Bijlagenboek Jaarstukken 2016

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Bijlagenboek Jaarstukken 2016"

Transcriptie

1 Bijlagenboek Jaarstukken Gemeente Etten-Leur

2 Bijlagenboek Jaarstukken 2

3 Inhoud Bijlage 1: Productbladen jaarrekening... 5 Programma 1 bestuur en dienstverlening... 5 Product 1.1 Gemeenteraad... 6 Product 1.2 College van B&W Product 1.3 Publieksdienstverlening Product 1.4 Dienstverlening aan derden Product 1.5 Financiën Programma 2 Wonen Product 2.1 Ruimtelijke ordening en bouwen Product 2.3 Grondbedrijf Product 2.4 Mobiliteit Product 2.5 Veiligheid Product 2.6 Duurzaamheid Product 2.7 Wegen Product 2.8 Openbaar Groen Product 2.9 Riolering Product 2.10 Afval Product 2.11 Vastgoed Programma 3 Samenleven Product 3.1 Maatschappelijke ondersteuning Product 3.2 Gezondheidszorg Product 3.3 Jeugd Product 3.5 Onderwijs Product 3.6 Voorschoolse voorzieningen Product 3.7 Sport Product 3.8 Cultuur, toerisme en recreatie Product 3.9 Wijken Product 3.10 Werk Product 3.11 Inkomen Product 3.12 Minima Bijlagenboek Jaarstukken 3

4 Bijlage 2: Grote projecten Transitie Jeugdzorg Uitvoering nieuwe taken WMO (Wet Maatschappelijke Ondersteuning) Participatiewet Nieuwbouw zwembad Nieuwbouw Nieuwe Nobelaer Bijlage 3: Overzicht van opgenomen langlopende geldleningen Bijlage 4: Overzicht van investeringskredieten Bijlage 5: Overzicht van materiële vaste activa Bijlage 6: Overzicht van financiële vaste activa Bijlage 7: Overzicht ontvangen subsidies Bijlage 8a: Overzicht verstrekte structurele subsidies Bijlage 8b: Overzicht verstrekte incidentele subsidies Bijlage 9: Overzicht van verbonden partijen Bijlage 10: Woningbouwprogramma Bijlage 11: Bedrijventerreinen Bijlage 12: Risico s grondexploitatie Bijlage 13: Inhuur externe adviseurs Bijlage 14 Tabellen kwaliteit van dienstverlening en burgerparticipatie Bijlagenboek Jaarstukken 4

5 Bijlage 1: Productbladen jaarrekening Programma 1 bestuur en dienstverlening Producten: 1.1 Gemeenteraad 1.2 College van B&W 1.3 Publieksdienstverlening 1.4 Dienstverlening aan derden 1.5 Financiën Bijlagenboek Jaarstukken 5

6 Product 1.1 Gemeenteraad Welke maatschappelijke effecten willen we bereiken? De vijf O s (Onze inwoners, maatschappelijke Organisaties, Ondernemers, Onderwijs en andere Overheden) hebben vertrouwen in de gemeente. Doelstellingen op programmaniveau: In Etten-Leur is ruimte voor initiatieven: taken worden op een volwaardige en gelijkwaardige wijze uitgevoerd door de vijf O s, uitgaande van de eigen verantwoordelijkheid. De gemeente betrekt de vijf O s bij en informeert de vijf O s over de voorbereiding, vaststelling en uitvoering van beleid. Productdoelstellingen en prestatie-indicatoren We investeren in de relatie met onze partners en zijn zelf een betrouwbare partner De gemeente zet de ontmoeting, de relatie met en de initiatieven van de O s centraal. De gemeente staat open voor initiatieven van partners en maakt het mogelijk dat deze initiatieven een bijdrage leveren aan de gewenste maatschappelijke effecten. 38% van de inwoners vindt in 2014 dat de gemeente voldoende ruimte biedt voor ideeën en initiatieven van inwoners. 44% scoort hier neutraal, en 18% vindt dat de gemeente onvoldoende ruimte biedt voor initiatieven. Het is niet aan te geven met welk percentage dit exact moet stijgen ten opzichte van de inspanning die daarvoor geleverd moet worden. De gemeente stelt zichzelf wel tot doel dat het vertrouwen van de inwoner in de gemeente groeit. Uit de rapportage van de burgerpeiling Waarstaatjegemeente 2014 blijkt dat de relatie tussen gemeente en inwoners heel belangrijk wordt gevonden. De inwoners waarderen die relatie met een 6,2. Dat is hoger dan het gemiddelde van vergelijkbare gemeenten. In 2019 willen we dat de inwoners dit met minimaal een 6,5 waarderen. Het cijfer geeft een indicatie, maar we hebben ook andere informatie nodig. Deze informatie komt bijvoorbeeld uit ontmoetingen, de opkomst bij participatietrajecten, de evaluatie daarvan (participatiemonitor) en directe klantonderzoeken. Door middel van ontmoetingen tussen gemeente en partners, weet de gemeente wat er speelt en hoe de relatie kan worden verbeterd. Het college betrekt de 5 O s actief bij het voorbereiden en uitvoeren van plannen en projecten gedurende de hele periode. In 2018 betrekt de gemeenteraad na de verkiezingen de 5 O s actief bij het opstellen en vaststellen van de tweede integrale beleidsactualisatie. Inwoners waarderen deze wijze waarop de gemeente de samenwerking zoekt met minimaal een 6,5. Effecten van beleid zijn meetbaar en deze resultaten worden besproken met de O s. De gemeenteraad controleert het college op behaalde resultaten via de P&C Cyclus en in gesprek met de O s. Met als centrale vraag: hebben we bereikt wat we samen wilden bereiken. Dit doen we voorafgaand aan de jaarrekening en kadernota. Bijlagenboek Jaarstukken 6

7 Spreken is zilver, luisteren is goud Uitgangspunten voor communicatie zijn: Communicatie is een verantwoordelijkheid van iedereen en is integraal onderdeel van het handelen van de gemeente. Inwoners kunnen gemakkelijk de benodigde informatie vinden. We communiceren in heldere woorden en beelden. In 2014 werd communicatie en informatievoorziening beoordeeld met een 6,8; in 2019 wil de gemeente minimaal een 7,5 scoren. Omdat we goed luisteren, weten we wat er leeft. De gemeenteraad, het college en de ambtelijke organisatie zoeken de partners actief op. Etten-Leur is een krachtige entiteit in de regio en heeft regie op samenwerking In 2019 werkt Etten-Leur veel samen met gemeenten in de regio. Er zijn duidelijke afspraken over deze samenwerkingsverbanden en het is voor betrokken partijen duidelijk waarom met wie wordt samengewerkt. De samenwerking wordt aangegaan vanuit eigen kracht met als doel kwaliteitsverbetering, krachtenbundeling en kostenbeheersing. De gemeenteraad heeft vertrouwen in deze vormen van samenwerking. Het college handelt hierin als vooruitgeschoven post en betrekt de gemeenteraad zodanig dat het vertrouwen in samenwerkingsverbanden goed is. Dit is transparant en voor iedereen duidelijk weergegeven in de P&C documenten. Doelstelling 1 Volksvertegenwoordiging, kaderstelling en controle Percentage van de inwoners dat het er mee eens helemaal mee eens is dat de gemeente luistert naar de mening van haar burgers. Ambitie % 38% 33% 37% Bron en onderliggende informatie: WaarStaatJeGemeente.nl -> dashboard Etten-Leur -> Burgerpeiling -> spinnenweb onder samenwerking met inwoners -> Luistert naar mening inwoners Doelstelling 2 De vijf O s actief betrekken bij de vaststelling van beleid De door de raad vast te stellen beleidsplannen worden geagendeerd in de informatiebijeenkomsten (Bron: eigen analyse agenda infobijeenkomsten) Doelstelling 3 Het laten kiezen van volksvertegenwoordigers Ambitie % 100% 100% 100% 2014 Ambitie Opkomstpercentage gemeenteraadsverkiezingen 47,6% Bron: WSJG Doelstelling 4 Een getrouwe en rechtmatige verantwoording over de middeleninzet Een goedkeurende controleverklaring op getrouwheid en rechtmatigheid Bron: controleverklaring Ambitie 2014 Ja Ja Ja ja Bijlagenboek Jaarstukken 7

8 Doelstelling 5 Een doelmatig en doeltreffend bestuur Positief oordeel in de rapportage van de Rekenkamer West-Brabant over de doelmatigheid en doeltreffendheid van het onderzochte beleid(sonderdeel) Ambitie 2014 Ja Ja Ja ja Wat gingen we daarvoor doen en wat hebben we gedaan? De doelstellingen die niet volgens plan verlopen (geel en rood) lichten we hieronder toe. 1 e Berap 2 e Berap Rekening Te doen Implementeren nieuwe opzet wijkbijeenkomsten door het organiseren van twee wijkbijeenkomsten en een gemeentebrede themabijeenkomst. Toelichting De twee wijkbijeenkomsten en de thema bijeenkomst hebben niet plaatsgevonden. De aanpak wordt anders dan voorzien. De gemeenteraad organiseert een bijeenkomst over de aansluiting van het basisonderwijs op het voortgezet onderwijs. Implementeren van de Nota Verbonden Partijen. De implementatie is nog niet volledig afgerond omdat de afstemming tussen gemeenten onderling en tussen gemeenten en verbonden partijen meer tijd vergt dan vooraf gedacht. Wat zou het gaan kosten en wat heeft het gekost? Raming (primitief) Raming (actueel) Resultaat (bedragen x 1.000) Lasten Baten Totaal saldo van baten en lasten product Mutaties eigen vermogen: Toevoeging reserves Onttrekking reserves Resultaat product Bijlagenboek Jaarstukken 8

9 Waar worden de verschillen door veroorzaakt? Onderwerp (bedragen x 1.000) Bedrag V/N Personeelskosten -4 N Overig 26 V Resultaat product 22 V Bijlagenboek Jaarstukken 9

10 Product 1.2 College van B&W Welke maatschappelijke effecten willen we bereiken? De vijf O s (Onze inwoners, maatschappelijke Organisaties, Ondernemers, Onderwijs en andere Overheden) hebben vertrouwen in de gemeente. Doelstellingen op programmaniveau: In Etten-Leur is ruimte voor initiatieven: taken worden op een volwaardige en gelijkwaardige wijze uitgevoerd door de vijf O s, uitgaande van de eigen verantwoordelijkheid. De gemeente betrekt de vijf O s bij en informeert de vijf O s over de voorbereiding, vaststelling en uitvoering van beleid. Productdoelstellingen en prestatie-indicatoren Zoals we bij productblad 1.1 Gemeenteraad al hebben aangegeven: investeren wij in de relatie met onze partners en zijn zelf een betrouwbare partner, hanteren we voor onze communicatie het uitgangspunt spreken is zilver, luisteren is goud en willen we een krachtige entiteit zijn in de regio en regie hebben op samenwerking. Voor de gehele tekst verwijzen we naar productblad 1.1 Gemeenteraad. Doelstelling 1 Voorbereiding en uitvoering beleid 2014 Ambitie Waardering voor de wijze waarop de gemeente de 6,2 6,2 6,5 6,3 samenwerking zoekt met inwoners 1 Percentage van de inwoners dat positief vertrouwen 36% 36% 36% 42% heeft in het bestuur 2 Waardering communicatie en voorlichting door inwoners (beschikbaarheid benodigde informatie en helderen taal) 3 6,9 6,8 7,0 6,8 1 Bron: WaarStaatJeGemeente.nl -> dashboard Etten-Leur -> Burgerpeiling -> Samenwerking met inwoners 2 Bron: WaarStaatJeGemeente.nl -> dashboard Etten-Leur -> Burgerpeiling -> Benchmark data -> Inhoud: Instrumenten: Burgerpeiling: Relatie inwoner-gemeente: vertrouwen manier waarop de gemeente wordt bestuurd 3 Bron en onderliggende informatie: WaarStaatJeGemeente.nl -> dashboard Etten-Leur -> Burgerpeiling -> spinnenweb onder alle inspanningen van de gemeente -> communicatie en voorlichting Doelstelling 2 De vijf O s actief betrekken bij de voorbereiding en uitvoering van beleid Percentage van de inwoners dat het er mee eens helemaal mee eens is dat de gemeente luistert naar de mening van haar burgers 1 De waardering die de inwoners hebben voor de wijze waarop de gemeente inwoners en organisaties betrekt en de samenwerking zoekt bij de totstandkoming en uitvoering van beleid 2 Percentage van de inwoners dat het er mee eens helemaal mee eens is dat burgers en organisaties voldoende ruimte krijgen om ideeën en initiatieven te Ambitie % 38% 33% 37% 6,2 6,2 6,7 6,3 38% 40% 39% 41% Bijlagenboek Jaarstukken 10

11 realiseren 3 De beleidsplannen komen in samenwerking tussen de O s tot stand, waarbij de samenwerking wordt vorm gegeven op het door de raad aangegeven niveau van de participatieladder of door middel van overheidsparticipatie Ambitie 100% 100% 100% 100% Percentage van de inwoners dat het er mee eens helemaal mee eens is dat de gemeente een beroep doet op de buurtbewoners om zelf een bijdrage te leveren aan leefbaarheid 5 44% 41% 46% 49% 1 Bron en onderliggende informatie: WaarStaatJeGemeente.nl -> dashboard Etten-Leur -> Burgerpeiling -> spinnenweb onder samenwerking met inwoners -> Luistert naar mening inwoners 2 Bron: WaarStaatJeGemeente.nl -> dashboard Etten-Leur -> Burgerpeiling -> Samenwerking met inwoners 3 Bron en onderliggende informatie: WaarStaatJeGemeente.nl -> dashboard Etten-Leur -> Burgerpeiling -> spinnenweb onder samenwerking met inwoners -> ruimte initiatieven realiseren 4 Bron: eigen analyse van raadsopdrachten 5 Bron: WaarStaatJeGemeente.nl -> dashboard Etten-Leur -> Burgerpeiling -> Benchmark data -> Inhoud: Leefklimaat: Burgerperspectief: Ontwikkeling buurt: Inzet voor de leefbaarheid Doelstelling 3 Het college B&W verwelkomt initiatieven van de vijf O s Percentage van de inwoners dat het er mee eens helemaal mee eens is dat burgers en organisaties voldoende ruimte krijgen om ideeën en initiatieven te realiseren 1 Ambitie % 40% 39% 41% 1 Bron en onderliggende informatie: WaarStaatJeGemeente.nl -> dashboard Etten-Leur -> Burgerpeiling -> spinnenweb onder samenwerking met inwoners -> ruimte initiatieven realiseren Doelstelling 4 Een doelmatig en doeltreffend bestuur. Positief oordeel in rapportage 213a Gemeentewet over de doelmatigheid en doeltreffendheid van het/de onderzochte beleid(sonderdelen) Bron: rapport 213a Gemeentewet t.b.v. de gemeenteraad Ambitie 2014 Ja Ja Ja Ja Doelstelling 5 Een getrouwe en rechtmatige verantwoording over de middeleninzet Een goedkeurende controleverklaring op getrouwheid en rechtmatigheid Bron: controleverklaring Ambitie 2014 Ja Ja Ja Ja Bijlagenboek Jaarstukken 11

12 Wat gingen we daarvoor doen en wat hebben we gedaan? De doelstellingen die niet volgens plan verlopen (geel en rood) lichten we hieronder toe. 1 e Berap 2 e Berap Rekening Te doen Actief inzetten digitaal platform voor onder andere accommodaties, vrijwilligers, enzovoorts. Toelichting Het platform voor vrijwilligers is actief. In ontbrak de capaciteit om een marktplaats maatschappelijk vastgoed op te pakken. In januari 2017 spraken we met alle eigenaren van maatschappelijk vastgoed. Wat zou het gaan kosten en wat heeft het gekost? Raming (primitief) Raming (actueel) Resultaat (bedragen x 1.000) Lasten Baten Totaal saldo van baten en lasten product Mutaties eigen vermogen: Toevoeging reserves Onttrekking reserves Resultaat product Waar worden de verschillen door veroorzaakt? Onderwerp (bedragen x 1.000) Bedrag V/N Personeelskosten -28 N Overig -4 N Resultaat product -32 N Bijlagenboek Jaarstukken 12

13 Product 1.3 Publieksdienstverlening Welke maatschappelijke effecten willen we bereiken? De vijf O s (Onze inwoners, maatschappelijke Organisaties, Ondernemers, Onderwijs en andere Overheden) hebben vertrouwen in de gemeente. Doelstellingen op programmaniveau: De dienstverlening aan de vijf O s is tijds- en plaatsonafhankelijk, uitstekend en transparant. Digitaal waar mogelijk, fysiek contact waar nodig. Productdoelstellingen en prestatie-indicator Dienstverlening digitaal waar het kan, persoonlijk waar het moet. Persoonlijk betekent met menselijke maat en gastheerschap. Uit de rapportage Waarstaatjegemeente 2014 blijkt dat digitalisering van dienstverlening en hostmanship de belangrijkste speerpunten zijn als het gaat om dienstverlening. Etten-Leur is een e- gemeente: in 2019 is de inwoner tevreden over de digitale beschikbaarheid van producten en diensten. In 2014 gaven inwoners de digitale dienstverlening een 7,1; in 2019 is dat nog steeds zo. Uitgangspunt is digitaal waar het kan, persoonlijk waar het moet. Via Mijnoverheid.nl kunnen inwoners hun standaard dienstverlening (eenvoudige producten) gemakkelijk regelen en monitoren en hun eigen gegevens beheren. Diensten en informatie worden hiervoor beschikbaar gemaakt via een centraal (knoop)punt. Eén overheid, één basisinfrastructuur: door landelijke standaardisatie van (gemeentelijke) diensten (wat we leveren) kunnen we processen (hoe we leveren) en systemen (waarmee we leveren) waar mogelijk standaardiseren. Hiermee wordt dienstverlening eenduidiger, eenvoudiger en goedkoper, kunnen we koppelingen met andere (markt)partijen makkelijker realiseren, gaat innovatie sneller en goedkoper. Tevens kan hiermee zowel de betrouwbaarheid als de informatieveiligheid efficiënt en effectief worden geborgd. Maatwerk is tot een minimum teruggebracht. Digitale veiligheid is belangrijk: Etten-Leur beschermt identiteit en bestrijdt fraude. Inwoners en andere partners worden niet lastig gevallen met de verschillen tussen publieke organisaties: ze hebben te maken met één overheid. Door intensieve samenwerking en informatiedeling tussen organisaties (overheden, ketenpartners en bedrijven) realiseren we administratieve lastenverlichting, besparingen en betere prestaties. Hierover rapporteren we via de P&C Cyclus. De menselijke maat en gastheerschap (hostmanship) staat centraal in de dienstverlening van Etten- Leur. De inwoners waarderen dit door de jaren heen met minimaal een 7,8. Dienstverlening is volledig op maat: lichte ondersteuning waar het kan, intensieve ondersteuning waar het moet. Door inwoners ook een grote rol te geven in cocreatie van het dienstverleningsproces wordt dienstverlening goedkoper, sluiten we aan bij wensen/mogelijkheden van inwoners en vergroten we hun zelfredzaamheid. Minder lokale regels, meer eigen verantwoordelijkheid. We maken een verschil tussen landelijke (verplichte) regels en lokale regels. We kunnen zelf bepalen welke lokale regels we handhaven of invoeren. De komende vier jaar gaan we een slag maken door het aantal bindende regels voor inwoners en bedrijven te verminderen. We treden hierover in Bijlagenboek Jaarstukken 13

14 overleg met onze partners. Bij vaststelling van elke nieuwe regel gaan we na of andere regels kunnen worden geschrapt. De regelgeving in de dienstverlening is zodanig verminderd en de processen zijn zodanig geoptimaliseerd dat doorlooptijden zo kort mogelijk zijn met behoud van kwaliteit. Via de P&C documenten wordt hierover gerapporteerd. Doelstelling 1 Volwassenheid in digitale dienstverlening Ambitie 2014 Digitale volwassenheid producten voor inwoners 79,1% 80,6% 86% 86,6% Digitale volwassenheid producten voor ondernemers 60,5% 66,6% 72% 61,9% Bron: WaarStaatJeGemeente.nl -> dashboard Etten-Leur -> Burgerpeiling -> Benchmark data -> Inhoud: Gemeentelijke dienstverlening: Digitale dienstverlening Toelichting: het Ministerie van Binnenlandse Zaken laat onderzoek uitvoeren naar de digitale volwassenheid van de meest gebruikte producten voor burger en bedrijven bij de overheden. Daarbij is per organisatie en per overheidsproduct vastgelegd of het mogelijk is het product digitaal aan te vragen en wat de volwassenheid is van het (digitale) product. De volwassenheid wordt bepaald door het niveau (niet digitaal; digitaal downloaden en printen; digitaal downloaden, invullen en weer verzenden; met DigiD of eherkenning; product niet aanwezig). Doelstelling 2 Behoud en verbetering kwaliteit en efficiëntere dienstverlening Ambitie 2014 Waardering dienstverlening via digitale faciliteiten 6,93 6,91 7,0 7,0 Bron: WaarStaatJeGemeente.nl -> dashboard Etten-Leur -> Burgerpeiling -> Benchmark data -> Inhoud: Gemeentelijke dienstverlening: Burgerperspectief: Dienstverlening: Digitale dienstverlening Doelstelling 3 Klanttevredenheid fysieke en telefonische dienstverlening Ambitie 2014 Klanttevredenheid fysiek kanaal (balie) 8,4 8,5 8,0 8,3 Klanttevredenheid telefonisch kanaal 8,1 8,1 7,5 8,1 Bron: Dashboard Dienstverlening (voorheen Benchmark Publiekszaken) / Rapportcijfer 1-10 Bijlagenboek Jaarstukken 14

15 Doelstelling 4 De prijs van producten en diensten is redelijk, hetgeen wil zeggen kostendekkend 2014 Ambitie Oordeel van de burger voor de prijs van producten en 6,0 6,0 6,1 6,1 diensten van de gemeente Etten-Leur 1 Kostendekkendheid leges producten en diensten 2 n.b. 100% 100% 100% 1 Bron: Dashboard Dienstverlening (voorheen Benchmark Publiekszaken / rapportcijfer 1-10) 2 Bron: eigen onderzoek kostendekkendheid leges Wat gingen we daarvoor doen en wat hebben we gedaan? De doelstellingen die niet volgens plan verlopen (geel en rood) lichten we hieronder toe. 1 e Berap 2 e Berap Rekening Te doen Fraude met identiteit en inschrijving op adressen in de Basisregistratie Personen (BRP) wordt bestreden Toelichting Als gevolg van capaciteitsgebrek intensiveerden we de aanpak nog onvoldoende. Op het vlak van identiteitsfraude zijn opleidingen gevolgd. De aanpak identiteits- en adresfraude pakken we nu projectmatig op in relatie tot het thema ondermijning. Wat zou het gaan kosten en wat heeft het gekost? (bedragen x 1.000) Raming (primitief) Raming (actueel) Resultaat Lasten Baten Totaal saldo van baten en lasten product Mutaties eigen vermogen: Toevoeging reserves Onttrekking reserves Resultaat product Waar worden de verschillen door veroorzaakt? Onderwerp (bedragen x 1.000) Bedrag V/N Ambitie dienstverlening 39 V Reserve elektronische dienstverlening -39 N Overig 42 V Resultaat product 42 V Bijlagenboek Jaarstukken 15

16 Product 1.4 Dienstverlening aan derden Welke maatschappelijke effecten willen we bereiken? De vijf O s (Onze inwoners, maatschappelijke Organisaties, Ondernemers, Onderwijs en andere Overheden) hebben vertrouwen in de gemeente. Toelichting: Dit betreft de dienstverlening die wij als gemeente leveren aan de gemeenschappelijke regeling Regio West-Brabant (RWB), gemeenschappelijke regeling Werkplein Hart van West-Brabant, ICT gemeente Tholen 1, ICT Veiligheidshuis en WMO en Jeugd gemeente Zundert. Doelstellingen op programmaniveau: Samenwerking levert voordelen op voor de kwaliteit en/of middelen. Productdoelstellingen en prestatie-indicatoren Etten-Leur is een krachtige entiteit in de regio en heeft regie op samenwerking In 2019 werkt Etten-Leur veel samen met gemeenten in de regio. Er zijn duidelijke afspraken over deze samenwerkingsverbanden en het is voor betrokken partijen duidelijk waarom met wie wordt samengewerkt. De samenwerking wordt aangegaan vanuit eigen kracht met als doel kwaliteitsverbetering, krachtenbundeling en kostenbeheersing. De gemeenteraad heeft vertrouwen in deze vormen van samenwerking. Het college handelt hierin als vooruitgeschoven post en betrekt de gemeenteraad zodanig dat het vertrouwen in samenwerkingsverbanden goed is. Dit is transparant en voor iedereen duidelijk weergegeven in de P&C documenten. Doelstelling 1 Hogere efficiency bedrijfsvoering en betere kwaliteit en continuïteit (interne) dienstverlening. Aantal formele klachten over de uitvoering van dienstverlening door opdrachtgevers Waardering dienstverlening door opdrachtgevers Rapportcijfer 1-10 Ambitie ,0 7,5 8,5 Doelstelling 2 Diensten aan andere gemeenten leveren tegen minimaal een kostendekkend tarief Ambitie 2014 Kostendekkendheid dienstverlening aan derden - 100% 100% 100% 1 In verband met de Gemeenschappelijke Regeling ICT samenwerking West-Brabant West mag Etten-Leur de dienstverlening aan de gemeente Tholen en het Veiligheidshuis niet voortzetten. Bij aanpassing van de gemeenschappelijke regeling worden de financiële consequenties in de begroting 2017 verwerkt. Bijlagenboek Jaarstukken 16

17 Wat gingen we daarvoor doen en wat hebben we gedaan? De doelstellingen die niet volgens plan verlopen (geel en rood) lichten we hieronder toe. 1 e Berap 2 e Berap Rekening Te doen Geen afwijkingen Toelichting Wat zou het gaan kosten en wat heeft het gekost? (bedragen x 1.000) Raming (primitief) Raming (actueel) Resultaat Lasten Baten Totaal saldo van baten en lasten product Mutaties eigen vermogen: Toevoeging reserves Onttrekking reserves Resultaat product Waar worden de verschillen door veroorzaakt? Onderwerp (bedragen x 1.000) Bedrag V/N Dienstverlening derden 358 V Overig - N Resultaat product 358 V Bijlagenboek Jaarstukken 17

18 Product 1.5 Financiën Welke maatschappelijke effecten willen we bereiken? De vijf O s (Onze inwoners, maatschappelijke Organisaties, Ondernemers, Onderwijs en andere Overheden) hebben vertrouwen in de gemeente. Doelstellingen op programmaniveau: Geld wordt goed besteed: o De meerjarenraming is structureel sluitend. o Er is een goede balans tussen prijs (lokale lasten) en het kwaliteitsniveau (voorzieningenniveau diverse beleidsvelden). Productdoelstellingen en prestatie-indicatoren Bij de vijf goedkoopste gemeenten met een sluitende meerjarenbegroting De meerjarenbegroting is structureel sluitend. De reservepositie is op voldoende niveau, structurele uitgaven worden door structurele inkomsten gedekt en gemeentelijke lastenstijging is beperkt. De OZB tarieven stijgen met de consumentenprijsindex. Etten-Leur behoort tot de vijf goedkoopste gemeenten van de Regio West-Brabant. De tarieven zijn kostendekkend. Etten-Leur koopt duurzaam in en creëert maximaal kansen voor lokale en regionale ondernemers. De gemeente gaat bewust en verantwoord om met risico s De gemeente is risicobewust. Daardoor wordt de gemeenteraad tijdig en volledig geïnformeerd over kansen en bedreigingen die invloed hebben op de te behalen doelstellingen. Risicomanagement is gericht op het beheersen van risico s. Voor risico s waar geen beheersmaatregelen voor zijn getroffen, dienen middelen aangehouden te worden (het weerstandsvermogen). Deze middelen dienen tenminste gelijk te zijn aan de ingeschatte omvang van de risico s (=weerstandsratio van minimaal 1,0). Zijn de middelen hoger dan het ingeschatte risicobedrag, dan wordt vanaf een weerstandsratio groter dan 1,4 bepaald welk deel van deze middelen vrij inzetbaar is. Doelstelling: De meerjarenraming is structureel sluitend. Ambitie 2014 Saldo begroting/jaarrekening Doelstelling: Etten-Leur behoort tot de vijf goedkoopste gemeenten van de Regio West-Brabant. Plaats op ranglijst gemeenten West-Brabant netto woonlasten Bron: COELO Atlas 2014 Ambitie Nr.2 Nr.2 Minimaal nr. 5 Nr.2 Bijlagenboek Jaarstukken 18

19 Doelstelling: De weerstandsratio is minimaal 1,0 Ambitie 2014 Weerstandsratio 1,4 1,4 >1,0 1,9 Wat gingen we daarvoor doen en wat hebben we gedaan? De doelstellingen die niet volgens plan verlopen (geel en rood) lichten we hieronder toe. 1 e Berap 2 e Berap Rekening Te doen Vergroten risicobewustzijn, organisatorische inbedding van het risicobeheer en verbetering van de informatievoorziening Toelichting De ontwikkeling van risicomanagement vraagt tijd. Het gaat in belangrijke mate om cultuurverandering naar risicobewustzijn. Wat zou het gaan kosten en wat heeft het gekost? Onder het product Financiën nemen we de lasten en baten op die we niet specifiek kunnen toerekenen aan één van de andere producten zoals bijvoorbeeld de algemene uitkering uit het gemeentefonds (Algemeen dekkingsmiddel). Onder Financiering nemen we de rentelasten en opbrengsten op verstrekte geldleningen. Onder algemene lasten en baten nemen we posten op die (nog) niet aan een specifiek product toegerekend kunnen worden zoals bijvoorbeeld het budget voor wijkgericht werken, de knelpuntenpot personeel en taakmutaties vanuit de algemene uitkering. (bedragen x 1.000) Raming (primitief) Raming (actueel) Resultaat Lasten Baten Totaal saldo van baten en lasten product Mutaties eigen vermogen: Toevoeging reserves Onttrekking reserves Resultaat product Bijlagenboek Jaarstukken 19

20 Waar worden de verschillen door veroorzaakt? Onderwerp (bedragen x 1.000) Bedrag V/N OZB bezwaarschriften -111 N Algemene uitkering 157 V Voorziening dubieuze debiteuren -96 N Brede impuls combinatiefuncties 119 V Personeelskosten 703 V Reserve sociaal domein -374 N Reserve optimalisering bedrijfsvoering -35 N Productieve uren -267 N Aanpassing stadskantoor -71 N Extra (huur)opbrengsten 61 V Afvalbakken in Stadskantoor en BVC 30 V Kapitaallasten 255 V Opleidingen 66 V Reserve optimalisering bedrijfsvoering -66 N Informatiebeveiliging -74 N Adreskwaliteit 70 V Automatisering 100 V Automatisering 37 V Reserve automatisering -137 N Onderhoud en verkoop bedrijfswagens 65 V Overig 120 V Resultaat product 552 V Bijlagenboek Jaarstukken 20

21 Programma 2 Wonen Producten: 2.1 Ruimtelijke ordening en Bouwen 2.2 Vervallen m.i.v. de begroting 2.3 Grondbedrijf 2.4 Mobiliteit 2.5 Veiligheid 2.6 Milieu 2.7 Wegen 2.8 Openbaar Groen 2.9 Riolering 2.10 Afval 2.11 Vastgoed Bijlagenboek Jaarstukken 21

22 Product 2.1 Ruimtelijke ordening en bouwen Welke maatschappelijke effecten willen we bereiken? In Etten-Leur is het prettig wonen, werken en leven. Doelstellingen op programmaniveau: Etten-Leur is veilig, heel, schoon, groen en alles is goed bereikbaar en toegankelijk. Etten-Leur biedt een gevarieerd, duurzaam en vraaggericht aanbod aan woningen en voorzieningen binnen het bestaand stedelijk gebied. Productdoelstellingen en prestatie-indicatoren We bouwen voor de vraag en bevorderen duurzaamheid In de periode zijn er duizend woningen aan de woningvoorraad toegevoegd. De nieuwbouw is afgestemd op de vraag naar woningen en het aanbod in de bestaande voorraad. Het aanbod aan woningen spreekt verschillende doelgroepen aan. Naast nieuwbouw zijn bestaande gebouwen en woningen verbouwd om het toenemend aantal huishoudens te huisvesten. Het aantal gezinnen met budgetproblemen is in vergelijking tot 2014 niet toegenomen. De huisvesting van arbeidsmigranten vindt op maat plaats; grootschalige huisvesting is uitgesloten. De gemeente stimuleert initiatieven om het wooncomfort van (oudere) bestaande woningen te verbeteren. We denken vooral aan het levensloopbestendig maken en verminderen van energieverbruik. Aanvullend op bestaande campagnes en initiatieven kunnen over twee jaar particuliere huiseigenaren kiezen uit standaardpakketten voor woningaanpassing. De gemeente neemt het voortouw om samen met partners deze pakketten te ontwikkelen en onder de aandacht van haar inwoners te brengen. Onze ambitie is om jaarlijks ongeveer honderd bestaande koopwoningen met twee energielabel stappen te verhogen 2. In maakten we met de Woonstichting afspraken over de doelstelling voor haar woningbezit. Qua energieverbruik hebben we de ambitie bij nieuwbouw om verder te gaan dan wat minimaal in het bouwbesluit is aangegeven. Bouwers kunnen zelf kiezen voor verdergaande voorzieningen. De structuurvisie schetst tevens een beeld voor de ruimtelijke ontwikkeling na 2020 (waaronder uitspraak nieuw bedrijventerrein op basis van regionaal beleid). In afwachting hiervan koopt de gemeente alleen grond in bestaand stedelijke gebied. Een uitzondering wordt gemaakt voor lopende verplichtingen (zoals realisatie ecologische verbindingszones). Regels over gebruik en bouwen staan ten dienste van behoud en versterken van de kwaliteit van de ruimte en bieden kansen voor initiatieven. Nieuwe ontwikkelingen worden benut om doelen op andere beleidsvelden te realiseren (duurzaamheid, maatschappelijke ondersteuning etc.). De dienstverlening op het gebied van bouwen wordt verbeterd door het terugbrengen van de tijd voor het verlenen van vergunningen en het garanderen van kwaliteit door samenwerking met andere gemeenten. 2 Convenant Duurzaam Bouwen West Brabant Bijlagenboek Jaarstukken 22

23 Doelstelling 1 Ruimtelijk Ordening Adequaat en flexibel ruimtelijk beleid dat inwoners en bedrijven rechtszekerheid biedt en voldoende mogelijkheden geeft voor aanpassingen in de fysieke leefomgeving. Ambitie 2014 Aantal structuur- en/of gebiedvisies Aantal bestemmingsplannen, wijzigings-, uitwerkingsplannen en/of projectafwijkingsbesluiten Toelichting prestatie-indicator In de loop van 2019 treedt naar verwachting de Omgevingswet in werking; vanaf dat moment verandert de regelgeving ingrijpend en komen er andere planvormen zoals omgevingsvisie, omgevingsplannen en, programma s. Doelstelling 2 Volkshuisvesting Voor iedereen passende huisvesting bieden. Ambitie 2014 Aantal op te leveren woningen Aantal bestaande woningen dat qua energieverbruik met 2 energielabel stappen is verlaagd Toelichting prestatie-indicator oplevering woningen In werden minder nieuwe woningen opgeleverd dan we hadden verwacht. Op waren 189 woningen in aanbouw. Ongeveer 100 woningen komen in het voorjaar 2017 gereed. Toelichting prestatie-indicator energieverbruik We hebben geen concrete gegevens voor handen. In de registratie van de energielabels worden energiebesparende maatregelen niet verwerkt. We onderzoeken de toepassing van een andere indicator (bijvoorbeeld de gemiddelde energie-index). Doelstelling 3 Landschapsbeheer Het behouden en versterken van natuur en landschap. Ambitie 2014 Aantal projecten landschapsbeleidsplan Aantal overeenkomsten agrarisch landschapsbeheer Doelstelling 4 Monumenten en archeologiebeleid Het behouden en versterken van het erfgoed in onze gemeente. Ambitie 2014 Er is geen concrete indicator aan te wijzen Bijlagenboek Jaarstukken 23

24 Doelstelling 5 Vergunningverlening Het binnen de wettelijke termijn verlenen van een integrale (brede) omgevingsvergunning. Percentage afhandeling aanvragen binnen wettelijke termijn Ambitie Toelichting prestatie-indicator In de loop van 2019 treedt naar verwachting de Omgevingswet in werking; vanaf dat moment verandert de regelgeving ingrijpend en vallen meer bouwplannen buiten de vergunningsplicht. Doelstelling 6 Handhaving Doelmatige handhaving waardoor overtredingen van wet- en regelgeving worden beëindigd en preventieve werking plaatsvindt. Percentage controles naar aanleiding van meldingen bouwactiviteiten Percentage controles brandveiligheid/kwaliteit bestaande gebouwen 2014 Ambitie Toelichting prestatie-indicator controles brandveiligheid: De brandweer Midden- en West-Brabant controleert de bestaande gebouwen op basis van het Basis Taken Pakket. In Basis Taken Pakket zijn 4 gebouwgroepen opgenomen. Op basis van de indeling in de gebouwgroep wordt er een controle cyclus aan een gebouw gekoppeld Wat gingen we daarvoor doen en wat hebben we gedaan? De doelstellingen die niet volgens plan verlopen (geel en rood) lichten we hieronder toe. 1 e Berap 2 e Berap Rekening Te doen Opstellen en vaststellen van Omgevingsvisie (lange termijnvisie tot 2030) waaronder vaststellen van randvoorwaarden ter bestrijding van leegstand en aanpak herstructurering. Het opstellen/vaststellen van specifieke gebiedsvisies (zoals Edward Poppelaan 12- Zonnestad, winkelstrip Concordialaan e.o.). Toelichting Op 9 november kreeg de gemeenteraad een brief over de omgevingsvisie. In de brief vertelden we over de stand van zaken en de gevolgen voor de planning. We verwachten eind 2017 te beschikken over een concept omgevingsvisie. We stelden geen specifieke gebiedsvisies vast. We stelden wel kaders op voor het gebied Edward Poppelaan 12/ Zonnestad. De ontwerp kaders brachten we in januari 2017 in de inspraak. We verwachten eind 2017/begin 2018 een bestemmingsplan vast te stellen. De eigenaar voor Bijlagenboek Jaarstukken 24

25 Te doen Opstellen en/of vaststellen van herziening bestemmingsplannen waaronder herziening bestemmingsplan Buitengebied aan provinciale verordening ruimte. Uitvoeren actieplan huisvesting (bijzondere) doelgroepen op basis van vraaggerichte benadering. Uitvoeren van maatregelen ter bevordering van de doorstroming op de woningmarkt. Invoeren en uitvoeren van maatregelen ter bevordering beschikbaarheid woningen In regionaal verband vormgeven van samenwerking in het kader van Huisvestingswet en nieuwe Woningwet Stimuleren en faciliteren verbeteren woningvoorraad (o.a. levensloopbestendig maken en verlagen energiegebruik). Toelichting de winkelstrip Concordialaan heeft na herhaald verzoek geen wensen voor deze strip kenbaar gemaakt. De Wet ruimtelijke ordening kent nu nog de plicht bestemmingsplannen om de tien jaar te herzien. Ter voldoening aan deze plicht is in maar één bestemmingsplan vastgesteld. We pakten geen ander plan op. In de loop van 2019 treedt de Omgevingswet in werking. Het omgevingsplan vervangt het bestemmingsplan. De herzieningsplicht vervalt om extra werk voor gemeenten te voorkomen. We waren in gesprek met de provincie over de verplichte doorvertaling van de regels voor mestbewerking en veehouderij in het bestemmingsplan Buitengebied. Zij houdt vast aan de verplichting. We pakken dit in 2017 op. Tot slot merken we op dat het dossier '380 KV' heel veel uren vraagt. Door capaciteitsgebrek is het in niet gelukt om het Uitwerkingsprogramma vast te stellen. We zijn in gesprek met de verantwoordelijke partijen. Op 14 december stelden we nieuwe prestatieafspraken met Woonstichting Etten-Leur en de Huurdersbelangenvereniging vast. Vanaf januari 2017 gaan we aan de slag met maatregelen om de doorstroming te verbeteren. De nieuwe prestatieafspraken met Woonstichting Etten-Leur en Huurdersbelangenvereniging bevatten voorstellen om de beschikbaarheid van woningen te verbeteren. In 2017 gaan de partijen met de voorstellen aan de slag. In overleg met andere gemeenten is besloten om van samenwerking voor deze wetten af te zien. Gemeenten zorgen zelf voor de uitvoering. De aandacht bij (sub)regionale samenwerking gaat uit naar behoud van de kwaliteit van de bestaande woningvoorraad en afspraken over nieuwbouw. In experimenteerden we met pilots voor NulopdeMeterwoningen en Wonen met Gemak. De ervaring met deze pilots nemen we mee in een definitief plan als onderdeel van het Uitwerkingsprogramma Wonen. Op beide onderwerpen maakten we afspraken met Woonstichting en Huurdersbelangenvereniging. Bijlagenboek Jaarstukken 25

26 Wat zou het gaan kosten en wat heeft het gekost? Raming (primitief) Raming (actueel) Resultaat (bedragen x 1.000) Lasten Baten Totaal saldo van baten en lasten product Mutaties eigen vermogen: Toevoeging reserves Onttrekking reserves Resultaat product Waar worden de verschillen door veroorzaakt? Onderwerp (bedragen x 1.000) Bedrag V/N Leges omgevingsvergunningen -54 N Overig 13 V Resultaat product -41 N Bijlagenboek Jaarstukken 26

27 Product 2.3 Grondbedrijf Welke maatschappelijke effecten willen we bereiken? In Etten-Leur is het prettig wonen, werken en leven. Doelstellingen op programmaniveau: Etten-Leur is veilig, heel, schoon, groen en alles is goed bereikbaar en toegankelijk. Etten-Leur biedt een gevarieerd, duurzaam en vraaggericht aanbod aan woningen en voorzieningen binnen het bestaand stedelijk gebied. Productdoelstellingen en prestatie-indicatoren We bouwen voor de vraag en bevorderen duurzaamheid De structuurvisie schetst tevens een beeld voor de ruimtelijke ontwikkeling na 2020 (waaronder uitspraak nieuw bedrijventerrein op basis van regionaal beleid). In afwachting hiervan koopt de gemeente alleen grond in bestaand stedelijke gebied. Een uitzondering wordt gemaakt voor lopende verplichtingen (zoals realisatie ecologische verbindingszones). Doelstelling faciliteren maatschappelijke en ruimtelijke ontwikkelingen Het Grondbedrijf wordt ingezet om de gewenste maatschappelijke en ruimtelijke ontwikkelingen te bereiken. Deze ontwikkelingen en de vorm waarin de bijdrage wordt geleverd zijn benoemd onder de desbetreffende programma/productbladen, waar ook de prestatie-indicatoren zijn opgenomen. De beoogde doelstellingen en de verantwoording van de behaalde resultaten zijn opgenomen in de paragraaf grondbeleid. Wat gingen we daarvoor doen en wat hebben we gedaan? De doelstellingen die niet volgens plan verlopen (geel en rood) lichten we hieronder toe. 1 e Berap 2 e Berap Rekening Te doen Geen afwijkingen Toelichting Bijlagenboek Jaarstukken 27

28 Wat zou het gaan kosten en wat heeft het gekost? Raming (primitief) Raming (actueel) Resultaat (bedragen x 1.000) Lasten Baten Totaal saldo van baten en lasten product Mutaties eigen vermogen: Toevoeging reserves Onttrekking reserves Resultaat product Waar worden de verschillen door veroorzaakt? Onderwerp (bedragen x 1.000) Bedrag V/N Grondbedrijf, lasten N Grondbedrijf, baten V Grondbedrijf, reserves V Resultaat product - N Bijlagenboek Jaarstukken 28

29 Product 2.4 Mobiliteit Welke maatschappelijke effecten willen we bereiken? In Etten-Leur is het prettig wonen, werken en leven. Doelstellingen op programmaniveau: Etten-Leur is veilig, heel, schoon, groen en alles is goed bereikbaar en toegankelijk. Productdoelstellingen en prestatie-indicatoren Je komt vlot en veilig van de ene naar de andere plek Een herkenbaar wegen- en fietspadennet zorgt voor een goede doorstroming, bereikbaarheid en leefbaarheid. De uitgangspunten voor de inrichting volgens Duurzaam veilig zijn leidend. Wegen die nog niet voldoen worden gefaseerd aangepast. Combinatie met reconstructie of herstratingswerk is uitgangspunt. De bestaande lijnvoering en frequentie voor het openbaar vervoer bevindt zich in 2018 op het huidig niveau. Indien mogelijk wordt kwaliteit en aanbod verbeterd. Goed openbaar vervoer maakt meedoen in de samenleving mogelijk. In overleg met betrokken partijen worden knelpunten op het gebied van auto- en fietsparkeren opgelost. Doelstelling 1 bereikbaarheid Een goede doorstroming, bereikbaarheid en leefbaarheid door een herkenbaar wegen en fietspadennet. Percentage gebiedsontsluitingswegen conform Duurzaam Veilig Bron: Gemeentelijk Verkeer en Vervoer Plan Ambitie Doelstelling 2 verkeersveiligheid Het verminderen van het aantal verkeersongevallen door extra aandacht voor kwetsbare risicogroepen (fietsers, jonge bestuurders en ouderen) Ambitie Aantal verkeersdoden op gemeentewegen p.m Aantal letselslachtoffers op gemeentewegen p.m. p.m. p.m. -- Bron: viastat-online; gemeente heeft abonnement beëindigd Toelichting prestatie-indicator: Gegevens over zijn pas later dit jaar beschikbaar. Doelstelling 3 openbaar vervoer We bieden goed openbaar vervoer door het behouden en zo mogelijk uitbreiden van de (bestaande) lijnvoering. Bijlagenboek Jaarstukken 29

30 2014 Ambitie Aantal lokale en regionale buslijnen Bron: lijnnetkaart vervoerder Toelichting prestatie-indicator: De buslijn tussen Etten-Leur en Zevenbergen (bus 2019) is een proef. Het gebruik van deze lijn wordt najaar 2017 beoordeeld. Doelstelling 4 parkeren We bieden voldoende parkeermogelijkheden voor auto en fiets voor bewoners, bezoekers en bedrijven Ambitie Percentage van de inwoners dat (zeer) tevreden is over het aanbod aan parkeergelegenheid in de buurt Bron: Waarstaatjegmeente.nl -> Burgerpeiling ->Rapport burgerpeiling 2017-> Aanwezigheid van voorzieningen in de nabijheid Wat gingen we daarvoor doen en wat hebben we gedaan? De doelstellingen die niet volgens plan verlopen (geel en rood) lichten we hieronder toe. 1 e Berap 2 e Berap Rekening Te doen Voorbereiden en gefaseerd uitvoeren van een plan voor aanpassing Stijn Streuvelslaan, Kerkwerve en Withofstraat aan uitgangspunten Duurzaam Veilig. Monitoring verkeer en inventarisatie doorgaand verkeer Het gefaseerd (wijkgewijs) inventariseren van de bestaande parkeersituatie en opzetten van informatiesysteem. Toelichting De voorbereiding van dit plan start voorjaar We hadden in onvoldoende uren om de voorbereiding op te pakken. Etten-Leur maakt gebruik van een regionaal verkeersmodel. De deelnemende gemeenten waren van plan om gelijktijdig te tellen. Dit idee is verlaten. Etten-Leur telde op haar eigen wegen. In 2017 krijgt een extern bureau opdracht de telgegevens te verwerken in het regionaal verkeersmodel. Door een wisseling van personeel was onvoldoende capaciteit beschikbaar om een volledig informatiesysteem parkeren op te zetten. Veel tijd ging uit naar de nieuwe regeling voor centrumparkeren. We hebben incidenteel wel locaties geïnventariseerd (bijvoorbeeld rondom de Namenstraat). Bijlagenboek Jaarstukken 30

31 Wat zou het gaan kosten en wat heeft het gekost? Raming (primitief) Raming (actueel) Resultaat (bedragen x 1.000) Lasten Baten Totaal saldo van baten en lasten product Mutaties eigen vermogen: Toevoeging reserves Onttrekking reserves Resultaat product Waar worden de verschillen door veroorzaakt? Onderwerp (bedragen x 1.000) Bedrag V/N Kapitaallasten projecten GVVP 100 V Onttrekking Kapitaallasten GVVP aan reserves -100 N Parkeergarage 28 V Overig 13 V Resultaat product 41 V Bijlagenboek Jaarstukken 31

32 Product 2.5 Veiligheid Welke maatschappelijke effecten willen we bereiken? In Etten-Leur is het prettig wonen, werken en leven. Doelstellingen op programmaniveau: Etten-Leur is veilig, heel, schoon, groen en alles is goed bereikbaar en toegankelijk. Productdoelstellingen en prestatie-indicatoren Burgers voelen zich veilig in hun buurt In 2019 voelen vier op de vijf bewoners zich nog steeds veilig in de buurt. Eigen verantwoordelijkheid van partners en aanpak op wijkniveau staan daarbij voorop. De aandacht voor veiligheid geldt voor alle beleidsvelden en maatregelen worden in samenhang genomen. Minder lokale regels, meer eigen verantwoordelijkheid We maken een verschil tussen landelijke (verplichte) regels en lokale regels. We kunnen zelf bepalen welke lokale regels we handhaven of invoeren. De komende vier jaar gaan we een slag maken door het aantal bindende regels voor inwoners en bedrijven te verminderen. We treden hierover in overleg met onze partners. Bij vaststelling van elke nieuwe regel gaan we na of andere regels kunnen worden geschrapt. De regelgeving in de dienstverlening is zodanig verminderd en de processen zijn zodanig geoptimaliseerd dat doorlooptijden zo kort mogelijk zijn met behoud van kwaliteit. Doelstelling 1 Veiligheid Het bevorderen en optimaliseren van een veilige woon-, werk en leefomgeving (objectief en subjectief) Ambitie Veiligheidsmonitor 6,8-6,8 - Percentage van de inwoners dat zich altijd of meestal veilig voelt in de buurt Bron: Waarstaatjegemeente.nl -> Burgerpeiling -> Rapport burgerpeiling > Verbondenheid met de buurt Toelichting prestatie-indicator veiligheidsmonitor/burgerpeiling WSJG: Tot en met 2014 werden via de Veiligheidsmonitor cijfers verzameld die leidden tot een prestatie-indicator. Centraal staan onder meer de leefbaarheid van en overlast in de woonbuurt, de veiligheidsbeleving, slachtofferschap van veel voorkomende criminaliteit en de mening over het functioneren van de politie en gemeenten. Vanaf wordt jaarlijks een burgerpeiling uitgevoerd onder de titel: Waar staat de gemeente Etten-Leur? Dit onderzoek is niet helemaal gelijk aan dat van de Veiligheidsmonitor maar richt zich ook op soortgelijke items Bijlagenboek Jaarstukken 32

33 Doelstelling 2 Lokale regelgeving Doelmatige handhaving waardoor overtredingen van wet- en regelgeving worden beëindigd en preventieve werking plaatsvindt. Percentage van de inwoners dat het (helemaal) eens is met de stelling dat de gemeente voldoende toeziet op het naleven van regels. Bron: Waarstaatjegemeente.nl -> Burgerpeiling -> Deelnemers Ambitie % 35% 35% 36% Wat gingen we daarvoor doen en wat hebben we gedaan? De doelstellingen die niet volgens plan verlopen (geel en rood) lichten we hieronder toe. 1 e Berap 2 e Berap Rekening Te doen Geen afwijkingen Toelichting Wat zou het gaan kosten en wat heeft het gekost? Raming (primitief) Raming (actueel) Resultaat (bedragen x 1.000) Lasten Baten Totaal saldo van baten en lasten product Mutaties eigen vermogen: Toevoeging reserves Onttrekking reserves Resultaat product Waar worden de verschillen door veroorzaakt? Onderwerp (bedragen x 1.000) Bedrag V/N Overig 26 V Resultaat product 26 V Bijlagenboek Jaarstukken 33

34 Product 2.6 Duurzaamheid Welke maatschappelijke effecten willen we bereiken? In Etten-Leur is het prettig wonen, werken en leven. Doelstellingen op programmaniveau: Etten-Leur is veilig, heel, schoon, groen en alles is goed bereikbaar en toegankelijk. Productdoelstellingen en prestatie-indicatoren Economie, ecologie en algemeen welbevinden zijn in balans Ook de komende jaren is duurzaamheid de rode draad die door alle beleidsvelden heen loopt. Telkens wordt gezocht naar een goede balans tussen economie, ecologie en samenleving (integraal en gebiedsgericht). Hergebruik van goederen draagt bij aan een duurzame en circulaire economie. We hebben dit bereikt door onze partners bewust te maken van de belangen voor de toekomstige generaties en samen te werken aan projecten. Een breed aanbod van natuur- en milieu educatie - projecten is beschikbaar voor jong en oud. In 2020 zijn doelstellingen uit het Landelijk Energieakkoord op regionaal niveau gehaald. Lokaal ligt het accent op het terugdringen van het energieverbruik bij bestaande panden en de verhoging van het aandeel duurzame energie. De bodemkwaliteit vormt geen belemmering voor gewenst gebruik, de ecologische groenstructuur is behouden en ontwikkeld, de biodiversiteit is vergroot, sinds 2010 is het aantal geluidgehinderden niet meer toegenomen en de luchtkwaliteitsgrenswaarden worden niet overschreden (Milieuvisie ). Doelstelling 1 Controle en handhaving Doelmatige controle en handhaving waardoor overtredingen van wet- en regelgeving worden voorkomen dan wel beëindigd en preventieve werking plaatsvindt. Ambitie 2014 Percentage controles milieu Toelichting prestatie-indicator controles milieu: De bedrijven zijn onderverdeeld in vijf categorieën. De bedrijven in categorie A worden niet bezocht, de bedrijven in de categorie B1 eens in de tien jaar, in categorie B2 eens in de drie jaar en in de categorieën C en D (de zwaarste categorie, het betreft de vergunningsplichtige bedrijven) elk jaar. Controles staan los van meldingen klachten. Doelstelling 2 Bodem Geen risico voor de gezondheid van inwoners als gevolg van bodemverontreiniging. Spoedeisende gevallen van bodemverontreiniging worden gesaneerd en de overige gevallen worden beheerst. Ambitie 2014 Aantal spoedeisende saneringen Bijlagenboek Jaarstukken 34

35 Doelstelling 3 Energie In 2020 zijn doelstellingen uit het Landelijk Energieakkoord op regionaal niveau gehaald Ambitie Percentage CO2 reductie 1,5 1,5 1,5 - Percentage hernieuwbare energie 9,2 9,6 12,0 - Percentage energiebesparing ten opzichte van ,0 10,0 12,0 - Aantal aangepaste woningen met twee energielabel stappen Toelichting prestatie-indicatoren CO2 reductie, hernieuwbare energie en energiebesparing: De gegevens uit landelijke klimaatmonitor zijn nog niet beschikbaar. Toelichting prestatie-indicator aanpassingen energielabels: We hebben geen concrete gegevens voor handen. In de registratie van de energielabels worden energiebesparende maatregelen niet verwerkt. We onderzoeken de toepassing van een andere indicator (bijvoorbeeld de gemiddelde energie-index). Doelstelling 4 Geluid In 2020 is er geen sprake is van ernstige geluidhinder (> 63 db). De geluidbelasting ten gevolge van verkeer (rail- en wegverkeer) en industrie op geluidgevoelige objecten is, uitgedrukt in aantal (ernstig) geluidgehinderden, niet toegenomen. Ambitie 2014 Aantal ernstig geluidgehinderden Doelstelling 5 Luchtkwaliteit In 2020 zijn de emissies van landbouw en industrie verminderd met 20 % ten opzichte van Er is een streven om de luchtkwaliteit voor het hele grondgebied te verbeteren (dus ook op plaatsen waar de luchtkwaliteit voldoet aan de grenswaarden). Het gemotoriseerde verkeer is een belangrijke bron van luchtverontreiniging (fijn stof en stikstofdioxide). Samen met de regio wordt ingezet op duurzame mobiliteit. Ambitie 2014 Percentage afname emissies ten opzichte van * *Toelichting prestatie-indicator: Dit percentage is een raming omdat nauwkeurige gegevens niet beschikbaar zijn. Bijlagenboek Jaarstukken 35

36 Wat gingen we daarvoor doen en wat hebben we gedaan? De doelstellingen die niet volgens plan verlopen (geel en rood) lichten we hieronder toe. 1 e Berap 2 e Berap Rekening Te doen Afronden bodemsaneringen Vosdonk en De Keen. Vaststellen van 0-situatie op het gebied van energie/duurzaamheid en het in beeld brengen van de financiële consequenties voor gemeentelijke accommodaties. In het najaar wordt aanpak uitgewerkt. Stimuleren en faciliteren verbeteren woningvoorraad (o.a. levensloopbestendig maken en verlagen energiegebruik). Actieve deelname in Deal Stroomversnelling koopwoningen en Brabantse Deal Nul-op-de Meter. Inzet realiseren van een aantal NoM-pilotwoningen. Vaststellen van normen voor geuremissie (geurvisie en verordening). Verbeteren natuurtoets bij ruimtelijke plannen Opstellen programma hoe en waar biodiversiteit kan worden verbeterd. Toelichting We hebben voor twee verontreinigingsbronnen op het bedrijventerrein Vosdonk een alternatieve saneringsdoelstelling aan de OMWB voorgelegd. We hebben nog geen akkoord. De bodemsanering in de wijk De Keen is afgerond. De OMWB heeft nog geen goedkeuring verleend. In brachten we de maatregelen ter beperking van het energieverbruik in gemeentelijke panden in beeld. De inventarisatie stelt ons in staat om in 2017 concrete plannen op te pakken. In experimenteerden we met pilots voor NulopdeMeterwoningen en Wonen met Gemak. De ervaring met deze pilots nemen we mee in een definitief plan als onderdeel van het Uitwerkingsprogramma Wonen. Op beide onderwerpen maakten we afspraken met Woonstichting en Huurdersbelangenvereniging. Het effect van (intensieve) veeteelt op de gezondheid krijgt volop de aandacht. Rijk en provincie denken na over richtlijnen. We zien een direct verband met de normen voor geuremissie. We wachten deze richtlijnen af. Een voorstel voor de geuremissie komt in de loop van We hebben met de plannen voor verbetering van de natuurtoets gewacht op de nieuwe Natuurwet. Deze wet is op 1 januari 2017 in werking getreden. We toetsten het afgelopen jaar ruimtelijke plannen aan de oude wet en het daarop afgestemde beleid. We koppelen een programma ter verbetering van de biodiversiteit aan de omgevingsvisie. Eind 2017 beschikken we over een concept. Bijlagenboek Jaarstukken 36

37 Wat zou het gaan kosten en wat heeft het gekost? Raming (primitief) Raming (actueel) Rekening Resultaat (bedragen x 1.000) Lasten Baten Totaal saldo van baten en lasten product Mutaties eigen vermogen: Toevoeging reserves Onttrekking reserves Resultaat product Waar worden de verschillen door veroorzaakt? Onderwerp (bedragen x 1.000) Bedrag V/N Overig 10 V Resultaat product 10 V Bijlagenboek Jaarstukken 37

38 Product 2.7 Wegen Welke maatschappelijke effecten willen we bereiken? In Etten-Leur is het prettig wonen, werken en leven. Doelstellingen op programmaniveau: Etten-Leur is veilig, heel, schoon, groen en alles is goed bereikbaar en toegankelijk. Productdoelstellingen en prestatie-indicatoren Het openbaar gebied is toegankelijk en schoon Ons wegennet voldoet aan vastgestelde onderhoudsniveaus. (zie toelichting prestatie indicatoren). De wegen die nog niet voldoen worden volgens planning heringericht of herstraat. Elke inwoner en bezoeker kan veilig op de plek van bestemming komen. Het regulier onderhoud blijft op bestaand niveau maar we zoeken naar slimme combinaties met bewoners en bedrijven om deze taak te ondersteunen of over te nemen (o.a. door centrum-, parkmanagement en/of buurtinitiatieven). Deze combinaties bieden kansen voor werk boven uitkering of tegenprestatie bij uitkering. Het energieverbruik bij de openbare verlichting neemt vanaf 2013 elk jaar met 2 % af. De netheid is steeds meer een taak van de bewoners en bedrijven. Doelstelling 1 Beheer Bereiken en behouden van de kwaliteit van de openbare ruimte (verhardingen technisch onderhoud en vegen -, verkeersmaatregelen en openbare verlichting) door beheer overeenkomstig de normen in de nota Beheren op Niveau en het Beleidsplan Openbare Verlichting. Percentage van de inwoners dat het (helemaal) eens is met de stelling dat straten, paden en trottoirs in buurt goed begaanbaar zijn. 1 Ambitie Percentage van de inwoners dat vindt dat er weinig dingen in de buurt kapot zijn. 2 Kwaliteitsniveau van de openbare ruimte. Centrumgebied (gewenst niveau: 4) 3, ,6 Bijzondere omgeving (gewenst niveau: 4) 3, ,9 Groengebieden (gewenst niveau: 4) 3, ,9 Hoofdwegenstructuur (gewenst niveau: 3) 3, ,6 Fietspaden (gewenst niveau: 4) 3, ,7 Woonwijken (gewenst niveau: 3) 3, ,5 Buitengebied (gewenst niveau: 2) 3, ,7 Bedrijventerrein (gewenst niveau: 3) 3, ,6 Energieverbruik openbare verlichting (in KWH * 1.000) ** 1. Bron: Waarstaatjegemeente.nl -> Burgerpeiling -> Rapport burgerpeiling > Staat openbare ruimte 2. Bron: Waarstaatjegemeente.nl -> Burgerpeiling -> Rapport burgerpeiling > Staat openbare ruimte ** Door grootschalige renovatie en uitbreiding van het aantal lichtpunten kunnen we hier geen getal aangeven. -Toelichting prestatie-indicatoren: Kwaliteitsniveaus: 4 = Hoog (Centrum, Parklaan en Roosendaalseweg, bijzondere woonomgevingen en fietspaden), 3 = Gemiddeld (woonwijken en bedrijventerreinen) en 2 = Sober (buitengebied). De norm voor de hoofdwegenstructuur is in het algemeen vastgesteld op 3, met uitzondering van de Parklaan en de Roosendaalseweg welke op 4 zijn vastgesteld. Bijlagenboek Jaarstukken 38

39 -Toelichting prestatie-indicator openbare verlichting: conform beleidskader is de doelstelling een vermindering van 2% per jaar; echter hier zit wel een ondergrens aan. Doelstelling 2 Bereikbaarheid bij winterse omstandigheden Het zo goed als mogelijk bereikbaar houden van de gemeente voor bewoners en bezoekers zodat iedereen zijn bestemming op een zo veilig mogelijke manier kan bereiken. Er zijn nog geen concrete normen vastgesteld die als indicator kunnen dienen Ambitie Wat gingen we daarvoor doen en wat hebben we gedaan? De doelstellingen die niet volgens plan verlopen (geel en rood) lichten we hieronder toe. 1 e Berap 2 e Berap Rekening Te doen Behoud van kwaliteitsniveau door het herstraten Korte Brugstraat (Plantijnlaan-Brandseweg), Lage Donk, Vondellaan, Marnixstraat Moeskens, Namenstraat, Vlaanderenstraat, Luxemburgstraat, Luikstraat, van t Hoffstraat (Lindenbleek- Concordialaan), straten omsloten door Concordialaan, Van Rooylaan, Antwerpenlei en van t Hoffstraat, Banjostraat en Huygenslaan. Het herstellen van de asfaltverharding van de Haagse Dijk, Hoge Weg en Bollenstraat Tevens het herstraten van diverse voet- en fietspaden. Vanuit het investeringsplan zijn de volgende werken opgenomen: Bisschopsmolenstraat (deel aansluitend aan centrum) en het gefaseerd inrichten van Withofstraat-Kerkwerve-Stijn Streuvelslaan). Stimuleren en faciliteren initiatieven van derden voor uitbreiden aanbod digitale infrastructuur (glasvezelnet-breedband). Toelichting We hechten grote waarde aan een goede bereikbaarheid. In werd lopend werk afgerond en (uitgesteld) werk op de Lange Brugstraat, Bisschopsmolenstraat, Wilgenlaan, Lichttorenhoofd, Vedelring-Prealle, Bollenstraat, langs het Schoonhout en rondom het KSE-terrein uitgevoerd. Om de bereikbaarheid te garanderen, werd het herstraten van wegen uitgesteld. Wel hebben we voor wegen plannen voorbereid en al aanbesteed. Op sommige wegen start het werk begin Andere wegen pakken we dat jaar op. De voorbereiding duurt soms langer omdat we tijd nemen voor overleg met bewoners. Bij andere wegen kan herstraten pas starten nadat riolering is vervangen/hersteld (zie productblad riolering). De herinrichting van de Bisschopsmolenstraat is bijna klaar. De voorbereiding van het plan tot het gefaseerd herinrichten van het tracé Withofstraat - Kerkwerve-Stijn Streuvelslaan pakten we nog niet op. We hadden hiervoor geen tijd. De RWB werkt aan een samenwerkingsverband tussen de West-Brabantse gemeenten en een contractpartner voor de aanleg van breedband in het buitengebied. De aanleg is voorzien in Daarnaast zijn er voor het stedelijk gebied geen concrete initiatieven. Bijlagenboek Jaarstukken 39

40 Te doen In overleg uitwerken van plannen voor ondersteuning of overdracht van regulier onderhoud in het kader van centrum- en parkmanagement en burgerinitiatieven (schoonhouden, onkruid bestrijden etc. geen herstel). Toelichting Over de mogelijkheden tot overdracht van regulier onderhoud zijn wij in gesprek met vertegenwoordigers van het Winkelhart (centrummanagement) en de Industriële Kring (parkmanagement). Deze partners zijn nog niet zover om plannen op te pakken. Wat zou het gaan kosten en wat heeft het gekost? Raming (primitief) Raming (actueel) Resultaat (bedragen x 1.000) Lasten Baten Totaal saldo van baten en lasten product Mutaties eigen vermogen: Toevoeging reserves Onttrekking reserves Resultaat product Waar worden de verschillen door veroorzaakt? Onderwerp (bedragen x 1.000) Bedrag V/N Openbare verlichting 288 V Ontrekking kapitaallasten Liesbosweg -85 N Overig -27 N Resultaat product 176 V Bijlagenboek Jaarstukken 40

41 Product 2.8 Openbaar Groen Welke maatschappelijke effecten willen we bereiken? In Etten-Leur is het prettig wonen, werken en leven. Doelstellingen op programmaniveau: Etten-Leur is veilig, heel, schoon, groen en alles is goed bereikbaar en toegankelijk Productdoelstellingen en prestatie-indicatoren De kwaliteit van het groen kan alleen worden behouden door meer inzet van bewoners en bedrijven. Per woning is nog steeds minimaal 80 m² openbaar groen aanwezig. Het regulier onderhoud blijft op bestaand niveau maar we zoeken naar slimme combinaties met bewoners en bedrijven (5 O s) om deze taak te ondersteunen of over te nemen (o.a. door centrum- en parkmanagement en/of buurtinitiatieven). Onze begraafplaatsen bevatten voldoende capaciteit voor de reguliere graven. Voor de urnentuin zal wel een uitbreiding noodzakelijk zijn. De kwaliteit van de inrichting en het beheer van de begraafplaatsen zijn afgestemd op de inkomsten. In 2019 vindt 67% van de bewoners dat de perken en plantsoenen in zijn buurt goed wordt onderhouden. Handhaving en campagnes hebben geleid tot 30% minder klachten over hondenpoep en hondenoverlast. Doelstelling 1 groenstructuur Het beschermen en zo mogelijk versterken van het openbaar groen in bestaand stedelijk gebied alsmede het versterken van de samenhang van het groen met oog voor landschappelijke, ecologische, stedenbouwkundige en cultuurhistorische patronen volgens de beleidsregels in de Groenbeleidsnota. Doelstelling 2 groennorm Het behouden van een hoeveelheid openbaar groen van 80 m² groen per woning in het stedelijk gebied. Ambitie 2014 Groennorm: 80 m² per woning 88,2 88, ,2 Toelichting prestatie-indicatoren: De berekening van de hoeveelheid groen per woning is gebaseerd op wat de burger ervaart als openbaar groen. Hier kunnen dus ook oppervlaktes van bijvoorbeeld de Woonstichting bij zitten. In de groenbeleidsnota is omschreven dat het bovenwijkse groen niet meegenomen mag worden in het bepalen van de hoeveelheid openbaar groen per woning. Het bovenwijkse groen is het groen dat niet aan een bepaalde wijk toegewezen kan worden en/of een bovenwijkse functie heeft. De hoeveelheid groen per woning valt beduidend hoger uit als de berekening van Dit heeft te maken met het gegeven dat er minder groen als bovenwijks is aangemerkt en dit keer ook het oppervlaktewater is meegenomen als openbaar groen Bijlagenboek Jaarstukken 41

42 Doelstelling 3 beheer Het behouden en verbeteren van de kwaliteit van het openbaar groen, de begraafplaatsen, hondenuitlaatvoorzieningen en (gemeentelijke) waterlopen door beheer overeenkomstig de normen in de nota Beheren op Niveau, de notitie Uitvoeringsmaatregelen betreffende honden en het Slootbeheerplan. Percentage van de inwoners dat het (helemaal) eens is met de stelling dat perken, plantsoenen en parken in de buurt goed onderhouden worden. 1 Realisatie Realisatie Ambitie Realisatie Kwaliteitsniveau van de openbare ruimte volgens schouw: Centrumgebied (gewenst niveau:4) 3,7 3,7 4 4,1 Bijzondere omgeving (gewenst niveau:4) 3,7 3,6 4 4,0 Groengebieden (gewenst niveau:4) 3,7 3,8 4 3,7 Hoofdwegenstructuur (gewenst niveau:3) 3,7 3,6 3 3,7 Woonwijken (gewenst niveau:3) 3,5 3,6 3 3,8 Buitengebied (gewenst niveau:2) 3,8 3,8 2 4,0 Bedrijventerrein (gewenst niveau:3) 3,6 3,7 3 3,9 1. Bron: Waarstaatjegemeente.nl -> Burgerpeiling -> Rapport burgerpeiling > Staat openbare ruimte Toelichting prestatie-indicatoren: Kwaliteitsniveaus: 4 = Hoog, 3 = Gemiddeld en 2 = Sober. De norm voor de hoofdwegenstructuur is in het algemeen vastgesteld op 3, met uitzondering van de Parklaan en de Roosendaalseweg welke op 4 zijn vastgesteld. Wat gingen we daarvoor doen en wat hebben we gedaan? De doelstellingen die niet volgens plan verlopen (geel en rood) lichten we hieronder toe. 1 e Berap 2 e Berap Rekening Te doen Uitwerken van plannen voor ondersteuning of overdracht van regulier onderhoud in het kader van centrum- en parkmanagement en burgerinitiatieven (bv. schoolprojecten). Toelichting In het gesprek met onze partners hebben we ondersteuning of overdracht van regulier onderhoud van groen in het kader van centrum- en parkmanagement aangekaart. Deze partners zijn nog niet zover om plannen op te pakken. We kregen geen geschikte burgerinitiatieven. Bijlagenboek Jaarstukken 42

43 Wat zou het gaan kosten en wat heeft het gekost? Raming (primitief) Raming (actueel) Resultaat (bedragen x 1.000) Lasten Baten Totaal saldo van baten en lasten product Mutaties eigen vermogen: Toevoeging reserves Onttrekking reserves Resultaat product Waar worden de verschillen door veroorzaakt? Onderwerp (bedragen x 1.000) Bedrag V/N Openbaar groen 150 V Project begraafplaatsen -125 N Snippergroen 45 V Overig -1 N Resultaat product 69 V Bijlagenboek Jaarstukken 43

44 Product 2.9 Riolering Welke maatschappelijke effecten willen we bereiken? In Etten-Leur is het prettig wonen, werken en leven. Doelstellingen op programmaniveau: Etten-Leur is veilig, heel, schoon, groen en alles is goed bereikbaar en toegankelijk. Productdoelstellingen en prestatie-indicatoren Geen vervuiling of schade door water Vervanging en beheer van riolering volgens het Gemeentelijk Rioleringsplan voorkomt zoveel als mogelijk overlast en vervuiling. Het doelmatig inzameien en transporteren van hemelwater (apart of gecombineerd met afvalwater) binnen de bebouwde kom beperkt schade bij hevige regenval. In beide situaties wordt uitgegaan van nul schademeldingen. Nadelige gevolgen voor het gebruik van panden en gronden bij een te hoge of te lage grondwaterstand worden voorkomen. Doelstelling 1 Afvalwater Overlast voor de gemeenschap en vervuiling van bodem en oppervlaktewater wordt zoveel als mogelijk voorkomen door het inzamelen en transporteren van afvalwater (apart en gecombineerd). Aantal woningen en bedrijven met wateroverlast bij gemengde riolering Ambitie Doelstelling 2 Hemelwater Schade door wateroverlast wordt zoveel als mogelijk voorkomen door doelmatig inzamelen en transporteren van hemelwater (apart of gecombineerd met afvalwater), binnen de bebouwde kom. Aantal woningen en bedrijven met wateroverlast bij gescheiden riolering Ambitie Doelstelling 3 grondwater Het voorkomen dat de grondwaterstand structureel nadelige gevolgen heeft voor de aan de grond gegeven bestemming. Er zijn nog geen concrete normen vastgesteld die als indicator kunnen dienen Ambitie Bijlagenboek Jaarstukken 44

45 Wat gingen we daarvoor doen en wat hebben we gedaan? De doelstellingen die niet volgens plan verlopen (geel en rood) lichten we hieronder toe. 1 e Berap 2 e Berap Rekening Te doen Uitvoeren maatregelen totaal riool bedrijventerrein Vosdonk alsmede de rioolvervanging in de Mon Plaisir en Vossendaal. Rioolvervanging in de straten Vondellaan, Huygenslaan, Luikstraat, Luxemburgstraat, van t Hoffstraat (Lindenbleek-Concordialaan), Kloosterlaan, en de straten omsloten door Concordialaan, Van Rooylaan, Antwerpenlei en van t Hoffstraat Reparatie aan de riolering in de straten Namenstraat, Moeskens, Marnixstraat, Banjostraat, Vlaanderenstraat (vooruitlopend op herstraatwerkzaamheden). Toelichting Voordat we konden starten met de voorbereiding van het werk aan de riolering op het bedrijventerrein Vosdonk moesten we overeenstemming hebben met het waterschap. Halverwege werden gemeente en waterschap het eens. We verwachten voor de voorbereiding nog een deel van 2017 nodig te hebben. De uitvoering start eind De geplande werkzaamheden voor rioolvervanging hebben we voor een aantal projecten al voorbereid en aanbesteed. De voorbereiding van andere projecten loopt. Deze projecten besteden we in de eerste helft van 2017 aan. Het werk wordt dat jaar uitgevoerd. De geplande werkzaamheden voor rioolreparatie hebben we voor een aantal projecten al voorbereid en aanbesteed. De voorbereiding van andere projecten loopt. Deze projecten besteden we in de eerste helft van 2017 aan. Het werk wordt dat jaar uitgevoerd. Wat zou het gaan kosten en wat heeft het gekost? Raming (primitief) Raming (actueel) Resultaat (bedragen x 1.000) Lasten Baten Totaal saldo van baten en lasten product Mutaties eigen vermogen: Toevoeging reserves Onttrekking reserves Resultaat product Bijlagenboek Jaarstukken 45

46 Waar worden de verschillen door veroorzaakt? Onderwerp (bedragen x 1.000) Bedrag V/N Riolering -55 N Toevoeging egalisatiereserve 55 V Overig 24 V Resultaat product 24 V Bijlagenboek Jaarstukken 46

47 Product 2.10 Afval Welke maatschappelijke effecten willen we bereiken? In Etten-Leur is het prettig wonen, werken en leven. Doelstellingen op programmaniveau: Etten-Leur is veilig, heel, schoon, groen en alles is goed bereikbaar en toegankelijk. Productdoelstellingen en prestatie-indicatoren We scheiden ons afval en dragen samen zorg voor minder zwerfafval De komende jaren gaan we verder met acties om afval beter te scheiden en de hoeveelheid restafval te beperken. We voldoen daarmee aan regionale afspraken 3. De eigen verantwoordelijkheid van inwoners is uitgangspunt. Zij houden rekening met hergebruik van goederen (circulaire economie). De tarieven voor inwoners zijn kostendekkend. De mate waarin inwoners zelf actief zijn, heeft een positieve invloed op de hoogte van het tarief. De gemeente faciliteert inwonersinitiatieven door het beschikbaar stellen van materiaal (bijvoorbeeld: vuilknijpers). Bewustwording en inwonersinitiatieven hebben er toe geleid dat in het huidige aantal afvalbakken in openbare ruimte aansluit op de (nog te ontwikkelen) plaatsingscriteria. Doelstelling 1 Afvalinzameling Het beperken van de hoeveelheid afval en het op een juiste wijze scheiden van het afval gericht op hergebruik, minder energieverbruik en lager gebruik van grondstoffen Ambitie Scheidingspercentage Hoeveelheid restafval in kg per burger Toelichting prestatie-indicator: In januari 2014 heeft de staatssecretaris de ambitie die is opgenomen in LAP2 nog verder aangescherpt in het programma Van Afval Naar Grondstof. In Van Afval Naar Grondstof staat dat 75 % van het huishoudelijk afval in 2020 geschikt moet zijn voor hergebruik. In de verdere toekomst moet 100 % van het huishoudelijk afval hergebruikt worden. 1 december 2014 heeft de staatssecretaris het Publiek Kader Huishoudelijk Afval en het Uitvoeringsprogramma Huishoudelijk Afval naar de Tweede Kamer gestuurd. Hierin is naast een hergebruiksdoelstelling ook een doelstelling voor de maximale hoeveelheid restafval (totaal van fijn en grof restafval) gedefinieerd, te weten 100 kilogram per inwoner in 2020 en 30 kilogram in Deze ambitie vormt voor de gemeente geen dwingend kader, maar is politiek hoogst actueel en wordt volop opgepakt door de markt. Op regionaal niveau (RWB) is als streven uitgesproken om naar een maximale hoeveelheid restafval van 150 kg per inwoner in 2017 te gaan. Vanaf 2019 wordt een aanzienlijke verbetering van de resultaten verwacht omdat dan een nieuw inzamelcontract ingaat. Dit contract biedt ruimte voor wijzigingen in de inzameling. Doelstelling 2 Dienstverlening Handhaven van het serviceniveau van de afvalinzameling. Er zijn hiervoor geen prestatie-indicatoren. 3 Regionale afvalvisie in perspectief Regio West Brabant d.d. 7 november Bijlagenboek Jaarstukken 47

48 Doelstelling 3 Zwerfafval Verminderen van de hoeveelheid aan zwerfafval in de openbare ruimte Ambitie Hoeveel zwerfafval in kg per inwoner 6,0 5,0 6,5 5,2 Percentage van de inwoners dat het (helemaal) eens is met de stelling dat de buurt schoon is Bron: Waarstaatjegemeente.nl -> Burgerpeiling -> Rapport burgerpeiling > Staat openbare ruimte 1. Wat gingen we daarvoor doen en wat hebben we gedaan? De doelstellingen die niet volgens plan verlopen (geel en rood) lichten we hieronder toe. 1 e Berap 2 e Berap Rekening Te doen Geen afwijkingen Toelichting Wat zou het gaan kosten en wat heeft het gekost? Raming (primitief) Raming (actueel) Resultaat (bedragen x 1.000) Lasten Baten Totaal saldo van baten en lasten product Mutaties eigen vermogen: Toevoeging reserves Onttrekking reserves Resultaat product Waar worden de verschillen door veroorzaakt? Onderwerp (bedragen x 1.000) Bedrag V/N Baten herbruikbaar afval 225 V Baten variabel en vastrecht -260 N Verwerkingskosten afval -103 N Onttrekking egalisatiereserve 144 V Overig -6 N Resultaat product - N Bijlagenboek Jaarstukken 48

49 Product 2.11 Vastgoed Welke maatschappelijke effecten willen we bereiken? In Etten-Leur is het prettig wonen, werken en leven. Doelstellingen op programmaniveau: Etten-Leur is veilig, heel, schoon, groen en alles is goed bereikbaar en toegankelijk. Etten-Leur biedt een gevarieerd, duurzaam en vraaggericht aanbod aan woningen en voorzieningen binnen het bestaand stedelijk gebied. Productdoelstellingen en prestatie-indicatoren Minder gemeentelijk vastgoed 4, kostprijsdekkende huur en meer samenwerken De komende jaren gaan we de omvang aan gemeentelijke accommodaties terugbrengen met ruim 10% tot circa m² bruto vloer oppervlakte. We maken een onderscheid tussen verhuur voor maatschappelijke en commerciële doeleinden. In 2019 verhuren we alleen nog maar ruimten voor maatschappelijke doeleinden aan gebruikers die een bijdrage leveren aan de verwezenlijking van maatschappelijke doelen. Hierbij is het streven om de huur beter af te stemmen op de kosten. Voor het gebruik van gemeentelijke accommodaties voor commerciële doeleinden betaalt men een marktconforme huur. De bezettingsgraad van het gemeentelijk vastgoed bedraagt 75 % doordat meerdere gebruikers van beschikbare ruimten gebruik maken. De resterende vraag naar ruimten wordt ingevuld door (bestaand) vastgoed van derden. Indien nodig passen we regels voor gebruik aan. Binnen twee jaar zijn vraag en aanbod voor een ieder via een digitale marktplaats te raadplegen. Het onderhoudsniveau voor gemeentelijke gebouwen is goed. Bij lopende projecten is bestaand budget leidend voor de ambitie op het gebied van energieverbruik (brede scholen Banakkers en Grauwe Polder, zwembad, Nieuwe Nobelaer). Nieuwe projecten voldoen zoveel mogelijk aan het ambitieniveau in het Convenant Duurzaam Bouwen West Brabant (nieuwbouw: Gemeentelijke Praktijk Richtlijn GPR 8 voor energieverbruik). Het uitgangspunt voor bestaande gemeentelijke accommodaties wordt nader bepaald. Gemeentelijke publieke accommodaties zijn toegankelijk voor personen met een beperking (Wmo-proof). Doelstelling 1 Baten/lasten vastgoed De kosten van het (gemeentelijk) vastgoed wordt geoptimaliseerd door te investeren in nieuwbouw en het afstoten van gebouwen en terreinen. Huurbaten worden beter afgestemd op de kosten. Ambitie 2014 Omvang gemeentelijk vastgoed in m² Maatschappelijk vastgoed is een verzamelbegrip. Doorgaans wordt gedoeld op een gebouw of terrein met een publieke functie op het gebied van onderwijs, sport, cultuur, welzijn, maatschappelijke opvang en/of zorg-medisch. Het beschikken over vastgoed is geen doel op zich. Vastgoed wordt ingezet om beleidsdoelen uit de programma s 1, 2 en 3 te realiseren. Dit product betreft alleen maatschappelijk vastgoed in eigendom van de gemeente. Het vastgoed voor huisvesting van het ambtelijk apparaat en de bestuursfunctie valt onder de kostenplaatsen (Stadskantoor) en (BVC) en vormt onderdeel van de tarievenstructuur. Bijlagenboek Jaarstukken 49

50 Doelstelling 2 gebruik De bezettingsgraad van gebouwen en terreinen wordt verhoogd door multifunctioneel gebruik. Ambitie 2014 Percentage bezettingsgraad gebouwen % 75% Doelstelling 3 Kwaliteit Het onderhoudsniveau voor gemeentelijke gebouwen is goed. Voor gebouwen waarvan het gebruik wordt beëindigd wordt het niveau minimum aangehouden. Percentage gemeentelijke gebouwen dat voldoet aan onderhoudsniveau goed (alleen in eigendom te houden gebouwen). Percentage panden dat voldoet aan gestelde duurzaamheidsnorm. Ambitie p.m. - Percentage panden dat Wmo proof is - - p.m. - Toelichting prestatieindicatoren: In hebben we het gemeentelijk vastgoed geïnventariseerd en een plan van aanpak opgesteld. Vanaf 2017 pakken we de werkzaamheden concreet op.. Wat gingen we daarvoor doen en wat hebben we gedaan? De doelstellingen die niet volgens plan verlopen (geel en rood) lichten we hieronder toe. 1 e Berap 2 e Berap Rekening Te doen Opleveren brede school Kerkwerve (3e kwartaal ) Aanpassen bestaand gemeentelijk vastgoed in relatie tot duurzaamheidsbeleid/energieconvenant. Maatregelen om gemeentelijke gebouwen WMO proof te maken. Verkopen locatie Banakkerstraat 39 en/of voorbereiden plan voor (vervangende) nieuwbouw. Toelichting In de tweede bestuursrapportage meldden we een vertraging in de oplevering van de brede school. De school werd februari 2017 geopend. In brachten we de maatregelen ter beperking van het energieverbruik in gemeentelijke panden in beeld. De inventarisatie stelt ons in staat om in 2017 concrete plannen op te pakken. In brachten we de maatregelen ter verbetering van gebruik van gemeentelijke panden door mensen met een beperking in beeld. De inventarisatie stelt ons in staat om in 2017 concrete plannen op te pakken. We hadden geen uren om een plan voor nieuwbouw op deze locatie op te stellen. Verkoop was nog niet mogelijk. Medio 2017 komen we met een voorstel voor deze locatie. We betrekken Bijlagenboek Jaarstukken 50

51 Te doen Verbeteren informatie over beschikbaarheid maatschappelijk vastgoed (marktplaats via digitaal platform en aanwijzen vastgoedmakelaar). Toelichting daarbij de resultaten van regionaal woningmarktonderzoek naar behoud van de kwaliteit van de bestaande woningvoorraad. Dit onderzoek bevat aanbevelingen voor de invulling voor de nieuwbouw in de komende jaren. In hadden we onvoldoende tijd om een marktplaats maatschappelijk vastgoed op te pakken. Deze marktplaats kan alleen tot stand komen als alle eigenaren van maatschappelijk vastgoed meedoen. In januari 2017 spraken we met deze eigenaren. In maart staat een nieuw overleg gepland. Hoewel zij aanvankelijk enthousiast waren, zien we op dit moment een kentering. Na het overleg van maart weten we meer over de kans van slagen. Wat zou het gaan kosten en wat heeft het gekost? Raming (primitief) Raming (actueel) Resultaat (bedragen x 1.000) Lasten Baten Totaal saldo van baten en lasten product Mutaties eigen vermogen: Toevoeging reserves Onttrekking reserves Resultaat product Waar worden de verschillen door veroorzaakt? Onderwerp (bedragen x 1.000) Bedrag V/N Kapitaallasten investeringen 204 V Onttrekking aan reserves -204 N Overig -10 N Resultaat product -10 N Bijlagenboek Jaarstukken 51

52 Programma 3 Samenleven Producten: 3.1 Maatschappelijke ondersteuning 3.2 Gezondheidszorg 3.3 Jeugd 3.4 Vervallen m.i.v. begroting 3.5 Onderwijs 3.6 Voorschoolse voorzieningen 3.7 Sport 3.8 Cultuur, toerisme en recreatie 3.9 Wijken 3.10 Werk 3.11 Inkomen 3.12 Minima Bijlagenboek Jaarstukken 52

53 Product 3.1 Maatschappelijke ondersteuning Welke maatschappelijke effecten willen we bereiken? Iedereen doet mee in Etten-Leur. Doelstellingen op programmaniveau: De gemeente sluit aan op wat inwoners werkelijk nodig hebben om deel te kunnen (blijven) nemen aan de samenleving. De gemeente creëert in samenwerking met de O s de basisvoorwaarden om naar vermogen mee te kunnen doen in de samenleving. De gemeente faciliteert in samenwerking met de O s een voldoende en toegankelijk aanbod van voorzieningen. Productdoelstellingen en prestatie-indicatoren Eigen verantwoordelijkheid, initiatief en sociaal netwerk met vangnet van de gemeente We richten Etten-Leur zodanig in, dat iedereen zelfstandig kan meedoen aan de samenleving, ongeacht leeftijd, levensstijl of eventuele beperking. We stimuleren zoveel mogelijk eigen initiatief en zelfredzaamheid. We spreken inwoners aan op de verantwoordelijkheid voor zichzelf en hun omgeving. Wij faciliteren initiatieven van onze inwoners en partners om algemene en collectieve voorzieningen te realiseren. Wij bieden alleen ondersteuning aan die inwoners en kwetsbare groepen die niet in staat zijn zelf of met behulp van hun sociale netwerk hun problemen op te lossen. De druk op de mantelzorg neemt de komende jaren toe. Wij bereiken steeds meer mantelzorgers en bieden ondersteuning op individuele basis wanneer zij daar behoefte aan hebben. Wij doen een beroep op inwoners om vrijwillig een bijdrage te leveren aan de samenleving. Wij stimuleren en faciliteren vrijwilligers om ervoor te zorgen dat we met zoveel mogelijk vrijwilligers het bestaande voorzieningenaanbod in stand kunnen houden. Doelstelling 1 Het stimuleren van eigen initiatief en zelfredzaamheid 2014 Ambitie Waardering inspanning gemeente om inwoners te 6,5 6,6 6,7 6,6 laten deelnemen (score 1 op 10) 1 Aandeel inwoners dat actief is in het verenigingsleven 2 61% 59% 61% 62% 1 Bron en onderliggende informatie: Burgerpeiling 2 Bron en onderliggende informatie: WaarStaatJeGemeente.nl -> dashboard Etten-Leur -> Burgerpeiling Doelstelling 2 Het bieden van maatwerkvoorzieningen 2014 Ambitie Score kwaliteit van dienstverlening toegang Wmoloket 7,5 7,5 7,5 - Elz 1 Percentage aanmeldingen dat wordt opgelost in het sociaal netwerk of met algemene/-collectieve voorzieningen 2 1 Bron: cliënttevredenheidsonderzoek Etten-Leur, geen meting in. Bron: moet nog ontwikkeld worden Doelstelling 3 Ondersteuning en waardering van mantelzorgers Bijlagenboek Jaarstukken 53

54 2014 Ambitie Aantal bereikte en geregistreerde mantelzorgers Percentage zwaar belaste mantel-zorgers 2 : de oudere mantelzorgers Volwassen mantelzorgers 18% 7% Bron: registratie van HOOM 2 Bron: GGD monitor ouderen en volwassenen. De GGD verricht vierjaarlijks gezondheidsmonitors onder de bevolking van Etten-Leur onder de vier doelgroepen ouderen (65 jaar en ouder), volwassenen(19-65 jaar), jongeren (11-19 jaar) en jeugd (0-11 jaar). De monitors voor de doelgroepen ouderen en volwassenen zijn uitgevoerd in Het percentage genoemd onder 2014 is uit de monitor Doelstelling 4 Ondersteuning en waardering van vrijwilligers 2014 Ambitie Aandeel inwoners dat actief is in het verenigingsleven 1 61% 59% 61% 62% 1 Bron en onderliggende informatie: WaarStaatJeGemeente.nl -> dashboard Etten-Leur -> Burgerpeiling Wat gingen we daarvoor doen en wat hebben we gedaan? 1 e Berap 2 e Berap Rekening Te doen De basisstructuur van de wij(k)teams doorontwikkelen Ontwikkelen monitor om gegevens en resultaten participatieniveau te meten. Herformuleren en uitvoeren van opgaven woonservicegebieden Etten-Leur Toelichting Omdat de middelen in 2017 beschikbaar komen, konden wij dit in nog niet uitvoeren. In hebben we een projectleider aangesteld. Naar aanleiding van het gehouden cliënttevredenheidsonderzoek Wmo bleek dat dit instrument nog verbetering behoeft. Samen met de adviesraden pakken we dit in 2017 op. Door capaciteitsgebrek stelden we het uitwerkingsplan wonen nog niet vast. Inmiddels zijn we wel het gesprek aangegaan met betrokken partijen op het terrein van wonen en zorg. Deze gesprekken krijgen begin 2017 een vervolg. Bijlagenboek Jaarstukken 54

55 Wat zou het gaan kosten en wat heeft het gekost? Raming (primitief) Raming (actueel) Resultaat (bedragen x 1.000) Lasten Baten Totaal saldo van baten en lasten product Mutaties eigen vermogen: Toevoeging reserves Onttrekking reserves Resultaat product Waar worden de verschillen door veroorzaakt? Onderwerp (bedragen x 1.000) Bedrag V/N Huishoudelijke Hulptoelage (HHT) (gesloten systeem) 287 V Rolstoelen (gesloten systeem) 99 V Huishoudelijke ondersteuning (gesloten systeem) 56 V Begeleiding WMO Zorg in Natura (gesloten systeem) -640 N Begeleiding WMO PGB (gesloten systeem) 339 V Cliëntondersteuning (gesloten systeem) 154 V Niet besteed deel investeringsimpuls (gesloten systeem) 194 V Mantelzorgwaardering (gesloten systeem) 49 V woonvoorzieningen (gesloten systeem) -37 N Overigen (gesloten systeem) -9 N Storting batig saldo WMO in reserve sociaal domein (gesloten systeem) -492 N GGD 55 V Overig 9 V Resultaat product 64 V Bijlagenboek Jaarstukken 55

56 Product 3.2 Gezondheidszorg Welke maatschappelijke effecten willen we bereiken? Iedereen doet mee in Etten-Leur. Doelstellingen op programmaniveau: De gemeente creëert in samenwerking met de O s de basisvoorwaarden om naar vermogen mee te kunnen doen in de samenleving. Productdoelstellingen en prestatie-indicatoren Gezond zijn doe je zelf, maar de gemeente helpt met preventie Wie gezond is doet mee, wie mee doet is gezond. Onze inwoners nemen zelf de verantwoordelijkheid voor het eigen gedrag en voor hun gezondheid. Onze rol ligt alleen bij preventie. We handhaven daarom samen met onze partners de preventieve activiteiten ter bestrijding van ongezond gedrag waarbij bestrijding van overgewicht, bewegingsarmoede, alcoholen drugsgebruik en sociaal isolement speerpunten zijn. In 2019 biedt Etten-Leur een dementievriendelijke samenleving aan mensen met dementie en hun mantelzorgers. Doelstelling 1 Het voorkomen van overmatig alcoholgebruik Percentage 1 dat niet voldoet aan de norm verantwoord alcoholgebruik 2 Ouderen Volwassenen Jaarlijks GGD onderzoek klas 2 Voortgezet Onderwijs Drinkt alcohol % 34% 20% % Ambitie % % Toelichting bij bovenstaande tabel: 1 Bron: GGD-monitor: de GGD verricht vierjaarlijks gezondheidsmonitors onder de bevolking van Etten-Leur onder de vier doelgroepen ouderen (65 jaar en ouder), volwassenen (18-65 jaar), jongeren (11-19 jaar) en jeugd (0-11 jaar). De scores ingevuld bij 2014 zijn uit de monitors van resp voor volwassenen en ouderen en uit 2011 voor jaar en uit 2013 voor 0-11 jaar. 2 Verantwoord alcoholgebruik mannen: maximaal 21 glazen/week, maximaal 5 glazen/drinkdag, maximaal 5 drinkdagen/week. Vrouwen: maximaal 14 glazen/week, maximaal 3 glazen/drinkdag, maximaal 5 drinkdagen/week. Bijlagenboek Jaarstukken 56

57 Doelstelling 2 Het voorkomen van drugsgebruik Percentage drugsgebruik 1 : Volwassenen dat de laatste 4 weken softdrugs heeft gebruikt Jongeren (12-18 jaar) dat wel eens drugs gebruikt 2 Jaarlijks GGD onderzoek klas 2 Voortgezet Onderwijs Heeft in de laatste 4 weken drugs gebruikt ,0% 5,0% 0,7% - - 0,9% Ambitie - 4,0% 0,6% - - 0,4% 1 Bron: GGD-monitor: de GGD verricht vierjaarlijks gezondheidsmonitors onder de bevolking van Etten-Leur onder de vier doelgroepen ouderen (65 jaar en ouder), volwassenen (18-65 jaar), jongeren (11-19 jaar) en jeugd (0-11 jaar). De scores ingevuld bij 2014 zijn uit de monitors van resp voor volwassenen en ouderen en uit 2011 voor jaar en uit 2013 voor 0-11 jaar. 2 De cijfers van deze indicator worden niet meer op lokaal niveau gemeten. Doelstelling 3 Het voorkomen van overgewicht en bewegingsarmoede Percentage inwoners met overgewicht 1 : Ouderen Volwassenen Jongeren Jongeren 0-11 Jaarlijks GGD onderzoek klas 2 Voortgezet Onderwijs Heeft overgewicht ,0% 47,0% 12,0% 6,9% Ambitie ,0% - 10,0% 9,0% 9,0% 1 Bron: GGD-monitor: de GGD verricht vierjaarlijks gezondheidsmonitors onder de bevolking van Etten-Leur onder de vier doelgroepen ouderen (65 jaar en ouder), volwassenen (18-65 jaar), jongeren (11-19 jaar) en jeugd (0-11 jaar). De scores ingevuld bij 2014 zijn uit de monitors van resp voor volwassenen en ouderen en uit 2011 voor jaar en uit 2013 voor 0-11 jaar. 2 De cijfers van deze indicator worden niet meer op lokaal niveau gemeten ,0% Doelstelling 4 Het terugdringen en voorkomen van depressie en eenzaamheid Er zijn geen indicatoren m.b.t. depressie. Percentage inwoners dat ernstig eenzaam is 1 : Ouderen Volwassenen ,0% 7,0% - - Ambitie Bron: GGD-monitor: de GGD verricht vierjaarlijks gezondheidsmonitors onder de bevolking van Etten-Leur onder de vier doelgroepen ouderen (65 jaar en ouder), volwassenen (18-65 jaar), jongeren (11-19 jaar) en jeugd (0-11 jaar). De scores ingevuld bij 2014 zijn uit de monitors van resp voor volwassenen en ouderen en uit 2011 voor jaar en uit 2013 voor 0-11 jaar. Doelstelling 5 Het vroeg signaleren en ondersteunen van dementerenden en hun omgeving Er zijn hiervoor geen prestatie-indicatoren. Bijlagenboek Jaarstukken 57

58 Wat gingen we daarvoor doen en wat hebben we gedaan? 1 e Berap 2 e Berap Rekening Te doen Onderzoek naar mogelijkheid om beweegtuin/trimparcours voor ouderen te realiseren Toelichting Het project is gekoppeld aan de start van buurtsportcoaches. Zij starten in Inmiddels heeft JT fitness het initiatief genomen voor een beweegtuin. Wat zou het gaan kosten en wat heeft het gekost? Raming (primitief) Raming (actueel) Resultaat (bedragen x 1.000) Lasten Baten Totaal saldo van baten en lasten product Mutaties eigen vermogen: Toevoeging reserves Onttrekking reserves Resultaat product Waar worden de verschillen door veroorzaakt? Onderwerp (bedragen x 1.000) Bedrag V/N Overig 57 V Resultaat product 57 V Bijlagenboek Jaarstukken 58

59 Product 3.3 Jeugd Welke maatschappelijke effecten willen we bereiken? Iedereen doet mee in Etten-Leur. Doelstellingen op programmaniveau: De gemeente sluit aan op wat inwoners werkelijk nodig hebben om deel te kunnen (blijven) nemen aan de samenleving. De gemeente creëert in samenwerking met de O s de basisvoorwaarden om naar vermogen mee te kunnen doen in de samenleving. De gemeente faciliteert in samenwerking met de O s een voldoende en toegankelijk aanbod van voorzieningen. Productdoelstellingen en prestatie-indicatoren De jeugd doet actief mee Wij zorgen er als gemeente samen met onze partners voor dat onze jeugd (0-18 jaar) de mogelijkheden heeft om actief mee te doen. In 2019 neemt de jeugd actief deel aan het sociale, economische en culturele leven en groeit veilig en gezond op. Meer gezinnen lossen hun opgroei- en opvoedproblemen op zonder tussenkomst van professionele zorg. De professionele zorg heeft een duurzaam effect op het gezin, omdat het gericht is op zelfredzaamheid. Doelstelling 1 Jeugd en zorg 2014 Ambitie Jeugdigen zonder ondersteuning Jeugdigen met jeugd- en opvoedhulp Zorg voor licht verstandelijk beperkte jeugd Jeugd geestelijke gezondheidszorg Totaal In starten we met de uitvoering van de nieuwe beleidsmonitor Jeugd. Deze leidt tot nieuwe prestatie-indicatoren die vanaf dat moment ook een plaats zullen krijgen in de P&C cyclus. In de begroting 2017 hebben wij inmiddels onderstaande tabel opgenomen. Wij voegen deze ter informatie toe 2014 Ambitie Percentage jongeren tot 18 jaar met jeugdhulp - 10,7% - 7,6% Percentage jongeren tot 18 jaar met jeugdbescherming - 0,8% - 1,0% Percentage jongeren van 12 tot 23 jaar met jeugdreclassering - 0,5% - 0,4% Percentage jongeren tot 18 jaar met jeugdhulp met verblijf 1-0,8% - 0,9% 1 Bron: WaarStaatJeGemeente.nl -> dashboard Etten-Leur -> jeugd en jeugdhulpverlening Doelstelling 2 Jeugd en ontwikkeling Percentage jeugd dat actief deelneemt aan sociaal, economisch en cultuur leven Ambitie % 80% 80% 80% Bijlagenboek Jaarstukken 59

60 Wat gingen we daarvoor doen en wat hebben we gedaan? 1 e Berap 2 e Berap Rekening Te doen Toelichting Inrichten cliënt tevredenheidsonderzoek. Vanwege andere prioriteiten pakken we in 2017 het cliënttevredenheidsonderzoek jeugd op samen met het cliënttevredenheidsonderzoek Wmo. Wat zou het gaan kosten en wat heeft het gekost? Raming (primitief) Raming (actueel) Resultaat (bedragen x 1.000) Lasten Baten Totaal saldo van baten en lasten product Mutaties eigen vermogen: Toevoeging reserves Onttrekking reserves Resultaat product Waar worden de verschillen door veroorzaakt? Onderwerp (bedragen x 1.000) Bedrag V/N Personeelskosten 48 V Brede impuls combinatiefuncties 93 V Collegewerkprogramma buurtsportwerk 60 V Overigen -6 N Jeugdzorg onderdeel jeugdbescherming (gesloten systeem) 56 V Niet vrij toegankelijke jeugdzorg (Zorg in natura en Landelijke transitie 564 V arrangementen) (gesloten systeem) verrekenen en verzekeren (gesloten systeem) -30 N Overige Jeugdzorg (gesloten systeem) -29 N storting voordelig saldo Jeugdzorg in reserve sociaal domein (gesloten -561 N systeem) onttrekking aan reserve Jeugdbeleid 3 V Resultaat product 198 V Bijlagenboek Jaarstukken 60

61 Product 3.5 Onderwijs Welke maatschappelijke effecten willen we bereiken? Iedereen doet mee in Etten-Leur. Doelstellingen op programmaniveau: De gemeente creëert in samenwerking met de O s de basisvoorwaarden om naar vermogen mee te kunnen doen in de samenleving. De gemeente faciliteert in samenwerking met de O s een voldoende en toegankelijk aanbod van voorzieningen. Productdoelstellingen en prestatie-indicatoren Brede scholen zijn het sociale hart van de wijk Middels de inrichting van een sluitend netwerk van onderwijs, welzijn en zorg rond kind en gezin bieden wij kinderen en jongeren maximale ontwikkelingsmogelijkheden. We voorkomen schooluitval. Doelstelling 1 Sluitend netwerk van onderwijs, welzijn en zorg met aanbod buitenschoolse activiteiten en leerlingenvervoer Kinderen en jongeren de mogelijkheid bieden om zich te ontwikkelen tot zelfstandige volwassenen, die actief deelnemen aan het sociale, economische en culturele leven middels het bieden van een kwalitatief sterk, divers en voldoende gespreid onderwijsaanbod, een sluitend aanbod van binnenen buitenschoolse activiteiten en leerlingenvervoer. Ambitie 2014 Deelname aan buitenschoolse activiteiten 1 27% 28% 25% 26% Oordeel ouders/kinderen over kwaliteit leerlingenvervoer - - 7,8-2 Percentage van inwoners dat van oordeel is dat het aanbod van basisonderwijs in de gemeente voldoende nabij is 3-91% 93% 93% 1 Bron: eigen registratie. Buitenschoolse activiteiten zijn alle activiteiten die door het samenwerkingsverband van de brede scholen aangeboden worden middels de verschillende activiteitenkalenders. Doelgroep is 4-12 jaar. Sinds 2013 hebben we een geautomatiseerd systeem om de aanmeldingen bij te houden. 2 Bron: eigen onderzoek, score In vond geen onderzoek plaats. 3 Bron en onderliggende informatie: WaarStaatJeGemeente.nl -> dashboard Etten-Leur -> onderwijs. Doelstelling 2 Brede school plus als hart van de wijk Door de organisatie van activiteiten in de brede scholen een bijdrage leveren aan de leefbaarheid en levendigheid in de wijk waarmee de brede school in staat gesteld wordt zich te manifesteren als sociaal hart van de wijk. Oordeel brede school als sociaal hart van de wijk 1 1 Gegevens op dit moment nog niet gemeten Ambitie Bijlagenboek Jaarstukken 61

62 Doelstelling 3 Terugdringen voortijdig schoolverlaten Het bieden van optimale kansen in de maatschappij en op de arbeidsmarkt voor jongeren, mede door een intensieve samenwerking met onderwijs en ondernemers Ambitie Aandeel voortijdig schoolverlaters 1 2,1% 1,9% 1,9% 1,9% 1 Bron en onderliggende informatie: WaarStaatJeGemeente.nl -> dashboard Etten-Leur -> onderwijs Wat gingen we daarvoor doen en wat hebben we gedaan? 1 e Berap 2 e Berap Rekening Te doen Geen afwijkingen Toelichting Wat zou het gaan kosten en wat heeft het gekost? Raming (primitief) Raming (actueel) Resultaat (bedragen x 1.000) Lasten Baten Totaal saldo van baten en lasten product Mutaties eigen vermogen: Toevoeging reserves Onttrekking reserves Resultaat product Waar worden de verschillen door veroorzaakt? Onderwerp (bedragen x 1.000) Bedrag V/N Leerlingenvervoer -70 N Overig -27 N Resultaat product -97 N Bijlagenboek Jaarstukken 62

63 Product 3.6 Voorschoolse voorzieningen Welke maatschappelijke effecten willen we bereiken? Iedereen doet mee in Etten-Leur. Doelstellingen op programmaniveau: De gemeente creëert in samenwerking met de O s de basisvoorwaarden om naar vermogen mee te kunnen doen in de samenleving. De gemeente faciliteert in samenwerking met de O s een voldoende en toegankelijk aanbod van voorzieningen. Productdoelstellingen en prestatie-indicatoren De jeugd doet actief mee Wij zorgen er als gemeente samen met onze partners voor dat onze jeugd (0-18 jaar) de mogelijkheden heeft om actief mee te doen. In 2019 neemt de jeugd actief deel aan het sociale, economische en culturele leven en groeit veilig en gezond op. Vanaf zijn alle voorschoolse voorzieningen zelfvoorzienend met behoud van kwaliteit. Doelstelling 1 Opsporen en bestrijden onderwijsachterstanden Het voorkomen van onderwijsachterstanden bij leerlingen in het basisonderwijs en bij jonge kinderen door maximale deelname aan de voorzieningen om kinderen zo goed mogelijk voor te bereiden op het onderwijs (VVE=Voor- en vroegschoolse educatie) Ambitie Bereik VVE-doel-groepkinderen 1 82% 85% 85% 91% 1 Bron: eigen onderzoek. Doelgroepkinderen zijn kinderen waarbij geïndiceerd is dat ze ontwikkelingsachterstanden hebben tijdens het contactmoment van 24 maanden op het consultatiebureau. Doelstelling 2 Kwalitatief sterke voorschoolse voorzieningen Inzetten op kwalitatief zo sterk mogelijke voorschoolse voorzieningen die tenminste voldoen aan de eisen van de Wet kinderopvang en de onderwijsinspectie Ambitie Oordeel onderwijsinspectie inzake rol gemeente en overleg- en zorgstructuur VVE 1 Oordeel onderwijsinspectie algemeen t.a.v. kwaliteit voorschoolse voorzieningen 1 1 Bron: onderwijsinspectie. Toelichting: scores onderwijsinspectie zijn ingedeeld in 1 (slecht), 2 (onvoldoende), 3 (voldoende) en 4 (goed). De onderwijsinspectie heeft gekozen voor signaal gestuurd toezicht bij de gemeente Etten-Leur. Het voornemen is om zelf een externe partij de opdracht te geven om onderzoek te doen naar de kwaliteit van VVE in Etten-Leur op basis van het geldende inspectiekader. Bijlagenboek Jaarstukken 63

64 Doelstelling 3 laagdrempelige voorschoolse voorzieningen Een laagdrempelige (zowel inhoudelijk als financieel) voorschoolse voorziening, ook voor ouders die niet onder de Wet kinderopvang vallen. De inkomensafhankelijke eigen bijdrage voor ouders, die niet in aanmerking komen voor kinderopvangtoeslag, wordt door de gemeente laagdrempelig vastgesteld (eigen bijdrage is op niveau 2013 bevroren) Ambitie Bereik kinderen (ook niet-doelgroep kinderen) dat gebruik maakt van een voorschoolse voorziening 1 Iedere brede school beschikt over een voorschoolse voorziening (aantal brede scholen) 2 1 Is nog niet gemeten. Wordt in 2017 opgepakt. 2 Eigen registratie Wat gingen we daarvoor doen en wat hebben we gedaan? 1 e Berap 2 e Berap Rekening Te doen Geen afwijkingen Toelichting Wat zou het gaan kosten en wat heeft het gekost? Raming (primitief) Raming (actueel) Resultaat (bedragen x 1.000) Lasten Baten Totaal saldo van baten en lasten product Mutaties eigen vermogen: Toevoeging reserves Onttrekking reserves Resultaat product Waar worden de verschillen door veroorzaakt? Onderwerp (bedragen x 1.000) Bedrag V/N Aanvullend subsidie Voor- en vroegschoolse Educatie (VVE) en Kostwinnersregeling Peuterspeelzalen 18 V Overige -35 N Resultaat product -17 N Bijlagenboek Jaarstukken 64

65 Product 3.7 Sport Welke maatschappelijke effecten willen we bereiken? Iedereen doet mee in Etten-Leur. Doelstellingen op programmaniveau: De gemeente creëert in samenwerking met de O s de basisvoorwaarden om naar vermogen mee te kunnen doen in de samenleving. De gemeente faciliteert in samenwerking met de O s een voldoende en toegankelijk aanbod van voorzieningen. De gemeente heeft zorg voor verenigingen en organisaties waarbij de inzet van vrijwilligers essentieel is. Productdoelstellingen en prestatie-indicatoren Breed aanbod sportvoorzieningen behouden Het brede aanbod van sportvoorzieningen bestaat uit algemene voorzieningen die de gemeente faciliteert en uit particuliere voorzieningen bijvoorbeeld sportscholen. In 2019 zorgt de gemeente nog steeds voor kwalitatief goede gemeentelijke sportvelden, zwembad en sporthallen. Verenigingen blijven een belangrijk sociaal bindmiddel. Het voortbestaan van verenigingen is afhankelijk van het aantal leden en vrijwilligers. Wij ondersteunen de verenigingen om het aanbod vrijwilligers te behouden en te vergroten. In 2019 heeft iedere grote sportvereniging (groter dan 500 leden en met een eigen sportaccommodatie) een eigen verenigingsmanager. Hij zorgt ervoor dat de vereniging toegankelijk is voor iedereen, waaronder inwoners met een beperking, minima, jeugd en senioren. Opmerking: Als onderdeel van het gemeentelijk vastgoed geldt dat ook voor sportvoorzieningen (denk aan velden, gymzalen) wordt ingezet op het stimuleren van multifunctioneel gebruik. Voor acties in het kader van stimuleren van multifunctioneel gebruik/verhogen bezettingsgraad, verwijzen wij kortheidshalve naar het onderdeel accommodaties. Voor wat betreft de relatie sport en volksgezondheid wordt verwezen naar het productblad gezondheidszorg. Doelstelling 1 Kwaliteit sportaccommodaties Sturen op behoud van (kwaliteit) van bestaande sportaccommodaties en voorzieningen (aard, omvang en onderhoudsniveau). Kwaliteit van sportaccommodaties afstemmen op de behoeften van de burger en de normen van NOC*NSF. Mate, waarin voldaan wordt aan normen van NOC*NSF Ambitie % 100% 100% Bijlagenboek Jaarstukken 65

66 Doelstelling 2 Vrijwilligers Sterke verenigingen met voldoende vrijwilligers. Iedere sportvereniging (groter dan 500 leden en een eigen sportaccommodatie) heeft een verenigingsmanager 1 1 Eigen registratie 2014 Ambitie 1 1 Doelstelling 3 Sportdeelname Sportdeelname bevorderen en sport voor iedereen toegankelijk en betaalbaar laten zijn, in het bijzonder voor de jeugd, senioren en inwoners met een beperking Ambitie Deelname jeugdleden (4 t/m 18 jaar) 51% 50% 51% 49% sportverenigingen (bron: subsidie) 1 Aandeel van burgers, dat aan sport doet 2 52,2% 52,2% 52,2% 54,7% Aandeel burgers, dat aan sport doet, onderverdeeld: Ouderen Volwassenen Jongeren Jeugd % 35% 66% 33% 1 Bron: subsidie. In 2014 is voor jeugdleden subsidie verstrekt aan sportverenigingen. Op een totaal aantal jongeren in die leeftijdgroep (7.561 peildatum 2014) is dus ongeveer 51% van de jongeren aangesloten bij een sportvereniging. In is dat percentage gezakt naar 49 % (3734 jeugdleden subsidie ten opzichte van 7610 jongeren in deze leeftijdsgroep). Daarnaast zijn er natuurlijk veel jongeren die individueel sporten, of aangesloten zijn bij sportbedrijven waar wij geen cijfers over hebben. 2 Bron: WaarStaatJeGemeente.nl -> dashboard Etten-Leur -> Burgerpeiling 2 Bron: GGD monitor Wat gingen we daarvoor doen en wat hebben we gedaan? 1 e Berap 2 e Berap Rekening Te doen Jaarlijkse schouw van (overgedragen) sportvoorzieningen om daarmee te sturen op behoud van kwaliteit Onderzoek naar de haalbaarheid van het versterken van de eigen verantwoordelijkheid van sportverenigingen mede in relatie tot het streven naar meer kostendekkend tarief accommodaties Toelichting We gaan in 2017 overleg voeren met de verenigingen over het recht van opstal. In afwachting daarvan voerden wij in geen schouwen uit. In brachten wij de werkelijke kosten van de sportaccommodaties in beeld. Door personeelswisselingen pakken we het overleg met de verenigingen in 2017 op. Bijlagenboek Jaarstukken 66

67 Wat zou het gaan kosten en wat heeft het gekost? Raming (primitief) Raming (actueel) Resultaat (bedragen x 1.000) Lasten Baten Totaal saldo van baten en lasten product Mutaties eigen vermogen: Toevoeging reserves Onttrekking reserves Resultaat product Waar worden de verschillen door veroorzaakt? Onderwerp (bedragen x 1.000) Bedrag V/N Exploitatie zwembad 56 V Resultaat product 56 V Bijlagenboek Jaarstukken 67

68 Product 3.8 Cultuur, toerisme en recreatie Welke maatschappelijke effecten willen we bereiken? Iedereen doet mee in Etten-Leur. Doelstellingen op programmaniveau: De gemeente creëert in samenwerking met de O s de basisvoorwaarden om naar vermogen mee te kunnen doen in de samenleving. De gemeente faciliteert in samenwerking met de O s een voldoende en toegankelijk aanbod van voorzieningen. De gemeente heeft zorg voor verenigingen en organisaties waarbij de inzet van vrijwilligers essentieel is. Productdoelstellingen en prestatie-indicatoren Maximaal ruimte voor particulier ondernemerschap voor cultuur(-educatie), toerisme en recreatie In 2019 zijn de bestaande voorzieningen en het bestaande aanbod op het gebied van cultuur(- educatie), toerisme en recreatie behouden gebleven met maximale ruimte voor particulier ondernemerschap. De basisvoorzieningen zijn toegankelijk voor iedereen in het bijzonder voor jeugd, minima en senioren. Door inzet van citymarketing/townmarketing heeft Etten-Leur meer bekendheid en trekt meer bezoekers van buiten. Etten-Leur stuurt op een breed aanbod aan evenementen, georganiseerd door particulieren. Het winkelhart van Etten-Leur behoudt zijn regionale aantrekkingskracht. Doelstelling 1 cultuur Etten-Leur heeft een breed aanbod aan basisvoorzieningen op het gebied van kunst en cultuur Ambitie Bezoekersaantallen Theater Aantal leden Bibliotheek Aantal cursisten kunstonderwijs (muziek, dans, beeldende kunst, drama) plus onderwijsactiviteiten Bron: Stichting Nieuwe Nobelaer Doelstelling 2 cultuureducatie Inwoners van Etten-Leur al op jeugdige leeftijd laagdrempelig kennis laten maken met cultuureducatie doordat afstemming van vraag en aanbod van cultuureducatie in de breedste zin van het woord gewaarborgd is Ambitie Totaal aantal leerlingen/deelnemers cultuurbuffet Bron: overzicht deelnemers KOEPEL Bijlagenboek Jaarstukken 68

69 Doelstelling 3 toerisme/recreatie Etten-Leur is een aantrekkelijke gemeente om in te recreëren, zowel voor onze inwoners als voor bezoekers. Voor deze doelstelling zijn geen gegevens beschikbaar. Monitor wordt in 2017 ontwikkeld Ambitie Aantal bezoekers Verblijfsduur Bezoekers Doelstelling 4 evenementen Stimuleren op een breed aanbod van evenementen Ambitie Aantal evenementen Bron: overzicht gemeente Etten-Leur afdeling Beheer & Realisatie Doelstelling 5 natuur- en milieueducatie Zorg dragen voor kennis en inzicht in natuur en milieu. Leerlingen bewust maken van de noodzaak om op een verantwoorde wijze om te gaan met de natuur en het milieu en ze inzicht geven in hoe processen elkaar beïnvloeden Ambitie Aantal leerlingen dat deelneemt aan NME-menu Bron: overzicht deelnemers KOEPEL Wat gingen we daarvoor doen en wat hebben we gedaan? 1 e Berap 2 e Berap Rekening Te doen Verdere uitvoering van Kunst in de Wijken. Het uitvoeren van een nulmeting als basis voor een op te zetten monitor (bezoekersaantallen, verblijfsduur, redenen van verblijf e.d.) in samenwerking met regiogemeenten. Toelichting Door capaciteitsgebrek besloten we dit project een jaar op te schuiven. Door capaciteitsgebrek besloten we dit project een jaar op te schuiven. Bijlagenboek Jaarstukken 69

70 Wat zou het gaan kosten en wat heeft het gekost? Raming (primitief) Raming (actueel) Resultaat (bedragen x 1.000) Lasten Baten Totaal saldo van baten en lasten product Mutaties eigen vermogen: Toevoeging reserves Onttrekking reserves Resultaat product Waar worden de verschillen door veroorzaakt? Onderwerp (bedragen x 1.000) Bedrag V/N Nieuwe Nobelaer 400 V Nieuwe Nobelaer (onttrekking reserve) -400 N Overig 14 V Resultaat product 14 V Bijlagenboek Jaarstukken 70

71 Product 3.9 Wijken Welke maatschappelijke effecten willen we bereiken? Iedereen doet mee in Etten-Leur. Doelstellingen op programmaniveau: De gemeente sluit aan op wat inwoners werkelijk nodig hebben om deel te kunnen (blijven) nemen aan de samenleving. De gemeente creëert in samenwerking met de O s de basisvoorwaarden om naar vermogen mee te kunnen doen in de samenleving. De gemeente faciliteert in samenwerking met de O s een voldoende en toegankelijk aanbod van voorzieningen. De gemeente heeft zorg voor verenigingen en organisaties waarbij de inzet van vrijwilligers essentieel is. Productdoelstellingen en prestatie-indicatoren Samen werken aan de sociale structuur Met inzet van wijkmanagers, wijkontwikkelingsplannen en wijkagenda s werkt de gemeente samen met de inwoners aan de sociale structuur van Etten-Leur. In 2019 leveren inwoners een concrete bijdrage aan de leefbaarheid en veiligheid in de vorm van buurt- en bewonersinitiatieven. Doelstelling 1 Betrokkenheid inwoners Wij vergroten samen met de andere O s de betrokkenheid onder onze inwoners bij vraagstukken in de wijk Ambitie Percentage inwoners dat zich medeverantwoordelijk voelt voor de leefbaarheid en veiligheid in de buurt 1 Percentage inwoners dat zich actief heeft ingezet in eigen buurt 2 24% 24% 26% 21% 1 Bron en onderliggende informatie: Veiligheidsmonitor. De Veiligheidsmonitor is opgegaan in WSJG. Deze indicator komt hier niet in terug. 2 Bron: WaarStaatJeGemeente.nl -> dashboard Etten-Leur -> Burgerpeiling Toelichting bij bovenstaande tabel: Ondersteuning (bewoners)buurtinitiatieven Eind 2014 is gestart met gerichte ondersteuning vanuit de gemeente. De Veiligheidsmonitor is opgegaan in WaarStaatJeGemeente.nl. De verwachting is dat gerichte financiële bijdragen tot en met 2017 tot een toenemende waardering van uiteindelijk maximaal 50% in 2019 zal leiden. Aandeel actieve inwoners Ook hier is de verwachting dat de groep die in aangeeft zeker in de nabije toekomst actief/misschien actief te willen zijn (50%) dat ook gaat doen. Bijlagenboek Jaarstukken 71

72 Doelstelling 2 optimaliseren wijkgericht werken. Wijkgericht werken is als onderdeel van de burger- en overheidsparticipatie een manier van werken om bewoners te laten meepraten, meedenken en meebeslissen over en te betrekken bij de uitvoering van zaken die hun buurt aangaan. Percentage inwoners dat tevreden is over de ondersteuning van de gemeente van buurtinitiatieven op het terrein van leefbaarheid en veiligheid. 1 1 Bron: WaarStaatJeGemeente.nl -> dashboard Etten-Leur -> Burgerpeiling Ambitie % 43% 45% 48% Toelichting bij bovenstaande tabel: Voor wordt ook van dit cijfer uitgegaan. Verwachting is dat de tevredenheid tot en met 2019 toeneemt tot 50%. Ondersteuning bewonersinitiatieven, zie doelstelling 1 en verdere uitrol van de overheidsparticipatie moeten daaraan bijdragen Wat gingen we daarvoor doen en wat hebben we gedaan? 1 e Berap 2 e Berap Rekening Te doen Geen afwijkingen Toelichting Wat zou het gaan kosten en wat heeft het gekost? Raming (primitief) Raming (actueel) Resultaat (bedragen x 1.000) Lasten Baten Totaal saldo van baten en lasten product Mutaties eigen vermogen: Toevoeging reserves Onttrekking reserves Resultaat product Bijlagenboek Jaarstukken 72

73 Waar worden de verschillen door veroorzaakt? Onderwerp (bedragen x 1.000) Bedrag V/N Personeelskosten 47 V Subsidies samenlevingsopbouw 65 V Bewonersinitiatieven 41 V Overig -6 N Resultaat product 147 V Bijlagenboek Jaarstukken 73

74 Product 3.10 Werk Welke maatschappelijke effecten willen we bereiken? Iedereen kan voorzien in de kosten van levensonderhoud. Doelstellingen op programmaniveau: Iedereen die op arbeid is aangewezen om te voorzien in de kosten van levensonderhoud participeert naar vermogen op de arbeidsmarkt. Iedereen die niet kan voorzien in een eigen inkomen, kan aanspraak maken op een inkomensvoorziening. Iedereen die aanspraak maakt op een inkomensvoorziening levert naar vermogen een bijdrage aan de samenleving. Productdoelstellingen en prestatie-indicatoren Voldoende werkgelegenheid Ten behoeve van de mogelijkheden tot deelname op de arbeidsmarkt van onze inwoners vervult de gemeente Etten-Leur een faciliterende rol. Wij bevorderen in samenwerking met Ondernemers en Onderwijs economische bedrijvigheid en ondernemerschap. We zetten met deze partners in op het scheppen van een gunstig ondernemersklimaat, het behouden van de concurrentiekracht van bedrijven in Etten-Leur en het verruimen van kansen voor startende ondernemers. In 2018 zijn in Etten-Leur meer dan personen werkzaam. Doelstelling 1 Re-integratie De gemeente biedt inwoners die aangewezen zijn op een bijstandsuitkering ondersteuning bij het vinden van werk en bevordert de uitstroom naar betaald werk Ambitie 1. Aantal uitkeringsaanvragers > 27 jaar dat uitstroomt naar betaald werk 1 1a. Uitstroom als % van instroom (meldingen) 2 24% 27% 1 30% 23% 2. Aantal uitkeringsaanvragers < 27 jaar dat uitstroomt naar betaald werk 1 2a. Uitstroom als % van instroom (meldingen) 2 34% - 28% - 1 Bron: Werkplein Hart van West-Brabant. 2 Uitstroom naar betaald werk totale bijstandspopulatie (inclusief jongeren < 27 jaar). Rapportages Werkplein HvWB maken geen onderscheid in doelgroep t.a.v. meldingen en uitstroom. Doelstelling 2 Aangepaste arbeidsplaatsen Voor inwoners met een arbeidsbeperking creëert de gemeente mogelijkheden om naar vermogen te participeren op de arbeidsmarkt Ambitie 1. Aantal gerealiseerde beschutte arbeidsplaatsen 277,67 267,69 Jaarlijks 100 Wsw (Wet sociale werkvoorziening) fulltime 1 % landelijke taakstelling 245,24 (= 100% rechthebbenden) 1 Bron: WVS-groep. Met ingang van is nieuwe instroom in de Wet sociale werkvoorziening niet langer mogelijk. Enkel voor personen die op dat moment een Wsw-dienstbetrekking hadden, kan de dienstbetrekking voortgezet worden. Bijlagenboek Jaarstukken 74

75 Doelstelling 3 Inzet uitkeringsgerechtigden t.b.v. maatschappelijk nuttige activiteiten Iedereen, die is aangewezen op een bijstandsuitkering, doet naar vermogen iets voor zijn/ haar uitkering en levert daarmee een bijdrage aan de samenleving Ambitie 1. % Uitkeringsgerechtigden dat maatschappelijk 21% 21% 24% - 1 nuttige activiteiten verricht 2. Aantal uitkeringsgerechtigden dat maatschappelijk nuttige activiteiten verricht Medio is door het Werkplein in overleg met de gemeenten een nieuwe aanpak voor maatschappelijk participeren geïntroduceerd. Realisatiecijfers van oude aanpak over geheel zijn daarmee niet beschikbaar. Doelstelling 4 Werkgelegenheid De gemeente bevordert in samenwerking met Onderwijs en Ondernemers voldoende werkgelegenheid en bevordert zelfstandig ondernemerschap Ambitie 1. Aantal arbeidsplaatsen Arbeidsplaatsen als % van beroepsbevolking % % % % 2. Aantal startende ondernemers Bron: werkgelegenheidsenquête Regio West-Brabant. 2 Bron: eigen meting Wat gingen we daarvoor doen en wat hebben we gedaan? 1 e Berap 2 e Berap Rekening Te doen Continuering uitvoering plan van aanpak maatschappelijke participatie WWB De gemeente Etten-Leur creëert voorwaarden waaronder ondernemers kunnen ondernemen (bijvoorbeeld het faciliteren van de vorming van een innovatiefonds). Toelichting Medio stapte het Werkplein Hart van West- Brabant over op een nieuwe aanpak voor het vormgeven van maatschappelijke participatie. We beschikken daardoor over onvoldoende gegevens om te beoordelen of de doelstelling bereikt is. Bij alle partijen is een positieve grondhouding om een ondernemersfonds te creëren. Initiatief ligt nu bij de ondernemers om de vervolgstap te zetten. In hebben ondernemers nog geen vervolgstappen gezet. Bijlagenboek Jaarstukken 75

76 Wat zou het gaan kosten en wat heeft het gekost? Raming (primitief) Raming (actueel) Resultaat bedragen (* 1.000) Lasten Baten Totaal saldo van baten en lasten product Mutaties eigen vermogen: Toevoeging reserves Onttrekking reserves Resultaat product Waar worden de verschillen door veroorzaakt? Onderwerp (bedragen x 1.000) Bedrag V/N ReIntegratie (gesloten systeem) 138 V Storting voordelig saldo in reserve sociaal domein (gesloten systeem) -131 N Overig reïntegratie (gesloten systeem) -7 N Overig 17 V Resultaat product 17 V Bijlagenboek Jaarstukken 76

77 Product 3.11 Inkomen Welke maatschappelijke effecten willen we bereiken? Iedereen kan voorzien in de kosten van levensonderhoud. Doelstellingen op programmaniveau: Iedereen die niet kan voorzien in een eigen inkomen, kan aanspraak maken op een inkomensvoorziening. Productdoelstellingen en prestatie-indicatoren Werk boven uitkering Zoveel mogelijk inwoners van onze gemeente weten in hun eigen inkomen te voorzien en participeren hiertoe naar vermogen op de arbeidsmarkt. Uitgangspunt is werk boven uitkering. Die burgers die (tijdelijk) niet in staat zijn een eigen inkomen te verwerven, komen in aanmerking voor een bijstandsuitkering. Van personen die aangewezen zijn op een uitkering verwachten we wel dat zij naar vermogen een bijdrage leveren aan de samenleving (tegenprestatie). Doelstelling 1 Inkomensvoorzieningen De gemeente biedt iedereen, die niet op een andere wijze in het eigen levensonderhoud kan voorzien, inkomensondersteuning via een bijstandsuitkering Uitkeringen Wet Werk en Bijstand WWB Aantal % van huishoudens 1 3,5% Uitkering Ioaw/z 1 44 Aantal % van huishoudens 1 0,25% 1 Bron: Werkplein Hart van West-Brabant 638 3,6% 53 0,30% Ambitie 640 3,6% 50 0,28% 674 3,7% 56 0,31% Doelstelling 2 Terugdringen bijstandsfraude De gemeente draagt zorg voor het terugdringen van bijstandsfraude Ambitie Aantal gesignaleerde fraudegevallen Doorlichten rode risicoprofielen 2 100% 100% 100% 100% % onterecht verstrekte uitkering <1 <1 <1 1 Met ingang van registreert en rapporteert het Werkplein HvWB het aantal fraudegevallen niet meer per gemeente, enkel het totaal aantal fraudegevallen voor de zes Werkplein gemeenten. 2 Bron: Werkplein Hart van West-Brabant Rode risicoprofielen: dossiers met verhoogde fraudekans. Risico-inschatting vindt plaats op basis van persoonskenmerken als woonsituatie, fraudeverleden e.d. Bijlagenboek Jaarstukken 77

78 Wat gingen we daarvoor doen en wat hebben we gedaan? 1 e Berap 2 e Berap Rekening Te doen Geen afwijkingen Toelichting Wat zou het gaan kosten en wat heeft het gekost? Raming (primitief) Raming (actueel) Resultaat (bedragen x 1.000) Lasten Baten Totaal saldo van baten en lasten product Mutaties eigen vermogen: Toevoeging reserves Onttrekking reserves Resultaat product Waar worden de verschillen door veroorzaakt? Onderwerp (bedragen x 1.000) Bedrag V/N Bijstandsuitkeringen (gesloten systeem) -226 N Rijksbijdrage (gesloten systeem) 30 V voorziening dubieuze debiteuren sociale zaken (gesloten systeem) -238 N Vangnetregeling uitkeringen BUIG* (gesloten systeem) 446 V Storting voordelig saldo in reserve sociaal domein (gesloten systeem) -12 N Overig -9 N Resultaat product -9 N * Bundeling Uitkeringen Inkomensvoorzieningen Gemeenten (BUIG) Bijlagenboek Jaarstukken 78

79 Product 3.12 Minima Welke maatschappelijke effecten willen we bereiken? Iedereen kan voorzien in de kosten van levensonderhoud. Doelstellingen op programmaniveau: De gemeente faciliteert in samenwerking met de O s een voldoende en toegankelijk aanbod van voorzieningen. De gemeente voorkomt dat inwoners onder de armoedegrens leven. Productdoelstellingen en prestatie-indicatoren Draagkrachtnorm van 120% Op onderdelen (maatschappelijke participatie) hebben wij het minimabeleid verruimd. Iedereen met een inkomen tot 120% van het sociaal minimum komt in aanmerking voor bijzondere bijstand of de minimaregeling maatschappelijke participatie. Bijzondere aandacht hebben gezinnen met kinderen. De minimaregeling en bijzondere bijstand hebben een activerend karakter. Wij betrekken onze partners bij activiteiten ter bestrijding van armoede en schuldensituaties. Doelstelling 1 Bijzondere bijstand De gemeente zorgt via bijzondere bijstand en minimaregelingen ervoor, dat inwoners met een inkomen op of rond het sociaal minimum, kunnen voorzien in de bijzondere noodzakelijke kosten van het bestaan. 1. Aantal minima (huishoudens) dat gebruik maakt van bijzondere bijstand % van huishoudens ,9% 707 3,9% Ambitie 650 3,7% 658 3,6% 2. % bijstandsgerechtigden dat gebruik maakt van bijzondere bijstand 84% - 84% 85% 3. % niet-bijstandsgerechtigde minima dat gebruik maakt van bijzondere bijstand 12% - 15% 20% Bron: eigen meting/armoedemonitor KWIZ In heeft het Werkplein Hart van West-Brabant bij haar registratie van het gebruik van minimaregelingen geen onderscheid gemaakt tussen wel- of niet bijstandsgerechtigden. Gegevens waren dus niet beschikbaar. Doelstelling 2 Maatschappelijke participatie De gemeente bevordert dat inwoners met een laag inkomen aan maatschappelijke activiteiten kunnen deelnemen en voorkomt daarmee sociaal isolement. 1. Aantal minima (huishoudens) dat gebruik maakt van gemeentelijke regeling maatschappelijke participatie 1 % van huishoudens ,2% 427 2,4% Ambitie 500 2,8% 513 2,8% 2. % bijstandsgerechtigden dat gebruik maakt van gemeentelijke regeling maatschappelijke participatie 1 61% - 70% 62% 3. % niet-bijstandsgerechtigde minima dat gebruik 13% - 15% 7,5% Bijlagenboek Jaarstukken 79

80 2014 Ambitie maakt van gemeentelijke regeling maatschappelijke participatie 1 1 Bron: eigen meting/armoedemonitor Kenniscentrum Welzijn Inkomen en Zorg (KWIZ)/CBS * Eind 2014 is besloten de draagkrachtnorm voor onder andere de regeling maatschappelijke participatie te verhogen van 110 naar 120%. Naar schatting komen hierdoor 25% meer mensen in aanmerking voor de regeling. Dit veroorzaakt tevens het relatief lagere gebruik onder niet-bijstandsgerechtigden in. * In heeft het Werkplein Hart van West-Brabant bij haar registratie van het gebruik van minimaregelingen geen onderscheid gemaakt tussen wel- of niet bijstandsgerechtigden. Gegevens waren dus niet beschikbaar. Doelstelling 3 schuldhulpverlening De gemeente bevordert de maatschappelijke participatie van inwoners in een schuldensituatie. Aantal huishoudens dat beroep doet op gemeentelijke schuldhulpverlening % van huishoudens Bron: eigen meting/armoedemonitor KWIZ ,2% 176 1,0% Ambitie 200 1,1% 151 0,8% Wat gingen we daarvoor doen en wat hebben we gedaan? 1 e Berap 2 e Berap Rekening Te doen Geen afwijkingen Toelichting Wat zou het gaan kosten en wat heeft het gekost? Raming (primitief) Raming (actueel) Resultaat (bedragen x 1.000) Lasten Baten Totaal saldo van baten en lasten product Mutaties eigen vermogen: Toevoeging reserves Onttrekking reserves Resultaat product Bijlagenboek Jaarstukken 80

Bijlagenboek Begroting 2016

Bijlagenboek Begroting 2016 Bijlagenboek Begroting 2016 Gemeente Etten-Leur Bijlagenboek begroting 2016 Pagina 2 Inhoudsopgave INHOUDSOPGAVE... 3 BIJLAGE 1: PRODUCTBLADEN... 5 PROGRAMMA BESTUUR EN DIENSTVERLENING... 5 Product 1.1

Nadere informatie

Bijlagenboek Begroting 2017

Bijlagenboek Begroting 2017 Bijlagenboek Begroting 2017 Gemeente Etten-Leur Bijlagenboek Begroting 2017 2 Inhoudsopgave INHOUDSOPGAVE... 3 BIJLAGE 1: PRODUCTBLADEN... 5 PROGRAMMA BESTUUR EN DIENSTVERLENING... 5 Product 1.1 Gemeenteraad

Nadere informatie

Bijlagenboek jaarrekening 2017

Bijlagenboek jaarrekening 2017 Bijlagenboek jaarrekening 217 Inhoudsopgave Productbladen 5 Programma 1 Bestuur en dienstverlening 5 Product 1.1 Gemeenteraad 6 Product 1.2 College van B&W 1 Product 1.3 Publieksdienstverlening 13 Product

Nadere informatie

Presentatie voor de gemeenteraad van Haarlem. Jaarverslag en jaarrekening 2013

Presentatie voor de gemeenteraad van Haarlem. Jaarverslag en jaarrekening 2013 Presentatie voor de gemeenteraad van Haarlem Jaarverslag en jaarrekening 2013 Algemeen: P&C cyclus Algemeen: verantwoording Terugkijken Wat hebben we bereikt? Wat hebben we gedaan? Wat heeft het gekost?

Nadere informatie

Programma 10 Financiën / Algemene dekkingsmiddelen

Programma 10 Financiën / Algemene dekkingsmiddelen Programma 10 Financiën / Algemene dekkingsmiddelen Commissie Bestuur (Coördinerende) Portefeuilles Financiën en personeel Afdeling(en) Concernstaf, Middelen en Services Programmadoelstelling (missie) Werken

Nadere informatie

Inzicht verkrijgen kost tijd, geen inzicht hebben kost kapitalen

Inzicht verkrijgen kost tijd, geen inzicht hebben kost kapitalen Inzicht verkrijgen kost tijd, geen inzicht hebben kost kapitalen 1 1. Korte introductie 2. Inkomsten van de gemeente 3. Uitgaven van de gemeente 4. instrument begroting 5. Begrotingscyclus 6. Controle

Nadere informatie

Artikel 1. Definities

Artikel 1. Definities Verordening 212 Het algemeen bestuur van de ISD Bollenstreek besluit, gelet op artikel 212 van de Gemeentewet, vast te stellen: Verordening op de uitgangspunten voor het financieel beleid, alsmede voor

Nadere informatie

Themaraad financiën 3 april

Themaraad financiën 3 april Themaraad financiën 3 april 2017 1 Aanleiding en doelstelling P&C-cyclus Robuust financieel beleid Begroting Financiële positie Risico s Afsluiting Agenda 2 Aanleiding en doelstelling Aanleiding Vanuit

Nadere informatie

Jaarrekening 2013. Gemeente Bunnik. Bunnik, 5 juni 2014 Open Huis gemeenteraad

Jaarrekening 2013. Gemeente Bunnik. Bunnik, 5 juni 2014 Open Huis gemeenteraad Jaarrekening 2013 Gemeente Bunnik Bunnik, 5 juni 2014 Open Huis gemeenteraad Agenda Controle van de jaarrekening De voorschriften voor de jaarrekening Jaarrekeningcontrole 2013 Controle van de jaarrekening

Nadere informatie

Concept raadsprogramma Gemeente Muiden 2002 2006 - dd. 16 april 2002

Concept raadsprogramma Gemeente Muiden 2002 2006 - dd. 16 april 2002 Concept raadsprogramma Gemeente Muiden 2002 2006 - dd. 16 april 2002 Intergemeentelijke samenwerking Samenwerken of samenvoeging met andere gemeenten Het uitvoeren van een onderzoek naar de 2002 2003 -

Nadere informatie

: 14 april 2014 : 12 mei : dhr. G.H.J. Weierink : Onderwerp: Synchronisatieproces Planning- & controlcyclus Montfoort en IJsselstein

: 14 april 2014 : 12 mei : dhr. G.H.J. Weierink : Onderwerp: Synchronisatieproces Planning- & controlcyclus Montfoort en IJsselstein RAADSVOORSTEL ter besluitvorming in de raad Datum Forum vergadering Datum Raadsvergadering Portefeuillehouder Verantwoordelijk MT-lid : 14 april 2014 : 12 mei 2014 : dhr. G.H.J. Weierink : Zaaknummer :

Nadere informatie

Wij stellen de volgende data voor de oplevering van de planning en controlproducten 2010:

Wij stellen de volgende data voor de oplevering van de planning en controlproducten 2010: Planning en controlcyclus 2010 Samenvatting In dit voorstel is de planning opgenomen van de planning- en controlproducten 2010: de jaarrekening 2009, de voorjaarsnota 2010, de kadernota 2011, de programmabegroting

Nadere informatie

Een betrouwbare overheid. Gemeentelijke samenwerking en financiën

Een betrouwbare overheid. Gemeentelijke samenwerking en financiën Een betrouwbare overheid Gemeentelijke samenwerking en financiën 1 Een betrouwbare overheid Bij de ChristenUnie staat de samenleving centraal. Een samenleving die niet het werk is van de overheid maar

Nadere informatie

Wat willen we bereiken? Wat gaan we daarvoor doen? Kosten

Wat willen we bereiken? Wat gaan we daarvoor doen? Kosten Algemene doelstelling Publieksdienstverlening De gemeente Utrecht wil excelleren in publieksdienstverlening die past bij de wettelijke kaders en de ambities van de stad. Wat willen we bereiken? Wat gaan

Nadere informatie

Inhoudsopgave. Aanbieding 3. Programma 1. Burger en Bestuur 4. Programma 2. Openbare orde en Veiligheid 5. Programma 6. Sport recreatie en landschap 6

Inhoudsopgave. Aanbieding 3. Programma 1. Burger en Bestuur 4. Programma 2. Openbare orde en Veiligheid 5. Programma 6. Sport recreatie en landschap 6 Inhoudsopgave Aanbieding 3 Programma 1. Burger en Bestuur 4 Programma 2. Openbare orde en Veiligheid 5 Programma 6. Sport recreatie en landschap 6 Programma 7. Maatschappelijke ondersteuning 7 Programma

Nadere informatie

Programmabegroting 2016 14

Programmabegroting 2016 14 1. Dienstverlenend Centraal in ons denken en handelen staat een goede dienstverlening aan alle inwoners, ondernemers en instellingen. We staan voor een eenvoudige en efficiënte dienstverlening. Onze gemeente

Nadere informatie

Programmabegroting

Programmabegroting Programmabegroting 215-218 3.5 Ruimtelijke ontwikkeling Gouda heeft bijna 71. inwoners en is een stad waar het prettig is om te wonen. Een stad met een mooie historische binnenstad en waar inwoners betrokken

Nadere informatie

WGDO: Good practice controle taakvelden BBV

WGDO: Good practice controle taakvelden BBV WGDO: Good practice controle taakvelden BBV Datum: 10-jan-2018 Betreft: Taakvelden (van/voor WGDO) 1. Inleiding Met ingang van het begrotingsjaar 2017 dient de gemeente of provincie in de financiële begroting

Nadere informatie

Programma 9. Bestuur

Programma 9. Bestuur Programma 9 Aandeel programma 9 in totale begroting 17% Overige programma's 83% 55 Programma 9 Beleidsvelden Binnen het programma bestuur werken we met de volgende beleidsvelden: 1. sorganen 2. sondersteuning

Nadere informatie

1. Waarom is het een goed idee om als gemeenten samen op te trekken op het terrein van de uitvoering?

1. Waarom is het een goed idee om als gemeenten samen op te trekken op het terrein van de uitvoering? 1. Waarom is het een goed idee om als gemeenten samen op te trekken op het terrein van de uitvoering? 2. Waarom zijn standaard basisprocessen Meerdere redenen, de belangrijkste: - Juist door digitalisering

Nadere informatie

Zelfstandig Oudewater pakt door!

Zelfstandig Oudewater pakt door! Zelfstandig Oudewater pakt door! Coalitieprogramma 2016-2018 Onze stad is al meer dan 750 jaar een stad om trots op te zijn. We zijn trots op onze dorpskernen, ons buitengebied, onze monumenten en onze

Nadere informatie

BIEO Begroting in één oogopslag

BIEO Begroting in één oogopslag BIEO 2017 Begroting in één oogopslag INLEIDING Voor u ligt de begroting in één oogopslag (BIEO) 2017 van de gemeente Wierden. Naast het begrotingsjaar 2017 wordt er aandacht geschonken aan de ontwikkeling

Nadere informatie

Raadsstuk. Onderwerp Decemberrapportage 2018 Nummer 2018/ Portefeuillehouder Snoek, M. Programma/beleidsveld 7.2 Algemene dekkingsmiddelen

Raadsstuk. Onderwerp Decemberrapportage 2018 Nummer 2018/ Portefeuillehouder Snoek, M. Programma/beleidsveld 7.2 Algemene dekkingsmiddelen Raadsstuk Onderwerp Decemberrapportage 2018 Nummer 2018/802709 Portefeuillehouder Snoek, M. Programma/beleidsveld 7.2 Algemene dekkingsmiddelen Afdeling Concerncontrol Auteur Geffen, M. van Telefoonnummer

Nadere informatie

Kadernota Gemeente Etten-Leur

Kadernota Gemeente Etten-Leur Kadernota 2017-2020 Gemeente Etten-Leur Kadernota 2017-2020 2 Inhoudsopgave VOORWOORD... 5 LEESWIJZER... 9 1. FINANCIËLE HOOFDLIJNEN... 11 1.1 JAARREKENING 2015...11 1.2 UITGANGSSITUATIE 2016-2020...11

Nadere informatie

Stand van zaken Sociaal Domein

Stand van zaken Sociaal Domein Stand van zaken Sociaal Domein Van transitie naar transformatie Gemeenteraad 27 oktober 2016 Voorbereiding Inhoud 2013 2020 Implementatie en borging Transformatie 1-1-2015 transitie heden Waar staan we

Nadere informatie

Raadsstuk. Onderwerp Bestuursrapportage Nummer 2018/ Portefeuillehouder Snoek, M. Programma/beleidsveld 7.2 Algemene dekkingsmiddelen

Raadsstuk. Onderwerp Bestuursrapportage Nummer 2018/ Portefeuillehouder Snoek, M. Programma/beleidsveld 7.2 Algemene dekkingsmiddelen Raadsstuk Onderwerp Bestuursrapportage 2018 Nummer 2018/576433 Portefeuillehouder Snoek, M. Programma/beleidsveld 7.2 Algemene dekkingsmiddelen Afdeling Concerncontrol Auteur Geffen, M. van Telefoonnummer

Nadere informatie

Kwaliteit begrotingsprogramma's Gemeente Dordrecht Bijlage 2

Kwaliteit begrotingsprogramma's Gemeente Dordrecht Bijlage 2 Kwaliteit begrotingsprogramma's Gemeente Dordrecht Bijlage 2 Normenkader, toets van de begroting aan de formele eisen Inhoudsopgave 1 Normenkader 2 1.1 Besluit Begroting en Verantwoording 2 1.2 Verordening

Nadere informatie

Introductie gemeenteraad in de financiën. Bob van der Sleen / Jan Sanders Sector Control 27 februari 2014

Introductie gemeenteraad in de financiën. Bob van der Sleen / Jan Sanders Sector Control 27 februari 2014 Introductie gemeenteraad in de financiën Bob van der Sleen / Jan Sanders Sector Control 27 februari 2014 Inhoud Algemeen: Wat is het belang van de begroting en de jaarrekening, wat doet de raad en wat

Nadere informatie

Meerjarenbegroting Gemeentefinanciën Bloemendaal

Meerjarenbegroting Gemeentefinanciën Bloemendaal Meerjarenbegroting 2019-2022 1 Belangrijke data: 25 september 2018 vastgesteld in college 11 oktober 2018 informatiebijeenkomst (beeldvormend - technisch) 16, 17 en 18 oktober 2018 commissiebehandeling

Nadere informatie

Gemeentefinanciën Presentatie voor raadsleden 10 april 2018

Gemeentefinanciën Presentatie voor raadsleden 10 april 2018 Gemeentefinanciën Presentatie voor raadsleden 10 april 2018 Agenda Rol van de raad en het college Regelgeving Planning en control cyclus Accountant Provinciaal toezicht Vragen? Rol van de raad en het college

Nadere informatie

Portefeuilleverdeling College van B&W ( )

Portefeuilleverdeling College van B&W ( ) Portefeuilleverdeling College van B&W (2018-2022) 1. Programma Dichtbij en betrokken Portefeuillehouder Meedoen Bestuurlijke vernieuwing Dienstverlening Visie Kwaliteit dienstverlening Communicatie Visie

Nadere informatie

RAADSVOORSTEL Agendanummer 9.7. Onderwerp: Jaarverslag 2007 van de Regionale Milieudienst West-Brabant

RAADSVOORSTEL Agendanummer 9.7. Onderwerp: Jaarverslag 2007 van de Regionale Milieudienst West-Brabant RAADSVOORSTEL Agendanummer 9.7 Raadsvergadering van 13 november 2008 Onderwerp: Jaarverslag 2007 van de Regionale Milieudienst West-Brabant Verantwoordelijke portefeuillehouder: W.J.M. Vissers SAMENVATTING

Nadere informatie

Financiële verordening VRU

Financiële verordening VRU Financiële verordening VRU Versie 2018-1 Vastgesteld door het algemeen bestuur d.d. 19 februari 2018. Het algemeen bestuur van de Veiligheidsregio Utrecht, gelet op: - artikel 212 van de Gemeentewet, -

Nadere informatie

De levendige stad De stad en haar sociaal domein De stad ruimtelijk en economisch Verbindend bestuur en dienstverlening De stad financieel

De levendige stad De stad en haar sociaal domein De stad ruimtelijk en economisch Verbindend bestuur en dienstverlening De stad financieel In dienst van de stad De levendige stad De stad en haar sociaal domein De stad ruimtelijk en economisch Verbindend bestuur en dienstverlening De stad financieel Maatschappij Aantrekkelijke en bruisende

Nadere informatie

Stadsmonitor. -thema Dienstverlening- Modules. Datum: februari Stadsmonitor -thema Dienstverlening- 0

Stadsmonitor. -thema Dienstverlening- Modules. Datum: februari Stadsmonitor -thema Dienstverlening- 0 Stadsmonitor -thema Dienstverlening- Modules Samenvatting 1 Waardering op basis van (klanten)onderzoek 2 Programma en ontwikkelingen 5 Bronnen 7 Datum: februari 2016 Gemeente Nijmegen Onderzoek en Statistiek

Nadere informatie

Financiële verordening gemeente Achtkarspelen

Financiële verordening gemeente Achtkarspelen Financiële verordening gemeente Achtkarspelen De raad van de gemeente Achtkarspelen; gezien het voorstel van het college van burgemeester en wethouders van @; gelet op artikel 212 van de gemeentewet en

Nadere informatie

Analyse begrotingsscan 2016

Analyse begrotingsscan 2016 23 juni 2016 1 Analyse begrotingsscan 2016 Inleiding In het voorjaar van 2015 is er door het ministerie van Binnenlandse zaken en Koninkrijksrelaties, in samenwerking met de provincie Fryslân en de gemeente

Nadere informatie

Samenvatting resultaten. Rapportage Waarstaatjegemeente.nl (najaar 2009)

Samenvatting resultaten. Rapportage Waarstaatjegemeente.nl (najaar 2009) Samenvatting resultaten Rapportage Waarstaatje.nl (najaar 2009) 22 februari 2010 1 1. Resultaten totaaloverzicht Burgerrollen vergelijking gemiddelde cijfers Waarstaatje.nl gaat uit van 6 burgerrollen:

Nadere informatie

Programma 10. Financiën

Programma 10. Financiën Programma 10 Financiën Aandeel programma 10 in totale begroting 1% Financiën Overige programma's 99% Programma 10 Financiën Inleiding Ons college hanteert als uitgangspunt bij haar financiële beleid dat

Nadere informatie

Programma 1 Dienstverlening en informatie

Programma 1 Dienstverlening en informatie Programma 1 Dienstverlening en informatie Programmaonderdeel 1.1 Dienstverlening 004 Begraafplaatsen en crematoria 7.472 7.472 0 008 Dienstverlening overig 86 0 86 012 Klantcontactkanalen 21.205 0 21.205

Nadere informatie

Programma 1 Dienstverlening en informatie

Programma 1 Dienstverlening en informatie Programma 1 Dienstverlening en informatie Programmaonderdeel 1.1 Dienstverlening 004 Begraafplaatsen en crematoria 7.472 7.472 0 008 Dienstverlening overig 86 0 86 012 Klantcontactkanalen 21.205 0 21.205

Nadere informatie

Samenvatting ontwikkeling monitor sociaal domein Cranendonck

Samenvatting ontwikkeling monitor sociaal domein Cranendonck Samenvatting ontwikkeling monitor sociaal domein Cranendonck 2016-2017 Inhoud Voorwoord... 3 Doelstellingen monitor sociaal domein... 3 Meetbare doelstellingen... 4 Rol van raad en college... 4 Visie,

Nadere informatie

Programma 1 Dienstverlening en informatie

Programma 1 Dienstverlening en informatie Programma 1 Dienstverlening en informatie Totaal Programmaonderdeel 1.1 Dienstverlening 004 Begraafplaatsen en crematoria 7.629 7.629 0 008 Dienstverlening overig 86 0 86 012 Klantcontactkanalen 27.271

Nadere informatie

Programmabegroting

Programmabegroting Programmabegroting 2016-2019 3.2 Zorg (Wmo) 20 Programmabegroting 2016-2019 3.2.1 Wat wil Gouda bereiken? De implementatie van de nieuwe taken en verantwoordelijkheden tengevolge van de decentralisaties

Nadere informatie

BLAD GEMEENSCHAPPELIJKE REGELING

BLAD GEMEENSCHAPPELIJKE REGELING BLAD GEMEENSCHAPPELIJKE REGELING Officiële uitgave van de gemeenschappelijke regeling Metropoolregio Eindhoven Nr. 626 6 november 2017 Financiële Verordening 2018 1. Algemene bepalingen Artikel 1. Begripsbepaling

Nadere informatie

Programmabegroting. Indeling en layout. versie

Programmabegroting. Indeling en layout. versie Programmabegroting Indeling en layout versie 22-01-2018 Opdracht aan de werkgroep Maken van een programmabegroting West Betuwe 2019-2022, te starten met format: Welke programma s Welke vragen worden beantwoord

Nadere informatie

Gemeenteraad 16 april 2014

Gemeenteraad 16 april 2014 Gemeenteraad 16 april 2014 Inkomsten (primaire begroting 2014) (bedragen x 1 miljoen) Algemene uitkering 119 Inkomensoverdrachten van het Rijk 74 Belastingen en heffingen 53 Overige goederen en diensten

Nadere informatie

Financiële begroting 2015 samengevat

Financiële begroting 2015 samengevat Financiële begroting 2015 samengevat Begrotingscyclus Het beleid en de financiën van de provincie komen op een aantal momenten in het jaar provinciebreed aan de orde. Dit wordt ook wel de begrotings- of

Nadere informatie

Daarmee willen we bijdragen aan geluk en levensvoldoening van alle mensen in Roerdalen.

Daarmee willen we bijdragen aan geluk en levensvoldoening van alle mensen in Roerdalen. Programma op hoofdlijnen 2018-2022 Samen doen. Verder werken aan geluk, op een stevig fundament Dit programma bevat de belangrijkste uitgangspunten voor de raadsperiode 2018-2022. Alle raadsfracties hebben

Nadere informatie

Blik van Burgers Gemeente Houten 2012

Blik van Burgers Gemeente Houten 2012 Blik van Burgers Gemeente 2012 Rapportage ten behoeve van: Waar staat je gemeente? Kwaliteitsinstituut Nederlandse Gemeenten (KING) en CCS, februari 2012 1 2 Inhoudsopgave Inleiding 5 Leeswijzer en bronnen

Nadere informatie

FINANCIEEL PERSPECTIEF KADERNOTA

FINANCIEEL PERSPECTIEF KADERNOTA FINANCIEEL PERSPECTIEF KADERNOTA 2019-2022 BIJLAGE BIJ DE KADERNOTA 2019-2022 1 Inhoudsopgave COALITIEAKKOORD... 3 MAARTCIRCULAIRE EN MEICIRCULAIRE 2018... 4 INTERNE REKENRENTE... 4 LOON-/PRIJSBIJSTELLING...

Nadere informatie

Waar staat je gemeente. Gemeente Enschede

Waar staat je gemeente. Gemeente Enschede Waar staat je gemeente Gemeente Enschede Inhoudsopgave Sheetnummer Samenvatting 3 Burgerpeiling Waar staat je gemeente & respons 4 Woon & leefomgeving Waardering & sociale samenhang 5 Veiligheid en overlast

Nadere informatie

Omgevingswet en de raad

Omgevingswet en de raad Omgevingswet en de raad Inhoud Waarom de Omgevingswet? Wat is de omgevingswet? Wat verandert er door de omgevingswet Wat vraagt dit van u als raad. Samen met de samenleving Budget reserveren Vrije (beleids)ruimte

Nadere informatie

1. Mutaties Themabegroting 2017

1. Mutaties Themabegroting 2017 1. Mutaties Themabegroting 2017 Totaal per thema Mutaties Omschrijving thema Bedrag afwijking 1 Financiën en Bedrijfsvoering 17.200 2 Sociaal Domein 0 3 Onderwijs en Sport (accommodaties) -92.000 4 Eigen

Nadere informatie

Financiële verordening 2015 gemeente Zeewolde, evenals de regels voor de inrichting van de financiële organisatie

Financiële verordening 2015 gemeente Zeewolde, evenals de regels voor de inrichting van de financiële organisatie CVDR Officiële uitgave van Zeewolde. Nr. CVDR351242_1 21 november 2017 Financiële verordening 2015 gemeente Zeewolde, evenals de regels voor de inrichting van de financiële organisatie De raad van de gemeente

Nadere informatie

Invoering Omgevingswet

Invoering Omgevingswet Invoering Omgevingswet Projectplan Versie 1.2 Datum: 19-09-2016 Opsteller: Linda Roeterink Inhoud 1. Inleiding... 2 2. Projectomschrijving... 2 2.1. Aanleiding... 2 2.2. Totstandkoming projectplan... 2

Nadere informatie

KING Ondernemingspeiling

KING Ondernemingspeiling KING Ondernemingspeiling Vragenlijst versie december 0 Ondernemingspeiling op Waarstaatjegemeente.nl De vragen gaan over uw bedrijfslocatie in de gemeente XXX. In deze vragenlijst wordt gevraagd naar uw

Nadere informatie

Werkgroep Begroten en Verantwoorden. Programma 1 Leefbaarheid en Veiligheid

Werkgroep Begroten en Verantwoorden. Programma 1 Leefbaarheid en Veiligheid Werkgroep Begroten en Verantwoorden Programma 1 Leefbaarheid en Veiligheid Jaarrekening 2016 Waarom doen we dit? 1. Verbeteren informatie- en controlepositie, 2. Samen in plaats van ieder voor zich, 3.

Nadere informatie

Dienstverlening in Borsele gemeenteraad 2 oktober 2014

Dienstverlening in Borsele gemeenteraad 2 oktober 2014 Dienstverlening in Borsele gemeenteraad 2 oktober 2014 Te behandelen onderwerpen Ambitie Hoe doen we het nu Waarom een project dienstverlening Benoemde projecten Behaalde resultaten Wat gaan we nog doen

Nadere informatie

gezien het voorstel van burgemeester en wethouders van 2 december 2014;

gezien het voorstel van burgemeester en wethouders van 2 december 2014; Gemeenteraad Onderwerp: Volgnummer 2014-83 Actualisatie verordeningen 212, 213, en 213a Dienst/afdeling GFC De raad van de gemeente Oss; gezien het voorstel van burgemeester en wethouders van 2 december

Nadere informatie

Onderwerp Bestuursrapportage 2016 en Begroting 2017

Onderwerp Bestuursrapportage 2016 en Begroting 2017 Onderwerp Bestuursrapportage 2016 en Begroting 2017 Portefeuillehouder Zoetendal Datum collegebesluit 4 oktober 2016 Opsteller A. de Boer Registratie GF16.20071 Agendapunt 3/4 Voorstel 1. Vaststellen van

Nadere informatie

Begroting Aanbieding Gemeenteraad 20 september 2013

Begroting Aanbieding Gemeenteraad 20 september 2013 Begroting 2014 Aanbieding Gemeenteraad ember Laatste begroting deze raadsperiode Sluitende begroting 2014 Meerjarenperspectief moeilijk Bezuinigingsplan Strategische investeringen Ambities Stadsvisie Belastingen

Nadere informatie

Blik van Burgers Gemeente Houten 2010

Blik van Burgers Gemeente Houten 2010 Blik van Burgers Gemeente 2010 Rapportage ten behoeve van: Waar staat je gemeente? Kwaliteitsinstituut Nederlandse Gemeenten (KING) en CCS, 2011 1 2 Inhoudsopgave Inleiding 5 Leeswijzer en bronnen 5 Burgerrollen

Nadere informatie

Verordening op het financiële beleid en beheer van de gemeente Hengelo

Verordening op het financiële beleid en beheer van de gemeente Hengelo Verordening op het financiële beleid en beheer van de gemeente Hengelo Hoofdstuk I Artikel 1 Hoofdstuk II Artikel 2 Artikel 3 Artikel 3 Artikel 4 Artikel 5 Artikel 6 Artikel 7 Hoofdstuk III Artikel 8 Artikel

Nadere informatie

BLAD GEMEENSCHAPPELIJKE REGELING

BLAD GEMEENSCHAPPELIJKE REGELING BLAD GEMEENSCHAPPELIJKE REGELING Officiële uitgave van de gemeenschappelijke regeling Veiligheidsregio Midden- en West-Brabant Nr. 155 21 februari 2018 Financiële verordening Veiligheidsregio Midden- en

Nadere informatie

Wat willen we bereiken? Wat gaan we daarvoor doen? Kosten

Wat willen we bereiken? Wat gaan we daarvoor doen? Kosten Algemene doelstelling Accommodatiebeleid Maatschappelijk Vastgoed In stand houden en ontwikkelen van maatschappelijk vastgoed die de sociale infrastructuur versterkt, gekoppeld aan een optimale spreiding

Nadere informatie

Programmabegroting 2019

Programmabegroting 2019 Programmabegroting 2019 Toelichting financiële deel Investeringen 2019-2022 47,9 miljoen nieuwe impulsen/investeringen in deze begroting: Inclusieve stad: 5,4 miljoen Duurzame stad: 15,0 miljoen Vitale

Nadere informatie

Wat zijn de argumenten? De financiële rechtmatigheid is een belangrijk criterium bij de beoordeling van de jaarrekening door de accountant.

Wat zijn de argumenten? De financiële rechtmatigheid is een belangrijk criterium bij de beoordeling van de jaarrekening door de accountant. Raadsvoorstel Registratienummer: CONCEPT Onderwerp: 2e Managementrapportage 2017 Portefeuillehouder: wethouder W.A.R. Visser Te nemen besluit: - De begroting 2017 te wijzigen volgens de in de 2e managementrapportage

Nadere informatie

Prestatie I/S Omschrijving

Prestatie I/S Omschrijving 1. Voorstellen reguliere resultaatbestemmingen ten gunste van de exploitatie 2017 (en verder) 1 Decentralisatie-uitkering Green Deal 2 2.1 Realiseren van energie-infrastructuur en van projecten voor energiebesparing,

Nadere informatie

NOTA WEERSTANDSVERMOGEN RECREATIESCHAP VOORNE-PUTTEN-ROZENBURG

NOTA WEERSTANDSVERMOGEN RECREATIESCHAP VOORNE-PUTTEN-ROZENBURG NOTA WEERSTANDSVERMOGEN RECREATIESCHAP VOORNE-PUTTEN-ROZENBURG Opgesteld door: G.Z-H In opdracht van: Recreatieschap Voorne-Putten-Rozenburg Postbus 341 3100 AH Schiedam Tel.: 010-2981010 Fax: 010-2981020

Nadere informatie

Sytzo van der Schaaf /Wim Bakker Sietze van de Berg /Hans Smit Rein Hogendorf Allen Lid commissie BBV FAMO - flitsbijeenkomsten 12, 16 en 25 november

Sytzo van der Schaaf /Wim Bakker Sietze van de Berg /Hans Smit Rein Hogendorf Allen Lid commissie BBV FAMO - flitsbijeenkomsten 12, 16 en 25 november Sytzo van der Schaaf /Wim Bakker Sietze van de Berg /Hans Smit Rein Hogendorf Allen Lid commissie BBV FAMO - flitsbijeenkomsten 12, 16 en 25 november 2015 1 Vernieuwing BBV: planning en stand van zaken

Nadere informatie

ADVIES STUKKEN GEMEENSCHAPPELIJKE REGELINGEN JAARSTUKKEN 2010 GGD

ADVIES STUKKEN GEMEENSCHAPPELIJKE REGELINGEN JAARSTUKKEN 2010 GGD ADVIES STUKKEN GEMEENSCHAPPELIJKE REGELINGEN JAARSTUKKEN 2010 GGD Algemeen: Uit bijgevoegde checklist blijkt dat de jaarrekening 2010 GGD, op een detail na, voldoet aan het BBV. Het saldo van baten en

Nadere informatie

Gemeentelijke dienstverlening. *gematigde tevredenheid over dienstverlening score 6,5 (54% score 7 of hoger)

Gemeentelijke dienstverlening. *gematigde tevredenheid over dienstverlening score 6,5 (54% score 7 of hoger) Resultaten per thema Woon en leefomgeving Relatie burgergemeente Gemeentelijke dienstverlening Zorg en Welzijn burgerparticipatie *tevredenheid eigen buurt scoort 7,9 (90% score 7 of * tevredenheid leefbaarheid

Nadere informatie

Scherp aan de wind! ons ondernemingsplan

Scherp aan de wind! ons ondernemingsplan Scherp aan de wind! ons ondernemingsplan 2017-2020 Inhoudsopgave: 1. Voorwoord 2. Hier staan we voor 3. Woningbezit 4. Huurders 5. Vitale wijken en buurten 6. Financiën 7. Organisatie Voorwoord samen werken

Nadere informatie

/ IJssels. Intern controleplan Samenwerking

/ IJssels. Intern controleplan Samenwerking Intern controleplan 2018 ^ Gemeente / IJssels gemeente Montfoort Vast te stellen door Managementteam UW Dagelijks Bestuur UW College van B&W IJsselstein College van B&W Montfoort Vastgesteld dd 28 maart

Nadere informatie

Vastgestelde verordening - Financiële verordening gemeente Zoeterwoude

Vastgestelde verordening - Financiële verordening gemeente Zoeterwoude GEMEENTEBLAD Officiële uitgave van de gemeente Zoeterwoude Publicatiedatum: 10-06-2015 Nummer gemeenteblad: 0554 Vastgestelde verordening - Financiële verordening gemeente Zoeterwoude Burgemeester en wethouders

Nadere informatie

Strategische visie monitoring en verantwoording sociaal domein

Strategische visie monitoring en verantwoording sociaal domein Strategische visie monitoring en verantwoording sociaal domein Gemeente Wassenaar februari 2016 Pagina 2/9 2 Pagina 3/9 1 Inleiding Kader en achtergrond Kenmerkend voor het transformatieproces in het sociaal

Nadere informatie

OPEN. 21 punten voor Nijkerk in

OPEN. 21 punten voor Nijkerk in OPEN 21 punten voor Nijkerk in 2014-2018 We staan open voor vernieuwing en verandering van top-down handelen naar open staan voor verbinden met andere overheden, instellingen en bedrijven van denken in

Nadere informatie

RAADSVOORSTEL Agendanummer 9.1

RAADSVOORSTEL Agendanummer 9.1 RAADSVOORSTEL Agendanummer 9.1 Raadsvergadering van 13 november 2008 Onderwerp: Beleidsplan Maatschappij Verantwoordelijke portefeuillehouder: W.J.M. Vissers SAMENVATTING In het najaar van 2007 heeft het

Nadere informatie

PROGRAMMA VERNIEUWING P&C CYCLUS 8 FEBRUARI 2012

PROGRAMMA VERNIEUWING P&C CYCLUS 8 FEBRUARI 2012 PROGRAMMA VERNIEUWING P&C CYCLUS 8 FEBRUARI 2012 Korte intro (wethouder Kolff) Wat is de huidige situatie en wat is wettelijk verplicht (hoofd financiën) Presentatie van vernieuwingen uit den lande: *

Nadere informatie

Notitie weerstandsvermogen gemeente Ten Boer

Notitie weerstandsvermogen gemeente Ten Boer Notitie weerstandsvermogen gemeente Ten Boer 1. Inleiding In 2008 heeft Aniek Geerts, student Master of Business Administration met begeleiding vanuit de Rijksuniversiteit Groningen door de heer B.J.W.Pennink

Nadere informatie

geautoriseerde investeringskredieten en de actuele raming van de totale uitgaven weergegeven.

geautoriseerde investeringskredieten en de actuele raming van de totale uitgaven weergegeven. GEMEENTEBLAD Officiële uitgave van gemeente Blaricum. Nr. 40785 5 april 2016 Financiële verordening BEL Combinatie Het Algemeen Bestuur van de Werkorganisatie BEL-Gemeenten, overwegende dat een gemeenschappelijke

Nadere informatie

Kennismaking organisatie Borsele Programma

Kennismaking organisatie Borsele Programma Kennismaking organisatie Borsele Programma Organisatie structuur Jack Jansen Afd. Ruimtelijke Ontwikkeling Jack Jansen Afd. Grond & Economie Bas v.dendries Afd. Samenleving Yvonne Otte Afd. Woonomgeving

Nadere informatie

Bijlage 9 Overzicht van baten en lasten per taakveld

Bijlage 9 Overzicht van baten en lasten per taakveld Bijlage 9 Overzicht van baten en lasten per taakveld In het wijzigingsbesluit BBV van 5 maart 2016 is vastgelegd dat gemeenten de ramingen in het kader van de begrotingsuitvoering opstellen aan de hand

Nadere informatie

Inhoudsopgave Aanbieding Programma 1. Bestuur en organisatie Programma 2. Dienstverlening Programma 3. Algemene Dekkingsmiddelen

Inhoudsopgave Aanbieding Programma 1. Bestuur en organisatie Programma 2. Dienstverlening Programma 3. Algemene Dekkingsmiddelen Inhoudsopgave Aanbieding 3 Programma 1. Bestuur en organisatie 4 Programma 2. Dienstverlening 5 Programma 3. Algemene Dekkingsmiddelen 6 Programma 4. Veiligheid 7 Programma 5. Openbare ruimte 8 Programma

Nadere informatie

Voorbeeld Startnotitie Behorend bij Kernbeleid Veiligheid 3.0 d.d. september 2010

Voorbeeld Startnotitie Behorend bij Kernbeleid Veiligheid 3.0 d.d. september 2010 Voorbeeld Startnotitie Behorend bij Kernbeleid Veiligheid 3.0 d.d. september 2010 Ter toelichting: Deze startnotitie vormde het statschot voor integraal veiligheidsbeleid voor de periode 2011-2014 1 Startnotitie

Nadere informatie

ERRATA II OP PROGRAMMAREKENING 2015

ERRATA II OP PROGRAMMAREKENING 2015 ERRATA II OP PROGRAMMAREKENING 2015 Datum: 23 september 2016 1 Dit betreft het overzicht van de errata die zijn verwerkt in de programmarekening nadat deze door de gemeenteraad voorlopig is vastgesteld.

Nadere informatie

Regeling Financieel Beheer Belastingsamenwerking Gouwe- Rijnland

Regeling Financieel Beheer Belastingsamenwerking Gouwe- Rijnland Regeling Financieel Beheer Belastingsamenwerking Gouwe- Rijnland Het Algemeen Bestuur van de Gemeenschappelijke regeling Gouwe-Rijnland (BSGR), gelet op: Artikel 212 van de Gemeentewet; Het Waterschapsbesluit;

Nadere informatie

GESPREKSNOTITIE VOORJAARSGESPREK 23 JUNI 2017 VS

GESPREKSNOTITIE VOORJAARSGESPREK 23 JUNI 2017 VS GESPREKSNOTITIE VOORJAARSGESPREK 23 JUNI 2017 VS 20170512 1. INLEIDING In 2016 hebben we met u en met de samenleving intensief gesproken over de toekomst van Zutphen. Gezamenlijk hebben we vastgesteld

Nadere informatie

Nota van B&W. Onderwerp Onderwerpen Omnibus 2007

Nota van B&W. Onderwerp Onderwerpen Omnibus 2007 Onderwerp Onderwerpen Omnibus 2007 Nota van B&W Portefeuille mr. B. B. Schneiders Auteur Mevr. M. E. Spruyt Telefoon 5113719 E-mail: m.spruyt@haarlem.nl Concernstaf/Strategie en Beleidscoördinatie Reg.nr.

Nadere informatie

b Kerntaak gekoppeld aan het werkprogramma van het college Financiën helder en op orde

b Kerntaak gekoppeld aan het werkprogramma van het college Financiën helder en op orde gemeente Eindhoven Inboeknummer 12bst01585 Dossiernummer 12.38.651 18 september 2012 Commissienotitie Betreft startnotitie over Sturen met normen: domein 'flexibiliteit'. Inleiding Op 28 augustus is in

Nadere informatie

Ondernemerspeiling. Ondernemerspeiling op Waarstaatjegemeente.nl. Waar vinden uw bedrijfsactiviteiten hoofdzakelijk plaats?

Ondernemerspeiling. Ondernemerspeiling op Waarstaatjegemeente.nl. Waar vinden uw bedrijfsactiviteiten hoofdzakelijk plaats? Ondernemerspeiling Versie september 2017 V1.0 dd 20170830 Ondernemerspeiling op Waarstaatjegemeente.nl De vragen in de Ondernemerspeiling gaan over uw bedrijfsvestiging in de gemeente XXX. Er wordt u gevraagd

Nadere informatie

Paragraaf duurzaamheid

Paragraaf duurzaamheid Paragraaf duurzaamheid Paragraaf duurzaamheid Wij hebben als gemeentelijke organisatie een voorbeeldfunctie en zorgen ervoor dat de gemeentelijke organisatie energieneutraal wordt voor 2030. Voor de gemeente

Nadere informatie

Bestuurswisseling Financiën

Bestuurswisseling Financiën Bestuurswisseling 2018 Financiën Agenda 1. Budgettair beeld Huidige begroting 2. Budgettair beeld Structurele ruimte Ontwikkelingen Algemene uitkering Rentekosten grondbedrijf Tarievenbeleid 3. Budgettair

Nadere informatie

Omgevingsvisie Giessenlanden. Plan van aanpak V1.3. Inleiding

Omgevingsvisie Giessenlanden. Plan van aanpak V1.3. Inleiding Omgevingsvisie Giessenlanden Plan van aanpak V1.3 Inleiding De omgevingsvisie van de gemeente Giessenlanden moet inspireren, ruimte bieden en uitnodigen. Een uitnodiging aan burgers, bedrijven en instellingen

Nadere informatie

Bijlage 6 Resultaatbestemming via reserves (bedragen x 1)

Bijlage 6 Resultaatbestemming via reserves (bedragen x 1) Bijlage 6 Resultaatbestemming via reserves (bedragen x 1) Incidenteel Programma 1 Burger en bestuur t.l.v. product 104 Regie gemeentebrede strat.programmas 80 80 t.l.v. product 305 Burgerzaken 112 112

Nadere informatie

Kennismakings- informatiebijeenkomst gemeente Utrecht (nieuwe) raadsleden Raadsleden centraal Goede raad voor een sterke gemeenteraad

Kennismakings- informatiebijeenkomst gemeente Utrecht (nieuwe) raadsleden Raadsleden centraal Goede raad voor een sterke gemeenteraad Kennismakings- informatiebijeenkomst gemeente Utrecht (nieuwe) raadsleden Raadsleden centraal Goede raad voor een sterke gemeenteraad 10 juni 2014 Gemeente Utrecht Agenda 1. Wie is de gemeentelijke accountant?

Nadere informatie

Bijlagen en meerjarenramingen

Bijlagen en meerjarenramingen Begroting 2016 provincie Overijssel Bijlagen en meerjarenramingen 2016-2019 Verbinden, versterken en vernieuwen Inhoudsopgave Productenraming 2016 2 Recapitulatie meerjarenramingen exploitatie 2016-2019

Nadere informatie

De gemeenteraad buitenspel na de invoering van de Omgevingswet? Gemeenteraad Bergen op Zoom 10 april 2017

De gemeenteraad buitenspel na de invoering van de Omgevingswet? Gemeenteraad Bergen op Zoom 10 april 2017 De gemeenteraad buitenspel na de invoering van de Omgevingswet? Gemeenteraad Bergen op Zoom 10 april 2017 Waar gaan wij het over hebben? Geheugen opfrissen: Omgevingswet in het kort Betekenis wet voor

Nadere informatie