Veiligheid tussen de oren
|
|
- Frans Gerritsen
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Veiligheid tussen de oren Door Purdey van Wissen Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Inleiding De kranten staan er bol van: gewonden na explosie in silo, schilder overlijdt na val van dak, gewonde bij werk aan spoor, ijzeren staaf raakt man op bouwplaats, man verongelukt in aardappelmachine, onderhoudsmedewerker valt uit reclamezuil. Zomaar een opsomming uit de kranten van de afgelopen maanden. In Nederland zijn er elke week gemiddeld twee dodelijke slachtoffers van een arbeidsongeval te betreuren. Daarnaast heeft elke werknemer gemiddeld 41% kans om tijdens het werkzame leven (van 40 jaar) een of meerdere arbeidsongevallen te krijgen die tot verzuim leiden.1 Naast persoonlijk leed en materiele schade, leidt dit ook tot maatschappelijke kosten. Studies door Eurpean Agency for Safety and Health at Work2 laten zien dat interveniëren op veiligheidscultuur en veiligheidsbewustzijn in individuele gevallen kan leiden tot 60% minder ongevallen. In de publicatie lopen de verminderingen van het aantal arbeidsongevallen uiteen van ongeveer 23% voor bijvoorbeeld een sectoraal project van de Health and Safety Executive (Groot Brittanië) in de levensmiddelenindustrie tussen 1998 en 2001 tot aan wel 63% bij ARBED, een Luxemburgs staalbedrijf gedurende een bedrijfsproject tussen 1997 en In dit paper laat ik u kennis maken met het begrip veiligheidscultuur. Tevens beschrijf ik concrete cases waarin duidelijk wordt hoe veiligheidscultuur binnen bedrijven wordt versterkt. Deze praktijkcases hebben tot doel u te inspireren om de veiligheid van medewerkers binnen uw organisatie verder te verbeteren. 1 2 Arbobalans 2004, Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, 2005 How to reduce workplace accidents, European Agency for Safety and Health at Work, 2001
2 Veiligheidscultuur wat is het en hoe kun je het beïnvloeden? Cultuur is een complex geheel van zichtbare en niet-zichtbare aspecten. Volgens Schein 3 bestaat veiligheidscultuur uit drie aspecten: 1. artefacten (bijvoorbeeld logo, huisstijl, bedrijfskleding), 2. beleden normen en waarden, 3. basisassumpties. Veiligheidscultuur manifesteert zich op drie niveaus: 1. op het niveau van de individuele medewerker die bij elke handeling een veiligheidsafweging maakt, 2. op het groepsniveau waar beleden waarden en normen worden bepaald, 3. op het niveau van het (top)management waar het veiligheidsbeleid wordt bepaald. Het versterken van veiligheidscultuur vergt een veranderingstraject dat zich op alle niveaus afspeelt. Zichtbare betrokkenheid van het topmanagement is belangrijk voor het slagen van een verandertraject. Immers, wanneer het management zegt dat veiligheid de hoogste prioriteit heeft maar uitsluitend afrekent op productie, zullen medewerkers zich richten op het behalen van de productietarget. Om de beleden normen en waarden te beïnvloeden moet de visie over veilig werken die door het (top)management is bepaald, worden gedeeld met medewerkers. Communicatie speelt hierbij een belangrijke rol. De veiligheidsafweging die de individuele medewerker maakt bij elke handeling kan worden beïnvloed door kennis over risico s en maatregelen. Ook moet hij voldoende vaardig zijn om nieuw, veiliger gedrag te vertonen. Jaarlijks gebeuren er in Nederland tijdens het werken op ladders: - 3 dodelijke ongevallen, - 30 ongevallen met permanent letsel, - 90 ernstige ongevallen, Na analyse van de ongevallenrapportages is gebleken dat in 50% van de ongevallen met ladders gebrek aan motivatie om veilig te werken (alertheid, bereidheid om te leren, risicomijdend gedrag) een indirecte oorzaak was. Bron: Arbeidsinspectie 3 Schein, EH. Organizational culture and leadership, 2e ed. San Francisco: Jossey-Bass, 1992
3 Een voorbeeld Als een nieuwe medewerker bij een bedrijf start, zal hij zich aanpassen aan de bestaande cultuur. Heerst er binnen een bedrijf de basisassumptie dat de veiligheid van medewerkers belangrijk is en een gezamenlijk beleden waarde dat het dragen van een helm bijdraagt aan de veiligheid van medewerkers, dan zal het vanzelfsprekend zijn dat iedereen een helm draagt. Een nieuwe medewerker zal dan ook direct geneigd zijn een helm te dragen. Heerst er echter een basisassumptie dat ongelukken nu eenmaal bij dit gevaarlijke beroep horen en dat het dragen van een helm niet stoer is, dan zal een nieuwe medewerker eerder geneigd zijn ook geen helm te gebruiken. Hij wil niet buiten de groep vallen. In de publicatie veiligheid tussen de oren 4 is onderzoek gedaan naar de interventies die door bedrijven zijn ingezet om de veiligheidscultuur te versterken. Grofweg kunnen de interventies worden opgedeeld in twee categorieën. 1. Interventies om medewerkers actief te betrekken Workshops en klankbordgroepen Observatie en feedback Gebruik maken van bestaande overlegstructuren 2. Communicatie richting medewerkers. Training Campagnes en voorlichting Digitale tools Het rendement van wordt bepaald door diverse factoren. Mate van interactie is een voorbeeld. Wanneer medewerkers worden betrokken bij veiligheid en worden uitgenodigd mee te denken, zal het rendement hoger zijn dan wanneer zij slechts geïnformeerd worden. Ook is het van belang dat de interventie aansluit bij de bedrijfscultuur: bottum-up of juist top-down, met humor of juist serieus, gericht op de groep of op het individu. 4 Berg, H. van der, Pranger, R. Veiligheid tussen de oren, versterken van de veiligheidscultuur: zo doe je dat, Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, 2005
4 De praktijk Programma Versterking Arbeidsveiligheid Het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid is gestart met het Programma Versterking Arbeidsveiligheid. Dit Programma heeft tot doel het aantal arbeidsongevallen te verminderen met % door het versterken van de veiligheidscultuur. Eén van de kernproducten van het Programma Versterking Arbeidsveiligheid zijn de veiligheidsverbetertrajecten gericht op het versterken van de veiligheidscultuur. Voor deze trajecten is een bottum-up benadering gekozen. De verbetertrajecten worden uitgevoerd door bedrijven op de werkvloer. In totaal worden er 20 verbetertrajecten uitgevoerd in verschillende bedrijfstakken. Het doel van elk traject is tweeledig: Kwantitatief: het structureel verminderen van het aantal arbeidsongevallen met 10 15%. Kwalitatief: het ontwikkelen van een goede praktijk als voorbeeld voor andere bedrijven. Je zit in de auto en denkt de verkeerde ladder meegenomen. Kom je ook niet achter na één kilometer, maar pas als je er bijna bent. Deze ladder was 25 cm te kort. Maar ja, ik dacht daar is de baas niet blij mee, als ik daarvoor nog eens 40 kilometer terug ga rijden. Ik had hem wel kunnen aanspreken op zijn onveilige gedrag, maar... We wonen in een klein dorp en dit weekend is hij weer gewoon de voetbalcoach van mijn zoon. Dus ik hield mijn mond. Stom. Ja achteraf wel. Weet je. Ik zit al twintig jaar in het vak. We doen het al jaren op dezelfde manier en het gaat toch altijd goed. Ze hoeven mij niks te vertellen over veiligheid. Dat dacht ik tenminste... Alle verbetertrajecten hebben een structureel karakter. Dat houdt in dat de trajecten een looptijd hebben van meerdere jaren en dat de interventies geborgd worden in de bedrijfscultuur. Ook speelt in elk traject het management een belangrijke rol. Het management van elk deelnemend bedrijf heeft zich gecommitteerd aan het traject en draagt dit commitment zichtbaar uit. Een andere overeenkomst tussen de trajecten is dat communicatie centraal staat. Hieronder is een kort overzicht gegeven van instrumenten die tijdens de verbetertrajecten worden ingezet. 1. Observatie in chemie Binnen dit bedrijf observeren medewerkers elkaar en spreken elkaar op een positieve manier aan op onveilig gedrag. 2. Gezamenlijke aanpak op bedrijventerrein Op dit bedrijventerrein hebben bedrijven handen ineen geslagen om samen te werken aan veiligheid. Er wordt een wijkstructuur ontwikkeld en bedrijven delen kennis. 3. Multimediaprogramma voor golfkartonindustrie De 11 bedrijven binnen deze sector hebben afgesproken om niet op veiligheid te concurreren, maar juist samen te werken. Gezamenlijk hebben zij een digitale tool ontwikkeld.
5 4.Workshops in de tuinbouw Binnen een aantal bedrijven in de glastuinbouw worden workshops georganiseerd. De workshops zijn gericht op bewustwording van risico s en kennis van maatregelen. 5. Humor in de vleesindustrie Binnen dit bedrijf wordt humor ingezet om medewerkers veiligheidsbewust te maken. Er wordt onder meer een video gemaakt met twee bekende cabaretiers. 6.Veiligheidskrant voor agrarische bedrijven Bij de veiligheid in een agrarisch bedrijf zijn meestal alle gezinsleden betrokken. De brancheorganisatie voor de agrarische sector maakt daarom een veiligheidskrant voor het hele gezin. Hiernaast worden bijeenkomsten georganiseerd waar aandacht wordt besteed aan veilig werken. 7. Coaching bij de brandweer In een crisissituatie heeft de veiligheid van het slachtoffer vaak de hoogste prioriteit. De bevelvoerders worden gecoached om naast de veiligheid van het slachtoffer ook de veiligheid van brandweermensen te beoordelen alvorens een crisissituatie te betreden. 8. Groepsgevoel in de luchtvervoerbranche Binnen dit bedrijf wordt ingezet op het groepsgevoel. Teams die goede resultaten boeken op het gebied van veiligheid worden beloond met een weekendje Centre Parcs, een bezoek aan een partnermaatschappij of een versnapering. Presentatie Tijdens de presentatie wordt dieper ingegaan op de faal- en succesfactoren van cultuurtrajecten. Tevens worden enkele praktijkcases in meer detail behandeld. Hiernaast zal een discussie worden gehouden over goede praktijken. Binnen het Programma Versterking Arbeidsveiligheid worden 20 veiligheidsverbetertrajecten uitgevoerd om goede praktijken te ontwikkelen als voorbeeld voor andere bedrijven. Welke informatie heeft u nodig om deze goede praktijken ook binnen de eigen organisatie te kunnen gebruiken? En, hoe moet deze informatie worden aangeleverd? Bronvermelding Amelsfoort, P, Het programmeren en regisseren van veranderingsprocessen, ST-Groep, 1998 Berg, H. van der, Pranger, R, Veiligheid tussen de oren, versterken van de veiligheidscultuur: zo doe je dat, Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, 2005 De Caluwe en Vermaak, Leren veranderen, 1999 Kotter, J, Leiderschap bij verandering, Academic Services, 2002 Schein, EH., Organizational culture and leadership, 2e ed. San Francisco: Jossey-Bass, 1992 Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, Arbobalans 2004, 2005 European Agency for Safety and Health at Work, How to reduce workplace accidents, 2001
Versterking Arbeidsveiligheid
Versterking Arbeidsveiligheid Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Samen met het bedrijfsleven wil het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) het aantal arbeidsongevallen verminderen.
Nadere informatieVeiligheid & mindset
Veiligheid & mindset Veranderen van gedrag door te werken met dilemma s De NAM werkt al decennia op de Noordzee, om gas te produceren. En al decennia lang is er ontwikkeling; door het niet aflatende streven
Nadere informatieWorkshop De preventiemedewerker neemt de leiding, 25 oktober 2012
Workshop De preventiemedewerker neemt de leiding, 25 oktober 2012 Uitwerking van de resultaten, 6 nov. 2012 Pieter Diehl (Voorzitter BvAA en Management & Consultant bij Edux te Breda, pdiehl@edux.nl) Jos
Nadere informatieUnispect - Toolbox 8 - Ongevallen
Unispect - Toolbox 8 - Ongevallen Uit onderzoek (CBS) is gebleken dat in het jaar 2000 een kleine 150.000 personen ten minste één arbeidsongeval met letsel is overkomen. Een deel van deze groep overkomt
Nadere informatieVeilig werken Veilig werken is het uitgangspunt van
Veilig werken Veilig werken is het uitgangspunt van werkgever en werknemer. Maar het is nu eenmaal niet mogelijk om alle ongevallen te voorkomen. Soms zijn er zijn situaties waar we niets aan kunnen veranderen.
Nadere informatieVeiligheid. Het vak leren van Professionals..
Marius van der Valk Veiligheid Gebods / Verbodsborden / Nooduitgangen Persoonlijke beschermings middelen Last Minute Risico Analyse (Mammoet Minute) Uw eigen GEDRAG, Uw eigen VERANTWOORDELIJKHEID Veiligheid
Nadere informatie1. Ontwikkeling van het model Determinanten van bedrijfscultuur en arbeidsveiligheid.
Bedrijfscultuur als indicator voor veiligheidsverbeterprojecten Drs. E.H. van Silfhout Management consultant Cap Gemini Ernst & Young Februari 2004 In het kader van het programma Versterking Arbeidsveiligheid
Nadere informatieHandleiding Veiligheidsrondes
Utrecht, maart 2006 Handleiding Veiligheidsrondes Project Veiligheidsmanagement Bouwen aan Veiligheid in de Zorg Auteurs: drs. I. van der Veeken, drs B. Heemskerk, E. Nap Inleiding Niet alleen de Raad
Nadere informatieHandleiding Veiligheidsrondes
Utrecht, maart 2006 Handleiding Veiligheidsrondes Project Veiligheidsmanagement Bouwen aan Veiligheid in de Zorg Auteurs: drs. I. van der Veeken, drs B. Heemskerk, E. Nap Inleiding Niet alleen de Raad
Nadere informatieZelfinspectie.nl Arbo op orde!
Zelfinspectie.nl Arbo op orde! Aanleiding Het belang van participatie het (pro-)actief bijdragen aan een veilige werkomgeving - naast compliance het opvolgen van regels en protocollenwordt steeds meer
Nadere informatieVan werkdruk naar werkplezier
Van werkdruk naar werkplezier Het Programma Onze visie Werkdruk leidt tot minder werkplezier, wrijving in de samenwerking en op termijn mogelijk verzuim door stressklachten. Als medewerkers echter uitgedaagd
Nadere informatieVerkeersongevallen tijdens het werk Anita Venema, Annick Starren & Marloes van der Klauw TNO Work and Health NVVC, 19 april 2012.
0 NVVC april 2012 Verkeersongevallen tijdens het werk Verkeersongevallen tijdens het werk Anita Venema, Annick Starren & Marloes van der Klauw TNO Work and Health NVVC, 19 april 2012. Definitie arbeidsongeval
Nadere informatieNIEUWE WERKEN VRAAGT NIEUWE CONTROLLER EEN VERANDERENDE ROL? Casepresentatie jaarcongres controlling / de 9+ controller
1 NIEUWE WERKEN VRAAGT NIEUWE CONTROLLER EEN VERANDERENDE ROL? 18 april 2013 Casepresentatie jaarcongres controlling / de 9+ controller 2 Introductie Leon Harinck 1. Gestart in accountancy (Big 4) 2. Management
Nadere informatieSamenvatting rapportage Masterclass Energiebesparing op de werkvloer. In opdracht van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat
Samenvatting rapportage Masterclass Energiebesparing op de werkvloer 2016 In opdracht van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat Samenvatting rapportage Masterclass Energiebesparing op de werkvloer
Nadere informatieStoffenmanager en Stoffenbeleid, Stoffencultuur, V&G-cultuur? Niek Steijger TNO
Stoffenmanager en Stoffenbeleid, Stoffencultuur, V&G-cultuur? Niek Steijger TNO Haalbaarheidsstudie: onderzoeksvragen 1. Hoe is de organisatorische inbedding van het STM-instrument vorm te geven? 2. Is
Nadere informatieVan werkdruk naar werkplezier
Van werkdruk naar werkplezier Het Programma Onze visie Werkdruk leidt tot minder werkplezier, wrijving in de samenwerking en op termijn mogelijk verzuim door stressklachten. Als medewerkers echter uitgedaagd
Nadere informatieBedrijfscultuur en ARBEIDSVEILIGHEID
Bedrijfscultuur en ARBEIDSVEILIGHEID Onderzoek in het kader van het program ma Versterking Arbeids veiligheid van het minis terie van Soc iale Z ak en en W erkgeleg enh eid Gepresenteerd op het jaarcongres
Nadere informatieMeest gestelde vragen. Vrijwilligerspolis
Meest gestelde vragen Vrijwilligerspolis Inhoudsopgave 1 Welke verzekeringen zijn van toepassing?...1 2 Wie zijn verzekerd en wat is een vrijwilliger?...1 3 Samenloop met eigen verzekering...2 4 Dekkingsvragen...2
Nadere informatieFUNCTIONEEL PARKET. Vestiging s-hertogenbosch. Mw. Mr. Dr. I.M. Koopmans MSHE officier van justitie
FUNCTIONEEL PARKET Vestiging s-hertogenbosch Mw. Mr. Dr. I.M. Koopmans MSHE officier van justitie 03-03-09 pagina 2/x Arbeidsongevallen bestaan niet! 15 april 2015 03-03-09 pagina 3/x Eerst een paar cijfers
Nadere informatieWelzijnscultuur Behaviour Based Safety (BBS)
Uw welzijnsstudiebureau informeert over: Welzijnscultuur Behaviour Based Safety (BBS) Is er nood aan cultuurverandering? Leidinggevenden nemen geen voorbeeldrol op Welzijn wordt alleen door de preventieadviseur
Nadere informatieAanrijdgevaar wegwerkers. TNO - Kwaliteit van Leven
Aanrijdgevaar wegwerkers Drs. Anita Venema TNO - Kwaliteit van Leven Aanrijdgevaar wegwerkers SZW subsidie Programma Versterking Arbeidsveiligheid Van den Berg Infrastructuren trok de kar - Consument en
Nadere informatieLean trainingen. De trainingen gefaciliteerd door 12Mprove worden momenteel gemiddeld beoordeeld met een 9,4.
Lean trainingen De trainingen zitten vol met actiegericht leren. Geen powerpoint - trainingen, maar met veel gebruik van flip- overs en tekeningen. Deze trainingen verzorgen wij samen met onze samenwerkingspartner
Nadere informatieDe leerkracht voorziet papier, enveloppes en eventueel materiaal om de enveloppes te versieren.
LESFICHE - Brief van de getuige Lesonderwerp De leerlingen schrijven een brief aan zichzelf om te openen op het moment dat ze hun rijbewijs behalen. Ze houden de brief zelf bij of geven hem aan hun ouders
Nadere informatieOm veiligheid te bereiken moet je inspanningen leveren
Om veiligheid te bereiken moet je inspanningen leveren Hoe beïnvloed je een veiligheidscultuur? Marco Kuijsten MSHE Hoofd Safety Nederlandse Spoorwegen Vloot Vervoer Poort Onderhoud & Revisie voor NS (90%)
Nadere informatieCultuurmeting in de forensische praktijk. In samenwerking met GGZ Eindhoven
Cultuurmeting in de forensische praktijk In samenwerking met GGZ Eindhoven Doel van een cultuurmeting Inzicht krijgen hoe de organisatie richting geeft aan cultuuraspecten met het oog op veiligheid en
Nadere informatiePraktijk Voorbeeld nº 1
1. Bedrijfs ID Naam van het bedrijf: Praktijk Voorbeeld nº 1 Van Dorp installaties bv Sector: Technische installaties Core Business / Belangrijkste Brandpreventie, technische ondersteuning, klimaatbeheersing
Nadere informatieLCOZ Cultuur, gedrag en bewustwording
LCOZ Cultuur, gedrag en bewustwording Jet van Mourik 7 juni 2017 Programma Compliance en integriteit Organisatiecultuur Awareness Gedragsbeïnvloeding 1 Compliance 2.0 Compliance is het versterken van de
Nadere informatieAgenda. Inleiding Drieluik in veiligheid Veiligheidscultuur. Groepsgedrag Gedrag beïnvloeden Af en aanspreken. Aan de slag. www.denf.
www.denf.nl 1 Agenda Inleiding Drieluik in veiligheid Veiligheidscultuur Groepsgedrag Gedrag beïnvloeden Af en aanspreken Aan de slag www.denf.nl 2 1 Drieluik in veiligheid www.denf.nl 3 Drieluik in veiligheid
Nadere informatiedenk sessie procesveiligheid
denk sessie procesveiligheid optimaliseren van proces- en arbeidsveiligheid met bowties en veiligheidsindicatoren Paul Swuste: effectieve procesveiligheidsindicatoren? Karolien van Nunen: arbeidsveiligheidindicatoren
Nadere informatieSelectie-instrument HARRIE
Selectie-instrument HARRIE 1 Inleiding Voor u ligt het selectie-instrument HARRIE ; een vragenlijst die u als collega van een medewerker met autisme kan invullen om voor uzelf inzichtelijk te maken of
Nadere informatieFactsheet ongevallen tijdens werkzaamheden aan of nabij het spoor
Factsheet ongevallen tijdens werkzaamheden aan of nabij het spoor Deze analyse is gebaseerd op de gegevens van de aan de Arbeidsinspectie gemelde en door deze dienst onderzochte ongevallen zoals geregistreerd
Nadere informatieVeiligheidscultuur. Beleid en gedragsregels in de praktijk Anja Dijkman
Beleid en gedragsregels in de praktijk 1 Workshop programma Tijd: 13.30 14.15 uur Wat is een organisatiecultuur voor veilig en gezond werken Organisatiecultuur beïnvloeden, kan dat? De dagelijkse praktijk
Nadere informatieGespreid leiderschap en zelfsturing Bij Dupont de Nemours
Voor een HRM organisatie en werk symposium van betekenis 10-09-2013 Sturen op vertrouwen Leiderschap en HRM voor de nieuwe werkelijkheid Gespreid leiderschap en zelfsturing Bij Dupont de Nemours Over de
Nadere informatieVeiligheid in het laboratorium Techniek, organisatie en gedrag
Veiligheid in het laboratorium Techniek, organisatie en gedrag Dirk de Knecht - Kenniscentrum Proces en Laboratorium - VVI-certificering - VAPRO-veiligheid - Productmanager HSE & Duurzaamheid - HVK i.o.
Nadere informatieVeiligheidscultuur bij risico-bedrijven Sjoerd Post, DCMR Milieudienst Rijnmond
Veiligheidscultuur bij risico-bedrijven Sjoerd Post, DCMR Milieudienst Rijnmond Programma Veiligheidscultuur Inleiding Pilot Veiligheidscultuur Veiligheidscultuur inspecties Veiligheidcultuur beoordelingen
Nadere informatieVeranderen: Focus op cultuurverandering en het overwinnen van weerstand. Breukelen, 17 december 2008 Elsbeth Reitsma e.reitsma@c3am.
Veranderen: Focus op cultuurverandering en het overwinnen van weerstand Breukelen, 17 december 2008 Elsbeth Reitsma e.reitsma@c3am.nl Wat is weerstand? Een reactie op een emotioneel proces dat zich binnen
Nadere informatieSturen op veiligheid in de binnenvaart
Sturen op veiligheid in de binnenvaart Hoe voorkomen we dat het betere de vijand van het goede wordt? Ira Helsloot Hoogleraar besturen van veiligheid Het drama van modern veiligheidsbeleid U weet het allemaal:
Nadere informatie1 Leren op de werkplek
1 Leren op de werkplek Wat is leren op de werkplek? Om dit te verduidelijken onderscheiden we in dit hoofdstuk twee vormen van leren: formeel en informeel leren. Ook laten we zien welke vormen van leren
Nadere informatieLeiderschap in planning & control
Leiderschap in planning & control A3 netwerkbijeenkomst, 20 januari 2015 Henk Doeleman Leiderschap in planning & control? Minder papier Meer participatief en versterkte betrokkenheid Versterking van de
Nadere informatieAfsluitend werd er door de deelnemers in kleine groepjes gewerkt aan een case, en werden de resultaten uitgebreid besproken en toegelicht.
Koninklijke BAM Groep en het Actieplan Arbeidsveiligheid organiseerden op donderdagmiddag 19 april 2012 een netwerkbijeenkomst in het informatiecentrum van de te boren Sluiskiltunnel (www.sluiskiltunnel.nl)
Nadere informatieLeiderschapsontwikkeling wat werkt wel, wat werkt niet
Leiderschapsontwikkeling wat werkt wel, wat werkt niet Programma Opening Presentatie & Interactieve oefening Pauze Worldcafé, in gesprek over leiderschap Terugkoppeling Samenvatting: Wat werkt wel en Wat
Nadere informatieServiceCultuur. EBOOK CultuurBarbarenspel
ServiceCultuur EBOOK CultuurBarbarenspel EBOOK CultuurBarbarenSpel www.servicecultuur.nl Alsjeblieft. Een ebook over het CultuurBarbarenSpel. Met dit ebook leer je meer over ons spel. Fabia Hooykaas en
Nadere informatieHPC-O. Human Performance Contextscan Organisatierapportage <Naam onderwijsinstelling> Datum: Opdrachtgever: Auteur:
HPC-O 1 HPC-O Human Performance Contextscan Organisatierapportage Datum: Opdrachtgever: Auteur: 24 april 2008 drs M.G. Wildschut HPC-O
Nadere informatieAls accountmanagers hun target structureel niet halen wat kan een sales manager dan doen?
Als accountmanagers hun target structureel niet halen wat kan een sales manager dan doen? Amerikaans onderzoek (Salesfoundation 2017) stelt dat in 2016 tussen de 30% en 50% van de salespopulatie hun targets
Nadere informatieMasterclass Langdurig zitten als arbeidsrisico. Leiden, 24 november 2015
Masterclass Langdurig zitten als arbeidsrisico Leiden, 24 november 2015 Masterclass Langdurig zitten als arbeidsrisico Het rendement van dynamisch werken TNO, Leiden, 24 november 2015 Op 24 november verzorgde
Nadere informatieCommuniceren op basis van Management Drives De wereld van de kleuren onthuld
Haalt het beste uit uw mensen! Communiceren op basis van Management Drives De wereld van de kleuren onthuld Haalt het beste uit uw mensen! Management Drives? Management Drives is het bedieningspaneel en
Nadere informatieFebruari 2012 Workshop Eviont
Het Brein heeft een doel nodig! Februari 2012 Workshop Eviont Het Brein heeft een doel nodig! Inhoudsopgave INHOUDSOPGAVE...2 LEESWIJZER...3 INLEIDING...4 STAP 1: HET KADER...5 STAP 2: STATE, GEDRAG EN
Nadere informatieLes 2: Voorspellen Tekst: Veilig in het verkeer. Introductiefase: 2. Vraag: "Kan iemand zich nog herinneren wat de bedoeling was bij het voorspellen?
Les 2: Voorspellen Tekst: Veilig in het verkeer "Welkom:... " Introductiefase: 1. "Vorige week zijn we begonnen met voorspellen." 2. Vraag: "Kan iemand zich nog herinneren wat de bedoeling was bij het
Nadere informatieHet roer moet om! info. Veilig werken op de Museumwerf Vreeswijk
Veilig werken op de Museumwerf Vreeswijk Het roer moet om! Museumwerf Vreeswijk in Nieuwegein bestaat uit een binnen- en een buitenmuseum, waar naast een bestuur en enkele vaste werknemers, vooral veel
Nadere informatieDe tekst gaat over. 3. Als je moeilijke woorden in tekst tegenkomt kun je de woordhulp gebruiken. Kijk in regel 2. Wat betekent veiligheidsrisico s?
Veilig aan het werk Tekst lezen 1. Lees de tekst met behulp van het stappenplan. 2. Voer stap 1 uit van het stappenplan. Doe een voorspelling. De tekst gaat over 3. Als je moeilijke woorden in tekst tegenkomt
Nadere informatieProductwijzer Motorrijtuigenverzekering (WAM-verzekering)
Productwijzer Motorrijtuigenverzekering (WAM-verzekering) Wat leest u in deze productwijzer? In deze productwijzer vindt u algemene informatie over de motorrijtuigenverzekering. Welke risico s dekt deze
Nadere informatieLumina Life voor duurzame gezondheid en vitaliteit van mens en organisatie
Lumina Life voor duurzame gezondheid en vitaliteit van mens en organisatie Lumina Life is een uniek instrument dat medewerkers in de zakelijke markt helpt om duurzaam gezond en vitaal te kunnen blijven
Nadere informatieVoorbereidende les. Basisonderwijs. Educatieteam
Basisonderwijs Voorbereidende les (1) Introductie (2) Huiswerkopdracht (3) Bijlage 1 (4) Bijlage 2 Educatieteam Het educatie team bestaat uit jonge, gemotiveerde en bevlogen medewerkers die dichtbij de
Nadere informatie1. Welke mogelijke risicobronnen* bevinden zich volgens u in uw woonomgeving? (binnen een straal van ongeveer 500 meter)
1. Welke mogelijke risicobronnen* bevinden zich volgens u in uw woonomgeving? (binnen een straal van ongeveer 500 meter) * Bedrijven of instellingen die gevaarlijke stoffen gebruiken of opslaan. Gevaarlijke
Nadere informatieTrainingen, workshops en coaching
Trainingen, workshops en coaching Aanbod 2015-2016 professionals en gemeenten Beschermen & Versterken Trainingen, workshops en coaching De Jeugd- & Gezinsbeschermers zet zich in voor de bescherming van
Nadere informatieOver Performance Dialogue
Over Performance Dialogue Wij ondersteunen organisaties bij het versterken van de dialoog tussen de organisatie en haar medewerkers over functioneren en presteren. Dit doen wij door middel van training
Nadere informatieHolland Solar heet u welkom. Veilig werken op daken. Solar Solu(ons 2015
Holland Solar heet u welkom Veilig werken op daken Solar Solu(ons 2015 Veilig werken op daken ernst van tongeren directeur/eigenaar ID energie bestuurslid Holland Solar assessor Kenteq ( SEI erkenning
Nadere informatieDienstverlening en menselijke factoren. Workshop Delta Process Academy 2 april 2014 Raphaela Dalhoff
Dienstverlening en menselijke factoren Workshop Delta Process Academy 2 april 2014 Raphaela Dalhoff De Bermuda-driehoek bij Contractorenmanagement Tijd Kosten Organisatie Veiligheid/kwaliteit 2 Verschillende
Nadere informatieVragen naar aanleiding van de instructie Werkscan 2.0
1. Wat is de doorlooptijd voor het doorgeven van de leads? De leads worden doorgezet naar de Werkscandeskundige. Deze krijgt 5 werkdagen de tijd om een offerte op stellen. Na deze periode worden er geen
Nadere informatieLeren van ongevallen. Storybuilder: een schat aan informatie. Leren van ongevallen: het proces. Producten. Vraag aan u
Leren van Landelijke Arbo Congres 18 mei 2015 Vera Sol, Adri Frijters. 2 Leren van : het proces Storybuilder: een schat aan informatie Stap 0 Stap 1 Stap 2 Stap 3 Stap 4 Stap 5 Een database met analyse
Nadere informatie11 PREVENTIE II 12 ONVEILIGE PLEKKEN 13 AANVULLENDE VRAAG ONVEILIGE PLEKKEN. pagina 31. Komt het wel eens voor dat u:
PREVENTIE II Komt het wel eens voor dat u:. s avonds of s nachts niet open doet, omdat u het niet veilig vindt? 2. in uw eigen buurt omloopt of omrijdt om onveilige plekken te vermijden? 3. uw kind(eren)
Nadere informatieFactsheet ongevallen havensector
Factsheet ongevallen havensector Deze analyse is gebaseerd op de gegevens van de aan de Arbeidsinspectie (AI) gemelde en door deze dienst onderzochte ongevallen zoals geregistreerd in GISAI in de periode
Nadere informatieVeiligheid voor de groen/grijze sector
Veiligheid U bent een van de vele werknemers in Nederland die het diploma VCA Basisveiligheid gaan behalen. Bijna een miljoen Nederlanders gingen u voor! Er is wel een groot verschil met de eerste cursisten.
Nadere informatieTijd voor Het Nieuwe Leidinggeven! Lees in 2 minuten wat Het Nieuwe Leidinggeven is, wat het uw organisatie brengt en hoe het te ontwikkelen is.
Tijd voor Het Nieuwe Leidinggeven! Lees in 2 minuten wat Het Nieuwe Leidinggeven is, wat het uw organisatie brengt en hoe het te ontwikkelen is. De manier waarop we het werk organiseren en samenwerken
Nadere informatieSlimmer werken, niet harder
Lean Management bij gemeenten Slimmer werken, niet harder Tekst: Riek Veurink / Fotografie: Kees Winkelman En ineens hoor je het overal om je heen: Lean Management als manier om ontwikkelingen in gemeenteland
Nadere informatieDrs. Viola van Guldener, KplusV organisatieadvies, Renz Davits, A+O Fonds Gemeenten
Van denken naar doen: verbeteren veiligheidscultuur bij de brandweer Opstellen van een scan en actiebladen voor verbetering van arbeidsveiligheid bij de brandweer Drs. Viola van Guldener, KplusV organisatieadvies,
Nadere informatieHoe verbetert u uw veiligheidscultuur?
Hoe verbetert u uw veiligheidscultuur? Professor dr. Gerard I.J.M. Zwetsloot GERARD ZWETSLOOT RESEARCH & CONSULTANCY FOR A HEALTHY, SAFE AND RESPONSIBLE BUSINESS Even voorstellen Directeur Gerard Zwetsloot
Nadere informatieTijdschriften Inspireren en Verrassen
Tijdschriften Inspireren en Verrassen Een Onderzoek Sanoma Uitgevers, Sales Intelligence Services, februari 2005 Tijdschriften inspireren mij omdat ze de wereld dichterbij brengen (uit de presentatie de
Nadere informatieWerken in een andere sector of branche: iets voor u?
Werken in een andere sector of branche: iets voor u? Uw hele loopbaan blijven werken in dezelfde sector of branche? Voor veel werknemers is het bijna vanzelfsprekend om te blijven werken in de sector of
Nadere informatieSystemisch werken met sociale netwerken waarin dementie een rol speelt
Systemisch werken met sociale netwerken waarin dementie een rol speelt Opzet presentatie Werken met sociale netwerken Onderzoek casemanagers ouderenzorg Systemisch werken met sociale netwerken Traject
Nadere informatieWELKOM. Veiligheid bij Laaggeschoold & risicovol werk. Dolf van der Beek Anja Dijkman Raphaël Gallis Annick Starren (projectleider)
Veiligheid bij Laaggeschoold & risicovol werk Dolf van der Beek Anja Dijkman Raphaël Gallis Annick Starren (projectleider) WELKOM F.A. van der Beek, consultant/ researcher health and safety Inhoud workshop
Nadere informatieMET DEZE 6 KEUZES WORDT DUURZAME INZETBAARHEID WÉL EEN SUCCES
E-blog HR special MET DEZE 6 KEUZES WORDT DUURZAME INZETBAARHEID WÉL EEN SUCCES In duurzaam inzetbaar Door Caroline Heijmans en Teresa Boons, INLEIDING Als je medewerkers en managers vraagt wat zij doen
Nadere informatieAdvice2Change. Juist daarvoor is Advice2Change bijzonder geschikt! Dit kan op verschillende manieren worden ingevuld:
Join2Change advies Een adviestraject kunnen we op verschillende manieren inrichten: Dit hangt af van een aantal factoren, zoals de aard en omvang van het probleem, de beschikbare tijd om tot een oplossing
Nadere informatieHans van Rooij VERSTAG
Hans van Rooij VERSTAG Colofon Eindredactie Joost Pool Redactie Boris Goddijn Vormgeving Pien Vermazeren Fotografie Boris Goddijn Beeldbewerking Pien Vermazeren Copyright en disclaimer Het overnemen van
Nadere informatieGroei in Leiderschap & Management - Jaaropleiding
Groei in Leiderschap & Management - Jaaropleiding Zakenwijzer Het is tijd voor nieuw en ander leiderschap en management We kunnen ons niet meer verloven te blijven doen wat we deden. Als alles verandert,
Nadere informatieVeiligheidscultuur brandweer
Veiligheidscultuur brandweer in samenwerking met: Chretien Sarton, KplusV Organisatieadvies Renz Davits, A+O Fonds Gemeenten In opdracht en met medewerking van: 2 Hoeveel ernstige ongevallen vinden er
Nadere informatieVEILIG Hennie Holtman 1 december 2015
Hennie Holtman 1 december Structuur en filosofie Safety Maturity Tool Mindware: 7 onderwerpen, 20 stellingen Niveau stelling Stelling 1.A.1 Rol van het management t.a.v. veiligheid Kies de best passende
Nadere informatieSecurity Culture Transformation
Security Culture Transformation Security Culture Transformation diagnose bouwstenen SCAN AUDIT Veiligheidscultuur Maturiteit TEST Gedrag Kwaliteit Mystery THE INDICATOR Attitude benchmark Intrusie bouwstenen
Nadere informatieInspectie-actie bouw april 2013. Veilig werken met ladders, trappen & rolsteigers 16-10-2013. Programma: > Inspectie SZW / sector bouw
Inspectie-actie bouw april 2013 Veilig werken met ladders, trappen & rolsteigers Jan Vermeiren p Programma: > Inspectie SZW / sector bouw > Wettelijke bepalingen > Bouwactie voorjaar 2013 / praktijk (foto
Nadere informatieAan de slag met de Werk Ster!
Aan de slag met de Werk Ster! Werk Ster Copyright EgberinkDeWinter 2013-2014 Werk Ster Stappen naar werk De Werk Ster helpt je duidelijk te krijgen waar jij op dit moment staat op weg naar werk. Je krijgt
Nadere informatieEffectief investeren in mens en organisatie. Collegereeks bedrijfskunde voor HR managers
Effectief investeren in mens en organisatie Collegereeks bedrijfskunde voor HR managers Stellingen van Rob Vinke Stelling 1 De kern van de HRM-opdracht is er voor te zorgen dat de ambitie van de organisatie
Nadere informatieStudiegids 2013. beroepsopleiding advocaten
Studiegids 2013 beroepsopleiding advocaten studiegids 2013 inhoudsopgave 1. Inleiding pag. 3 2. Hoofdstuk 1 pag. 5 etc Twee maanden voor de aanvang van elk vak is alle relevante informatie over dat vak
Nadere informatie-Chauffeur. Meer rendement uit uw organisatie e-chauffeur. Bespaar tot 1000,- verbetermogelijkheden. Minder schade- en.
-Chauffeur Meer rendement uit uw organisatie e-chauffeur Inzicht in risico s en Minder schade- en Uw chauffeurs Bespaar tot 1000,- verbetermogelijkheden brandstofkosten veilig en vitaal per chauffeur per
Nadere informatieHoofdstuk 6 Extra spreekopdrachten 1 tot en met 6
Hoofdstuk 6 Extra spreekopdrachten 1 tot en met 6 Uw antwoorden bij de opdrachten 1 tot en met 6 moeten kort zijn. U hebt 20 seconden spreektijd. Soms staan er plaatjes of een stukje tekst bij de opdracht.
Nadere informatieikkan het zakelijk voordeel laten zien van investeren in duurzame inzetbaarheid.
ikkan het zakelijk voordeel laten zien van investeren in duurzame inzetbaarheid. 8 De 8 business cases IHC Merwede Balemans MKB SSWT/Timmerbranche Thebe thuiszorg Woningcorporatie Beter Wonen Biga groep
Nadere informatieHoe meet je cultuur in bedrijven? Arjella van Scheppingen. Organisatiecultuur en gezondheid. Hoe meet je cultuur?
Hoe meet je cultuur in bedrijven? Arjella van Scheppingen Organisatiecultuur en gezondheid Een aantal uitgangspunten: Sociale (werk)omgeving ~ gezondheid: Hoe? (Brug et al 2005) ~ verandertheorieen (organisatiekunde)
Nadere informatieWelke vaardigheden hebben een invloed op het al dan niet succesvol zijn van het outplacement?
Welke vaardigheden hebben een invloed op het al dan niet succesvol zijn van het outplacement? Definitie outplacement Outplacement is een geheel van begeleidende diensten en adviezen die in opdracht van
Nadere informatieRisico-reductieproces. Werken aan het veilig omgaan met risico s in het laboratorium. 29 januari vanuit de ontwerper beschouwd.
Werken aan het veilig omgaan met risico s in het laboratorium Risico-reductieproces vanuit de ontwerper beschouwd Hoe dit te organiseren en te borgen? Michiel de Ruiter, Vapro 1 Oorzaak onveilig gedrag
Nadere informatieBEÏNVLOEDENDE FACTOREN VAN THERAPIETROUW EN ZELFMANAGEMENT BIJ ORALE TKIs: EEN KWALITATIEF ONDERZOEK. Mathieu Verbrugghe Prof. dr.
BEÏNVLOEDENDE FACTOREN VAN THERAPIETROUW EN ZELFMANAGEMENT BIJ ORALE TKIs: EEN KWALITATIEF ONDERZOEK Mathieu Verbrugghe Prof. dr. Ann Van Hecke INLEIDING THERAPIEONTROUW Een patiënt wordt therapieontrouw
Nadere informatieEffectief investeren in mens en organisatie. Collegereeks bedrijfskunde voor HR managers
Effectief investeren in mens en organisatie Collegereeks bedrijfskunde voor HR managers Stellingen van Rob Vinke Stelling 1 De kern van de HRM-opdracht is er voor te zorgen dat de ambitie van de organisatie
Nadere informatieWERKEN AAN VERKEERSVEILIGHEID LOONT. Werner De Dobbeleer, VSV Basisopleiding Mobiliteitscoördinatoren Antwerpen, 6 oktober 2015
WERKEN AAN VERKEERSVEILIGHEID LOONT Werner De Dobbeleer, VSV Basisopleiding Mobiliteitscoördinatoren Antwerpen, 6 oktober 2015 INHOUD 1. Verkeersonveiligheid, een probleem voor uw bedrijf? 2. Oplossingen
Nadere informatieWerknemers aanspreken op onveilig gedrag
Werknemers aanspreken op onveilig gedrag Vanuit de Arbowet weten we dat elke werkgever verplicht is zijn medewerker een veilige werkomgeving te bieden. Diezelfde wet zegt ook dat medewerkers de plicht
Nadere informatieUw antwoorden bij de opdrachten 1 tot en met 6 moeten kort zijn. U hebt 20 seconden spreektijd.
Hoofdstuk 6 - Extra spreekopdrachten 1 tot en met 6 Uw antwoorden bij de opdrachten 1 tot en met 6 moeten kort zijn. U hebt 20 seconden spreektijd. Soms staan er plaatjes of een stukje tekst bij de opdracht.
Nadere informatieOngevallenverzekering Collectief
Ongevallenverzekering Collectief Voor bedrijven, scholen, verenigingen en stichtingen www.interpolis.nl 7899 032006 Philip de Bruin, Bloemenzaak Belle Fleur Een mooi gebaar voor werknemers Ongeveer acht
Nadere informatiePsychische diversiteit op het werk en de rol van de werkgever
Psychische diversiteit op het werk en de rol van de werkgever Literatuurstudie in opdracht van Samen Sterk Zonder Stigma Door Aukje Smit Probleemschets OESO 2014 Ongeveer 20% van de beroepsbevolking heeft
Nadere informatieErnstige arbeidsongevallen
Ernstige arbeidsongevallen Meld ze bij de Arbeidsinspectie Ernstige arbeidsongevallen Na een ernstig arbeidsongeval heerst meestal grote verslagenheid in een bedrijf. Op zo n moment wordt men zich er weer
Nadere informatieLeiderschapsontwikkeling: inspiratie en resultaat
OPEN YOUR EYES Leiderschapsontwikkeling: inspiratie en resultaat Leiderschap ontwikkeling vanuit de kern Leiderschap is van grote invloed op de resultaten van de organisatie. Hoe kunnen we onze ambities
Nadere informatieIntersectorale mobiliteit. Informatie voor professionals
Intersectorale mobiliteit Informatie voor professionals Deze folder is onderdeel van een drieluik. Er is ook een folder voor werknemers en werkgevers. Om belemmeringen in kaart te brengen bij intersectorale
Nadere informatieatworkshops Live online & interactief Experts in live, online & interactief leren en samenwerken
atworkshops Live online & interactief Experts in live, online & interactief leren en samenwerken Hoe zorg je er in deze turbulente tijden voor dat mensen zich blijven ontwikkelen en relevant blijven voor
Nadere informatieDefinitie zelfredzaamheid
Zelfredzaamheidsscan Definitie zelfredzaamheid Onder zelfredzaamheid verstaan we de sociale, fysieke en cognitieve vaardigheden van mensen om zichzelf te redden op alle levensterreinen. Samenredzaamheid
Nadere informatie