Communicatievaardigheden

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Communicatievaardigheden"

Transcriptie

1 1

2 Wetenschap bestaat bij gratie van communicatie 2

3 Moeilijk? Vaardigheden, maar: emotioneel engagement discipline geduld 3

4 humane wetenschappen exacte wetenschappen 4

5 Basisvaardigheden o.a. mondeling een presentatie geven gespreksvoering en vergaderen schriftelijke taalvaardigheid (rapport, artikel, paper...) 5

6 in beroepsloopbaan en opleiding 6

7 Prestaties worden beoordeeld op basis van schriftelijke vaardigheden (verslagen, papers..) en mondelinge vaardigheden (presentaties, gesprekken...). 7

8 Constatering:...communicatieve vaardigheden van studenten zijn (waren?) een kritische factor voor het succes van hun projecten slechte presentaties en slechte rapportages 8

9 Accreditering: The program must include an engineering project or engineering research activity (...) resulting in a thesis or report that demonstrates both mastery of the subject matter, and a high level of written communication skills (ABET 1999: 10). 9

10 Vier manieren inzicht vergroten in communicatieve eisen diagnosevaardigheid vergroten kennis verwerven van oplossingsstrategieën ervaring opdoen 10

11 wens om communicatievaardigheden op geïntegreerde manier te geven/toetsen 11

12 Productieve vaardigheden ambachtelijke (tekst)vaardigheden toepassing van conventies strategisch-communicatieve vaardigheden vaardigheden in het geven van feedback 12

13 Ambachtelijke (tekst)vaardigheid Schrijvers/sprekers zijn in staat teksten te structureren, formuleren. Aandacht voor tekst, alinea-opbouw, stijl correct taalgebruik en foutloze spelling 13

14 Toepassing van conventies bij bepaalde genres horen bepaalde conventies/competenties. 14

15 Strategisch-communicatieve vaardigheden communicatiedoelen en informatiebehoeften van doelgroepen 15

16 Geven van feedback relevant 16

17 De transport-metafoor Zender 'pakt' de boodschap in (in woorden) en verstuurt dat 'pakket' via een transportmiddel ( kanaal ) naar een ontvanger, die het pakket uitpakt en er de boodschap 'uithaalt'. (Shannon & Weaver 1948) 17

18 Kritiek Dat beeld klopt niet voor natuurlijk taalgebruik, omdat woorden erg vaak contextueel verschillende betekenissen kunnen hebben. 18

19 Correctie Betekenis zit niet in woorden zelf maar wordt door mensen toegekend in een bepaalde context en binnen een bepaald medium. 19

20 who can think and say what to whom in what way, and who or what is excluded from discourse and knowledge". (Hodge 1990: 13). 20

21 Goede communicatie? effectiviteit (doeltreffendheid) efficiëntie (doelmatigheid) aanvaardbaarheid (normen) 21

22 Jansen e.a. (2004) 22

23 Vierzijdige communicatie referentiële aspecten inhoud, feiten, expressieve aspecten informatie over de zender 23

24 Expressieve boodschap Heden is door de dienstdoende ambtenaar geconstateerd dat de inhoud van uw huisvuilcontainer, in strijd met artikel 13 van de Gemeentelijke Verordening Huisvuilophaling, het max. vulgewicht van 75 kg te boven ging. Uit oogpunt van serviceverlening is de container niettemin geaccepteerd. In het vervolg zal het niet op correcte wijze aanbieden van containers echter tot gevolg hebben dat deze niet worden geledigd. 24

25 Expressieve boodschap Toen wij vandaag uw huisvuilcontainer leegmaakten, merkten wij dat die zwaarder was dan 75 kilo. Dat is niet de bedoeling, want te zware containers zijn slecht voor de gezondheid van de ophalers en ze vergroten de kans op storingen in de apparatuur. Om u niet te ontrieven, hebben we de container niettemin leeggemaakt. Maar wilt u er in het vervolg op letten? Als het opnieuw gebeurt, zullen we de container moeten laten staan. 25

26 Expressieve boodschap neutraal enthousiast opdringerig streng behulpzaam zelfverzekerd 26

27 Vierzijdige communicatie relationele aspecten houding van zender t.o.v. ontvanger 27

28 Relationele boodschap Een goede toekomst, een goede baan en een prima inkomen? Dan moet je beslist communicatiewetenschap studeren. 28

29 Relationele boodschap Communicatievormen maken een stormachtige ontwikkeling door. Internet en andere technologische nieuwigheden leiden steeds weer tot iets nieuws. Als jij daarin geïnteresseerd bent, is communicatiewetenschap echt iets voor jou. 29

30 Relationele boodschap CONTENT gebruikt moderne digitale technieken om het uiterste uit uw orgel te halen. De snelheid en de diepte van de tremulant kunnen bijvoorbeeld individueel per manuaal naar uw eigen voorkeur worden ingesteld. Desgewenst kunt u bovendien de stemming van uw instrument aanpassen, zodat u de oude en klassieke meesters op geheel authentieke wijze ten gehore kunt brengen. U kunt kiezen uit gelijkzwevend, middentoon, Pythagoreaans, Werckmeister, Kirnberger en Valotti & Yong. 30

31 Vierzijdige communicatie appellerende aspecten invloed zender op ontvanger 31

32 Appellerende boodschap doelen van zenders beleidsdoelen doelen van ontvangers onduidelijke doelen 32

33 Doelen van zenders informatief informeren kennis instructief instrueren vaardigheden persuasief overtuigen mening, houding motiverend aanzetten gedragswijz. affectief gevoelens opwekk. emoties 33

34 Beleidsdoelen Directe en indirecte: individu organisatie 34

35 Doelen van ontvangers Zenderdoelen Symmetr. ontvangerdoelen informeren instrueren overtuigen aanzetten gevoel. opwek. kennis verwerven, iets weten vaardigheid verwerven, kunnen standpunt bepalen, iets vinden beslissing nemen, iets doen iets voelen, geëmotioneerd raken 35

36 Onduidelijke doelen Geconstateerd werd dat er geen overzicht bestaat van personen die gerechtigd zijn betalingen van meer dan te verrichten. 36

37 Leren communiceren: structureren formuleren (argumenteren) 37

38 Leren communiceren rapporteren tekstsoorten mondeling presenteren 38

39 Leren communiceren gespreksvoering vergaderen notuleren corresponderen 39

40 CURSUS: Jansen, C., Steehouder, M. en M. Gijsen (red) (2004), Professioneel communiceren. Taal en communicatiegids. Houten: Martinus Nijhoff. Steehouder, M. e.a. (1999), Leren communiceren. Handboek voor mondelinge en schriftelijke communicatie. Groningen: Wolters-Noordhoff Elling, R. e.a. (1999), Rapportagetechniek. Groningen: Wolters- Noordhoff. Willockx, C. (1998), Citeren & refereren. Schriftelijke, mondelinge, audiovisuele en elektronische bronnen. Leuven: Garant. Elling, M.G.M. (1984), De techniek van het schriftelijk rapporteren. Groningen: Wolters-Noordhoff. 40

41 Lesoverzicht 4 oktober Inleiding + organisatie cursus 11 oktober Structureren/Mondeling presenteren (dl.1) (opgave taak 1 & 3) 18 oktober Formuleren 25 oktober Formuleren (opgave taak 2) 8 november Rapporteren 22 november Tekstsoorten (+ opgave taak 4) 41

42 Lesoverzicht 29 november Afwerken + Mondelinge presentaties (dl 2) 6 december Opdracht 3: mondelinge presentaties 13 december Opdracht 3: mondelinge presentaties 20 december Opdracht 3: mondelinge presentaties 10 januari (inhaaldag mondelinge presentaties) 42

Examen PCF Professional Communication Foundation

Examen PCF Professional Communication Foundation Examen PCF Professional Communication Foundation Publicatiedatum Startdatum 1 maart 2006 1 juli 2003 Doelgroep Iedere ervaren of aankomend IT-er. Voorkennis Geen specifieke voorkennis. Er wordt echter

Nadere informatie

Professional Communication Advanced

Professional Communication Advanced Exameneisen PCA Professional Communication Advanced Publicatiedatum 1 juni 2008 Startdatum 1 januari 2005 Doelgroep Voorkennis Vrijstelling - mensen die basiskennis hebben van communicatie, bijvoorbeeld

Nadere informatie

EXIN Professionele Communicatie Foundation. Preparation Guide. Editie

EXIN Professionele Communicatie Foundation. Preparation Guide. Editie EXIN Professionele Communicatie Foundation Preparation Guide Editie 201608 Copyright 2016 EXIN All rights reserved. No part of this publication may be published, reproduced, copied or stored in a data

Nadere informatie

twee initiatieven Academisch Nederlands

twee initiatieven Academisch Nederlands twee initiatieven Academisch Nederlands Boekpresentatie Breda, 28 maart 2012 Inleiding Twee verhalen Cursusontwikkeling Taalgericht vakonderwijs Academisch Nederlands? Link secundair hoger onderwijs? Draaiboek

Nadere informatie

SCW kerntaak 1 - Thema 5: communicatie

SCW kerntaak 1 - Thema 5: communicatie Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres Miloeska Fennema 10 januari 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/70499 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet.

Nadere informatie

2.1 Een bouwplan De elementen van een bouwplan Wanneer is een bouwplan handig? Een bouwplan maken: de hoofdlijnen 00

2.1 Een bouwplan De elementen van een bouwplan Wanneer is een bouwplan handig? Een bouwplan maken: de hoofdlijnen 00 Inhoudsopgave Inhoudsopgave 1 Communicatie 00 00 1.1 Een communicatiemodel 00 1.2 Het appellerende aspect: communicatiedoelen 1.2.1 Communicatiedoelen van zenders 00 1.2.2 Achterliggende doelen 00 1.2.3

Nadere informatie

Welkom 2008/2009. Module Re5. Actuarieel Instituut Module Re5 1

Welkom 2008/2009. Module Re5. Actuarieel Instituut Module Re5 1 Welkom Module Re5 2008/2009 Actuarieel Instituut Module Re5 1 Programma les 1/8 Re5 introductie algemeen introductie cursus/syllabus exameneisen Re5 communicatieproces (met oefeningen) schrijfproces (met

Nadere informatie

inhoud Hoofdstuk 3 Ik, de ontvanger 40 3.1 Luisteren 40 3.1.1 Non-verbaal luistergedrag 41 3.1.2 Verbaal luistergedrag 42 3.2 Kritiek ontvangen 43

inhoud Hoofdstuk 3 Ik, de ontvanger 40 3.1 Luisteren 40 3.1.1 Non-verbaal luistergedrag 41 3.1.2 Verbaal luistergedrag 42 3.2 Kritiek ontvangen 43 inhoud Deel 1 Communicatief competent Hoofdstuk 1 Strategisch denken 2 1.1 Communicatie en strategie 2 1.2 Publieks- en situatiegericht denken 3 1.3 Doelgericht denken 4 1.3.1 Het formuleren van doelen

Nadere informatie

Examenprogramma Communicatieve Vaardigheden 1

Examenprogramma Communicatieve Vaardigheden 1 Diplomalijn Examen Niveau Juridisch Communicatieve Vaardigheden hbo Versie 1.0 Geldig vanaf 01-01-2013 Vastgesteld op 2006 Vastgesteld door Veronderstelde voorkennis Bestuur Nederlandse Associatie voor

Nadere informatie

Weg met de olifant in de porseleinen kast

Weg met de olifant in de porseleinen kast Workshop Indirect leren communiceren met LMR model van Lewis - Stop talking or leave Wanneer: Symposium woensdag 16 oktober Waar: Universiteit Tilburg Door wie: Natascha Zoutewelle Weg met de olifant in

Nadere informatie

ECTS-fiche. 1. Identificatie. Module. Lestijden 60

ECTS-fiche. 1. Identificatie. Module. Lestijden 60 ECTS-fiche 1. Identificatie Opleiding Marketing Module Management & Organisatie Code C2 Lestijden 60 Studiepunten n.v.t. Ingeschatte totale studiebelasting (in uren) 1 Mogelijkheid tot JA aanvragen vrijstelling

Nadere informatie

WORKSHOP ARGUMENTEREN IN DE DAGELIJKSE LESPRAKTIJK EN EXAMINERING 3F

WORKSHOP ARGUMENTEREN IN DE DAGELIJKSE LESPRAKTIJK EN EXAMINERING 3F WORKSHOP ARGUMENTEREN IN DE DAGELIJKSE LESPRAKTIJK EN EXAMINERING 3F Taalcoachacademie 25-5-2012 Christianne Alberts Inhoudsopgave Taalniveau B2/3F voor studenten Werken volgens vaste structuren Communicatieschema

Nadere informatie

~ 1 ~ selecteren. (LPD 1,8,27) (LPD 13,22,23,27)

~ 1 ~ selecteren. (LPD 1,8,27) (LPD 13,22,23,27) ~ 1 ~ Functionele taalvaardigheid/ tekstgeletterdheid Eindtermen (P)AV voor 2 de graad SO 3 de graad SO 3 de jaar 3 de graad SO DBSO niveau 2 de graad DBSO niveau 3 de graad DBSO niveau 3 de jaar 3 de

Nadere informatie

ECTS-fiche. 1. Identificatie. Communicatieve vaardigheden

ECTS-fiche. 1. Identificatie. Communicatieve vaardigheden ECTS-fiche 1. Identificatie Opleiding GSCW Module Communicatieve vaardigheden Code Ac1 Lestijden 40 Studiepunten nvt Ingeschatte totale 55 studiebelasting (in uren) 1 Mogelijkheid tot JA aanvragen vrijstelling

Nadere informatie

Beoordeling Stage 2 Code: ST2

Beoordeling Stage 2 Code: ST2 Beoordeling Stage 2 Code: ST2 Student: Marlien van Goor Cijfer docentbegeleider Studentnummer: 2135508 9 Docentbegeleider: Bea Nobbe Cijfer praktijkbegeleider Praktijkbegeleider: Rupert Parker Brady 9

Nadere informatie

ECTS-fiche. 1. Identificatie. Ondernemingscommunicatie Communicatievaardigheden. Lestijden 120

ECTS-fiche. 1. Identificatie. Ondernemingscommunicatie Communicatievaardigheden. Lestijden 120 ECTS-fiche 1. Identificatie Opleiding Ondernemingscommunicatie Module Communicatievaardigheden Code O.C1 Lestijden 120 Studiepunten n.v.t. Ingeschatte totale 160 studiebelasting (in uren) 1 Mogelijkheid

Nadere informatie

Testplan Module 12: Bachelor assignment ( )

Testplan Module 12: Bachelor assignment ( ) Testplan Module 12: Bachelor assignment (201500466) BSc Chemical Engineering, academic year: 2017-2018 Module information Module examiners Module parts EC Gardeniers, Bouwmeester, Betlem, Huskens, Brilman,

Nadere informatie

Analyseformulier zakelijke brief

Analyseformulier zakelijke brief Analyseformulier zakelijke brief 1 Identificatie van de brief 1.1 zender: 1.2 naam briefschrijver: 1.3 functie briefschrijver: 2 Communicatiesituatie 2.1 briefsoort 1 : 2.2 medium: r maatwerkbrief r standaardbrief

Nadere informatie

Wat moet ik doen voor mijn Schoolexamens en Eindexamen Engels?

Wat moet ik doen voor mijn Schoolexamens en Eindexamen Engels? Agora 2018-2019: PTA vwo Engels Wat moet ik doen voor mijn Schoolexamens en Eindexamen Engels? Eén periode: T 01 Leesvaardigheid Toets / schriftelijk / tijdsduur 60 minuten / weging: 10 - Het lezen van

Nadere informatie

Workshop 1: Communiceren over zelfredzaamheid: daar is mijn volggroep!

Workshop 1: Communiceren over zelfredzaamheid: daar is mijn volggroep! Workshop 1: Communiceren over zelfredzaamheid: daar is mijn volggroep! Workshopleiders: Guido Rijnja, communicatieadviseur bij de Rijksvoorlichtingsdienst Ellen van Selm, projectleider Buurtvoorlichters

Nadere informatie

ALGEMEEN. Doel & inhoud. Evaluatie

ALGEMEEN. Doel & inhoud. Evaluatie NI04_02 Komunikace v obchodním styku a v zaměstnání Sofie Royeaerd Ústav germanistiky, nordistiky a nederlandistiky Arna Nováka 1 602 00 Brno CZ sofie.royeaerd@gmail.com ALGEMEEN Doel & inhoud In deze

Nadere informatie

Openbare Masterproefverdediging

Openbare Masterproefverdediging FACULTEIT GENEESKUNDE LOGOPEDISCHE EN AUDIOLOGISCHE WETENSCHAPPEN HERESTRAAT 49 / 721 BE-3000 LEUVEN Openbare Masterproefverdediging Logopedische en Audiologische Wetenschappen - juni 2013 - INHOUDSOPGAVE

Nadere informatie

Naam leerlingen. Groep BBL 1 Nederlands. Verdiepend arrangement. Basisarrange ment. Leertijd; 5 keer per week 45 minuten werken aan de basisdoelen.

Naam leerlingen. Groep BBL 1 Nederlands. Verdiepend arrangement. Basisarrange ment. Leertijd; 5 keer per week 45 minuten werken aan de basisdoelen. Verdiepend Basisarrange ment Naam leerlingen Groep BBL 1 Nederlands Leertijd; 5 keer per week 45 minuten werken aan de basisdoelen. - 5 keer per week 45 minuten basisdoelen toepassen in verdiepende contexten.

Nadere informatie

Studieaanbod eerste jaar Heilig Graf

Studieaanbod eerste jaar Heilig Graf Studieaanbod eerste jaar Heilig Graf Je behaalde het getuigschrift van het basisonderwijs. Je behaalde een attest van het basisonderwijs. 1A 1A verdieping 1B Je wil je vooral focussen op de basisleerstof.

Nadere informatie

Beoordelingsprotocol Afstudeeropdrachten CEM / CME

Beoordelingsprotocol Afstudeeropdrachten CEM / CME Beoordelingsprotocol Afstudeeropdrachten CEM / CME Dit protocol is opgesteld ter ondersteuning van de beoordeling van afstudeeropdrachten binnen de MScopleidingen Civil Engineering & Management (CEM) en

Nadere informatie

Impulsproject Letteren

Impulsproject Letteren Impulsproject Letteren 2016-2017 Liesbet Heyvaert Melina De Dijn Eline Zenner situatieschets Tweespalt na Bologna 2007 Employability-model werkveldgericht transfereerbare skills Traditionalistische reactie

Nadere informatie

Het uitvoeren van de payroll- en uitzendadministratie en daaruit voortvloeiende activiteiten Het realiseren van klant- en medewerkertevredenheid.

Het uitvoeren van de payroll- en uitzendadministratie en daaruit voortvloeiende activiteiten Het realiseren van klant- en medewerkertevredenheid. Functiebeschrijving Payroll intercedent Organisatie Afdeling Rapporteert aan : MultiFlexx : Businessunit : Unitleider Salarisschaal : Aanloop 2, standaard 3, uitloop 4 Doel van de functie: Het uitvoeren

Nadere informatie

Kernachtig communiceren

Kernachtig communiceren Kernachtig communiceren De draad van mijn verhaal Generaliseren en concretiseren Hoofd en bijzaken Werken met tijdlijnen Verbaliseren en visualiseren De kern van mijn boodschap Taalpatronen Samenvatten

Nadere informatie

CONCEPT. Domein A 1: Lezen van zakelijke teksten. Tussendoelen Nederlands onderbouw vo havo/vwo

CONCEPT. Domein A 1: Lezen van zakelijke teksten. Tussendoelen Nederlands onderbouw vo havo/vwo Tussendoelen Nederlands onderbouw vo havo/vwo Domein A 1: Lezen van zakelijke teksten Subdomein A 1.1: Woordenschat 1.1 h/v de betekenis van onbekende woorden afleiden uit de context; 1.2 h/v de betekenis

Nadere informatie

voorbeeldexamen Professional Communication Foundation I-Tracks voorbeeldexamen PCF Professional Communication Foundation uitgave april 2005

voorbeeldexamen Professional Communication Foundation I-Tracks voorbeeldexamen PCF Professional Communication Foundation uitgave april 2005 voorbeeldexamen Professional Communication Foundation I-Tracks voorbeeldexamen PCF Professional Communication Foundation uitgave april 2005 inhoud 3 inleiding 4 voorbeeldexamen 12 antwoordindicatie 26

Nadere informatie

Beoordeling Stage 2 Code: ST2

Beoordeling Stage 2 Code: ST2 Beoordeling Stage 2 Code: ST2 Student: Suzanne Huig Cijfer docentbegeleider: Studentnummer: 2134154 8 Docentbegeleider: Joop leuren Praktijkbegeleider: Rob van Trier Cijfer praktijkbegeleider: Stageperiode:

Nadere informatie

Van groepswerk tot individuele proef op MTM P&O Materiaalkunde in de Bachelor Ingenieurswetenschappen

Van groepswerk tot individuele proef op MTM P&O Materiaalkunde in de Bachelor Ingenieurswetenschappen Van groepswerk tot individuele proef op MTM P&O Materiaalkunde in de Bachelor Ingenieurswetenschappen 1 Inleiding Is MTM afgestapt van het geïntegreerd practicum? Wat houdt dit in? Hoe begeleiden we de

Nadere informatie

Niveaubeschrijving Talige Startcompetenties Hoger Onderwijs Spreken op C1

Niveaubeschrijving Talige Startcompetenties Hoger Onderwijs Spreken op C1 Tekststructuur Vocabulaire Onderwerp Algemene beschrijving Niveaubeschrijving Talige Startcompetenties Hoger Onderwijs Spreken op C1 C1 Kan duidelijke, gedetailleerde beschrijvingen en presentaties geven

Nadere informatie

Voorbereiding op de studiekeuzecheck 1. Lees aandachtig het meegezonden artikel. 2. Maak hiervan een samenvatting van 10 regels. 3.

Voorbereiding op de studiekeuzecheck 1. Lees aandachtig het meegezonden artikel. 2. Maak hiervan een samenvatting van 10 regels. 3. Welkom Voorbereiding op de studiekeuzecheck 1. Lees aandachtig het meegezonden artikel. 2. Maak hiervan een samenvatting van 10 regels. 3. Onderstreep de woorden waarvan je de betekenis niet weet en zoek

Nadere informatie

Postgraduaat Research Valorisation in Engineering Technology

Postgraduaat Research Valorisation in Engineering Technology Postgraduaat Research Valorisation in Engineering Technology Tech market driven in an entrepreneurial context Faculteit Industriële Ingenieurswetenschappen Waarom kiezen voor dit postgraduaat? Bedrijven

Nadere informatie

Pre-Academisch Onderwijs. Ontwikkelingslijnen en leerdoelen

Pre-Academisch Onderwijs. Ontwikkelingslijnen en leerdoelen Pre-Academisch Onderwijs Ontwikkelingslijnen en leerdoelen LEERDOELEN PER ONTWIKKELINGSLIJN Ontwikkelingslijn 1: De leerling ontwikkelt een wetenschappelijke houding 1.1 De leerling ontwikkelt een kritische

Nadere informatie

Schriftelijke Vaardigheden Dag 2. Nederlandse Orde van Advocaten Najaarscyclus 2012

Schriftelijke Vaardigheden Dag 2. Nederlandse Orde van Advocaten Najaarscyclus 2012 Schriftelijke Vaardigheden Dag 2 Nederlandse Orde van Advocaten Najaarscyclus 2012 Samenvatting 1e dag Inhoud Opbouw Formulering - processtukken: 4 W-vragen - brieven: centrale vraag - argumentatieve keten

Nadere informatie

Spreek tot de verbeelding

Spreek tot de verbeelding De beste training; spreken met PowerPoints Unieke training pakt alle aspecten voor inspirerende presentaties Voor wie - sprekers - Directeuren - Managers - Adviseurs - jou Wat - Presenteren van plannen

Nadere informatie

1. Leergebiedoverstijgende kerndoelen voor het vso

1. Leergebiedoverstijgende kerndoelen voor het vso 1. Leergebiedoverstijgende kerndoelen voor het vso 1.1 Karakteristiek De leergebiedoverstijgende kerndoelen in het voortgezet speciaal onderwijs richten zich op het functioneren van jongeren op de gebieden

Nadere informatie

Zelfreflectie meetinstrument Ondernemende houding studenten Z&W

Zelfreflectie meetinstrument Ondernemende houding studenten Z&W Zelfreflectie meetinstrument Ondernemende houding studenten Z&W 1 Naam student: Studentnummer: Datum: Naam leercoach: Inleiding Voor jou ligt het meetinstrument ondernemende houding. Met dit meetinstrument

Nadere informatie

TEKST VAARDIG. Marie-Anne Baert Arnout De Witte

TEKST VAARDIG. Marie-Anne Baert Arnout De Witte TEKST VAARDIG Marie-Anne Baert Arnout De Witte INLEIDING...17 Wat vind je in dit boek?...17 Wat vind je op het online leerplatform?...17 Hoe gebruik je Tekstvaardig?...18 DEEL 1 - COMMUNICATIEVE VAARDIGHEDEN...19

Nadere informatie

Beoordeling Stage 2 Code: ST2

Beoordeling Stage 2 Code: ST2 Beoordeling Stage 2 Code: ST2 Student: Saskia Geurds Cijfer docentbegeleider: Studentnummer: 2143427 7 Docentbegeleider: Marieke van Willigen Praktijkbegeleider: Renee Brouwer Cijfer praktijkbegeleider:

Nadere informatie

Persoonlijke ontwikkeling

Persoonlijke ontwikkeling Persoonlijke ontwikkeling Training De gezonde bedrijfskantine Training Duurzaam leven & werken Training Duurzame inzetbaarheid Training Word basis Training Word vervolg Training Excel basis Training Excel

Nadere informatie

Beoordeling Stage 2 Code: ST2

Beoordeling Stage 2 Code: ST2 Beoordeling Stage 2 Code: ST2 Student: Marijke Bax Cijfer docentbegeleider Studentnummer: 2142490 9 Docentbegeleider: MHN Cijfer praktijkbegeleider Praktijkbegeleider: Monique de Jong 9 Stageperiode: 1-3-13

Nadere informatie

TRAJECT WELZIJN_METHODIEK VAN BEGELEIDEN_9789006815597_INHOUD_KORT

TRAJECT WELZIJN_METHODIEK VAN BEGELEIDEN_9789006815597_INHOUD_KORT TRAJECT WELZIJN_METHODIEK VAN BEGELEIDEN_9789006815597_INHOUD_KORT Thema 1 Methodisch handelen 1 Methodisch handelen: wat is het? 1.1 Kenmerken 1.2 Stappenplan 2 Voor wie? 2.1 Doelgroep 2.2 Functionele

Nadere informatie

Faculteit der Geesteswetenschappen. Bachelor scriptiereglement voor de opleidingen: Nederlandse Taal en cultuur Taal en communicatie

Faculteit der Geesteswetenschappen. Bachelor scriptiereglement voor de opleidingen: Nederlandse Taal en cultuur Taal en communicatie Faculteit der Geesteswetenschappen Bachelor scriptiereglement voor de opleidingen: Nederlandse Taal en cultuur Taal en communicatie Vastgesteld door de Examencommissie CoH op 21 februari 2019 Preambule

Nadere informatie

AIDA A - attention / I - interest / D - desire / A - action marketing tool, hier kun je ook een bouwplan op baseren

AIDA A - attention / I - interest / D - desire / A - action marketing tool, hier kun je ook een bouwplan op baseren PCF Communicatie Hoofdstuk: 0 - nvt - aant Css: 4 1 AIDA blz 24 0 A - attention / I - interest / D - desire / A - action marketing tool, hier kun je ook een op baseren 2 email blz 29 0 ontstond in 1972

Nadere informatie

Antwoordmodel. Meerkeuzevragen (20 punten)

Antwoordmodel. Meerkeuzevragen (20 punten) Antwoordmodel Aan dit antwoordmodel kunnen geen rechten worden ontleend. Het antwoordmodel dient als indicatie voor de corrector. Studiemateriaal Wijk, K. van (2013). De media-explosie. Trends en issues

Nadere informatie

Medewerker interne dienst. Persoonlijke effectiviteit: 2. Accuratesse

Medewerker interne dienst. Persoonlijke effectiviteit: 2. Accuratesse Persoonlijke effectiviteit: 2. Accuratesse Werkt gedurende langere periode nauwkeurig en zorgvuldig, met oog voor detail, gericht op het voorkómen van fouten en slordigheden, zowel in eigen als andermans

Nadere informatie

Sales Skills Monitor. Rapportage. johndoe@live.nl. woensdag 8 januari 2014

Sales Skills Monitor. Rapportage. johndoe@live.nl. woensdag 8 januari 2014 woensdag 8 januari 2014 Rapportage Een competentie is een samenspel van wat je weet, kunt, wilt en wat je durft. Het gaat dus om dit klavertje-vier dat een verkoper in staat stelt in concrete situaties

Nadere informatie

WISKUNDIGE TAALVAARDIGHEDEN

WISKUNDIGE TAALVAARDIGHEDEN WISKUNDIGE TLVRDIGHEDEN Derde graad 1 Het begrijpen van wiskundige uitdrukkingen in eenvoudige situaties (zowel mondeling als 1V4 2V3 3V3 (a-b-c) schriftelijk) 2 het begrijpen van figuren, tekeningen,

Nadere informatie

CONCEPT. Domein A 1: Lezen van zakelijke teksten. Tussendoelen Nederlands onderbouw vo, vmbo

CONCEPT. Domein A 1: Lezen van zakelijke teksten. Tussendoelen Nederlands onderbouw vo, vmbo Tussendoelen Nederlands onderbouw vo, vmbo Domein A 1: Lezen van zakelijke teksten Subdomein A 1.1: Woordenschat 1.1 vmbo de betekenis van onbekende woorden afleiden uit de context; 1.2 vmbo de betekenis

Nadere informatie

Gedrag in organisaties, 9e editie Stephen P. Robbins en Timothy A. Judge. Hoofdstuk 10. Communicatie

Gedrag in organisaties, 9e editie Stephen P. Robbins en Timothy A. Judge. Hoofdstuk 10. Communicatie Gedrag in organisaties, 9e editie Stephen P. Robbins en Timothy A. Judge Hoofdstuk 10 Communicatie 1 Na bestudering van dit hoofdstuk ben je in staat om: 1. Het communicatieproces te beschrijven. 2. De

Nadere informatie

Samenvatting M&O H6: Communicatieproces

Samenvatting M&O H6: Communicatieproces Samenvatting M&O H6: Communicatieproces Samenvatting door K. 1320 woorden 29 oktober 2016 10 1 keer beoordeeld Vak Methode M&O In balans H6; Communicatieproces 6.1 De definitie van communicatie Bij communicatie

Nadere informatie

Verkopen van Inkoop. Hoe bereik en betrek ik de interne klant uit het primaire proces?

Verkopen van Inkoop. Hoe bereik en betrek ik de interne klant uit het primaire proces? Verkopen van Inkoop Hoe bereik en betrek ik de interne klant uit het primaire proces? Agenda Voorstellen Visie Verkoop van inkoop Waarom inkoopmarketing? Hoe inkoop verkopen? Inkoopresultaat delen Do s

Nadere informatie

ECTS-fiche. 1. Identificatie. Module. Lestijden 160

ECTS-fiche. 1. Identificatie. Module. Lestijden 160 ECTS-fiche 1. Identificatie Opleiding Marketing Module Algemene Marketing Code A5 Lestijden 160 Studiepunten n.v.t. Ingeschatte totale studiebelasting (in uren) 1 Mogelijkheid tot JA aanvragen vrijstelling

Nadere informatie

Schrijven en leren op de pabo en de basisschool. Zomerschool Lopon2 28 augustus 2014 Mieke Smits

Schrijven en leren op de pabo en de basisschool. Zomerschool Lopon2 28 augustus 2014 Mieke Smits Schrijven en leren op de pabo en de basisschool Zomerschool Lopon2 28 augustus 2014 Mieke Smits Onderwerpen Schrijven op de lerarenopleiding en de basisschool De kracht van schrijven voor het leren en

Nadere informatie

Goed geschreven. Zakelijk schrijven binnen opleiding en beroep. Verwijsmodel. Wilma van der Westen. Herziene en uitgebreide versie, oktober 2009

Goed geschreven. Zakelijk schrijven binnen opleiding en beroep. Verwijsmodel. Wilma van der Westen. Herziene en uitgebreide versie, oktober 2009 Goed geschreven Zakelijk schrijven binnen opleiding en beroep Verwijsmodel Herziene en uitgebreide versie, oktober 2009 Wilma van der Westen bussum 2009 Naslagwerken en verwijsmodel Wanneer je aan je eigen

Nadere informatie

Voorbeeld 360 graden feedback rapport

Voorbeeld 360 graden feedback rapport Voorbeeld 36 graden feedback rapport DEMO 36 graden feedbackrapport DEMO 36º FEEDBACKRAPPORT RAPPORT VAN DE HEER JANSEN JANUARI 25 HOEVEEL THEMA S EN DEELNEMERS? 36gradenfeedback.nl werkt met drie verschillende

Nadere informatie

TRAINING COMMUNICATIE VAARDIGHEDEN DOOR SASKIA KETTELERIJ & GEORGIOS LAZAKIS

TRAINING COMMUNICATIE VAARDIGHEDEN DOOR SASKIA KETTELERIJ & GEORGIOS LAZAKIS TRAINING COMMUNICATIE VAARDIGHEDEN DOOR SASKIA KETTELERIJ & GEORGIOS LAZAKIS 31/10/ 13 INTRODUCTIE Welkom! Vandaag gaan we gezamenlijk ervaringen delen over de vorige bijeenkomst. Jullie hebben in groepjes

Nadere informatie

Persoonlijke ontwikkeling

Persoonlijke ontwikkeling Persoonlijke ontwikkeling Training De gezonde bedrijfskantine Training Duurzaam leven & werken Training Duurzame inzetbaarheid Training Word basis Training Word vervolg Training Excel basis Training Excel

Nadere informatie

Spreek tot de verbeelding

Spreek tot de verbeelding De beste training; spreken met PowerPoints Wegens succes!! Extra training op 20 september 2013 Unieke training pakt alle aspecten voor inspirerende presentaties Voor wie - Directeuren - Managers - Adviseurs

Nadere informatie

Koers in zicht! Visie, werken in units Kernconcepten

Koers in zicht! Visie, werken in units Kernconcepten Astrid van den Hurk Koers in zicht! Visie, werken in units Kernconcepten De Toverbal, Venray Hoe leren kinderen? De wereld rondom ons In ons hoofd De boekenwereld op school 2. Bostypen Men onderscheidt

Nadere informatie

IN1. Nr Omschrijving 2,5j 3j 4j 5j 6j 7j 8j 9j 10j 11j

IN1. Nr Omschrijving 2,5j 3j 4j 5j 6j 7j 8j 9j 10j 11j PLANNEN IN1 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 1.7 1.8 De leerlingen zijn bereid ICT te gebruiken Bij het creatief vormgeven van hun ideeën. De leerlingen kunnen bepalen welke vorm (beeld, tekst, geluid) Relevant

Nadere informatie

E-book. Met 10 waardevolle tips om een presentatie te maken

E-book. Met 10 waardevolle tips om een presentatie te maken E-book Met 10 waardevolle tips om een presentatie te maken Inleiding In dit E-Book staan 10 waardevolle tips welke heel goed van pas kunnen komen tijdens het maken van een presentatie. Als je deze 10 tips

Nadere informatie

PTA Nederlands TL voor overstappers uit 3H Houtrust cohort 14-15-16

PTA Nederlands TL voor overstappers uit 3H Houtrust cohort 14-15-16 Examenprogramma PTA Nederlands TL voor overstappers uit 3H Houtrust cohort 14-15-16 NE/K/1 Oriëntatie op leren en werken De kandidaat kan zich oriënteren op de eigen loopbaan en op het belang van Nederlands

Nadere informatie

Rekenen in Beeld - Kritische analyse van rekenopgaven - - Wetenschappelijk onderzoek naar contextgebruik -

Rekenen in Beeld - Kritische analyse van rekenopgaven - - Wetenschappelijk onderzoek naar contextgebruik - Rekenen in Beeld - Kritische analyse van rekenopgaven - - Wetenschappelijk onderzoek naar contextgebruik - >> Rekenen zoals het bedoeld is

Nadere informatie

B Creative Technology

B Creative Technology B Creative Technology Onderdeel 3.3: Tabel (gemiddelden en aantallen) met tevredenheidsoordelen van de onderliggende items van de thema's Jaar 2013 2015 Mean Valid N Mean Valid N Mean Valid N Afwijking

Nadere informatie

Beoordelingsfiche bij een open opdracht: een eenvoudig model

Beoordelingsfiche bij een open opdracht: een eenvoudig model Beoordelingsfiche bij een open opdracht: een eenvoudig model 1 Het begrijpen van het probleem: 2 Oplossingsplan: 3 Formulering antwoord: 0: Het probleem werd volledig verkeerd begrepen. 1: Een deel van

Nadere informatie

Van mbo-er naar succesvolle hbo-student Workshop doorstroom HBO - KNMP/SBA platformdag AA

Van mbo-er naar succesvolle hbo-student Workshop doorstroom HBO - KNMP/SBA platformdag AA Van mbo-er naar succesvolle hbo-student Workshop doorstroom HBO - KNMP/SBA platformdag AA Oefening van mbo-er naar succesvolle hbo-student Toelichting Als docent aan de opleiding voor apothekersassistent

Nadere informatie

Beoordeling Stage 2 Code: ST2

Beoordeling Stage 2 Code: ST2 Beoordeling Stage 2 Code: ST2 Student: Roel Kuilder Cijfer docentbegeleider Studentnummer: 2151959 7 Docentbegeleider: Bea Nobbe Cijfer praktijkbegeleider Praktijkbegeleider: Wouter Laumans 6 Stageperiode:

Nadere informatie

Academiejaar Programmagids. Voorbereiding. VP ABA HW+TEW+Rechten+Humane of positieve wetenschappen naar MaJ

Academiejaar Programmagids. Voorbereiding. VP ABA HW+TEW+Rechten+Humane of positieve wetenschappen naar MaJ Academiejaar 2007-2008 Programmagids Voorbereiding VP ABA HW+TEW+Rechten+Humane of positieve wetenschappen naar MaJ Opleidingsonderdeel Groep Stp. Semester Deeltijds Gegevens opleidingsonderdeel(vp1oavcomwet)nog

Nadere informatie

Manager van nu... maar vooral van morgen

Manager van nu... maar vooral van morgen Manager van nu... maar vooral van morgen Leidinggeven met inhoud en in verbinding, met inspiratie, energie en plezier, en dat binnen je organisatie mogelijk maken Er kan zoveel meer Uitgaan van klanten,

Nadere informatie

Leren communiceren. M. Steehouder, C. Jansen, J. Mulder, E. van der Pool, W. Zeijl. Zesde druk

Leren communiceren. M. Steehouder, C. Jansen, J. Mulder, E. van der Pool, W. Zeijl. Zesde druk Leren communiceren M. Steehouder, C. Jansen, J. Mulder, E. van der Pool, W. Zeijl Zesde druk Leren communiceren Michaël Steehouder Carel Jansen Judith Mulder Els van der Pool Willem Zeijl Leren communiceren

Nadere informatie

Nationaal congres Taal en Lezen 15 oktober 2015. Onlinegeletterdheid. Mini-masterclass Jeroen Clemens

Nationaal congres Taal en Lezen 15 oktober 2015. Onlinegeletterdheid. Mini-masterclass Jeroen Clemens Nationaal congres Taal en Lezen 15 oktober 2015 Onlinegeletterdheid Mini-masterclass Jeroen Clemens WWW.CPS.NL 25 sept. 2015 competent op internet? Digital natives nieuwe geletterdheid Kinderen moeten

Nadere informatie

Persoonlijke ontwikkeling

Persoonlijke ontwikkeling Persoonlijke ontwikkeling Training Duurzame inzetbaarheid Training Word basis Training Word vervolg Training Excel basis Training Excel vervolg Training PowerPoint Training Outlook Training Digitale vaardigheden

Nadere informatie

BEGRIJPELIJK EN DUIDELIJK COMMUNICEREN

BEGRIJPELIJK EN DUIDELIJK COMMUNICEREN ebook BEGRIJPELIJK EN DUIDELIJK COMMUNICEREN Goed communiceren is een vak op zich. MEDIAMYNE Pagina-indeling 1 Doelgroep en doel 2 Taalgebruik 4 Tekst schrijven 5 Mondelinge communicatie 9 Bronnen Auteur

Nadere informatie

Workshop Karakter Deel 1

Workshop Karakter Deel 1 Workshop Karakter Deel 1 Het is belangrijk om te benoemen dat het onmogelijk is om alle theorie die gegeven is te verwerken en door te sturen. Dit omdat de trainer van IGMAR EZ (Dhr. R. Kok) zijn trainingen

Nadere informatie

LANDSEXAMEN MAVO

LANDSEXAMEN MAVO Examenprogramma ENGELS M.A.V.O. LANDSEXAMEN MAVO 2018-2019 1 Het eindexamen Het eindexamen bestaat uit het centraal examen, het commissie-examen schriftelijk gedeelte en het commissie-examen mondeling

Nadere informatie

Analytisch denken Het oplossen van problemen door vragen te ontleden in kleinere delen, verbanden leggen en logische conclusies trekken.

Analytisch denken Het oplossen van problemen door vragen te ontleden in kleinere delen, verbanden leggen en logische conclusies trekken. Creatief denken Het flexibel kunnen inspelen op nieuwe omstandigheden. Associëren, brainstormen en het bedenken van nieuwe originele dingen en originele oplossingen voor problemen. Analytisch denken Het

Nadere informatie

PTA Nederlands TL/GL Bohemen, Houtrust, Kijkduin, Media&Design cohort 13-14-15

PTA Nederlands TL/GL Bohemen, Houtrust, Kijkduin, Media&Design cohort 13-14-15 Examenprogramma NE/K/1 Oriëntatie op leren en werken De kandidaat kan zich oriënteren op de eigen loopbaan en op het belang van Nederlands in de maatschappij. NE/K/2 Basisvaardigheden De kandidaat kan

Nadere informatie

VOORZITTERSTRAINING Op de Bok specialisatietraining

VOORZITTERSTRAINING Op de Bok specialisatietraining VOORZITTERSTRAINING Op de Bok specialisatietraining MMZ53 Voorzitterstraining Op de bok - Pagina 1 Voorzitterstraining Op de bok Introductie Een voorzitter van een OR is niet zomaar een OR-lid. Volgens

Nadere informatie

Stappenplan. Stap 1: Kies per periode uit aan welke doelen je wilt gaan werken.

Stappenplan. Stap 1: Kies per periode uit aan welke doelen je wilt gaan werken. Routeboekje Taal 1 Stappenplan Stap 1: Kies per periode uit aan welke doelen je wilt gaan werken. Stap 2: Stem deze doelen af met je juf en/of meester. (Kleur de vakjes achter het doel bij de juiste periode)

Nadere informatie

PTA Nederlands TL/GL Bohemen, Houtrust, Kijkduin, Statenkwartier cohort

PTA Nederlands TL/GL Bohemen, Houtrust, Kijkduin, Statenkwartier cohort Examenprogramma NE/K/1 Oriëntatie op leren en werken De kandidaat kan zich oriënteren op de eigen loopbaan en op het belang van Nederlands in de maatschappij. NE/K/2 Basisvaardigheden De kandidaat kan

Nadere informatie

Noor dhof f Uitgevers

Noor dhof f Uitgevers Leren communiceren Michaël Steehouder Carel Jansen Judith Mulder Els van der Pool Willem Zeijl Leren communiceren Zesde, herziene druk Noordhoff Uitgevers Groningen/Houten Ontwerp omslag: G2K Designers

Nadere informatie

HAVO 4 presenteren + debat + betoog periode

HAVO 4 presenteren + debat + betoog periode HAVO 4 presenteren + debat + betoog periode 3 2018-2019 In deze periode kies je in groepjes een onderwerp, houd je een presentatie, debatteer je tegen andere groepen en schrijf je een betoog over je eigen

Nadere informatie

Curriculumevaluatie BA Wijsbegeerte

Curriculumevaluatie BA Wijsbegeerte Curriculumevaluatie BA Wijsbegeerte Beste student, U heeft onlangs alle onderdelen van uw bacheloropleiding Wijsbegeerte afgerond en kunt nu het BA-diploma aanvragen. Het bestuur van het Instituut voor

Nadere informatie

FUNCTIONELE TAALVAARDIGHEID / TEKSTGELETTERDHEID IN PAV

FUNCTIONELE TAALVAARDIGHEID / TEKSTGELETTERDHEID IN PAV REGIO LIMBURG Tulpinstraat 75 3500 HASSELT +32 11 26 44 00 http://limburg.katholiekonderwijs.vlaanderen LEERMATERIAAL SO PAV 2017/07 Opmaakdatum: 06.11.2017 Vak: Begeleider: E-mail: PAV Jean-Marie Ramakers

Nadere informatie

Inhoudsoverzicht NN5 Tweede Fase

Inhoudsoverzicht NN5 Tweede Fase Inhoudsoverzicht NN5 Tweede Fase Cursus Hoofdstuk havo 4/5 vwo 4 vwo 5/6 1 Leesvaardigheid 2 Schrijfvaardigheid 1 Inleiding leesvaardigheid 1 Leesstrategieën 2 Schrijfdoelen 3 Tekstsoorten 4 Tekst en publiek

Nadere informatie

CV en motivatiebrief. 1. Kop Curriculum Vitae, eventueel je naam

CV en motivatiebrief. 1. Kop Curriculum Vitae, eventueel je naam CV en motivatiebrief Hoe zorg je, dat je met jouw CV en brief wordt uitgenodigd voor een gesprek? Moeilijk te zeggen, want het aannemen van personeel is mensenwerk en iedereen kijkt anders naar dit soort

Nadere informatie

Krachtenveld. Masterprogramma Content & Knowledge Engineering. Ministerie OCW. ß-faculteit. onderwijsvisitatie. bacheloropleidingen.

Krachtenveld. Masterprogramma Content & Knowledge Engineering. Ministerie OCW. ß-faculteit. onderwijsvisitatie. bacheloropleidingen. Masterprogramma Content & Knowledge Engineering Curriculum 2010-2011 Hans Voorbij Krachtenveld onderwijsvisitatie zelfevaluatie ß-faculteit bacheloropleidingen master CKE vakgebied docenten Ministerie

Nadere informatie

Beoordeling Stage 2 Code: ST2

Beoordeling Stage 2 Code: ST2 Beoordeling Stage 2 Code: ST2 Student: Ben v.d. Heijden Cijfer docentbegeleider Studentnummer: 247958 8 Docentbegeleider: PKK Cijfer praktijkbegeleider Praktijkbegeleider: Hans v.d. Dobbelsteen 8 Stageperiode:

Nadere informatie

Payroll Professional 2 e editie sessie: Efficiënt communiceren over de payroll. Bart.Vanlangendonck@sdworx.com Annelies.Baelus@sdworx.

Payroll Professional 2 e editie sessie: Efficiënt communiceren over de payroll. Bart.Vanlangendonck@sdworx.com Annelies.Baelus@sdworx. Payroll Professional 2 e editie sessie: Efficiënt communiceren over de payroll Bart.Vanlangendonck@sdworx.com Annelies.Baelus@sdworx.com Doel van deze workshop Deze workshop wil u inzicht geven in proactieve

Nadere informatie

The Kentalis Reading House

The Kentalis Reading House The Kentalis Reading House Technology-facilitated enhancement of parent involvement Annet de Klerk, Loes Wauters Overview A first impression Motivation The importance of emergent literacy at home Kentalis

Nadere informatie

LNO² - Traject Internationaliseren van het Curriculum

LNO² - Traject Internationaliseren van het Curriculum LNO² - Traject Internationaliseren van het Curriculum 1 CONTEXT - Nieuw strategisch plan 2017-2021 2 1 VISIE Studenten ontwikkelen zich tot meertalige, ondernemende wereldburgers met een internationale

Nadere informatie

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 35978 16 december 2014 Regeling van het College voor toetsen en examens van 6 oktober 2014 CvTE-14.02213, houdende vaststelling

Nadere informatie