Inleiding. 1. Organisatie in ontwikkeling. 2. Business Development. 3. Foreign Investments. 4. Capital. 5. Internationalisering

Transcriptie

1 jaarplan 2017

2 INHOUDSOPGAVE Inleiding 1. Organisatie in ontwikkeling 1.1 Meerjarenstrategie 1.2 Regionaal Investeringsprogramma Investeren in vernieuwen 1.3 Roadmap Next Economy 1.4 Economische Programmaraad Zuidvleugel 1.5 Regiobranding 1.6 Evaluatie ROM s 1.7 Startup Delta 2.0 / Regionaal ecosysteem voor startups en scale-ups 1.8 Energieagenda Provincie Zuid-Holland en Energie-Innovatiefonds 2. Business Development 2.1 Opdracht 2.2 Prestaties 2.3 Activiteiten 3. Foreign Investments 3.1 Opdracht 3.2 Prestaties 3.3 Activiteiten 4. Capital 4.1 Opdracht 4.2 Prestaties 4.3 Activiteiten 5. Internationalisering 6. Organisatie en Communicatie 7. Begroting 7.1 Inleiding 7.2 Financiële Begroting 2017 InnovationQuarter 7.3 Toelichting op de Begroting 2017 Participatiebedrijf 7.4 Toelichting op de Begroting 2017 Ontwikkelingsbedrijf

3 Inleiding Sinds 1 januari 2014 werkt InnovationQuarter aan een economisch sterkere regio, stimuleren we innovatie en ondernemerschap, zorgen we dat ondernemingen die willen (door) groeien daar financiering voor vinden, zorgen we voor meer samenwerking tussen ondernemers en waar nodig kennisinstellingen, verbinden we spelers in het innovatie ecosysteem en zetten we de regio nationaal en internationaal op de kaart als innovatieve hotspot. Dit doen we met veel plezier en passie, omdat we iedere dag geïnspireerd worden door de vele innovatieve ondernemers die onze regio rijk is, maar óók omdat we gedreven worden door het besef dat onze regio beter moet en kán presteren. De missie van InnovationQuarter is om het innovatieve vermogen van Zuid-Holland te ontsluiten. Deze missie sluit aan op het gegeven dat de uitgangspositie van Zuid-Holland goed is, maar dat de economische prestaties achterblijven, zowel in nationaal als Europees perspectief. Door de zeer sterke kennisinfrastructuur, de diversiteit aan traditionele en nieuwe sectoren, de hoeveelheid aan innovatieve bedrijven heeft deze regio all that it takes. Om de economische prestaties te verbeteren en de concurrentiekracht duurzaam te versterken is het onder meer noodzakelijk dat bedrijven en kennisinstellingen nauwer samenwerken, dat meer kruisbestuiving plaatsvindt tussen sectoren en clusters, dat het innovatieve MKB wordt versterkt, dat innovatieve buitenlandse bedrijven worden aangetrokken en dat wordt geïnvesteerd in vernieuwende en snelgroeiende bedrijven. InnovationQuarter werkt aan deze zaken vanuit haar drie kerntaken Business Development, Foreign Investments en Capital. Onze missie vertaalt zich binnen deze kerntaken in een veelheid aan activiteiten. Vanuit Business Development smeden we nieuwe samenwerkingsverbanden tussen innovatieve ondernemers (en waar nodig met kennisinstellingen en overheden). We stappen in de vroege fase van projectontwikkeling in als neutrale maar betrokken aanjager, om via pilotprojecten ondernemers te brengen naar een business consortium waarin zij hun nieuwe business verder zullen gaan ontwikkelen. Vanuit Foreign Investments speuren we wereldwijd naar bedrijven die ons regionale ecosysteem kunnen versterken en die zich in Zuid-Holland willen vestigen, zetten we de regio internationaal steviger op de kaart en investeren we substantieel in het onderhouden van relaties met al in Zuid-Holland gevestigde internationale bedrijven. Vanuit Capital helpen we vernieuwende en snelgroeiende bedrijven aan financiering, onder meer door zelf risicodragend in deze bedrijven te investeren. Ook zetten we in op het vergroten van het beschikbare investeringskapitaal in de regio. Ons intensieve netwerk met meer dan 5000 ondernemers in de regio en meer dan 500 investeerders, gecombineerd met ons uitgebreide internationale netwerk, vormt de basis van ons werk. 3

4 In 2017 zetten wij in op het behalen van de volgende doelstellingen binnen onze kerntaken: Business Development: target is het aanjagen van 40 business cases en innovatieprojecten en het realiseren van 17,5 mln. aan gemeten uitgelokte private en publieke investeringen. Foreign Investments: target is het laten landen in Zuid-Holland van 30 bedrijven met een investeringsvolume van 90 mln. Capital: target is de realisatie van 20 investeringen met een totaal geïnvesteerd vermogen van mln. (inclusief privaat aangetrokken kapitaal). Onze activiteiten moeten in 2017 leiden tot een additioneel geïnvesteerd privaat vermogen van naar schatting mln. en de creatie van 400+ hoogwaardige arbeidsplaatsen in de regio. Ontwikkeling organisatie De opgave voor InnovationQuarter is groter dan het sec realiseren van projecten, nieuwe banen of investeringen. Met bedrijven, kennisinstellingen, cluster- en deltaorganisaties, incubators, financiers, topsectoren en overheden zorgen we er voor dat een bruisend ecosysteem ontstaat. Waarin hoogwaardige kennis ontwikkeld en toegepast wordt. Waar partijen elkaar snel en goed weten te vinden over bestuurlijke en sectorale grenzen heen. Waar we oplossingen vinden voor maatschappelijke uitdagingen. Waar serieus werk wordt gemaakt van de transitie naar de next economy, door het verzilveren van de kansen die de digitale en circulaire economie biedt. Deze opgave vraagt van InnovationQuarter dat ze méér is dan een verbinder, méér dan een acquisitieorganisatie en méér dan een investeerder. We doen dan ook meer dan waar we op basis van de hierboven gestelde targets op afgerekend worden. Dat meer zit voornamelijk in de integrale werkwijze tussen onze kerntaken en het zorgen voor reuring : het op de kaart zetten van de innovatieve kracht van onze regio. Maar we pakken binnen onze kerntaken ook letterlijk meer activiteiten op dan we in onze targets hebben gedefinieerd. Deze activiteiten benoemen we ook in dit jaarplan. Om de integraliteit van onze kerntaken te benadrukken introduceren we in 2017 integrale targets: in 2017 zullen de afdelingen Business Development, Foreign Investments en Capital in totaal 100 leads aan elkaar overdragen. Het gaat hierbij om het warm overdragen van een (buitenlands) contact, waaraan concrete opvolging kan worden gegeven door een andere kerntaak. Leeswijzer Dit jaarplan gaat allereerst in op relevante ontwikkelingen in onze omgeving, waarbij we ook aangeven wat de impact daarvan is op InnovationQuarter. We gaan daarbij ook in op de uitrol van onze Meerjarenstrategie, die eind 2015 is vastgesteld door onze aandeelhouders. Vervolgens wordt per kerntaak aangegeven wat de doelstellingen zijn voor 2017 en welke activiteiten daarvoor worden uitgevoerd. Het gaat dan zowel om activiteiten die direct aansluiten bij de targets, als om additionele activiteiten. Hiernaast wordt een apart hoofdstuk besteed aan het thema Internationalisering. Ik wens u veel leesplezier en zie uit naar de samenwerking in 2017! Rinke Zonneveld Directeur InnovationQuarter

5 1. Organisatie in ontwikkeling Dit hoofdstuk start met een update van de uitrol van onze Meerjarenstrategie , die eind 2015 is vastgesteld door onze aandeelhouders. Vervolgens beschrijven we de belangrijkste ontwikkelingen in onze omgeving, die van invloed zijn (of die in 2017 impact zullen hebben) op InnovationQuarter. We beschrijven eerst de ontwikkeling om vervolgens aan te geven wat deze voor InnovationQuarter betekent of gaat betekenen. 1.1 Meerjarenstrategie Onze Meerjarenstrategie vormt het inhoudelijke kader waarbinnen wij opereren en waarvan dit jaarplan de operationele invulling is voor De Meerjarenstrategie omvat een beschrijving van: Hoe wij onze taken invullen: Wij leggen de lat hoog bij het vervullen van onze opdracht. Dit betekent dat we zeer veel activiteiten ondernemen binnen onze kerntaken, maar ook activiteiten die dicht tegen onze eigenlijke kerntaken aanliggen. We lopen graag 'the extra mile' om ondernemers zo goed mogelijk te helpen en Zuid-Holland stevig op de kaart te zetten. Op welke inhoudelijke thema s wij ons richten: Maatschappelijke vraagstukken en technologische ontwikkelingen vragen om cross-industry antwoorden. InnovationQuarter richt zich dan ook zoveel mogelijk op crossovers tussen sectoren. Daarbij richten we ons op de bij onze start gedefinieerde speerpunten en meer specifiek de krachtige niches daarbinnen maar ook op de vele kansen die zich (via crossovers) buiten deze speerpunten voordoen. Alleen zo kunnen we ten volle het in Zuid-Holland aanwezige innovatiepotentieel benutten. De extra activiteiten die wij zowel binnen als buiten onze kerntaken noodzakelijk achten en waarvoor vergroting van de (financiële) slagkracht van InnovationQuarter nodig is. Stand van zaken De Provincie Zuid-Holland heeft op basis van de Meerjarenstrategie besloten de exploitatiebijdrage aan InnovationQuarter te verhogen 1. Hierdoor kunnen wij in 2017 onder andere vorm en inhoud geven aan het versterken van strategische acquisitie in het High Tech domein, aan business development in de domeinen Cleantech/Biobased en Horticulture, aan het via een programmatische aanpak gerichter samenwerken met andere dienstverlenende partijen in de regio en aan het thema Internationalisering. De Metropoolregio Rotterdam-Den Haag (MRDH) heeft besloten om op jaarbasis (financiële) afspraken te maken over inzet van InnovationQuarter op activiteiten die aansluiten bij de agenda van de MRDH. Hierdoor kunnen wij in 2017 additionele capaciteit inzetten op business development rondom verschillende fieldlabs. De additionele bijdragen van Provincie Zuid-Holland en MRDH stellen ons tot slot in staat om de regiobranding uit te rollen en te implementeren en om de Investor Relations te intensiveren. Wij zouden graag onze business development capaciteit op Life Sciences & Health uitbreiden. Hierover zijn wij met de gemeente Leiden en de Universiteit Leiden in gesprek. 1 Betreft een verhoging van de exploitatiesubsidie van 1 mln. met voor boekjaar 2016 en met per 1 januari

6 1.2 Regionaal Investeringsprogramma Investeren in vernieuwen Op 6 juli 2016 hebben Commissaris van de Koning Jaap Smit en de burgemeesters van Rotterdam en Den Haag het Investeringsprogramma Investeren in Vernieuwing aangeboden aan ministerpresident Rutte. Het Investeringsprogramma is een initiatief van de MRDH, provincie Zuid-Holland, de Economische Programmaraad Zuidvleugel (EPZ) en de Dordtse en Leidse regio s en heeft als doel de economie in het stedelijk gebied van Zuid- Holland te vernieuwen en te verduurzamen. Het Investeringsprogramma kent vier inhoudelijke sporen: vernieuwen economie, vernieuwen energie, vernieuwen verbindingen en vernieuwen stad en ommeland. Onder deze vier sporen zijn 25 prioritaire thema s vastgesteld, waaronder vervolgens 150 concrete projecten zijn benoemd. 2 De totstandkoming van één ongedeelde regionale Investeringsagenda is van groot belang voor onze regio. Eén van de oorzaken van het achterblijven van de economische prestaties van onze regio is immers de bestuurlijke versnippering en het gebrek aan een eenduidige en gedeelde economische visie en strategie. Volgens de OESO kan inzet op versterking van de samenhang in de regio leiden tot 2-4% structurele groei op jaarbasis. 3 Impact Direct gerelateerd aan en richtinggevend voor de werkzaamheden van InnovationQuarter zijn de sporen vernieuwen economie en vernieuwen energie. De Investeringsagenda noemt fieldlabs, campussen en innovation districts als locaties waar bedrijven en instellingen op creatieve en open wijze met elkaar kunnen samenwerken: cruciaal in en voor de nieuwe economie. InnovationQuarter is vanuit de aard van haar kerntaken nauw betrokken bij de totstandkoming of doorontwikkeling van dit type locaties, waaronder het grootste deel van de fieldlabs die in het kader van de Investeringsagenda worden genoemd. De MRDH heeft besloten in 2017 additionele business development bij InnovationQuarter te financieren gericht op de succesvolle doorontwikkeling van de fieldlabs. 4 Ook het thema vernieuwen energie neemt een prominente plaats in binnen onze activiteiten. Via verschillende business development projecten gericht op hergebruik van grondstoffen en het duurzaam benutten van natuurlijke hulpbronnen leveren we een bijdrage een de circulaire economie. Ook werken we samen met overheden en bedrijven aan een Smart Multi Commodity Grid, een efficiënt fysiek netwerk en (digitaal) platform dat het mogelijk maakt om diverse regionale en lokale duurzame energiebronnen zoals rest- en aardwarmte, winden zonne-energie en biogas te ontsluiten en te verbinden en zo de duurzame energievoorziening faciliteert. 2 Alle projecten zijn terug te vinden op de Investeringskaart ( 3 OECD Territorial Reviews, The Metropolitan Region of Rotterdam The Hague, Netherlands, Deze studie is een belangrijke inhoudelijke drijver voor het investeringsprogramma Investeren in Vernieuwing. 4 Besluit van de Bestuurscommissie Economisch Vestigingsklimaat van de MRDH d.d. 22 september Activiteiten De inhoudelijke voeding van de sporen nieuwe economie en nieuwe energie vindt voor een belangrijk deel plaats vanuit het traject Roadmap Next Economy. De Roadmap richt zich op de voor de regio noodzakelijke investeringsprojecten om versneld in te spelen op de nieuwe economie. De Roadmap, die in het vierde kwartaal van 2016 zal worden afgerond, benoemt een aantal transitiepaden waarlangs de transitie van de economie zich zal afspelen: Digital Gateway to Europe: naar nul marginale kosten; Smart Energy Delta: naar nul koolstof; Circular Economy: naar nul afval;

7 Entrepreneurial Region: naar nieuwe productiviteit; Next Society: naar een inclusieve maatschappij. De projecten die volgen uit de transitiepaden zullen worden opgenomen in het eerdergenoemde regionale Investeringsprogramma. Impact In de Meerjarenstrategie hebben wij aangegeven dat de ontwikkeling van de Roadmap Next Economy ook voor InnovationQuarter een belangrijk handelingsperspectief kan gaan bieden. Gedurende de totstandkoming ervan is de grote mate van synergie zichtbaar geworden tussen de Roadmap en de activiteiten van InnovationQuarter. Vanuit ons strategisch meerjarenperspectief werken wij via onze projecten en investeringen reeds aan de in de Roadmap genoemde transities (de transitie naar een inclusieve maatschappij daargelaten). Deze zijn immers niet alleen relevant voor de toekomstbestendigheid van onze sectoren en clusters, maar ook om kansen te grijpen: de next economy als hefboom voor de totstandkoming van innovaties! Vanuit dit perspectief hebben wij in 2016 stevig geïnvesteerd in het Roadmap Next Economy traject door onze kennis, netwerken en project(idee)en in te brengen. InnovationQuarter is straks een logische partner voor een belangrijk deel van de uitvoering van de Roadmap, voor zover het haar kerntaken raakt. In de loop van 2017 zal in overleg met onze aandeelhouders bezien moeten worden hoe de Roadmap Next Economy doorwerkt in de kaders voor en gewenste capaciteitsinzet van InnovationQuarter. 1.4 Economische Programmaraad Zuidvleugel De EPZ is een netwerk van bestuurders uit de triple helix onder voorzitterschap van Ab van der Touw (CEO Siemens Nederland). De EPZ fungeert als de economic board van de regio en is opgericht in Medio 2016 heeft de EPZ een nieuwe koers vastgesteld. Kern is dat de EPZ geen zelfstandige actieagenda meer hanteert, maar dat zij zich door inzet van haar netwerk en bestuurskracht richt op het verder brengen van strategische initiatieven die de ambitie van de regio realiseren: een real life testing ground zijn op het gebied van voeding, gezondheid, maritieme- en logistieke vraagstukken, watermanagement en veiligheid. De EPZ volgt hierbij de lijnen van het regionale Investeringsprogramma. Impact Per 1 september 2016 voert InnovationQuarter het secretariaat van EPZ uit in opdracht van het Dagelijks Bestuur van de EPZ (waar het secretariaat voorheen alleen gehuisvest werd binnen InnovationQuarter). De wijziging in ophanging van het secretariaat hangt samen met de nieuwe koers van de EPZ. De strategische initiatieven waarover hierboven is gesproken zullen in belangrijke mate vanuit het bedrijfsleven komen. De ophanging van het secretariaat van de EPZ binnen InnovationQuarter zorgt voor de nodige synergie waar het gaat om interactie met het bedrijfsleven, het verbinden van in EPZ besproken strategische issues aan uitvoering en zicht houden op projecten die worden uitgevoerd binnen de Investeringsagenda. 1.5 Regiobranding Bij oprichting heeft InnovationQuarter van haar aandeelhouders de opdracht gekregen om de branding van de regio te verzorgen. De MRDH kreeg bij oprichting een gelijkluidende opdracht. InnovationQuarter en MRDH hebben daarop de krachten gebundeld en hebben in 2015 gezamenlijk een storyline ontwikkeld voor de branding van de regio. Kern van de storyline is dat onze regio dé proeftuin is voor wereldwijde metropoolgebieden, 7

8 a real life testing ground. Innovaties om een sterk verstedelijkte delta leefbaar te houden worden hier bedacht, gemaakt, getest en verkocht. Hier wordt in cross-sectoraal verband gewerkt aan mondiale uitdagingen op het gebied van voeding, gezondheid, maritieme- en logistieke vraagstukken, energie, watermanagement en veiligheid. Bij de uitwerking van de storyline is nadrukkelijk de verbinding gezocht met de EPZ. De EPZ heeft de storyline omarmd, waarmee we beschikken over een breed gedragen samenhangend verhaal over de economische kracht van de regio, bedoeld om de regio als geheel (inter)nationaal profiel te geven en om de marketing van individuele merken te versterken (nadrukkelijk dus niet om deze te vervangen). Dit sluit goed aan bij de beweging die met de Investeringsagenda is ingezet: opereren vanuit één agenda en met een eenduidig verhaal. Impact InnovationQuarter werkt in opdracht van de MRDH en de provincie Zuid-Holland aan de uitrol van de regiobranding. We ontwikkelen een professionele toolkit, waarmee we partners in de regio handvatten bieden om de storyline van de regio toe te passen in de eigen marketingactiviteiten. De toolkit zal onder meer mooie voorbeelden van crossovers bevatten, een beeldenbank en facts en figures over de regio. De toolkit is naar verwachting in het eerste kwartaal van 2017 gereed. We verzorgen tevens de centrale regie op de toepassing en doorvertaling van de regiobranding door individuele merken. In 2016 is een netwerk van medemerkers gevormd, dat in 2017 zal worden uitgebreid en verstevigd. 1.6 Evaluatie ROM s Op 2 mei 2016 is de evaluatie van de Regionale Ontwikkelingsmaatschappijen (ROM s) door het Ministerie van Economische Zaken gepubliceerd. De evaluatie laat een positief beeld zien van het functioneren van de ROM s, zoals blijkt uit zowel de onderzochte resultaten, de afgenomen interviews als de uitgezette enquête onder ondernemers. De ROM s doen er volgens de evaluator toe binnen het regionaal economisch systeem en als verbindende schakel naar het nationale innovatiebeleid. Als er nog geen ROM s zouden zijn, dan zouden ze onmiddellijk uitgevonden moeten worden. 5 Op basis van de evaluatie heeft de Minister van Economische Zaken besloten de subsidierelatie met de ROM s te continueren. Dit bevestigt de sterke herwaardering voor de kracht van de regio en een erkenning van het feit dat een succesvol topsectorenbeleid niet zonder goede aansluiting met het innovatief MKB, met innovatieve clusters en met hubs van economische vernieuwing kan. En deze hebben allemaal hun wortels in de regio én een sterke verbinding met de ROM s waarbij iedere ROM vanuit zijn eigen sterke topsector(en) ook de verbinding slaat met de andere regio s. Ook hebben de ROM s in gesprek met de Minister aangegeven op welke onderwerpen (internationalisering, activeren innovatievolgend MKB, grootschalige icoontrajecten, koppeling aan Nederlands InvesteringsAgentschap) zij een nog grotere impact kunnen hebben voor de nationale én regionale economie. 5 Evaluatie van de Regionale Ontwikkelingsmaatschappijen (ROM s), Ecorys ( ), p Impact De ROM s hebben een gezamenlijke reactie op de conclusies van het evaluatierapport en de aanbevelingen daarin geschreven. Onderdeel van die reactie is dat de ROM s graag de handschoen oppakken waar het gaat om meer gezamenlijk optrekken zowel in de kerntaken - goede voorbeelden in 2016 zijn onze gezamenlijke investering met de BOM in Airborne en het

9 business development project Smart Base waarin Defensie en de ROM s samen de slimme basis van de toekomst vormgeven - als in de verantwoording van en communicatie over resultaten. Ook zullen wij als gezamenlijke ROM s een klanttevredenheidsmeting gaan uitvoeren. In 2017 staat de evaluatie van InnovationQuarter gepland, conform afspraak bij oprichting. 1.7 Startup Delta 2.0 / Regionaal ecosysteem voor startups en scaleups StartupDelta is het platform van en voor de startupcommunity. StartupDelta wil de belangrijkste start- en scale-up initiatieven in Nederland tot een sterk netwerk en onderliggend ecosysteem vormen en Nederland zo het beste land in Europa maken om een bedrijf te starten, te groeien en te internationaliseren. Na het afscheid van Neelie Kroes 6 is zij opgevolgd als Startup Envoy door Prins Constantijn van Oranje. Zuid-Holland kent een sterk ecosysteem voor startups, met innovatiehubs als Yes!Delft, ECE, CIC/Venture Café, HSD, Leiden Biosciencepark/Hubspot en ESA/BIC. innovatie ecosysteem als geheel, door een aantal gerichte interventies. 6 Op het InnovationQuarter jaarevent op 20 juni Energieagenda Provincie Zuid-Holland en Energie-Innovatiefonds Medio 2016 hebben Gedeputeerde Staten de concept energieagenda van Zuid-Holland Watt anders vastgesteld. De provincie neemt met deze energieagenda haar verantwoordelijkheid om de nationale en internationale ambities op het gebied van duurzame energie invulling te geven. Onderdeel van de energieagenda is het voornemen een revolverend Energie-innovatiefonds op te zetten. Dit fonds richt zich op het ontwikkeling van nieuwe technologieën die (op termijn) bijdragen aan de verduurzaming van energie. Gedeputeerde Staten willen hiertoe 35 mln. beschikbaar stellen. De energieagenda en de investeringsstrategie voor het Energie-Innovatiefonds zijn medio oktober besproken en goedgekeurd in Provinciale Staten. In 2016 wordt tevens een besluit verwacht over het beheer van het Energie-innovatiefonds. 9 Impact InnovationQuarter is, namens de Zuid-Hollandse innovatiehubs, één van de founding partners en financiers van StartupDelta. Mede in dit licht hebben we afgelopen jaren geïnvesteerd in het verbeteren van de verbindingen tussen de innovatiehubs in de regio. Voorbeelden van een steeds betere samenwerking zijn de voor Startup Delta georganiseerde tour langs de verschillende innovatiehubs in Zuid-Holland (begin 2015), de gezamenlijke inzet die vanuit de regio is gepleegd om een succes te maken van Startup Fest (medio 2016) en de ontwikkeling van een programma door InnovationQuarter, YES!Delft, Erasmus Center for Entrepreneurship (ECE) en Venture Café. Dit programma met als werktitel Road to Capital richt zich op het verbeteren van de werking van het Impact Voor InnovationQuarter is het cruciaal dat de provinciale energieagenda, het transitiepad Smart Energy Delta in de Roadmap Next Economy en de visie op energietransitie van de TUDelft zoveel als mogelijk hetzelfde vertrekpunt hebben, gedeelde ambities kennen en in samenhang worden uitgevoerd. InnovationQuarter neemt deel aan de door de provincie samengestelde Energy Innovation Board, die daarbij een belangrijke verbindende en richtinggevende kan rol spelen.

10 InnovationQuarter werkt samen met relevante kennisinstellingen en ondernemingen reeds aan een aantal toonaangevende energiedoorbraakprojecten zoals Dutch Windwheel en The Green Village. Ook hebben we vanuit ons huidige investeringsfonds enkele investeringen gedaan die goed aansluiten bij de provinciale ambities uit de energieagenda. Wij zouden graag bereid zijn het provinciale Energie-Innovatiefonds in beheer te nemen, dit gezien onze positie als regionale investeerder en onze kennis van en netwerken binnen het energiedomein. Mocht het fondsmanagement bij InnovationQuarter worden belegd, dan zullen wij begin 2017 capaciteit vrijmaken om hiertoe de noodzakelijke voorbereidingen te treffen.

11 2. Business Development 2.1 Opdracht De hoofdopdracht van Business Development is het voor en met ondernemers verkennen van nieuwe businessmogelijkheden en het realiseren ervan. Centraal staat een ondernemende werkwijze, waarin ondernemers én de business developers van InnovationQuarter grenzen verleggen om kansen te verzilveren. Naast concrete resultaten in de projecten zelf, is ook de voorbeeldwerking van projecten voor andere ondernemers cruciaal. Maatschappelijke vraagstukken op het gebied van voeding, gezondheid, energie, veiligheid en mobiliteit raken ook Zuid-Holland. Met alle topsectoren vertegenwoordigd heeft de regio in potentie óók alle oplossingen voor die vraagstukken in huis, inclusief de real life testing ground om hier bewezen oplossingen te exporteren naar andere regio s. InnovationQuarter richt zich primair op de regionale speerpuntdomeinen Life Sciences & Health, Safety & Security, Cleantech, Maritiem/ Water, Horticulture en Smart Industry, waarbinnen onder meer hightech maakindustrie op gebied van aero, space en robotica. De grootste toegevoegde waarde van InnovationQuarter ligt daarbij op het realiseren van cross industry innovation: het verbinden van innovatieve oplossingen uit verschillende sectoren. Dat komt onder meer tot uiting in het concept Dare2Cross, in 2016 ontsprongen aan het succesvolle Aerospace meets Maritime-event in de Drechtsteden, waar verschillende sectoren bij elkaar zijn gebracht om van elkaar te leren en gezamenlijk te investeren in nieuwe business. Business Development richt zich op een breed scala aan bedrijven en kennisinstellingen. Het innovatiepotentieel van Zuid-Holland bestaat namelijk niet alleen bij de aanwezigheid van starters of innovatieve MKB-ondernemingen. Ook binnen grote bedrijven en gespecialiseerde kennisen onderzoeksinstellingen bevinden zich de kiemen van nieuwe business. Het opsporen én doen ontkiemen van die kansen, is ons dagelijks werk. De focus ligt daarbij op het innovatieve MKB, maar bovenal op díe ondernemers die het aankunnen en durven om in open innovatietrajecten sámen tot nieuwe business te komen. In de sessie over (alternatieven voor) antifouling bracht InnovationQuarter de juiste partijen bij elkaar. Met een van die partijen hebben we inmiddels een contract kunnen sluiten. Yousef Yousef, LG Sonic De maatschappelijke opgaven zijn groot. De kansen om tot nieuwe business te komen zo mogelijk nog groter. Bij het ontsluiten van het regionale innovatiepotentieel is intensieve samenwerking met clusterorganisaties, campussen, incubators, financiers, kennisinstellingen, overheden, de Kamer van Koophandel, topsectoren, Topconsortia voor Kennis en Innovatie (TKI s) en andere regionale ontwikkelingsmaatschappijen cruciaal. Zo hebben de vijf Regionale Ontwikkelingsmaatschappijen (ROM s) en het ministerie van Defensie in 2016 het fieldlab Smart Base ontwikkeld. Belangrijkste doelstelling is het via open innovatie vinden van nieuwe oplossingen voor de mobiele legerbasis van 11

12 de toekomst, met als grote vraagstukken Energie, Water, Verdediging en Logistiek. Naast de door ondernemers zeer gewaardeerde toegang tot Defensie, zijn er ook netwerken van ondernemers aan elkaar gekoppeld over de provinciegrenzen heen. InnovationQuarter speelt in de vroege fase van projectontwikkeling een belangrijke aanjagende rol voor de consortia, met name gericht op business development. In de aanjaagfase wordt daarnaast ook kennis ontwikkeld die voor een deel niet-concurrentiegevoelig is en daarmee te delen met andere ondernemers. Met de Kamer van Koophandel verkennen we op welke wijze deze informatie voor ondernemers goed ontsloten kan worden, daarmee aansluitend op de digitaliseringsstrategie van de Kamer van Koophandel. Ook met RVO delen wij de ondernemer als gemeenschappelijke doelgroep. Allereerst via het financieel instrumentarium van RVO, dat een bron van financiering kan zijn voor zowel clusterprojecten als voor individuele ondernemers. Verder is naast het ontwikkelen van kennis ook het beschermen van kennis voor ondernemers een belangrijk thema. Daartoe werken we samen met het Octrooicentrum van RVO. Daarnaast werken we samen met het Octrooicentrum bij het scouten van wat er aan innovatieve ideeën in de wereld al via een IP is vastgelegd. Daar ligt tevens een directe en verder te ontwikkelen relatie met onze nieuwe internationaliseringsstrategie, waarin we (ook samen met de collega-rom s) verder verkennen op welke wijze (provinciegrensoverschrijdende) innovatieketens in het buitenland nog beter gepositioneerd kunnen worden. Box 1: Business Development / Terugblik 2016 We hebben intensief gewerkt aan het opzetten en uitrollen van verschillende fieldlabs, als lanceerplatforms van concrete projecten die gebaseerd zijn op de sterkten van Zuid-Holland. Voorbeelden zijn Smart Maintenance of Ships (SMASH), Freshteq.nl, Additive Manufacturing (nu Ramlab), Joint Industry Project Aero Space (JIPAS), Big Data Innovation Hub, Smart Safe & Resilient Mainport, Dutch Windwheel en Automatisch vervoer op de last mile (AVLM). En met Medical Delta werken we op dit moment aan een EFRO-aanvraag voor zes living labs met als thema veilig en snel naar huis. Onze inzet ten aanzien van fieldlabs is tweeledig: zorgen dat ondernemers nieuwe business kunnen ontwikkelen én zorgen dat Zuid-Holland een onderling verbonden fieldlab-infrastructuur realiseert. We hebben input geleverd voor de Roadmap Next Economy voor de transitiepaden Entrepreneurial Region, Digital Gateway to Europe, Smart Energy Delta en Circular Economy. Onze focus ligt op het identificeren van kansen voor ondernemers in de Next Economy. We hebben conform afspraak ingezet op complexere samenwerkingsverbanden van ondernemers en ook kennisinstellingen, met grotere focus op de aanjaag- en realisatiefase. De gestelde targets zijn behaald. Evenals in 2015 zijn de initiatieven die in 2016 zijn ondernomen divers van aard. Enkele voorbeelden: We hebben het nieuwe programma Maritime Delta ontwikkeld. Net als

13 het lopende programma een paraplu voor veel nieuwe innovatieve projecten. In het nieuwe programmakomt de nadruk te liggen op het versnellen van initiatieven via een kwartiermaker-fase naar realisatie; Het door InnovationQuarter en Drechtsteden opgezette MKB Katalysatorfonds bleek een succes. Allereerst als laagdrempelig fonds voor ondernemers in onder meer de maakindustrie. Maar ook omdat ons speerpunt, de adviescommissie van ondernemers als katalysator voor bedrijvigheid, goed blijkt te werken. Matchmaking is voor onze doelgroep een waardevol onderdeel van onze dienstverlening. Door ons grote netwerk bij ondernemers én onze integrale werkwijze (met Foreign Investments en Capital) hebben we veel matches kunnen maken, waar aantoonbaar nieuwe business uit voortgevloeid is. Met de Zuid-Hollandse Aero and Space industrie hebben we de regionale Aero Space Agenda ontwikkeld, met daarin onder meer 10 concrete innovatieprojecten. Het project CardioMRI in het Hagaziekenhuis gaat ervoor zorgen dat artsen meteen feedback krijgen op de effectiviteit van hun ingreep, door MRI-technologie te optimaliseren om in te zetten bij ingrepen aan het hart. InnovationQuarter was de aanjager van het consortium dat verder nog bestond uit medtech-bedrijven en zorgverzekeraars; Met het consortium Vers+ (op het snijvlak van Horticulture en Life Sciences & Health) zijn we met een cluster van innovatieve tuinbouwondernemers nieuwe business aan het realiseren. Binnen het brede domein Cleantech werken we aan projecten op gebied van Zero Emissie Openbaar Vervoer, Smart Multi Commodity Grid, Virtual Power Plant en het innovatieprogramma van de Dutch Windwheel. Waar mogelijk verbinden we deze projecten aan regionale agenda s (zoals RNE-roadmap) en proeflocaties (zoals onder meer The Green Village); Het door ons aangejaagde Interreg project 3D FPP (gericht op het ontwikkelen van een geoptimaliseerd en geintegreerd nabewerkingssysteem voor metaal 3D printen) is gehonoreerd. Bij dit project zijn vijf leadpartners uit Zuid-Holland betrokken en twee uit het Verenigd Koninkrijk. Tevens zijn meer dan 20 observerpartners uit diverse landen aangesloten; InnovationQuarter heeft in 2016 de provincie Zuid-Holland ondersteund in de uitvoering van de MKB Innovatieregeling Topsectoren (MIT) Zuid-Holland. Voor de innovatieadviesen de haalbaarheidsonderzoeken regeling hebben we de adviezen gegeven; de MIT R&D Samenwerkingsprojecten hebben we deels mede ontwikkeld Prestaties Het verkennen van nieuwe business mogelijkheden én het realiseren ervan, staat centraal in de activiteiten van Business Development. Daarbij focussen we op zowel de business van vandaag als de kansen van morgen. In 2017 worden vanuit Business Development de volgende prestaties geleverd: 1. Het aanjagen van 40 business cases en innovatieprojecten Het onderscheid tussen business cases en

14 innovatieprojecten wordt uitsluitend bepaald door de herkomst van de financiering. Voor innovatieprojecten geldt dat de financiering zowel uit publieke als private middelen kan komen. Een business case voor een consortium wordt uitsluitend met private middelen gefinancierd. 2. Het realiseren van 17,5 miljoen aan gemeten uitgelokte private en publieke investeringen Uitgelokte private en publieke investeringen staan centraal in deze outputindicator. Belangrijk daarbij is dat deze investeringen gemeten worden, onder meer op een door bedrijven onderschreven business case dan wel een subsidiebeschikking. In het projectplan dat de basis is voor de business case of het innovatieproject worden de beoogde en gerealiseerde investeringen opgenomen als ook de gekapitaliseerde uren. InnovationQuarter stapt in de vroege fase van projectontwikkeling in; de verwachting is dat succesvolle projecten een multiplier op de initiële uitgelokte investering gaan realiseren. die ondernemers in onze dienstverlening waarderen. Vanuit het grote netwerk van InnovationQuarter én haar integrale werkwijze (inclusief Foreign Investments en Capital), zijn we vaak en snel in staat om deze ondernemers verder te helpen. Matchmaking is daarbij een niet te onderschatten activiteit, die al regelmatig tot nieuwe business voor de betreffende ondernemer heeft geleid. Vanwege de focus op samenwerkingsverbanden zal het zwaartepunt niet op individuele matchmaking liggen, maar zullen we wel actief blijven monitoren hoeveel succesvolle matches er gemaakt zijn. In 2016 zijn tientallen matches gemaakt, waarvan een deel ook geleid heeft tot nieuwe business. Bijdragen aan strategische (beleids-) agenda s Hoewel de focus ligt op business development, leveren we waar nodig ook input voor strategische agenda s, zoals in 2016 bijvoorbeeld voor de Roadmap Next Economy. Hiernaast zullen 30 verkenningen uitgevoerd worden op de maatschappelijke thema s zoals opgenomen in de meerjarenstrategie. Verkennen van nieuwe innovatiethema s speelt een belangrijke rol in de ontwikkeling van het projectportfolio voor 2017 en verder. Naast de hierboven genoemde afrekenbare targets levert Business Development de volgende prestaties in 2016: Realisatie van individuele matchmaking tussen ondernemers onderling en tussen ondernemers en kennisinstellingen Het zwaartepunt van Business Development ligt op het realiseren van nieuwe business voor en met ondernemers en daarbinnen op het smeden van samenwerkingsverbanden. Daarnaast is matchmaking een van de aspecten Business Development ter versterking van Foreign Investments en Capital Naast het leggen van relaties ten behoeve van de eigen projecten, zal vanuit Business Development ook actief worden bijgedragen aan het Investor Relations programma van Foreign Investments, dat tot doel heeft om in Zuid-Holland gevestigde buitenlandse bedrijven actief te volgen op mogelijkheden voor onder meer uitbreidingsinvesteringen. Ook ten behoeve van de kerntaak Capital zal vanuit Business Development capaciteit worden ingezet. Uit ons netwerk komen leads voor Capital inclusief het nieuwe fonds UNIIQ; verder hebben onze participaties baat bij introductie in het netwerk van klanten en samenwerkingspartners.

15 Business Development zet in 2017 ca. 15 fte in, waarvan een deel van de kosten wordt gedragen door externe programma- en projectfinanciering. Daarbij heeft het Business Development team in 2017 een aanjaagbudget van Dit budget wordt benut voor projectontwikkeling, het inzetten van specifieke externe expertise en voor het organiseren van bijeenkomsten. 2.3 Activiteiten Om de genoemde resultaten te bereiken, pakt Business Development in 2017 de volgende activiteiten op, gekoppeld aan de fases signaleren verkennen aanjagen realiseren: De samenwerking met de netwerkorganisaties (zoals Medical Delta, Clean Tech Delta, The Hague Security Delta, Maritime Delta en Holland Instrumentation) wordt in 2017 doorgezet, zowel op het gebied van signaleren als ook het verkennen van de thema s van de nabije en iets verder weg liggende toekomst. Activiteiten die in dit kader ondernomen worden, zijn onder meer gezamenlijke bijeenkomsten die ingaan op technologische ontwikkelingen én businesskansen. Daarnaast blijven we inzetten op eigen bijeenkomsten, onder meer via ontwikkelbijeenkomsten waarin het thema Dare2Cross centraal staat. A. Het signaleren van nieuwe innovatieve ontwikkelingen en businesskansen Uit het netwerk van ondernemers en kennisinstellingen, zowel nationaal als internationaal, als ook uit eigen kennis en ervaring komen vrijwel dagelijks signalen over nieuwe innovatieve ontwikkelingen. Waar die signalen raken aan een (potentiële) sterkte van de provincie Zuid-Holland en de daar gevestigde bedrijven en kennisinstellingen, zullen die signalen actief verder worden verkend. B. Het verkennen van de economische potentie van het thema en het onderzoeken van de haalbaarheid om een cluster/ samenwerkingsverband te ontwikkelen Belangrijke elementen in de verkenningsfase van een thema zijn: Sluit de ontwikkeling aan bij een innovatiespeerpunt van Zuid-Holland? Heeft Zuid-Holland een positie om het thema te kunnen ontwikkelen en op te kunnen schalen? Zijn er in Zuid-Holland bedrijven en ook 15 Signaleren Verkennen Aanjagen Realiseren Op zoek naar Bedrijven inspireren en Bedrijven en kennisinstel- Uitwerken business cases innovatieontwikelingen meenemen in potentie lingen verbinden om inno- Borgen financiëring binnen en tussen sectoren (technologische) vaties te laten ontstaan Realiseren dat trekker In kaart brengen ontwikkelingen Consortiumvorming resul- uit bedrijfsleven het potentiële behoeften markt Verkennen economische terend in een projectplan consortium verder leidt potentie thema s Smeden en formaliseren- naar daadwerkelijke Verkennen draagvlak samenwerkingsverbanden realisatie van de nieuwe en doorzettingsmacht Ondersteunen bij invullen business ondernemers financiëringsmogelijk- Organiseren speelveld om heden (privaat en/of gezamelijk innovaties te publiek) ontwikkelen Figuur 1: Funnel Business Development.

16 kennisinstellingen die open staan voor het verder aanjagen van het thema in een samenwerkingsverband? Is er financiële ruimte bij ondernemers (en eventueel overheden) om te kunnen investeren in het thema? Is er een perspectief op het creëren van (hoogwaardige) arbeidsplaatsen en additionele investeringen in de economie van Zuid-Holland? Het resultaat van een verkenning is een beknopt document met daarin de antwoorden op bovenstaande vragen, inclusief een go/no-go- besluit om al dan niet een business case te gaan ontwikkelen. In totaal zullen minstens 30 verkenningen worden uitgevoerd, waarbij we zorgen voor een spreiding over de speerpuntsectoren én een vrije ruimte om de speerpuntsectoren voor de toekomst te verkennen. C. Het aanjagen van samenwerkingsverbanden gericht op nieuwe business Op basis van een go in de verkenningsfase wordt een aanjaagproject gestart, met als belangrijkste resultaat het vormen van een consortium van ondernemers, waar nodig aangevuld met kennisinstellingen, die gezamenlijk een businesspropositie uitwerken. In het werk van InnovationQuarter is het leggen en onderhouden van relaties een cruciale voorwaarde voor succes. Zonder relatie geen vertrouwen, zonder vertrouwen geen inzicht in wat de ondernemer écht nodig heeft, zonder inzicht geen toegevoegde waarde van InnovationQuarter. De belangrijkste rol van een business developer in de aanjaagfase is het ontwikkelen van hechte relaties tussen de beoogde partners in het consortium, het aansturen op de ontwikkeling van Box 2: Samenwerking met gemeenten Veel van onze resultaten bereiken we in nauwe samenwerking met gemeenten. Het gaat dan bijvoorbeeld om het in samenwerking met gemeentelijke accountmanagers afleggen of voorbereiden van bezoeken aan buitenlandse ondernemingen die in hun gemeente zijn gevestigd. Ook het aantrekken van een buitenlands bedrijf gebeurt vaak in samenwerking met gemeenten: de inzet kan dan variëren van de ontvangst door een wethouder of bezoek van een wethouder aan het betreffende bedrijf tot de betrokkenheid bij fact finding trips (de rondleiding en introductie in de regio van buitenlandse bedrijven die mogelijk geïnteresseerd zijn in vestiging in Zuid-Holland). Ook op het vlak van Business Development werken we veel samen. Zo is de totstandkoming van de fieldlabs en de fieldlabstructuur een resultaat van nauwe samenwerking met onder andere de Metropoolregio Rotterdam-Den Haag (en de 23 achterliggende gemeenten) en de provincie Zuid-Holland. Daar waar gemeenten een specifieke sectorale focus hebben, er fysieke hotspots of clusterorganisaties actief zijn, is de samenwerking als vanzelf zeer intensief en vindt die over de volle breedte van onze kerntaken plaats. Voorbeelden zijn onze samenwerking met Den Haag rondom The Hague Security Delta, met Leiden rondom Leiden BioScience Park, met de Drechtsteden en Deal! rondom Maritime Delta, met Rotterdam rondom RDM en CIC/Venture Café.

17 een projectplan, het verkennen van de mogelijkheden van financiering (zowel via eigen investeringen van ondernemers, subsidies als overige bronnen). Het is een vanzelfsprekendheid dat we, wanneer de inhoud van een project daar om vraagt, ook ondernemers uit andere regio s bij onze consortia betrekken. Dit doen we in nauw overleg met de collega ROM s. Vanuit het consortium zal altijd een ondernemer trekker moeten zijn, om later in de realisatiefase ook het stokje over te kunnen pakken van InnovationQuarter. Onze aanjaagrol vertaalt zich in scherpte op zowel het in ontwikkeling zijnde projectplan als op de bijdrage van individuele leden in het consortium. Juist in deze fase is de rol van een onafhankelijke partij, die geen ander belang heeft dan het versterken van de Zuid-Hollandse economie, cruciaal. Bij een bijeenkomst van InnovationQuarter over het thema energieopslag ben ik in contact gebracht met het TNO/ECN consortium Voltachem. We zijn nu deelnemer van de community en kartrekker van een te initiëren project m.b.t. waterstofproductie op zee uit windenergie. Tevens werken we binnen het Voltachem consortium aan een tweede projectvoorstel in het kader van Power-to-Chemicals. Sander Ten Hoopen, directeur Hydro Energy D. Het realiseren van nieuwe business door samenwerkingsverbanden In de realisatiefase gaan ondernemers nieuwe business realiseren. Er ligt dan een businessplan inclusief begroting en financiële dekking en afspraken over het (te ontwikkelen) intellectuele eigendom. Verder is er een ondernemer die namens het consortium de kar gaat trekken. In de praktijk zien we dat onze rol nog een stukje door kan lopen in deze fase. We blijven hier uiteraard scherp; te ver doorschieten in de realisatiefase brengt ons in ongewenste concurrentie met de private sector. Daarnaast moet een sterk consortium van ondernemers niet afhankelijk (willen) zijn van InnovationQuarter. Onze rol in deze fase is dan ook die van onafhankelijke buitenboordmotor die indien nodig via een aantal gerichte interventies het consortium verder op weg helpt. De focus blijft vanuit Business Development op bovenstaande activiteiten (a t/m d) liggen. Zoals aangegeven pakken we ook extra activiteiten op. Hierbij maken we onderscheid tussen activiteiten die we vanuit de bestaande capaciteit oppakken (kleinschalige activiteiten die vrij eenvoudig in de marge van bestaande activiteiten en bestaande capaciteit kunnen worden opgepakt) en activiteiten die vanwege hun karakter additioneel op kerntaken - en omvang in een aanvullende opdracht moeten worden vormgegeven. Hiertoe voeren we soms overigens eerst een kleinschalige pilot uit. In 2016 hebben we als additionele activiteit de advisering in het kader van de MKB Innovatieregeling voor de Topsectoren (MIT) Zuid-Holland uitgevoerd. In 2016 hebben we ca. 90 projecten beoordeeld, verdeeld over de verschillende topsectoren. Vanuit de doelstelling om goed zicht te hebben op de innovatieprojecten in Zuid-Holland, zullen we met de provincie Zuid- Holland verkennen op welke wijze we in

18 invulling geven aan deze additionele opdracht. Verder werken we mee aan programma s die door of samen met anderen worden uitgevoerd. Zo wordt ook in 2017 capaciteit ingezet voor het vervolg op het Valorisatieprogramma Deltatechnologie en Water. Verder voeren we wederom het programmamanagement van Maritime Delta uit, dat tot eind 2018 loopt. Het programmamanagement is additioneel op onze kerntaken, business developmenttrajecten die onder de vlag van Maritime Delta worden uitgevoerd behoren tot onze kernactiviteiten. Box 3: Business Development / Observaties in 2016 Grote kansen in de regio liggen op het versterken van cross-sectorale samenwerking. Veel koploperbedrijven zien dit ook in en zoeken ons hier actief voor op. Tegelijkertijd is de organisatiekracht, zowel regionaal als ook nationaal (topsectorenbeleid), vooral intra-sectoraal georganiseerd. Met Dare2Cross als concept willen we antwoord geven op de behoefte aan cross-sectoraal innoveren. In 2016 is via pilots ervaring opgedaan met internationalisering van innovatieketens, omdat markten en innovatieve hotspots vaak ook buiten Nederland liggen. Met de programmamanager Internationalisering kiezen we gericht een aantal focusthema s en regio s. We werken daarin op onder meer het thema Life Sciences & Health samen met de andere ROM s. Focus en massa zijn belangrijke uitgangspunten voor InnovationQuarter en de verschillende cluster- en deltaorganisaties. Daarom ook zijn we voorstander van een aantal sterke partners om ons heen. Een mooi voorbeeld in 2016 is de verdergaande samenwerking tussen Clean Tech Delta en InnovationQuarter op de thema s Biobased en Circulaire economie. Met de financiering (via EFRO en met eigen middelen) van verschillende fieldlabs en in 2016 gerealiseerde capaciteit voor kwartiermakers hebben onder meer de provincie Zuid- Holland, de MRDH en de Drechtsteden een belangrijke impuls gegeven. Zaak is nu om de fieldlabinfrastructuur in samenhang verder door te ontwikkelen. InnovationQuarter werkt hierin samen met provincie Zuid-Holland, MRDH en TNO. Ons relatienetwerk met ondernemers is goed ontwikkeld en daarom zijn we goed in staat om ondernemers te mobiliseren. In toenemende mate doen ook andere organisaties een beroep op ons netwerk. We moeten ervoor waken dat dat een te groot beslag op capaciteit gaat leggen, door met partners goede afspraken te maken over agendering. Veel innovatieve MKB ers hebben behoefte aan specifieke ondersteuning bij toeleiding naar Europese subsidies (o.a. Horizon2020, Interreg). Dit is nu echt een lacune in de regio waardoor ondernemers in onze regio veel kansen en middelen mislopen. Ter illustratie: enkele ondernemers hebben via het SME-instrument van Horizon2020 gezamenlijk meer subsidie binnengehaald dan het bedrag van de eerste EFRO-call ( 5 mln.).

19 3. Foreign Investments 3.1 Opdracht Directe buitenlandse investeringen dragen bij aan de economie, technologische innovatie en ontwikkeling van een regio en een land. Buitenlandse bedrijven genereren economische groei, directe en indirecte werkgelegenheid, versterken de innovatiekracht en geven aansluiting op internationale netwerken en bedrijvigheid. Vanuit de opdracht en missie van InnovationQuarter is het aantrekken, behouden en uitbreiden van buitenlandse ondernemingen en investeringen specifiek van belang voor het versterken van de regionale economie. De hoofdopdracht van Foreign Investments is dan ook het promoten van de economische mogelijkheden van de regio in het buitenland en het aantrekken en behouden van innovatieve bedrijven en investeringen naar en in de regio. Met name (maar niet uitsluitend) die bedrijven, die: Leiden tot een toename in werkgelegenheid; en/of Leiden tot een toename in private (R&D) investeringen; Sector/clusterversterkend zijn. Binnenlandse reallocatie is geen doel van InnovationQuarter, maar als bedrijven ons daar expliciet om vragen, leveren wij assistentie bij vestiging in de regio. Voor het succesvol vervullen van deze opdracht, is interne samenwerking met de teams Business Development en Capital cruciaal. We hebben daarnaast een intensieve samenwerking met de Netherlands Foreign Investment Agency (NFIA) en zijn lid van het Invest-in-Holland netwerk. Verder werken we nauw samen met de Nederlandse innovatieattachés in het buitenland, met het ambassadenetwerk in Nederland en in het buitenland, en met specifieke regio s die interessant zijn voor Zuid-Hollandse sectoren. Voorbeelden van zulke regio s zijn Zuid-Duitsland, Catalonië, Ottawa, Greater Washington DC en diverse regio s in China. Ook een goede samenwerking met de regionale acquisitiepartners West-Holland Foreign Investment Agency (WFIA) en Rotterdam Partners (met wie eind 2014 een acquisitieconvenant is getekend) is van belang. Wij zullen in 2017 actief inzetten op de verdere verbetering en stroomlijning van deze samenwerking. Verder is de wisselwerking met gemeenten en kennisinstellingen, om geïnteresseerde buitenlandse bedrijven gemakkelijk "te laten landen", zeer nauw. By establishing a hub in such a vibrant and growing biotech cluster like Leiden Bio Science Park, we will be able to interact more efficiently with partners, said Judy Ashworth, MD, Head of Grünenthal s IMU Leiden Hub. This hub will build networks regionally as well as internationally, connecting to Oxford and Cambridge in the UK and other European areas of relevance. 19