Hoogbegaafd en gevoelig

Transcriptie

1 Hoogbegaafd en gevoelig Kazimierz Dabrowski Hoogbegaafd zijn is meer dan slim zijn. Hoogbegaafde mensen zijn vaak ook veel gevoeliger dan andere mensen. Daardoor ervaar je situaties soms intenser dan andere mensen en reageer je ook vanuit deze gevoeligheid. Dabrowski, een Poolse psychiater, heeft deze gevoeligheden onderverdeeld in 5 gebieden.

2 Opdracht Doe het volgende onderzoekje om te bekijken welke gevoeligheden bij jou hoog ontwikkeld zijn. Er zijn 10 punten per gevoeligheid om aan te kruisen. Kruis alleen aan wat echt bij je past. Hoe meer je aan kruist, hoe hoger deze gevoeligheid bij jou is ontwikkeld. Je kunt daarna per gevoeligheid lezen wat dat voor jou kan betekenen. Wat je nodig hebt 1. deze opdracht 2. pen 3. begeleider

3 Fysieke gevoeligheid Ik praat snel en vaak. Ik ben graag in beweging. Ik houd van sport en snelle spelletjes. Ik heb niet veel slaap nodig. Ik heb zenuwachtige gewoontes. Als ik me onrustig voel dan wil ik echt iets fysiek doen. Ik heb meer energie dan anderen van mijn leeftijd. Als ik lang achter elkaar moet stilzitten word ik onrustig. Ik heb het gevoel dat mijn lichaam constant in beweging is. Ik ben altijd wel ergens mee bezig. Wanneer je fysiek gevoelig bent dan kun je dat merken omdat je heel veel wilt bewegen en snel wilt praten. Als je iets vertelt beeld je dat vaak met je lichaam uit, maar je praat ook snel met je lichaam door te dansen als je blij bent, te stampen als je boos bent. Als je fysiek extra gevoelig bent dan ben je vaak druk en je friemelt graag aan alles wat er in je handen komt. Sommige kinderen zijn ook erg impulsief, dat betekent dat je niet eerst nadenkt voordat je iets doet. Fysiek gevoelige kinderen houden vaak van sporten. Je kunt het jezelf makkelijker maken door rust en aktiviteit af te wisselen, dus huiswerk maken en dan weer even sporten, spelen of rondlopen. Zorg ook voor echte rust in je hoofd en lijf en leer je zelf ontspannen. Om lekker te friemelen kun je ervoor zorgen dat je friemelmateriaal bij je hebt dat geen lawaai maakt, bv een tangle of een touwtje oid. Probeer te trainen dat je eerst even tot 3 telt voordat je iets onderneemt. Dat kan veel problemen voorkomen.

4 Zintuiglijke gevoeligheid Ik hou ervan om dingen aan te raken. Ik ben gevoelig voor geuren en smaken. Ik heb een hekel aan labeltjes in kleding en naden in sokken. Ik ben snel afgeleid door geluiden, geuren, temperatuur of dingen die ik om me heen zie. Als ik naar kunst kijk, vergeet ik alles om mij heen. Ik houd van drama en toneelspel. Muziek voel ik in heel mijn lichaam. Ik ben ontroerd door schoonheid in de natuur. Ik geniet heel erg van kleuren, vormen en patronen. Ik luister graag naar geluiden in de natuur. Deze gevoeligheid betekent dat je zintuigen extra goed werken. Je hoort meer of anders, je ruikt beter,je proeft je eten intenser en wilt soms meer eten dan anderen. Wat je ziet kan je overspoelen. het kan zijn dat je heftig reageert op dingen die je voelt zoals etiketjes, bepaalde stoffen, aanrakingen. Je kunt jezelf helpen door een rustige plek voor jezelf te maken, bijvoorbeeld je slaapkamer. Als je regelmatig tot rust kunt komen zijn alle prikkels makkelijker te verwerken. Geef jezelf en je omgeving ruimte om te ervaren, iedereen op zijn eigen manier.

5 Beeldende gevoeligheid Ik fantaseer graag. De dingen die ik me in mijn hoofd voorstel, zijn zo levendig, dat ze echt lijken voor mij. Ik heb intense dromen. Ik heb denkbeeldige vriendjes. Om iets uit te leggen, vind ik het vaak makkelijker om het te tekenen. Als ik me verveel, begin ik te dagdromen. Soms doe ik alsof ik iemand anders ben. Ik hou ervan om de werkelijkheid uit te vergroten (dingen te overdrijven). Soms geloof ik dat poppen, opgezette dieren of de personen in boeken echt leven en gevoelens hebben. Woorden en geluiden zorgen voor beelden in mijn hoofd. Kinderen die gevoelig zijn op het gebied van verbeelding hebben een grote fantasie. Het kan zijn dat je een eigen fantasiewereld bedenkt, of fantasie vriendjes hebt, veel dagdroomt, graag verhalen leest of vertelt. Misschien zie je wel allerlei beelden wanneer iemand iets vertelt en maak je er een film van in je eigen hoofd. Probeer steeds onderscheid te maken tussen je fantasie en de realiteit zodat je weet wanneer iets echt gebeurd is en wanneer niet. Gebruik je fantasie voor al je creatieve invallen en voor het oplossen van vragen en problemen. Als je per ongeluk toch fantasie en werkelijkheid door elkaar haalt, kun je dit het beste zo snel mogelijk vertellen aan de mensen voor wie het belangrijk is.

6 Intellectuele gevoeligheid Ik vind het leuk om problemen op te lossen. Ik houd van lezen. Ik kan er moeilijk tegen als mensen niet eerlijk zijn. Ik wil altijd gelijk hebben. Ik kan ingewikkelde dingen vaak op een makkelijker manier uitleggen. Ik stel alles in vraag: hoe dingen werken, wat ze betekenen, waarom dingen zijn zoals ze zijn. Ik bedenk vaak nieuwe ideeën. Ik observeer alles (kijken wat er gebeurt en hoe anderen zich gedragen). Ik ga graag dieper in op problemen en onderwerpen. Ik denk na over mijn gedachten en over waarom ik dingen doe zoals ik ze doe. Deze gevoeligheid herken je aan je enorm actieve brein. Je denkt altijd na, wilt alles begrijpen, stelt veel vragen en je bent heel nieuwsgierig. Veel kinderen die intellectueel gevoelig zijn hebben moeite om s avonds in slaap te komen omdat hun hoofd zo vol zit. Door alle gedachten in je hoofd kun je soms ook heel afwezig zijn en niet meer op je omgeving letten. Je lijkt dan op een verstrooide professor. Je kunt jezelf helpen door uit te zoeken hoe je het beste zelfstandig antwoorden kunt vinden op je vragen. Probeer te accepteren dat sommige antwoorden niet zo eenvoudig te krijgen zijn, maar onderzoek, tijd of levenservaring vragen. Het is leuk om met andere kinderen te discussiëren die ook intellectueel gevoelig zijn, zodat je kunt ervaren dat meningen en bevindingen heel verschillend kunnen zijn en toch naast elkaar kunnen bestaan.

7 Emotionele gevoeligheid Ik ben verlegen. Ik voel de gevoelens van anderen aan. Ik voel me verantwoordelijk voor dingen, soms tot het punt van schuldgevoel. Soms voel ik me zo gelukkig dat ik zou willen lachen en huilen tegelijk. Ik reageer lichamelijk op emoties (blozen, buikpijn). Ik maak me vaak zorgen. Mijn gevoelens kunnen heel hevig zijn (plezier, woede, opwinding, wanhoop,angst). Ik voel me vaak alleen. Ik huil gemakkelijk. Ik kan er moeilijk tegen als anderen ruzie maken. Kinderen die emotioneel gevoelig zijn ervaren vaak heftige gevoelens, van zichzelf maar ook van anderen. Daardoor kun je ook heftig reageren, of humeurig zijn zonder dat een ander begrijpt waarom. De meeste hooggevoelige kinderen kunnen goed omschrijven wat ze precies voelen en waarom dat zo is. Soms is het lastig om je eigen gevoelens en die van een ander uit elkaar te houden. Om te leren welke gevoelens van wie zijn kun je er het beste over praten met iemand die je goed begrijpt. Hierdoor ga je veel bewuster om met gevoelens en dat kan je echt helpen. Zorg ervoor dat je regelmatig echt ontspant en gaat voelen wat er in je lichaam gebeurt. Je lichaam kan vaak goed aangeven hoe je je voelt. Andere mensen kunnen in jouw ogen wellicht respectloos en bot zijn, probeer te begrijpen dat dit meestal niet zo bedoeld is, maar dat zij gewoon niet dezelfde gevoeligheid hebben als jij.

8 Doelgroep Bovenbouw Pubers Competenties Is zich bewust van de consequentie van een keuze. Kan keuzes loskoppelen van groepsdruk en vanuit eigen wijsheid en kennis keuzes maken. Maakt goede keuzes voor zichzelf. Presenteert zichzelf bewust. Zelfbewust met zijn ontwikkeling omgaan.