Duurzaam en Verantwoord Bouwen, Ontwikkelen & Beheren

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Duurzaam en Verantwoord Bouwen, Ontwikkelen & Beheren"

Transcriptie

1 Duurzaam en Verantwoord Bouwen, Ontwikkelen & Beheren Adamas Academie Gemeentelijk Bestuur Nut en Noodzaak 1

2 Even Voorstellen. Olaf Buter Bouwjaar 1967 TUE Founding Partner DGBC Managing director adamasgroep Arnhem adamas international GmbH Düsseldorf, Warschau Partner bij Stripesarchitects Focus op Duurzaam Ontwikkelen Turn Key realisaties BREEAM-NL & Intern. / GPR / WELL / DGNB certificeringen 2

3 Agenda - Verduurzamen? - Hoe dan? - Deltaplan DGBC - Welke veranderingen zijn er al en komen er? - Waarom certificeren? - Stimuleringsmaatregelen (MIA EIA) Beleid RVO Maatschappelijk Vastgoed? - Welke rol neemt U als gemeente? 3

4 Dutch Green Building Council Deltaplan Duurzame Renovatie 4

5 Eye opener De bouw draagt voor ca. 5 % in het BNP, maar. 25% van het wegtransport van de nationale afvalberg 35% 43% van de energieconsumptie en CO2 emissie Bron: TUE Prof J. Lichtenberg 5

6 Ontwikkeling in < 25 jaar 6

7 Anno Nu? 7

8 Aanleiding Deltaplan COP 21 Parijs Actie nodig om binnen 2,0 graad opwarming te blijven Gebouwde omgeving: energieneutraal in 2050 Hoe gaan we dat dan halen? En zelfs eerder om 1,5 graad opwarming te halen Gebouwde omgeving kent een groot besparingspotentieel Bijna 40% van de CO 2 emissie in Nederland Kosteneffectief potentieel Geld is een trigger! Nu actie nodig Huidige tempo in de gebouwde omgeving onvoldoende Versnelling bovenop ingezet beleid Wet Milieubeheer, EED, Label C voor kantoren?? WAAROM NIET A+ Vanuit een gemeenschappelijke visie

9 Waarom de DGBC? Onafhankelijk netwerk participanten - Gehele keten van belegger-ontwikkelaar-adviseur-eindgebruiker - Veel kennis en ervaring in utiliteitsbouw - Hoe staat het dan met het Maatschappelijke Vastgoed? Deel van een internationaal netwerk - World Green Building Council: Net Zero

10 Veel excuses om niets te doen De gebouwde omgeving is complex, met per gebouw veel stakeholders Er zijn teveel tegenstrijdige belangen tussen huurder en eigenaar Energieprijzen zijn momenteel lekker laag dus waarom besparen? De kantorenmarkt is een onzekere markt Wetgeving is complex / niet eenduidig of ontbreken van handhaving Er zijn zo veel opties en branches spreken elkaar tegen Het ontbreekt aan een integrale visie op verduurzaming certificering Voor ieder gebouw is maatwerk nodig, dat maakt opschaling moeilijk

11

12 Deltaplan: leiderschap en concretisering Een stip aan de horizon Wat is de rol van de gebouwde omgeving in het Klimaatakkoord? Inzicht in de gebouwde omgeving Welke aandeel heeft de gebouwde omgeving en hoe is dit verdeeld? Een ambitie per sector Wat zijn de ambities in de verschillende sectoren? Een aanpak per sector Oproep aan gemeente Welke maatregelen moeten in verschillende sectoren getroffen worden? Voorbeelden Wat zijn goed reproduceerbare voorbeelden en ervaringen ter inspiratie? Instrumentarium Hoe geven we partijen inzicht, zetten we aan tot actie en monitoren we? Sturen op de value case RVO Stimuleringsmaatregelen/ MVO? Waar is synergie te bereiken van andere doelen van bedrijven?

13 Certified Commercial Buildings in Europe : NL, 2x LEED & 8x BREEAM-NL 2012: 22 x 2013: 111 x 2014 > 240 aanmeldingen Bron: RICS may

14 Certified Commercial Buildings in Europe : NL, 2x LEED & 8x BREEAM-NL 2012: 22 x 2013: 111 x Per 2017 in EU 3 gebouwen NL in 2017 nu 5 aanmeldingen Polen in 2017 nu 2 aanmeldingen 2014: > 700 aanmeldingen 14

15 ROUTE

16 De opgave: utiliteitsgebouwen Overig Totaal Logies Totaal Aantal gebouwen Sport Totaal Bijeenkomst Totaal Gezondheidszorg Totaal Onderwijs Totaal Bedrijfsgebouwen Totaal Winkel Totaal Kantoor Totaal ECN:

17 376 PJ Overig Totaal Logies Totaal PJ Totaal Sport Totaal Bijeenkomst Totaal Gezondheidszorg Totaal Onderwijs Totaal Bedrijfsgebouwen Totaal Winkel Totaal Kantoor Totaal ECN:

18 Deltaplan: Parijse 2050 doelen naar voren halen

19 Veranderingen in certificeringsland vanaf EPG niet alleen sturing, maar kies de juiste maatregelen - (industrie) onzinnige berekeningsmethoden worden vervangen voor slimme maatregelen - MATERIAAL wat doen we met de MPG scores? Stel doelen - Introductie van cradle 2 cradle / circulair (leasing - materiaalbank) - Stimuleringsmaatregelen (MIA EIA) Beleid RVO Verhoging eisen aan duurzaam materiaalgebruik - Energie eisen verminderen, milieu eisen vermeerderen - Gezondheidseisen? Nu met WELL? (RVO 2016: geen speerpunt) 19

20 Duurzaam Ontwikkelen, wat bezielt ons? We zijn met z n allen op zoek naar een verbetering van het systeem, zonder goed door te hebben wat beter is en voor wie 20

21 De kunst van het veranderen Plato If you alway do what you dit you always will get what you have got. Duurzaamheid is hot Duurzaamheid is een containerbegrip Duurzaamheid is big business Duurzaamheid is mislukt Duurzaamheid raakt iedereen Duurzaamheid is noodzaak Duurzaamheid is. bewustwording 21

22 Veranderingen/ certificeringen creëren kansen - Kwaliteitsborging handhaving - Eisen aan goed materiaalgebruik MPG - Gasloos NOx - Luchtkwaliteit/ emissies vs Qv10 VOC - Eisen gebiedsontwikkeling, niet alleen Welstand beeldkwaliteitsplan - Apeldoorn Ecofactorij, beloning op grondaankoop indien.. Stimuleringsmaatregelen introduceren - Bespreek vanuit gemeente met RVO de stimuleringsmaatregelen ook voor NIET commercieel vastgoed oorsprong BREEAM 22

23 De nieuwe rol voor de architect, de adviseur. Niet blindstaren op regelgeving. Zoek de escapes: fiscale, subsidiabele Zie BB als handvat, maar realiseer dat dit slechts juridische minimum eisen zijn, en vaak niet functioneel Duurzaamheid is geen wettelijke eis, wel een terechte wens of gezonde gedachte Energie is niet meer het speerpunt, eerder gezondheid Nieuwe vakgebieden (geen juridische verplichtingen) bepalen dadelijk je regels en ontwerpuitgangspunten (bouwbioloog) 23

24 Duurzaam en verantwoord bouwen en beheren van vastgoed. Bewustwording 24

25 Definitie van Sustainable development The Brundtland commission definition of sustainable development: development that meets the needs of the present without compromising the ability of future generations to meet their own needs 25

26 Wil je een Voorloper of een Volger zijn? Am I a part of the cure? Or a part of the disease? 26

Een slim, duurzaam gebouw hoe maak je dat?

Een slim, duurzaam gebouw hoe maak je dat? Een slim, duurzaam gebouw hoe maak je dat? Donderdag 10 november Jan Kadijk, Hoofd DGBC Academy 2 3 4 6 7 8 9 DGBC: Onze rollen Stimuleren Communiceren Verbinden Inspireren Opleiden Certificeren BREEAM:

Nadere informatie

Thema 1: Deltaplan Duurzame Renovatie. Martin Mooij Programmamanager Deltaplan Duurzame Renovatie bij DGBC

Thema 1: Deltaplan Duurzame Renovatie. Martin Mooij Programmamanager Deltaplan Duurzame Renovatie bij DGBC Thema 1: Deltaplan Duurzame Renovatie Martin Mooij Programmamanager Deltaplan Duurzame Renovatie bij DGBC Aanleiding Deltaplan COP 21 Parijs Actie nodig om binnen 2,0 graad opwarming te blijven Gebouwde

Nadere informatie

Stap 1 - Deltaplan Duurzame Renovatie. Met een Deltaplan Duurzame Renovatie de klimaatdoelstellingen bereiken

Stap 1 - Deltaplan Duurzame Renovatie. Met een Deltaplan Duurzame Renovatie de klimaatdoelstellingen bereiken Stap 1 - Deltaplan Duurzame Renovatie Met een Deltaplan Duurzame Renovatie de klimaatdoelstellingen bereiken Oktober 2016 Stelt u zich eens voor Een teletijdmachine schiet u naar 2050 en u kijkt terug

Nadere informatie

VERSNELLEN VAN VERDUURZAMING

VERSNELLEN VAN VERDUURZAMING VERSNELLEN VAN VERDUURZAMING Over DGBC Oorsprong Stichting Dutch Green Building Council (DGBC) opgericht in 2008 Marktinitiatief Opgericht door marktpartijen en lid van de World Green Building Council

Nadere informatie

MEERJARENPLAN

MEERJARENPLAN MEERJARENPLAN 2018-2020 1 Inleiding Dit meerjarenplan start in het jubileumjaar waarin DGBC haar tienjarig bestaan viert. Het tweede jaar waarin we met een ANBI-status door het leven gaan. Dit is een mooie

Nadere informatie

TVVL lezing EAE BREEAM. 15 feb 2017

TVVL lezing EAE BREEAM. 15 feb 2017 TVVL lezing EAE BREEAM 15 feb 2017 introductie Jean Frantzen Adviseur Duurzaam Bouwen DGMR Bouw bv Breeam Expert 2 Inhoud Intro Duurzaam? Doelen stellen Meten Breeam Breeam voor EAE 3 Waarom de bouw verduurzamen?

Nadere informatie

Deltaplan DGBC & Platform Duurzaam Winkelvastgoed

Deltaplan DGBC & Platform Duurzaam Winkelvastgoed Deltaplan DGBC & Platform Duurzaam Winkelvastgoed Agenda 1. Voorstellen 2. Parijs 2050 concreet 3. Wet- en regelgeving 4. Uitdagingen en kansen 5. Wat doen wij om Parijs 2050 te bereiken? 2 7 juni 2018

Nadere informatie

BREEAM-NL en subsidies. Planning workshop. Introductie Hezelburcht

BREEAM-NL en subsidies. Planning workshop. Introductie Hezelburcht BREEAM-NL en subsidies Planning workshop Introductie Hezelburcht Subsidiequiz Deel 1: Casus het Paviljoen van ABN AMRO Subsidiequiz Deel 2: Het doel van subsidies Subsidiequiz Deel 3: Risico s en voordeel

Nadere informatie

Trends in duurzaam bouwen

Trends in duurzaam bouwen Trends in duurzaam bouwen De ontwikkeling naar energie neutraal bouwen en duurzaam materiaalgebruik auteur ir. W.D. Wormgoor ZOETERMEER - MOOK - GRONINGEN - ROERMOND - DÜSSELDORF - BONN - BERLIJN - PARIJS

Nadere informatie

Anke van Hal Nyenrode Business Universiteit

Anke van Hal Nyenrode Business Universiteit DE DERDE SUCCESFACTOR BIJ RENOVATIES MET ENERGIEAMBITIES Leerkring, 27 juni 2018, De Meern Anke van Hal Nyenrode Business Universiteit Joost Brouwers onderzoek Proefschrift (2000) Frans Hanswijk onderzoek

Nadere informatie

tim.dejonge@winket.nl 1

tim.dejonge@winket.nl 1 NVBK 17 CEEC: Cost Planning of Sustainable Housing Projects Kostenbegeleiding duurzaam bouwen Doel bijeenkomst: Oprichting Doel werkgroep: Naar een open source methodiek voor kosteneffectieve duurzaamheid

Nadere informatie

Strategie duurzaam inkopen

Strategie duurzaam inkopen Strategie duurzaam inkopen Gemeente Franekeradeel, afdeling Bouwen en Milieu Minke Lotens - Eichhorn Augustus 2010 status: Definitief Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 Aanleiding 3 Kaders 3 Het begrip duurzaam

Nadere informatie

Duurzaamheid in de industrie en de tertiaire sector. Yves Surmont & Kristof Descheemaeker 25 maart 2010

Duurzaamheid in de industrie en de tertiaire sector. Yves Surmont & Kristof Descheemaeker 25 maart 2010 Duurzaamheid in de industrie en de tertiaire sector Yves Surmont & Kristof Descheemaeker 25 maart 2010 Inhoud In vogelvlucht door duurzaamheid Wat is duurzaamheid Historiek BREEAM: wat, hoe en waarom?

Nadere informatie

Eindpresentatie. 'Duurzaamheid bij Arons en Gelauff, bouwkundig en budgettair. Guus Degen Studentennummer: 2001797

Eindpresentatie. 'Duurzaamheid bij Arons en Gelauff, bouwkundig en budgettair. Guus Degen Studentennummer: 2001797 Arons en Gelauff architecten Gedempt Hamerkanaal 92 1021 KR Amsterdam Bedrijfsbegeleider: Dhr. V. Vos Afstudeerdocent: Dhr. F. van Gessel Guus Degen Studentennummer: 2001797 Eindpresentatie 'Duurzaamheid

Nadere informatie

BREEAM NL en de relatie tot bodemenergie

BREEAM NL en de relatie tot bodemenergie BREEAM NL en de relatie tot bodemenergie Edwin van Noort Dutch Green Building Council Inleiding tot BREEAM NL DGBC is opgericht in juni 2008 Marktinitiatief: zorg voor 1 gemeenschappelijke taal in vastgoed

Nadere informatie

Van Energie naar Klimaat Energietransitie in Nederland Timme Lucassen Rijksdienst voor Ondernemend Nederland

Van Energie naar Klimaat Energietransitie in Nederland Timme Lucassen Rijksdienst voor Ondernemend Nederland Van Energie naar Klimaat Energietransitie in Nederland Timme Lucassen Rijksdienst voor Ondernemend Nederland Inhoud Van energie naar klimaat Introductie RVO De opgave De uitvoering - Wetgeving - Instrumenten

Nadere informatie

DGBC Events. Jaarplanning Versie 12 januari 2016

DGBC Events. Jaarplanning Versie 12 januari 2016 DGBC Events Jaarplanning 2016 Versie 12 januari 2016 Inhoudsopgave Over DGBC Missie en Visie Rollen Onze focus 2015 2017 Onze thema s Hoe pakken wij dat aan? Opleidingen Overzicht Events Jaarplanning Events

Nadere informatie

Deltaplan Duurzame Renovatie - Stap 2

Deltaplan Duurzame Renovatie - Stap 2 Deltaplan Duurzame Renovatie - Stap 2 Van draagvlak voor Deltaplan Duurzame Renovatie naar verduurzamingopgave per gebouwfunctie December 2016 De eerste stap in de goede richting gezet. Nu stap 2 Een jaar

Nadere informatie

Verduurzamen van de gebouwde omgeving. Actuele ontwikkelingen op het gebied van verduurzamen gebouwde omgeving

Verduurzamen van de gebouwde omgeving. Actuele ontwikkelingen op het gebied van verduurzamen gebouwde omgeving Verduurzamen van de gebouwde omgeving Actuele ontwikkelingen op het gebied van verduurzamen gebouwde omgeving Voorstellen: Ir. Esther Gerritsen Adviseur duurzame gebouwinstallaties team coördinator energie

Nadere informatie

Aantoonbaar duurzaam materiaalgebruik. Kwantificeren van milieuprestaties van gebouwen

Aantoonbaar duurzaam materiaalgebruik. Kwantificeren van milieuprestaties van gebouwen Aantoonbaar duurzaam materiaalgebruik Kwantificeren van milieuprestaties van gebouwen Aanleiding Het schaarser worden van grondstoffen maakt zorgvuldig omgaan met bouwmaterialen (nog) belangrijker! Wat

Nadere informatie

Verslag Circulair Café 12 oktober 2017

Verslag Circulair Café 12 oktober 2017 Verslag Circulair Café 12 oktober 2017 2 Het Rijksbrede programma Nederland Circulair in 2050 ontwikkelt een aantal transitieagenda s om de circulaire economie vorm te geven. Wat is de rol van gemeenten

Nadere informatie

CO2 reductie? Jan van Hout OVVIA Van Hout Adviseurs en Installateurs

CO2 reductie? Jan van Hout OVVIA Van Hout Adviseurs en Installateurs CO2 reductie? Jan van Hout OVVIA Van Hout Adviseurs en Installateurs CO2 reductie! OVVIA is een energie diensten leverancier OVVIA investeert in CO2 reductie; oa energiebesparing, hernieuwbare energie

Nadere informatie

WORKSHOP 1: RICHTING GEVEN

WORKSHOP 1: RICHTING GEVEN WORKSHOP 1: RICHTING GEVEN MVO Vlaanderen Naam van uw begeleider Agenda Voorstelling & toelichting Wat is duurzaamheid? Waarom deze stuurgroep? Start met de Sustatool! Waarden En nu? 1 Wie bent u? Voorstelling:

Nadere informatie

I. Inleiding.. II. Opbouw van dit beleidsstuk.. 1. Motieven MVO.

I. Inleiding.. II. Opbouw van dit beleidsstuk.. 1. Motieven MVO. MVO Beleid Inhoudsopgave I. Inleiding.. II. Opbouw van dit beleidsstuk.. 1. Motieven MVO.. People.1. Goed werkgeverschap... Maatschappelijke betrokkenheid.... Eerlijk zakendoen.. Planet.1. Duurzame mobiliteit...

Nadere informatie

Duurzaam en Verantwoord Bouwen, Ontwikkelen & Beheren

Duurzaam en Verantwoord Bouwen, Ontwikkelen & Beheren Duurzaam en Verantwoord Bouwen, Ontwikkelen & Beheren Nut en Noodzaak; een kritische blik 1 Even Voorstellen. Olaf Buter Bouwjaar 1967 TUE Founding Partner DGBC Managing director adamasgroep bv adamas

Nadere informatie

Duurzaamheid: ervaringen uit Woerden. Hans Haring, wethouder duurzaamheid Woerden

Duurzaamheid: ervaringen uit Woerden. Hans Haring, wethouder duurzaamheid Woerden Duurzaamheid: ervaringen uit Woerden Hans Haring, wethouder duurzaamheid Woerden Duurzaamheid: ervaringen uit Woerden - Woerden: duurzaamheid tot in de haarvaten van de samenleving - Het klimaatakkoord

Nadere informatie

DUURZAAM overheidsgebouw. Slim ontwerpen : duurzaamheidscriteria dd. 2015.12.01

DUURZAAM overheidsgebouw. Slim ontwerpen : duurzaamheidscriteria dd. 2015.12.01 DUURZAAM overheidsgebouw Slim ontwerpen : duurzaamheidscriteria dd. 2015.12.01 AGENDA : duurzaamheidscriteria 2 Grontmij Belgium NV part of Sweco Interactieve presentatie met twee kernvragen : 1. Wat is

Nadere informatie

Markt functioneert nu mondjesmaat, er is meer potentieel dan nu wordt gerealiseerd, want:

Markt functioneert nu mondjesmaat, er is meer potentieel dan nu wordt gerealiseerd, want: Marktanalyse Markt functioneert nu mondjesmaat, er is meer potentieel dan nu wordt gerealiseerd, want: Onbekendheid gebouweigenaren & gebruikers met de mogelijkheden en winst die te behalen valt Ondoorzichtige

Nadere informatie

Urban Energy research agenda for TU Delft. Thema 1: Future Proof Buildings and Neighbourhoods. Towards zero energy buildings and beyond

Urban Energy research agenda for TU Delft. Thema 1: Future Proof Buildings and Neighbourhoods. Towards zero energy buildings and beyond Urban Energy research agenda for TU Delft Thema 1: Future Proof Buildings and Neighbourhoods Towards zero energy buildings and beyond dr.ir. Sabine Jansen & collega s 1 Thema s 1. The integrated picture

Nadere informatie

1 VERPAKKEN IN EEN CIRCULAIRE Copyright 2017 ECONOMIE KIDV door de VNV en het KIDV

1 VERPAKKEN IN EEN CIRCULAIRE Copyright 2017 ECONOMIE KIDV door de VNV en het KIDV 1 VERPAKKEN IN EEN CIRCULAIRE Copyright 2017 ECONOMIE KIDV door de VNV en het KIDV 13 maart 2017 platform voor experts professionalisering van het verpakkingsvak profiel versterken binnen het bedrijfsleven

Nadere informatie

Urgenda ESCo-project. Peter Odermatt

Urgenda ESCo-project. Peter Odermatt Urgenda ESCo-project Peter Odermatt Inleiding Ambitie Urgenda: Vergroten energie efficiency in NL Beter benutting hernieuwbare energie potentieel in NL Verkennen onder welke voorwaarden ESCo s een bijdrage

Nadere informatie

Meer grip op klimaatbeleid

Meer grip op klimaatbeleid Meer grip op klimaatbeleid Klimaatbeleid voeren is complex. Het is interdisciplinair en omgeven met onzekerheid. Hoe zorg je als overheid dat je klimaatbeleid aansluit bij je ambities? En waarmee moet

Nadere informatie

GRIP OP JE VERMOGEN Beleggen in vastgoed

GRIP OP JE VERMOGEN Beleggen in vastgoed GRIP OP JE VERMOGEN Beleggen in vastgoed Workshop: Visie op Duurzaam Den Haag, 6 oktober 2017 Akersloot, 28 maart 2017 Even voorstellen Jan van der Doelen Jurist 58 jaar Ruim 35 jaar bankervaring ING NL-Sector

Nadere informatie

Van gas los! Dialoog In een breder perspectief: Klimaatakkoord Landbouw en Landgebruik Huidige situatie Opgave Klimaatakkoord Ambitie Glastuinbouw

Van gas los! Dialoog In een breder perspectief: Klimaatakkoord Landbouw en Landgebruik Huidige situatie Opgave Klimaatakkoord Ambitie Glastuinbouw Van gas los! Klimaat Opties glastuinbouw Dialoog In een breder perspectief: Klimaatakkoord Landbouw en Landgebruik Huidige situatie Opgave Klimaatakkoord Ambitie Glastuinbouw Minder energie gebruiken CO2

Nadere informatie

Netwerk Groene Bureaus Themabijeenkomst BREEAM-NL 6 december Jeroen van Haasteren

Netwerk Groene Bureaus Themabijeenkomst BREEAM-NL 6 december Jeroen van Haasteren Netwerk Groene Bureaus Themabijeenkomst BREEAM-NL 6 december 2013 Jeroen van Haasteren !! Programma 1. Intro DGBC 2. Waarom en hoe verduurzamen? 3. Hoe werkt certificeren? 4. Ecologische credits in operationele

Nadere informatie

23-10-2009 MiddenBeemster. Aanpak tussen gemeente en huurders. Duurzaam Woonbron

23-10-2009 MiddenBeemster. Aanpak tussen gemeente en huurders. Duurzaam Woonbron 23-10-2009 MiddenBeemster Aanpak tussen gemeente en huurders Duurzaam Woonbron Even voorstellen Jan Willem Croon, ambassadeur duurzaamheid Woonbron Ir. Bouwkunde TU Delft 10 jaar Stork contracting. 10

Nadere informatie

Onderwerp Implementatie en onderhoud Gemeentelijke Prestatie Richtlijn (GPR) Gebouw 2014

Onderwerp Implementatie en onderhoud Gemeentelijke Prestatie Richtlijn (GPR) Gebouw 2014 Bemeente Haarlemmermeer Nota van B&W Onderwerp Implementatie en onderhoud Gemeentelijke Prestatie Richtlijn (GPR) Gebouw 2014 Portefeuillehouder John Nederstigt Collegevergadering 21 Oktober 2014 inlichtingen

Nadere informatie

Lerende gebouwen. meer comfort & minder energie. 2e Expert meeting TAG, 7 oktober 2015, Haagse Hogeschool, Delft

Lerende gebouwen. meer comfort & minder energie. 2e Expert meeting TAG, 7 oktober 2015, Haagse Hogeschool, Delft Lerende gebouwen meer comfort & minder energie 2e Expert meeting TAG, 7 oktober 2015, Haagse Hogeschool, Delft 2 e Expert meeting Thermisch Actieve Gebouwen, woensdag 7 oktober 2015, Haagse Hogeschool

Nadere informatie

Energie neutraal Veenendaal De aanpak en de inhoud

Energie neutraal Veenendaal De aanpak en de inhoud Energie neutraal Veenendaal 2035 De aanpak en de inhoud Inhoud Waarom energieneutraal en wanneer? 1 e opzet programmaplan Resultaten interne consultatie Resultaten externe consultatie Enkele voorbeelden

Nadere informatie

INTRODUCTIE UPGREEN DASHBOARD PRAKRIJK ONDERZOEK ADVIES

INTRODUCTIE UPGREEN DASHBOARD PRAKRIJK ONDERZOEK ADVIES Sjoerd Groen Frank Jakobs Nu.nl Algemeen Dagblad Cobouw Wetgeving op het gebied van duurzaamheid Bestaande bouw Nieuwbouw 2021 Woningen Gemiddeld energielabel B 2023 Kartoren Minimaal energielabel C 2030

Nadere informatie

Materiaalreductie factor 4', vanuit Reduce, Re-use and Recycle. Prof.dr.Ir Jos LichtenbergStichting

Materiaalreductie factor 4', vanuit Reduce, Re-use and Recycle. Prof.dr.Ir Jos LichtenbergStichting Materiaalreductie factor 4', vanuit Reduce, Re-use and Recycle Ir. Remko ZuidemaStichting Slimbouwen Prof.dr.Ir Jos LichtenbergStichting Slimbouwen - TU/e Slimbouwen organisatie Oprichting 2005 door Prof.

Nadere informatie

merosch.nl merosch.nl/living-lab. linkedin.com/company/merosch

merosch.nl merosch.nl/living-lab. linkedin.com/company/merosch CIRCULAIR BOUWEN @Merosch_ @Merosch_Llab linkedin.com/company/merosch merosch.nl merosch.nl/living-lab Agenda Intro duurzaam/circulair bouwen (Menno) Casus door Wibaut Circulaire economie (CE) Doel CE:

Nadere informatie

Wat doet Strukton Worksphere in het kader van verduurzaming. Leo Schunck 16 maart

Wat doet Strukton Worksphere in het kader van verduurzaming. Leo Schunck 16 maart Wat doet Strukton Worksphere in het kader van verduurzaming Leo Schunck 16 maart 2017 0.1 Ontwikkelingen Strategisch kader Strukton Worksphere Projecten MVO maatregelen Leveranciersbeleid Overige initiatieven

Nadere informatie

Movares Duurzaamheidsscan

Movares Duurzaamheidsscan Movares Duurzaamheidsscan Innovatief procesinstrument Grip op duurzaamheid in elke projectfase Grip op duurzaamheid van A tot Z. Dat is de ambitie van Movares. Voor veel mensen en partijen is duurzaamheid

Nadere informatie

Werk Bewust! Antea Group en Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen. Onderdeel. Opdrachtgever. Directie. projectnr. 194.508

Werk Bewust! Antea Group en Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen. Onderdeel. Opdrachtgever. Directie. projectnr. 194.508 Antea Group en Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen Onderdeel - CO 2 prestatieladder - 3.D.1 / 4.D.1 / 5.D.1 Maatschappelijke initiatieven projectnr. 194.508 Opdrachtgever Directie datum vrijgave beschrijving

Nadere informatie

DUTCH GREEN BUILDING WEEK 2018

DUTCH GREEN BUILDING WEEK 2018 PARTNERVOORSTEL DUTCH GREEN BUILDING WEEK 2018 24-28 september INLEIDING Inleiding Dutch Green Building Week Na het succes van de eerste zeven edities van de Dutch Green Building Week (DGBW) organiseert

Nadere informatie

Energielabel interessanter voor u: financieel en wetgeving

Energielabel interessanter voor u: financieel en wetgeving Energielabel interessanter voor u: financieel en wetgeving Ed Blankestijn, RVO adviseur Energielabel Utiliteitsbouw Energievakbeurs 5/10/16 Energielabel Stand van zaken nu Handhaving Label, financiële

Nadere informatie

Rekenen aan duurzaam vastgoed

Rekenen aan duurzaam vastgoed Rekenen aan duurzaam vastgoed Ir. John Bergs BenR Adviseurs voor duurzaamheid VOGON studiemiddag, 3 april 2008 Inhoud Duurzaamheid en gezondheid Gezondheidsmodule GreenCalc+ Aanleiding en uitgangspunten

Nadere informatie

BREEAM-NL Algemeen Oktober 2013. Part of the BRE Trust

BREEAM-NL Algemeen Oktober 2013. Part of the BRE Trust BREEAM-NL Algemeen Oktober 2013 Part of the BRE Trust Dutch Green Building Council Algemeen Opgericht 1 juni 2008 Marktinitiatief: zorg voor één gemeenschappelijke taal voor duurzaamheid in vastgoed Onafhankelijke

Nadere informatie

Gemeentelijk vastgoedmanagement

Gemeentelijk vastgoedmanagement Gemeentelijk vastgoedmanagement 12 september Meppel 14 september Rotterdam 19 september Utrecht (chefs) *** 26 september Eindhoven 27 september Alkmaar Doel van de dag Uitwisselen kennis en ervaring Bespreken

Nadere informatie

Startbijeenkomst keten innovatieprogramma Klimaat voor Verandering

Startbijeenkomst keten innovatieprogramma Klimaat voor Verandering Startbijeenkomst keten innovatieprogramma Klimaat voor Verandering Amsterdam, 26 januari 2016 1 Inhoud Introductie 3 Zij waren er bij! 4 Circulaire economie 5 Waarom circulair? 6 Nederland Circulair! 7

Nadere informatie

Rapport energiecijfers kantoren

Rapport energiecijfers kantoren Rapport energiecijfers kantoren Dit rapport is aangemaakt op 08/31/10 om 11:31. De website Energiecijfers van NL Energie en Klimaat levert u actuele gegevens over energieprijzen en alle aspecten van energiegebruik

Nadere informatie

Energiebesparing is investeren in de toekomst

Energiebesparing is investeren in de toekomst Energiebesparing is investeren in de toekomst Hoe energieprestatiecontracten leiden tot gegarandeerde energiebesparing Selina Roskam Energievakbeurs Voorstellen: Selina Roskam Kennismakelaar Duurzaam bouwen

Nadere informatie

Samen meer mogelijk maken

Samen meer mogelijk maken Samen meer mogelijk maken Draagvlak creëren de tot succes Thijs Meulen 11 mei 2017 Award 2017 winner Education & Health Bewustwording BREEAM werkgroep duurzaamheid Project 3 Elphi Nelissen, Rick Harwig,

Nadere informatie

Duurzaam Inkopen overheidsgebouwen werkt!

Duurzaam Inkopen overheidsgebouwen werkt! Duurzaam Inkopen overheidsgebouwen werkt! Overheden kunnen zonder meerkosten energiebesparing in gebouwen realiseren PIANOo lunch 12 april 2011 Irma Thijssen, Agentschap NL Joost van Linder, Rijksgebouwendienst

Nadere informatie

Opinievergaring jongeren Gebouwde Omgeving

Opinievergaring jongeren Gebouwde Omgeving Opinievergaring jongeren Gebouwde Omgeving THEMABIJEENKOMST G.O. 27 maart 2013 SER DIALOOGSESSIE 27 februari 2013 40 Young Professionals 50 Young Professionals ONDERWERPEN TER DISCUSSIE: 1. Energiebesparing

Nadere informatie

FAST LANE Grip op de verduurzaming van vastgoed

FAST LANE Grip op de verduurzaming van vastgoed FAST LANE Grip op de verduurzaming van vastgoed Royal HaskoningDHV Smart Solution 2018 Portefeuille eigenaar We moeten 7.000 gebouwen verduurzamen. Waar moeten we beginnen? Gemeente Kunnen we het aanbestedingstraject

Nadere informatie

Uitwerking categorie: Overig Hernieuwbaar (of wel de 186 PJ)

Uitwerking categorie: Overig Hernieuwbaar (of wel de 186 PJ) Uitwerking categorie: Overig Hernieuwbaar (of wel de 186 PJ) (tussenstand 1 mei 2015) Teun Bokhoven Duurzame Energie Koepel Achtergrond 186 PJ opgave ENERGIEAKKOORD VOOR DUURZAME GROEI Concrete afspraken

Nadere informatie

Materialiteit en waardecreatie. Jos Reinhoudt 21 mei 2015

Materialiteit en waardecreatie. Jos Reinhoudt 21 mei 2015 Materialiteit en waardecreatie Jos Reinhoudt 21 mei 2015 JOS REINHOUDT MVO Nederland Speerpuntonderwerpen: Transparantie Stakeholderdialoog Impact MVO Trendrapport 2015 j.reinhoudt@mvonederland.nl @JosReinhoudt

Nadere informatie

Duurzaam bouwen en de energetische aanpak

Duurzaam bouwen en de energetische aanpak Duurzaam bouwen en de energetische aanpak Bestaande bouw September 2017 Hans Van Hauwe 2 Wie ben ik? ing. Hans Van Hauwe - Senior adviseur Energie en Duurzaamheid - BREEAM expert, nieuwbouw en In-Use -

Nadere informatie

Eerste bijeenkomst Community of Practice: natuurinclusief bouwen Een beweging genaamd Gideon

Eerste bijeenkomst Community of Practice: natuurinclusief bouwen Een beweging genaamd Gideon Eerste bijeenkomst Community of Practice: natuurinclusief bouwen Een beweging genaamd Gideon Op 18 december kwamen ruim 30 deelnemers uit verschillende disciplines (gemeenten, provincies, bouwbedrijven,

Nadere informatie

Doing Well by Doing Good - Green Office Buildings

Doing Well by Doing Good - Green Office Buildings Doing Well by Doing Good - Green Office Buildings Nils Kok Piet Eichholtz Maastricht University John Quigley UC Berkeley VOGON Studiemiddag April 2008 Duurzaamheid in vastgoed is noodzakelijk Vastgoedsector

Nadere informatie

1. Meten van duurzaamheid 2. Het instrument BREEAM 3. BREEAM: hoe werkt het? 4. Proces en kwaliteitsborging 13-10-2015 3

1. Meten van duurzaamheid 2. Het instrument BREEAM 3. BREEAM: hoe werkt het? 4. Proces en kwaliteitsborging 13-10-2015 3 1 2 Meten is weten 1. Meten van duurzaamheid 2. Het instrument BREEAM 3. BREEAM: hoe werkt het? 4. Proces en kwaliteitsborging 13-10-2015 3 Waarde duurzaam gebouw JLL nov 2013: Twee-derde van ondervraagden

Nadere informatie

Spaar het Klimaat. Op naar een gedeelde visie!

Spaar het Klimaat. Op naar een gedeelde visie! Spaar het Klimaat Op naar een gedeelde visie! VISIE SPAAR HET KLIMAAT In het begin van de zomer 2013 is tijdens een laatste sessie gesproken over de vernieuwing van de missie en visie van Spaar het Klimaat.

Nadere informatie

Initiatieven CO2 reductie MVOI BV.

Initiatieven CO2 reductie MVOI BV. Initiatieven CO2 reductie MVOI BV. MVOI BV Versie: 1 Datum: 15-05-2017 Pagina 1 van 6 Inhoud 1 Inleiding...3 2. Initiatieven waarin we zijn toegetreden....4 2.1 Warmtetafel. (Warmtenetwerk)...4 De Warmtetafel

Nadere informatie

Financiering verduurzaming bedrijventerreinen GebiedsESCo, hoe pak je dat aan? 12 juni 2014

Financiering verduurzaming bedrijventerreinen GebiedsESCo, hoe pak je dat aan? 12 juni 2014 #gebiedsesco Financiering verduurzaming bedrijventerreinen GebiedsESCo, hoe pak je dat aan? 12 juni 2014 #gebiedsesco Programma Gijs Schuurhuis (De Urbanisator Plaspoelpolder) Welkomstwoord Hans Korbee

Nadere informatie

Bestaand Vastgoed. Hoe beweging krijgen in verduurzaming? Vincent Swinkels Mei 2011. DHV 2011 All rights reserved Openbaar

Bestaand Vastgoed. Hoe beweging krijgen in verduurzaming? Vincent Swinkels Mei 2011. DHV 2011 All rights reserved Openbaar Bestaand Vastgoed Hoe beweging krijgen in verduurzaming? Vincent Swinkels Mei 2011 DHV 2011 All rights reserved Openbaar Wat is er aan de hand? Circa 1/3 energiegebruik NL zit in gebouwde omgeving Focus

Nadere informatie

Training Energietransitie voor ambtenaren

Training Energietransitie voor ambtenaren Training Energietransitie voor ambtenaren Ambtenaren Fysieke leefomgeving 20 Deelnemers 3 Aantal dagen 995.00 Investering Locatie Voor wie? Ambtenaren De komende jaren gaat de transitie in de gebouwde

Nadere informatie

Gebouwde Omgeving. Joop oude Lohuis, Leonie Jansen, Annemie Loozen

Gebouwde Omgeving. Joop oude Lohuis, Leonie Jansen, Annemie Loozen Gebouwde Omgeving Joop oude Lohuis, Leonie Jansen, Annemie Loozen Citaten Regeerakkoord Vertrouwen in de toekomst Nationaal klimaat- en energieakkoord met doelstellingen voor lange termijn (2030) Per regio

Nadere informatie

De bijdrage van de gebouwde omgeving in de energietransitie

De bijdrage van de gebouwde omgeving in de energietransitie De bijdrage van de gebouwde omgeving in de energietransitie Albert de Vries voorzitter NRP Spaar het Klimaat (themagroep van NRP) Vereniging Bouw- en Woningtoezicht NL oktober 2018 Inhoud Introductie NRP

Nadere informatie

BENG. Bijna Energie Neutrale Gebouwen

BENG. Bijna Energie Neutrale Gebouwen BENG Bijna Energie Neutrale Gebouwen 1. Introductie 2. BENG methodiek 3. EPC versus BENG 4. Hoe kunnen we hierop inspelen? 1. BENG Introductie Introductie Nederlandse versie van de Europese wetgeving nearly

Nadere informatie

ir. T.V.J. (Victor) Pastoor, commercial director, Grontmij Sustainable Buildings: Green Talker naar Green Walker naar Green Star

ir. T.V.J. (Victor) Pastoor, commercial director, Grontmij Sustainable Buildings: Green Talker naar Green Walker naar Green Star Inspiratiemiddag ir. T.V.J. (Victor) Pastoor, commercial director, Grontmij Sustainable Buildings: Green Talker naar Green Walker naar Green Star Vrijdag 10 oktober Mijn boodschap voor u 1. Respecting

Nadere informatie

UITGANGSPUNT: WERELDWIJDE (OVER)CONSUMPTIE. Circulair_Bouwen_bij_de_Helling 2

UITGANGSPUNT: WERELDWIJDE (OVER)CONSUMPTIE. Circulair_Bouwen_bij_de_Helling 2 Ton Bastein TNO UITGANGSPUNT: WERELDWIJDE (OVER)CONSUMPTIE Circulair_Bouwen_bij_de_Helling 2 Biomassa en voedsel Kunststoffen Maakindustrie Bouw Consumptiegoederen Circulair_Bouwen_bij_de_Helling 3 UIT

Nadere informatie

De rol van geothermie in de verduurzaming van het vastgoed. 8 mei 2019 Saskia Hagedoorn

De rol van geothermie in de verduurzaming van het vastgoed. 8 mei 2019 Saskia Hagedoorn De rol van geothermie in de verduurzaming van het vastgoed 8 mei 2019 Saskia Hagedoorn Profiel Hydreco Geomec Lange termijn betrokken operator Financiële deelname in projecten Geothermie is corebusiness

Nadere informatie

SAMEN OP WEG NAAR EEN DUURZAME SAMENLEVING. Wat kunnen wij voor u betekenen?

SAMEN OP WEG NAAR EEN DUURZAME SAMENLEVING. Wat kunnen wij voor u betekenen? SAMEN OP WEG NAAR EEN DUURZAME SAMENLEVING Wat kunnen wij voor u betekenen? Van fossiel naar duurzaam Jeroen Besseling Beleidsmedewerker Duurzaamheid EEN GREEP UIT DE MEDIA DUURZAAMHEIDSAGENDA 2018-2022

Nadere informatie

Gemeenteraad. Motie. Datum : 30 juni : ChristenUnie, CDA, Gemeentebelangen. : Duurzaamheid in Hoogeveen

Gemeenteraad. Motie. Datum : 30 juni : ChristenUnie, CDA, Gemeentebelangen. : Duurzaamheid in Hoogeveen Gemeenteraad Motie Datum : 30 juni 2016 Fractie Onderwerp : ChristenUnie, CDA, Gemeentebelangen : Duurzaamheid in Hoogeveen De raad van de gemeente Hoogeveen in vergadering bijeen op 30 juni 2016, Constateert

Nadere informatie

Kosten en tarieven BREEAM-NL Certificering 2019

Kosten en tarieven BREEAM-NL Certificering 2019 Document 3.2.2d, November 2018 Wat zijn de kosten voor een certificering met BREEAM-NL in 2019? Let op: het gaat hier om de kosten voor certificering, niet om de kosten voor het inschakelen van een BREEAM-NL

Nadere informatie

Aanpak duurzaam GWW in de praktijk Meerwaarde door een integrale aanpak. Imagine the result

Aanpak duurzaam GWW in de praktijk Meerwaarde door een integrale aanpak. Imagine the result Aanpak duurzaam GWW in de praktijk Meerwaarde door een integrale aanpak Even voorstellen: Esther Heijink Sr. adviseur veiligheid en duurzaamheid bij ARCADIS Programmamanager Duurzaamheid divisie Mobiliteit

Nadere informatie

Presentatie SIM MEA-Industrie & LEA. Ron Bissels 16 april 2018

Presentatie SIM MEA-Industrie & LEA. Ron Bissels 16 april 2018 Presentatie SIM MEA-Industrie & LEA Ron Bissels 16 april 2018 Inhoud 1.MEA-Industrie (Maastrichts Energie Akkoord) 2.LEA (Limburgs Energie Akkoord) 2 3 Uitnodiging Niet alleen besparing Ook opwekking Duurzame

Nadere informatie

MVO. Workshop 1. Richting geven. Naam van uw begeleider hier

MVO. Workshop 1. Richting geven. Naam van uw begeleider hier MVO Workshop 1 Richting geven. Naam van uw begeleider hier MVO Vlaanderen Naam van uw begeleider hier 2 01 02 03 04 05 06 3 4 Voorstelling Wie zijn jullie? o o o o Doel van de workshop Introductie sustatool

Nadere informatie

Energie Transitie: traagheid en versnelling

Energie Transitie: traagheid en versnelling twitter.com/janrotmans Energie Transitie: traagheid en versnelling Den Haag, 26 Juni 2014 In welke fase zit energietransitie? Transitie naar Duurzame Energie Pre-development stage Through development stage

Nadere informatie

KETENINITIATIEVEN. Contactpersoon. Edith Sweep. RPS advies- en ingenieursbureau bv Referentienummer Auteur Datum Versie

KETENINITIATIEVEN. Contactpersoon. Edith Sweep. RPS advies- en ingenieursbureau bv Referentienummer Auteur Datum Versie KETENINITIATIEVEN Contactpersoon Edith Sweep RPS advies- en ingenieursbureau bv Referentienummer Auteur Datum Versie 1800161A00-R18-477 Heike Gaasbeek/Anouk Voorn 9 maart 2018 Definitief Pagina: 2 van

Nadere informatie

Subsidiemogelijkheden voor bouwprojecten 2014

Subsidiemogelijkheden voor bouwprojecten 2014 Subsidiemogelijkheden voor bouwprojecten 2014 Bouw- en investeringssubsidies Subsidie Energiebesparing Subsidie Milieuverbetering Subsidies bij renovatie (EPA-U Maatwerkadvies) Gecertificeerde gebouwen

Nadere informatie

Vervoer in de Milieuwetgeving

Vervoer in de Milieuwetgeving Vervoer in de Milieuwetgeving Co de Smalen Kernteam EED co.de.smalen@odnzkg.nl 10/2018 Omgevingsdiensten NL Opbouw presentatie Vervoer in de wetgeving Denkkader, de audit Wat is bereikt Verwachtingen Samenvatting

Nadere informatie

BREEAM Gebiedsontwikkeling

BREEAM Gebiedsontwikkeling BREEAM Gebiedsontwikkeling Van ambitie naar praktijk Jos Schild 18 mei 2016 Agenda 1. Kennismaking 2. Korte toelichting BREEAM-nl Gebiedsontwikkeling 3. Ambities en drijfveren bij duurzame gebiedsontwikkeling

Nadere informatie

Bijeenkomst Bouwstenen voor sociaal GPR en verder met gedeeld belang

Bijeenkomst Bouwstenen voor sociaal GPR en verder met gedeeld belang Bijeenkomst Bouwstenen voor sociaal GPR en verder met gedeeld belang 17 september 2015 Marit Béguin beguin@w-e.nl W/E adviseurs Organisatie: Stichting, sinds 1979 Missie: Bijdragen aan duurzaam gebouwde

Nadere informatie

Kosten en tarieven BREEAM-NL Certificering 2019

Kosten en tarieven BREEAM-NL Certificering 2019 Document 3.2.2d, November 2018 Wat zijn de kosten voor een certificering met BREEAM-NL in 2019? Let op: het gaat hier om de kosten voor certificering, niet om de kosten voor het inschakelen van een BREEAM-NL

Nadere informatie

PRESENTATIE. Zon op Bedrijfsdaken 01 / INTRODUCTIE 02 / PROJECTCASE TEXEL 03 / ZON OP BEDRIJFSDAKEN 04 / PROJECTCASES

PRESENTATIE. Zon op Bedrijfsdaken 01 / INTRODUCTIE 02 / PROJECTCASE TEXEL 03 / ZON OP BEDRIJFSDAKEN 04 / PROJECTCASES 01 / INTRODUCTIE 02 / PROJECTCASE TEXEL 03 / ZON OP BEDRIJFSDAKEN PRESENTATIE Zon op Bedrijfsdaken 04 / PROJECTCASES 05 / UW BEDRIJVENTERREIN VERDUURZAMEN? ZON OP BEDRIJFSDAKEN Ambitie gemeente Energieneutraal

Nadere informatie

Hoe samenwerking, verandering en voorlichting zorgen voor meer en betere ESCo projecten in Nederland P5 presentatie Christine van Oeveren

Hoe samenwerking, verandering en voorlichting zorgen voor meer en betere ESCo projecten in Nederland P5 presentatie Christine van Oeveren Hoe samenwerking, verandering en voorlichting zorgen voor meer en betere ESCo projecten in Nederland 17-04-2014 P5 presentatie Christine van Oeveren 1 Inhoudsopgave Inleiding 1. Wat zijn ESCo s? 2. Meer?

Nadere informatie

Van duurzaam gebouw naar duurzaam gebruik

Van duurzaam gebouw naar duurzaam gebruik Van duurzaam gebouw naar duurzaam gebruik Artikelen over duurzaam bouwen en renoveren buitelen over elkaar heen. Maar Nederland bouwt tegenwoordig al erg duurzaam. En het energieverbruik is al fors teruggedrongen.

Nadere informatie

Innovatie Agenda Gebouwde Omgeving. Utrecht + Amsterdam - 5 en 13 november 2008

Innovatie Agenda Gebouwde Omgeving. Utrecht + Amsterdam - 5 en 13 november 2008 Innovatie Agenda Gebouwde Omgeving Utrecht + Amsterdam - 5 en 13 november 2008 Stand van zaken UKR projecten Aanvrager Titel Gemeente Woningstichting Patrimonium Harinxmaland Sneek Sneek Aramis Wonen Passief,

Nadere informatie

22 november 2017, Early Bird Meeting Westerbork Routekaart naar CO2-neutraal RVO door W/E en Woonbond

22 november 2017, Early Bird Meeting Westerbork Routekaart naar CO2-neutraal RVO door W/E en Woonbond 22 november 2017, Early Bird Meeting Westerbork Routekaart naar CO2-neutraal RVO door W/E en Woonbond Jaap van Leeuwen (Woonbond) Thijs Kurstjens (W/E adviseurs) Energiecoaches in Drenthe Twee parallelle

Nadere informatie

Energiebesparing bij bedrijven. Stimuleren en borgen toezicht en handhaving resultaten pilot

Energiebesparing bij bedrijven. Stimuleren en borgen toezicht en handhaving resultaten pilot Energiebesparing bij bedrijven Stimuleren en borgen toezicht en handhaving resultaten pilot 5/2/2016 Herkomst huidige energiedoelen 10-jarenplan Europa 2020 (EU 2010) Hoofddoelen voor onderwijs, werkgelegenheid,

Nadere informatie

Pitch. Daar krijg je energie van! 19 november 2015

Pitch. Daar krijg je energie van! 19 november 2015 Pitch Daar krijg je energie van! 19 november 2015 Ruud van Vliet Klimaatverbond specifiek algemeen Antwoord op vragen - kennisportal: www.greendealscholen.nl - basisinfo handreikingen & best practices

Nadere informatie

Naar aardgasvrije wijken. 19 mei 2017 Saskia Tegnell

Naar aardgasvrije wijken. 19 mei 2017 Saskia Tegnell Naar aardgasvrije wijken 19 mei 2017 Saskia Tegnell Internationale beweging in de energietransitie Internationale uitdagingen op gebied van klimaat en energie inmiddels alom onderschreven Duurzaamheid

Nadere informatie

de facilitaire coöperatie kantoor vol energie volgens archifoor

de facilitaire coöperatie kantoor vol energie volgens archifoor de facilitaire coöperatie kantoor vol energie volgens archifoor onze analyse doelstelling Innovatieprogramma Energiesprong: Het op grote schaal laten ontstaan van gebouwen zonder energienota doelstelling

Nadere informatie

Startbijeenkomst keten innovatieprogramma. Kunststof & Rubber in de Ondergrondse Infrastructuur

Startbijeenkomst keten innovatieprogramma. Kunststof & Rubber in de Ondergrondse Infrastructuur Startbijeenkomst keten innovatieprogramma Kunststof & Rubber in de Ondergrondse Infrastructuur Utrecht, 21 oktober 2015 Inhoud Introductie 3 Zij waren er bij! 4 Circulaire economie 5 RACE programma 6 Sectoranalyse

Nadere informatie

Aanvullende interpretatie greenleaseovereenkomst

Aanvullende interpretatie greenleaseovereenkomst Aanvullende interpretatie greenleaseovereenkomst Versie 1.0, november 2014 Aanvullende interpretatie greenleaseovereenkomst M IDDELS HET INTERPRETATIEDOCUMENT, TE DOWNLOADEN OP BREEAM.NL, IS DEZE AANVULLENDE

Nadere informatie

Nieuwbouw uitbreiding Distributiecentrum (DC) HSF Logistics Winterswijk BV. Casestudie BREEAM

Nieuwbouw uitbreiding Distributiecentrum (DC) HSF Logistics Winterswijk BV. Casestudie BREEAM Nieuwbouw uitbreiding Distributiecentrum (DC) HSF Logistics Winterswijk BV Casestudie BREEAM 2 Inhoud SITUATIE PROJECT...3 GEBOUWINFORMATIE...4 INNOVATIEF EN MILIEUBESPAREND ONTWERPEN...6 MILIEUBESPAREND

Nadere informatie

De verschillende duurzaamheidssegmenten van eindgebruikers

De verschillende duurzaamheidssegmenten van eindgebruikers White paper 30 oktober 2014 De verschillende duurzaamheidssegmenten van eindgebruikers De aanleiding Duurzaamheid is niet meer weg te denken in de moderne bedrijfsvoering. Veel organisaties houden zich

Nadere informatie