Energietransitie Utrecht: gebiedsgericht naar een aardgasvrije stad. Hier komt tekst Joop Oude Lohuis. Utrecht.nl

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Energietransitie Utrecht: gebiedsgericht naar een aardgasvrije stad. Hier komt tekst Joop Oude Lohuis. Utrecht.nl"

Transcriptie

1 Energietransitie Utrecht: gebiedsgericht naar een aardgasvrije stad Hier komt tekst Joop Oude Lohuis Hier 22 mei komt 2017 ook tekst

2 Van Globaal Doel naar Lokaal aan de Slag Klimaatakkoord Parijs In 2050 is onze energievoorziening CO2-neutraal: onze huizen en gebouwen dragen niet meer bij aan fossiele CO2-emissies. Rol aardgas! Utrecht Utrecht heeft groot deel energiegebruik in gebouwde omgeving: de hele woningvoorraad, kantoren, scholen en winkels draait op aardgas: dat moet anders. Woning/Gebouw Er zijn voldoende alternatieven beschikbaar voor het verwarmen van een woning, het verwarmen van warm tapwater en het koken zonder gas.

3 Utrecht aardgasvrij We weten dat we aan de slag moeten, niemand weet precies hoe, we gaan het uitvinden door samen aan de slag te gaan

4 Energieplan Utrecht heeft de ambitie om in 2030 klimaatneutraal te zijn. Concrete doelstellingen voor 2020 zijn: 30% CO2-reductie ten opzichte van % van het totale energieverbruik wordt duurzaam opgewekt 10% van de daken belegd met zonnepanelen

5 Klimaatneutraal => o.a. Utrecht aardgasvrij Aardgas is fossiele brandstof en past niet in de Utrechtse klimaat neutrale ambitie Aardgas wordt gebruikt voor de verwarming van onze woningen, warm tapwater (douchen) en om te koken. Waar begin je?

6 Deze opgave ligt niet volledig in onze cirkel van invloed Cirkel van controle: wat binnen ons bereik ligt doen we goed Cirkel van invloed: We bereiken zoveel mogelijk partijen via slimme kanalen Cirkel van lobby en kennisontwikkeling Waar nodig beïnvloeden we actief de hogere overheden

7 Uitgangspunten in onze aanpak Nieuwe coalities: Regietafel: samenwerking netwerkbedrijven, corporaties en gemeente Greendeal: dialoog aangaan rijk over belemmerende regelgeving: speelruimte en dekking Toekomstgericht: Geen aardgas meer in nieuwe gebieden Voorsorteren op bestaande wijken om transitie in te gaan Vervanging aardgasleidingen voorkomen Gebiedsgericht: Wijkgerichte aanpak: volgend uit warmtevisie en bodemenergieplan Data op orde: gezamenlijke analyses en kansenkaarten

8 Nieuwe coalities Antwoorden vinden door samen te doen Oprichting regietafel Energietransitie Utrecht Deelnemers: Corporaties: Bo-ex, Mitros, Portaal Stedin Eneco Energie-U/warmte030, bewonersvertegenwoordiging Gemeente Utrecht Gezamenlijke doelstelling Opdrachten in projectgroepen

9 Toekomstgericht, wat doen we nu (al) Voorbereiden van de stad en haar inwoners op een fossielvrije energievoorziening In nieuwbouw gas voorkomen Aanpak voor de uitfasering van gasleidingen in bestaande bouw gebiedsaanpak/wijkaanpak Isoleren van de gebouwen terugdringen van de vraag Verduurzamen warmtenet Faciliteren en stimuleren dat alle kansen voor lokale bronnen worden benut

10 Aardgas in de bestaande stad 1115 km gasleidingen aansluitingen Waar liggen die in de stad? Wanneer worden ze vervangen? Wat is de impact wanneer we deze niet vervangen?

11 Gebiedsgericht Wanneer doet zich een logisch moment voor (bv al geplande renovatie of inbreidingstrajecten) Vanuit de gebouwde omgeving; welk gebouw, met welke kenmerken is geschikt voor welke maatregel Passend bij de bewoner(s)

12 Datavisualisatie - werken met kaarten

13 Hoe denken bewoners over wonen zonder aardgas? Hoe verwarmt u momenteel uw woning? Wat vindt u belangrijk als uw CV/gasketel wordt vervangen? Wat vindt u van het streven om het gebruik van aardgas te verminderen? Bron: Bewonerspanel gemeente Utrecht - najaar 2016

14 Verschillende partijen moeten investeren Klimaatneutraal in 2030 vraagt een enorme investering ~ 3-12 miljard: deels in de gebouwde omgeving, deels in de infrastructuur, deels in het verduurzamen van bronnen, deels in transport. Collectieve of individuele warmteoplossingen, waar de investering valt, verschilt Wie is bereid te investeren?

15 Wat hebben we nodig? Aantrekkelijk maken van aardgasvrije opties: Voorbeeld stadsverwarming: Verduurzamen Open en toegankelijke netten Innovatie is nodig Variatie in leveringscontracten (lang- en kortdurende contracten) Eerlijke en transparante tariefstelling Nieuwe afspraken en regels over verdeling van kosten van de energietransitie

16 Wat hebben we als organisatie nodig? Aardgasvrij meenemen in bestaande processen Kennis in de organisatie ontwikkelen over alternatieven Gevolgen in kaart gaan brengen en actie op ondernemen

17 Dank voor uw aandacht. Vragen? Meer informatie? Voor meer informatie kunt u terecht op

Kennisdeelsessie Hoe? Jasper Donker & Jeroen Brouwer. 14 maart 2017

Kennisdeelsessie Hoe? Jasper Donker & Jeroen Brouwer. 14 maart 2017 Kennisdeelsessie Hoe? Jasper Donker & Jeroen Brouwer 14 maart 2017 Agenda 13.00 13.05 Intro 13.05 13.15 Presentatie gemeente Wageningen 13.15 13.25 Presentatie gemeente Utrecht 13.25 13.40 Vragen + discussie

Nadere informatie

Naar een klimaatneutrale stad: wat doen we en wat is er nog nodig?

Naar een klimaatneutrale stad: wat doen we en wat is er nog nodig? Naar een klimaatneutrale stad: wat doen we en wat is er nog nodig? Hier komt tekst Paulus Jansen Wethouden Hier komt ook Wonen tekst 17 mei 2018 Wat gebeurt er in Utrecht? de grote steden groeien vooral

Nadere informatie

Naar een klimaatneutrale stad: wat doen we en wat is er nog nodig?

Naar een klimaatneutrale stad: wat doen we en wat is er nog nodig? Naar een klimaatneutrale stad: wat doen we en wat is er nog nodig? Hier komt tekst Paulus Jansen Wethouden Hier komt ook Wonen tekst 17 mei 2018 Wat gebeurt er in Utrecht? de grote steden groeien vooral

Nadere informatie

Utrechtse energie! Op weg naar klimaatneutraal in 2030

Utrechtse energie! Op weg naar klimaatneutraal in 2030 Utrechtse energie! Op weg naar klimaatneutraal in 2030 Lot van Hooijdonk, wethouder Verkeer en mobiliteit, Duurzaamheid en Milieu Hier komt tekst Energie- & klimaatdag voor lokale besturen Hier Antwerpen,

Nadere informatie

Utrecht maakt een punt van Aardgasvrij

Utrecht maakt een punt van Aardgasvrij Utrecht maakt een punt van Aardgasvrij AANLEIDING Klimaatakkoord Parijs In 2050 is onze energievoorziening CO2-neutraal Energieagenda Nederland Reductie van het gebruik van fossiele energie, tot dichtbij

Nadere informatie

Datum Ons kenmerk Onderwerp

Datum Ons kenmerk Onderwerp Postadres Postbus 16200, 3500 CE Utrecht Telefoon 14 030 www.utrecht.nl Els Wegdam Zamenhofdreef 1 7 3503 RJ UTRECHT Behandeld door Doorkiesnummer E-mail Bijlage(n) Uw kenmerk Uw brief van A.S. Verduijn

Nadere informatie

Duurzaamheid: ervaringen uit Woerden. Hans Haring, wethouder duurzaamheid Woerden

Duurzaamheid: ervaringen uit Woerden. Hans Haring, wethouder duurzaamheid Woerden Duurzaamheid: ervaringen uit Woerden Hans Haring, wethouder duurzaamheid Woerden Duurzaamheid: ervaringen uit Woerden - Woerden: duurzaamheid tot in de haarvaten van de samenleving - Het klimaatakkoord

Nadere informatie

Kansenstudie Aardgasloos Purmerend

Kansenstudie Aardgasloos Purmerend Kansenstudie Aardgasloos Purmerend 6 december 2016 Friso Waagmeester Peter Heijboer Transitie naar aardgasloos 1. Aanleiding en achtergronden 2. De Opgave van Purmerend 3. Scenario-analyses 4. Conclusies

Nadere informatie

Welkom Samen naar een klimaatneutraal Mariahoeve

Welkom Samen naar een klimaatneutraal Mariahoeve Welkom Samen naar een klimaatneutraal Mariahoeve 1 29 maart 2018 Deze presentatie Doel bijeenkomst: toelichten en dialoog Ambities gemeente Den Haag Waarom Mariahoeve als pilotwijk Wat willen we bereiken

Nadere informatie

Naar een klimaatneutrale stad: Een procesopgave CONCEPT. Hier komt tekst Anne-Jo Visser. enorme verandering. Utrecht.nl

Naar een klimaatneutrale stad: Een procesopgave CONCEPT. Hier komt tekst Anne-Jo Visser. enorme verandering. Utrecht.nl Naar een klimaatneutrale stad: Een procesopgave Hier komt tekst Anne-Jo Visser Een Hier onomkeerbare komt ook tekst en enorme verandering Opbouw 1. Opgave energietransitie in Utrecht 2. Organisatie van

Nadere informatie

Gemeente Delft. Onderwerp : Delft energieneutraal 2050 Uitvoeringsprogramma

Gemeente Delft. Onderwerp : Delft energieneutraal 2050 Uitvoeringsprogramma AO 64 I Gemeente Delft Raadsvoorstel Aan de gemeenteraad Van : College van Burgemeester en Wethouders Datum : 18 april 2017 Pfh. : S. Brandligt Steller : P. van Gijn tel.nr. : 06-52739418 e-mail : pvgijn@delft.n1

Nadere informatie

Startnotitie Energietransitie. November 2018

Startnotitie Energietransitie. November 2018 Startnotitie Energietransitie November 2018 Startnotitie Energietransitie Een klimaatneutrale stad. Dat is wat Rotterdam wil zijn. Een groene en gezonde stad met schone lucht voor iedereen. Met een economie

Nadere informatie

Position paper regietafel energietransitie utrecht

Position paper regietafel energietransitie utrecht Position paper regietafel energietransitie utrecht februari 2017 position paper regietafel energietransitie utrecht 2/6 Regietafel Energietransitie Utrecht Dit document beschrijft de opzet van de Regietafel

Nadere informatie

Position paper Regietafel Energietransitie Utrecht

Position paper Regietafel Energietransitie Utrecht Position paper Regietafel Energietransitie Utrecht februari 2017 position paper regietafel energietransitie utrecht 2/6 Regietafel Energietransitie Utrecht Hieronder treft u informatie over de Regietafel

Nadere informatie

West-Friesland: warmte in transitie. Cor Leguijt, VVRE, 6 april 2017

West-Friesland: warmte in transitie. Cor Leguijt, VVRE, 6 april 2017 West-Friesland: warmte in transitie Cor Leguijt, VVRE, 6 april 2017 Inhoud Warmtetransitie, van het aardgas af, hoezo???? Aanpak in het project Uitkomsten regio West-Friesland Eindbeeld (welke oplossing

Nadere informatie

SAMEN OP WEG NAAR EEN DUURZAME SAMENLEVING. Wat kunnen wij voor u betekenen?

SAMEN OP WEG NAAR EEN DUURZAME SAMENLEVING. Wat kunnen wij voor u betekenen? SAMEN OP WEG NAAR EEN DUURZAME SAMENLEVING Wat kunnen wij voor u betekenen? Van fossiel naar duurzaam Jeroen Besseling Beleidsmedewerker Duurzaamheid EEN GREEP UIT DE MEDIA DUURZAAMHEIDSAGENDA 2018-2022

Nadere informatie

Energietransitie. 13 april 2018

Energietransitie. 13 april 2018 1 Welkom! Energietransitie 2 13 april 2018 3 2030 zonder Gronings aardgas 2040 of 2030 een klimaat neutrale stad. 2030 geen aardgas meer uit Groningen. Totaal 250.000 woningen, 30.000 bedrijfs- en nutspanden.

Nadere informatie

DUURZAME WARMTEVOORZIENING

DUURZAME WARMTEVOORZIENING DUURZAME WARMTEVOORZIENING Wijk van de Toekomst Xandra van Lipzig Pauline Tiecken ledenvergadering Zuidoost 20190423 Locatie: wijkcentrum De Stolp, Violierenplein 101. 24/4/19 Inhoud Verzoek om scenario

Nadere informatie

Agenda. Strategie Cogas en speerpunten. Stadsverwarming Windmolenbroek. Toekomstige ontwikkelingen Cogas op gebied van warmtenetten

Agenda. Strategie Cogas en speerpunten. Stadsverwarming Windmolenbroek. Toekomstige ontwikkelingen Cogas op gebied van warmtenetten Stadsverwarming Windmolenbroek Agenda Strategie Cogas en speerpunten Stadsverwarming Windmolenbroek Toekomstige ontwikkelingen Cogas op gebied van warmtenetten 1 Cogas staat voor verduurzaming Strategie

Nadere informatie

Gebouwde Omgeving. Joop oude Lohuis, Leonie Jansen, Annemie Loozen

Gebouwde Omgeving. Joop oude Lohuis, Leonie Jansen, Annemie Loozen Gebouwde Omgeving Joop oude Lohuis, Leonie Jansen, Annemie Loozen Citaten Regeerakkoord Vertrouwen in de toekomst Nationaal klimaat- en energieakkoord met doelstellingen voor lange termijn (2030) Per regio

Nadere informatie

Den Haag klimaat neutrale energie:

Den Haag klimaat neutrale energie: Den Haag klimaat neutrale energie: 2050: Akkoord Parijs: 1,5 tot 2 graden 2040: Ambitie Den Haag 2030: Klimaatakkoord CO2 uitstoot met klimaatverandering als gevolg Aardgaswinning in Groningen 1 Energiegebruik

Nadere informatie

Bewonerspanel Energie en minder aardgas

Bewonerspanel Energie en minder aardgas Interne Bedrijven, Gemeente Utrecht onderzoek@utrecht.nl / 030 286 1350 www.utrecht.nl/onderzoek Bewonerspanel Energie en minder aardgas Helft panelleden voorstander van terugdringen gebruik aardgas De

Nadere informatie

29 November Kennisfestival: Samen op weg naar een breed gedragen energietransitie workshop duurzame warmte bestaande woningen dr.

29 November Kennisfestival: Samen op weg naar een breed gedragen energietransitie workshop duurzame warmte bestaande woningen dr. Copernicus Institute of Sustainable Development Kennisfestival: Samen op weg naar een breed gedragen energietransitie workshop duurzame warmte bestaande woningen dr. Robert Harmsen 29 November 2018 Klimaatakkoord

Nadere informatie

Seminar Duurzame & Integrale Energievoorziening 29 november minut pitches

Seminar Duurzame & Integrale Energievoorziening 29 november minut pitches 2 minut pitches Alex Huibrechtse - Eneco Warmte en Koude Ontwikkelingen: reductie broeikasgassen (klimaatakkoord), energieneutrale gebouwen (2020), aardgasvrij in 2050. Op gasnet aangesloten bestaande

Nadere informatie

FACTCHECKER OVER MORGEN

FACTCHECKER OVER MORGEN FACTCHECKER OVER MORGEN De druk op onze leefomgeving neemt toe. Met dezelfde ruimte willen we steeds meer doen. De hoogste tijd om in beweging te komen. Werk te maken van de leefbare stad, van elektrisch

Nadere informatie

Samen naar een duurzaam verwarmde gebouwvoorraad zonder aardgas. Hans Schneider (Liander) programma

Samen naar een duurzaam verwarmde gebouwvoorraad zonder aardgas. Hans Schneider (Liander) programma Samen naar een duurzaam verwarmde gebouwvoorraad zonder aardgas Hans Schneider (Liander) programma Alliander en de warmtetransitie Verantwoord van het aardgas af, op naar een nieuwe (lokale) warmtevoorziening

Nadere informatie

Duurzaamheidsmonitor 2017 Voorbeeld

Duurzaamheidsmonitor 2017 Voorbeeld Duurzaamheidsmonitor 2017 Voorbeeld Duurzaamheidsmonitor 2017 De duurzaamheidsmonitor is vernieuwd. De hoeveelheid data is flink gecondenseerd en meer beeldend vormgegeven ten behoeve van de leesbaarheid.

Nadere informatie

Groeiplan voor warmte. een initiatief van provincies, gemeenten en sector

Groeiplan voor warmte. een initiatief van provincies, gemeenten en sector Groeiplan voor warmte een initiatief van provincies, gemeenten en sector 27 november 2015 De Provincies Gelderland, Zuid-Holland, Noord-Holland, en Limburg, Metropoolregio Rotterdam Den Haag, de Gemeenten

Nadere informatie

Notitie totale investeringen warmtetransitie provincie Noord-Holland

Notitie totale investeringen warmtetransitie provincie Noord-Holland Notitie totale investeringen warmtetransitie provincie Noord-Holland Samenvatting De totale investeringsomvang om de woningen en utiliteitsgebouwen in de provincie Noord-Holland in 2050 klimaatneutraal

Nadere informatie

Samen omschakelen Arnhem, 7 september 2016

Samen omschakelen Arnhem, 7 september 2016 Samen omschakelen Arnhem, 7 september 2016 Waarom zijn we bijeen? Verduurzaming energievoorziening Samenwerking om de NL ambitie te verwezenlijken Samenwerking vanaf de start van initiatieven Draagvlak

Nadere informatie

Communicatieplan 2017 Routekaart naar aardgasvrij Haarlem Christien van Verseveld

Communicatieplan 2017 Routekaart naar aardgasvrij Haarlem Christien van Verseveld Communicatieplan 2017 Routekaart naar aardgasvrij Haarlem 2040 Christien van Verseveld Februari 2017 Kernboodschap In Haarlem werken we aan een duurzame, groene en schone stad. We zetten een versnelling

Nadere informatie

LeidenPanel. Energiegebruik. BELEIDSONDERZOEK I I

LeidenPanel. Energiegebruik. BELEIDSONDERZOEK I I LeidenPanel Energiegebruik BELEIDSONDERZOEK 071-516 5123 I info@leidenincijfers.nl I www.leidenincijfers.nl Inleiding De gemeente Leiden werkt aan een warmtevisie. Om te peilen hoe inwoners omgaan met

Nadere informatie

Bewonerspanel aardgasvrij wonen - maart 2019

Bewonerspanel aardgasvrij wonen - maart 2019 Bewonerspanel aardgasvrij wonen - maart 2019 Aardgasvrij wonen Wereldwijd zijn afspraken gemaakt om de CO₂-uitstoot te verminderen. De Nederlandse overheid heeft hierover afspraken gemaakt in het klimaatakkoord

Nadere informatie

ENERGIECAFÉ. Aardgasvrije wijken 28 januari 2019

ENERGIECAFÉ. Aardgasvrije wijken 28 januari 2019 ENERGIECAFÉ Aardgasvrije wijken 28 januari 2019 AGENDA Inleiding Presentatie Eline van den Ende (HVC) Aanvullende informatie Peter Verheggen (Gemeente Zoetermeer) Discussietafels Afsluiting DEZo Burgerinitiatief,

Nadere informatie

Klimaatakkoord: Kijkje in de keuken. Ingrid Giebels

Klimaatakkoord: Kijkje in de keuken. Ingrid Giebels Klimaatakkoord: Kijkje in de keuken Ingrid Giebels 1-11-2018 Voor wie? Regio, gemeenten, woningbouwcorporaties in Noord-Holland Voor wat? Aardgasvrij, en energiebesparing Hoe? Faciliteren, aanjagen en

Nadere informatie

De warmtemarkt van morgen: rol van gas, elektriciteit en warmtedistributie bij verwarming van woningen.

De warmtemarkt van morgen: rol van gas, elektriciteit en warmtedistributie bij verwarming van woningen. De warmtemarkt van morgen: rol van gas, elektriciteit en warmtedistributie bij verwarming van woningen. Inhoud De warmtemarkt Warmtevraag woningen Warmtemarkt voor woningen Gasdistributie en CV ketel Elektriciteitsdistributie

Nadere informatie

Naar aardgasvrije wijken. 19 mei 2017 Saskia Tegnell

Naar aardgasvrije wijken. 19 mei 2017 Saskia Tegnell Naar aardgasvrije wijken 19 mei 2017 Saskia Tegnell Internationale beweging in de energietransitie Internationale uitdagingen op gebied van klimaat en energie inmiddels alom onderschreven Duurzaamheid

Nadere informatie

DUURZAAMHEID & ENERGIENEUTRALITEIT

DUURZAAMHEID & ENERGIENEUTRALITEIT DUURZAAMHEID & ENERGIENEUTRALITEIT Introductie Raad 6 juni 2018 Jack van t Ende Xandra van Lipzig Ineke Lijnema 7/6/18 Agenda Context duurzaamheid Energietransitie: waar hebben we het over in Apeldoorn?

Nadere informatie

De 10 meest gestelde vragen over aardgasvrij wonen

De 10 meest gestelde vragen over aardgasvrij wonen De 10 meest gestelde vragen over aardgasvrij wonen 1. Waarom gaan we van het aardgas af? 2 2. Wanneer moet mijn woning aardgasvrij zijn? 2 3. Wat is de rol van de gemeente? 3 4. Hoe kan ik mijn woning

Nadere informatie

HAAGS ENERGIEAKKOORD

HAAGS ENERGIEAKKOORD HAAGS ENERGIEAKKOORD Wij zetten ons in voor een aantrekkelijke, groene en gezonde stad. Daarom is de ambitie om alle gebouwen in de stad zo snel mogelijk klimaatneutraal te maken. Dat betekent dat er veel

Nadere informatie

Biomassa. in het klimaatakkoord en de energietransitie

Biomassa. in het klimaatakkoord en de energietransitie Biomassa in het klimaatakkoord en de energietransitie Over Morgen Energieke ruimdenkers en versnellers. Adviseurs die zichtbare oplossingen bieden voor een betere en toekomstbestendige leefomgeving. Oplossingen

Nadere informatie

VAN GAS LOS. Werkconferentie Warmtetransitie. 1 juni 2017, De Nieuwe stad, Zandfoort aan de Eem te Amersfoort

VAN GAS LOS. Werkconferentie Warmtetransitie. 1 juni 2017, De Nieuwe stad, Zandfoort aan de Eem te Amersfoort VAN GAS LOS Werkconferentie Warmtetransitie 1 juni 2017, De Nieuwe stad, Zandfoort aan de Eem te Amersfoort Programma 08.45 09.15 Inloop 09.15 09.30 Welkomstwoord - Anika de Kruijf van De Nieuwe Stad -

Nadere informatie

COLLEGEVOORSTEL. Onderwerp Energieneutraal Krimpen aan den IJssel. Te besluiten om

COLLEGEVOORSTEL. Onderwerp Energieneutraal Krimpen aan den IJssel. Te besluiten om COLLEGEVOORSTEL Onderwerp Energieneutraal Krimpen aan den IJssel Te besluiten om 1. De ambitie vast te stellen om in 2050 als Krimpen aan den IJssel energieneutraal te zijn. 2. Een stappenplan op te stellen

Nadere informatie

Groen? Het is te doen! Audit.Tax.Consulting.Financial Advisory.

Groen? Het is te doen! Audit.Tax.Consulting.Financial Advisory. Groen? Het is te doen! Audit.Tax.Consulting.Financial Advisory. Een uitdagend klimaat 20 20 2020 In 2020 moet de uitstoot van CO 2 in de EU met 20% zijn teruggebracht ten opzichte van het 1990 niveau.

Nadere informatie

Energiebesparing Gemeente Huizen

Energiebesparing Gemeente Huizen Energiebesparing Gemeente Huizen Programma presentatie Duurzaam Bouwloket De aanpak en landelijke ontwikkelingen Stapsgewijs naar aardgasvrij Subsidies en regelingen Duurzaam Bouwloket Voor onafhankelijke

Nadere informatie

Behandeld door Datum 29 juni 2018 Doorkiesnummer Ons kenmerk / /SVW Onderwerp Aanvraag bij het Rijk (Overvecht als Bijlage(n) -

Behandeld door Datum 29 juni 2018 Doorkiesnummer Ons kenmerk / /SVW  Onderwerp Aanvraag bij het Rijk (Overvecht als Bijlage(n) - Wethouder voor Energie, Mobiliteit, Groen, Dierenwelzijn, Wijken Zuid en Wijk West Postadres Postbus 16200, 3500 CE Utrecht Telefoon 14 030 www.utrecht.nl Aan de gemeenteraad Behandeld door Datum 29 juni

Nadere informatie

Route naar een aardgasvrije wijk. Marjo Kroese, Procesbegeleider aardgasvrije wijken, Klimaatverbond Nederland

Route naar een aardgasvrije wijk. Marjo Kroese, Procesbegeleider aardgasvrije wijken, Klimaatverbond Nederland Route naar een aardgasvrije wijk Marjo Kroese, Procesbegeleider aardgasvrije wijken, Klimaatverbond Nederland Waarom aardgasvrij? Klimaat / broeikasproblematiek Groningse aardbevingen Onafhankelijkheid

Nadere informatie

Veelgestelde vragen over toekomst zonder aardgas

Veelgestelde vragen over toekomst zonder aardgas Inhoud: 1. ACHTERGROND: waarom en wat is aardgas? 2. ALTERNATIEVEN 3. PLANNEN VAN DE GEMEENTE WOERDEN 4. KOSTEN 5. OVERIG praktische zaken 6. WIJKGERICHTE VRAGEN Schilderskwartier 1. ACHTERGROND: waarom

Nadere informatie

Impressie van de bewonersbijeenkomsten Overvecht-Noord aardgasvrij

Impressie van de bewonersbijeenkomsten Overvecht-Noord aardgasvrij Impressie van de bewonersbijeenkomsten Overvecht-Noord aardgasvrij Meer dan 420 woningeigenaren uit Overvecht-Noord bezochten de bijeenkomsten op 22 en 28 november 2017 over aardgasvrij wonen. Wat betekent

Nadere informatie

Energietransitie vergt strategie. Voorjaarscongres VJK 23 mei 2019

Energietransitie vergt strategie. Voorjaarscongres VJK 23 mei 2019 Voorjaarscongres VJK 23 mei 2019 Ons kantoor Ons kantoor Gespecialiseerd nichekantoor: Focus op: bouw en vastgoed, energie, industrie en overheid Expertise in zowel publieke, als private sector Korte lijnen

Nadere informatie

INNAX Gebouw & Omgeving

INNAX Gebouw & Omgeving INNAX Gebouw & Omgeving Gebouwverduurzamer van A tot Z Pieter Klep, 26 oktober 2017 Waarom energietransitie? Belangrijke ontwikkelingen Regeerakkoord (Rutte II) energieneutraal 2050 Klimaatakkoord Parijs

Nadere informatie

Ook de zorg van het aardgas af? Frans Rooijers directeur CE Delft

Ook de zorg van het aardgas af? Frans Rooijers directeur CE Delft Ook de zorg van het aardgas af? Frans Rooijers directeur CE Delft CE Delft - Onafhankelijk onderzoek en advies sinds 1978 - Energie, transport en grondstoffen - Economische, technische en beleidsmatige

Nadere informatie

VRAGEN EN ANTWOORDEN OVER WONEN ZONDER AARDGAS IN DE DRECHTSTEDEN

VRAGEN EN ANTWOORDEN OVER WONEN ZONDER AARDGAS IN DE DRECHTSTEDEN MAART 2019 VRAGEN EN ANTWOORDEN OVER WONEN ZONDER AARDGAS IN DE DRECHTSTEDEN Inhoud 1. Waarom gaan we stoppen met aardgas? 2. Drechtsteden gaan voor nieuwe energie 3. Wat is een Transitievisie Warmte?

Nadere informatie

Raadsakkoord energietransitie. April 2019

Raadsakkoord energietransitie. April 2019 Raadsakkoord energietransitie April 2019 Inhoudsopgave De energietransitie in Rotterdam 1 De energietransitie als kans 1 Tegengaan energiearmoede 1 Klimaatakkoord van Parijs 2 Rotterdamse klimaatambitie

Nadere informatie

ENERGIETRANSITIE NAAR GASLOZE WIJKEN

ENERGIETRANSITIE NAAR GASLOZE WIJKEN ENERGIETRANSITIE NAAR GASLOZE WIJKEN 1 WIE IS ATRIVÉ? Adviesbureau op het gebied van Wonen Woningcorporaties & gemeente/overheid Duurzaamheid: -Proces- en projectmanagement Grootschalige uitrol (zonnepanelen),

Nadere informatie

Omdat er veel vragen over binnenkomen bij de VNG hebben we deze hieronder geplaatst en van een antwoord voorzien.

Omdat er veel vragen over binnenkomen bij de VNG hebben we deze hieronder geplaatst en van een antwoord voorzien. MEMO Onderwerp : Vragen en antwoorden op de Gaswet in de Chw Van : Maarten Engelberts, Richard van Vliet Aan : Tweede Kamer Datum : 12 december 2018 Op 13 december is het debat over de Transitiewet. Voluit

Nadere informatie

Groene warmte uit houtpellets Ervaringen met houtpellets voor stadsverwarming

Groene warmte uit houtpellets Ervaringen met houtpellets voor stadsverwarming Groene warmte uit houtpellets Ervaringen met houtpellets voor stadsverwarming 26-06-2018 Wouter Schouwenberg Lieuwe Leijstra DE HISTORIE VAN ENNATUURLIJK Essent Local Energy Solutions (ELES); Een business

Nadere informatie

VRAGEN EN ANTWOORDEN OVER WONEN ZONDER AARDGAS IN DE DRECHTSTEDEN

VRAGEN EN ANTWOORDEN OVER WONEN ZONDER AARDGAS IN DE DRECHTSTEDEN SEPTEMBER 2018 VRAGEN EN ANTWOORDEN OVER WONEN ZONDER AARDGAS IN DE DRECHTSTEDEN Inhoud 1. Waarom gaan we stoppen met aardgas? 2. Drechtsteden aardgasvrij 3. Wonen zonder aardgas in nieuwbouw 4. Wonen

Nadere informatie

Verdiepingsbijeenkomst Kom van dat gas af. 29 januari 2018 Gemeente Barendrecht

Verdiepingsbijeenkomst Kom van dat gas af. 29 januari 2018 Gemeente Barendrecht Verdiepingsbijeenkomst Kom van dat gas af 29 januari 2018 Gemeente Barendrecht 1. Terugblik 13 november jl. 1. Enquête resultaten Programma 2. Vragenlijst 3. Mogelijke maatregelen aardgasvrij 4. Tussenresultaten

Nadere informatie

Klimaatakkoord gebouwde omgeving. Leonie Jansen VNG

Klimaatakkoord gebouwde omgeving. Leonie Jansen VNG Klimaatakkoord gebouwde omgeving Leonie Jansen VNG Citaten Regeerakkoord Vertrouwen in de toekomst Nationaal klimaat- en energieakkoord met doelstellingen voor lange termijn (2030) Per regio een plan voor

Nadere informatie

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20011 2500 EA Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Turfmarkt 147 Den Haag Postbus 20011 2500 EA Den Haag Uw kenmerk 2016Z15884

Nadere informatie

Naar een klimaatneutrale energievoorziening voor Eindhoven

Naar een klimaatneutrale energievoorziening voor Eindhoven Naar een klimaatneutrale energievoorziening voor Eindhoven Marnix Vlot voorzitter 040energie marnix.vlot@040energie.nl 1 Website Jan. 2014 2 040energie kenmerken Doel: help inwoners van Eindhoven hun energiegebruik

Nadere informatie

Raadsakkoord energietransitie. Februari 2019

Raadsakkoord energietransitie. Februari 2019 Raadsakkoord energietransitie Februari 2019 De energietransitie in Rotterdam Een klimaatneutraal en duurzaam Rotterdam. Dat is waar we naar toe willen. Een groene en gezonde stad met schone lucht, waarin

Nadere informatie

Biomassa. Pilaar in de energietransitie. Uitgangspunt voor de biobased economie

Biomassa. Pilaar in de energietransitie. Uitgangspunt voor de biobased economie Biomassa Pilaar in de energietransitie en Uitgangspunt voor de biobased economie Klimaatverandering: onze uitdaging Onze opdracht om er snel en écht iets aan te gaan doen Overeenstemming: er moet wat gebeuren!

Nadere informatie

KLIMAATAKKOORD NETBEHEER NEDERLAND 11 JULI 2018

KLIMAATAKKOORD NETBEHEER NEDERLAND 11 JULI 2018 KLIMAATAKKOORD NETBEHEER NEDERLAND 11 JULI 2018 DE OPDRACHT. Meer dan 100 partijen verlagen CO 2 -uitstoot van Nederland met 49% ten opzichte van 1990 via het klimaatakkoord. Maatschappelijke organisaties,

Nadere informatie

EfficiEncy Duurzaam. EnErgiEbEsparing. Warmte en koude. KEnnis industrie. energie financiering. instrumenten. GebouwDe omgeving

EfficiEncy Duurzaam. EnErgiEbEsparing. Warmte en koude. KEnnis industrie. energie financiering. instrumenten. GebouwDe omgeving Warmte en koude Kennis, advies, instrumenten en financiële steun EfficiEncy Duurzaam GebouwDe omgeving energie financiering KEnnis industrie instrumenten EnErgiEbEsparing De Nederlandse overheid streeft

Nadere informatie

PROCES TRANSITIEVISIE WARMTE TIEL; inhoud, planning en inzet

PROCES TRANSITIEVISIE WARMTE TIEL; inhoud, planning en inzet PROCES TRANSITIEVISIE WARMTE TIEL; inhoud, planning en inzet Gericht aan: partijen van de Warmtetafel Tiel, te weten gemeente Tiel, woningcorporatie Kleurrijk Wonen, woningcorporatie SCW, netbeheerder

Nadere informatie

Warmtetransitie en het nieuwe kabinet. Nico Hoogervorst

Warmtetransitie en het nieuwe kabinet. Nico Hoogervorst Warmtetransitie en het nieuwe kabinet Nico Hoogervorst 24 november 2017 Regeerakkoord Rutte III (2017 - ) Opmerkelijk: Lange formatie Klimaat-minister op EZ Duurzaam = klimaatbescherming Milieubescherming

Nadere informatie

Actiepunten uit het stadsgesprek Energie, Samen Meters maken - 28 mei 2016

Actiepunten uit het stadsgesprek Energie, Samen Meters maken - 28 mei 2016 Actiepunten uit het stadsgesprek Energie, Samen Meters maken - 28 mei 2016 Inleiding Vorig jaar stelden we samen met 165 Utrechters het Energieplan op en bundelden weonze krachten voor de uitvoering. De

Nadere informatie

Position Paper voor het Rondetafelgesprek over het Ontwerp-Klimaatakkoord de tafel Gebouwde Omgeving

Position Paper voor het Rondetafelgesprek over het Ontwerp-Klimaatakkoord de tafel Gebouwde Omgeving Position Paper voor het Rondetafelgesprek over het Ontwerp-Klimaatakkoord de tafel Gebouwde Omgeving 25 maart 2019 Pagina 2 van 5 Ingrijpende veranderingen voor het Nederlandse energienet De energietransitie

Nadere informatie

Van gas los! Dialoog In een breder perspectief: Klimaatakkoord Landbouw en Landgebruik Huidige situatie Opgave Klimaatakkoord Ambitie Glastuinbouw

Van gas los! Dialoog In een breder perspectief: Klimaatakkoord Landbouw en Landgebruik Huidige situatie Opgave Klimaatakkoord Ambitie Glastuinbouw Van gas los! Klimaat Opties glastuinbouw Dialoog In een breder perspectief: Klimaatakkoord Landbouw en Landgebruik Huidige situatie Opgave Klimaatakkoord Ambitie Glastuinbouw Minder energie gebruiken CO2

Nadere informatie

Het Duurzaam Dataplatform voor gemeenten

Het Duurzaam Dataplatform voor gemeenten Het Duurzaam Dataplatform voor gemeenten Met datagedreven inzicht naar een CO 2 neutrale gebouwde omgeving 101100 010100101111 00111001110 011011011101 101100101110 00111001110 110110111000 010100101 Inzicht

Nadere informatie

Gemeente Ede energieneutraal 2050

Gemeente Ede energieneutraal 2050 De gemeente Ede wil uiterlijk in 2050 energieneutraal zijn. Dit betekent dat we alle energie die in onze gemeente wordt gebruikt op een schone (hernieuwbare) manier willen opwekken. Dat doen we het liefst

Nadere informatie

Energie besparen is verleidelijk

Energie besparen is verleidelijk Energie besparen is verleidelijk Wie / wat is Energie Actief Soest (EAS)? 14 maart 2019 EAS en Groene Kerk - Emmakerk 1 Energie Actief Soest Ontstaan in 2011 / 2012 met Zonaanbidders Burgerinitiatief bestaat

Nadere informatie

Worstelen met verduurzamen

Worstelen met verduurzamen Worstelen met verduurzamen De aanpak van Tiwos René Scherpenisse Bestuurder 4 april 2019 Even voorstellen - Tiwos, Tilburgse woonstichting - Middelgrote wooncorporatie, 8000 vhe - Voormalig gemeentelijk

Nadere informatie

zoeken naar een bestuurlijke visie op de energietransitie

zoeken naar een bestuurlijke visie op de energietransitie zoeken naar een bestuurlijke visie op de energietransitie Seminar All Electric Woningen Institute for Business Research Arnhem, 2 november 2017 Leon Bobbe, directievoorzitter De Key perspectief aanpak

Nadere informatie

Verwachtingen over de warmte van de toekomst

Verwachtingen over de warmte van de toekomst Verwachtingen over de warmte van de toekomst Van de toekomstige warmtevoorziening vragen Nederlanders vooral dat deze betaalbaar, betrouwbaar, duurzaam en veilig is. Een meerderheid (66,7%) vindt lage

Nadere informatie

Studiemiddag aardgasvrij maken van 72 woningen in Overvecht-Noord 9 oktober 2018

Studiemiddag aardgasvrij maken van 72 woningen in Overvecht-Noord 9 oktober 2018 V E R S L A G Studiemiddag aardgasvrij maken van 72 woningen in Overvecht-Noord 9 oktober 2018 Aanleiding Het doel van de studiemiddag is de mogelijkheden verkennen hoe we het complex van Centraal Wonen

Nadere informatie

Datum 24 januari 2017 Beantwoording Kamervragen over een energieprestatievergoeding in zeer energiezuinige woningen met een gasaansluiting

Datum 24 januari 2017 Beantwoording Kamervragen over een energieprestatievergoeding in zeer energiezuinige woningen met een gasaansluiting > Retouradres Postbus 20011 2500 EA Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten- Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag Directoraat-Generaal Turfmarkt 147 Den Haag Postbus 20011 2500 EA

Nadere informatie

ONDERNEMERS ONTBIJT OOSTVOORNE 15 NOVEMBER 2018

ONDERNEMERS ONTBIJT OOSTVOORNE 15 NOVEMBER 2018 ONDERNEMERS ONTBIJT OOSTVOORNE 15 NOVEMBER 2018 KENNISMAKEN 1959 Ir. bouwkunde Delft Getrouwd, 2+2 kinderen Sinds 2009 directeur Coöperatie Deltawind 1998-2009 zelfst. ondernemer 83-98 milieu en vhv Rode

Nadere informatie

Aan de slag met verduurzaming van gebouwen

Aan de slag met verduurzaming van gebouwen Aan de slag met verduurzaming van gebouwen Seminar Finance Ideas, 11 oktober 2018 Philip Blaauw directeur-oprichter Winst op drie gebieden PEOPLE PLANET PROFIT Ontzorging Energiebesparing Voldoen aan regelgeving

Nadere informatie

Energietransitie: wijkgerichte aanpak voor Gemeenten

Energietransitie: wijkgerichte aanpak voor Gemeenten Energietransitie: wijkgerichte aanpak voor Gemeenten Paul Dielissen bbn adviseurs - P.Dielissen@bbn.nl Coen Vos - gemeente Breda - cjm.vos@breda.nl Programma 1. Voorstellen 2. Opgave internationaal en

Nadere informatie

BUURTBIJEENKOMST MATENHOEVE

BUURTBIJEENKOMST MATENHOEVE BUURTBIJEENKOMST MATENHOEVE Op weg naar aardgasloos wonen in de Matenhoeve MAANDAG 28 JANUARI 2019 WETHOUDER MARK SANDMANN WELKOMSTWOORD PROGRAMMA Welkom De Maten Toekomstbestendig Pauline Tiecken Wat

Nadere informatie

Earth is calling Twente Aanpak Samen naar Nijverheid aardgasvrij

Earth is calling Twente Aanpak Samen naar Nijverheid aardgasvrij Earth is calling Twente Aanpak Samen naar Nijverheid aardgasvrij 6 december 2018 The Gallery Enschede Aanpak Samen naar Nijverheid aardgasvrij Proces Warmteplannen Eric Kouters Pioneering Warmteplan wijk

Nadere informatie

Haarlem aardgasvrij Margreet van der Woude Team Duurzaamheid - Gemeente Haarlem Januari Garenkokerskwartier

Haarlem aardgasvrij Margreet van der Woude Team Duurzaamheid - Gemeente Haarlem Januari Garenkokerskwartier Haarlem aardgasvrij 2040 Margreet van der Woude Team Duurzaamheid - Gemeente Haarlem Milieu@Haarlem.nl Januari 2018 @ Garenkokerskwartier 2 Aardgasvrij wonen Aardgasvrij wonen. Waarom? Haarlem Aardgasvrij

Nadere informatie

Beersel wekt op. Klimaatneutraal Beersel 2040?

Beersel wekt op. Klimaatneutraal Beersel 2040? Klimaatneutraal Beersel 2040? 2013-2014: participatief traject 100 acties voor klimaatplan 2014-2015: inspelen op bestaande initiatieven en acties 2017-2018: Beersel wekt op De zon is van iedereen Zonnelaan

Nadere informatie

Scenario s Energiebesparing in de gebouwde omgeving De Ruijter Strategie

Scenario s Energiebesparing in de gebouwde omgeving De Ruijter Strategie Scenario s Energiebesparing in de gebouwde omgeving 2030-2050 De Ruijter Strategie "Er bestaan geen slechte scenario's, alleen slechte voorbereiding." Paul de Ruijter De Ruijter Strategie Doelstellingen

Nadere informatie

Vanavond. Workshop VvE Energieloket Gelderland Fletcher Hotel Doorwerth

Vanavond. Workshop VvE Energieloket Gelderland Fletcher Hotel Doorwerth Workshop VvE Energieloket Gelderland 29-05-2018 Fletcher Hotel Doorwerth Vanavond Kennismaking Ondersteuning VvE Energieloket Gelderland Waarom verduurzamen? Mogelijkheden verduurzamen VvE s Subsidie en

Nadere informatie

Statenkwartier aardgasloos: Warmte Initiatief Statenkwartier WISH

Statenkwartier aardgasloos: Warmte Initiatief Statenkwartier WISH Statenkwartier aardgasloos: Warmte Initiatief Statenkwartier WISH Buurtenergie Statenkwartier (BES): de duurzame kraamkamer van het Statenkwartier 27 mei 2018, Tom Egyedi Nederland wil van het aardgas

Nadere informatie

Vragen en antwoorden over Haarlem richting aardgasvrij

Vragen en antwoorden over Haarlem richting aardgasvrij Vragen en antwoorden over Haarlem richting aardgasvrij Versie december 2016, opgesteld door de gemeente Haarlem Een aardgasvrije stad waarom is dat nodig? Het is een noodzakelijke stap om de opwarming

Nadere informatie

Omons. Het beste besluit neem je samen. Buurthandboek voorjaar 2019

Omons. Het beste besluit neem je samen. Buurthandboek voorjaar 2019 Het beste besluit neem je samen Buurthandboek voorjaar 2019 info@omons.nl Het beste besluit neem je samen Een online platform voor gemeenten en bewoners die écht werk willen maken van een toekomstbestendige

Nadere informatie

Uw woning aardgasvrij. Werkboek

Uw woning aardgasvrij. Werkboek Uw woning aardgasvrij Werkboek Waarom dit boekje Een kleine inleiding en werking van dit werkboekje om uw woning aardgasvrij te maken. 2 Inleiding Toelichtingen Aardgas - blz 2 Aardgasvrij in 2050 Alle

Nadere informatie

Aardgasloos wonen in wijk Bunders/Dotterveld, kan dat.

Aardgasloos wonen in wijk Bunders/Dotterveld, kan dat. Informatie avond: Aardgasloos wonen in wijk Bunders/Dotterveld, kan dat. Door: Buurteam Bunders-West Programma Opening Wat is onze opgave bij aardgasloos wonen? De toepassing en werking van de technische

Nadere informatie

Wat doet Strukton Worksphere in het kader van verduurzaming. Leo Schunck 16 maart

Wat doet Strukton Worksphere in het kader van verduurzaming. Leo Schunck 16 maart Wat doet Strukton Worksphere in het kader van verduurzaming Leo Schunck 16 maart 2017 0.1 Ontwikkelingen Strategisch kader Strukton Worksphere Projecten MVO maatregelen Leveranciersbeleid Overige initiatieven

Nadere informatie

Naar een 100% duurzame energievoorziening voor Flevoland?! Vera Pieterman, plv. directeur Energie & Omgeving

Naar een 100% duurzame energievoorziening voor Flevoland?! Vera Pieterman, plv. directeur Energie & Omgeving Naar een 100% duurzame energievoorziening voor Flevoland?! Vera Pieterman, plv. directeur Energie & Omgeving 6 december 2016 Hoofdpunten (Inter)nationale context van de ambitie van Flevoland De energietransitie

Nadere informatie

Aardgasvrij én democratisch? Dag van de Lokale Democratie, 16 november 2018

Aardgasvrij én democratisch? Dag van de Lokale Democratie, 16 november 2018 Aardgasvrij én democratisch? Dag van de Lokale Democratie, 16 november 2018 Merel Ooms, Saskia Buitelaar (Platform31), Angelina Scalzo (gemeente Haarlem) Wat gaan we doen? Nederland naar aardgasvrije wijken

Nadere informatie

Bijeenkomst Leercirkel

Bijeenkomst Leercirkel 'Utrecht Bijeenkomst Leercirkel '14 maart 2018 'Jaap Neeleman Onderweg naar 2050 in de bestaande woningbouw Ons verhaal: compleet en concreet Onze aanpak: doelgerichtheid, convergerend, samenwerking en

Nadere informatie

Energieneutraal keten sluisdeur Goese Sas

Energieneutraal keten sluisdeur Goese Sas Energieneutraal keten sluisdeur Goese Sas Door de vastgestelde energie- en klimaatdoelstelling binnen Europa om in 2050 energieneutraal te zijn, is het voor de hele samenleving maar met name voor bedrijven

Nadere informatie