Complicaties bij patiënten met duizeligheid: te voorkomen? Prof.dr. Rob A.B. Oostendorp

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Complicaties bij patiënten met duizeligheid: te voorkomen? Prof.dr. Rob A.B. Oostendorp"

Frederik Claes
6 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Complicaties bij patiënten met duizeligheid: te voorkomen? Prof.dr. Rob A.B. Oostendorp

2 AANDACHTSPUNTEN Cervicogene duizeligheid: welke vormen? Frequente verwijzing FT-MT Literatuur Welke ernstige complicaties? Frequentie van voorkomen in praktijk? Risicofactoren? Welke test? Clinical guidelines APA Te voorkomen?

3 Welke vormen? (Huijbregts et al., 2004)

4 Cervicogene hoofdpijn en duizeligheid: entiteit? Mechanisch? Sensitization? Versterkte stimulus-response functie?

5 Sensitization headache Buchgreitz et al., 2006

6 Sensitization headache Buchgreitz et al., 2006

7 Verwijzing FT-MT LiPZ Fysiotherapie, 2005 Nekpijn in Top-3 Duur (sensitisatie afhankelijk van tijd). 1w - 1m: 30%. 1m 3m: 25%. 3m 6m: 10%

8 LITERATUUR bestanden Medline (via Pubmed) Embase Cinahl Cochrane Library Amed Referentielijsten Eigen bibliotheek

9 LITERATUUR trefwoorden Adverse effects Adverse events Complications Manual Therapy Chiropractic Spinal manipulation Vascular accidents

10 Hoe vaak? (Ernst, 2002) Jaarprevalentie Afhankelijk van definitie complicatie 1/ tot 5/ manipulaties CWK Australië: 15% Oostenrijk: 10% Verenigd Koninkrijk: 33% USA: 7% Nederland:?

11 LITERATUUR ernstige complicaties 78 case reports 112 individual cases Female > male Middle-aged (35 50 y)

12 Welke ernstige complicaties? Cerebrovasculair accident Hersenstaminfarct Cerebellair infarct Cervicaal radiculair syndroom Fracturen (wervelboog, dens) Cervicale dwarslesie Epiduraal hematoom 80% toegeschreven dissectie A. vertebralis en A. carotis interna

13 In herinnering

16 CONCLUSIE Incidentie van ernstige complicaties laag (Hurwitz et al., 1996; Rivett and Milburg, 1996; Stevinson and Ernst, 2002; Ernst and Canter, 2006) Neveneffecten van behandeling (FT-MT) gebruikelijk in praktijk? Weinig literatuur beschikbaar (Barett and Breen, 2000; Ernst, 2001; Cagnie et al., 2004)

17 HOE GEBRUIKELIJK? Cagnie et al., 2004 prospectief cohortonderzoek 59 MTen 283 / 465 patiënten (60.9%) reactie op manipulatie Type en aantal side effects Begin, duur en ernst side effects

18 Types and frequency of reactions following spinal manipulative therapy (Cagnie et al., 2004)

19 Onset, duration and severity (Cagnie et al., 2004) Onset Duration Severity < 4 h: 63.9 % < 24 h: 63.9% Slight: 14.3% 4 12 h: 27.1 % h.: 19.3% Mild: 26.5% > 12 h: 8.6% > 48 h: 18.4% Moderate: 38.7% Severe: 20.6%

20 Risicofactoren (Cagnie et al., 2004) Geslacht (vrouw) Medicatie Voorgeschiedenis hoofdpijn Aantal manipulaties per zitting Hoogcervicale manipulaties

21 Anomaliën /varianten Risicofactoren (Mann & Refshauge, 2001) Pre-existente symptomen van hoofdpijn en draaierigheid Voorafgaande TIA Antistolling-medicatie Degeneratieve veranderingen CWK Sensitisatie (stimulus response )

22 Risicofactoren Manipulatie (Mann en Refshauge, 2001) Richting: rotatie (al of niet met extensie); vooral herhaalde hoogcervicale rotatiemanipulatie Amplitude: groot Kracht:? Snelheid:?

23 Welke test? Sustained end-of-range rotation of the cervical spine recommended in the clinical guidelines (Oostendorp, 1988; Grant 1996, 2002; Barker et al., 2000; Magarey et al., 2000)

24 Changes in intracranial vertebral artery blood flow (Mitchell et al., 2004; n = 30)

25 Sustained end-of-range rotation of the cervical spine Rationale. Mechanische belasting van A. vertebralis (vooral atlanto-axiaal segment AV) in rotatiestand. Perifere en centrale sensibilisering van de A. vertebralis voor mechanische stressoren (stimulus response). Combinatie

26 Sustained end-of-range rotation of the cervical spine Invloed op blood flow velocity Onderzoek found that blood flow in the vertebral artery, contralateral to the side of the rotation in particular, was significantly reduced. Discussie!!

27 Clinical guidelines for Premanipulative Procedures for the Cervical Spine (APA, 2000) 1. Subjective examination 2. Physical examination 3. Assessment of symptoms during treatment of the cervical spine 4. Assessment of symptoms following treatment

28 Clinical guidelines for Premanipulative Procedures for the Cervical Spine (APA, 2000) 2. Physical examination. Routine screening for all patients with upper quadrant dysfunction for symptoms possibly associated with vertebrobasilar insufficiency. Testing for subjects who, during the subjective examination, indicate the presence of symptoms potentially associated with vertebrobasilar insufficiency. Examination prior to performance of a technique that includes high velocity thrust and/or end range rotation of the cervical spine.

29 Complicaties te voorkomen? Nee, maar wel verwijtbaar handelen! Hoe? Volg de richtlijn en noteer de gegevens in het dossier van de patiënt.

30 Dank voor uw aandacht!

Vergelijkbare documenten

DIRECTE TOEGANKELIJKHEID MANUELE THERAPIE VANUIT WETENSCHAPPELIJK PERSPECTIEF

DIRECTE TOEGANKELIJKHEID MANUELE THERAPIE VANUIT WETENSCHAPPELIJK PERSPECTIEF Prof.dr. Rob A.B. Oostendorp 18-2-2013 Jaarcongres Fysiotherapie 2003 1 BESTAAT ER EVIDENCE VOOR DIRECTE TOEGANKELIJKHEID MANUELE