorsaak is deur bogemiddelde temperature. Oktober en November was warmer as gewoonlik, wat blom en set versnel het. Dit was egter ook ʼn baie droë periode, wat stremming op wingerde geplaas het en tot ʼn verlaging in die aantal korrels per tros gelei het. Produsente het vroeër begin besproei en reën gedurende Desember het die droë toestande ietwat verbeter. Deurslaan was buitengewoon vroeg en vinnig. Verskeie wingerde se lowergroei het voor deurslaan gestaak, wat lowerbestuur vergemaklik het en goeie wingerdbalans meegebring het. ʼn Baie warm en winderige Januarie het groot druk op besproeiing-infrastruktuur geplaas. Aan die positiewe kant was windskade in dié tydperk minimaal. Die droër toestande gedurende die selvergrotings- en verdelingsfase het tot kleiner wyndruifkorrels aanleiding gegee. Wingerde is vroeër of op die normale tye gepars. Vroeë kultivars het gelyktydig ryp geword, maar later kultivars met goeie intervalle. Droë toestande gedurende die seisoen het swambeheer vergemaklik en siektes het minimaal voorgekom. Witroes is wel waargeneem in verskeie Chardonnay-blokke gedurende vroeë rypwording in die Elgin-gebied. Verwoestende veldbrande teen die hange van Simonsberg en in Elgin het met die aanvang van pars in Januarie voorgekom. Skade het gewissel van rookskade aan trosse, geskroeide lower en gevolglike verwydering van druiwe tot wingerdblokke met soveel permanente skade dat dit vervang moet word. Die totale omvang van die skade kan eers na die wynmaakproses bepaal word. Laat kultivars soos Shiraz en Cabernet Sauvignon het oor ʼn lang periode deurgeslaan en heelwat pienk korrels het steeds kort voor pars op trosse voorgekom. Hierdie abnormale verskynsel het addisionele selektiewe pars- en sorteringsinsette in wingerde en kelders genoodsaak. Kleiner korrels gee aanleiding tot goeie kleur- en geurvorming in die trosse, wat die basis vir goeie gehalte wyne vorm. Produsente wat wingerde kundig besproei het waar voldoende water beskikbaar was, sal beloon word met wyne van hoogstaande gehalte. Sauvignon Blanc, Merlot en Shiraz staan veral uit in terme van goeie wyngehalte. By die laat kultivar Cabernet Sauvignon word uitstekende wynkwaliteit verwag waar besproeiingskedulering goed toegepas is. Warm temperature het die bestuur van ph en sure uitdagend gemaak, maar die gewenste suikervlakke is met gemak behaal en verhalings verbasend goed. Kelderspasie was onder minder druk as gewoonlik weens die kleiner oes. Conrad Schutte, , WORCESTER Na ʼn warm, droë seisoen is die Worcester-streek se wyndruifoes groter as dié van 2015, met hoë gehalte wyne op pad. Dít volgens Pierre Snyman, VinPro-wingerdkonsultant vir dié streek.

12 Die 2016-seisoen sal onthou word vir beperkte watervoorrade, abnormale hitte en druk op kelderspasie. Weerstoestande gedurende die seisoen het aanvanklik op ʼn kleiner oes gedui, maar die uiteindelike produksie was hoër as verlede jaar, hoofsaaklik weens nuwe aanplantings wat in drag gekom het. Korrrels was oor die algemeen kleiner met losser trosse, en produksievlakke het tussen kultivars verskil. Sauvignon Blanc- en Pinotage-opbrengste was redelik na aan dié van verlede jaar. Shiraz, Cabernet Sauvignon en Chenin Blanc het egter laer produksies gelewer. Die na-oesperiode was warm, met blaarval op die normale tyd. Laer as normale winter-reënval en min sneeuneerslae het daartoe gelei dat plaasdamme nie voldoende opgevul is nie. Bot was tussen 7 en 10 dae vroeër as normaal en relatief egalig. Hierna het die groeiseisoen redelik egalig en vlot weggetrek en verloop. Hittegolwe gedurende die blomperiode het egter daartoe gelei dat die set van kultivars wat in hierdie vroeë warm toestande geblom het, nadelig beïnvloed is. Geen reën is vanaf November tot die einde van pars aangeteken nie. Dié besonderse warm, droë toestande het gesonde druiwe verseker, maar ʼn negatiewe effek op die korrelgrootte en totale oes gehad. Parstyd was ongeveer ʼn week vroeër as in 2015 en heelwat kultivars het naby aan mekaar ryp geword. Die volgorde van rypwording van kultivars was abnormaal, met onder andere die meeste Shiraz-blokke wat voor Merlot gepars is. Dit was ʼn gesonde jaar met min of geen siektes nie. Die onkruidstand was ook laer as vorige jare weens die klimaat en geil groei was nie algemeen nie. Weens die droë toestande het veldbrande groot skade aan wingerde in die streek veroorsaak. Die druiwe was deurgaans baie gesond met mooi geure. Die chemiese ontledings van die druiwe was bo verwagting goed. Mooi kleur kan in die rooi kultivars verwag word, veral waar produsente op groot skaal blare gebreek het. Die oordragvoorraad in kelders het baie groot druk op die stoor van nuwe wyn gehad, met heelwat kelders wat elders stoorplek moes reël. Pierre Snyman, , pierre@vinpro.co.za 12