REMEDIËRINGSOEFENINGEN BESTEMMING 1: DE LANGE 16 de EEUW

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "REMEDIËRINGSOEFENINGEN BESTEMMING 1: DE LANGE 16 de EEUW"

Transcriptie

1 Oriënteren 1. Duid de lange 16 de eeuw aan op de tijdlijn. 2. Naar welke ontdekkingsreiziger werd de Nieuwe Wereld vernoemd? Waarom? (doc 19) Socio-economisch EEN GODDELIJKE ORDE 1. Wat bedoelt de schrijver met de zin God kende aan iedereen vanaf zijn geboorte een plaats waaraan nog moeilijk te ontsnappen viel? (doc 26) 2. Tijdens de Middeleeuwen werden er nooit oplossingen op lange termijn gezocht om de armoede uit de wereld te helpen. Waarom niet? Zie laatste zin doc 26. ARMOEDE IN DE 16 de EEUW 3. Zoek op wat koopkracht is. 4. Doc 27. Omcirkel de juiste antwoorden. Tijd Lonen Roggeprijs Koopkracht 15 de eeuw hoog/laag hoog/laag hoog/laag 16 de eeuw hoog/laag hoog/laag hoog/laag Begin 17 de eeuw hoog/laag hoog/laag hoog/laag 5. Welke evolutie in levensstandaard kan je waarnemen als je documenten bestudeert? Gebruik het begrip koopkracht in ja antwoord. ARMENZORG 6. Op welke manieren hielpen kerkelijke en later ook stedelijke overheden de armen en zieken. Leerboek p Hoe wilden de geleerden het armoedeprobleem aanpakken in doc Hoe moest het probleem volgens religieuze hervomers aangepakt worden? (doc 34) 9. a. Welke maatregelen namen de overheden rond 1530 om de bedelarij aan te pakken? (doc ) b. Op welke principes steunden deze maatregelen? c. Wie kon vooral van deze maatregelen profiteren en waarom? RIJKDOM IN DE 16 de EEUW 10. Omschrij het begrip handelskapitalisme in je eigen woorden. (boek p. 37)

2 11. Hoe beïnvloedde de ontdekking van Amerika en de nieuwe handelsroutes richting Azië het financieel-economisch systeem? (doc 38) SAMENVATTEND 12. Het armoedeprobleem nam in de 16 de eeuw grote proporties aan. Geef voorbeelden van oplossingen die voorgesteld werden. Geleerden en religieuze hervormers Wereldlijke overheden 13. Kan je in je eigen woorden uitleggen wat de sociale polarisatie in de lange 16 de eeuw inhield? 14. Je hebt nu het sociaal-economische domein van de lange 16 de eeuw bestudeerd. Denk even terug aan de stelling van Braudel over de lange 16 de eeuw. Welke argumenten heb je voor en tegen deze stelling gevonden? Voor Tegen Cultureel HUMANISME 1. Antropos is Grieks voor mens. Wat betekent dan antropocentrisme? 2. Haal uit doc vier concrete voorbeelden van de invloed van het antropocentrisme op de samenleving. 3. Doc 44. a. Wat moet Pantagruel allemaal leren? b. Er is sprake van homo universalis. Wat wordt hiermee bedoeld? c. Betekende de oplomst van het humanisme dat je niet meer gelovig moest zijn? 4. Doc a. Waaraan ergerde Erasmus zich? b. Wat was volgens Erasmus de oplossing? c.

3 WETENSCHAP 5. Op welke manieren kan een leerling volgens Montaigne het meest leren? (doc 47) 6. Hoe heet de wetenschappelijke methode die Bacon beschrijft? (doc 48) 7. Hoe doe je volgens Descartes het best een onderzoek? Hoe heet deze methode? (doc 49) 8. Wat Vesalius een rationalist of empirist? Gebruikte hij de methode van inductie of deductie? (doc 50) REFORMATIE 9. Op welke vier wantoestanden binnen de kerk gaf Erasmus kritiek? (doc 51-52) Met betrekking tot bepaalde lieden van de lage clerus Met betrekking tot de hoge clerus Met betrekking tot de paus 10. Doc a. Wie wordt op de linkse spotprent afgebeeld? Wat doet hij? (doc 53) b. Wat wordt er op de rechtse spotprent afgebeeld? c. De twee spotprenten werden door Lucas Cranach samen gepubliceerd. Wat zou ermee bedoeld worden? d. Welke regel uit het Bijbelverhaal bevestigt de visie van Cranach. 11. Doc a. Wie was Maarten Luther? b. Wat was een aflaat? c. Waarom paste het concept van een aflaat perfect in het plaatje van de laatmiddeleeuwse optelvroomheid. d. Wat was Luthers reactie op de verkoop van aflaten? e. In intro 4 heb je nog een wantoestand binnen de katholieke kerk bestudeerd. Wat ging er mis?

4 f. Wat moesten christenen wel doen? g. Welke stelling van Luther zal de paus in het bijzonder geërgerd hebben? 12. Boek p. 51 a. Welke twee problemen moest Luther overwinnen om zijn sola-scritureprincipe in de praktijk om te zetten? b. Hoe stond Luther tegenover heiligenverering? 13. Boek p. 52 a. Wie wordt links afgebeeld? Hoe zie je dat? b. Welk principe van Luthers leer wordt hier afgebeeld? 14. Waarom versnipperde de protestante beweging zo snel in zo veel groeperingen? (doc 58) 15. Doc a. Welke opvatting tref je zowel aan bij Luther als bij Calvijn? b. Welke twee opvattingen zijn kenmerkend voor Calvijn? 16. Doc 62 a. De Engelse kerk werd in de 16 de eeuw een staatskerk. Waarom scheidde de Engelse kerk zich af? b. Omschrijf het begrip staatskerk. CONTRAREFORMATIE & KATHOLIEKE REFORMATIE 17. Doc a. Met welke twee belangrijke doelen ging het Concilie van Trente van start? b. Vat het antwoord van de kerk samen. Protestantse standpunten Antwoord van de katholieke kerk Sola- scripturaprincipe Sola-fideprincipe

5 Kritieken op wantoestanden lage clerus Kritiek op aflatenverkoop Afkeuren heiligenverering c. Welke strategieën gebruikte de katholieke kerk om de reformatie tegen te gaan? 18. Haal de vier belangrijke religieuze strekkingen in de 16 de eeuw uit doc 70. RENAISSANCE 19. Wat betekent renaissance letterlijk? 20. Wat wordt daarmee bedoeld? 21. Vergelijk gotische kunst met renaissancekunst. In welke opzichten verschillen ze? 22. Markeer de onderdelen van de klassieke tempel (Klassieke Oudheid) die je herkent in de gevel van de Santa maria Novella. 23. Welke invloed had het humanisme op de renaissancekunstenaar? Antropocentrisme Bewondering voor de Klassieke Oudheid 24. Haal de vier belangrijke religieuze strekkingen in de 16 de eeuw uit doc 70.

6 SAMENVATTEND 25. Wat zijn de vier kenmerken van het humanisme 26. Pas de kenmerken van het humanisme toe op Vesalius 27. Omschrijf het begrip reformatie. 28. Maak een lijstje van de wantoestanden in de kerk. 29. Geef een definitie van Contrareformatie. Breng het begrip in verband met de reformatie. 30. Wat was het verschil tussen de Contrareformatie en katholieke reformatie. 31. Waar horen deze begrippen thuis? Voorbestemming of predestinatieleer Aflatenhandel Huwelijkskwestie Sola scriptura Paus Bijbel in de volkstaal Bijbel in het Latijn 95 stellingen Theocentrisme Heiligen Sola fide Katholicisme Lutheranisme Calvinisme Anglicanisme 32. Je hebt nu het culturele domein van de lange 16 de eeuw bestudeerd. Denk even terug aan de stelling van Braudel over de lange 16 de eeuw. Welke argumenten heb je voor en tegen deze stelling gevonden? Voor Tegen

7 Politiek REMEDIËRINGSOEFENINGEN BESTEMMING 1: DE LANGE 16 de EEUW Excursie 8. Wat stel je vast in verband met het bevolkingsaantal van de inheemse bevolking? (doc 100) 9. In de documenten vind je daarvoor een verklaring in een wisselwerking van factoren. Leg uit. (doc ) 11a. Waarom wou de paus zo graag tussen Spanje en Portugal bemiddelen? (doc ) 11b. Stel je bent een Engelse vorst. Hoe zou jij reageren op de twee verdragen? Waarom? (doc ) 11c. Waarom werden de Atlantische havens Cadiz, Lissabon, Antwerpen en Londen in de 16 de eeuw belangrijker dan de Italiaanse havens Genua en Venetië? (doc ) 12a. Je weet nu dat de Spaanse kolonie een aaneengesloten rijk was. Hoe zag het koloniale rijk van Portugal eruit? (doc 106) 12b. Vergelijk het Spaanse overzeese rijk met dat van Portugal. Wat zijn de verschillen? (doc 107) 13a. Maak een schema van de driehoekshandel. Vermeld tussen welke drie continenten die plaatsvond aan de hand van pijltjes. Plaats ook bij elk pijltje welk product er verhandeld werd. (doc 107) 13b. In de geschiedenis van de koloniale handel wordt deze driehoekshandel vaak beklemtoond. Vind je dat terecht? Verklaar. (doc 107) 13c. Breng documenten 100 en 102 in verband met de driehoekshandel. Verklaar nu waarom er slaven van Afrika naar Amerika vervoerd werden. (doc 100,102,107) a.

Tijd van ontdekkers en hervormers (1500 1600) / Renaissance

Tijd van ontdekkers en hervormers (1500 1600) / Renaissance Tijdvakken Tijd van ontdekkers en hervormers (1500 1600) / Renaissance K.A. * Het begin van de Europese overzeese expansie * Het veranderende mens- en wereldbeeld van de Renaissance en het begin van een

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 1

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 1 Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 1 Samenvatting door een scholier 1839 woorden 11 oktober 2011 6,9 13 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Sprekend verleden 1 Nieuwe Tijd = tijd van ±1500 tot ±1800

Nadere informatie

Tijd van ontdekkers en hervormers

Tijd van ontdekkers en hervormers Tijd van ontdekkers en hervormers Vroegmoderne Tijd 1500 1600 n. Chr. Kenmerkende aspecten Kenmerkend aspect uitleggen aan de hand van voorbeeld: Hoofdzaken (gebeurtenissen, veranderingsprocessen, kernjaartallen)

Nadere informatie

DE REFORMATIE DEEL 1. Vijf inleidende vragen: Naar Nathan Busenitz (Grace Ministries Seminary)

DE REFORMATIE DEEL 1. Vijf inleidende vragen: Naar Nathan Busenitz (Grace Ministries Seminary) DE REFORMATIE DEEL 1 Vijf inleidende vragen: Naar Nathan Busenitz (Grace Ministries Seminary) Vijf inleidende vragen: 1. Wanneer is de Reformatie begonnen? Vijf inleidende vragen: 1. Wanneer is de Reformatie

Nadere informatie

De lessen. Hieronder vind je een uitwerking van de lessen die komen gaan.

De lessen. Hieronder vind je een uitwerking van de lessen die komen gaan. De lessen Hieronder vind je een uitwerking van de lessen die komen gaan. Voor de lessen over het christendom heb je het lesboek Wegen van navolging nodig. Daarnaast neem je elke les het bronnenboek, een

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 1

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 1 Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 1 Samenvatting door L. 1642 woorden 14 oktober 2014 7,6 18 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Sprekend verleden Tijd van jagers en verzamelaars: 3000 v. Chr. Prehistorie

Nadere informatie

Mens- en wereldbeeld - HV 12. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. http://maken.wikiwijs.nl/61301

Mens- en wereldbeeld - HV 12. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. http://maken.wikiwijs.nl/61301 Auteur VO-content Laatst gewijzigd 25 June 2015 Licentie CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie Webadres http://maken.wikiwijs.nl/61301 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein.

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 1

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 1 Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 1 Samenvatting door A. 2003 woorden 24 oktober 2010 6,3 182 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Sprekend verleden Samenvatting geschiedenis H.1 1 Over de nieuwe

Nadere informatie

TIJD VAN ONTDEKKERS EN HERVORMERS 1500-1600 PERIODE: DE VROEGMODERNE TIJD

TIJD VAN ONTDEKKERS EN HERVORMERS 1500-1600 PERIODE: DE VROEGMODERNE TIJD TIJD VAN ONTDEKKERS EN HERVORMERS 1500-1600 PERIODE: DE VROEGMODERNE TIJD DE KENMERKEN VAN HET TIJDVAK het begin van de Europese overzeese expansie; het veranderende mens- en wereldbeeld van de renaissance

Nadere informatie

Week 3. De Reformatie Cursus vroegmoderne tijd 2011 d.c.vanderlinden@uu.nl http://vanderlinden.weebly.com

Week 3. De Reformatie Cursus vroegmoderne tijd 2011 d.c.vanderlinden@uu.nl http://vanderlinden.weebly.com Week 3. De Reformatie Cursus vroegmoderne tijd 2011 d.c.vanderlinden@uu.nl http://vanderlinden.weebly.com Inhoud college Bespreking opdracht 4 Pauze Bespreking opdracht 5 Opdracht 4 Studenten kunnen uitleggen

Nadere informatie

ART HISTORY. V4 Renaissance 1400-1530

ART HISTORY. V4 Renaissance 1400-1530 ART HISTORY V4 Renaissance 1400-1530 Tijdlijn Renaissance = wedergeboorte van de klassieke cultuur De klassieken zijn het grote voorbeeld. Het aardse leven is belangrijk. De mens bepaalt het eigen lot.

Nadere informatie

Wetenschap hv123. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.

Wetenschap hv123. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. Auteur VO-content Laatst gewijzigd 15 December 2016 Licentie CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie Webadres http://maken.wikiwijs.nl/61310 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken

Nadere informatie

Toetsvragen Geschiedenis - Toelating Pabo. Tijdvak 5 Toetsvragen

Toetsvragen Geschiedenis - Toelating Pabo. Tijdvak 5 Toetsvragen Tijdvak 5 Toetsvragen 1 Rond 1500 konden Europese schepen steeds langere zeereizen maken dankzij het gebruik van nieuwe navigatiemiddelen. Welke nieuwe navigatiemiddelen werden gebruikt, en waarvoor? A

Nadere informatie

Sabbat en zondag door de eeuwen door Ds. Duco Kerssen

Sabbat en zondag door de eeuwen door Ds. Duco Kerssen Sabbat en zondag door de eeuwen Moe, druk, of gestrest? Ontdek de rust van de Bijbelse sabbat WIJ ZIJN DE KERK VAN DE ZEVENDE-DAGS DAGS ADVENTISTEN, GEMEENTE ZOETERMEER Sola Scriptura De fundering van

Nadere informatie

Geloven en redeneren. Religie en filosofie

Geloven en redeneren. Religie en filosofie Geloven en redeneren Religie en filosofie Historisch overzicht Pantheïsme en polytheïsme De spiltijd Het oosten Boeddhisme Confucianisme Taoïsme Het westen Jodendom, christendom, islam Filosofie Het begin

Nadere informatie

De renaissance!! Waarschijnlijk heb je al eens van deze term gehoord bij het bezoeken van museums of tijdens lessen geschiedenis.!

De renaissance!! Waarschijnlijk heb je al eens van deze term gehoord bij het bezoeken van museums of tijdens lessen geschiedenis.! De renaissance Waarschijnlijk heb je al eens van deze term gehoord bij het bezoeken van museums of tijdens lessen geschiedenis. Deze term betekent letterlijk de wedergeboorte, en is een kunststroming uit

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis H1

Samenvatting Geschiedenis H1 Samenvatting Geschiedenis H1 Samenvatting door Meryam 1203 woorden 23 oktober 2015 7 16 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Werkplaats 1.1. Een nieuwe tijd: A: kunstenaars, klokken en kalenders Een

Nadere informatie

De klassieke tijdlijn

De klassieke tijdlijn De klassieke tijdlijn In de lessen geschiedenis heb je waarschijnlijk al gehoord over de tijdlijnen, of de historische periodes en waarschijnlijk ook over exacte datums zoals 476. In dit documentje kom

Nadere informatie

GROTE-LIJN-OVERZICHT VAN TIJDVAKKEN BEHANDELD IN LEERJAAR 1

GROTE-LIJN-OVERZICHT VAN TIJDVAKKEN BEHANDELD IN LEERJAAR 1 GROTE-LIJN-OVERZICHT VAN TIJDVAKKEN BEHANDELD IN LEERJAAR 1 Tijdvak Jagers en boeren; van de eerste mensen 3000 v. C. prehistorie; van de eerste mensen - 3000 v.c. Samenlevingstype: eerst jagers/verzamelaars,

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 1

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 1 Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 1 Samenvatting door Tmp_cox 1330 woorden 11 mei 2014 6,8 116 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Werkplaats Geschiedenis 1.1 A: kunstenaars, klokken en kalenders

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 4

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 4 Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 4 Samenvatting door een scholier 990 woorden 24 februari 2018 4,2 7 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Feniks Geschiedenis samenvatting hoofdstuk 3 + kenmerkende

Nadere informatie

Splitsing kerk vmbo12

Splitsing kerk vmbo12 Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres VO-content 17 august 2018 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie https://maken.wikiwijs.nl/62164 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs van

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis Veranderingen in de Nieuwe Tijd

Samenvatting Geschiedenis Veranderingen in de Nieuwe Tijd Samenvatting Geschiedenis Veranderingen in de Nieuwe Tijd Samenvatting door een scholier 1666 woorden 12 mei 2003 6 52 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Sprekend verleden 1. Het wereldbeeld verandert

Nadere informatie

Week 3. De Reformatie Cursus vroegmoderne tijd 2011

Week 3. De Reformatie Cursus vroegmoderne tijd 2011 Week 3. De Reformatie Cursus vroegmoderne tijd 2011 d.c.vanderlinden@uu.nl http://vanderlinden.weebly.com Inhoud college Bespreking opdracht 1 Bespreking opdracht 2 Pauze Bespreking opdracht 3 Misverstanden

Nadere informatie

Verslag Geschiedenis Tijdvakkendossier tijdvak 2: tijd van Grieken en Romeinen

Verslag Geschiedenis Tijdvakkendossier tijdvak 2: tijd van Grieken en Romeinen Verslag Geschiedenis Tijdvakkendossier tijdvak 2: tijd van Grieken en Romeinen Verslag door Lotte 1570 woorden 19 juni 2017 3 4 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Feniks Tijdvak: Tijd van Grieken

Nadere informatie

Werkboek klas 2 Hoofdstuk 3

Werkboek klas 2 Hoofdstuk 3 Werkboek klas 2 Hoofdstuk 3 Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres Marco Harmsen 13 oktober 2015 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/67292 Dit lesmateriaal is gemaakt

Nadere informatie

Brandaan. Geschiedenis WERKBOEK

Brandaan. Geschiedenis WERKBOEK 7 Brandaan Geschiedenis WERKBOEK 7 Brandaan Geschiedenis WERKBOEK THEMA 4 Eindredactie: Monique Goris Leerlijnen: Hans Bulthuis Auteurs: Juul Lelieveld, Frederike Pals, Jacques van der Pijl Controle historische

Nadere informatie

Mens en maatschappij (aardrijkskunde, economie, geschiedenis, godsdienst)

Mens en maatschappij (aardrijkskunde, economie, geschiedenis, godsdienst) Mens en maatschappij (aardrijkskunde, economie, geschiedenis, godsdienst) Kerndoelen 36. De leerling leert betekenisvolle vragen te stellen over maatschappelijke kwesties en verschijnselen, daarover een

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis Tijdvak 5 Tijd van ontdekkers en hervormers

Samenvatting Geschiedenis Tijdvak 5 Tijd van ontdekkers en hervormers Samenvatting Geschiedenis Tijdvak 5 Tijd van ontdekkers en hervormers Samenvatting door Monir 1036 woorden 2 maart 2015 5,2 9 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Sprekend verleden Tijdvak 5 Tijd van

Nadere informatie

Christelijke kerk hv123. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.

Christelijke kerk hv123. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. Auteur VO-content Laatst gewijzigd 15 December 2016 Licentie CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie Webadres http://maken.wikiwijs.nl/61299 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken

Nadere informatie

ONLINE BIJBELSTUDIE VOOR JONGEREN

ONLINE BIJBELSTUDIE VOOR JONGEREN STUDIONLINE JAARGANG 2, NR. 10 ONLINE BIJBELSTUDIE VOOR JONGEREN DL 2 D O M I N E E O N L I N E. O R G Vierhonderd jaar geleden vergaderde de synode in Dordrecht. Je weet inmiddels wat een synode is: een

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 5, Een nieuwe wereld

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 5, Een nieuwe wereld Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 5, Een nieuwe wereld Samenvatting door een scholier 2425 woorden 25 mei 2009 7,1 203 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Feniks Samenvatting geschiedenis SE-3 H5:

Nadere informatie

Examenopgaven VMBO-KB 2003

Examenopgaven VMBO-KB 2003 Examenopgaven VMBO-KB 2003 tijdvak 1 woensdag 21 mei 09.00-11.00 uur GESCHIEDENIS EN STAATSINRICHTING CSE KB GESCHIEDENIS EN STAATSINRICHTING VBO-MAVO-C Gebruik het bronnenboekje. Dit examen bestaat uit

Nadere informatie

REMEDIËRINGSOEFENINGEN. 1. Beantwoord aan de hand van de documenten de basisvragen over macht volgens de verschillende opvattingen.

REMEDIËRINGSOEFENINGEN. 1. Beantwoord aan de hand van de documenten de basisvragen over macht volgens de verschillende opvattingen. BESTEMMING 2: De 17 de eeuw : eeuw van de Vorstenstaten Voorbereiden 1. Beantwoord aan de hand van de documenten de basisvragen over macht volgens de verschillende opvattingen. (doc 108-110) Philippe Pot

Nadere informatie

Dit omvat de boeken van de joden over hun geloof in god. Hierin kun je lezen over:

Dit omvat de boeken van de joden over hun geloof in god. Hierin kun je lezen over: Samenvatting door een scholier 1098 woorden 6 juni 2005 6,2 41 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing Levensbeschouwing 4.2. De bijbel De bijbel is het belangrijkste heilige boek van christenen. Pas rond

Nadere informatie

Een weg door de geestelijke stromingen vragenlijst voor het Christendom. Naam:

Een weg door de geestelijke stromingen vragenlijst voor het Christendom. Naam: Een weg door de geestelijke stromingen vragenlijst voor het Christendom Naam: Het Christendom Hallo, dit is de vragenlijst die hoort bij de website over geestelijke stromingen. Je kunt de website vinden

Nadere informatie

Onderzoeksvraag: Welke ontwikkelingen in de Republiek stimuleerden de wetenschap en de cultuur?

Onderzoeksvraag: Welke ontwikkelingen in de Republiek stimuleerden de wetenschap en de cultuur? Onderzoeksvraag: Welke ontwikkelingen in de Republiek stimuleerden de wetenschap en de cultuur? De bijzondere plaats in staatskundig opzicht en de bloei in economische en cultureel opzicht van de Nederlandse

Nadere informatie

De geschiedenis van de liturgie een kort overzicht.docx Aantal pagina s 5

De geschiedenis van de liturgie een kort overzicht.docx Aantal pagina s 5 DE GESCHIEDENIS VAN DE LITURGIE: EEN KORT OVERZICHT Taakgroep Liturgie, Lutten 2018 definitief Kenmerk De geschiedenis van de liturgie een kort overzicht.docx Aantal pagina s 5 INLEIDING Als taakgroep

Nadere informatie

De kerkhervorming. 5.3

De kerkhervorming. 5.3 De kerkhervorming. 5.3 Onderzoeksvraag: waardoor ontstond de kerkhervorming en welke gevolgen had ze voor de religieuze en politieke situatie? Oorzaken voor de reformatie of kerkhervorming I. Religieuze

Nadere informatie

Antwoordkernen zijn vrijwel nooit volledige zinnen. Antwoordkernen geven alleen aan, wat er beslist in het antwoord moet staan.

Antwoordkernen zijn vrijwel nooit volledige zinnen. Antwoordkernen geven alleen aan, wat er beslist in het antwoord moet staan. Antwoordkernen Instap en Ontdekkingsreizen Eureka 2M volledig herziene 5 e druk, 2015-2016 Antwoordkernen zijn vrijwel nooit volledige zinnen. Antwoordkernen geven alleen aan, wat er beslist in het antwoord

Nadere informatie

6,1. Samenvatting door een scholier 2951 woorden 11 september keer beoordeeld. Geschiedenis Sprekend verleden. H1: Een Nieuwe Tijd begint

6,1. Samenvatting door een scholier 2951 woorden 11 september keer beoordeeld. Geschiedenis Sprekend verleden. H1: Een Nieuwe Tijd begint Samenvatting door een scholier 2951 woorden 11 september 2010 6,1 110 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Sprekend verleden H1: Een Nieuwe Tijd begint 1. Over de Nieuwe Tijd en de Nieuwste Tijd. De

Nadere informatie

Geschiedenis hoofdstuk 5

Geschiedenis hoofdstuk 5 Samenvatting door Larissa 1284 woorden 18 januari 2016 4,5 6 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Feniks Geschiedenis hoofdstuk 5 Tijd van de ontdekkers en hervormers 1500-1600 Kenmerkende aspecten:

Nadere informatie

QUIZ. geschiedenis hoofdstuk 1

QUIZ. geschiedenis hoofdstuk 1 QUIZ vraag 1: Over welke eeuw gaat dit hoofdstuk? A. De 20 ste eeuw B. De 14 de eeuw C. De 16 de eeuw D. De 18 de eeuw vraag 2: Hoe wordt deze tijd ook wel genoemd? A. Tijd van de Azteken en de Maya s.

Nadere informatie

Collectievormingsprofiel (CVP) Geschiedenis

Collectievormingsprofiel (CVP) Geschiedenis Collectievormingsprofiel (CVP) Geschiedenis Actuele relatie met O&O De geschiedenis collectie is vooral bedoeld ter ondersteuning van onderzoek en onderwijs in het Instituut voor Geschiedenis. Het Instituut

Nadere informatie

Examentraining - Geschiedenis

Examentraining - Geschiedenis Examentraining - Geschiedenis 2017 65% context (precieze beheersing) 35% kenmerkende aspecten (globaal) 180 min. - +/- 25 vragen (7 min.) - +/- 75 punten Vraag te herkennen aan: cijfer + aantal punten

Nadere informatie

x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x

x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x Jaarplan GESCHIEDENIS Algemene doelstellingen Eerder gericht op kennis en inzicht 6 A1 A2 A3 A4 A5 Kunnen hanteren van een vakspecifiek begrippenkader en concepten, nodig om zich van het verleden een wetenschappelijk

Nadere informatie

Wie was Martin Luther? Bedenk wat je weet over Luther en verzamel alle weetjes op een bord. Bespreek die met elkaar.

Wie was Martin Luther? Bedenk wat je weet over Luther en verzamel alle weetjes op een bord. Bespreek die met elkaar. Luther en jij Wat heb jij met Luther te maken en wat heeft Luther met jou te maken? In drie lessen gaan we daarover met elkaar nadenken. En misschien ontdek je wel, dat Luther bepaald niet van gisteren

Nadere informatie

HC Stedelijke Dynamiek in de Lage Landen ( )

HC Stedelijke Dynamiek in de Lage Landen ( ) HC Stedelijke Dynamiek in de Lage Landen (1050-1700) Vraag 1 Wat maakte de opkomst van de stedelijke burgerij in de Nederlanden mogelijk? Periode: 1050-1302 Opkomst van de stedelijke burgerij - De opkomst

Nadere informatie

Drie stellingen 3. Graaf in het verhaal! 4. Graaf dieper 5. Reformatie retoriek 6. Filmbeelden door elkaar 7. Het Reformatie-muziek-interview 8

Drie stellingen 3. Graaf in het verhaal! 4. Graaf dieper 5. Reformatie retoriek 6. Filmbeelden door elkaar 7. Het Reformatie-muziek-interview 8 Lesmateriaal bij ---------- Het verhaal van Maarten Luther Inhoudsopgave Drie stellingen 3 Graaf in het verhaal! 4 Graaf dieper 5 Reformatie retoriek 6 Filmbeelden door elkaar 7 Het Reformatie-muziek-interview

Nadere informatie

Eindexamen geschiedenis pilot havo 2009 - II

Eindexamen geschiedenis pilot havo 2009 - II Door de tijd heen De volgende historische verdragen staan in willekeurige volgorde: 1 Door de Vrede van Brest-Litovsk tussen het Duitse keizerrijk en het communistische Rusland kunnen de Duitse generaals

Nadere informatie

Tijd van Monniken en ridders: Het Christendom

Tijd van Monniken en ridders: Het Christendom Tijd van Monniken en ridders: Het Christendom Monnikenwerk Dit is Jorik, hij is arm Zijn vader werkt op het land Dat land is van de monniken Jorik wil een appel pakken uit de boom Hij valt en breekt een

Nadere informatie

Bijlage 3 Overzicht majorcombinaties

Bijlage 3 Overzicht majorcombinaties Bijlage 3 Overzicht majorcombinaties De 1 e majoren binnen de opleiding in het domein Geschiedenis kunnen volgens onderstaand schema gecombineerd worden met een 2 e major: Oude geschiedenis Middeleeuwen/

Nadere informatie

Preek Hervorming 28 oktober 2018

Preek Hervorming 28 oktober 2018 Lieve Gemeente, 31 oktober, Hervormingsdag, noemen we vaak het begin van de Protestantse Kerk. Elke reformatie, of het nu de hervorming van koning Josia is of die van Luther en Calvijn of die van alle

Nadere informatie

Les 1: het kruis, bekering en geloof

Les 1: het kruis, bekering en geloof Les 1: het kruis, bekering en geloof Deel 1: Terugkijken 1. Omzien naar elkaar Iedereen vat kort samen hoe de afgelopen week is geweest. 2. Aanbidding Dank en prijs God met gebed en zang. 3. Visie Ontwikkel

Nadere informatie

Bloei van de Republiek hv123. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.

Bloei van de Republiek hv123. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. Auteur VO-content Laatst gewijzigd 15 December 2016 Licentie CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie Webadres http://maken.wikiwijs.nl/61308 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken

Nadere informatie

Gemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen,

Gemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen, Gemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen, Afgelopen week zaten we met elkaar aan tafel. Ik had gekookt en had 5 gehaktballen gemaakt. Alle 5 even groot, tenminste, dat was de bedoeling. Maar

Nadere informatie

Les 3 Religie(s) in Nederland

Les 3 Religie(s) in Nederland Les 3 Religie(s) in Nederland? 16 Les 3 Religie(s) in Nederland 1. De spirituele supermarkt rooms-katholieke kerk islam boeddhisme meditatie U bent één van de sprekers op een cursusdag over religies en

Nadere informatie

4 Inhou.d. INTRO2 I RUiMTE I 1 I Het laat-romeinse Rijk I 2 I Germaanse invallen I 3 I Hoofdrolspelers rond de Middellandse Zee

4 Inhou.d. INTRO2 I RUiMTE I 1 I Het laat-romeinse Rijk I 2 I Germaanse invallen I 3 I Hoofdrolspelers rond de Middellandse Zee INTRO 1 I TIJD I 1 I Oe middeleeuwen in de tijd geplaatst I 2 I Oe middeleeuwen en beeldvorming I 3 I Oe middeleeuwen en de Europese identiteit INTRO2 I RUiMTE I 1 I Het laat-romeinse Rijk I 2 I Germaanse

Nadere informatie

Reformatie Begin 16e eeuw Barok

Reformatie Begin 16e eeuw Barok Reformatie Begin 16e eeuw Barok Algemene informatie en belangrijke figuren voor de reformatie Maarten Luther is de gene die de reformatie is begonnen. Hij vond dat de kerk, wat er in Rome gebeurde, niet

Nadere informatie

A. LEER EN TOETSPLAN. Vak: Geschiedenis Leerjaar: 2 Onderwerp: De Nieuwe Tijd (extra uitgereikt materiaal) Kerndoel(en):

A. LEER EN TOETSPLAN. Vak: Geschiedenis Leerjaar: 2 Onderwerp: De Nieuwe Tijd (extra uitgereikt materiaal) Kerndoel(en): A. LEER EN TOETSPLAN Vak: Geschiedenis Onderwerp: De Nieuwe Tijd (extra uitgereikt materiaal) tijd van ontdekkers en hervormers (1500 1600); tijd van regenten en vorsten (1600 1848). 40. De leerling leert

Nadere informatie

5,6. Werkstuk door een scholier 1133 woorden 12 oktober keer beoordeeld. Levensbeschouwing. Inhoudsopgave:

5,6. Werkstuk door een scholier 1133 woorden 12 oktober keer beoordeeld. Levensbeschouwing. Inhoudsopgave: Werkstuk door een scholier 1133 woorden 12 oktober 2004 5,6 36 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing Inhoudsopgave: Voorwoord Het Christendom Het ontstaan van het Christendom Christelijke stromingen Video

Nadere informatie

Examenopgaven VMBO-GL en TL 2003

Examenopgaven VMBO-GL en TL 2003 Examenopgaven VMBO-GL en TL 2003 tijdvak 2 woensdag 18 juni 09.00-11.00 uur GESCHIEDENIS EN STAATSINRICHTING CSE GL EN TL GESCHIEDENIS EN STAATSINRICHTING VBO-MAVO-D Gebruik het bronnenboekje. Dit examen

Nadere informatie

discussiëren. Begrippen van hoofdstuk 1 die je moet kennen Schepping Evolutie Spontane waarneming Mythe Moraal TeNaCH Bijbel Koran

discussiëren. Begrippen van hoofdstuk 1 die je moet kennen Schepping Evolutie Spontane waarneming Mythe Moraal TeNaCH Bijbel Koran Kunnen scheppingsmythen vandaag nog iets voor ons betekenen? Sommige mensen zijn het hier mee eens, want ze leren ons lessen zoals in de schepping. Ook vinden ze dat er in scheppingsmythen een duidelijke

Nadere informatie

Om een zo duidelijk mogelijk verslag te maken, hebben we de examenvragen onderverdeeld in 4 categorieën.

Om een zo duidelijk mogelijk verslag te maken, hebben we de examenvragen onderverdeeld in 4 categorieën. Beste leerling, Dit document bevat het examenverslag van het vak Geschiedenis (Pilot) vwo, eerste tijdvak (2014). In dit examenverslag proberen we zo goed mogelijk antwoord te geven op de volgende vraag:

Nadere informatie

STEDELIJKE DYNAMIEK IN DE LAGE LANDEN ( ) Nascholingsconferentie geschiedenis 2019

STEDELIJKE DYNAMIEK IN DE LAGE LANDEN ( ) Nascholingsconferentie geschiedenis 2019 STEDELIJKE DYNAMIEK IN DE LAGE LANDEN (1050-1700) Nascholingsconferentie geschiedenis 2019 VANDAAG Programma: - Welkom - Kennismaking Historische Context Oriëntatiespellen (30 minuten) Pauze (10 minuten)

Nadere informatie

Eindexamen geschiedenis en staatsinrichting vmbo gl/tl II

Eindexamen geschiedenis en staatsinrichting vmbo gl/tl II Meerkeuzevragen Schrijf alleen de hoofdletter van het goede antwoord op. Staatsinrichting van Nederland 1p 1 In 1848 werd de grondwet in Nederland veranderd. Dit had gevolgen voor de machtsverhouding tussen

Nadere informatie

Nu'ge bouwwerken Realis5sche beeldhouwkunst Schilderkunst met perspec5ef Veel mozaïek Vereren van de keizer Afname geloof in goden Toename geloof in

Nu'ge bouwwerken Realis5sche beeldhouwkunst Schilderkunst met perspec5ef Veel mozaïek Vereren van de keizer Afname geloof in goden Toename geloof in 750 0 500 Nu'ge bouwwerken Realis5sche beeldhouwkunst Schilderkunst met perspec5ef Veel mozaïek Vereren van de keizer Afname geloof in goden Toename geloof in God 4 de 10 de eeuw 10 de 13 de eeuw 13 de

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 4 t/m 6

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 4 t/m 6 Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 4 t/m 6 Samenvatting door L. 2108 woorden 10 januari 2015 5,1 2 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Memo De boeren bedachten het drieslagstelsel De boeren namen

Nadere informatie

8*. Na de dood van Karel de Grote werd de eerste grondslag gelegd voor Grenzen in Europa. Leg uit.

8*. Na de dood van Karel de Grote werd de eerste grondslag gelegd voor Grenzen in Europa. Leg uit. Gebruik bron 1 en 2 In 1897 werd in de venen bij Yde het lijk van een ongeveer zestienjarig meisje gevonden. Deze vondst gaf aanleiding tot twee voorlopige conclusies over de leefwijze van het volk waartoe

Nadere informatie

11 De ontdekking van de mens en de wereld - internet oefentoets

11 De ontdekking van de mens en de wereld - internet oefentoets 11 De ontdekking van de mens en de wereld - internet oefentoets Opdracht 1 Wat is de Sokratische methode? Opdracht 2 Waarom werd Sokrates gedwongen de gifbeker te drinken? Opdracht 3 Waarom zijn onze zintuigen

Nadere informatie

Eindexamen geschiedenis havo 2007-I

Eindexamen geschiedenis havo 2007-I Van kind tot burger: Volksopvoeding in Nederland (1780-1901) De Calvinisten hechtten er veel belang aan dat de mensen zelf de Bijbel konden lezen. 1p 1 Welk gevolg had dit voor het onderwijs in de Republiek?

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 1: De Republiek in een tijd van vorsten

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 1: De Republiek in een tijd van vorsten Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 1: De Republiek in een tijd van vorsten Samenvatting door D. 1482 woorden 18 juni 2013 0 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Feniks De Republiek in een tijd van

Nadere informatie

Waar of niet waar? Mensen met honger eten geven is een werk van barmhartigheid. Waar of niet waar? Nigeria is een land in het zuiden van Afrika.

Waar of niet waar? Mensen met honger eten geven is een werk van barmhartigheid. Waar of niet waar? Nigeria is een land in het zuiden van Afrika. Nigeria is een land in het zuiden van Afrika. Niet waar. Nigeria ligt in het westen van Afrika. Mensen met honger eten geven is een werk van barmhartigheid. Waar. In Nigeria moeten kinderen tussen 6 en

Nadere informatie

SOLA SCRIPTURA VERKONDIGING 5 FEBRUARI Zusters en broeders, gemeente van onze Heere Jezus Christus

SOLA SCRIPTURA VERKONDIGING 5 FEBRUARI Zusters en broeders, gemeente van onze Heere Jezus Christus SOLA SCRIPTURA VERKONDIGING 5 FEBRUARI 2017 Zusters en broeders, gemeente van onze Heere Jezus Christus Aan het eind van zijn leven schreef Maarten Luther: 1 "Alles wat ik gedaan heb, is het Woord van

Nadere informatie

Calvijn. Vrede van Augsburg. Margaretha van Parma. Hertog van Alva. De keurvorst van Saksen. Karel V. Buitenlandse zaken en oorlog

Calvijn. Vrede van Augsburg. Margaretha van Parma. Hertog van Alva. De keurvorst van Saksen. Karel V. Buitenlandse zaken en oorlog In welk jaar publiceerde Luther zijn 95 stellingen? Welke Frans-Zwitserse hervormer kreeg veel aanhang in de Nederlanden? Welke vrede bepaalde, dat de vorst de religie van zijn volk bepaalt? 1517 Calvijn

Nadere informatie

Tijdwijzer. Het begin. Voor en na Christus

Tijdwijzer. Het begin. Voor en na Christus 138 Tijdwijzer Het begin Op deze tijdbalk past niet de hele geschiedenis van de mens. Er lopen namelijk al zo n 100.000 jaar mensen rond op aarde. Eigenlijk zou er dus nog 95.000 jaar bij moeten op de

Nadere informatie

Latijn en Grieks in de 21ste eeuw

Latijn en Grieks in de 21ste eeuw Latijn en Grieks in de 21ste eeuw Kiezen voor Latijn en/of Grieks? Als leerling in het laatste jaar van de basisschool sta jij voor een belangrijke keuze. Welke studierichting moet je gaan volgen in het

Nadere informatie

Tijdvakken en kenmerkende aspecten.

Tijdvakken en kenmerkende aspecten. Tijdvakken en kenmerkende aspecten. Tijdvak 1: Tijd van Jagers en Boeren. Periode: Prehistorie 1 De levenswijze van jagers-verzamelaars (Hoe zag deze samenleving eruit?) 2 Het ontstaan van landbouw en

Nadere informatie

Klas 2 Reformatie - periode 3 en 4

Klas 2 Reformatie - periode 3 en 4 Klas 2 Reformatie - periode 3 en 4 Auteurs Laatst gewijzigd Licentie Webadres jeanne willems ; Isa 13 January 2017 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/94547 Dit lesmateriaal

Nadere informatie

- Waarom contacten met de Arabische wereld belangrijk waren voor nieuwe kennis (6.1.2)

- Waarom contacten met de Arabische wereld belangrijk waren voor nieuwe kennis (6.1.2) Samenvatting door M. 1312 woorden 8 oktober 2012 5,5 14 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Bronnen 6.1 De renaissance in Italie Lakense stoffen = kostbare wollen stoffen. Renaissance = periode van

Nadere informatie

Tijd van jagers en boeren? 3000 v. Chr. Prehistorie. Kenmerkende aspecten. Begrippen

Tijd van jagers en boeren? 3000 v. Chr. Prehistorie. Kenmerkende aspecten. Begrippen Tijd van jagers en boeren? 3000 v. Chr. Prehistorie 1. De levenswijze van jager-verzamelaars. 2. Het ontstaan van landbouw en landbouwsamenlevingen. 3. Het ontstaan van de eerste stedelijke gemeenschappen.

Nadere informatie

Even herhalen. democratie. militaire dril. slimme list. Gwijde van Dampierre. Leliaerts Guldensporenslag

Even herhalen. democratie. militaire dril. slimme list. Gwijde van Dampierre. Leliaerts Guldensporenslag Even herhalen Prehistorie Oudheid De ontdekking van het vuur bood enkele voordelen. Zo konden de eerste mensen roosteren, hadden ze en en bood het hun ook vlees warmte licht bescherming Athene stond bekend

Nadere informatie

Workshop voorbereiden Authentieke instructiemodel

Workshop voorbereiden Authentieke instructiemodel Workshop voorbereiden Authentieke instructiemodel Workshop voorbereiden Uitleg Start De workshop start met een echte, herkenbare en uitdagende situatie. (v.b. het is een probleem, een prestatie, het heeft

Nadere informatie

Inhoudstafel. WOORD VOORAF... i LICENTIAATSVERHANDELINGEN

Inhoudstafel. WOORD VOORAF... i LICENTIAATSVERHANDELINGEN Inhoudstafel WOORD VOORAF....................................................... i LICENTIAATSVERHANDELINGEN 1. Hulpwetenschappen................................................ 1 1.1. Chronologie...................................................

Nadere informatie

Ook de kunst en wetenschap veranderden, het is tijd van wedergeboorte van de Grieks-Romeinse cultuur, de Renaissance.

Ook de kunst en wetenschap veranderden, het is tijd van wedergeboorte van de Grieks-Romeinse cultuur, de Renaissance. Samenvatting door L. 3211 woorden 23 juni 2015 4.7 23 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Feniks Oriëntatie Tijdens de regeerperiode van Karel V veranderde er veel. Ontdekkingsreizen verruimden het

Nadere informatie

Tijd van ontdekkers en hervormers: Nieuwe tijden

Tijd van ontdekkers en hervormers: Nieuwe tijden Tijd van ontdekkers en hervormers: Nieuwe tijden Een dief met vleugels Dit is Leonardo da Vinci Hij leefde in het jaar 1518 Hij was heel slim Hij keek goed hoe vogels vliegen En maakte zelf vleugels Leonardo

Nadere informatie

Praktische opdracht Levensbeschouwing PKN Godsdienst

Praktische opdracht Levensbeschouwing PKN Godsdienst Praktische opdracht Levensbeschouwing PKN G Praktische-opdracht door een scholier 2195 woorden 21 januari 2005 7,4 73 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing 2. Probleemstelling en de deelvragen We hebben

Nadere informatie

Ik geloof, geloof ik. Levensbeschouwelijk dossier Griftland college Bovenbouw. Mijn naam en klas:

Ik geloof, geloof ik. Levensbeschouwelijk dossier Griftland college Bovenbouw. Mijn naam en klas: Ik geloof, geloof ik Levensbeschouwelijk dossier Griftland college Bovenbouw Mijn naam en klas: Bezinningsmomenten In de godsdienstlessen stonden de afgelopen jaren verhalen centraal en de verschillende

Nadere informatie

WERKBOEK REFLECTIE Klassieke Oudheid Griekse kunst Powerpoint: KG01_1_GRIEKS_BOEK.ppt REFLECTIE_WB_KG01_1_GRIEKS_BOEK_ppt.doc; v1: 0207; v2: 0407; v3:

WERKBOEK REFLECTIE Klassieke Oudheid Griekse kunst Powerpoint: KG01_1_GRIEKS_BOEK.ppt REFLECTIE_WB_KG01_1_GRIEKS_BOEK_ppt.doc; v1: 0207; v2: 0407; v3: WERKBOEK REFLECTIE Klassieke Oudheid Griekse kunst Powerpoint: KG01_1_GRIEKS_BOEK.ppt REFLECTIE_WB_KG01_1_GRIEKS_BOEK_ppt.doc; v1: 0207; v2: 0407; v3: Naam Klas Inleveren DOEN Lees in je (stencil)boek

Nadere informatie

Werkbladen Voortgezet onderwijs. Naam leerling:

Werkbladen Voortgezet onderwijs. Naam leerling: Werkbladen Voortgezet onderwijs Naam leerling: Inhoud: Uitleg werkbladen Deze werkbladen horen bij de film Jerusalem. Een film die gaat over Jeruzalem, een van de oudste steden ter wereld. Ontdek waarom

Nadere informatie

Naam: DE BEELDENSTORM Ketters Luther en Calvijn

Naam: DE BEELDENSTORM Ketters Luther en Calvijn Naam: DE BEELDENSTORM Ketters Luther en Calvijn Filips II In 1566, meer dan vierhonderd jaar geleden, zijn veel mensen boos. Er is onrust in de Nederlanden. Er zijn spanningen over het geloof, veel mensen

Nadere informatie

Ds. Arjan van Groos ( ) Tekst: Efeziërs 4, 1-6 Ochtenddienst / middagdienst. Broeders en zusters, Morgendienst

Ds. Arjan van Groos ( ) Tekst: Efeziërs 4, 1-6 Ochtenddienst / middagdienst. Broeders en zusters, Morgendienst Ds. Arjan van Groos (1962-2014) Tekst: Efeziërs 4, 1-6 Ochtenddienst / middagdienst Broeders en zusters, Morgendienst 1. Zingen : Psalm 30 : 1 en 3 2. Lezing van de wet 3. Zingen : Gezang 37 : 1 en 6 4.

Nadere informatie

Een kasteel in de buurt bezoeken

Een kasteel in de buurt bezoeken Een kasteel in de buurt bezoeken Als leerkracht heb je hier een begeleidende en sturende rol. Het is afhankelijk of jij als leerkracht de kinderen meeneemt en dingen aan ze verteld of dat er bijvoorbeeld

Nadere informatie

Leeftijd: 9-12 Thema: God, heilige Geest, identiteit, Normen en waarden, Pinksteren Tijdsduur: 60+ min.

Leeftijd: 9-12 Thema: God, heilige Geest, identiteit, Normen en waarden, Pinksteren Tijdsduur: 60+ min. Vrucht van de Geest Leeftijd: 9-12 Thema: God, heilige Geest, identiteit, Normen en waarden, Pinksteren Tijdsduur: 60+ min. Deze bijeenkomst gaat over de uitwerking van de Geest in mensen. Doelen van deze

Nadere informatie

Groepswerk: Ik ga op ontdekkingsreis en ik neem mee...

Groepswerk: Ik ga op ontdekkingsreis en ik neem mee... Groepswerk: Ik ga op ontdekkingsreis en ik neem mee... 1. Een oceaanwaardig schip Bron 1: Doc 98 p. 76 in Pionier 4 Bron 2: Memo 4, p.10 Bron 3: kopie uit handboek Onvoltooid verleden Bron 4: kopie uit

Nadere informatie

Om een zo duidelijk mogelijk verslag te maken, hebben we de vragen onderverdeeld in 4 categorieën.

Om een zo duidelijk mogelijk verslag te maken, hebben we de vragen onderverdeeld in 4 categorieën. Beste leerling, Dit document bevat het examenverslag voor leerlingen van het vak geschiedenis vwo, tweede tijdvak (2018). In dit examenverslag proberen we een zo goed mogelijk antwoord te geven op de volgende

Nadere informatie

Indelen 1. Voor in het schrift komen de aantekeningen te staan en ook de uitwerkingen 2. Achterin het schrift komen de opdrachten te staan

Indelen 1. Voor in het schrift komen de aantekeningen te staan en ook de uitwerkingen 2. Achterin het schrift komen de opdrachten te staan 1 Antwoordkernen bij Eureka 2hv 4de herziene druk, Amersfoort 2014-2015 Antwoordkernen zijn vrijwel nooit volledige zinnen. Antwoordkernen geven alleen aan, wat er beslist in het antwoord moet staan. De

Nadere informatie

Als bij een vraag een verklaring of uitleg gevraagd wordt, worden aan het antwoord geen punten toegekend als deze verklaring of uitleg ontbreekt.

Als bij een vraag een verklaring of uitleg gevraagd wordt, worden aan het antwoord geen punten toegekend als deze verklaring of uitleg ontbreekt. Examen HAVO 2007 tijdvak 1 dinsdag 22 mei 9.00-12.00 uur geschiedenis Bij dit examen hoort een bijlage. Dit examen bestaat uit 28 vragen. Voor dit examen zijn maximaal 78 punten te behalen. Voor elk vraagnummer

Nadere informatie

Waarom hebben rijkere mensen minder kinderen?

Waarom hebben rijkere mensen minder kinderen? Waarom hebben rijkere mensen minder kinderen? Voordat je aan de opdrachten begint is het de bedoeling dat je eerst het filmpje bekijkt over Acatsya uit Kirgizië (bron 1). Kirgizië is een land in Centraal-Azië.

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 5 Ontdekkers en Hervormers

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 5 Ontdekkers en Hervormers Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 5 Ontdekkers en Hervormers Samenvatting door F. 1138 woorden 22 juni 2013 7,9 21 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Werkplaats 5.1 De Renaissance (16e eeuw) Oorzaken

Nadere informatie