Gebiedsprogramma Noordoost Groningen Sociale Agenda Samenwerken aan sociale duurzaamheid

Transcriptie

1 Gebiedsprogramma Noordoost Groningen Sociale Agenda Samenwerken aan sociale duurzaamheid Groningen, 23 juni 2009 Gemeente Appingedam Gemeente Delfzijl Gemeente Loppersum Provincie Groningen CMO Groningen

2 Inleiding De gemeenten Appingedam, Delfzijl en Loppersum vormen samen het gebied Noord-Oost Groningen. Deze gemeenten zijn gezamenlijk verantwoordelijk voor het samenstellen van een gebiedsprogramma op basis van de Provinciale Sociale Agenda Hieraan vooraf gaat een intensief voortraject met provincie en gemeenten. De provincie heeft de wensen en ambities vertaald in deze sociale agenda. Het gebiedsprogramma dat voor u ligt is een eerste aanzet om te komen tot de ontwikkeling en uitvoering van concrete projecten. Contactambtenaren van de verschillende gemeenten hebben, in samenwerking met de gebiedscoördinator van CMO Groningen, input geleverd over de inhoud en werkwijze van dit programma. In de voorbereidingsfase heeft de ambtelijke coördinatiegroep zich naast het benoemen van thema s ook bezig gehouden met de werkwijze in de uitvoering van het gebiedsprogramma. De werkwijze wordt gekenmerkt door een sterke regiefunctie van de gemeente en de samenwerking met burgers en maatschappelijke organisaties. Deze interactieve aanpak wordt gedragen door actief commitment van alle betrokken partners. De lokale maatschappelijke vraagstukken zijn vertaald in projectvoorstellen. De projecten zijn gebaseerd op de thema s waarbij de programmalijnen Jeugd, Participatie & Volksgezondheid en Wonen-Welzijn-Zorg van de Provinciale Agenda als leidraad gelden. De thema s zijn vertaald in concrete projecten. De keuze voor de projecten is gemaakt op basis van overeenkomsten en afzonderlijke wensen van de gemeenten. De provincie heeft een drietal criteria aangereikt op basis waarvan de prioritering is aangebracht welke projecten wel en niet in aanmerking komen voor een verder uitwerking; - Gezamenlijke projecten gaan voor lokale initiatieven. Toevoeging: Lokale initiatieven zijn mogelijk indien de waarde ervan gedeeld wordt door de overige gemeenten in het gebied. - De zogenaamde top 10 projecten (75%cofinanciering) gaan vóór basis- projecten - (50% co-financiering). - Projecten met duurzaam resultaat gaan voor tijdelijke projecten (bv. Onderzoek). Voorstel projecten gebiedsprogramma Het concept gebiedsprogramma van de gemeenten Appingedam, Delfzijl en Loppersum (Noord-Oost Groningen) omvat de volgende thema s met de daaraan gekoppelde projecten: 1. Thema Jeugd en Onderwijs 1.1 Het ontwikkelen van een integrale aanpak van alcohol- en middelengebruik onder jongeren in de gemeenten Appingedam en Delfzijl. 1.2 Nazorg en begeleid wonen werken en leren in de gemeente Appingedam en Delfzijl. 1.3 Ontwikkelen van een gezamenlijke beleidsvisie op grond van de Wet harmonisatie kinderopvang, peuterspeelzaalwerk en vroegschoolse educatie in de gemeente Delfzijl, Loppersum en Appingedam. 1.4 Samenwerking onderwijsinstellingen, kinderopvang en peuterspeelzaalwerk Noord- Groningen (gemeenten Delfzijl, Appingedam, Loppersum, Bedum, Eemsmond, De Marne en Winsum) in relatie tot krimpproblematiek op het platteland. 1.5 Aansluiting onderwijs en arbeid in de gemeente Appingedam. 1.6 Versterken voorliggende voorzieningen op gebied van Peuterspeelzaalwerk in de gemeente Appingedam. 2. Thema Participatie en Volksgezondheid Project: Aanpak problematiek van eenzaamheid in de gemeente Loppersum. 3. Thema Wonen Welzijn en Zorg 3.1 Project 'de Buurt de Baas' in de wijk Tuikwerd gemeente Delfzijl. 2

3 3.2 Projectontwikkeling dorpssteunpunten in de gemeente Loppersum/gebieds- en dorpsgericht werken. 3.3 Projectontwikkeling woon-zorgservice in de wijk Opwierde van de gemeente Appingedam/wijkgericht werken. Procedure vaststelling gebiedsprogramma In het bestuurlijk overleg van 15 mei 2009 hebben de wethouders van de gemeenten inhoudelijk ingestemd met het gebiedsprogramma Aan de ambtelijke projectgroep is mandaat verleend om de projecten nader uit te werken en te voorzien van een begroting. Meten van resultaten in de gebiedsprogramma s De provincie wil in het Gebiedsprogramma sterker inzetten op het meten van resultaten, omdat sinds de invoering van de wet Dualisering in 2004 zowel voor gemeenten als de provincie het opstellen van meetbare doelen belangrijker is geworden. Steeds vaker gevraagd wordt om beleidsverantwoording gevraagd in termen van meetbare resultaten (zie Sociale Agenda paraaf 3.4). Er is een CMO onderzoeker beschikbaar voor het gebied, die betrokken kan worden bij het verder ontwikkelen van de projectplannen (resultaat, activiteiten, middelen). Financiën De gemeenten hebben in meerderheid aangegeven dat de hogere eigen bijdrage (ruim drie keer de bijdrage in de periode ) einde 2008 niet meer verwerkt kon worden in de gemeentelijke begroting Op voorstel van de provincie is besloten in % van die eigen bijdrage te betalen. Het betekent ook dat de provinciale inleg 2009, te weten ,- gehalveerd wordt. De gemeente Loppersum heeft ten aanzien van de bijdrage 2009 een voorbehoud gemaakt in het bestuurlijk overleg van 15 mei Evenals in voorgaande jaren is de bijdrage per gemeenten gebaseerd op inwonersaantallen. Voor een overzicht wordt verwezen naar de bijlage. De financiële paragraaf geeft voorts inzicht inzicht in de cofinancieringverdeling tussen provincie en gemeenten inzake de verschillende onderdelen van het gebiedsprogramma. Voor de volgende projectvoorstellen wordt een provinciale cofinanciering van 75% voorgesteld: - Project Terugdringen van alcohol- en middelengebruik onder Jongeren in de gemeente Delfzijl en Appingedam. - Project Nazorg en begeleid wonen werken en leren in de gemeente Delfzijl. - Project Samenwerking onderwijsinstellingen, kinderopvang en peuterspeelzaalwerk Noord- Groningen (gemeenten Delfzijl, Appingedam, Loppersum, Bedum, Eemsmond, De Marne en Winsum) in relatie tot krimpproblematiek op het platteland. - Project Aanpak problematiek van eenzaamheid in de gemeente Loppersum. - Project 'de Buurt de Baas' in de wijk Tuikwerd, gemeente Delfzijl. 3

4 Noord - Oost Programmalijn Thema/onderwerp Naam project :Jeugd : Alcohol en middelen gebruik onder jongeren : Ontwikkelen van integrale aanpak terugdringen van alcohol- en middelengebruik onder jongeren in de gemeenten Delfzijl en Appingedam Probleembeschrijving & doel De gemeenten Delfzijl en Appingedam willen gezamenlijk een integrale aanpak ontwikkelen om het overmatig alcohol en middelengebruik van kinderen terugdringen. Uit onderzoek van de GGD blijkt dat jongeren op het platteland op steeds jongere leeftijd beginnen met alcohol- en middelengebruik. Het middelengebruik onder jongeren is zorgwekkend, omdat er een relatie is tussen middelengebruik, geweldsoverlast en schooluitval. Omdat alcohol- en middelengebruik een negatief effect heeft op de ontwikkeling en gezondheid van jongeren willen beide gemeenten iets doen aan het terugdringen van de deze gezondheidsrisico s. Bij het ontwikkelen van een aanpak is het betrekken van jongeren zelfs een voorwaarde. Hiervoor kan o.a. het provinciale trendteam rond jongerenparticipatie worden ingezet. Vanuit het gebiedsgericht werken willen we onderzoeken welke methoden effectief zijn en aansluiten bij de lokale situatie. Het doel is het ontwikkelen en uitvoeren van een preventieve integrale aanpak met concrete activiteiten, voor en met jongeren en hun (co)opvoeders. Activiteiten Het aanstellen van een projectleider Het maken van een projectplan Een analyse maken van de problematiek (wat is de feitelijke situatie, kennis van organisaties en beleving van jongeren en ouders) Samenstellen projectgroep (wie er allemaal mee te maken hebben en een bijdrage kunnen leveren aan de oplossing) Maken van plan van aanpak Uivoeren plan Planning / tijdspad

5 Te behalen resultaten Het eindresultaat van het project moet zijn dat jeugdigen in Noord-Oost Groningen niet of pas op latere leeftijd beginnen met alcohol en middelen gebruik. Dat jeugdigen en hun ouders weten wat ze kunnen en moeten doen om te voorkomen dat ze aan alcohol en middelen gaan gebruiken. Er zijn instrumenten beschikbaar die bijdragen aan het op gang brengen van een bewustwordingsproces onder jeugdigen en hun ouders en andere opvoeders over de risico s van alcohol en middelen gebruik op jonge leeftijd. Er is een integrale aanpak ontwikkelt dat gedragen wordt door alle partijen (jeugdigen, ouders, leerkrachten gezondheid en welzijnswerkers), waardoor het alcohol- en middelengebruik onder jongeren in Noord-Oost Groningen met.?.% afneemt. Voorstel De kostenraming is gebaseerd op ontwikkelde aanpak in De Marne, Winsum en Zuidhorn UITGAVEN (afronden op 1.000)

6 Noord- Oost Programmalijn Thema/onderwerp Naam project :Jeugd :Begeleid wonen werken en leren :Ontwikkelen van nazorg en begeleid wonen werken en leren in de gemeente Delfzijl en Appingedam Probleembeschrijving & doel Uit signalen van de ISD en Mens en Werk blijkt dat er in de gemeenten Delfzijl, Appingedam en Loppersum een grote groep jongeren is met complexe problemen. Het gaat om jongeren die om welke reden dan ook niet meer thuis (kunnen) wonen, maar nog niet in staat zijn zelfstandig in een stabiele woonsituatie te voorzien. Ook gaat het om jongeren die, na verblijf in een voorziening van jeugdzorg of een justitiële inrichting, terugkeren naar hun woongemeente, maar niet meer thuis kunnen wonen. Er zijn in de gemeente Delfzijl geen voorzieningen voor jongeren met complexe problemen, die om wat voor reden dan ook niet meer thuis kunnen wonen. Deze jongeren lopen een risico de school vroegtijdig te verlaten zonder een startkwalificatie. Bij de gemeente Delfzijl en Appingedam bestaat de behoefte dit probleem aan te pakken. Eerder is er een onderzoek gedaan naar organisaties waaruit een grote behoefte naar begeleid wonen bevestigd werd. Interessant is om te onderzoeken of het RMC ook te maken heeft met deze groep jongeren die door problemen niet toe komt aan het halen van een startkwalificatie. De gemeenten Delfzijl en Appingedam willen als pilotgemeente in het gebied Noord-Oost een project Begeleid wonen werken en leren opzetten en onderzoeken welke aanpakken bruikbaar en toepasbaar zijn in de gemeente Delfzijl. Probleemstelling: Er zijn geen voorzieningen voor jongeren met complexe problemen in de gemeente Delfzijl en Appingedam, die om wat voor reden dan ook niet meer thuis kunnen wonen en waardoor het halen van een startkwalificatie in gevaar komt. De gemeente Delfzijl wil met middelen vanuit het gebiedsgericht werken een woon-leer-werk-voorziening realiseren voor risicojongeren die dreigen zonder startkwalificatie de school en thuissituatie te verlaten. Activiteiten Aanstellen kwartiermaker project begeleid wonen werken leren: Voorbereiding ontwikkeling Onderzoeken welke vormen van begeleid wonen werken en leren nodig zijn: lichte en/of intensieve vorm. Planning / tijdspad Inzetten kwartiermaker van juli 2009 tm 31 december 2010 Advisering colleges december 2009 Projectuitvoering Fondswerving 6

7 Te behalen resultaten Er is sluitend begeleidingsaanbod voor alle jongeren die te maken hebben met een problematische thuissituatie, passend bij de vraag van een ieder. Er is een haalbaar plan wonen, leren werken dat voor ziet in: - begeleiding (licht en /of intensieve vorm - een adequate intake procedure - een laagdrempelig meldpunt - een goed toe en doorgeleiding naar reguliere vormen van opvang en begeleiding Voorstel Kwartiermaker : Voor de ureninzet wordt gebruik gemaakt van de 0.7fte Exploitatie subsidie CMO Groningen 26 weken 12 uur per week (312 uur) a 97,- Begeleidingskosten lichte vorm 24 uurs voorziening UITGAVEN (afronden op 1.000) PM 7

8 Noord-Oost Programmalijn Thema/onderwerp Naam project : Jeugd en onderwijs : Samenwerking onderwijs en kinderopvang en peuterspeelzaalwerk in relatie tot krimp en leefbaarheid platteland : Project samenwerking onderwijsinstellingen, kinderopvang en peuterspeelzaalwerk Noord-Groningen (gemeenten Delfzijl, Appingedam, Loppersum, Bedum, Eemsmond, De Marne en Winsum) in relatie tot krimpproblematiek Probleembeschrijving & doel Gemeenten in Noord-Groningen worden geconfronteerd met een teruglopend aantal kinderen dat gebruik zal maken van onderwijs, peuterspeelzaalwerk en kinderopvang. Er is sprake van krimp, een trend dat een belangrijke impact kan hebben op de aanwezigheid van bestaande voorzieningen. Naar aanleiding van een conferentie in Noord-Groningen september 2008 hebben de schoolbesturen en de kinderopvanginstelling Kids2b voorgesteld iets aan de problemen te doen in samenwerking met gemeenten. Zij willen dat de kwaliteit van kinderopvang en onderwijs gewaarborgd wordt. Alle schoolbesturen en instellingen voor kinderopvang en peuterspeelzaalwerk willen gezamenlijk innovatieve concepten ontwikkelen op een geïntegreerd aanbod van opvang, zorg en onderwijs voor kinderen van 0-13 jaar met dagarrangementen van 7.30 uur tot uur, met ontwikkelingsstimulering in de breedste zin van het woord. Door de kernpartners uit onderwijs en kinderopvang (Kids2b) is een projectvoorstel voorgelegd aan portefeuillehouders onderwijs in Noord-Groningen. De gemeenten hebben ingestemd om vanuit het Gebiedsgericht werken middelen vrij te maken voor dit project. Het project wordt in samenwerking met het gebied Noord-West uitgevoerd. Het doel van het project is het ontwikkelen van een samenwerkingsverband tussen onderwijs, kinderopvang en peuterspeelzaalwerk in het gebied Noord Groningen, zodat op efficiëntere wijze gewerkt wordt en op termijn een geïntegreerd aanbod geleverd kan worden voor onderwijs en kinderopvang/psw in wijk/ dorp of aantal dorpen. Daarbij kan ingespeeld worden op de krimp van de bevolking en de effecten die dit heeft op het voorzieningenniveau (onderwijs, vve) in kleine dorpen. Activiteiten Informeren alle betrokken partijen tijdens gezamenlijke bijeenkomst (miniconferentie) Het schrijven van een projectplan Het ontwikkelen van een communicatieplan Ontwikkeling en uitvoering project Planning / tijdspad Het project is opgesplitst in vier fasen met een looptijd van april 2009 t/m jan Het voorstel van de IMAGO Groep heeft betrekking op de begeleiding van het proces in de eerste drie fasen. Omdat er sprake is van een innovatief concept is een concrete opzet van fase 4 nadrukkelijk afhankelijk van de uitkomst van fase 3. 8

9 Te behalen resultaten De projectresultaten staan beschreven in een plan van aanpak dat bestaat uit 4 fasen: Fase 1: visie ontwikkeling en inrichten (projecten) structuur Fase 2: verspreiden visie vertaling naar de werkvloer- projecten door betrokkenen Fase 3: projectresultaten vertalen naar producten projectontwikkeling Fase 4 : uitrol producten door ontwikkelen visie en producten / bestuurlijke ontwikkeling Voorstel Totale kosten onderzoek excl. BTW, ofwel incl. BTW De kosten komen ten laste van 8 gemeenten (incl. Ten Boer) en 5 andere organisaties. kortom 7.140,- per deelnemer. Bijdrage uit het gebiedsprogramma: 7 gemeenten x = ,- = ,- per gebied, = per jaar. UITGAVEN (afronden op 1.000)

10 Noord-Oost Programmalijn Thema/onderwerp Naam project : Jeugd en onderwijs : Wet Harmonisatie Peuterspeelzaalwerk : Ontwikkelen van een gezamenlijke (gemeente en werkveld) beleidsvisie op grond van de Wet harmonisatie kinderopvang, peuterspeelzaalwerk en vroegschoolse educatie in de gemeente Loppersum, Appingedam en Delfzijl Probleembeschrijving & doel De gemeenten Delfzijl, Loppersum en Appingedam willen zich gezamenlijk voorbereiden op de invoering van deze Wet Harmonisatie Kinderopvang. De eerste stap binnen deze wet is een redelijk niveau van kwaliteit voor het peuterspeelzaalwerk. In de praktijk zal blijken dat een deel van de peuterspeelzalen hieraan reeds voldoet. Daarnaast is onder andere van belang dat de kosten voor ouders voor beide voorschoolse voorzieningen (kinderopvang en peuterspeelzaalwerk) gelijk worden getrokken. De gemeenten vragen ondersteuning vanuit het gebiedsgericht werken om samen met de peuterspeelzalen te onderzoeken wat de gevolgen van deze nieuwe wet- en regelgeving. Het doel van het project is om inzicht te krijgen in de consequenties van de nieuwe wet Harmonisatie peuterspeelzaalwerk, zowel voor gemeente in beleid als voor de organisatie van peuterspeelzaalwerk zelf. Activiteiten Een Inventarisatie van alle organisaties peuterspeelzaalwerk in het gebied Noordoost Groningen; Onderzoek doen naar voor- en nadelen nieuwe wetgeving Harmonisatie voor organisatie peuterspeelzaalwerk Bevindingen onderzoek vertalen in een advies en plan van aanpak. Planning / tijdspad 2009 : inventarisatie en onderzoek en het ontwerpen van gezamenlijk beleidvoorstel 2010: vertalen wensen in plan van aanpak Te behalen resultaten Er is een gezamenlijke beleidsvisie Er is een resultaatgericht plan 10

11 Voorstel Voor de ureninzet wordt gebruik gemaakt van de 0.7fte Exploitatie subsidie CMO Groningen (totaal 150 uur) In 2009: 100 uur In 2010: 50 uur UITGAVEN (afronden op 1.000)

12 Noord-Oost Programmalijn Thema/onderwerp Naam project : Jeugd en onderwijs : Jeugd en onderwijs in relatie tot de ontgroening en de vergrijzing van het platteland : Aansluiting onderwijs en arbeid in de gemeente Appingedam Probleembeschrijving & doel Scholieren in de regio maken gebruik van voorzieningen van voortgezet onderwijs in het verstedelijkt gebied Appingedam-Delfzijl. Die voorzieningen gaan te maken krijgen met een afname van leerlingenaantallen, naast een sterk veranderende vraag van een (zich wijzigende) arbeidsmarkt. Het Ontwikkelingsperspectief 2030 geeft aan, wat er speelt in Appingedam: de ontwikkelingen in de werkgelegenheid en de krimp. Beide geven opgaven en kansen. In de gemeente Appingedam zal de vraag naar zorg- en dienstverlening de komende jaren toenemen. In het Ontwikkelingsperspectief 2030 van de gemeenten Appingedam en Delfzijl wordt inzichtelijk, dat door diverse factoren er sprake zal zijn van een zogenaamde ontgroening/vergrijzing van de bevolking. De leefbaarheid staat dan onder druk. Draagvlak voor het voortbestaan van voorzieningen, waaronder het onderwijs in de gemeente, is van erg groot belang. In samenwerking met onderwijsinstellingen wil de gemeente onderzoeken of er slimme aanpakken op het gebied van scholing zijn te organiseren. Het behoudt van een goede onderwijsinfrastructuur vraagt om aanpassingen. De gemeente wil voorkomen dat jongeren uit het gebied wegtrekken door opleidingen aan te bieden, die goed aansluiten bij de vraag op de arbeidsmarkt in het gebied en die schooluitval tegengaat. Een goede kwaliteit van het voortgezet onderwijs moet borgen, dat het voorzieningenniveau op peil blijft. Het arbeidsmarktbeleid vormt een belangrijk aandachtspunt, dat vraagt de komende jaren om forse investeringen in tal van activiteiten, zoals:. het interesseren van jongeren in een baan in de industrie;. het afstemmen van het onderwijs op de vraag, oa. vanuit de industrie;. het opvullen van vrijkomende vacatures door het aantrekken van werknemers van elders;. het binden van werknemers aan de regio door het bieden van opleiding, baan en huisvesting. Het project zal de vraag vanuit de arbeidsmarkt moeten verhelderen met de daarbij vereiste opleidingsfaciliteiten, die (met name) het MBO/VMBO in de gemeente zal gaan aanbieden. Is het lokale onderwijs bereid en in staat, die scholing vorm te gaan geven. Een samenwerking met de ISD Noordoost zal hierin noodzakelijk zijn. Zij vervullen een voortrekkersrol bij het arbeidsmarktbeleid in de Eemsdelta regio, waarbij een versterking van de infrastructuur wordt nagestreefd. Werkgevers en onderwijs hebben daarin een centrale plaats Activiteiten Definiëring, onderzoek en analyse van het probleem met betrokken partners Verheldering en verkenningen mogelijkheden relatie en arbeidsmarkt Ontwikkelen van nieuwe concepten die aansluiten bij de vraag 12

13 Planning / tijdspad Te behalen resultaten Een zodanig adequaat opleidingsniveau in de gemeente, dat daarmee enerzijds wordt voorzien in de vraag, die de arbeidsmarkt stelt en zal gaan stellen en anderzijds de aantrekkelijkheid van de gemeente als woongemeente bevordert (met specifieke aandacht voor jongeren). Voorstel Oriëntatiefase : Voor de ureninzet wordt gebruik gemaakt van de 0.7fte Exploitatie subsidie CMO Groningen (totaal 150 uur) UITGAVEN (afronden op 1.000) PM PM PM 13

14 Noord-Oost Programmalijn Thema/onderwerp Naam project : Jeugd en onderwijs : Versterking voorliggende voorzieningen : Versterken voorliggende voorzieningen op gebied van Peuterspeelzaalwerk in de gemeente Appingedam Probleembeschrijving & doel In de gemeente Appingedam is In de notitie lokaal onderwijs- en jeugdbeleid (de Lokale Educatieve Agenda, vastgesteld door de raad van 17 december 2007 en daarna geactualiseerd) is bij kaderdoelstelling 9 opgenomen het peuterspeelzaalwerk, de VVE en het project Opstapje te integreren tot één uitvoeringsorganisatie. Al jaren is sprake van het samenvoegen van de beide uitvoeringsorganisaties voor peuterwerk. Veranderde regelgeving voor de VVE, bereik risicokinderen en ontwikkelingen rond de brede school maken integratie van werksoorten extra noodzakelijk. Dit proces is met hulp van externe begeleiding in gang gezet in de voorafgaande planperiode en wordt halverwege 2009 afgerond. In vervolg daarop is het gewenst om, waar het peuterspeelzaalwerk een belangrijke schakel is in de doorgaande ontwikkeling, de noodzakelijke randvoorwaarden te scheppen om te kunnen voldoen aan een optimale kwaliteit binnen het geïntegreerde peuterspeelzaalwerk. Het doel van dit project is het optimaliseren van deze randvoorwaarden. De gemeente wil de kwaliteit van het peuterspeelzaalwerk verbeteren in Appingedam in aansluiting op de integratie ervan, zodanig dat zij een actieve rol vervult in de doorgaande ontwikkelingslijn voor 0 tot 23 jarigen in nauwe aansluiting met het tot stand komen van een Centrum voor Jeugd en Gezin. In samenhang met de specifieke Wmo-doelen op gemeentelijk niveau wordt gestreefd naar de volgende zaken: Project Aanpak consultatieve begeleiding leidsters in het peuterspeelzaalwerk; Project Overdracht kindgegevens van de jeugdgezondheidszorg naar het peuterspeelzaalwerk ter bevordering van de doorgaande lijn 0-6 jarigen Algemeen doel is de verdere ontwikkeling en implementatie van reeds ingezet beleid en activiteiten in de vorige gebiedsperiode. Kernbegrippen hierbij zijn: versteviging, verdieping en kwaliteitsverbetering. Er wordt gestreefd naar de volgende zaken: 1. Ontwikkeling consultatieve Begeleiding: het bieden van ondersteuning, vergroten van de professionaliteit, wanneer leidsters problemen ervaren met een kind/ouders. De werkwijze is vooral preventief en gericht op het voorkomen van ernstige(r) problemen. De consultatieve begeleiding wordt aangeboden door Cedin (of andere aanbieders). 2. Doorgaande lijn 0 tot 6 jarigen: het ontwikkelen en implementeren van een kindvolgsysteem, (samenwerking peuterspeelzalen en basisonderwijs), samenwerking jeugdgezondheidszorg 0 tot 4 jarigen, deelname aan gemeentelijke c.q. regionale zorgnetwerkstructuur/zorgadviesteams en de ontwikkeling van interne zorgroutes. 14

15 Activiteiten Eerst zullen aspecten, die samenhangen met de implementatie van de Integratie moeten worden uitgewerkt. Zo mogelijk wordt parallelliteit nagestreefd. Op het terrein van de financiën is maatwerk vereist. Er wordt een eenvoudige doch doeltreffende werkgroeporganisatie ingesteld met daarin betrokken bestuurders uit het peuterspeelzaalwerk en waarbij de gemeente haar regierol serieus neemt. Aanpalende aspecten in het kader van de Wmo worden hierbij proactief betrokken (zoals bijvoorbeeld ouderparticipatie) Planning / tijdspad De looptijd van deze thema s lopen parallel met die van het gebiedsprogramma. Te behalen resultaten De ontwikkeling van beleid en activiteiten in de vorige gebiedsperiode wordt geïmplementeerd. Resultaten die in het kader van de van de integratie zijn bereikt worden specifieke actiepunten benoemd die in de nieuwe gebiedsperiode centraal zullen staan. Het resultaat dient te zijn, dat het peuterspeelzaalwerk in de gemeente kan voldoen als basisvoorziening. Eventuele hiaten moeten worden vastgesteld en vastgelegd in een meerjarenplanning, gekoppeld aan een begroting. De meerjarenplanning betreft minimaal de realisatie van de basisfunctie, maar kan ook elementen in de zgn. plusfunctie bevatten. Voorstel Overdracht kindgegevens van de jeugdgezondheidszorg naar het peuterspeelzaalwerk ter bevordering van de doorgaande lijn 0-6 jarigen Voor de ureninzet wordt gebruik gemaakt van de 0.7fte Exploitatie subsidie CMO Groningen (totaal 100 uur) UITGAVEN (afronden op 1.000) consultatieve begeleiding leidsters

16 Noord - Oost Programmalijn : Participatie en Volksgezondheid Thema/onderwerp : Eenzaamheid Naam project : Project aanpak problematiek van eenzaamheid in de gemeente Loppersum in samenwerking met gemeente Eemsmond en Bedum in het gebied Noord- West Probleembeschrijving & doel De gemeente Loppersum wil samen met de gemeente Eemsmond en Bedum uit het gebied Noordwest iets doen aan de problemen van eenzaamheid. De gemeenten willen onderzoeken hoe effectief verschillende werkwijzen zijn, die nu gehanteerd worden bij het aanpakken van eenzaamheid van mensen in de genoemde gemeenten. Om deze vraag te kunnen beantwoorden willen de gemeenten een onderzoek(je) uitvoeren waarin wordt nagegaan: - hoe het gesteld is met de eenzaamheid en participatie van mensen in de verschillende leeftijdscategorieën; - welke projecten/activiteiten er door lokale organisaties worden aangeboden om eenzaamheid te voorkomen en participatie te stimuleren; - wat het bereik is van de activiteiten en hoe effectief ze zijn in de beleving van de uitvoerders en participanten. Het onderzoek maakt onderdeel uit van het uitvoeringsprogramma Wonen met Zorg Landelijk gebied het rapport Companen. Het ligt in de lijn der verwachting dat er uit dit onderzoek aanbevelingen komen die tot vervolgstappen kunnen leiden. Het is de bedoeling dat ook andere gemeenten in de beide regio s Noordwest en Noordoost hun voordeel kunnen doen met de uitkomsten van het onderzoek en eventuele vervolgstappen. Probleemstelling: Een hoog percentage inwoners in verschillende leeftijdscategorieën (43%) ervaart in meerder mate eenzaamheid. Dit probleem kan leiden tot sociale uitsluiting en sociaal isolement. Activiteiten Uitvoeren onderzoek: Kengetallen onderzoek eenzaamheid Interviews, aanbieders, deelnemers, niet deelnemers (face tot face en telefonisch) Analyse gegevens Opstellen rapportage Op basis van de uitkomsten van het onderzoek wordt door de stuurgroep WWZ een definitief plan van aanpak eenzaamheid gemaakt Het benoemen van een gezamenlijk pilot project in 2010 op basis van uitkomsten van het onderzoek 16

17 Planning / tijdspad 2009 inventariserend onderzoek 2010 ontwikkelen uitvoeren van gezamenlijk pilot project Te behalen resultaten In 2009 is door middel van onderzoek bekend, welke lokale initiatieven en activiteiten effectief werken ter bestrijding en voorkomen van eenzaamheid. Op basis van uitkomsten van het onderzoek zullen aanbevelingen worden gedaan voor het nemen van vervolgstappen. Voorstel 2009: Onderzoek naar effectiviteit bestaande methoden Ureninzet (totaal 60 uur à 97.) UITGAVEN (afronden op 1.000) vervolgstappen op basis uitkomsten onderzoek

18 Noord-Oost Programmalijn Thema/onderwerp Naam project : Wonen Welzijn Zorg : wijkgericht werken / Leefbaarheid : Project de Buurt de Baas in de wijk Tuikwerd gemeente Delfzijl Probleembeschrijving & doel In de gemeente Delfzijl zijn wijken aan te wijzen waar gezinnen wonen die niet nauwelijks deelnemen aan de samenleving. Het gaat om burgers die over het algemeen veraf staan van de (beleids-)ontwikkelingen die soms voor hen niet meer te begrijpen zijn. Dit stuit vaak om onbegrip en onvermogen bij (betrokken) burgers om mee te doen aan discussies. Het blijkt dat het thema gezin bijvoorbeeld in relatie tot het brede armoedebeleid een titel vormt voor de aanpak van de leefbaarheidproblematiek in wijken. De gemeente Delfzijl wil een actieve deelname aan de samenleving door jong en oud, autochtoon en allochtoon. De gemeente wil als pilot gemeente het project de Buurt de Baas in de wijk Tuikwerd uitvoeren. Het project richt zich op concrete activiteiten waardoor betrokkenheid van bewoners op elkaar in hun eigen sociale domein worden versterkt. Met het project de Buurt de Baas wordt gewerkt aan het verbeteren van de betrokkenheid van burgers onderling door het ontwikkelen en uitvoeren van activiteiten door, voor en met bewoners. In het jaar worden er activiteiten ontwikkeld waardoor de tolerantie en de acceptatie van bewoners onderling wordt vergroot. De activiteiten maken zichtbaar dat de afstand naar organisaties, instellingen en verenigingen wordt verkleind. Activiteiten Opstellen van een startplan Opzet (wijk)organisatie en inbedden van het concept bij alle partijen Onderhoud en netwerken Planning / tijdspad Te behalen resultaten Burgers in de wijk Tuikwerd nemen het voortouw in een duurzame samenwerking met partners aan verbeteringen in de wijk met gebruikmaking van bestaande structuren. Door de aanpak zijn er concrete zichtbare en merkbare verbeteringen voor de buurt. Voor bestuurders en beleidsmakers zijn er trendverbeteringen en inzicht in de werking van beleidprogramma s (wijkgericht werken) Er is sprake van meer sociale cohesie d.w.z. voor alle betrokkenen is er meer onderlinge sociale betrokkenheid De aanpak van de Buurt de Baas is verankerd in de opgerichte structuren. 18

19 Voorstel Startfase Opzet (wijk) organisatie en inbedden concept bij alle partijen (6 maanden : 1 dag per week) Onderhoud en netwerken UITGAVEN (afronden op 1.000)

20 Noord-Oost Programmalijn Thema/onderwerp Naam project : Wonen Welzijn Zorg : dorpsgericht werken / leefbaarheid : Projectontwikkeling dorpssteunpunten in de gemeente Loppersum/ gebieds- en dorpsgericht werken Probleembeschrijving & doel De gemeente Loppersum maakt zich zorgen over een terugloop van voorzieningen in dorpen. Een ontwikkeling die een negatieve invloed kan hebben op de leefbaarheid in dorpen. Voor de gemeente is het belangrijk dat functies als ontmoeting, informatie en advies in dorpen beschikbaar blijven. Daarom wil de gemeente de (verwachte) problemen op het gebied van leefbaarheid integraal en interactief aanpakken. Deze beleidsontwikkeling vraagt om een bezinning op de interne samenwerking in de gemeentelijke organisatie. Daarnaast is er bestuurlijk en politiek draagvlak nodig om gezamenlijk met burgers en organisaties en instellingen te kijken naar mogelijke oplossingen op het gebied van leefbaarheid. De afgelopen jaren is in de gemeente ervaring opgedaan met de ontwikkeling van een steunstee in dorpen. Met een project ontwikkeling dorpspunten wil de gemeente een verdieping aanbrengen op deze ontwikkeling. Dit project kan als voorbeeldproject dienen hoe aan de voorgenomen draagvlakontwikkeling en beleidsvisieontwikkeling op gebieds- en dorpsgericht werken in de gemeente vorm gegeven kan worden. De ontwikkeling van een dorpspunt richt zich op de functies ontmoeting, informatie en advies, cliëntondersteuning naar gelang behoefte en wensen van de bewoners, het ontwikkelen van activiteiten en een samenvoeging van voorzieningen onder één dak. Doel van het project is het nemen van maatregelen door middel van een dorpsgerichte aanpak, die ontmoeting en zorg voor burgers onderling stimuleert en specifiek aandacht geeft aan kwetsbare bewoners. Activiteiten Organiseren startbijeenkomst (informatie en draagvlak) voor bestuurders en ambtenaren over visieontwikkeling dorpsgericht werken Onderzoeken van draagvlak voor de ontwikkeling dorpsgericht werken bij gemeente, maatschappelijke organisatie en bewoners Schrijven van strategisch beleidsdocument (handreiking) Tweede bijeenkomst presenteren (handreiking aanpak dorpsgericht werken) Aanstellen projectleider Verkenning van de vraag en draagvlak of de ontwikkeling van een dorpssteunpunt bestaansrecht heeft Maken plan van aanpak Advisering aan het College van B&W Uitvoeren plan ontwikkeling dorpssteunpunten 20

21 Planning / tijdspad 2009 oriëntatiefase en initiatieffase project 2010 realisatiefase project Te behalen resultaten De gemeente Loppersum heeft volgens een werkproces dorpsgericht werken : - inzicht in de vraag naar een ontmoetings- en informatiesteunpunt in één of meerdere dorpen - inzicht in de functies en activiteiten die het steunpunt kan gaan aanbieden - duidelijkheid over de inzet van vrijwilligers/verenigingen/vrijwilligersorganisaties en beroepskrachten organisaties bij het steunpunt - inzicht in de mogelijkheden van uitwisseling tussen de verschillende dorpen. Voorstel Verkenningsfase: Uitvoering personeelskosten door CMO Groningen op basis van de 0.7 fte exploitatiesubsidie Provincie Groningen. (totaal 48 uur). Organisatiekosten UITGAVEN (afronden op 1.000) Oriëntatie fase ontwikkeling dorpssteunpunt (vraagverkenning,draagvlak) Initiatieffase 2 dorpen Schrijven en presenteren plan van aanpak Personeelskosten procesbegeleider (96 uur) à 106,- Uitvoeringskosten opbouwwerk Realisatiefase

22 Noord-Oost Programmalijn Thema/onderwerp Naam project : Wonen Welzijn Zorg : wijkgericht werken / leefbaarheid : Projectontwikkeling burgerpaptricipatie in relatie tot de ontwikkeling van een woonservicezone in de gemeente Appingedam Probleembeschrijving & doel In de wijk Opwierde in Appingedam loopt de herstructurering van de eerste fase ten einde. Dat betekent dat, enkele laatste projecten uitgezonderd, de verbetering en vernieuwing van de woningen en woonomgeving zo goed als gereed is. Daarna wordt gestart met de vernieuwing van de tweede fase, inclusief de ontwikkeling van een woonservicezone in Opwierde. Het opstellen van dit Uitvoeringsprogramma voor de woonserviceontwikkeling in Opwierde is een initiatief van de gemeente Appingedam, Woongroep Marenland, SGBA / Stichting Appingedammer Woningbouw (SAW), ASWA en Zorggroep Fivelland. Deze partijen vinden dat in Opwierde een samenhangend pakket van voorzieningen en diensten op het terrein van wonen-welzijn-zorg tot stand moet komen. De consument kan hiervan gebruik maken, maar kan er ook voor kiezen om gebruik te maken van de diensten van andere zorg(gerelateerde) instellingen die in Appingedam werkzaam zijn. In de hele ontwikkeling van de woonservicezone is de betrokkenheid van bewoners van evident belang. Het is met name dit aspect, dat in het kader van gebieds gericht werken vraagt om extra aandacht. Er zal van aanbodgericht werken een omslag moeten worden gemaakt naar de vraaggerichte methodiek. Welke functies vervullen voor Appingedammmers een cruciale rol, hoe wordt de vraag inzichtelijk gemaakt, hoe wordt de differentiatie, die aansluit op een veranderende bevolkingssamenstelling expliciet gemaakt, hoe wordt de zwakke sociaal-economische positie van vele inwoners adequaat vertaald naar voorzieningen. Doel van het project is dat er een beleidskader wordt geschtets voor het samenhangende terrein van wonenwelzijn-zorg. Dat kader is nodig omdat dit mede richting geeft aan het programma dat in Opwierde in een woonservicezone door de samenwerkende partijen kan worden gerealiseerd. De in Appingedam te realiseren wonen-welzijn-zorgstructuur is ingegeven vanuit de volgende beleidsuitgangspunten: Meer keuzemogelijkheden voor het wonen van senioren en mensen met een beperking. Zo lang mogelijk zelfstandig blijven wonen. Intramuraal wonen, bij voorkeur in een kleinschalige woonvorm. Vraaggestuurd aanbod welzijnsdiensten. Steeds meer zorg thuis. De wens om zolang mogelijk zelfstandig te blijven wonen, moet ook ondersteund worden door uitbreiding van het pakket zorgdiensten aan huis (van ongeplande zorg tot verzorging en verpleging). Het is daarbij van belang dat de aanbiedende partijen de keten van zorg optimaal invullen, zodat de mensen bij een afnemende mobiliteit toch zo lang mogelijk in hun vertrouwde woonomgeving kunnen blijven wonen. Ofwel samengevat: Bewoners van de wijk Opwierde en belanghebbenden moeten zodanig worden betrokken, dat de invulling van het concept beantwoordt aan de vraag enerzijds en die daarbij invulling geeft aan de zorgvraag anderzijds, zodanig dat deze in de nabije toekomst voor betrokkenen een meerwaarde is om te blijven wonen, dan wel te komen wonen in Appingedam. 22

23 Activiteiten Het organiseren van een startbijeenkomst over visieontwikkeling wijkgericht met workshop /vraaggericht werken voor gemeente, aanbieders en bewoners. Schrijven van strategisch beleidsdocument (handreiking) Tweede bijeenkomst presenteren (handreiking aanpak dorpsgericht werken) Aanstellen project/procesbegeleider Verkenning van de vraag en draagvlak voor de ontwikkeling van een woonservice zone (bewoners, aanbieders) Maken plan van aanpak Advisering aan het College van B&W Uitvoeren plan Planning / tijdspad Te behalen resultaten Eén woonservicegebied in Appingedam, dat bestaat uit 2 concentratiepunten met voorzieningen op het vlak van wonen-welzijn-zorg (WWZ) en een nieuw te realiseren gezondheidscentrum op Overdiep dat de 2 WWZconcentratiepunten verbindt. Dit woonservicegebied vormt het antwoord op de navolgende omstandigheden en daarbij zijn de (toekomstige) bewoners zo optimaal mogelijk betrokken. Voorstel Verkenningsfase: Uitvoering personeelskosten door CMO Groningen op basis van de 0.7 fte exploitatiesubsidie Provincie Groningen. (totaal 48 uur). Organisatiekosten UITGAVEN (afronden op 1.000) Oriëntatie fase ontwikkeling ontwikkeling woonsericezone (vraagverkenning,draagvlak) Initiatieffase schrijven en presenteren plan van aanpak Personeelskosten procesbegeleider (96 uur) à 97,- Realisatiefase Uitvoeringskosten onderhoud netwerk en bewoners (8 uur per week)

24 Bijlage 1: Cofinanciering gebiedsgericht werken Noord Groningen De'spelregels' 1. De provincie legt ,- per gebied per jaar in (basis ,-; specifiek ,-). 2. De gebiedenleggen ,- per jaar in (basis ,-; specifiek ,-). 3. De gebieden betalen de helft in contant = ,-, de andere helft bestaat uit verkapitalisering (inzet van personeel van instellingen/organisaties, buiten de eigen organisatie). 4. De verdeling van de contante bijdrage per gemeente is (evenals in de voorgaande periode) gebaseerd op inwonertallen. De verdeling geldt voor vier jaar. Het voorgaande betekent voor de gebieden Noord Groningen het navolgende: REGIO'S INWONERTAL % BIJDRAGE CONTANT BIJDRAGE CONTANT 2009 (50%) 1) Regio Noordwest Winsum , Bedum , Eemsmond , De Marne , Totaal Regio Noordoost Delfzijl , Appingedam , Loppersum , Totaal ) = voorstel provincie. Beschikbare middelen 2009 (op basis van bestuurlijke afspraak 14/15 mei 2009). De afspraak is: gemeenten betalen in % van de contante bijdrage, hetgeen betekent dat ook de provinciale inleg gehalveerd wordt. PROVINCIE REGIO/GEMEENTEN TOTAAL (50% COF) (50% contant) (75% COF) (25%) ) ) = contant en verkapitaliseerd. Contant in kas 2009: = Beschikbare middelen 2010 e.v. In totaal is per regio per jaar ,- beschikbaar op basis van onderstaand schema PROVINCIE REGIO/GEMEENTEN TOTAAL Basisbudget (50% COF) (50% contant) Specifiek (75% COF) (25%) Totaal per gebied

25 Bijlage 2: overzicht projecten en begroting Voorstel UITGAVEN (afronden op 1.000) Programmalijn Jeugd. Ontwikkelen van integrale aanpak terugdringen van alcohol- en middelengebruik onder jongeren in de gemeenten Delfzijl en Appingedam Ontwikkelen van nazorg en begeleid wonen werken en leren in de gemeente Delfzijl en Appingedam Kwartiermaker/projectleider : Voor de ureninzet wordt gebruik gemaakt van de 0.7fte Exploitatie subsidie CMO Groningen In 2009:26 weken 12 uur per week (312 uur) à 97,- In 2010:26 weken 12 uur per week (312 uur)à 106 organisatiekosten Begeleidingskosten lichte vorm 24 uurs voorziening PM PM Project samenwerking onderwijsinstellingen, Kinderopvang en peuterspeelzaalwerk Noord- Groningen (gemeenten Delfzijl, Appingedam, Loppersum, Bedum, Eemsmond, De Marne en Winsum) in relatie tot krimpproblematiek Ontwikkelen van een gezamenlijke (gemeente en werkveld) beleidsvisie op grond van de Wet harmonisatie kinderopvang, peuterspeelzaalwerk en vroegschoolseducatie in de gemeente Loppersum, Appingedam en Delfzijl Voor de ureninzet wordt gebruik gemaakt van de 0.7fte Exploitatie subsidie CMO Groningen (totaal 150 uur) In 2009: 100 uur en in 2010: 50 uur Aansluiting onderwijs en arbeid in de gemeente Appingedam Voor de ureninzet wordt gebruik gemaakt van de 0.7fte Exploitatie subsidie CMO Groningen (totaal 150 uur) Versterken voorliggende voorzieningen op gebied van Peuterspeelzaalwerk in de gemeente Appingedam Voor de ureninzet wordt gebruik gemaakt van de 0.7fte Exploitatie subsidie CMO Groningen (totaal 100 uur) consultatieve begeleiding leidsters

26 Programmalijn Participatie en volksgezondheid: Project aanpak problematiek van eenzaamheid in de gemeente Loppersum in samenwerking met gemeente Eemsmond en Bedum Loppersum in het gebied Noord- West Ureninzet 2009 (totaal 60 uur) à 97, vervolgstappen op basis uitkomsten onderzoek Programmalijn Wonen Welzijn Zorg Wijkgericht werken / Leefbaarheid : Project de Buurt de Baas in de wijk Tuikwerd gemeente Delfzijl Startfase Opzet (wijk) organisatie en inbedden concept bij alle partijen (6 maanden : 1 dag per week) Onderhoud en netwerken Projectontwikkeling dorpssteunpunten in de gemeente Loppersum/ gebieds- en dorpsgericht werken Verkenningsfase personeelskosten door CMO Groningen op basis van de 0.7 fte exploitatiesubsidie Provincie Groningen. (totaal 48 uur). Organisatiekosten Oriëntatie fase ontwikkeling dorpssteunpunt Initiatieffase schrijven en presenteren plan van aanpak Personeelskosten procesbegeleider (96 uur) à 106,- Uitvoeringskosten opbouwwerk organisatiekosten Realisatiefase Projectontwikkeling burgerparticipatie in relatie tot de ontwikkeling van een woonservicezone in de gemeente Appingedam Verkenningsfase: Uitvoering personeelskosten door CMO Groningen op basis van de 0.7 fte exploitatiesubsidie Provincie Groningen. (totaal 48 uur). Organisatiekosten Oriëntatie Initiatieffase en ontwikkeling woonsericezone Personeelskosten procesbegeleider (96 uur) à 106,- Realisatiefase Uitvoeringskosten onderhoud netwerk en bewoners (8 uur per week 1 jaar) Totale kosten

27 NB De onderdelen die vet gedrukt zijn vallen onder de 75% 25% financiering Uren CMO Groningen op basis van de 0.7 fte exploitatiesubsidie Provincie Groningen: 2009 : 758 uur (beschikbaar 760 uur) 2010 : 362 uur (beschikbaar 950 uur) 27

28 Financiering 2009: Provincie Gemeenten Totaal (75%) (25%) (50%) (50%) : - verkapitaliseert contant Totaal budget 2009 : Verkapitaliseert : Totaal contant in te zetten: Projecten 2009: totaal Verdeling op basis van cofinanciering 75% / 25% cofinanciering Beschikbaar: Totaal geraamde kosten: Tekort Voorgesteld wordt dit 'tekort' te dekken uit het budget 50% 50% cofinanciering. Financiering 2010 : Provincie Gemeenten Totaal (75%) (25%) (50%) (50%) verkapitaliseerd contant Totaal budget 2010 : Verkapitaliseert : Totaal contant in te zetten: Geraamde kosten projecten 2010: totaal Verdeling op basis van cofinanciering 75% / 25% cofinanciering Beschikbaar: Totaal geraamde kosten Tekort Voorgesteld wordt dit 'tekort' te dekken uit het budget 50% 50% cofinanciering. 28