o UJ . provincie ^}(^ groningen 1 O DEC Aan Provinciale Staten Datum Briefnummer Zaaknummer Behandeld door Telefoonnummer

Transcriptie

1 . provincie ^}(^ groningen bezoekadres: Martinikerkhof 12 Aan Provinciale Staten postadres: Postbus AP Groningen algemeen telefoonnr: II algemeen faxnr.: wv/w.provinciegroningen.nl Datum Briefnummer Zaaknummer Behandeld door Telefoonnummer 1 O DEC /50/A.13, ECP Fokkens S.X. (050) s.x.fokkens@provinciegroningen.nl Bijlage.../..^.Kt^Sv Onderwerp Motie gevolgen bezuiniging sociale werkvoorziening. Geachte dames en heren. UJ o UJ V9 Inleiding: In uw vergadering van 26 juni 2013 heeft u bij het bespreken van de voorjaarsnota een motie aanvaard waarin u heeft geconstateerd dat: in delen van Groningen naar verhouding bijna vier keer zoveel mensen werkzaam zijn bij een sociale werkvoorziening als het landelijk gemiddelde; er de komende jaren bezuinigd wordt op het budget van de sociale werkvoorzieningen; «het nieuwe Rijksbeleid voor de sociale werkvoorzieningen en de financiële gevolgen daarvan nog onduidelijk zijn; deze kortingen en onzekerheid nu al gevolgen hebben voor de begroting en meerjarenraming van de gemeenten; U heeft daarom het ons gevraagd: te onderzoeken welke gemeenten als gevolg van de SW-bedrijven vanwege, de bezuiniging en onzekerheid onder preventief financieel toezicht dreigen te komen; te onderzoeken welke gevolgen het nieuwe Rijksbeleid heeft voor de werkgelegenheid in de provincie Groningen voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt; naar aanleiding van deze onderzoeken in beeld te brengen of en zo ja, hoe de provincie een rol kan vervullen in dit vraagstuk vanuit de rol van toezichthouder op de gemeentefinanciën en vanuit het oogpunt van werkgelegenheid en economische ontwikkeling; bij het Rijk te bepleiten snel met duidelijkheid te komen betreffende regio specifieke oplossingen voor regio's in de provincie Groningen; Provinciale Staten uiterlijk 31 oktober 2013 over de voortgang en resultaten te informeren; 06-HB-SG-001 De provincie Groriingen v/erkt volgens normen die sijn vastgolagd in eer, handvest voor dienstvedening. Dit handvest ^Indt u op onze website of kunt u opvi'agen bij de afdeisfjs Communicatie en Kabinet, Publieksvoorlichting:

2 Beantwoording: De behandeling van de motie heeft, zoals ook reeds vermeld tijdens de vergadering van 29 oktober 2013, enige vertraging opgelopen. Op de vertraging was een aantal factoren van invloed: In het kader van het door ons te verrichten onderzoek maakten wij onder meer gebruik van onderzoeksgegevens die door de desbetreffende zeven Oost-Groningse gemeenten over de SW-bedrijven medio november werden aangeleverd. Daarnaast waren op basis van ons financieel toezicht op de gemeenten de begroting gegevens van de SW bedrijven eveneens medio november bekend. Vraag 1: Welke gemeenten en SW bedrijven dreigen onder preventief toezicht te komen staan, vanwege de bezuinigingen en onzekerheid? De Participatiewet, op basis waarvan de bezuinigingen in de Sociale Werkvoorziening (SW) zullen worden doorgevoerd, zal -zoals het nu lijkt- per van kracht worden. Instroom in de SW is dan niet meer mogelijk en de voorziening zal worden afgebouwd tot nul in Voor de komende periode geldt dat gemeenten en Sociale Werkvoorzieningen efficiënter moeten werken (en meer mensen naar een reguliere arbeidsplek moeten plaatsen) waardoor een korting op het subsidiebedrag mogelijk is. Vanaf 1 januari 2015, zal de te ontvangen Rijksbijdrage jaarlijks dalen met ca. 500 per SW-plaats van nu bijna naar structureel per Deze korting komt bovenop een korting ( 1.350) die al eerder in 2011 is doorgevoerd. Voor het jaar 2014 blijft de bijdrage per SW-plaats gehandhaafd op Op grond van bovenstaande kan worden geconcludeerd dat de Participatiewet voor wat betreft de financiering van de sociale werkplaatsen voor het jaar 2014 geen ernstige invloed zal hebben op de financiële positie van de gemeenten. Voor het jaar 2014 zal dan ook geen enkele gemeente -uitsluitend als gevolg van de aangekondigde bezuinigingen in de Sociale Werkvoorziening- onder het preventieve begrotingstoezicht worden geplaatst. Of dit ook voor de jaren na 2014 geldt, zal moeten worden afgewacht. Het staat echter wel vast dat de aangekondigde bezuinigingen voor delen in de Provincie Groningen meer dan problematisch zal zijn. Dit komt doordat het Rijk uitgaat van gemiddelden en er bijvoorbeeld alleen in Oost- Groningen al 3,5 keer zoveel WSW' ers zijn dan dit landelijke gemiddelde. Daarnaast zijn de mogelijkheden tot plaatsing in dit gebied beperkt (zie antwoord onder 2). Afgezet tegen het landelijke gemiddelde loopt de extra korting in de regio Oost- Groningen op tot 24 miljoen in 2019, wanneer dit afgezet wordt tegen het jaar 2010 (het jaar waar de eerste korting plaatsvond) is de totale extra korting zelfs 35 miljoen. Naast de efficiencykorting op de WSW worden gemeenten ook extra gekort op hun participatiebudget, waardoor de totale korting nog veel hoger zal uitvallen. Vraag 2: Wat zijn de gevolgen van het Rijksbeleid voor de werkgelegenheid in de Provincie Groningen voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt? De invoering van de Participatiewet per 1 januari 2015 zal er toe leiden dat het vanaf die datum niet meer mogelijk is in te stromen in de Sociale Werkvoorziening. Wie op die datum in de SW werkzaam is behoudt zijn wettelijke rechten en plichten. Ook blijft het voor gemeenten mogelijk begeleid werken voor deze

3 mensen te organiseren. Daarnaast zal de doelgroep, vallend onder de Participatiewet, voor gemeenten worden uitgebreid met mensen die nu nog een beroep doen op de Wajong ( nu nog onder verantwoordelijkheid van het UWV). De Wajong blijft alleen toegankelijk voor jonggehandicapten die volledig en duurzaam arbeidsongeschikt zijn. De huidige Wajongers worden in de periode herbeoordeeld. In deze periode zullen naar verwachting landelijk Wajongers naar de gemeente komen. Nieuwe instroom in de Sociale Werkvoorziening is zoals gezegd niet meer mogelijk en de SW zal worden afgebouwd tot nul. Dit betekent een fors verlies van het aantal arbeidsplaatsen in deze sector binnen de provincie Groningen (alleen in Oost- Groningen al SW- arbeidsplaatsen). De groep 'reguliere' bijstandsgerechtigden zal als gevolg hiervan (en de instroom van Wajongers) fors groeien. Het kabinet heeft de verwachting dat een groot deel van deze groep arbeidsgehandicapten aan de slag kan in het reguliere bedrijfsleven. Met de sociale partners heeft het kabinet afspraken gemaakt dat er extra banen beschikbaar komen. Zo stelt het bedrijfsleven tot 2035, banen beschikbaar. De overheid zet hier banen tegenover. Deze afspraak komt in ruil voor het niet doorgaan van de zogenaamde quotumregeling. In grote delen van de Provincie Groningen zal deze afspraak niet leiden tot oplossingen. Zo maken gemiddeld gezien veel mensen gebruik van de Sociale Werkvoorziening (in Oost- Groningen 3.5 keer zoveel als landelijk gemiddelde) Wajong (1.5 keer zo hoog), is de werkloosheid hoog en het opname vermogen vanuit het bedrijfsleven laag (aantal banen is 20% lager dan gemiddeld). Er zijn met andere woorden te weinig baanopeningen aan de onderkant van de arbeidsmarkt. Waar deze openingen er wel zijn, zullen deze gemakkelijk worden ingevuld door schoolverlaters of mensen die nog maar kort werkloos zijn. De belangrijkste knelpunten die zich voordoen zijn de kwalitatieve discrepantie tussen wat gevraagd wordt en wat werkzoekenden kunnen bieden en verdringingseffecten. De werkgelegenheid voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt zal door het nieuwe Rijksbeleid dus niet verbeteren binnen de Provincie Groningen. Vraag 3: Of- en zo ja de Provincie Groningen vanuit haar rol van toezichthouder en vanuit het oogpunt van werkgelegenheid en economische ontwikkeling een rol kan vervullen? Vanuit de rol van toezichthouder hebben wij de taak om gemeenten tijdig te wijzen op eventuele problemen in de begroting. Dat is niet anders dan dat wij nu doen. Op het gebied van werkgelegenheid en economische ontwikkeling verwijzen we naar ons Economisch Actieprogramma, waarin Arbeidsmarkt een prominente rol heeft. Daarnaast is in januari van 2013 gestart met een tweede Versnellingsagenda. Met die agenda geven wij opnieuw een 'boost' aan onder meer gemeenten, ROCs en de Sociale Werkvoorziening. Zo zetten wij onder meer in op de bestrijding van de jeugdwerkloosheid en ondersteuning van kwetsbare groepen uit de Sociale Werkvoorziening. In de Versnellingsagenda 2.0. zit bovendien een specifiek plan voor de regio Oost- Groningen: de ontwikkeling van de zogenaamde Trainings- en Diagnostische

4 Centra's (TDC) een samenwerking tussen de 7 gemeenten en Sociale Werkvoorzieningen. Het TDC kent verschillende lokale vestigingen, waarbinnen medewerkers van de gemeente, UWV, de SW bedrijven, reguliere werkgevers en het Noorderpoort op een meer uniforme wijze samenwerken. Doel van het TDC is om werkzoekenden te diagnosticeren en te trainen als voorbereiding op een reguliere baan of werkervaringsplaats. Vraag 4: Bij het Rijk bepleiten snel met duidelijkheid te komen betreffende regio specifieke oplossingen voor de regio's in de Provincie Groningen. Wij verwijzen naar de in de Tweede Kamer aangenomen motie van het lid Heerma CS., waarin de regering wordt verzocht om bij de uitwerking van de Participatiewet rekening te houden met de verschillen tussen regio's en hiervoor oplossingen aan te dragen. De staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft aangegeven, ter uitvoering van de motie, in overleg te zullen treden met de VNG, Cedris en Divosa. Ook vindt er door ons een actieve lobby plaats, die zich uit in ondersteuningsbrieven, bezoeken met een delegatie aan Den Haag, etc Afsluiting Wij vertrouwen erop u hiermee voldoende te hebben geïnformeerd. Hoogachtend, Gedeputeerde Staten van Groningen: voorzitter., secretaris.

5 Christenunie M PvnA SPa^^D^ -_^_._ Provincie Groningen ^S^f li^»» %0m ^^-^^ ^^^^T'^m ^^^ ^ Motie gevolgen bezuiniging sociale werkvoorzieningen 26 juni 2013 Provinciale Staten van Groningen, in vergadering bijeen op woensdag 26 juni 2013, besprekende de Voorjaarsnota, Constaterende dat in delen van Groningen naar verhouding bijna vier keer zoveel mensen werkzaam zijn bij een sociale werkvoorziening als het landelijk gemiddelde; er de komende jaren bezuinigd wordt op het budget van de sociale werkvoorzieningen; het nieuwe Rijksbeleid voor de sociale werkvoorzieningen en de financiële gevolgen daarvan nog onduidelijk zijn; deze kortingen en onzekerheid nu al gevolgen hebben voor de begroting en meerjarenraming van de gemeenten; Overwegende dat de SW-bedrijven veel inwoners met een afstand tot de arbeidsmarkt werkgelegenheid bieden en/of naar werk begeleiden; de gemeenten en SW-bedrijven tijd nodig hebben voor de hervorming van de sociale werkvoorzieningen; gemeenten en gemeenschappelijke regelingen zonder structureel en reëel evenwicht op de begroting en meerjarenraming onder preventief toezicht van Gedeputeerde Staten komen te staan; nog niet duidelijk is welke regiospecifieke oplossing de staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid gaat bieden aan delen van de Provincie Groningen; Dragen het college op te onderzoeken welke gemeenten als gevolg van de SW-bedrijven vanwege, de bezuiniging en onzekerheid onder preventief financieel toezicht dreigen te komen; te onderzoeken welke gevolgen het nieuwe Rijksbeleid heeft voor de werkgelegenheid in de provincie Groningen voor mensen meteen afstand tot de arbeidsmarkt; naar aanleiding van deze onderzoeken in beeld te brengen of en zo ja, hoe de provincie een rol kan vervullen in ditvraagstuk vanuit de rolvan toezichthouder op de gemeentefinanciën en vanuit het oogpunt van werkgelegenheid en economische ontwikkeling; bij het Rijk te bepleiten snel met duidelijkheid te komen betreffende regiospecifieke oplossingen voor regio's in de provincie Groningen; Provinciale Staten uiterlijk 31 oktober 2013 ov^f\de//oortgang en resultaten te informeren; ^ ^ ^ ^ hél IvuJéPt (^ Ririze~7an-aermJm7ChristenUnie Stieneke van der Graaf, Christenunie,j?b^v^'^<y