Deltaplan Duurzame Renovatie - Stap 2

Transcriptie

1 Deltaplan Duurzame Renovatie - Stap 2 Van draagvlak voor Deltaplan Duurzame Renovatie naar verduurzamingopgave per gebouwfunctie December 2016

2 De eerste stap in de goede richting gezet. Nu stap 2 Een jaar geleden werd in Parijs het Klimaatakkoord gesloten. Wat daar is bekrachtigd hoef ik u niet te vertellen. De opdracht die daaruit voortvloeit voor de Nederlandse gebouwenvoorraad wel. En dat hebben we het afgelopen jaar dan ook volop gedaan. De boodschap: voor de maximaal toelaatbare opwarming moeten al minimaal utiliteitsgebouwen per jaar grondig verduurzaamd worden. En of u bereid bent hieraan een bijdrage leveren. We startten een beweging en stippelden de route uit om een Deltaplan Duurzame Renovatie te ontwikkelen. Dit Deltaplan is noodzakelijk om de klimaatdoelstellingen uit Parijs te behalen stond in het teken van het onder de aandacht brengen van het plan en de weg die we met elkaar te gaan hebben. We spraken met zo veel mogelijk stakeholders van binnen en buiten de branche. We verleidden partijen om zich te verbinden aan de uitdagende en urgente opdracht. We ontwikkelden tools die helpen de verduurzaming verder te versnellen. We klopten aan in Den Haag. We organiseerden workshops en congressen die in het teken stonden van het Deltaplan. En we absorbeerden zo veel mogelijk kennis om de route verder uit te stippelen. Aan het eind van 2016 kan ik concluderen dat we de eerste stappen in de goede richting hebben gezet. Onze achterban, markt en politiek omarmen de beweging. En de contouren worden steeds duidelijker. In deze publicatie leest u meer over de route die we tot nu toe bewandeld hebben. Alhoewel, bewandeld is wellicht niet het goede woord voor het tempo dat we nastreven. In 2017 zetten we de volgende stap. Van het creëren van draagvlak naar het formuleren van de verduurzamingsopgave per gebouwfunctie. Voor deze afzonderlijke opgaves zullen we projectgroepen samenstellen die routekaarten gaan ontwikkelen, evenals tools om onze voortgang te kunnen meten. Wij hopen hierin ook in 2017 nauw met u te mogen samenwerken. Annemarie van Doorn Directeur Dutch Green Building Council 2 Van draagvlak voor Deltaplan Duurzame Renovatie naar verduurzamingopgave per gebouwfunctie

3 De opgave voor de gebouwde omgeving in Nederland De uitgangspunten: We streven naar een maximale opwarming van de aarde van 1,5 graad De gebouwde omgeving is voor 40% verantwoordelijk voor de CO 2-uitstoot in Nederland en kan een belangrijke bijdrage leveren aan het terugdringen daarvan Hoe de route voor het Deltaplan Duurzame Renovatie er tot nu toe uitzag December 2015 Klimaatakkoord Parijs In Parijs werd het klimaatakkoord ondertekend. Alle wereldleiders spraken af dat de aarde niet meer dan 2 graden mag opwarmen ten opzichte van de pre-industriële tijd en om er naar te streven om de opwarming beperkt te houden tot 1,5 graad. Maart 2016 Incentives en barrières verduurzamen bestaand vastgoed Met kwalitatieve interviews, een survey en een Round Table deed Dutch Green Building Council in samenwerking met GRESB een eerste verkenning naar de incentives en barrières die er bestaan bij het verduurzamen van bestaand vastgoed. Beleggers, financiers en verzekeraars, ontwikkelaars en bouwers, eindgebruikers, eigenaren, overheden en gemeenten en kennispartners en adviseurs deelden hun kennis en ervaringen voor deze inventarisatie. De belangrijkste conclusies waren: Intrinsieke motivatie is de belangrijkste motivatie om te verduurzamen Eigenaren en eindgebruikers zijn leidend Energie is het belangrijkste verduurzamingsonderwerp Financiële middelen en medewerking zijn de grootste belemmeringen De motivatie, belemmeringen en succesfactoren en noodzakelijke ketenpartners zijn ook per stakeholder in beeld gebracht. Een overzicht: Beleggers Beleggers geven als grootste motivatie aan dat duurzaamheid beter is voor de verhuurbaarheid van panden, ook voor bestaande gebouwen. Als belemmering zien zij dat taxateurs niet hard genoeg afwaarderen. Om verduurzaming te versnellen zou de belegger meer inzicht moeten krijgen in de meerjarenonderhoudsplannen en het energieverbruik van de huurder. Essentieel is een wetgever die handhaaft, zo geven beleggers aan. Ontwikkelaars Grootste motivatie voor ontwikkelaars is het geloof in duurzaamheid. Als je erin geloven, dan lukt het financieel ook. Een groot obstakel is de traditionele verhouding tussen opdrachtgever en opdrachtnemer. Als iedereen in de keten zich zowel als opdrachtgever als -nemer gedraagt en realiseert dat hij de keten kan veranderen, zou dat helpen. Ontwikkelaars hebben wel een belegger nodig die duurzaamheid belangrijk vindt. Eigenaren Eigenaren weten waar het over gaat en kunnen de eerste stap zetten. Dat is een pré. Echter, vaak werkt de lengte van een huurcontract niet mee; de investering moet altijd binnen die tijd zijn terugverdiend. Als belangrijke succesfactor noemen de eigenaren dat zij praktische en gemakkelijk uitvoerbare maatregelen gewoon moeten doorvoeren. Essentieel is een huurder die wil verduurzamen. Dutch Green Building Council 3

4 Eindgebruiker De motivatie van eindgebruikers is dat zij in de nieuwe economie een belangrijke speler willen zijn. Als belemmering voor verduurzaming noemen zij de grote kloof tussen ceo en duurzaamheidsafdeling. Een succesfactor is als er op natuurlijke vervangingsmomenten duurzaamheidsmaatregelen worden genomen. Er moeten dan wel medewerkers binnen de organisatie zijn die het vuurtje aanwakkeren. Financiers Financiers zijn verantwoordelijk voor de hele keten en hebben zodoende veel impact. Echter, het is nog niet de core-business van financiers om duurzaamheid te verkopen. Een doorbraak zou ontstaan als financiers liever groen vastgoed financieren en beleggers kansen geven om te verduurzamen. Financiers geven wel aan dat klanten uiteindelijk wel bereid moeten zijn om duurzamer te worden. Overheden Er zijn veel gemeenten in Nederland die ambities hebben om de klimaatdoelstellingen te halen. Overheden geven wel aan dat de bouwkolom te versnipperd is. Zij zijn kansen in slimme ketencombinaties zoals ontwikkelaars die zelf financieren of beleggers die exploiteren. Een belangrijke sleutelspeler is de facility manager die zijn rol serieus neemt. Leveranciers en adviseurs Leveranciers en adviseurs gaan aan de slag met verduurzaming vanuit wetgeving of omdat de klant dit wil. Als grootste belemmering zien zij het gevaar dat als één partij niet meewerkt dit effect heeft op de gehele keten. Wanneer meer wordt gedacht in concepten en systemen en niet meer in losse producten, zou dit de verduurzaming kunnen versnellen. Helemaal als huurders gaan beseffen dat een gezond en duurzaam gebouw impact heeft op het bedrijfsresultaat. Publicatie opvragen? Mail: September 2016 Lancering Deltaplan Om de markt op de hoogte te brengen van de plannen van DGBC om een Deltaplan Duurzame Renovatie te ontwikkelen, schreef DGBC een publicatie onder de noemer Route Deze titel geeft meteen de ambitie weer die wordt nagestreefd: minimaal utiliteitsgebouwen per jaar grondig en duurzaam renoveren. In de publicatie werden ook de eerste contouren van het proces beschreven. De publicatie is verzonden naar de achterban van Dutch Green Building Council. Publicatie opvragen? Mail: September Dutch Green Building Week Ieder jaar organiseert de DGBC de Dutch Green Building Week. Afgelopen jaar vonden tijdens de meer dan 70 evenementen plaats die in het teken stonden van duurzaamheid in de gebouwde omgeving. Ook werd het DGBC Congres Impact georganiseerd. In de Jaarbeurs in Utrecht kregen de meer dan 400 bezoekers een inspirerend programma voorgeschoteld. Ook werd het Deltaplan Duurzame Renovatie aan de achterban gepresenteerd. Uit een online live enquête bleek dat 85% van de aanwezigen de noodzaak van een dergelijk plan onderschreef. Meer informatie: Lees ook het verslag van het congres. September 2016 Lancering Dutch Green Building Scan Dutch Green Building Council doet er alles aan verduurzaming van de gebouwde omgeving te versnellen. Tools die het laagdrempelig maken met duurzaamheid aan de slag te gaan, helpen daarbij. Tijdens de Dutch Green Building Week werd de Dutch Green Building Scan gelanceerd. Dit is een tool die binnen tien minuten inzicht geeft in de duurzaamheidsprestaties van een gebouw. Een week na de lancering was de Dutch Green Building Scan al door meer dan 200 participanten ingevuld. Meer informatie: 4 Van draagvlak voor Deltaplan Duurzame Renovatie naar verduurzamingopgave per gebouwfunctie

5 September december 2016 Draagvlak bij branches Verschillende branches ondersteunen het idee om samen te werken aan de ontwikkeling en de uitvoering van het Deltaplan Duurzame Renovatie. DGBC heeft onder meer overleg gehad met UNETO-VNI, IVBN, RVO, G4 Gemeenten/VNG, EIB, Stroomversnelling en de Provincies Noord- Brabant, Overijssel en Gelderland. Oktober 2016 Draagvlak bij borgingscommissie Energieakkoord In het Energieakkoord zijn in 2015 doelstellingen voor de gebouwde omgeving afgesproken. Deelprojecten zijn volgens de resultaatsmonitor gestart, alleen zorgt deze aanlooptijd er voor dat besparingen achterblijven om voor 2020 op koers te blijven. Binnen het Energieakkoord is de vraag naar concrete, harde besparingen. Om meer uitleg te geven over de doelen van het Deltaplan Duurzame Renovatie ging DGBC het gesprek aan met Ed Nijpels, voorzitter van de Borgingscommissie Energie. Hij ziet toe of de doelen uit het Energieakkoord worden behaald. Nijpels gaf aan enthousiast te zijn over de plannen van DGBC. Oktober 2016 Nederlandse Klimaattop Op de Klimaattop op 26 oktober hebben belangrijke bedrijven en overheden hun steun voor het DGBC initiatief uitgesproken. Uit de analyse van Ecofys bleek wederom het grote potentieel van de gebouwde omgeving. Coen van Oostrom noemde het Deltaplan impliciet tijdens de plenaire sessie, en was een van de CEO s tijdens de break-out sessie die DGBC die middag organiseerde. Voor de DGBC was de sessie de bevestiging van de noodzaak van een Deltaplan en de kracht die DGBC heeft om grote partijen te mobiliseren. Enkele toegezegde bijdragen aan het Deltaplan Duurzame Renovatie: Coen van Oostrom (OVG) Beweging aanjagen door Nederlandse en internationale voorbeelden in te zetten. Jos Jonkers (ING Real Estate Finance) Het klanten verduurzaming zo gemakkelijk en aantrekkelijk mogelijk maken via ons vijf stappenplan. Bas van Holten (Merin) In deze versnipperde kantorenmarkt bezitten wij zelf maar 1,5%, maar we gaan alle dilemma s die hier ontstaan stuk voor stuk oplossen. Abdeluheb Choho (Amsterdam) Ruimte geven aan de koplopers, meer koplopers aantrekken en durven differentiëren in de OZB. Ronald Prins (Rotterdam) Kennis delen en samen met banken en fondsen schaal creëren, ook met steun van Den Haag. Titia Siertsma (Uneto-VNI) Onze leden nog meer enthousiasmeren door kennis te delen en te tonen wat er wel kan. Oliver Labe (BNG) Samenwerken met partijen om duurzaam maatschappelijk vastgoed financierbaar te maken. Erik Steinmaier (ABN AMRO Real Estate Advisory) Verantwoordelijkheid nemen door onze eigen portefeuille te verduurzamen. Guido Braam (Circular Valley) Schaal creëren, dan schrikt iedereen en komt in beweging. Lees voor meer informatie het complete verslag van de break-out sessie met de input van de aanwezigen. Dutch Green Building Council 5

6 November 2016 Werksessies tijdens participantendag Op 2 november organiseerde DGBC een participantendag. De aanwezige participanten brainstormden in 6 groepen over de prioriteiten en invulling van het Deltaplan Duurzame Renovatie. De resultaten van de werksessie is vastgelegd in mindmaps. Deze mindmaps zijn geïnterpreteerd en vertaald voor Stap 2 van het Deltaplan. Lees het verslag van deze dag. November Green Leadership Summit Meer dan vijftig leiders uit de bouw en vastgoedsector waren dinsdag 29 november aanwezig tijdens de derde editie van het Green Leadership Summit in Buitenplaats Sparrendaal in Driebergen. Inzet: het verder brengen van het Deltaplan Duurzame Renovatie om de zo gewenste versnelling in het verduurzamen van de bestaande gebouwde omgeving te realiseren. Op deze middag was ook Ed Nijpels aanwezig, voorzitter van de Borgingscommissie van het Energieakkoord. Hij had de plannen voor dit Deltaplan al gedeeld met VNO/NCW. Verder gaf hij aan: Als je kijkt naar de resultaten van het Energieakkoord, dan zijn de aanpassingen in de bouw me het meest tegengevallen. Dit deltaplan is daarom een goed middel die verduurzaming te versnellen. Lees het verslag van deze dag. De conclusies Uit alle gesprekken en bijeenkomsten die de afgelopen maanden zijn gehouden, distilleert DGBC de volgende conclusies. Deze conclusies vormen de uitgangspunten voor de volgende stap in het Deltaplan. Het Deltaplan Duurzame Renovatie valt uiteen in drie onderwerpen Financiën en regelgeving Met onderwerpen als: CO 2 heffing Gelijk speelveld Handhaven Harde doelstellingen Huidige energiebelasting ontmoedigt Meer incentives Raken in portemonnee Regie Slopen niet taboe Wortel en stok Techniek Met onderwerpen als: Inzicht in verbruik geven Nieuwbouw ook op orde Opgave opdelen in stukjes Start bij kansrijke gebieden Segmenteren Van gas af Voorbeelden

7 Organisatie en communicatie Met onderwerpen als: Benchmarken Bewustwording Gebruiker centraal Gewoon beginnen Groter belang dan terugverdientijd Hoop op nieuwe generatie Integraal ontwerpen Kennis delen Leiderschap Rol pensioenfondsen Samenwerken Schaalgrootte creëren Starten met grote partijen Storytelling Transparantie Trots zijn Value Case Vliegwiel in werking Het Deltaplan Duurzame Renovatie omvat alle verduurzamingsopgaves per gebouwfunctie en richt zich in eerste instantie op de utiliteitsbouw Aantal gebouwen Overig Totaal! Logies Totaal! Sport Totaal! Bijeenkomst Totaal! Gezondheidszorg Totaal! Onderwijs Totaal! Bedrijfsgebouwen Totaal! Winkel Totaal! Kantoor Totaal! Aantal Aantal gebouwen, naar functie. Bron: ECN ! ! ! ! Dutch Green Building Council 7

8 Het Deltaplan Duurzame Renovatie wordt gemonitord op PetaJoule Uitstoot in PJ Overig Totaal! Logies Totaal! Sport Totaal! Bijeenkomst Totaal! Gezondheidszorg Totaal! Onderwijs Totaal! Bedrijfsgebouwen Totaal! Winkel Totaal! Kantoor Totaal! PJ Totaal! 0! 20! 40! 60! 80! 100! 120! 140! 160! Energiegebruik in de utiliteitsbouw, naar functie. Bron: ECN 2014 Stap 2 Naar de verduurzamingsopgave per gebouwfunctie 2017 staat in het teken van het formuleren van de verduurzamingsopgave per gebouwfunctie. Wat is de opgave voor kantoorgebouwen? Wat moet er in de zorg gebeuren? En wat is de uitdaging in de logistiek? Per functie wordt gezocht naar een toonaangevende speler in de markt die deze opgave kan aangaan. Voor de onderwerpen techniek, regelgeving en organisatie. Om de voortgang te goed te monitoren, wordt gemeten met PetaJoule. Dit is in lijn met de doelstellingen uit het Energieakkoord. Het organogram voor de uitvoering van het Deltaplan Duurzame Renovatie kan er als volgt uitzien: 8 Van draagvlak voor Deltaplan Duurzame Renovatie naar verduurzamingopgave per gebouwfunctie

9 Contact: Dutch Green Building Council Vlasmarkt 1c 4e verdieping 3011 PW Rotterdam Dutch Green Building Council 9