Beeldkwaliteitvisie bedrijvenlocaties A7/N33

Transcriptie

1 Beeldkwaliteitvisie bedrijvenlocaties A7/N33 Oostboog Bedrijvenlocaties gemeenten Menterwolde en Veendam vastgesteld, september 2007

2

3 Inhoudsopgave blz. 1. Inleiding 5 2. Ruimtelijke analyse Ritmiek A7 en N Historische structuur en autonome ontwikkelingen Waardering: kwaliteiten en punten Ontwerprichting visie Aansluiting infrastructuur Identiteit en beeldkwaliteit Identiteiten bedrijvenlocaties op hoofdlijnen Aanscherping thematisering bedrijvenlocaties Conclusie 37 Bijlagen - Raadsbesluit gemeente Menterwolde - Raadsbesluit gemeente Veendam

4 uitsnede topografische kaart

5 1. Inleiding De bedrijvenlocaties in de gemeente Menterwolde en Veendam zijn volop in ontwikkeling. Deze liggen voornamelijk langs de A7, de N33 en de daaraan parallelle waterwegen en spoor. Tezamen met de geplande nieuwe bedrijvenlocaties vormen zij een aaneengesloten bedrijvenzone. Sinds 2004 werkt de intergemeentelijke organisatie Oostboog Bedrijvenlocaties aan het optimaal functioneren van de bedrijvenparken en de mogelijkheden voor onderlinge versterking. Hiervoor is onder andere een duidelijk imago van de verschillende bedrijvenparken nodig. Een van de aspecten van het imago is thematisering van het type bedrijven per locatie. Een ander belangrijk aspect is de ruimtelijke verschijningsvorm van de bedrijvenlocaties en de individuele bedrijfsgebouwen Vanuit het gemeenschappelijk perspectief van de gemeenten Menterwolde, gemeente Veendam en Oostboog Bedrijvenlocaties wordt daarom een beeldkwaliteitvisie opgesteld. Bij het opstellen van deze beeldkwaliteitvisie zijn -middels een werkconferentie- alle partijen, bedrijven, gemeenten en provincie, betrokken om tot een gezamenlijk gedragen visie te komen. Het plangebied van deze beeldkwaliteitvisie betreft de aaneengesloten zone van bedrijvenlocaties langs de N33 en de A7, die rechtstreeks gelegen is aan de verbindende hoofdontsluitingsstructuur. Voorliggende beeldkwaliteitvisie gaat in op de ruimtelijke structuur van de bedrijvenlocaties als geheel en de benodigde ingrepen. In samenhang met deze ruimtelijke structuur worden de identiteiten en beeldkwaliteitaspecten van de verschillende bedrijvenlocaties op hoofdlijnen in beeld gebracht. Deze beeldkwaliteitvisie wordt aangevuld met de nog op te stellen beeldkwaliteitplannen per deelgebied. Tezamen vormen ze het kader voor ruimtelijke ontwikkelingen, o.a. nieuwe bestemmingsplannen en art. 19 procedures. overzicht bedrijvenlocaties Legenda Gouden Driehoek 1 Industrieweg Zuidbroek 2 Veenwolde 3 RSCG 4 Tradepark 5 Lloyd 6 Zwaaikom 7 Vrijheid 8 Dallen 9 ligging bedrijvenlocaties in groter geheel BEELDKWALITEITVISIE BEDRIJVENLOCATIES A7-N33 5

6 ritmiek A7 en N33 N33 Delfzijl A7 Slochteren Nieuweschans A7 Zuidbroek Hoogezand-Sappemeer Muntendam Winschoten Veendam Oude Pekela Wildervank Legenda N33 Gieten Stadskanaal silhouet Wildervank bebouwd gebied zichtlocaties voor bedrijven grotere functies langs A7 grootschalige openheid open gebied Hondsrug waterstructuur beekdal Hunze bossages dijk windmolens abelen 6 HKB STEDENBOUWKUNDIGEN

7 2. Ruimtelijke analyse Bij de beschouwing van de ligging van het gebied van de bedrijvenlocaties is de ruimtelijke context ervan belangrijk. Op het grotere schaalniveau is de zichtbaarheid van het gebied gerelateerd aan het wegbeeld van de A7 en de N33. Op het schaalniveau van de bedrijvenlocaties zelf is breder geanalyseerd, maar wel op hoofdlijnen. De historische structuur en de autonome ontwikkelingen van de infrastructuur komen aan de orde, evenals een waardering van de ruimtelijke verschijningsvorm. 2.1.Ritmiek A7 en N33 Langs zowel de rijksweg A7 als provinciale weg N33 is het beeld voornamelijk landschappelijk; soms met verre doorzichten. Dit is deels te verklaren door de landelijkheid van het gebied, maar ook zijn de bebouwde gebieden weinig zichtbaar door ofwel de grotere fysieke afstand of door dichte beplantingen en (geluids)wallen. A7 zichtlocatie Gouden Driehoek Ten Oosten van Groningen zijn behalve het afwisselende open en dichte landschap langs de A7 enkele bebouwde gebieden opvallend aanwezig. De eerste daarvan is het Rengerspark; zichtlocatie voor bedrijven voor de afslag Hoogezand. Daarna volgt een beperkte zichtbaarheid van bebouwing van Hoogezand en Sappemeer achter geluidswallen. Na Sappemeer is opeens het afbuigende Winschoterdiep duidelijk zichtbaar. Voor de afslag Zuidbroek valt het grote Van der Valk motel op. Bij de afslag duikt de A7 naar beneden; de dorpsbebouwing is nog net te zien. Tussen dit viaduct en de afslag naar de N33 is de zichtlocatie van bedrijvenpark de Gouden Driehoek in ontwikkeling; dit is het tweede zichtbare bebouwde gebied. Voorbij de aansluiting met de N33 opent zich aan de noordzijde het weidse Groningse landschap met daarin een aantal grote installaties van de gaswinning. Aan de zuidzijde is het landschap afwisselend open en dicht. De bebouwing van Scheemda en Winschoten is nauwelijks zichtbaar door de grotere afstand; dichte bosstroken en dijken. Vanaf Winschoten tot de Duitse grens is het landschapsbeeld aan beide zijden open. N33 Ten oosten van Assen loopt de N33 over het Drents plateau met een kleinschalig en tamelijk dicht landschapsbeeld. Voorbij Gieten daalt de N33 van 15 meter NAP af naar het Hunzedal op 2 meter NAP. Ten oosten van het Hunzedal begint het veenkoloniale landschap; de N33 wordt hier begeleid door opvallende bomenrijen in een grotendeels open landschap. Een opvallend punt hierin is de doorsnijding van de kanalenknoop van het Grevelingskanaal, Stadskanaal en het Oosterdiep. Aan de westzijde is vervolgens de lintbebouwing van Wildervank als silhouet zichtbaar. Daarna volgt de zichtlocatie in ontwikkeling van het bedrijvenpark Dallen. Rond de aansluiting Veendam wordt de N33 vooral aan de westzijde begeleid door bosstroken. Ten noorden hiervan is er beperkt zicht op industriële bebouwing en bedrijfshallen langs het A.G. Wildervanckkanaal. BEELDKWALITEITVISIE BEDRIJVENLOCATIES A7-N33 7

8 N33 A7 0 A7 Zuidbroek Muntendam 1,5 1 Veendam 2,5 Wildervank Legenda historische bebouwings structuur ontsluiting spoorlijn hoogtelijn (t.o.v. NAP in m) waterstructuur 0 2,5 3 historische structuur, autonome ontwikkelingen en hoogteligging N33 8 HKB STEDENBOUWKUNDIGEN

9 Vanaf hier tot aan Appingedam loopt de N33 door een open landschap met kleinere bossages waarin de kruisingen met andere infrastructuur opvallende momenten zijn in een rustig wegbeeld. De dicht op elkaar liggende reeks van het viaduct onder het spoor, de brug over het Winschoterdiep en het viaduct onder de A7 zijn daarin het meest opvallend. zichtbaarheid bedrijvenzone Deze beschrijving van het wegbeeld van A7 en N33 laat zien dat beide zichtlocaties, Gouden Driehoek en Dallen (evenals zichtlocatie Rengerspark bij Hoogezand) een opvallende plek innemen, omdat het wegbeeld verder voornamelijk landschappelijk is en niet overwegend stedelijk Historische structuur en autonome ontwikkelingen De historische structuur in het gebied wordt gevormd door de ontginningslijnen van de veenkoloniën, die meestal bestaan uit kanalen met daarlangs wegen en dichte of opener lintbebouwing. Deze linten zijn lang en recht met knikken om de kanalen op elkaar aan te sluiten. Een aantal linten ligt langs verbindingswegen; deze zijn meestal iets minder recht. De linten vormen nog steeds de lokale verbindingswegen. In Veendam ontstond bij het knooppunt van de verschillende kanalen enige komvorming. Later breidden Zuidbroek, Muntendam, en vooral Veendam uit met grootschaliger komvorming. De aanleg van de grootschalige infrastructuur, Winschoterdiep, A.G. Wildervanckkanaal, spoorlijn, A7 en N33 zijn autonoom ontwikkeld. Deze infrastructuur ligt vrij, maar grotendeels wel parallel aan de historische infrastructuur. De grootschalige infrastructuur is vervolgens met zowel nieuwe als bestaande kanalen en wegen gekoppeld aan de historische structuur. hoogteligging ontwikkeling bedrijvenzone Het landschap is vlak, waarbij het gebied tussen Zuidbroek en Muntendam richting het oosten ongeveer 2 meter lager ligt; dit zijn oude zeepolders van de Dollard. Hier ligt het A.G. Wildervanckkanaal tussen twee dijken; het spoor ligt op een kleine tot hogere spoordijk en de N33 volgt de hoogteligging van het landschap. De bedrijvigheid ontwikkelde zich in het begin vooral langs de waterwegen; later volgde het belang van het wegtransport en dus de goede ontsluiting naar de grootschalige infrastructuur. Het gebied tussen de historische linten en de grootschalige infrastructuur was dus de aangewezen plek voor bedrijvigheid. Eerst de locaties dicht op het stedelijk netwerk en later lineair langs de N33 met een aansluiting op het spoor; zo ontstonden de huidige bedrijvenlocaties. De ontbrekende schakel in de bedrijvenzone is het lager gelegen gebied tussen Muntendam en Zuidbroek. BEELDKWALITEITVISIE BEDRIJVENLOCATIES A7-N33 9

10 N33 A7 A7 Zuidbroek Muntendam Legenda "dorpsbrug" Zuidbroek NAM-locaties motel Van der Valk zichtlijn abelen doorzicht silhouet Noordpoort Wildervanksterpoort knelpunt ontbrekende verbinding dijk bossages begraafplaats besloten gebied open gebied begrensd open gebied grootschalig open gebied spoorlijn waterstructuur Veendam Wildervank waardering: kwaliteiten en knelpunten N33 10 HKB STEDENBOUWKUNDIGEN

11 2.3.Waardering: kwaliteiten en knelpunten Bij de waardering van het gebied gaat het vooral om de ruimtelijke verschijningsvorm. Daarbij speelt de beleving van de bedrijvigheid vanaf de A7, de N33 en de ontsluiting bij Veendam een grote rol. Ook de beleving van het wegbeeld op zich is bestudeerd, omdat dit bijdraagt aan de herkenbaarheid van het gebied. De kwaliteiten en knelpunten volgen de aanduidingen op de kaart Waardering van noord naar zuid. kwaliteiten Grotere functies langs noordzijde A7 benadrukken belang A7 (Motel Van der Valk, sportcomplex). De NAM-locaties ten noorden van A7 als beeldmerk van de gaswinning. Doorzichten naar het landschap ten noorden van de A7. Zicht op silhouet Westeind en open veld ten westen van Zuidbroek. De dorpsbrug - beeldmerk afslag Zuidbroek. Gouden Driehoek potentie voor zichtlocatie. Noordpoort (brug N33 + spoorviaduct + bossages). Contrast gesloten - open: zicht op dijk+lucht versus zicht op grootschalige openheid. Continuïteit van bomenrijen (abelen) vormt de ruimtelijk beelddrager van N33. Zicht op industrieel landschap bedrijfshallen en bedrijfsinstallaties. Waterpartijen langs Dallen mooie setting voor zichtlocatie. Wildervancksterpoort (afslag Wildervank; opening in grondlichaam functioneert als poort). Uitzicht op silhouet Wildervank. Zicht op grootschalig open landschap richting het oosten. knelpunten Verbinding ontbreekt tussen Gouden Driehoek, Industrieweg Zuidbroek en Veenwolde. Zicht naar Lloyd vanaf N33 is deels te dicht beplant. Afslag Veendam is niet herkenbaar vanaf de N33. G. Veenhuizenweg heeft een weinig representatieve inrichting voor een entreeweg. Het A.G. Wildervanckkanaal is over een groot deel niet beleefbaar door achterkanten van bedrijfshallen langs het kanaal. BEELDKWALITEITVISIE BEDRIJVENLOCATIES A7-N33 11

12 N33 A7 A7 Zuidbroek Muntendam 5 Veendam Legenda vormgeving klaverblad A7+N33 Noordpoort Veendammer Entree Wildervanksterpoort zichtlijn dijk abelen bossages begraafplaats doorzicht groene dorpsrand bedrijvenlocaties open gebied geluidsmuur Zuidbroek zichtlocaties voor bedrijven spoorlijn waterstructuur Wildervank 7 6 ontwerprichting bedrijvenlocaties N33 12 HKB STEDENBOUWKUNDIGEN

13 3. Ontwerprichting visie Vanuit de ruimtelijke analyse is duidelijk geworden welke ruimtelijke aspecten een rol spelen. In de ontwerprichting voor het gebied wordt aangegeven welke positieve aspecten worden gewaarborgd of versterkt; op welke manier de knelpunten worden aangepakt en hoe nieuwe ingrepen vorm krijgen. randvoorwaarden Bij het opstellen van de ontwerprichting geldt een aantal randvoorwaarden. Dit zijn de toekomstige verdubbeling van de N33 en de aanleg van de oostelijke tak van de spoorlijn naar Winschoten, evenals het toekomstig personenvervoer over de zuidelijke tak van de spoorlijn tot en met Veendam; de uitbreiding van het bedrijvenpark de Gouden Driehoek en de ontwikkeling van het nieuwe bedrijventerrein Veenwolde. De ontwerprichtingen zijn aangegeven op de kaart Ontwerprichting. 1. De twee werelden van Zuidbroek Westkant: het silhouet van de dorpsrand met groen versterken. Oostkant: zichtlocatie Gouden Driehoek langs A7 doortrekken naar klaverblad A7/N Vormgeving klaverblad A7+N33 Lensvormige open ruimten (bijvoorbeeld waterbekkens) in de zuidelijke helft van het klaverblad geven zicht op de nieuwe hogere brug over het Winschoterdiep. Hier inzetten op markante vormgeving van de brug (= landmark); zo ontstaat een bijzonder opvallend klaverblad in het snelwegennet van Nederland, dat bovendien geschikt is als top zichtlocatie. Noordpoort "de illusie van leeg" 3. Noordpoort Vanaf de nieuwe brug duikt de N33 onder het (nieuwe) spoorviaduct door: een poort naar de weidsheid van het open landschap. De bossages tussen de brug en het viaduct versterken het poorteffect. 4. De illusie van leeg Het zicht op het open landschap aan de westkant wordt versterkt door de dijk langs het Wildervanckkanaal: hier is alleen zicht op lucht, de illusie van leeg. Toekomstige bebouwing van bedrijventerrein Veenwolde zal langs de N33 nauwelijks of niet te zien zijn. vormgeving klaverblad A7+N33 BEELDKWALITEITVISIE BEDRIJVENLOCATIES A7-N33 13

14 N N33 Legenda Veendammer Entree Wildervanksterpoort zichtlijn dijk abelen bossages begraafplaats doorzicht bedrijvenlocaties open gebied zichtlocaties voor bedrijven spoorlijn waterstructuur 7 uitsnede ontwerprichting 14 HKB STEDENBOUWKUNDIGEN

15 5. t Hoge zicht en de Arcade De N33 gaat omhoog ter plaatse van afslag Muntendam - Meeden. Naar het noorden toe is hier wel zicht over de dijk naar de toekomstige bebouwing van bedrijventerrein Veenwolde. Naar het zuiden wordt het zicht op grote bedrijfshallen en industrie (RSCG en Lloyd) aan het A.G. Wildervanckkanaal verder opengemaakt. De continuïteit van bomenrijen (abelen) vormen een beschutte arcade voor de N33. Bij de verdubbeling komt een nieuwe (derde) rij langs de nieuwe oostelijke weghelft. continuïteit van bomenrijen vormen een Arcade Wildervankster Poort 6. Veendammer Entree De afslag Veendam wordt opengemaakt en hoogwaardig ingericht tot een parkcirkel. De entreeweg (G. Veenhuizenweg) wordt heringericht tot parkallee. De rotonde Lloydsplein, de parkallee en de parkcirkel vormen tezamen een nieuwe entree; een parkentree voor Veendam parkstad. De N33 komt vanuit de bomenarcades omhoog en krijgt een snelle blik op de open parkcirkel. 7. Wildervanckster Poort Het viaduct bij de afslag Wildervank is een omslagpunt in het wegbeeld van de N33. Naar het noorden toe begint de bedrijvenzone met zichtlocatie Dallen; over de waterpartijen heen vallen de toekomstige bedrijven extra in het zicht. Naar het zuiden toe opent zich het weidse landschap; de bomenrijen (abelen) vormen ook hier een beschutte arcade voor de N33 in de openheid. de Arcade: bij verdubbeling N33 bomenrijen toevoegen in profiel herinrichting G. Veenhuizenweg tot parkallee parkinrichting Veendammer Entree BEELDKWALITEITVISIE BEDRIJVENLOCATIES A7-N33 15

16 A7 Zuidbroek N33 Muntendam P+R RSCG Legenda vormgeving klaverblad A7+N33 Noordpoort Veendammer Entree Wildervanksterpoort bebouwd gebied centrumgebied Veendam bedrijvenlocaties ontsluiting toekomstige ontsluiting fietsontsluiting toekomstige fietsontsluiting spoorlijn stationhalte waterstructuur Veendam Wildervank P+R N33 aansluiting bedrijvenlocaties 16 HKB STEDENBOUWKUNDIGEN

17 4. Aansluiting infrastructuur Op de kaart Aansluiting is het netwerk van de infrastructuur zichtbaar gemaakt. Het gaat om wegen, fietspaden, spoor en vaarwegen. Voor het functioneren van de bedrijvenlocaties ten aanzien van het wegverkeer is zowel de aansluiting op het hoofdwegennet als de onderlinge verbindingen tussen de bedrijvenparken en de aansluitingen op het stedelijk netwerk van belang. ontsluiting bedrijvenparken nieuwe wegverbinding noord-zuid stedelijk netwerk Bijna alle bedrijventerreinen zijn direct vanaf de afslagen van de A7 en N33 te bereiken. Het bedrijventerrein industrieweg Zuidbroek is alleen te bereiken via het lint van Zuidbroek. De bedrijvenparken langs de N33 zijn onderling verbonden door een noord-zuid route. Uitzondering hierop zijn het bedrijventerrein Zwaaikom en het noordelijke deel van Lloyd; deze hebben een doodlopende ontsluiting. Voor de ontwikkeling van Veenwolde wordt aangesloten op de rotonde bij Duurkenakker, waar ook het RSCG op aangesloten is. Tussen Veenwolde, Industrieweg Zuidbroek en de Gouden Driehoek (uitbreiding) wordt een nieuwe verbinding voorgesteld over het Winschoterdiep. Deze dient om zowel de onderlinge bereikbaarheid als de bereikbaarheid vanaf de A7 en N33 te optimaliseren. Beide terreinen zijn niet meer afhankelijk van één aansluiting, maar worden op deze manier vanaf beide wegen ontsloten. Tevens is bij calamiteiten een volwaardige ontsnappingsroute voor alle terreinen beschikbaar. Voor de Industrieweg Zuidbroek levert de ontsluiting nieuwe perspectieven op; zo krijgt deze een directe ontsluiting op de hoofdstructuur en heeft het lint van Zuidbroek geen overlast meer van dit vrachtverkeer. Daarnaast wordt de Industrieweg door aansluiting op de andere bedrijventerreinen aantrekkelijker voor toeleveringsbedrijven. Een goede aansluiting op het stedelijk netwerk is in eerste instantie belangrijk voor de bedrijven die op particulieren of de consument gericht zijn. In Zuidbroek is het zuidwestelijke deel van de Gouden Driehoek aangesloten op het lint, waardoor een directe verbinding met het dorp is gemaakt. Ook de Industrieweg is heel direct op het dorp aangesloten. In Veendam is het zuidelijke deel van Lloyds direct gelegen aan de ring en langs de G. Veenhuizenweg liggen De Vrijheid en Zwaaikom langs de hoofdontsluiting van Veendam. Ook het Tradepark is goed aangesloten op het stedelijk netwerk met een viertal aansluitingen op het oude lint en de ring. De overige terreinen: Gouden Driehoek, Veenwolde, RSCG, Lloyd en Dallen zijn goed bereikbaar maar niet direct aangesloten op het stedelijk netwerk. Door de verlengde noord-zuid verbinding tussen de bedrijventerreinen ontstaat een bedrijvenroute parallel aan de historische verbindingsroute Veendam-Muntendam-Zuidbroek. Deze route vormt in het stedelijk netwerk een alternatief, dat de oude linten in bepaalde gevallen kan ontlasten. De bereikbaarheid voor werknemers die met de auto komen is goed door de aansluitingen op het stedelijk netwerk. Ook voor het werknemersverkeer zal de nieuwe verbinding Veenwolde-Industrieweg-Gouden Driehoek een alternatieve route ten opzichte van de oude lintenroute kunnen betekenen. BEELDKWALITEITVISIE BEDRIJVENLOCATIES A7-N33 17

18 straatnamenkaart Menterwolde 18 HKB STEDENBOUWKUNDIGEN

19 fietsnetwerk De werknemers die op de fiets naar hun werk gaan maken gebruik van hetzelfde stedelijk netwerk, met nog een extra aansluiting via de fietsroute naar Ommelanderwijk op de Vrijheid. Teneinde het fietsverkeer naar de bedrijven te stimuleren en veiliger te maken hebben vrij liggende fietspaden de voorkeur. Hoewel -vanuit het duurzaam veilige principe binnen de bebouwde kom- menging van verkeerssoorten de voorkeur heeft, is het zware verkeer op de bedrijventerreinen dermate intensief dat vanuit veiligheidsoverwegingen de fietsers beter een eigen fietspad kunnen krijgen. In Zuidbroek kan het fietsverkeer naar de Gouden Driehoek gebruik maken van de Trekweg langs het Winschoterdiep. Vanaf de Trekweg via de nieuwe brug over het Winschoterdiep wordt ook voor fietsers Veenwolde ontsloten; hier wordt rekening gehouden met een vrij liggend fietspad. Tussen Veenwolde en de Tussenklappen kunnen bijvoorbeeld de Legeweg en/of Eendrachtsweg aangesloten worden op het nieuwe fietspad langs Veenwolde. Bij Duurkenakker ligt het voor de hand dat fietsers het Egypteneinde-Beneden Oosterdiep als route gebruiken naar Tradepark. Langs de Ring Veendam zijn vrij liggende fietspaden aanwezig. Langs de G. Veenhuizenweg zijn geen vrij liggende fietspaden aanwezig. Het fietsverkeer kan vanaf de Ring bij de Molenstreek via de fietsbrug over het A.G. Wildervanckkanaal naar de Vrijheid. Via de Adriaan Tripweg kunnen de fietsers de G. Veenhuizenweg oversteken en de Zwaaikom bereiken. Via de Adriaan Tripweg kan het fietsverkeer naar de Dallen en de Dalweg 12. In de huidige situatie zijn hier geen fietspaden aanwezig, maar in het profiel is ruimte om deze alsnog vrij liggend aan te leggen. Op de brug over het A.G. Wildervanck zijkanaal zijn wel al afgescheiden fietsstroken aangelegd. Door het vrij liggende fietspad langs de ontsluiting van Veenwolde ontstaat een (recreatieve) fietsroute die een nieuwe schakel vormt in het fietsnetwerk van Menterwolde. spoor nieuwe haltes HSL reservering Een groot aantal bedrijventerreinen ligt langs het spoor. Op twee plaatsen vindt een uitwisseling plaats van de bedrijvigheid en het spoor. Dit is de overslag van het RSCG en eigen spoor van de Nedmag. Bij de ontwikkeling van Veenwolde is het niet mogelijk nieuwe aansluitingen voor bedrijven op het spoor te maken, vanwege de hogere ligging van het spoor op een dijk en de verhoging naar de oostelijke boog. Het spoor zal in het kader van het Kolibri-project in de toekomst voor personenvervoer worden gebruikt. Het stationsgebied van Veendam wordt herontwikkeld volgens het Masterplan; hierin komt ook een nieuw busstation. Dit wordt dus een regionaal overstappunt. Dit station ligt centraal voor werknemers van Tradepark, Lloyd, Zwaaikom, Vrijheid en eventueel de Dallen. Bij Duurkenakker komt mogelijk in de toekomst een nieuwe halte, die ook zou kunnen voorzien in een park&ride functie. Deze halte zou ook zeer geschikt zijn voor werknemers van Veenwolde en het RSCG. Tussen de A7 en het spoor ligt de zoekruimte voor een eventuele toekomstige hogesnelheidslijn. Bij de aanleg van de De Gouden Driehoek is hiertoe een vrije zone van 50 meter langs de A7 aangehouden. Deze afstand zal ook bij het vervolg van de Gouden Driehoek worden gehanteerd. BEELDKWALITEITVISIE BEDRIJVENLOCATIES A7-N33 19

20 straatnamenkaart Veendam 20 HKB STEDENBOUWKUNDIGEN

21 vaarwegen Een groot aantal bedrijventerreinen ligt langs het Winschoterdiep en het A.G. Wildervanckkanaal (en zijkanaal). De watergerelateerde bedrijvigheid heeft hier voldoende mogelijkheden. Bij de ontwikkeling van Veenwolde is het niet mogelijk een kade direct aan het A.G. Wildervanckkanaal te maken, omdat een dijk het kanaal scheidt van de bedrijvenlocaties. Eventueel kan door middel van een insteekhaven watergerelateerde bedrijvigheid een laad- en loskade realiseren. Langs de verbindingsroute naar de Gouden Driehoek, kan aan het Winschoterdiep een nieuwe laad- en loskade worden aangelegd voor bedrijven in Veenwolde en de Gouden Driehoek Legenda Gouden Driehoek 1 Industrieweg Zuidbroek 2 Veenwolde 3 RSCG 4 Tradepark 5 Lloyd 6 Zwaaikom 7 Vrijheid 8 Dallen overzicht bedrijvenlocaties BEELDKWALITEITVISIE BEDRIJVENLOCATIES A7-N33 21

22 N33 A7 Zuidbroek Muntendam 4 Legenda vormgeving klaverblad A7+N33 Noordpoort Gouden Driehoek: dorpse menging grootschalig bedrijvenpark zichtlocatie voor bedrijven Industrieweg Zuidbroek: bedrijventerrein 2 ontwikkeling dorpse menging 2 Veendam 6 7 Veenwolde RSCG Tradepark Lloyd (Lloydsweg) Lloyd (Bilitonweg) Zwaaikom 7 Veendammer Entree Vrijheid 8 Dallen 9 ontsluiting toekomstige ontsluiting fietsontsluiting toekomstige fietsontsluiting spoorlijn waterstructuur Wildervank 9 N33 identiteit bedrijvenlocaties 22 HKB STEDENBOUWKUNDIGEN

23 5. Identiteit en beeldkwaliteit Het Bureau Bedrijvenlocaties Oostboog werkt aan het optimaal functioneren van de bedrijvenparken. Hiervoor is onder andere een duidelijk imago van de verschillende bedrijvenparken nodig. Dit imago wordt door verschillende aspecten bepaald. In dit hoofdstuk wordt in samenhang met de ruimtelijke structuur en de ontwerprichting, de identiteiten en daaruit volgende beeldkwaliteitaspecten van de verschillende bedrijvenlocaties op hoofdlijnen in beeld gebracht. Deze identiteiten worden vervolgens, over de thematisering van het type bedrijven per locatie, door Buck Consultants International uit 2003 gelegd. Dit leidt tot specificaties in de voorwaarden waar nieuwe bedrijven aan zullen moet voldoen. De identiteiten op hoofdlijnen en de thematisering van Buck Consultants International bieden tezamen een duidelijk handvat voor het vervolg, de verdere uitwerking van de thematisering in beeldkwaliteitplannen en bestemmingsplannen per bedrijvenlocatie. In deze volgende stap, die van de beeldkwaliteitplannen, worden beeldkwaliteitaspecten per bedrijvenlocatie of deel van bedrijvenlocaties (zoals bij zichtlocaties) specifiek gemaakt. Bij deze beeldkwaliteitplannen zal ook de link worden gelegd naar bestaande en nieuwe bestemmingsplannen, omdat een deel van beeldkwaliteit -met name de ruimtelijke afmetingenin de voorschriften vervat zit. De beeldkwaliteitplannen zullen worden vastgesteld in de gemeentelijke welstandsnota s als vervanging van de huidige welstandscriteria voor de bedrijvenlocaties, zodat toetsing door welstand kan plaatsvinden. welstandsnota s In de welstandsnota s van gemeente Menterwolde en Veendam zijn de gebieden van Oostboog Bedrijvenlocaties opgenomen in respectievelijk gebied 9 en 18/19. Behalve het onderscheid tussen grootschalige industrie (18) en bedrijventerreinen (9 en 19) zijn geen verschillen bepaald tussen de bedrijvenlocaties onderling of binnen de bedrijvenlocaties zelf; bijvoorbeeld specifieke welstandscriteria voor zichtlocaties. Voor bedrijvenlocatie Dallen II zijn wel nadere regels in de welstandsnota van Veendam opgenomen, hierin zijn specifieke regels opgesteld voor bepaalde locaties. Op een vergelijkbare manier worden in de volgende stap regels voor de andere bedrijvenlocaties opgesteld. 5.1.Identiteiten bedrijvenlocaties op hoofdlijnen De bedrijvenparken worden van noord naar zuid beschreven. De ruimtelijke opzet van de uitbreiding van de Gouden Driehoek en Veenwolde komt bij deelgebied Noord aan de orde. Gouden Driehoek (1) Dit grote bedrijventerrein is een eenheid door de duidelijke orthogonale ontsluitingsstructuur. Deze ontsluitingsstructuur wordt ook doorgezet voor de uitbreiding tot het klaverblad. Toch is er ook sprake van een praktische tweedeling. Ten eerste is er het grootschalige bedrijvenpark aan de noordzijde, dat direct is aangesloten op de A7 via de rotonde Zuidbroek. De hoofdontsluiting hiervan is de Europaweg. De zichtlocaties worden ontsloten, via dezelfde rotonde, aan de Weg der Verenigde Naties (langs de A7). Deze weg is ook het meest geschikt voor langzaam verkeer (aanleg vrij liggend fietspad), omdat hier geen kruisende wegen en inritten zijn en BEELDKWALITEITVISIE BEDRIJVENLOCATIES A7-N33 23

24 A7 1 vormgeving klaverblad A7+N33 2 vormgeving klaverblad A7+N33 Noordpoort Legenda Gouden Driehoek: dorpse menging grootschalig bedrijvenpark zichtlocatie voor bedrijven Industrieweg Zuidbroek: bedrijventerrein 2 ontwikkeling dorpse menging 2 Veenwolde ontsluiting toekomstige ontsluiting fietsontsluiting toekomstige fietsontsluiting spoorlijn waterstructuur N33 uitsnede identiteit: Gouden Driehoek, Industrieweg Zuidbroek en Veenwolde A7 1 2 Gouden Driehoek: verkavelingsopzet 24 HKB STEDENBOUWKUNDIGEN

25 tevens vanwege een grotere openbaarheid door de ligging langs de A7. Ten tweede is er het kleinschalig dorpse deel aan de zuidwest zijde dat is aangesloten op het lint van Zuidbroek. zichtlocaties De schil van het grootschalige bedrijvenpark langs de A7 vormt een zichtlocatie op regionaal niveau en langs het toekomstige klaverblad kan zelfs een top zichtlocatie ontstaan op bovenregionaal of nationaal niveau. In de zichtlocatiestrook langs de A7 is nog maar een beperkt aantal bedrijven gebouwd; daardoor kan voor deze lange strook (1.200 m - ca 20 kavels) nog de uitstraling bepaald worden voor de soort bedrijven die zich hier kunnen vestigen. Hierin spelen in ieder geval ritmiek, eenheid en afwisseling een rol. De ritmiek wordt tevens bepaald door de segmentering van de ontsluiting en fasering. De segmentering kan dus ook door andere middelen dan bebouwing worden gemarkeerd. Een zichtlocatie betekent reclame voor een bedrijf; dit kan bereikt worden door opvallende architectuur van het gebouw, door een billboardgevel, of door een showroomgevel. De samenhang in de bebouwing, bijvoorbeeld door gelijk materiaalgebruik, voorkomt dat de strook een chaos wordt en bepaalt de kwaliteit van de zichtlocatie als geheel. Hierin kunnen ook bescheiden gebouwen een plek krijgen. De bebouwing dient een publieksuitstraling aan de Weg der Verenigde Naties te krijgen. voorbeeld van lange bebouwingswand regionale bedrijven dorpse menging De zichtlocatie aan het klaverblad wordt ingevuld met een lange gebogen bebouwingswand langs het water. Er is ruimte voor meerdere bedrijven waarbij de wand langs het water als één geheel wordt ontworpen, waardoor een groots gebaar kan worden gemaakt. De positie van de Gouden Driehoek aan de A7 en N33 maakt haar geschikt voor een (boven)regionale functie; deze kan gelegen zijn aan de A7, het nieuwe klaverblad, maar ook daarachter. Dit kan eventueel een functie zijn die niet valt onder de bestemming bedrijvenpark. De bereikbaarheid van een grote regionale functie kan strijdig zijn met de bereikbaarheid van de bedrijven. Ook de veiligheid van het verkeer in verband met het vrachtverkeer is een aandachtspunt. De route over de Weg der Verenigde Naties langs de A7, langs de rand van de Gouden Driehoek, is om eerder genoemde redenen de beste ontsluiting. In het kleinschalige dorpse deel komen veel woon-werk combinaties voor met daarnaast ook kleinere lokale bedrijven. Tevens komen hier dorpsfuncties voor die geen plek kunnen vinden in het dorp zelf, zoals kinderopvang, notaris en een school. Dit deel van het bedrijventerrein wordt hierdoor eigenlijk een onderdeel van het dorp. Bij de uitbreiding kan ook dit deel uitgebreid worden naar het oosten. Voor het nieuwe dorpse deel zal het accent sterker op de bedrijfsfunctie worden gelegd dan in het bestaande deel. De woonfunctie zal derhalve verder naar het oosten steeds meer ondergeschikt worden. In het gewenste beeld staat het bedrijf centraal en is het wonen ondergeschikt aan de werkfunctie. Industrieweg Zuidbroek (2) Dit wat oudere bedrijventerrein langs het Winschoterdiep sluit direct aan op de dorpsbebouwing van Zuidbroek. Er is een nieuwe ontsluiting ten zuiden van de woonstraten gelegd, zodat deze geen hinder ondervinden van het bedrijfsverkeer. Langs de Industrieweg zijn heel verschillende bedrijven gevestigd: een autosloperij, watergerelateerde bedrijven en grotere industrie. Ook zijn er nog open kavels. Het geheel maakt een versleten indruk en is toe aan revitalisering, waarbij ook het beeld vanaf het spoor verbeterd kan worden. BEELDKWALITEITVISIE BEDRIJVENLOCATIES A7-N33 25

26 2 N33 3 Noordpoort Legenda Industrieweg Zuidbroek: bedrijventerrein 2 ontwikkeling dorpse menging 2 Veenwolde ontsluiting toekomstige ontsluiting fietsontsluiting toekomstige fietsontsluiting spoorlijn waterstructuur 3 Veenwolde: stedenbouwkundige organisatie met voorbeeldverkaveling profiel Veenwolde 60 m 26 HKB STEDENBOUWKUNDIGEN

27 dorpse menging nieuwe ontwikkeling Door de directe ligging aan de dorpsstructuur en de mogelijkheid voor kleinere kavels leent het westelijke deel zich voor een kleinschalig bedrijventerrein met dorpse functies, zoals woon-werk combinaties en ambachtelijke bedrijfjes. In dit deel worden initiatieven om de dorpse schaal, de recreatieve mogelijkheden langs het water en de aansluiting op het dorp te ontwikkelen gestimuleerd, zodat een veranderingsproces op gang gebracht kan worden. Het oostelijke deel kan een nieuwe ontwikkeling doormaken als de noord-zuid verbinding met de Gouden Driehoek en Veenwolde tot stand is gekomen. Vanaf dat moment is dit deel veel beter aangesloten op de hoofdstructuur; het verkeer hoeft niet meer over het dorpslint van Zuidbroek. Ook ontstaan door deze verbinding mogelijkheden voor toeleveringsbedrijven naar andere bedrijven in het gebied van Oostboog Bedrijvenlocaties. Daarnaast is een betere benutting van laad- en losmogelijkheden aan de zuidzijde van het Winschoterdiep mogelijk. Veenwolde (3) Deze nieuwe grote locatie ligt tussen de spoordijk en dijk langs het A.G. Wildervanckkanaal. Het gebied ligt lager dan de overige locaties in de Oostboog omdat dit een oude zeepolder van de Dollard is. Daarom is dit gebied nog niet eerder ontwikkeld. Door de lage verstopte ligging achter de dijken is Veenwolde niet geschikt als zichtlocatie vanaf de N33. Dit past in de strategie om langs de N33 dit deel de illusie van leegte te geven en het open landschap te benadrukken. Hierbij past de strategie om gebouwen boven een bepaalde hoogte de kleur van lucht te geven (grijsblauw). Vanaf de N33 zullen wellicht installaties of opslagbergen boven de dijk zichtbaar zijn. grote en zwaardere bedrijven ontsluiting en organisatie Door de grote omvang van Veenwolde is de locatie geschikt voor grote en zelfs zeer grote bedrijven of industrieën en tevens door de grote afstand tot woonbebouwing ook voor zwaardere bedrijvigheid. Gedacht kan worden aan afvalverwerking of sloperijen. Het gebied zal ook gefaseerd uitgegeven moeten kunnen worden. Door de lage ligging achter de dijk kunnen geen laad- en loskades langs het A.G. Wildervanckkanaal aangelegd worden. Wel kan, als dat gewenst is, een insteekhaven met hoge kades worden aangelegd. Daarnaast is een nieuwe laad- en loskade aan het Winschoterdiep mogelijk langs de noord-zuid verbinding. Door het gebied het thema de "illussie van leeg" te geven is het mogelijk om dit gebied te behandelen als een "uit het zicht" locatie. De stedenbouwkundige opzet is erop gericht dat er geen hoge beeldambitie is vereist van de toekomstige bedrijven. De ontsluiting van het gebied komt langs de spoordijk; hieraan worden grote terreinen of deelgebieden met kleinere kavels ontsloten (zie voorbeeldverkaveling). Langs de ontsluiting worden alle praktisch noodzakelijke middelen geconcentreerd die tezamen identiteit en openbaarheid aan dit gebied zullen verschaffen. Dit zijn spoor, fietspad, ontsluitingsweg, waterberging met beplanting en de toegangen naar de bedrijven met eventuele naamborden of toegangspoorten. De bedrijfsgebouwen spelen doelbewust dus een ondergeschikte rol. Een vergelijking kan gemaakt worden met de Adriaan Tripweg, die door de bosstroken aan weerszijden een verzorgde, groene uitstraling heeft, in plaats van een ontsluitingsweg over een bedrijventerrein. In de voorgestelde organisatie krijgt Veenwolde een praktische, faseerbare ontsluiting met een groene uitstraling die aansluit op het landschap. BEELDKWALITEITVISIE BEDRIJVENLOCATIES A7-N33 27

28 zicht vanaf N33 op grote bedrijfshallen en industrie 4 5 N33 Legenda RSCG 4 Tradepark 5 Lloyd (Lloydsweg) 6 Lloyd (Bilitonweg) 6 Zwaaikom 7 Veendammer Entree Vrijheid 8 ontsluiting toekomstige ontsluiting fietsontsluiting toekomstige fietsontsluiting spoorlijn waterstructuur uitsnede identiteit: RSCG, Tradepark, Lloyd, Zwaaikom en Vrijheid industrie locatie Lloyd noord 28 HKB STEDENBOUWKUNDIGEN

29 RSCG (4) Het RSCG ontleent zijn identiteit aan de grote bedrijfshallen langs het A.G: Wildervanckkanaal; deze zijn zowel te zien vanaf de N33 als vanaf de Spoorhavenweg, de ontsluitingsweg van de bedrijven. Het douanekantoor is opvallend in de reeks bebouwing door zijn expressieve en gedetailleerde vormgeving. Andere beeldbepalende elementen zijn de grote kranen en boten bij de laad- en loskade aan de zuidhoek van de Spoorhavenweg. In de uitwerking van het beeldkwaliteitplan zal aandacht worden besteed aan de uitstraling van de noordelijke entree, vanaf de aansluiting op de Duurkenakker. Op deze locatie is een kwaliteitsverbetering dringend nodig. railterminal RSCG/douanekantoor Transportweg Tradepark industrie enclave handelsboulevard Tradepark (5) Het Tradepark toont als een relatief kleinschalige bedrijvenlocatie, hoewel hier ook enkele grotere bedrijven zijn. Het geheel heeft een zorgvuldige representatieve uitstraling. Dit heeft te maken met veel representatieve bedrijfsgebouwen en verzorgde erfinrichting, maar ook door het goede profiel van de Transportweg. Langs de Transportweg lopen groenstroken met bomenrijen aan weerszijde, deze binden het bebouwingsbeeld van veel verschillende gebouwen aan elkaar. Uitgangspunt bij het beeldkwaliteitplan is het opstellen van het ambitieniveau te refereren aan de goede voorbeelden die hier aanwezig zijn. Op die manier ontstaat er meer samenhang binnen Tradepark en kan er een eigen identiteit groeien. De westzijde van Tradepark is kleinschaliger van opzet dan de oostzijde. Aan de westzijde komt ook een bescheiden aantal woon-werk combinaties voor. Lloyd (6) Het gebied bestaat uit twee delen. Het noordelijke deel wordt ontsloten door de doodlopende Billitonweg; hieraan liggen drie grote bedrijven, conglomeraten van installaties en gebouwen. Bij de ingang van de Bilitonweg kan met een toegangspoort de industrie enclave duidelijker gemarkeerd worden. Het zuidelijke deel van Lloyd langs de Ring (Lloydsweg) heeft een verzorgd en openbaar karakter. Dit heeft te maken met het groene profiel met groenstroken, bomen en vrij liggende fietspaden, maar ook met de bedrijven die meestal consumentgericht zijn. Het geheel kan de beeldtypering handelsboulevard krijgen. Op een aantal plaatsen is de kwaliteit van de gebouwen en de erfinrichting nog niet voldoende; ook rond het Lloydsplein kan de uitstraling verbeterd worden in samenhang met de ontwikkelingen van het busstation e.o. Bij de uitwerking van het beeldkwaliteitplan voor de handelsboulevard zal aandacht worden geschonken aan het verbeteren van zowel de representatieve uitstraling van de bebouwing als de parkachtige, verzorgde uitstraling van de erfinrichting. Ook hier kunnen de goede voorbeelden op Lloyd als referentie dienen voor nieuwe bedrijven of verbouwingen om de samenhang te definiëren en te versterken. beleving Wildervanckkanaal In het Masterplan Veendam wordt tevens de potentie van water voor een stadcentrum opgemerkt. Het A.G. Wildervanckkanaal loopt nu langs de achterkanten van bedrijven (Lloyd, Zwaaikom en Vrijheid). Bij toekomstige ontwikkelingen kan worden gekeken naar het openbaar maken van de oevers en recreatieve bedrijvigheid of functies. BEELDKWALITEITVISIE BEDRIJVENLOCATIES A7-N33 29

30 7 N33 8 representatieve locaties langs de hoofdentree van Veendam 7 N Legenda Zwaaikom 7 Veendammer Entree Vrijheid 8 Dallen 9 ontsluiting toekomstige ontsluiting fietsontsluiting toekomstige fietsontsluiting spoorlijn waterstructuur uitsnede identiteit: Zwaaikom, Vrijheid en Dallen 30 HKB STEDENBOUWKUNDIGEN

31 Zwaaikom Veendammer Entree Zwaaikom (7) Op de Zwaaikom is een grote verscheidenheid aan type en omvang bedrijven aanwezig. De identiteit valt uiteen in twee delen, die van grootschaligheid en kleinschaligheid, al zijn deze twee niet duidelijk gescheiden. De noordelijke helft is hoofdzakelijk grootschalig. Rond de lus en aan de G. Veenhuizenweg liggen meer kleinschalige bedrijven die ook meer consumentgericht zijn. In de beeldkwaliteit zal dit onderscheid tot uitdrukking moeten komen. Daarnaast zal in het bijzonder aandacht worden besteed aan de representatieve locaties langs de G. Veenhuizenweg; de Veendammer Entree. De G. Veenhuizenweg is onderdeel van de Veendammer Entree, die in zijn geheel een opwaardering zal krijgen met een parkachtige uitstraling. Voor de G. Veenhuizenweg betekent dit een aanpassing van het profiel, waarbij bomenrijen zullen worden toegevoegd (die tezamen een bomendak vormen) en een parkachtige middenberm en zijbermen. Het beeld van de bedrijven langs de G. Veenhuizenweg is medebepalend voor het imago van Veendam Parkstad. Het bebouwingsbeeld is nu sterk wisselend en op een aantal plaatsen (nog) niet passend bij deze parkstad ambitie. entree Veendam G. Veenhuizenweg parkinrichting Veendammer Entree herinrichting G. Veenhuizenweg tot parkallee Vrijheid (8) Ook bij de Vrijheid valt de identiteit uiteen in twee delen, die van grootschaligheid en kleinschaligheid. Hoewel grote bedrijven over heel de Vrijheid voorkomen zijn vooral langs de Vrijheidsweg en de G. Veenhuizenweg relatief veel kleinschalige en consumentgerichte bedrijven aanwezig. De kleinschalige bedrijven hebben hier vaak zorgvuldig ingerichte voortuinen, hierdoor ontstaat -samen met de parkachtige fietsroute parallel aan de Vrijheidsweg- een groene sfeer. In de beeldkwaliteit zal dit groene aspect aan bod komen. Daarnaast zal in het bijzonder aandacht worden besteed aan de uitstraling van de representatieve locaties langs de G. Veenhuizenweg, Veendammer Entree. BEELDKWALITEITVISIE BEDRIJVENLOCATIES A7-N33 31

32 A7 Zuidbroek R thematisering Buck-rapport Muntendam N33 Legenda Veendam vormgeving klaverblad A7+N33 Noordpoort Veendammer Entree logistiek gemengd plus modern gemengd bedrijvenpark woonwerk handelsboulevard representatieve locaties zichtlocaties regionale functie ring Veendam spoorlijn waterstructuur R Wildervank N33 aanscherping thematisering bedrijvenlocaties 32 HKB STEDENBOUWKUNDIGEN

33 Dallen (9) De organisatie van de Dallen is helder van opzet. De Adriaan Tripweg vormt de hoofdontsluiting; hierlangs ligt aan de westkant de bedrijvenstrook langs het Wildervanckkanaal. Vanaf de Adriaan Tripweg worden met lusontsluitingen de (toekomstige) deelgebieden van Dallen ontsloten (Dallen: Orionweg en Siriusweg). Op deze manier is een eenvoudige fasering mogelijk. De Adriaan Tripweg heeft door de begeleiding met bosstroken een eigen identiteit, los van de fasering en bebouwing van de bedrijvenlocaties. zichtlocaties Voor de Industrieweg Zuidbroek zal worden onderzocht of het type Woonvoorbeeld billboardgevel De schil van Dallen vormt een zichtlocatie; zowel langs de N33 als de Dalweg. De inrichting met zigzag waterpartij schept afstand en biedt representativiteit vanaf de N33. Vanwege deze ligging is de locatie geschikt voor bedrijven met een lokale en beperkt regionale uitstraling. Per segment is er ruimte voor een aantal bedrijven; tussen deze bedrijven dient beeldafstemming plaats te vinden. Een zichtlocatie betekent reclame voor een bedrijf. Dit kan bereikt worden door opvallende architectuur van het gebouw of een billboardgevel. In de beeldkwaliteitregels, die al zijn opgesteld voor Dallen in aanvulling op de welstandsnota, wordt ook specifiek aandacht besteed aan de zichtlocaties. 5.2.Aanscherping thematisering bedrijvenlocaties Op de kaart is te zien hoe de thematisering van Buck Consultants International in het plangebied verdeeld is. In het rapport van Buck Consultants International (zie blz. 34 afwegingskader thematisering Buckrapport) is geen kaart opgenomen en daardoor is de onderlinge zonering tussen verschillende typen op één bedrijventerrein niet aangegeven. Binnen de typering zijn in de definitieve thematisering van de bedrijvenlocaties soms uitzonderingen gemaakt voor specifieke sectoren; deze zijn in de tekst opgenomen. Vanuit de ontwerprichting en identiteiten op hoofdlijnen wordt deze thematisering aangescherpt. Dit is ook aangeduid op de kaart. Gouden Driehoek Industrieweg Zuidbroek Bij de Gouden Driehoek hebben de zichtlocaties potenties op (boven-) regionaal niveau en derhalve wordt de beeldambitie hoog ingestoken; in het bijzonder voor de locaties aan het klaverblad. In de definitieve thematisering is het type Bedrijvenpark en Modern gemengd opgenomen maar dan zonder GDV en PDV vestigingen. Vanuit de beeldkwaliteitvisie wordt nu voorgesteld dit laatste aan te passen voor alleen de zichtlocaties langs de A7 en het klaverblad. Juist de perifere detailhandelsvestiging kan een doelgroep zijn die de hoge beeldambitie van zichtlocaties kan invullen. Er is daarom aanleiding om bijzondere vormen van detailhandel met regionale uitstraling die deze ambitie wil invullen toch beperkt toe te staan op de zichtlocaties. In de beeldkwaliteitplannen per deelgebied wordt een beeldkwaliteitstrategie opgesteld die de samenhang tussen het reeds gerealiseerde deel en het toekomstige deel van de zichtlocatie langs de A7 waarborgt. Daarnaast zal gekeken worden of een regionale functie anders dan passend binnen de typologie van de bedrijven inpasbaar is op de Gouden Driehoek. Het deel van de Gouden Driehoek dat geschikt is voor het type Woon-werk locatie zal ook, zoals is voorgesteld in het rapport van Buck Consultants International, worden begrensd. BEELDKWALITEITVISIE BEDRIJVENLOCATIES A7-N33 33

34 afwegingskader thematisering Buck-rapport logistiek gemengd plus modern gemengd bedrijvenpark woonwerk spoorlijn waterstructuur thematisering Buck-rapport A7 Zuidbroek R N33 Muntendam Legenda vormgeving klaverblad A7+N33 Noordpoort Veendammer Entree logistiek gemengd plus modern gemengd bedrijvenpark woonwerk handelsboulevard representatieve locaties zichtlocaties regionale functie ring Veendam spoorlijn waterstructuur R aanscherping thematisering bedrijvenlocaties Veendam Wildervank N33 34 HKB STEDENBOUWKUNDIGEN

35 werk locatie kan worden toegevoegd als ontwikkelingsmogelijkheid voor het westelijke deel en Logistiek voor het oostelijke deel; naast de typering gemengd plus. Het type Woon-werk locatie is vooral bedoeld om de dorpse schaal, de recreatieve mogelijkheden langs het water en de aansluiting op het dorp te stimuleren. Het type Logistiek biedt extra mogelijkheden voor de vestiging van toeleveringsbedrijven vanaf het moment dat de Industrieweg verbonden is met De Gouden Driehoek en Veenwolde. Veenwolde RSCG Tradepark Lloyd noord en zuid Zwaaikom en Vrijheid Dallen conclusie aanscherping thematisering Voor Veenwolde zijn Logistiek en Gemengd plus de juiste typen; deze staan grootschalige bedrijven toe, alsmede zwaardere milieuhindercategorieën. Bij deze typen wordt uitgegaan van zeer beperkte beeldkwaliteitambities; daarmee wordt rekening gehouden bij de stedenbouwkundige opzet. Het RCSG valt onder type Logistiek; dit past op de bedrijvigheid die daar gevestigd is en zal worden gevestigd en behoeft geen aanpassing. Het Tradepark valt onder het type Woon-werk locatie en het type gemengd plus. Dit sluit aan bij de identiteit, die kleinschalig te noemen is. Grootschalige bedrijven die wel binnen het type Gemengd plus kunnen vallen zullen zich hier niet vestigen vanwege de kleinere maat van kavels. Lloyd heeft in de definitieve thematisering de typering Modern gemengd met toevoeging van kleinere industrie gekregen; binnen deze typologie valt zowel consumentgerichte bedrijvigheid als grote en middelgrote bedrijvigheid in alle andere sectoren. Eigenlijk valt Lloyd, zoals beschreven is bij de identiteiten, uiteen in twee delen. Voor meer duidelijkheid kan worden overwogen de typering voor het noordelijk deel type Logistiek vast te stellen en het deel langs de Ring, de Handelsboulevard, een eigen omschrijving te geven met perifere detailhandel als hoofdgroep. De Zwaaikom en de Vrijheid zijn niet opgenomen in de definitieve thematisering omdat hier minder dan 3,0 hectare uitgeefbaar is, maar worden beide aangemerkt als type Modern gemengd. Zowel bij de Zwaaikom als de Vrijheid valt de identiteit uiteen in delen, die van grootschaligheid en kleinschaligheid. Het voorstel is om in de vertaling naar bestemmingsplannen een beperking aan te brengen voor grootschalige bedrijven in de kleinschalige delen die meer op de consument zijn gericht. De stroken langs de G. Veenhuizenweg zijn representatieve locaties langs de hoofdentree van Veendam. Op de Dallen is een aantal zichtlocaties aanwezig, het gaat om de strook langs de N33 en langs de Dalweg. Hiervoor zijn in de welstandsnota van Veendam ook reeds specifieke beeldkwaliteitcriteria opgesteld. In de definitieve thematisering geldt hier type Modern gemengd en Gemengd plus, maar dan zonder GDV en PDV vestigingen. Er wordt vanuit gegaan dat bedrijven die binnen deze types vallen, kunnen voldoen aan de gestelde beeldkwaliteitcriteria, zoals die worden uitgewerkt in de beeldkwaliteitplannen per deelgebied De aanscherping thematisering bedrijvenlocaties is een verfijning van de thematisering van Buck Consultants International. Er zijn geen tegenstrijdigheden te signaleren tussen beide, wel aanvullingen voor specifieke plekken. Op de kaart zijn de plekken aangegeven waar ten aanzien van de beeldkwaliteit specifieke eisen worden gesteld. BEELDKWALITEITVISIE BEDRIJVENLOCATIES A7-N33 35

36 A7 Zuidbroek N33 ontwerprichting Muntendam Veendam aanscherping thematisering bedrijvenlocaties Wildervank N33 identiteit bedrijvenlocaties 36 HKB STEDENBOUWKUNDIGEN

37 6. Conclusie Door de ruimtelijke structuur van het gebied van Oostboog Bedrijvenlocaties te analyseren en een ontwerprichting uit te zetten, ontstaat er een duidelijk beeld van de identiteit van het gebied en haar mogelijkheden. De identiteit van het gebied op het snelle schaalniveau van de A7 en N33 spitst zich toe op de positionering van de zichtlocaties. Dit zijn de Dallen als lokaal/regionale zichtlocatie en de Gouden Driehoek als regionale zichtlocatie, met als bijzonderheid het uitbuiten een markant klaverblad A7/N33 als top zichtlocatie op bovenregionaal niveau. Hiermee samenhangend is de keuze gemaakt om van Veenwolde een uit het zicht locatie te maken, die juist de openheid van het landschap ter plaatse benadrukt. Op het niveau van de bedrijvenlocaties als geheel is de samenhang met de stedelijke structuur en de bedrijvenlocaties onderling onderzocht. Hieruit blijkt dat een noord-zuid verbinding tussen de Gouden Driehoek, Industrieweg Zuidbroek en Veenwolde veel extra mogelijkheden schept voor bedrijven om zich hier te vestigen. Namelijk een hoogwaardige ontsluiting vanaf zowel A7 als N33, toegang tot nieuwe laad- en loskade langs Winschoterdiep, snelle verbinding met het RSCG en voordelen voor toeleveringsbedrijven. Daarnaast betekent deze verbinding een alternatieve route in het stedelijk netwerk tussen Muntendam en Zuidbroek, die in voorkomende gevallen het oude lint kan ontlasten; bijvoorbeeld als route voor zwaarder transport. zichtlocaties Legenda vormgeving klaverblad A7+N33 Noordpoort Gouden Driehoek: dorpse menging grootschalig bedrijvenpark zichtlocatie voor bedrijven Industrieweg Zuidbroek: bedrijventerrein ontwikkeling dorpse menging Veenwolde RSCG Tradepark Lloyd (Lloydsweg) Lloyd (Bilitonweg) Zwaaikom Veendammer Entree Vrijheid Dallen ontsluiting toekomstige ontsluiting fietsontsluiting toekomstige fietsontsluiting spoorlijn waterstructuur Per bedrijvenlocatie is de positie in het geheel bepaald met de identiteit op hoofdlijnen. Hierin nemen enkele locaties een meer extroverte positie in, gericht op het publiek, zoals Lloyd zuid en de Zwaaikom en Vrijheid langs de hoofdentree van Veendam en de fietsroute naar Ommelanderwijk. Of een extroverte positie als zichtlocatie vanaf de A7/N33: Gouden Driehoek, RSCG, en Dallen. Een aantal locaties is introvert, gericht op de eigen activiteiten, zoals Lloyd noord, de Zwaaikom noord en het toekomstige Veenwolde; hier spelen beeldkwaliteitaspecten nauwelijks een rol. Weer andere locaties zijn wat betreft ontsluiting en functies sterk geïntegreerd in dorp of stad; het betreft een deel van de Gouden Driehoek, Industrieweg Zuidbroek en Tradepark. Op deze locaties komen logischerwijs ook woon-werk combinaties voor. Bij de koppeling van deze identiteiten aan de thematisering van Buck Consultants International is gebleken dat hieruit een nadere aanscherping van deze thematisering voortkomt. De aanscherping is samen met de identiteit een handvat voor een verdere uitwerking van het imago per bedrijvenlocatie. Het gebied van Oostboog Bedrijvenlocaties kent straks een rijke schakering van bedrijventerreinen met verschillende mogelijkheden voor bedrijven om zich te presenteren op verschillende schaalniveaus of om juist ongestoord en goed georganiseerd hun werkzaamheden uit te voeren. BEELDKWALITEITVISIE BEDRIJVENLOCATIES A7-N33 37