PROVINCIE LIMBURG. Kanton Hasselt II. CHRISTINA CEULEMANS (redactie) BENOÎT GEUKENS (t) (prospectie)

Transcriptie

1 PROVINCIE LIMBURG Kanton Hasselt II CHRISTINA CEULEMANS (redactie) BENOÎT GEUKENS (t) (prospectie) MINISTERIE VAN NEDERLANDSE CULTUUR KONINKLIJK INSTITUUT VOOR HET KUNSTPATRIMONIUM BRUSSEL 1978 PROVINCIE LIMBURG PROVINCIALE DIENST VAN HET KUNSTPATRIMONIUM SINT TRUIDEN

2

3 WOORD VOORAF In 1967 hebben de Ministers van Cultuur, op initiatief van de Heer Pierre Wigny, aan het Koninklijk Instituut voor het Kunstpatrimonium de dringende opdracht toevertrouwd een volledig, maar summier repertorium samen te stellen van het kunstbezit van het land. Dit repertorium, onder de vorm van korte identificatienotities aangevuld met fotografische opnamen, moet hoofdzakelijk een BEVEILIGINGSINVENTARIS zijn, de eerste fase in de organisatie van een meer doelmatige bescherming van het kunstbezit. Moet men inderdaad niet de opsomming maken van wat men bezit om er de schatten van te onderkennen en een actie te voeren voor hun bescherming of hun behoud, gesteund op hun waarde en onveiligheid? Het Koninklijk Instituut voor het Kunstpatrimonium is belast met het opstellen van die inventaris omdat het reeds meer dan dertig jaar ervaring heeft in dit soort onderneming en reeds vijfhonderdvijftigduizend inventarisfoto's bezit. Negen kunsthistorici, één per provincie, zijn belast met het prospecteren van de kantons, terwijl negen particuliere fotografen de fotodocumentatie moeten samenstellen, dit als een vorm van beschrijving die sneller en doelmatiger is dan een geschreven tekst. Het werk werd aangevat in die sector van ons patrimonium die het meest in gevaar was, namelijk de kerken waarvan het meubilair dreigt te verdwijnen of veranderingen te ondergaan ingevolge de wijzigingen van de liturgie in Het resultaat van deze eerste fase van de beveiligingsinventaris krijgt vaste vorm door de publikatie, voor elk van de tweehonderd tweeëntwintig gerechtelijke kantons, van een aflevering van het Fotorepertorium van het meubilair van de Belgische bedehuizen. Deze publikatie begon in 1972 met de kantons Limbourg en Maasmechelen. Op die wijze zal het Fotorepertorium van het meubilair van de Belgische bedehuizen, dank zij de doeltreffende steun van de Ministers van Cultuur, zich stilaan ontwikkelen tot een nuttig werkinstrument voor hen die als taak hebben ons nationaal kunstpatrimonium te beschermen en te valoriseren. Het maakt namelijk de onmisbare basis uit voor de rangschikking van de kunstwerken, waarvan de beveiliging en de valorisatie moeten georganiseerd worden volgens de hiërarchie van de waarden. René SNEYERS Directeur 11 "

4

5 INLEIDING Het Fotorepertorium van het meubilair van de Belgische bedehuizen is een versnelde inventaris, die zo volledig mogelijk tracht te zijn. Het neemt alle voorwerpen op die een artistieke, oudheidkundige, historische of volkskundige waarde hebben en maakt aldus niet alleen het werkinstrument uit waarop aangedrongen wordt door de verantwoordelijken voor de beveiliging van het nationaal kunstbezit, maar vormt tevens een rijke documentatie voor de kunstgeschiedenis. De werkmethode voor dit Fotorepertorium is dezelfde als die voor de inventaris die reeds sedert dertig jaar door het Instituut wordt samengesteld, maar beperkt de systematische opzoekingen en wetenschappelijke controles, die een remmende werking hebben, om slechts de essentiële identificatiegegevens te behouden. De voorbereiding, die voor elke provincie gedaan wordt door een kunsthistoricus, blijft bij een snelle raadpleging van de archieven, inventarissen, repertoria en andere gepubliceerde documenten die toelaten de kunstwerken te lokaliseren en te identificeren. Tijdens de prospectie ter plaatse worden er aan de reeds bekende voorwerpen een aanzienlijk aantal toegevoegd die in die werken nog niet werden vermeld. De opnamen, van het formaat 56 X 72 mm, worden gemaakt door particuliere fotografen volgens de "opdrachtformulieren " - het programma - opgemaakt door de prospectors. De fotografische afdrukken (13 x 18 cm) worden gekleefd op grote analytische steekkaarten (30 x 24 cm), die de identificatiegegevens van het voorwerp en het negatiefnummer vermelden. Zij worden alfabetisch gerangschikt per gemeente in de fototheek van het Archief, waar elke navorser ze kan raadplegen aan de hand van de typologische, de iconografische en de auteurscatalogi. Gelijktijdig met het opnemen van de fotodocumenten in het Archief wordt de inventaris ervan gepubliceerd ; die bevat tevens de fotografische opnamen gemaakt vóór die van het Repertorium. De publikatie gebeurt, voor elke provincie, PER GERECHTELIJK KANTON. De gemeenten worden alfabetisch gerangschikt, rekening houdend met de samenvoegingen, afschaffingen en nieuwe naamgevingen, ingevoerd voor De bedehuizen worden onderverdeeld in parochiale kerken en kapellen bestemd voor de eredienst enerzijds en in minder belangrijke bidplaatsen, zoals wegkapellen of calvariebergen, anderzijds; om die laatste groep te onderscheiden zijn de inleidende notities gedrukt in een kleiner lettertype. In elk van de twee categorieën verloopt de rangschikking van de bedehuizen alfabetisch volgens de naam van de patroonheilige ; die wordt eventueel gevolgd door de naam van de af geschafte gemeente of de vroegere benaming van de gemeente, evenals de naam van het gehucht of de wijk ; die laatste bepalen alleen de alfabetische rangschikking ingeval twee bedehuizen dezelfde patroonheilige hebben in één gemeente. In enkele gevallen komt een bedehuis niet voor in de publikatie, 3

6 omdat het meubilair ervan niet belangrijk is of omdat de kerk wegens restauratie niet toegankelijk was op het ogenblik van de prospectie. Een korte INLEIDENDE NOTITIE situeert elk bedehuis samen met zijn meubilair in het archeologisch en historisch kader aan de hand van elementaire gegevens : het ontstaan, de voornaamste bouwf azen, het bouwkundig type, de naam van de bouwmeester, enz. De RUBRICERING is gebaseerd op een SYSTEEM VAN TREFWOORDEN dat, spijts zijn onvolmaaktheden, sedert jaren zeer goede diensten bewijst aan het Archief van het Instituut. Door dit systeem worden de documenten in drie categorieën ondergebracht: het gebouw, de architecturale details en het meubilair. In de EERSTE GROEP worden onder de trefwoorden EXTERIEUR en INTERIEUR respectievelijk de algemene buiten- en binnenopnamen van het gebouw samengebracht. Ze vertegenwoordigen nooit de volledige inventaris van de architectuur van het bedehuis, maar geven er toch een duidelijk beeld van en situeren tevens het meubilair binnen het gebouw. Daarenboven laten de vroeger gemaakte opnamen niet zelden toe het meubilair te identificeren dat intussen verwoest werd door oorlog of brand, of weggenomen werd ingevolge de liturgische vernieuwingen. De TWEEDE GROEP, gerangschikt onder het trefwoord ARCHITECTUUR (detail), brengt alle architecturale details samen die aan de hand van ondertref woorden worden gerubriceerd. Die detailopnamen maken hoofdzakelijk deel uit van de reeds bestaande documentatie en werden slechts in enkele gevallen aangevuld bij gelegenheid van het samenstellen van het Repertorium. De DERDE GROEP rangschikt de fotografische opnamen van het meubilair volgens trefwoorden en ondertrefwoorden. De VOORWERPEN ONDER HETZELFDE TREFWOORD gegroepeerd, worden in princiep chronologisch onderverdeeld, met uitzondering van de trefwoorden SCHILDERIJ en, waaronder de rangschikking alfabetisch gebeurt volgens de auteursnaam, vervolgens per school en ten slotte chronologisch voor de anoniemen. Wanneer bij een DUBBEL TREFWOORD slechts één voorwerp wordt beschreven, komt het trefwoord dat aan het ontbrekenä voorwerp beantwoordt tussen haakjes te staan. Ingeval op EENZELFDE FOTOGRAFISCHE OPNAME meerdere voorwerpen voorkomen die onder VERSCHILLENDE TREFWOORDEN kunnen geëxploiteerd worden, dan wordt elk van die voorwerpen onder zijn respectief tref woord beschreven en wordt een verwijzing gemaakt naar de andere trefwoorden. Elk voorwerp dat in het Repertorium wordt opgenomen, is GEÏDENTIFICEERD OP EEN SUMMIERE WIJZE aan de hand van zijn essentiële karakteristieken : de benaming, de kunstenaar, de iconografische voorstelling, de herkomst, de datering, de stijl, de materie, de techniek en de afmetingen (hoogte, breedte, dikte). Behoudens anders vermeld, zijn de afmetingen van de schilderijen genomen binnen de lijst. 4

7 Ingeval de notitie MEERDERE IDENTIEKE VOORWERPEN beschrijft, wordt naast het trefwoord het aantal vermeld dat op de fotografische opname voorkomt. Voor de opgave van de ICONOGRAFISCHE VOORSTELLINGEN, wordt de terminologie gebruikt die in het Archief in voege is. In princiep is elk iconografisch onderwerp vermeld dat op het voorwerp zichtbaar is, waarbij echter de voorstellingen die op de foto niet zichtbaar of fotografisch niet exploiteerbaar zijn tussen rechte haakjes worden geplaatst. Na elke notitie wordt het NEGATIEFNUMMER vermeld, gevolgd door het jaar van de opname. Ingeval een geïnventariseerd VOORWERP NIET GEFOTOGRAFEERD werd, krijgt het niettemin zijn normale plaats in de tekst maar wordt de notitie gevolgd door de vermelding " niet gefotografeerd". De meest voorkomende motiveringen voor het ontbreken van fotografische opnamen zijn de materiële onmogelijkheid de foto te maken (een grafplaat onder een biechtstoel) en de afkeuring van de opname om technische redenen of omdat zij niet beantwoordt aan de eisen van het opdrachtformulier. Indien het ensemble van het meubilair van een kerk niet kon worden gefotografeerd, bijvoorbeeld ingevolge restauratiewerken, dan wordt de lijst van het meubilair toch gepubliceerd, echter zonder negatiefnummers. De VOORWERPEN die zich NIET MEER TER PLAATSE bevinden op het ogenblik van de prospectie of van de fotografische zending, worden in het Repertorium opgenomen gevolgd door de vermelding "niet meer ter plaatse" of "waarschijnlijk niet meer ter plaatse". De wijze waarop de publikatie van het Repertorium is opgevat beantwoordt, in zijn summiere vorm, aan de opdracht die ons werd toevertrouwd. Daarbij mag echter niet uit het oog verloren worden dat de gelijktijdige raadpleging van de repertoriumlijsten en de fotodocumenten - de onmisbare aanvulling voor de identificatie van de voorwerpen -, aan de kunsthistorici een bron van opzoekingsmogelijkheden biedt, die door de toevoeging van de indexen van de voorwerpen, de onderwerpen en de kunstenaars nog verruimd zullen worden *. Raphaël v AN DB w ALLE Verantwoordelijke voor het Departement van het Fotoarchief * Die fotodocumentatie kan door het publiek geraadpleegd worden in de leeszaal van het Archief van het Instituut (Jubelpark I, ingang Renaissancelaan) op alle werkdagen van 9,30 u tot 12 u en van 14 u tot 17 u behalve op zaterdag. Fotografische afdrukken kunnen besteld worden in de leeszaal of per brief tegen volgend tarief : E ( 9 x 12) = 4 BF A (13 x 18) = 15 BF B (18x24) =25 BF contactafdrukken C (24x30) = 35 BF D (30x40) = 50 BF F (40x40)=65 BF De negatieven aangeduid met de letter M, van het formaat 56 x 72 mm, worden als vergrotingen van 13 x 18 cm geleverd. 5

8

9 LIJST DER AF KOR TIN GEN afk. afkomstig kw. : kwart alg. algemeen!. : lengte b. begin links boven Lod. : Lodewijk hr. breedte m. : midden ca. circa monogr. monogram cf. : confer N. noord(en) chronogr. : chronogram N.-0. noordoost(en) cl. : cliché N.-W. noordwest(en) d. : diepte niet-geïd. niet-geïdentificeerd dîam. diameter 0. onder e. einde 0. oost(en) ext. exterieur polychr. polychroom ged. : gedateerd r. rechts gepolychr. : gepolychromeerd reprod. reproduktie get. : getekend resp. respectievelijk h. : helft toeg. : toegeschreven hoogte tot. : totaal H. : Heilige W. : west(en) HH. : Heiligen z. : zuid(en) berk.! herkomstig z.d. zonder datum inscr. inscriptie Z.-0. zuidoost(en) int. interieur Z.-W. : zuîdwest(en) inv. : inventaris

10

11 TREFWOORDENLIJST Dit classificatieplan is een uittreksel uit de trefwoordenlijst die in het Fotoarchief gebruikt wordt. Het tracht nochtans volledig te zijn met betrekking tot de rubrieken van het Repertorium. EXTERIEUR Tribune Hostiedoos Triforium Kelk INTERIEUR Troggewelf Kruis Tromp Kruis, Borst- ARCHITECTUUR (detail) Vakwerk Kruis, Processie- Baldakijn Venster en maaswerk Kruis, Triomf- Balk Waterspuwer Kruisbeeld Balkzool Windschoor Liturgische kam Band Zuil Liturgische waskan Basis Zwik Monstrans Bedaking Pateen Bevloering AFGIETSEL EN GAL V ANOPLASTIE Paternoster Bindsteen Pax Boog en bogenrij ALTAAR Pixis Boog- en gewelfaanzet Altaar Reliekhouder Bovendorpel Antependium Reliekschrijn Console Draagaltaar Scbepbekken Crcdensnis Huisaltaar Spijkerboom Deur, Buiten- Thabor Fronton BEDEVAARTVAANTJE Wierookscheepje Fundering Wierookvat Gebint BIECHTSTOEL Wierookvatstaander Gewelf Wijwateremmer Kapiteel BLAZOEN Wijwaterkwast Karbeel Carte! (obi!t) Koepel Stamboom DECORATIE Kraagsteen Wapenschild Afsluiting Kraagstuk Beschilderd doek Kroonlijst HOEKBAND Deur, Binnen- Kruisbloem Houtwerk Makelaar CERAMIEK Larnbrizering Muur Lederbekleding Muuropening COMMUNIEBANK Muurschildering Muurverband Nis Nis CuLTUSOBJECT Omlijsting Parket Aanwijzer Stuc Pendentief Ablutievaatje Tochtportaal Pijler Altaarlessenaar Wandversiering Pilaster Ampullen en -schaal Pinakel Canonbord DOKSAAL Piscina Chrisma torium Plafond Ciborie DOOPVONT Portaal en poortgebouw Ciborie, Berechtings- Sluitsteen Custode DRUKWERK Steunbeer Devotieobjecten Boek Tra bes Fylacterion Trap Gemellion EX-VOTO 9

12 FOLKLORE Plan Retabel Kunstbloemen en -vruchten onder - Plan van een gebouw Retabelfragment stolp Volksprent KAST RUSTMEUBEL Begijnekast Bank en bankje GEDENKTEKEN Broederschapslijst Bidstoel Commode Katheder GLASRAAM Handdoekrek Koorzitmeubel Kast Kruk GLASWERK Kastpaneel Stoel Achterglasschildering Kleerkast Tribune Glaswerk Legrek Troon Muurkast Zetel GRAFMONUMENT Sacl'istiekast SCHILDERIJ HANDSCHRIFT KERKMEESTERS BANK SCRIPTA HUISHOUDEN KLANK Archivalia Aquamanile Altaarcarillon Inscriptie Schenkkan en bekken Gong Ledenlijst Vaas Handbel Klok IJZER EN BESLAGWERK Klokje, Hang- Hek Muziekinstrument SLUITSTUK Hengsel werk Orgel Koorkapgesp Muuranker Ratel Sleutel TABERNAKEL Sluitwerk KOFFER Tabernakel Torenkruis Koffer Baldakijn en troonhemel Trapleuning Koffertje Expositietroon INSIGNE KOORGESTOELTE TAFEL Banier Console Bladwijzer KOORLEZENAAR Credenstafel Borsthanger Tafel Ceremoniestaf KRUISWEG Gildebreuk TAPIS SERIE Gilde- of Corporatietoorts MINIATUUR Hellebaard van suisse TEXTIEL Hoofddeksel MOZAÏEK Albe Kerk.rneestersstaf Antependium Kromstaf OFFERANDE Aurifrisia Kroon Collecteschaal Baldakijn en troonhemel Kruisdragende wereldbol Offerblok Banier en vlag Pelgrimsinsigne Schaal en schotel Borduurwerk Scepter Bursa PREEKSTOEL Corporale JUWEEL Ambo Dalmatiek Preekstoel Gekleed beeld KAART PLAN MAQUETTE Handschoen Kaart RETABEL Hoofddeksel Maquette van een gebouw Besloten hofje Humeraal Maquette-reductie Huiskapel Jugum Domini 10

13 r Kazuifel Berech tingslan taarn VOETSTUK Kelkvelum Godslamp Console Koorkap Kandelaar Sokkel Liturgisch gewaad Kandelaber Voetstuk Lantaarn Palla Lichtarm Stool en manipel Lichtkroon en kaarsenstaander WAPEN EN WAPENRUSTING Uniform Luchter Velum Processielantaarn WATER Snuiter Lavabo UURWERK Wandlicbt Wijwaterbakje K.lokkekast Wijwatervat Pendule VERWARMING WETENSCHAPSINSTRUMENTEN Uurwerk Handenverwarmer Barometer Zonnewijzer Kachel Maten en gewichten Windwijzer VERLICHTING VOERTUIG Aansteker en domper Wagen ZEGEL Mijter Zuil

14

15 DIEPENBEEK KERK H. HART (ROOIERHEIDE) De kerk werd gebouwd in Het is een driebeukig bedehuis in rotssteen met een voorportaal, een schip van vier traveeën, een koor van drie traveeën en een veelhoekige absis. De toren bevindt zich in het zuid oosten. EXTERIBUR INTERIBUR Alg. gezicht naar het altaar (M '76), naar het W. (M ' INTERIBUR ca. 1935, natuursteen en marmer, linkerhelft, met voor stelling in medaillon van Tafel met de Toonbroden, Engelen met de Ark des Verbonds en Hostiedragende kelk (M ' CIBORIE, op cuppa in medaillon voorstelling van H. Fami lie met Johannes de Doper als kind, buste van Christus en 0.-L.-Vrouw, Belgische merken ( ) en ge kroonde DF, zilver, h. 25 (zonder deksel) (M ' KELK, met ged. schenkingsinscr. op naam van W. Her mans 1857, controlemerk op cuppa, proefsteek, Je kw. xv!ll0, cuppa vernieuwd (?), deels verguld zilver, h. 25,5 (M ' KELK, in voet gegraveerd kruis, 2e h. xvme (?), verzilverd, metaal, h. 24 (M ' KRUISWEG GLASRAAM (1 van 14 staties). door Michel De Loore, van Gent, 1935, doek, 57x 81 : Jezus ontmoet de dochters van Jeruzalem (M ' PREEKSTOEL op kuip medaillons met symbolen van de Evangelisten, ca natuursteen en marmer (M ' 1 Alg. gezicht N.-W. (M ' CULTUSOBJECT COMMUNIBBANK 1 EXTERIBUR Alg. gezicht. W. (M ' Alg. gezicht naar het altaar (M '76), naar de ingang (M '.. bakstenen zaalkerk met een voorportaal en een toren in het noordwesten. Beeld door atelier van Maredsous, H. Hart, ca. 1935, hout, h. ca. 160 (M ' Beeld door atelier van Maredsous, 0.-L.-Vrouw, ca. 1935, hout, h. ca. 160 (M ' KERK KONINGIN VAN DE VREDE (LUTSELUS) De kerk werd gebouwd door architect Huntjens, van Antwerpen in Het is een - in zijbeuk N., door Roger Daniëls, van Hasselt, ca. 1955, met voorstelling van God de Vader met wereldbol, Schepping van de mens, voorstelling van Duif als sym bool van de H. Geest, Adam en Uitdrijving uit het Aards Paradijs, voorstelling van Abraham met de zielen in de schoot en Abraham offert Isaak, voorstelling van Mozes en Mozes wordt door de dochter van de Farao uit het water gered (M '76), met voorstelling van Isaias profeet en 0.-L.-Vrouw met Kind, voorstelling van Jere mia profeet en Jeremia's jammerklachten over de verwoesting van Jeruzalem, voorstelling van Ezechiël profeet en zijn Visioen van de tot nieuw leven gebrachte doodsbeenderen, voorstelling van Daniël profeet en tussenkomst van Daniël om Suzanna vrij te pleiten (M '76), met voorstelling van H. Petrus apostel en Roeping van Petrus, voorstelling van H. Paulus apostel en Paulus vlucht in een korf over de stadsmuren van Damascus, voorstelling van H. Andreas apostel en Ver menigvuldiging van broden en vissen, voorstelling van de H. Jacobus de Meerdere en Doodstrijd van Jezus in de hof van Olijven (M ' 13

16 DIEPENBEEK - in zijbeuk Z., door Roger Daniëls, van Hasselt, ca. 1955, met voorstelling van H. Lucas- evangelist en het Laatste Avondmaal, voorstelling van H. Marcus evangelist en Calvarie, voorstelling van H. Mattheus evangelist en de Verrijzenis van Christus, voorstelling van H. Johannes evangelist en Pinksteren (M '76), met voorstelling van H. Augustinus van Hippo en de heilige ontmoet een Kind dat het water uit de zee in een kuiltje poogt te scheppen, voorstelling van H. Thomas van Aquino en de heilige in meditatie, voorstelling van H. Ambrosius van Milaan en tafereel uit zijn leven, voorstelling van H. Gregorius de Grote en tafereel uit zijn leven, get. o.r. (M '76), met voorstelling van 0.-L.-Vrouw met Kind en Geboorte van Jezus, voorstelling van H. Jozef en Vlucht naar Egypte, voorstelling van H. Franciscus van Assisi en tafereel uit zijn leven (M ' KLANK Ü.RGEL, ca (M ' KRUISWEG (2 van 14 staties) door L. Boverie, get. o.r., ca. 1935, metaalplaat, 120 x 80 : Jezus valt voor de eerste maal en Jezus wordt met het kruis beladen (M ' Beeld, 0.-L.-Vrouw met Kind, ca. 1940, steen, b. 203 (M ' KERK SINT-SERVAAS De kerk is het resultaat van verschillende bouwcampagnes. Ze bestaat uit een driebeukig schip van drie traveeën, een transept, één koortravee en een halfronde absis. Het gebouw werd opgericht in baksteen. De vrijstaande westertoren dateert van 1494, het schip van Koor en transept werden aangebouwd in 1860 en de zijbeuken kwamen tot stand in EXTERIEUR Alg. gezicht Z.-0. (A 72277'44 ; A 72278'44), Z.-W. (E 13214'10 ; A 72279'44) ; partieel gezicht van de toren vanuit het W. (A 72280'44). INTERIEUR Alg. gezicht naar het koor (A 58833'44 ; M '76), naar het doksaal (A 58684'44 ; M ' ALTAAR ALTAAR, Hoofd-, portiekaltaar met altaarstuk voorstellende de Extase van de H. Augustinus van Hippo, herk. van Augustijnerklooster te Hasselt, le h. xvme, deels verguld hout (A 58686'44). ALTAAR, Zij-, portiekaltaar, le h. xvme, gemarmerd hout (A 58694'44). BIECHTSTOEL - le h. xvme, eik (A 58699'44). - (3) m. xvme, eik (A 58700'44), (A '44), (A 58702' 44). CULTUSOBJECT AMPULLEN (EN SCHAAL), proefsteek, ca. 1700, zilver, h. 12 (M '76) (cf. ook (AMPULLEN EN) SCHAAL). (AMPULLEN EN) -SCHAAL, met inscr. J. H. W. merken : GV en niet-geïd. merk, le h. xrxe, zilver 30 x 16 (M '76) (cf. ook AMPULLEN (EN SCHAAL)). KELK, in voet gegraveerd kruis, le h. xvme, Lod. XIV, zilver, h. 28 (A 58729'44). KELK, merken : Luik 1744, prinsbisschop Jan Theodoor van Beieren, TW, jaarletter 0, , zilver, h. 23,5 (A 58731'44). KELK, XIXe, deels verguld metaal, h. 22,5 (A 58730'44). KRuIS, TRIOMF-, met op einden van kruisarmen symbolen van de Evangelisten, xrxe, neogotisch, gepolychr. hout, h. corpus ca. 220 (A 58720'44). KRUISB.EELD, e. xvrue, kruis recent, hout, corpus verguld, h. corpus 39 (M ' MONSTRANS, Stralen-, met Duif als symbool van de H. Geest en God de Vader met wereldbol, aan weerszijden van lunula Engel in verering, op knoop in medaillons buste van H. Petrus apostel, 0.-L.-Vrouw en Christus, op voet in medaillon voorstelling van Christus aan het kruis, xrxe, deels verguld zilver met sierstenen, h. 70 (A 58732'44). RELIEKHOUDER, met Engeltjes, xvne, witgeschilderd hout, h. ca. 220 (M ' RELIEKHOUDER, met Engeltjes, xvne, witgeschilderd hout, h. ca. 220 (M ' 14

17 DIEPENBEEK RELIEKHOUDER van H. Kruis, xvne, zilver, h. 19 (M ' WIEROOKVA'I", op buik in medaillon buste van 0.-L. Vrouw, [H. Petrus apostel en Christus], Belgische merken ( ) en U, zilver, h. 28 (M ' DOOPVONT voetstuk met vier hermenfiguren op de hoeken, afk. van zuil, m. xv1e, Luikse Renaissance, kuip en deksel xvue (?), voetstuk in blauwe hardsteen, kuip en deksel in geelkoper, tot h. 200 (A 58703'44) ; details : hermenfiguren op voetstuk (A 58704'44) tot (A 58707'44). GLA SRAAM in zijbeuk N., met voorstelling van H. Servatius, ca. 1932, (M ' INSIGNE CEREMONIESTAF, bekroning, beeldje van 0.-L.-Vrouw, xvne (?), voetstukje XIXe, geelkoper, beeldje oorspronke lijk verzilverd, h. 21,5 (M ' KERKMEESTERSBANK - in noordzijde van koor, m. xvme, eik, h. 105 (A 58692'44). - in zuidzijde van koor, m. xvme, eik, h. 105 (A 58690'44 ; A '44). KLANK Al.TARCARILLON, XIXe, verzilverd metaal, diam. 20 (M ' ORGEL, -kast en tribune door Moonen, van Diepenbeek, bekroond met beeld van H. Servatius, 1849, hout (M ' KRUISWEG (2 van 14 staties) door K. Theunissen, van Aas, , doek, 77 X 88 : Jezus ontmoet de dochters van Jeruzalem (M '76), Jezus valt voor de tweede maal onder het kruis (M ' PREEK STOEL m. xvme, Lod. xv, eik (A 58698'44). RUSTMEUBEL BANK (EN BANKJE) (1 van 2), met ged. opschrift : Achten De ter Waerden 1772, eik, 105X206 (A 58695'44). BANK (EN BANKJE), reeks zitbanken, xvme, eik, 93 x 208 (M ' KooRZITMEUBEL, m. xxxe, olmenhout met bekleding in rood fluweel, h. zetel 80, h. tabouret 50 (M ' SCHILDERIJ - toeg. aan Englebert Fisen, van Luik, copie naar Antoon Van Dijck, Extase van H. Augustinus met HH. Monica en Benedictus, altaarstuk van hoofdaltaar, herk. van Augustijnerklooster te Hasselt, 2e h. xvnc, gerestaureerd in het centrum Pro Arte Christiana te Vaalbeek in 1975, doek, ca. 170 X 350 (A 58687'44). - door K. Theunissen, van As, 0.-L.-Vrouw met Kind tussen H. Servatius en bisschop Kerkhofs, met op achtergrond toren van kerk 0.-L.-Vrouw te Tongeren, get. en ged. o.r. 1937, doek, ca. 300 X200 (M ' - door K. Theunissen, van As, H. Servatius op het concilie van Rimini, get. en ged. o.r , doek, ca. 300 x 200 (M ' Beeld toeg. aan Jan van Stevensweerth, H. Barbara, Ie h. xv1e, gepolychr. hout, h. 80 (A 58710'44) ; details : hoofd (A '44), hoofd in profiel r. (A 58712'44). Beeld toeg. aan Jan van Stevensweerth, H. Margareta van Antiochië, le h. xvie, gepolychr. hout, h. 80 (A 58715'44) ; details : hoofd (A 58716'44), hoofd in profiel r. (A 58717'44). Beeld, H. Catharina van Alexandrië, b. xvre, gepolychr. hout, h. ca. 80 (A 58713'44) ; detail : hoofd (A 58714' 44). Beeld, H. Nikolaas van Myra, b. xv1e, gepolychr. hout, h. 117 (A 58708'44 ; B '58) ; detail : hoofd (A 58709'44). Beeld, Engel met lans en doornenkroon, le kw. xv1e, gepolychr. hout, h. 94 (A 58723'44) ; detail : hoofd (A 58724'44). Beeld, Engel met zuil van de geseling, le kw. xv1e, gepolychr. hout, h. 95 (A '44) ; detail : hoofd (A 58722' 44). 15

18 DIEPENBEEK Beeld, Christus op de koude steen, Ie h. xvre, witgeschilderd hout, thans afgeloogd, h. f02 (A 58718'44) ; detail : hoofd (A 58719'44). Beeld, H. Franciscus van Assisi, 2e h. xv1e, gepolychr. hout, h. 85 (A 58725'44). Beeld, Kruisdragende Christus, xvne (?), witgeschilderd hout, h. 156 (M ' Beeld, 0.-L.-Vrouw, afk. van Calvarie, e. xvne, gepolychr. hout, h. 86 (M '76) (cf. ook Beeld, Jezus aan het kruis, afk. van Calvarie en Beeld, H. Johannes evangelist). Beeld, H. Johannes evangelist, afk. van Calvarie, xvme (?), gepolychr. terracotta, h. 88 (M '76) (cf. ook Beeld, Jezus aan het kruis, afk. van Calvarie en Beeld, 0.-L. Vrouw). Beeld, Jezus aan het kruis, ca. 1800, gepolychr. hout, h. corpus 66 (M ' Beeld, Jezus aan het kruis, afk. van Calvarie, XIXe, gepolychr. hout, h. 105 (M '76) (cf. ook Beeld, H. Johannes evangelist en Beeld, 0.-L.-Vrouw). TABERNAKEL EXPOSITIETROON, herk. van kerk Sint-Quintinus te Hasselt, 2e h. xvne, verzilverd koper, h. ca. 225 (A 58688'44). TAFEL CREDENSTAFEL (2), m. xrxe, grijs marmeren blad op hout, 70 x 120 X 60 (niet meer ter plaatse) (niet gefotografeerd) '44) ; details : Sint Anna te Drieën tussen twee Engelen (A 58734'44), H. Jakobus de Meerdere (A 58735' 44), H. Jakobus de Mindere ten halve lijve (A 58736'44). VERLICHTING KANDELAAR (1 van 8), e. xvne, geelkoper, h. 80 (A 58697' 44). KANDELAAR (2), Ie h. xvme, zilver, h. 81 (M ' KANDELAAR (1 van 6), e. xvme, verzilverd koper, h. 94 (zonder pin) (A 58689'44). KANDELAAR, Paas-, door M. Geurden, met voorstelling van Bij, Kruis met Slang en Duif, Ie h. xrxe, smeedijzer, h. 22 (A 58685'44). KANDELAAR (2 van 6), op voet voorstelling van buste van 0.-L.-Vrouw, Christus en H. Petrus apostel, 2e h. XIXe, verguld metaal, h. 79 (M ' LANTAARN, xrxe (?), koper, h. 45 (A 58728'44). LICHTARM (1 van 2), xvne, geelkoper, h. 28 (A 58727'44). LICHTARM (1 van 2), xvme, geelkoper, h. 13 (A 58726'44). LICHTARM, xvme, koper (niet meer ter plaatse) (A 58696' 44). LucHTER, zesarmig, xvme, geelkoper, h. 75 (M ' WATER WIJWATERVAT, 2e h. xvme, grijs en blauw marmer, h. 93 (M ' TEXTIEL GEKLEED BEELD, 0.-L.-Vrouw met Kind, xvme, kleding XIXe, geborduurd fluweel, kant en zijde, h. 112 (M ' 76) ; detail : hoofden van 0.-L.-Vrouw en Kind (A 58693'44). KAZUIFEL, e. xv-b. xv1e, onderstof vernieuwd, veelkleurig geborduurde panden op purperen damast, voorzijde voorstelling op schouderstukken van Heilige met kelk, H. Paulus apostel, op middenstuk HH. Johannes evangelist en Philippus en Matthias apostelen (A 58737'44) ; detail : schouderstukken met voorstelling van Heilige met kelk, H. Paulus apostel, middenstuk 'met H. Johannes evangelist (A 58738'44), H. Philippus apostel (A 58739' 44), H. Matthias apostel (A 58740'44), rugzijde : voorstelling van Sint-Anna te Drieën tussen twee Engelen, HH.. Jakobus de Meerdere en Jakobus de Mindere (A 16 KAPEL SINT-HUBERTUS De oude bakstenen veldkapel werd afgebroken in 1975 en vervangen door een nieuw gebouwtje. EXTERIEUR Alg. gezicht van de voormalige kapel (A 72286'44). Beeld, H. Hubertus, b. xvne, gepolychr. hout (A 72287' 44).

19 KAPEL SINT-ROCHUS De voormalige kapel werd vernield tijdens de Franse Revolutie. Het huidige gebouw dateert van 1850 en werd gerestaureerd in Het éénbeukige bedehuis in baksteen en sierefomenten in natuursteen heeft een halfronde absis en een dakruitertje in het westen. EXTERIEUR Alg. gezicht Z.-W. met gedenksteen boven de ingang (A 72281'44). INTERIEUR Alg. gezicht naar het altaar (A 72282'44 ; M ' CULTUSOBJECT RELIEKHOUDER van de H.Lucia, buste van de heilige, ged op sokkel, gepolychr. hout, h. 42 (A 72284'44). RUSTMEUBEL HALEN BANK (EN BANKJE) (1 van 2), knielbank, XIXe, eik, 95 x 135 (M ' Beeld, 0.-L.-Vrouw met Kind, xv1e, gepolychr. hout, h. 56 (A 72283'44 ; M245169' Beeld, H. Rochus van Montpellier, e. XVI-b. xvue, gepolychr. hout, h. 66 (A 72285'44). VERLICHTING KANDELAAR (2), e. xvue, geelkoper, h. 37,5 (M ' WATER WUWATERBAKJB, met beeldje van Jezus aan het kruis, met ged. opschrift : Kapelstraedt 1866, geelkoper, h. 40 (M ' HALEN KERK SINT-ANDREAS (LOKSBERGEN) De neogotische kerk werd gebouwd in 1894 en vergroot door architect Smeesters, van Sint-Truiden in Het is een driebeukig bedehuis in baksteen met sierelementen in natuursteen bestaande uit een halfingebouwde westertoren, een schip van drie traveeën, een transept en een rechthoekig af gesloten koor. EXTERIEUR Alg. gezicht Z.-W. (M ' INTERIEUR Alg. gezicht naar het koor (M '76), naar het doksaal (M ' ALTAAR ALTAAR, Zij-, N., toegewijd aan 0.-L.-Vrouw, met retabel voorstel lend Boodschap van de Engel Gabriël aan Maria, beeld van 0.-L.-Vrouw met Kind, voorstelling van 0.-L. Vrouw schenkt de Rozenkrans aan de H. Dominicus, met votiefopschriften, op altaartafel Mariamonogram, e. xrxe, witgeschilderd en verguld hout (M ' ALTAAR, Zij-, Z., toegewijd aan H. Andreas apostel, retabel met voorstelling van Johannes de Doper wijst Jezus aan als de Messias, beeld van H. Andreas apostel, voorstelling van Roeping van Petrus en Andreas, e. xxxe, witgeschilderd en verguld hout (M ' ALTAAR, Hoofd-, 1959, zwart marmer (M ' CULTUSOBJECT KELK, merken : gekroonde 94, L en niet-geïd. merk, 1794, zilver, h. 25,5 (M ' 17

20 HALEN KRUISBEELD, op voet, b. xvme, imitatieschildpad en hout, corpus in palmenhout, h. 66,5 (M ' MONSTRANS, Stralen-, met Duif als symbool van de H. Geest, aan weerszijden van lunula Engel in verering, 3 niet-geïd. merken op kroon, ca. 1800, zilver en sierstenen, h. 69 (M ' RELIEKHOUDER, Belgische merken ( ), zilveren schild op verzilverde voet, h. 28 (niet gefotografeerd). DOOPVONT e. xrxe, neogotisch, arduin met deksel in geel koper, h. 141 (M ' KLANK ORGEL, -kast, 2e h. XIXe, eik (M ' KRUISWEG (2 van 14 staties), 2e h. XIXe, doek, 90x54 : Jezus valt onder het kruis, Jezus ontmoet zijn moeder (M ' Beeld door Nederlands atelier, Jezus aan het kruis, ca. 1960, corpus in terracotta, kruis in hout, h. corpus ca. 125 (M ' Beeld, H. Andreas apostel, :xvme (?), gepolychr. hout, h. ca. 110 (M ' Beeld, H. Andreas apostel, xrxe, gepolychr. hout, h. ca. 120 (M ' Beeld, Jezus aan het kruis, e. XIXe, gepolychr. hout, h. corpus, ca. 170 (M ' KERK SINT-PANCRATIUS (ZELK) De klassicistische kerk werd gebouwd in Het is een éénbeukig bedehuis in baksteen met sierelementen in natuursteen, met een halfingebouwde westertoren, een schip van drie traveeën en een recht afgesloten koor met twee zijkapellen. EXTERIEUR Alg. gezicht N.-W. (B '62). INTERIEUR Alg. gezicht naar het koor (M '76), naar het W. (M ' ALTAAR Hoofd-, op predella opschrift in verband met H. Eucharistie, op altaartafel Jezusmonogram, m. xrxe, natuursteen en marmer, tabernakel in verguld geelkoper (M ' BIECHTSTOEL - in zijkapel N., 2e h. xvne, eik (M ' - in zijkapel Z., 2e h. xvue, eik (M ' CUL TUSOBJECT CmoRIB, met ged. schenkingsinscr. op naam van Antonius Stockmans, pastoor te Zelk 1779, merken : Leuven (?), 79, 3 niet-geïd. merken, 1779, zilver, h. 39,5 (M ' KELK, in voet gegraveerd wapenschild en kruis, merken : Luik 1655, prinsbisschop Maximiliaan Henri van Beieren, IP, 1655, deels verguld zilver, h. 23,5 (B '62) ; detail : voet met merken van Luik, prinsbisschop Maximiliaan Henri van Beieren, 1655 en meestermerk IP (E 31312'62). kelk door Meester met het pistooltje, merken : Leuven, 82, meestermerk pistooltje, 1782, deels verguld zilver, h. 24,5 (B '72). KRUIS, Processie-, xvme, geelkoper, h. 67 (niet gefotografeerd). MONSTRANS, Stralen-, 1. van lunula Engel met brandend hart (?), r. Engel met anker, symbool van de Hoop, o. lunula wereldbol met tekens van de Dierenriem en opschrift over H. Eucharistie, op voet medaillon met voorstelling van Daniël in de leeuwenkuil (?), merken : Rot terdam, IB, jaarletter K (?), 1792 (?), deels verguld zilver, h. 53,5 (B '62). DOOPVONT xvme, arduin met geelkoperen deksel, h. 130 (M ' GLASRAAM - in noordzijde van schip, voorstelling van H. Pancratius, met schenkingsopschrift op naam van H. Buvens, Jos Buvens, Cl. Decoster, Jos Jacobs en A. Landuyt, ca (M ' l 18

21 r GRAFMONUMENT Grafmonument van Antonius Stockmans, pastoor van Zeik (t 1779), met twee putti met symbolen van de Dood, gemarmerd en verguld terracotta, h. ca. 200 (M ' HUISHOUDEN VAAS ( 4 waarvan 2 een paar vormen), m. XIXe, Brussels porselein, uiterst r. met voorstelling van 0.-L.-Vrouw van Scherpenheuvel (M ' VAAS ( 4 waarvan 2 een paar vormen), m. XIxe, Brussels porselein (M ' VAAS, m. XIXe, Parijs porselein, h. 25 (M ' KAST KAST, lage tweedeurskast, m. xrxe, eik, 97 X 139 X 63 (M ' SACRISTIEKAST, muurkasten met vooruitspringende commode, ged. opschrift op naam van Paul Willems, van Lummen, 1793, eik (M ' KLANK KLOK door Severinus Van Aerschodt, van Leuven, gewijd door pastoor Revis onder het peterschap van Theodoor Haes (?) (volgens opschrift), met voorstelling van Apostelen, ca (?), brons (waarschijnlijk niet meer ter plaatse) (A 51705'43). KOFFER KOFFER, met ged. eigendomsopschrüt van de kerk van Zeik 1746, eik en ijzerbeslag, 58 X152X47 (M245261' RUSTMEUBEL BANK (EN BANKJE), zitbank, xvme, eik, 99X210 (M ' BIDSTOEL, opeo,gewerkt centraal deel met voorstelling van Kruis en Doornenkroon, m. XIXe, notelaar en rood fluweel, b. 91 (M ' SCHILDERIJ Verering van Heilige martelaar, in muur boven hoofdaltaar, xvme, ca. 100 x 70 (M ' HALEN Beeld, Piëta, xvne, gepolychr. hout, h. 112 (M ' Beeld, H. Catharina van Alexandrië, xvme, gepolychr. terracotta, h. 100 (M ' Beeld, H. Maria Magdalena, xvme, gepolychr. terracotta, h. 105 (M ' Beeld, H. Pancratius, xvme, gepolychr. terracotta, h. 98 (M ' Beeld, 0.-L.-Vrouw met Kind, xvme, gepolychr. dennehout h. 85 (M ' VERLICHTING KANDELAAR, zgn. driekoningenkandelaar, b. XVIe, geelkoper, h. 30 (M ' KANDELAAR (2), le kw.. XVIIe, geelkoper, h. 25,5 (M ' KANDELAAR (2 van 6), ca. 1700, geelkoper, resp. h. 68,5 (2) en 70 (4) (M ' KANDELAAR, Paas-, xvme, geelkoper, h. 171 (M ' KANDELAAR, XIXe, neogotisch, geelkoper, h. 30 (M ' KANDELAAR (2 van 6), XIXe, verzilverd metaal, h. 75,5 (M ' PROCESSIELANTAARN (1 van 2), XIXe (?), verzilverd en verguld metaal, h. 82 (M ' KERK SINT-PETRUS De gotische kerk heeft een toren van de dertiende eeuw in Diestse ijzerzandsteen. Het schip en koor dateren van de vijftiende en zestiende eeuw en zijn in baksteen. Het gebouw werd na de beschadiging in 1940 grondig hersteld. Het is een driebeukig bedehuis met ingebouwde westertoren, een schip van vier traveeën, een transept en een koor met veelhoekige absis. Aan de noordzijde van het koor werd een kapel, aan de zuidzijde een sacristie aangebouwd..19

22 HALEN EXTERIEUR Alg. gezicht Z.-W. (A 92896'45) ; partieel gezicht Z.-W. (M ' INTERIEUR Alg. gezicht naar het altaar (M '76), naar het doksaal (M ' ARCHITECTUUR (detail) NIS, in oostmuur van transept Z., e. xve, beschilderd (M ' ALTAAR ALTAAR, centraal-, panelen afk. van communiebank, m. xvrne, deels verguld hout (M ' ALTAAR, Hoofd-, met retabel, bekroond door vier Engelenbeeldjes, voorstellende Laatste Avondmaal met aan weerszijden HH. Ambrosius en Hieronymus, Calvarie tussen twee Engelen, Bruiloft te Kana met aan weerszijden HH. Gregorius en Augustinus, op tabernakeldeurtje Lam waarvan het bloed vloeit in een kelk en Pelikaan die zijn jongen voedt, op predella opschrift in verband met H. Eucharistie, altaartafel met in nissen beeldjes van HH. Thomas van Aquino en Juliana van Mont Cornillon, Christus m.et boek waarop Alfa en Omega, HH. Catharina van Siëna en Norbertus van Prémontré, e.,axe, neogotisch, deels vergulde natuursteen, Engelenbeeldjes en tabernakeldeur in geelkoper (M ' ALTAAR, Zij-, N., toegewijd aan 0.-L.-Vrouw, met retabel voorstellend 0.-L.-Vrouw schenkt de Rozenkrans aan de H. Dominicus (?), Boodschap van de Engel Gabriël aan Maria, aan weerszijden van centrale nis Engelen met schild waarop roos en lelie symbolen van 0.-L. Vrouw, op altaartafel Mariamonogram, e. xrxe, neogotisch, retabel in deels verguld hout, altaartafel in beschilderde natuursteen en hardsteen (M ' ALTAAR, Zij-, Z., met retabel voorstellend een Engel verschijnt aan de honderdman Cornelius (?), een Engel bevrijdt de H. Petrus uit de gevangenis, op tabernakeldeur Kelk, op altaartafel Jezusmonogram, e. xrxe, neogotisch, retabel in deels verguld hout, tabernakeldeur in geelkoper, altaartafel in beschilderde natuursteen en hardsteen (M ' BIECHTSTOEL met Engelenhennen op deurstijlen, m. xvne, eik (A 81500' 45) ; detail : deurstijlen met Enge)enbermen (A 81501' 45). 20 CULTUSOBJECT ALTAARLESSENAAR, m. xrxe, régence stijl, fluweel en zilverbeslag, 36,5 X 47 X 39 (M ' AMPULLEN (EN -SCHAAL), merken : Leuven, IL (?), 2 eikels (?), 2e h. xvme, zilver, h. 14,5 (M ' KELK, in voet gegraveerd kruis, merken : 1 E (?) en nietgeïd. merk, Ie h. xvie (?), verguld zilver, h. 18 (M ' KELK, op voet voorstelling van Jezus aan het kruis, H. Mattheus evangelist, het Geloof, H. Johannes evangelist, H. Petrus apostel, H. Marcus evangelist, de Rechtvaardigheid en H. Lucas evangelist, 2e kw. xv1e (?), verguld zilver, h. 23 (M ' KRUISBEELD, op voet, ca. 1700, corpus witgeschilderd hout, h. 51,5 (M ' KRUISBEELD, afk. van preekstoel, ca. 1700, gepolychr. hout, h. 97 (niet gefotografeerd). MONSTRANS, Stralen-, met Duif als symbool van de H. Geest, aan weerszijden van lunula Engel in verering, op voet vier medaillons met Passiewerktuigen, ged. inscr. van de opdrachtgever H.V.H. 1697, deels verguld zilver en sierstenen, h. 56 (M ' RELIEKHOUDER van H. Kruis, in vorm van kruis omringd door Passiewerktuigen, ca. 1800, hout en metaal, h. 73 (M ' WIEROOKSCHEEPJE, Belgische merken ( ) en nietgeïd. merk, zilver, 11 X 17 (M '76) (cf. ook WIE ROOKVAT). WIEROOKVAT, Belgische merken ( ) en niet-geïd. merk, zilver, h. 27 (M '76) (cf. ook WIEROOK SCHEEPJE). DECORATIE DEUR, BINNEN-, naar sacristie, ca. 1500, omlijsting in ijzerzandsteen (M ' MUURSCHILDERING, op triomfboog, door Damien, van Hasselt, voorstelling van H. Drievuldigheid onüer de gedaante van drie personen, aanbeden door Heiligen, ca (M ' DOOPVONT e. xvme, wit marmer met koperen deksel, h. 180 (A 92897'45). r

23 GLASRAAM - in koorabsis, door L. C. Crespin en F. Crickx, ca. 1950, met voorstelling van Geboorte van Jezus, Lam met kruis en wimpel, wapenschild en spreuk van paus Pius xn, Pelikaan voedt zijn jongen, voorstelling van God de Vader, Duif als symbool van H. Geest en Calvarie met twee Engelen die het bloed uit de wonden opvangen in een kelk, met voorstelling van de Verrijzenis van Christus en wapenschild van Ludovicus Josephus Kerkhofs, bisschop van Luik (M ' - in transept Z., door L. C. Crespin en F. Crickx, ca (?), met voorstelling van Petrus ontvangt de sleutels van Jezus, ged. opschrift ter nagedachtenis van Mw. Louisa G. T. Thierry (t 1906) geschonken door familie Jacobs-Thierry (M ' HUISHOUDEN VAAS (2), paar, XIXe, porselein, h. 30 (M ' KAST COMMODE, met drie Iaden, 2e h. xvme, eik (M ' KAsT, tweedeurskast, 2e h. xvne, met herstellingen, eik, 195X 140 (M ' KAST, lage tweedeurskast, xvme (?), eik, 95X 43 x 32 (niet gefotografeerd). SACRISTIEKAST, muurstel, 2e h. xrxe, neogotisch, eik en glas in lood (M ' KOORGESTOELTE (1 van 2), 2e h. xvme, eik (M ' KRUISWEG (1 van 14 staties) door Tony van Os, van Temse, Jezus wordt in het graf gelegd met portret van pastoor Giot, 1. en r. engel met tekst, ca. 1930, doek, 115 X 200 (M ' PREEKSTOEL tegen klankbord Duif als symbool van H. Geest, op kuip in medaillons voorstelling van Evangelisten, 2e. h. xvue, afgebroken en bewaard in klooster van zusters te Halen uitgezonderd de medaillons, deels vergulde eik (A 81499'45) ; deta.il : medaillons van kuip met voorstelling van HH. evangelisten Mattheus en Lucas (M ' HALEN RUSTMEUBEL BANK (EN BANKJE) (1 van 2), knielbank, 2e h. xvme, eik, 88X 160 (M ' BIDSTOEL, ged. 1785, eik, 86X63 (M ' BIDSTOEL, xvme, eik, 100 X91 (M ' SCHILDERIJ - door Tony van Os, van Temse, ca , doek, Bekoring van Jezus in de woestijn, get. o.l., ca. 100 x 170 (M '76), Calvaire, get. o.l., 76 X 118 (M '76), Doop van Jezus, get. o.i., 180 X 300 (M '76), Maaltijd bij Simon de Farizeeër, Maria Magdalena wast de voeten van Jezus, 90X 150 (M '76), Roeping van Petrus, get. o.r., 146 X 138 (M '76), Terugkeer van de verloren zoon, get. o.r., 146 x 183 (M ' - Vlaamse School, Ecce Homo, xvue, doek, ca. 125X90 (M ' - Vlaamse School, Tenhemelopneming van Maria, copie naar Peter Paul Rubens, xvue, doek, 280X 165 (M ' Beeld, 0.-L.-Vrouw met Kind, ca. 1600, Mechels atelier, gepolychr. hout, h. 100 (M ' Beeld, Jezus aan het kruis, xve (?), gepolychr. hout, h. 147 (M ' Beeld, H. Barbara (?), e. xv1-b. xvne, hout, h. 66 (M ' Beeld, H. Petrus apostel, e. xv1-b. xvue, gepolychr. hout, h. 58 (M ' Beeld, H. Sebastiaan, xvne, hout, h. 80 (M ' Beeld, H. Lucia (?), b. xvme, gepolychr. bout, h. 75 (M ' Beeld, H. Benedictus, XI'Xe, witgeschilderd hout, h. ca. 150 (M ' Beeld, H. Paulus apostel, XIXe, witgeschilderd hout, h. ca. 150 (M ' Beeld, H. Petrus apostel, xrxe, witgeschilderd hout, h. ca. 150 (M ' TEXTIEL LITURGISCH GEWAAD, wit, e. xvme, panden met geborduurde bloemen op witte zijde, bestaande uit dalmatieken (2) en kazuifel (M ' 21

24 BALEN LITURGISCH OEW AAD, rood, e. xvme, met geborduurde granaatappels in gouddraad op rode zijde, bestaande uit dalmatieken (2) en kazuifel (M ' VERLICHTING KANDELAAR, 2e h. xvue, geelkoper, h. 43 (M ' KANDELAAR, b. xvme, geelkoper, h. 17 (M ' KANDELAAR (1 van 6), e. xvrue, verzilverd metaal, h. 112 (M ' KANDELAAR (2 van 4), e. xvme, verzilverd metaal, h. 72 (M ' KANDELAAR (2), ca. 1800, roodkoper, h. 29 (M ' KANDELAAR, ca. 1800, koper, b. 47 (niet gefotografeerd). KANDELAAR (2), m. xixe, neogotisch, koper, h. 31,5 (M ' PROCESSIELANTAARN (1 van 2), xrxe (?), verzilverd metaal, b. ca. 80 (M ' HASSELT KERK H. HART De moderne kerk werd gebouwd door architect Daniëls, van Maaseik in Het bakstenen bedehuis bestaat uit een éénbeukig schip en een driebeukig recht afgesloten koor. De doopkapel vverd aangebouwd in de zuid- westelijke hoek en de weekkapel bevindt zich in een kelderruimte. INTERIEUR Alg. gezicht naar het koor (M 49242'76), naar de ingang (M 49243'76) (cf. ook GLASRAAM, westgevel), doopkapel (M 49263'76) (cf. ook DOOPVONT en GLAS RAAM, doopkapel), weekkapel naar het altaar (M 49264' CUL TUSOBJECT AMPULLEN (EN SCHAAL), 3 niet-geïd. merken, b. XIXe, zilver, h. 12,5 (M ' AMPULLEN EN SCHAAL, niet-geïd. merk,,axe, zilver, h. ampul 11,7, schaal 22X 10,5 (M 49260' KELK, op cuppa in medaillon voorstelling van Calvarie, [0.-L.-Vrouw en H. Jozef], op voet in reliëf voorstelling van Jezus valt onder het kruis, [Calvarie en Voetwassing], Belgische merken ( ) en JS, zilver en cuppa verguld zilver, h. 28 (M 49258' KRurs, PROCESSIE-, met inscr. Eglise St Jean nr 2, merken : Luik, prinsbisschop François-Charles de Velbrück, Ben niet-geïd. merk, ca. 1770, deels verguld zilver, h. 60 (M 49259' KRurs, PROCESSIE, door atelier van Maredsous, ca. 1960, brons en ivoor, h. 40 (M 49255' KRu1s, TRIOMF-, door Karl Schuberth, van Kranenburg, ca. 1960, corpus in platen op houten kruis, h. ca. 225 (M 49245' KRUISBEELD, ca. 1960, corpus brons op houten kruis, h. 64 (M 49249' KRUISBEELD, op voet, door Willie Ceyssens, van Hechtel ca. 1960, metaal, h. 69,5 (M 49265'76) (cf. ook VER LICHTING, KANDELAAR (1 van 4)). DOOPVONT ca. 1960, steen met metalen deksel, h. 154 (M 49263'76) (cf. ook INTERIEUR, Alg. gezicht doopkapel en GLASRAAM). GLASRAAM - in westgevel, door Michel Martens, van Sint- ndries Brugge, met niet-figuratieve voorstelling, ca (M 49243'76) (cf. ook INTERIEUR, Alg. gezicht naar de ingang). - in doopkapel, door Michel Martens, van Sint-Andries Brugge, met voorstelling van Zon en votiefopschrift, ca (M 49263'76) (cf. ook INTERIEUR, Alg. gezicht doopkapel en DOOPVONT). 22

25 HUISHOUDEN (KRUIK EN) KRUIKJE door 'atelier van Abdij Egmont, klooster Lioba, met voorstelling van Apostelen, ca. 1960, ceramiek, h. 31 (M 49257'76) (cf. ook '(SCHAAL EN) SCHOTEL). (SCHAAL EN) SCHOTEL door atelier van Abdij Egmont, klooster Lioba, ca. 1960, ceramiek, diam. 42 (M 49257' 76) (cf. ook (KRUIK EN) KRUIKJE). KOORLEZENAAR - door Willie Ceyssens, van Hechtel, ca. 1960, smeedijzer, h. 140 (M 49266' - door Willie Ceyssens, van Hechtel, ca. 1960, metaal (M 49253' SCHILDERIJ door Wallaert, Verheerlijking van het H. Hart door de volkeren, get. o.r., 1932, doek, ca. 180X210 (M 49262' HASSELT KANDELAAR (1 van 4) door Willie Ceyssens, van Hechtel, ca. 1960, metaal, h. 22 (zonder pin) (M 49265'76) (cf. ook CUL TUSOBJECT, KRUISBEELD). KANDELAAR, Paas-, door Willie Ceyssens, van Hechtel, ca. 1960, geelkoper en aluminiumlegering, h. 140 (M 49246' KERK SINT-LAMBERTUS (Kmwrr) De neogotische kerk werd gebouwd door architect Ulrix, van Tongeren in Het is een driebeukig bedehuis in baksteen met sierelementen in natuursteen, bestaande uit een voorportaal, een schip van drie traveeën, een transept, een koortravee met twee zijkapellen en een veelhoekige absis. Boven de viering bevindt zich een dakruitertje., Beeld door R. Owzareck, uit het atelier van Maredsous, H. Jozef met Maria en Duif als symbool van de H. Geest, ca. 1960, ceramiekplaten, h. ca. 400 (M 49250' Beeld door R. Owzareck, uit het atelier van Maredsous, 0.-L,.-Vrouw met Kind, get. o.r., ca. 1960, ceramiekplaten,' h. ca. 400 (M ' Beeld door Temmerman en Victor Van Overmeire, H. Hart, ca. 1960, brons, h. ca. 500 (M 49244' Beeld, H. Christoffel, ca. 1920, hout, h. 126 (M 49256' Beeld, 0.-L.-Vrouw met Kind, ca (?), hout, h. 130 (M 49254' Beeldengroep, Boodschap van Engel Gabriël aan Maria, ca. 1960, brons, h. Engel Gabriël 60, h. Maria 50 (M 49267' VERLICHTING GODSLAMP door Willie Ceyssens, van Hechtel, ca. 1960, geelkoper en aluminiumlegering, h. 88 (M 49252' KANDELAA.R (3 van 6) door Willie Ceyssens, van Hechtel, ca. 1960, geelkoper en aluminiumlegering, h. 93 (M 49247' KANDELAAR (1 van 6) door Willie Ceyssens, van Hechtel, ca: 1960, geelkoper en aluminiumlegering, h. 27 (M 49248' EXTERIEUR Partieel gezicht Z.-W. (M ' INTERIEUR Alg. gezicht naar het koor (M '76), naar het W. (M '76) ; partieel gezicht naar het koor (M 63630' 70, reprod. naar prentkaart). BIECHTSTOEL - in transept N., met op deurstijlen twee treurende Er:igelenhermen, op rugbeschot Duif in stralenkrans als symbool van de H. Geest, boven zijopeningen symbolen van de Dood, berk. van Augustijnerklooster te Hasselt (?), m. xvne, eik (M ' - in transept Z., XIXe, eik (M ' CULTUSOBJECT KELK door gebroeders Dehin, van Luik (volgens inscr.), met schenkingsinscr. van Hendrik, Catharina, Jozef, Alfons en Florentina Vos aan hun vriend Hendrik Dekens, 2e h. XIXe, neogotisch (niet gefotografeerd). MONSTRANS, Cylinder-, met onder gotisch baldakijntje beeld van H. Hart in Stralenkrans, naast cylinder l. beelden van Engel en H. Jozef, r. 0.-L.-Vrouw met Kind 23

26 HASSELT en Engel, 2e h. xrxe, neogotisch, verguld en sierstenen, h. 67 (M ' GLASRAAM - in transept N. door atelier van Louis Van Der Essen, van Roermond, met voorstelling van H. Sacrament aanbeden door Engelen, Instelling van H. Eucharistie, wapenschilden van de gemeenten Lummen, Kiewit en Koersel, met schenkingsopschrift van pastoor Hermans en zijn zuster, get. o.r., 1957 (M ' - in transept Z., door atelier van Louis Van Der Essen, van Roermond, met voorstelling van Symbolen van 0.-L. Vrouw, Harp met Duif als symbool van de H. Geest, Roos zonder doornen, Ster der Zee, en 0.-L.-Vrouw Onbevlekte Ontvangenis, vertrapt de Slang, vereerd door het volle, met wapenschilden van de stad Hasselt en van Paus Pius xn, met ged. schenkingsopschrift van weldoeners 1957 (M ' - in zijkapel N. van koor, door atelier van Louis Van Der Essen, van Roermond, met voorstelling van Ontwijding van H. Hostie terwijl de priester van Viversel een zieke bijstaat, met ged. schenkingsopschrift van Bood van het H. Hart 1957, get. o.r., met voorstelling van het Wonder van de schapen tijdens de overbrenging van het H. Sakrament van Mirakel naar de abdij van Herkeorode, met opschrift over het tafereel (M ' KRUISWEG (1 van 14 staties), herk. van het College te Hasselt, e. XIXe, doek, 50 X 60 : Jezus valt voor de eerste maal onder het kruis (M ' SCHILDERIJ Laat de kinderen tot mij komen, Calvarie, H. Hart verschijnt aan H. Margareta Maria Alacoque, beschilderd retabel van zuidelijk zijaltaar, 2e h. xixe, paneel, 120 x 185 (M ' Beeld door atelier van Priorij Regioa Pacis te Schotenhof, 0.-L.-Vrouw met Kind, 1966, blauwe arduin, h. 120 (M ' TEXTIEL BORDUURWERK door atelier van Priorij Regina Pacis te Schotenhof, met voorstelling van H. Lambertus, 1967, 128 x 76 (M ' BORDUURWERK door atelier van Priorij Regina Pacis te Schotenhof, met voorstelling van H. Lutgardis, 1967, 125 x 52 (M ' VERLICIITING KANDELAAR (2 van 4), berk. van Sint-Quintinus en 0.-L. Vrouwekerk te Hasselt, 2e h. xvrre, geelkoper, één met op voet inscr. op naam van Anna (M ' HERK-DE-STAD KERK ÜNBEVLEKTE ÜNTVANGENIS (SCHAKKEBROEK) De neogotische kerk werd gebouwd in Het driebeukige gebouw in baksteen met sierelementen in natuursteen bestaat uit een schip van vier traveeën, een transept en rechthoekig afgesloten koor met twee zijkapellen. De toren bevindt zich in de noordwestelijke hoek. 24 EXTERIEUR Alg. gezicht N.-W. (M '77). INTERIEUR Alg. gezicht naar het koor (M '77), naar het doksaal (M '77). ALTAAR Hoofd-, met op retabel twee Engelen, retabel voorstellende Offer van Abraham, Calvarie en Offer van r

27 HERK DE STAD Melchisedek, op altaartafel Jezusmonogram, ca. 1900, bouten retabel op natuursteen en marmeren tafel (M '77) (cf. ook GLASRAAM, in koor). CULTUSOBJECT KELK, merken : gekroonde HE, le kw. xvme, zilver, b. 24,5 (M '77). KRUISBEELD, op voet, op zijarmen beeldjes van Maria en Johannes, xxxe, geelkoper, h. 37 (M '77). MONSTRANS, Stralen-, met Duif als symbool van de H. Geest, God de Vader met wereldbol, op voet in reliëf kruis, merken : gekroonde V (?) X en niet-geïd. merk, b. xxxe, zilver, h. 58 (M '77). KERK 0.-L.-VROUW GEBOORTE (DONK) De klassicistische kerk werd gebouwd in 1752 onder het bewind en met de steun van Josephus van Herck, abt van Sint-Truiden. Ze werd vergroot in 1895 en hersteld tijdens de Tweede Wereldoorlog. Het is een éénbeu kig bedehuis met een torentje boven de gevel, een schip van drie traveeën, een transept en diep koor met halfronde absis. Aan weers zijden van het koor bevindt zich een sacristie ruimte. Het materiaal is baksteen en sierele menten in natuursteen. EXTERIEUR GLASRAAM - in koor, door Steyaert, ca. 1909, met voorstelling van Engel, H. Johannes de Doper, Profeet (?), voorstelling van Godshand, 0.-L.-Vrouw met Kind, niet-geïd. figuur, voorstelling van Engel, H. Johannes evangelist en Hei lige(?) (M '77) (cf. ook ALTAAR, Hoofd-). - in transept N., door Steyaert, ca. 1909, met voorstel ling van H. Lodewijk koning met wapenschild, voor stelling van H. Lutgardis (?) met wapenschild (M ' - in transept Z., door Steyaert, ca. 1909, met voorstelling van heilige bisschop met wapenschild, voorstelling van H. Antonius van Padua met wapenschild (M '77). SCHILDERIJ door F. Pringels, beschilderd retabel met voorstelling van Gelukzalige Amandina va.n Schakkebroek tussen het Chinese volk, Gelukzalige Amandina van Scbakkebroek staande voor het kruis, Vlaamse kinderen bidden voor gelukzalige Amandina van Schakkebroek get. en ged. o.r., 1944, doek (A '44 ; M '77). Beeld, Piëta, 1602, gepolychr. bout (A 85729'44), in profiel r. (A 85728'44) ; detail : hoofd van 0.-L.-Vrouw (A 85730'44). Alg. gezicht Z. (A ' vóór 1940), Z.-W. (M ' INTERIEUR Alg. gezicht naar het koor (M '76), naar het doksaal (M ' ALTAAR Zij-, Z., boven fronton kruis in stralenkrans, in fronton Godsoog in stralenkrans, op fries wapenschild, altaarstuk met voorstelling van Calvarie met aan de voet van het kruis HH. Catharina van Alexandrië en Niko laas van Myra, op tabernakeldeurtje Hostiedragende kelk, m. xv1t1e, deels verguld hout (A 81510'45) (cf. ook SCHILDERIJ). ALTAAR, Hoofd-, met beeld van Jezus aan het kruis, retabel voorstellend Offer van Abraham, Stralen monstrans en Maaltijd met Emmaüsgangers, op taber nakeldeur Hostiedragende kelk, 2e h. xvme, deels verguld hout (M ' ALTAAR, Zij-, N., boven fronton kruis in stralenkrans, in fronton Mariamonogram en hart in stralenkrans, altaarstuk voorstellende God de Vader en Duif als sym bool van de H. Geest te midden van Engeltjes ervoor beeld van liggende 0.-L.-Vrouw met Kind, 2e h. xvme, deels verguld hout (M ' ALTAAR, BIECHTSTOEL (1 van 2) in schip, m. xvme, deels vergulde eik (M '

28 HERK DE STAD BLAZOEN WAPENSCHILD, in gevel W., van Josephus van Herck, abt van Sint-Truiden, met wapenspreuk en datum 1752, natuursteen (A 81502'45). CULTUSOBJECT AMPULLEN (EN SCHAAL), xrxe (?), zilver (?), h. 12 (M ' KELK, in voet gegraveerd leliekruis, merken : gekroonde IF, xvme, zilver, h. 24,5 (M ' Ka..K, op voet in reliëf voorstelling van Jezus valt onder het kruis en Jezus ontmoet zijn moeder, op siercuppa in medaillon o.a. voorstelling van 0.-L.-Vrouw, Belgische merken ( ), H. en niet-geïd. merk, zilver, h. 27,7 (A 81512'45). KRUIS, PROCESSIE-, xvme, geelkoper, h. 74 (M ' MONSTRANS, Stralen-, met Duif als symbool van H. Geest, Lam van Apocalypsis en onder lunula twee Engelen in verering, op voet proefsteek, op zon Belgische merken ( ) en JD, voet xvme, zilver (M Poos, XIXe, zilver, h. 10,5 (niet gefotografeerd). RELIEKHOUDER van H. Kruis, merk : gekroonde FS, met ged. inscr. S.R.A.C. Jacob G.S. 1739, zilver met sierstenen, h. 30,3 (M ' RELIEKHOUDER, in vorm van monstrans, b. xixe, verzilverd koper (?), h. 29 (M ' WIEROOKSCHEEPJE, Belgische merken ( ) en B, zilver, 10,7 x 17,5 (M '76) (cf. ook WIEROOKVAT). WIEROOKVAT, Belgische merken ( ) en B, zilver, h. 28 (M '76) (cf. ook WIEROOKSCHEEPJE). DECORATIE DEUR, BINNEN-, 2e h. XVIe, eik (A 81503'45). LAMBR!ZERlNG, in koor, m.,xvme, eik (M ' DOOPVONT met maskers op vier hoeken, xue, blauwe hardsteen, h. 96 (A 81504'45) ; details : zijde van kuip met hoekmaskers en monsterfiguren (A 81506'45), zijde van kuip met hoekmaskers en bladornamenten (A 81505'45). GLASRAAM in koorabsis, met voorstelling van Calvarie, xixe (M ' GRAFMONUMENT Grafsteen van Joannes Reinier Voskens (t 1744), pastoor, en zijn broer en opvolger Godefried Reinier Voskens (t 1761?), met wapenschild van de overledenen, blauwe hardsteen, 147 x 84 (A '45). Grafsteen (ext.) van Franciscus Vansighen, pastoor (t 1854), arduin (M ' KAST SACRISTIEKAST, benedenstuk met vijf deuren, opstaand bovenstuk met vier laden en vier deuren, voorzien van spiegel, m. xvme, eik (M ' KLANK KLOK door A. L. Van Aerschodt-Van den Gheyn, van Leuven, toegewijd aan H. Donatus onder het peterschap van Martinus Vliegen en. Barbara de Corswarem (volgens opschrift), met voorstelling van H. Donatus van Münstereifel, ged. 1833, brons, diam. 50 (waarschijnlijk niet meer ter plaatse) (A 42203'43) ; detail : zijde met voorstelling van H. Donatus van Münstereifel (A 42204' 43). ORGEL, -kast en tribune, m. xvme, deels verguld hout (M ' KOORLEZENAAR voet xvme, blad recent, deels beschilderd hout, h. 145 (M ' KRUISWEG (1 van 14 staties), 2e h. xixe, doek, 90X63 : Jezus ontmoet de dochters van Jeruzalem (M ' OFFERANDE OFFERBLOK, 2e h. xvme, deels vergulde eik, h. 78 (M PREEKSTOEL m. xvme, deels vergulde eik (niet gefotografeerd). 26

29 RUSTMEUBEL BANK (EN BANKJE) (2), 1 zitbank en 1 knielbank, 2e h. xvme, eik, zitbank, 95X272, knielbank 84X265 (M ' BIDSTOEL, omgewerkt tot biechtstoel voor hardhorigen, xvme, eik, h. 146 (M ' BIDSTOEL, 2e h. xvme, eik, 85X70 (M ' HERK-DE- STAD PROCESSIELANTAARN (1 van 2), XIXe, verzilverd metaal, h. 37 (M ' WATER LAVABO, -kastje, m. xvme, geelkoperen fontein, bekken in arduin, kastje in hout, tot. h. 166 (M ' SCHI LDERIJ - Calvarie met aan de voet van het kruis HH. Catharina van Alexandrie en Nikolaas van Myra, altaarstuk van zuidelijk zijaltaar, m. xvne, doek (A 81510'45) (cf. ook ALTAAR, ALTAAR, Zij-, Z.). - Aanbidding van de herders, b. xixe, doek, ca. 230 x 165 (M ' - God de Vader en Duif als symbool van H. Geest, altaarstuk van zijaltaar N., b. XJXe, doek (A 81507'45 ; A ' z.d.). Beeld, H. Hubertus, xvrue, gepolychr. hout, b. ca. 85 (in restauratie) (niet gefotografeerd). Beeld, 0.-L.-Vrouw met Kind, liggend voorgesteld, xvme, gepolychr. hout, h. 120 (A 81508'45) ; detail : buste van 0.-L.-Vrouw en Kind (A 81509'.45). TAFEL CREDENSTAFEL, b. XIXe, eik, 73 x 70 X 44 (M ' UURWERK KLOKKEKAST, met uurwerk door E. Michiels, van Mechelen (volgens opschrift), xrxe, eik (M ' VERLICHTING GODSLAMP, xxxe, verzilverd metaal, h. 60 (niet gefotografeerd). KAl\'DELAAR (2), ca. 1800, geelkoper, h. 26 (M ' KANDELAAR, Paas-, XJiXe, witgeschilderd hout, h. 144 (M ' LICHTARM (1 van 2), xvme, geelkoper, h. 51 (M ' LICHTARM (1 van 2), xvrrre, geelkoper, h. 52 (M ' KERK SINT-MARTINUS De kerk is het resultaat van verschillende bouwcampagnes. Het is een driebeukig bedehuis in baksteen met sierelementen in natuursteen, met ingebouwde westertoren, een schip van vier traveeën, een transept en een koor met veelhoekige absis. Aan de noordzijde van het koor bevindt zich een kapel, aan de zuidzijde een sacristie. Het koor, de noorderdwarsbeuk en de kapel dateren van de zestiende eeuw. De zuiderdwarsbeuk werd aangebouwd door architect J aminé, van Hasselt, in 1846, het schip, de toren en de sacristie in Het geheel werd beschadigd in 1940 en hersteld tijdens de oorlog. EXTERIEUR Alg. gezicht N.-W. (A 90223'45). INTERIEUR Alg. gezicht naar het koor (M 20814'68), naar het doksaal (M 20815'68). ALTAAR ALTAAR, Zij-, N., portiekaltaar met bovenaan lantaarnvormig stuk waarop voorstelling van Hostiedragende kelk aan weerszijden ervan Engel met passiewerktuig (?), in portiek beelden van Mozes, Verrezen Christus met kruis en Melcbisedek (?), berk. van klooster van paters Beggaarden te Diest, 1767, gemarmerd en beschilderde steen (A 90193'45). ALTAAR, in kapel, met beeld van 0.-L.-Vrouw, op predella voorstelling van Lam van Apocalypsis op het 27

30 HERK-DE-STAD kruis, op tabernakeldeur ciborie, op altaartafel Mariamonogram, m. xvme, verguld en beschilderd hout (M 20820'68). ALTAAR, Zij-, Z., portiekaltaar, toegewijd aan H. Jozef, met altaarstuk voorstellend H. Jozef met Jezuskind, op predella Hostiedragende kelk, 2e h. xvme, gemarmerd hout (M 20827'68) (cf. ook SCHILDERU). BIECHTSTOEL - in zijbeuk N., op fries Passiewerktuigen, le h. xvme, eik (M 20817'68). - in zijbeuk Z., op fries Passiewerktuigen, le h. xvme, eik (M 20830'68). - in transept N., op deurtje trofee met sleutels van H. Petrus apostel, bekroond met medaillon waarin buste van H. Petrus apostel, 2e h. xvme, eik (M 20829'68). - in transept Z., op deurtje trofee van symbolen van de Goddelijke Deugden, bekroond met medaillon waarin buste van H. Maria Magdalena, 2e h. xvme, eik (M 20819'68). COMMUNIEBANK voorstelling van Ciborie, Tafel met toonbroden, Lam van Apocalypsis, Ark des Verbonds en Hostiedragende kelk afgewisseld met smalle panelen waarop trofees van cultusvoorwerpen, 2e h. xvme, eik, opstelling gewijzigd (A 90195'45). KRUISBEELD, afk. van preekstoel, xvme, kruisarmen vernieuwd, hout, h. 30 (M 20818'68). MONSTRANS, Stralen-, met Duif als symbool van H. Geest, God de Vader met wereldbol, aan weerszijden van lunula Engel in verering, onder lunula Lam van Apocalypsis, op greep medaillons met voorstelling van buste van H. Petrus apostel, 0.-L.-Vrouw en Christus, op voet medaillons met voorstelling van de Goddelijke Deugden, xrxe (?), zilver, h. 73,5, diam. voet 22 x 19,3 (M 20840'68). DECORATIE SPIEGEL, met voorstelling in medaillon van Jezus valt onder het kruis en in het midden Jezus aan het kruis, met ged. eigendomsopschrift op naam van Buggeners, pastoor van het distrikt Herk 1804, beschilderd, 40X25 (M 20836'68). STUC, plafond transept N., met voorstelling van Stralenmonstrans, en niet-geïd. wapenschild, m. xvme, verguld en beschilderd (M 20846'68). STUc, plafond transept Z., met voorstelling van Stralenmonstrans, m. xrxe, stijl Lod. xv, verguld en beschilderd (M 20833'68). HUISHOUDEN AQUAMANILE, xve (?), geelkoper (A 90204'45). CULTUSOBJECT CIBORIE, op voet en bovenop deksel.kruisbeeldje, met ged. schenkingsinscr. op naam van De Laet, cellebroeder van Antwerpen, aan de Cellebroeders van Hasselt 1712, niet-geïd. merk, ca. 1700, zilver, g. 43,3 (M 20837'68). KELK, op siercuppa in medaillons voorstelling van de Goddelijke Deugden, op voet voorstelling van Koperen Slang, Abraham offert!zaak, Calvarie, merken : Antwerpen, gekroonde 68 en niet-geïd. merk, 1768, verguld zilver, h. 29,5 (M 20838'68). KELK, in voet gegraveerd kruis, met ged. eigendomsinscr. op naam van J. L. Swennen, pastoor te Herk-de-Stad 1799, zilver, h. 23 (M 20839'68). KRUISBEELD, op voet, kruis rust op wereldbol waarrond Slang kronkelt en waarop doodshoofd staat, rondom voorstelling van symbolen van de Evangelisten, xvue, eik, h. 148 (M 20825'68) ; detail : voet met symbolen van de Evangelisten (A 90197'45). KAST SACRISTIEKAST, lage zesdeurskast tussen twee hangkasten, e. xvme, eik (M 20834'68). KLANK ALTAARCARILLON, met Kruis, Jezusmonogram en hart, xvme (?), geelkoper, diam. 16,5 (M 20845'68). KLOK, geschonken door de burgers van Herk-de-Stad, 1769, brons (waarschijnlijk niet meer ter plaatse), zijde met voorstelling van 0.-L.-Vrouw met Kind (A ' 43 ; A 42805'43). KLOK door Alpbons Beullens, van Leuven, onder het peterschap van Vitalis Braems en Maria Weyens, toegewijd aan H. Martinus (volgens opschrift), ged brons, h. 60, diam. 55 (waarschijnlijk niet meer ter plaatse), zijde met voorstelling van H. Martinus en Jezus aan het kruis (A 42205'43 ; A 42206'43). 28

31 KOORGESTOELTE (1 van 2), in noordzijde van koor, vier zitplaatsen, xvme, eik (M 20822'68). OFFERANDE (SCHAAL EN) SCHOTEL, op bodem voorstelling van de Bekoring van Adam en Eva, op rand Honden jagend achter hert en everzwijn, xvre, geelkoper (A 90203'45). PREEK STOEL tegen klankbord Duif als symbool van de H. Geest, op kuip in relief voorstelling van symbolen van de Evangelisten, Ie h. xvme, eik (A 90194'45). RETABEL RETABELFRAGMENT, Graflegging 2e h. xve, eik, 56 x 30 x 20 (A 90205'45), zijaanzicht van r. (A 90206'45), zijaanzicht van 1. (A 90207'45) ; details : buste van Heilige Vrouw (A 90208'45), H. Maria Magdalena (A 90209'45). RETABELFRAGMENT, Boom van Jesse, b. xv1e, eik, 44 x 48 (A 90210'45). RUSTMEUBEL KooRZITMEUBEL, 1 zetel en 2 stoelen, b. xrxe, witgeschilderd en verguld hout met rood fluweel (M 20832'68). SCHILDERIJ - Aanbidding van de herders, 2e h. xvue, doek, 140X80 (M '68). - H. Jozef met Jezuskind, altaarstuk van zijaltaar Z., b. xvme, doek (M 20827'68) (cf. ook ALT AAR, ALTAAR, Zij-, Z.). - H. Familie met H. Johannes Nepomucenus, en marteldood van de heilige, o.l. wapenschild en naam van Carolus Josephus Baron Decoenen, Heer van Grunsooret en Solnitz in Bohemen (?), xvme, doek, 120 x 170 (M ' 68). - Kruisopricbting, xvme, doek, ca. 210 X 140 (M 20831' 68). Reliëf, Mantelmadona, 0.-L.-Vrouw beschermt Kerkgemeenschap of H. Ursula met gelovigen onder baar mantel, m. xv1e, Mechels atelier, albast, deels verguld (niet meer ter plaatse) (A 90196'45). Beeld, Jezus aan het kruis, xve (?), gepolychr. bout, b. 92 (M 20828'68). HERK DE STAD Beeld, Sint-Anna te Drieën, m. xv1e, gepolychr. bout, h. 69 (A 90199'45). Beeld, Jezus aan het kruis, 2e h. xv1e (?), gepolycbr. bout (A 90202'45). Beeld, Christus op de koude steen, e. xv1e (?), gepolychr. bout, h. 177 (A 90200'45) ; detail : hoofd (A '45). Beeld, H. Barbara, e. xvne, gepolychr. bout, h. 60 (A 90198'45). TAFEL CREDENSTAFEL, m. xvme, beschilderd bout met wit marmeren blad (M 20824'68). VERLICHTING KANDELAAR (2), e. xv1e, geelkoper, h. 21,5 (M 20842'68). KANDELAAR (2), xvne, geelkoper, h. 40 (M '68). KANDELAAR (2), m. xvne, geelkoper, h. 41,5 (M 20844' 68). KANDELAAR (2), m. xvne, geelkoper, h. 38 (M 20843'68). KANDELAAR (3 van 6), e. xvne, geelkoper, h. ca. 90 (M 20823'68). LICHTARM (1 van 2), ca. 1700, geelkoper, h. ca. 80 (M 20826'68). WATER LAVABO, Leeuwekop en bekken, xvme, arduin en zwart marmer, tot. h. 105 (M 20835'68). KAPEL OP HET KERKHOF (DONK) Het bakstenen gebouwtje dateert van de achttiende eeuw. INTERIEUR Alg. gezicht (M '76) (cf. ook ALTAAR en SCULP TUUR, Beeld, Jezus aan het kruis). ALTAAR met op tafel voorstelling van brandend hart met kruis in stralenkrans, xvme, beschilderd hout (M '76) (cf. ook INTERIEUR, Alg. gezicht en, Beeld, Jezus aan het kruis). Beeld, Jezus aan het kruis, corpus Ie h. xvre, kruis recent, gepolychr. hout, b. corpus 87 (M '76) (cf. ook INTERIEUR, Alg. gezicht en ALTAAR). 29

32 KERMT KERK H. MAAGD MARIA De klassicistische kerk werd gebouwd door architect Bartholomeus Digneff e, van Luik omstreeks 1777 en vergroot door architect Martens, van Stevoort in Ze heeft een vrijstaande westertoren met een basis in ijzersteen van de dertiende eeuw en een schacht in baksteen af gewisseld met zandsteen van de vijftiende eeuw. Het driebeukige schip telt vijf traveeën dan volgt een transept, een koor met twee zijkapellen en een halfronde absis. EXTERIEUR Alg. gezicht Z. (A 37926'43) ; partieel gezicht Z. (A 74236'44), basis en schacht van de toren vanuit het Z.-W. (A 37927'43). INTERIEUR Alg. gezicht naar het koor (M '76), naar het doksaal (M ' ARCHITECTUUR (detail) TRAP, naar het doksaal, xvne (?), hout (M ' BIECHTSTOEL - in zijbeuk N., bekroond met fronton waarin Godsoog in stralenkrans, e. xvme, eik (M ' - in zijbeuk N., bekroond met fronton waarin Jezusmonogram, e. xvme, eik (A '44). - in zijbeuk Z., bekroond met fronton waarin Mariamonogram, e. xvrne, eik (M ' - in zijbeuk Z., bekroond met fronton waarin Duü in stralenkrans als symbool van de H. Geest, e. xvme, eik (M ' COMMUNIEBANK e. xvme, eik (niet meer in gebruik) (M ' 30 CULTUSOBJECT AMPULLEN (en -schaal), Belgische merken ( ) en JV, zilver, h. 16,3 (M ' KELK, merken : Maastricht, jaarletter R, meestermerk HB en klaverblad (?), met ged. schenkingsinscr. op naam van Delhogoe 1752, zilver, h. 22,5 (A '44). KELK, xvme (?), verguld metaal, h. 22,5 (M ' KELK, op voet kruis tussen twee Engelen, met ged. schenkingsinscr. op naam van Baron de Stockheim, voorzitter van Broederschap van H. Kruis te Kermt 1815 zilver (?), h. 26 (M ' KELK, op knoppen van greep letters van J ezusmonogram, met ged. schenkingsinscr. op naam van familie Pollenus aan de kerk van Kermt 1903, neogotisch, verguld zilver (?), h. 24 (M ' KRUIS, PROCESSCE-, op knop voorstelling van de Evangelisten, m. xvrne, geel- en roodkoper, h. 52 (M ' MONSTRANS, Stralen-, met Duif als symbool van de H. Geest, aan weerszijden van lunula Engel in verering, op voet wapenschilden, merken : Luik, Joseph Clemens van Beieren, jaarletter A, 1711, D, ged (volgens inscr.), zilver, h. 61,5 (A 74250'44). PAX, afk. van pateen xvme (?), kruisbeeldje met nietgeïd. merken, xrxe, zilver, h. 14,4 (M ' RELIEKHOUDER, kruis op voet en obelisken (2), ca. 1700, hout en glas, h. kruis 110, h. obelisken 92 (M ' RELIEKHOUDER, in vorm van stralenmonstrans, met wijdingsinscr. aan H. Trudo, proefsteek (2), e. xvme, zilver, h. 26 (M ' RELIEKHOUDER (2), kast met relieken berk. van Abdij van Herkenrode, kast xixe, eik, h. 155 (M '76), (M ' WIEROOKSCHEEPJE, Belgische merken ( ) en JV, zilver, 13 X 17 (M ' WIEROOKVAT, Belgische merken ( ) en JV, zilver (niet gefotografeerd). WDWATEREMMER, m. xrxe, geelkoper, h. 51 (M '

33 DOOPVONT 2e h. xixe, geelkoper, h. 16,5 (M ' GLASRAAM in zijkapel Z., met voorstelling van H. Alfonsus, alliantiewapens en spreuk van familie Vilegas (?), XIX.e (M ' GRAFSTEEN Grafkruis (ext.) van Pastoor Renerus (t 1778), met onderaan gegraveerd doodshoofd, hardsteen (M ' Grafkruis (ext.) van Pastoor Petrus Timmermans (t 1811), met bovenaan in reliëf Jezusmonogram, hardsteen (M ' KAST KASTJE, Hang-, xvme, eik met marmeren blad, 93 x 63 (M ' KLANK KLOK, gegoten door P. Boitel, toegewijd aan H. Lambertus, geschonken door de gelovigen van Kermt onder het peterschap van Eugenius Hyacinthus, Jos. Franc. Pollenus en Maria Wilhelma Palmers (volgens opschrift), 1806 (?), brons, diam. 120 (waarschijnlijk niet meer ter plaatse) (A 42209'43 ; A 60405'44) ; details : zijde met voorstelling van H. Lambertus (A 42207'76), soldaat (?) (A 42208'43). KLOKJE, HANG-, herk. van kasteel van Stockhem, gegoten in 1826 (volgens opschrüt), brons met smeedijzeren bangste! uit xxe, h. 22 (M ' OROEL, -kast en tribune :,mee, hout (M ' KRUISWEG (14 staties) door Luigi Morgari, xixe, doek, 78 x 55 : Jezus wordt door Pilatus veroordeeld, get. o.l. (M '76), Jezus wordt met het kruis beladen, get. o.r. (M ' 76), Jezus valt voor de eerste maal onder het kruis (M '76), Jezus ontmoet zijn moeder, get. o.r. (M '76), Simon van Cyrene helpt Jezus' kruis dragen, get. o.l. (M '76), Jezus ontmoet Veronika (M '76), Jezus valt voor de tweede maal onder het kruis (M '76), Jezus ontmoet de dochters van Jeruzalem (M '76), Jezus valt voor de derde maal onder het kruis (M '76), Jezus wordt van zijn klederen beroofd (M '76), Jezus wordt op het kruis KERMT genageld (M '76), Jezus sterft op het kruis (M '76), Maria ontvangt Jezus' lichaam op haar schoot (M '76), Jezus wordt in het graf gelegd, get. o.l. Luigi Morgari en C. Bossari (M ' PREEKSTOEL met tegen klankbord Duif als symbool van de H. Geest, 2e h. xvme, eik (A 74242'44). RUSTMEUBEL STOEL (2), op bovenleuning in reliëf kruik in medaillon, ca. 1800, hout met fluweel, h. 88 (M ' SCHILDERIJ - Vlaamse School, H. Johannes de Doper in bloemenkrans, e. xvne, doek, 95 x 70 (M ' - Vlaamse School, H. Maria Magdalena in bloemenkrans, e. xvne, doek, 95 x 70 (M ' - H. Paulus apostel, b. xvme(?), doek, 180X70 (M ' - H. Petrus apostel, b. xvme (?), doek, 180 X70 (M ' Beeldengroep, Calvarie, ca. 1500, hout, h. Jezus aan het kruis ca. 170, Maria en Johannes resp., h. ca. 110 (A 37928'43 ; A 74237'44) ; details : beeld van Maria (A 74239'44), H. Johannes evangelist (A 74240'44), hoofd van Jezus aan het kruis (A 74238'44). Beeld, 0.-L.-Vrouw met Kind staande op draak, afk. van Marianum, b. xvre, gepolychr. hout, h. 170 (A 74244'44). Beeld, Sint-Anna te Drieën, b. xvre, gepolychr. hout (gestolen in 1943) (niet gefotografeerd). Beeld, H. Barbara, 2e h. xv1e, gepolychr. hout, h. 95 (A 74246'44) ; details : hoofd (A 74247'44), hoofd in profiel r. (A 74248'44). Beeld (2), Engel in aanbidding, xvme, witgeschilderd lindehout, h. 56 (niet meer ter plaatse) (niet gefotografeerd). Beeld, H. Jozef, Xlxe, gepolychr. hout, h. 170 (M ' Beeld, Sint-Anna te Drieën, copie naar xv1e eeuws beeld, ca. 1944, hout, h. 80 (A 74245'44 ; M ' 31

34 KERMT TAFEL CREDENSTAFEL, sierstuk met drakenfiguren en doedelzak, poten met hermenfiguren, 2e h. xvne, wit en verguld hout, marmeren blad, 82X 120X46 (A 74243'44). TEXTIEL K.AzuIFEL, e. xvrne, paars damast en gouddraad (A 74249'44). VERLICHTING KANDELAAR (2), e. xvne, geelkoper, b. 51,5 (niet gefotografeerd). PROCESSIELANTAARN (1 van 2), e. xvrne, zilver (?), b. 98 (A 74252'44). KERK 0.-L.-VROUW BOODSCHAP (SPALBEEK) De neoromaanse kerk werd gebouwd door architect Jaminé, van Hasselt in Het is een éénbeukige kerk in baksteen met sierelementen in natuursteen, met halfingebouwde westertoren, een schip van vier traveeën en een koor in klaverbladvorm. De doopkapel bevindt zich aan de noordzijde van de toren. EXTERIEUR Alg. gezicht Z.-W. (M ' INTERIEUR Alg. gezicht naar het koor (M '76), naar het doksaal (M ' ALTAAR Hoofd-, met in nissen beeldjes van Heiligen, op tabernakeldeur Hostiedragende kelk met op de achtergrond een kruis tussen Druiventrossen, Pelikaan die zijn jongen voedt tussen Alfa en Omega, op altaartafel in medaillon H. Aanschijn, ca. 1900, witte steen (?), tabernakeldeur in koper (?) (M ' 32 BIECHTSTOEL - in zijbeuk N., bekroond met symbolen van Goddelijke Deugden en Pauselijke waardigheidstekens, b. XIXe, eik (M ' - in zijbeuk Z., op fronton in reliëf voorstelling van buste van Christus als Goede Herder, boven zijopeningen beelden van zittende Engelen, ca. 1890, eik (M ' CULTUSOBJECT OBORIB-, op voet voorstelling van Aanbidding van de Herders, op siercuppa in medaillons de Goddelijke Deugden, Belgische merken ( ), JV en H, zilver, b. 38,5 (M ' KRUIS, PROCESSIE-, xvme, corpus xrxe (?), verguld en witgeschilderd hout, corpus in metaal, b. 77 (M ' KRurs, TRIOMF, afk. van Calvarie tegen zuidermuur van kapel 0.-L.-Vrouw van Lourdes te Spalbeek, xvre, hóut, h. corpus ca. 95 (M ' KRUIS, TRIOMF-, op kruisarmen Passiewerktuigen, ca. 1800, eik, b. 290 (M ' MONSTRANS, Cylinder-, onder baldakijn beeldje van 0.-L.-Vrouw met Kind, aan weerszijden beeldjes van heilige bisschoppen, b. XIXe (?), verguld metaal met sierstenen, h. 38,5 (M ' MONSTRANS, Stralen-, omringd door Druiventrossen onder lunula Korenaren, xrxe, zilveren stralenkrans op verguld metalen voet, h. 48 (M ' DOOPVONT m. XIXe, rood marmer met geelkoperen deksel, h. 140 (M ' FOLKLORE KUNSTBLOEMEN EN VRUCHTEN (ONDER STOLP), XIXe, in porseleinen vaasjes, resp. h. 47 en 65 (M '76) (cf. ook HUISHOUDEN, VAAS). HUISHOUDEN VAAS (2), xrxe, Brussels porselein (M '76) (cf. ook FOLKLORE, KUNSTBLOEMEN EN -VRUCHTEN (ONDER STOLP).

35 KAST SACRISTIEKAST, lage vierdeurskast met vierdeurse bovenkast, le h. XIxe, eik (M ' PREEKSTOEL op kuip zwaarden en schilden waarop voorstelling van vogel, Lam en Kruis, ca. 1890, natuursteen (?) (M ' SCRIPTA INSCRIPTIE, wijdingssteen boven westportaal, mei: opschrift van wijding van de kerk door Mgr. Doutreloux, ged (volgens chronogr.), zandsteen (M ' Beeld, 0.-L.-Vrouw met Kind le h. xvre, hout, gepolychr. door Claessen in 1945, h. 95 (A 89970'45), rugzijde (A 89971'45) ; detail : hoofd van 0.-L.-Vrouw (A 89972'45). 45). Beeld, H. Jozef met Jezuskind, ca. 1700, thans witgeschilderd hout, h. ca. 125, met polychromie (A 89974'45), witgeschilderd (M ' WATER WIJWATERVAT, met dubbel bekken, herk. van _abdij van Herkenrode, xvue, marmer en blauwe steen, h. 107 (A 89975'45). KAPEL 0.-L.-VROUW VAN LOURDES (SPALBEEK ) Het is een éénbeukig kerkje met hoefijzervormig koor en een dakruiter in het westen. Het koor in.ijzersteen dateert van omstreeks Er werd een eerste deel van het schip in witte zandsteen aangebouwd in en een tweede deel in baksteen in Het torentje dateert van be sacristie die in de negentiende eeuw was aangebouwd aan het koor, werd na de recente restauratie in 1958 terug afgebroken. KERMT EXTERIEUR Alg. gezicht N. (A 85745'44), N.-0. (A 85742'44), Z.-0. (A 85744'44 ; B '59), N.-W. (A 85746'44). INTERIEUR Alg. gezicht naar het altaar, vóór restauratie (A 85750'44), na restauratie (B '59 ; M '76), naar het W. (M ' ARCHITECTUUR (detail) BOOG- EN GEWELFAANZET (5), 2e h. XVIIe (?), beschilderd hout (A 85706'44), (A 85743'44), (A '44), (A 85752' 44), met voorstelling van monsterkop (A 85753'44). COMMUNIEBANK cá. 1700, eik (M ' CULTUSOBJECT KELK, met ged. inscr. van broederschap van Franciscus Xaverius, opgericht in België, 1887, zilver en cuppa verguld, h. 23 (M ' DECORATIE MUURSCHILDERING in koorabsis, xve (?), wapenschilden en wijdingskruisen ixvre-xvne (?), gerestaureerd in 1958, 200 x 650, met 1. voorstelling van Genadestoel, HH. Cornelius, Hubertus en Gregorius van Cappadoce, wapenschild, r. met wapenschild, voorstelling van Piëta met H. Johannes evangelist en Passiewerktuigen, HH. Elizabeth van Spalbeek (?), Bemardus van Clairvaux (?) en Gertrudis van Nijvel (?) (B '59) ; details : tafereel l. met voorstelling van Genadestoel, HH. Cornelius, Hubertus en Gregorius van Cappadoce, wapenschild (B '59), Genadestoel (B '59 ; B '59), hoofd van God de Vader (A 85764'44), hoofd van Christus (A 85766'44), HH. Cornelius paus, Hubertus en Gregorius van Cappadoce (B '59), HH. ten halve lijve (A 85757'44), hoofd van H. Cornelius Paus (A 85765'44), hoofd van H. Hubertus, vóór restauratie (A '44), buste van de heilige, na restauratie (B '59), H. Gregorius van Cappadoce, halflijvig voorgesteld (A 85756'44), wapenschild (B '59), kwartier van wapenschild (A 85754' 44), tafereel r. met wapenschild, voorstelling van Piëta met H. Johannes evangelist en Passiewerktuigen, HH. Elizabeth van Spalbeek (?), Bernardus van Clairvaux (?) en Gertrudis van Nijvel (?) (B '59), wapenschild (B '59), Piëta met H. Johannes evangelist en Pas- 33

36 siewerktuigen (B '59), Piëta vóór restauratie (A 85763'44), Lichaam van Jezus (A 85758'44), H. Johannes evangelist (A 85762'44), HH. Elizabeth van Spalbeek(?), Bernardus van Clairvaux (?) en Gertrudis van Nijvel (?) (B '59), HH. Bernardus van Clairvaux (?) en Gertrudis van Nijvel(?) (A 85755'44), H. Elizabeth van Spalbeek (?) (B '59), buste van H. Bernardus van Clairvaux, vóór restauratie (A 85760'44), na restauratie (B '59), H. Gertrudis van Nijvel(?) (A 85759'44). GLASRAAM in noordzijde van schip, met voorstelling van H. Hubertus, XIXe (M '77). aan het kruis (A 85748'44), Maria (A 85749'44), H. Johannes evangelist (A 85767'44). Beeld, H. Paulus apostel, xvue (?), terracotta, h. 85 (M '77). Beeld, H. Petrus apostel, xvne (?), terracotta, h. 80 (M '77). Beeld, H. Rochus van Montpellier, berk. van kerk 0.-L. Vrouw Boodschap te Kermt, xvne, gepolychr. hout, thans witgeschilderd, h. 148, met polychr. (A 89973'45), witgeschilderd (M '77). Beeld, H. Antonius, ca gepolychr. hout, h. 68, tot. h. met portiekje 123 (niet gefotografeerd). KRUISWEG (2 van 14 staties) door H. en Ch. Wauters, m. xixe, doek, 73 X 71 : Jezus wordt door Pilatus veroordeeld, get. o.l. (M '77), Jezus wordt met het kruis beladen, get. o.l. (M '77). SCHILDERU - Vlaamse School, Abraham dient de maaltijd op aan de drie engelen, met ged. schenkingsopschrift op naam van zuster Petronella Swanen 1666, doek, 116 x 163 (B '59). - Maria bezoekt haar nicht Elizabeth, b. xvme, doek, ca. 82X 140 (M '77). - H. Elizabeth van Spalbeek met omlijsting waarop voorstelling van Wegen van de zielen en tekst over gedachtenis van zielen in het vagevuur, xvme (?), koperplaat in houten omlijsting, 91 x 57 (M '77). Beeldengroep (ext.), Calvarie, xv1e, witgeschilderd hout, beeld van Jezus aan het kruis bewaard in kerk 0.-L. Vrouw Boodschap te Kermt, beelden van Maria en Johannes gestolen (A 85747'44) ; details : beeld van Jezus KAPEL 0.-L.-VROUW (ACHTER HET KLOOSTER) Barok zaalkapelletje met dakruitertje in het westen. Gebouwd in baksteen en natuursteen in het begin van de achttiende eeuw. EXTERIEUR Alg. gezicht W. met op fronton Mariamonogram en devo tieopschrift (A 89995'45), N.-W. (A 89994'45). Beeld, 0,-L.-Vrouw met Kind, ca. 1600, gepolychr. hout, h. 52 (A 89996'45), profiel r. (A 89997'45). Beeld, H. Eligius van Noyon, xvne, gepolychr. hout, h. 48 (A 90190'45). Beeld, H. Lambertus van Luik, xvne, gepolychr. hout, h. 46 (A 89999'45). Beeld, H. Rochus van Montpellier, volkskunst, xvne (?), gepolychr. hout (A 89998'45). Beeld, H. Johannes evangelist (?), ca. 1700, gepolychr. hout, h. 42 (A 90000'45). ( 34

37 KURINGEN î ( KERK SINT-AMANDUS (STOKROOIE) De neoklassicistische kerk werd gebouwd in Het is een bedehuis in baksteen met sierelementen in natuursteen met een ingebouwde westertoren, een driebeukig schip van drie traveeën, een koortravee en halfronde absis. EXTERIEUR Alg. gezicht N.-W. (M ' INTERIEUR Alg. gezicht naar het koor (M '76), naar het doksaal (M ' BIECHTSTOEL - in zijbeuk N., e. xvme, eik (M ' - in zijbeuk Z., m. XIXe, eik (M ' CULTUSOBJECT MONSTRANS, Stralen-, met Duif als symbool van de H. Geest, merken : JH en 2 niet-geïd. merken, xixe, zilver en koper, h. 62,5 (M ' DECORATIE MUURSCHILDERING, in doopkapel, door Rafaël Mailleux, van Genk, Doopsel van Jezus, get. o.r., 1962 (M ' 76) (cf. ook DOOPVONT). DOOPVONT XIxe (?), arduin met houten deksel waarop kruis in rooden geelkoper (M '76) (cf. ook DECORATIE, MUURSCHILDERING). GLASRAAM - in zijbeuk N., door atelier Osterrath, van Tilff, naar kartons van L. Crespin en M. Hizette, 1957 (?), met voorstelling van Dood van H. Amandus (M '76), H. Amandus redt een man (M '76), H. Amandus doopt Sigisbert (M ' - in zijbeuk Z., door atelier Osterrath, van Tilff, naar kartons van L. Crespin en M. Hizette, 1957 (?), met voorstelling van H. Petrus vraagt aan de H. Amandus om Gallië te evangeliseren (M '76), Monniken met de relieken van de H. Amandus (M '76), Aanroeping van de H. Amandus, get. o.r. (M ' KLANK KLOK, met voorstelling van Apostelen, met wijdingsopschrift, gegoten in 1886 (volgens cbronogr.), brons, h. 80, diam. 100 (waarschijnlijk niet meer ter plaatse) (A 51716' 43). PREEKSTOEL m. XIXe, eik (niet meer ter plaatse) (niet gefotografeerd). RUSTMEUBBL BIDSTOEL (1 van 2), m. XJXe, eik, 98 X 72 (M ' SCHILDERIJ - School van Lambert Suavius, van Luik, Ester door Ahasveros tot koningin gekroond, berk. van Abdij van Herkenrode, e. xvre, doek, ca. 190 x 110 (M ' - School van Lambert Suavius, van Luik, Inscheping van de H. Paula van Rome te Ostia voor de reis naar Betlehem, berk. van Abdij van Herkenrode, e. xvre, doek, ca. 120 x 110 (M ' - School van Lambert Suavius, van Luik, Judit bergt het hoofd van Holofernes in de eteoszak van Abra, herk. van Abdij van Herkeorode, e. xvre, doek, ca. 190 X 110 (M ' - School van Lambert Suavius, van Luik, Verschijning van 0.-L.-Vrouw met Kind voor Augustus en de Tiburtijnse Sybille, herk. van de Abdij van Herkenrode, e. xvre, doek, ca. 210X 110 (M ' - H. Familie, xvme, doek, ca. 110 x 100 (M ' 35

38 KURINGEN Beeld, H. Amandus, b. xvme, gepolychr. hout, h. 80 (M ' TEXTIEL GEKLEED BEELD, 0.-L.-Vrouw met Kind, XIXe, witte zijde met goud en kleurige draden geborduurd, kanten kragen, h. 110 (M ' VERLICHTING GODSLAMP, Ie h. XIXe, geelkoper, h. 60 (M ' KANDELAAR (1 van 2), m. xvne, geelkoper, resp. h. (1 van 4) 32 en (4) 42 (M ' KERK SINT-GERTRUDIS De driebeukige kerk is het resultaat van verschillende bouwcampagnes. Ze bestaat uit een half ingebouwde westertoren, een schip van drie traveeën, een transept en koor met veelhoekige absis. De toren in Diestse ijzerzandsteen dateert van de veertiende-vijftien e eeuw. Koor, transept en schip werden in baksteen gebouwd in de loop van de vijftiende eeuw. De zijbeuken werden opgericht met de steun van Augustina van Hamme, abdis van Herkenrode omstreeks Het bedehuis werd gerestaureerd en vergroot naar de plannen van architect J. Deré, van Hasselt in Aan de noordzijde werd omstreeks 1965 een rechthoekige weekkapel gebouwd die langs een gang verbonden is met het noordelijk transept. EXTERIEUR Alg. gezicht N. (A 37932'43), 0. (A 37929'43), Z. (A 3621'1895 ; A 37930'43) ; parteel gezicht Z.-0. (A ' z.d.), toren vanuit het Z.-W. (A 37931'43). INTERJEUR Alg. gezicht naar het koor (A 61963'44 ; M '77), naar het doksaal (M '76), zijbeuk N. naar het O. 36 (A '44), zijbeuk Z. naar het 0. (A 61966'44), weekkapel naar altaar (M '77). ARCHITECTUUR (detail) Nis, voor ablutievaten, in zuidzijde van koorabsis, xve, beschilderde steen (M '77). ALTAAR ALTAAR, Zij-, N., portiekaltaar toegewijd aan 0.-L. Vrouw, bekroond met Mariamonogram in stralenkrans, op fronton votiefopschrüt met chronogr., tussen portiekzuilen trofees van symbolische voorwerpen met betrekking tot 0.-L.-Vrouw, op tabernakeldeur Stralenmonstrans, altaartafel met Mariamonogram, ged (volgens chronogr.), deels verguld hout (A 61972'44). ALTAAR, Zij-, Z., portiekaltaar toegewijd aan H. Gertrudis van Nijvel, bekroond met de naam van de heilige in stralenkrans, op fronton votiefopschrift met chronogr., tussen portiekzuilen trofees van symbolische voorwerpen met betrekking tot H. Gertrudis van Nijvel, op tabernakeldeur Stralenmonstrans, altaartafel met Gertrudismonogram, ged (volgens chronogr.), deels verguld hout (A 61967'44). ALTAAR, Hoofd-, portiekaltaar met open bekroning waarboven kruisbeeld op sokkel met Jezusmonogram, onder bekroning Godsoog in stralenkrans, aan weerszijden twee Engeltjes in verering, in portiek altaarstuk voorstellend H. Gertrudis van Helfta in aanbidding voor 0.-L.-Vrouw met Kind, aan weerszijden van portiek beelden van HH. apostelen Petrus en Paulus, op tabernakeldeur Abraham offert Isaak, altaartafel met voorstelling van Hostiedragende kelk, Brandend hart en Koperen slang, op zijdeuren trofee van cultusvoorwerpen, 3e kw. xvme, deels verguld hout, Engeltjes en Apostelen thans witgeschilderd (A 61964'44 ; M '77) (cf. ook SCHILDERIJ, H. Gertrudis van Helfta) ; details : taberoakeldeur met voorstelling van Offer van Abraham, deels verguld hout (A 61965'44), beeld van H. Petrus apostel, thans witgeschilderd hout, h. ca. 200 (M '77), H. Paulus apostel, thans witgeschilderd hout, h. ca. 210 (M '77). ALTAAR, -tafel, afk. van communiebank, 3e kw: xvme, met altaarsteen uit xve (?), deels verguld hout, altaarsteen in arduin (M '77). BIECHTSTOEL - in zijbeuk Z., m. xvme, eik (A 61983'44). - in zijbeuk N., m. xvme, eik (A 61984'44).

39 "( r _ (1 van 2), in zijbeuk N., ca. 1800, beschilderd hout (M '77). BLAZOEN WAPENSCHILD (ext.), in gevel van zijbeuk Z., van Augustina van Hamme de Grimberghe de Assche, met wapenspreuk, ged. 1763, natuursteen (A 61961'44). WAPENSCHILD, op gewelf van transept, van Augustina van Hamme de Grimberghe de Assche, met wapenspreuk, ged. 1763, gepolychr. stuc (A 61979'44) (cf. ook DECO RATIE, Sruc). BOEKBAND - Register van Broederschap van H. Gertrudis, m. xvre, bout overtrokken met leder, zilveren sluitstukken, 35 x 23,5 (B '59). - Missaal, Plantijndruk 1732, op zilverplaten merk : IF, Ie h. xvme, zilver op rood fluweel, 36X25 (M '77). CULTUSOBJECT AMPULLEN (EN -SCHAAL), op buik gegraveerd wapenschild van Joes van Weddingen, ged. schenkiogsinscr. op naam van Joes van Weddingen, pastoor 1741, zilver, h. 14 (A 61996'44). CANONBORD (3), lijsten m.,xvme, deels verguld zilver, resp. afm. 33 x 45 en 28 x 21 (2) (A 61995'44). CHRISMATORIUM (2), met ged. inscr. op naam van Johannes Ghijbels 1587, niet-geïd. merk, zilver, h. 8 (A 61992'44). HoSTIEDOOS, xvme (?), hout en ivoor, h. 23 (M ' 77). KELK, merken : Luik, z.d., C., meestermerk HM, met ged. inscr. WB en opdracht van Mgr. Wilhelm Blasen van Hasselt 1549, deels verguld zilver, h. 19 (A '44 ; B '66). KELK, met wapenschild van Pastoor Lenaers, oiet-geïd. merk, ged. 1782, zilver, h. 24 (A 86673'45). KELK, op voet in medaillon Christushoofd, op siercuppa in medaillons voorstelling van de Goddelijke Deugden, Belgische merken ( ) en V, zilver, h. 25,5 (M '77). KELK, met ged. schenkingsinscr. van de gelovigen van de parochie Ste Véronique aan hun pastoor Jean-Baptiste Moors 1884, 2 niet-geïd. merken, verguld zilver, h. 29,5 (M '77). KURINGEN KELK, xixe, copie naar laatgotisch model, verguld en verzilverd metaal (?), h. 19,5 (A 86672'45). KRUIS, PROCESSIE-, ged. schenkingsinscr. aan Ant. Verwilghen S. J., pastoor van Kuringen 1952, kruis xvie (?), geelkoper, h. 51,5 (M '77). KRUIS, TRIOMF-, corpus b. XVIe, kruis xrxe, gepolychr. hout, h. ca. 200 (M '77). KRUISBEELD, op voet, b. xvrne, corpus in palmenhout, voet in ebbehout en palmenhout, h. 62 (M '77). KRUISBEELD, op voet, xvme, voet vernieuwd, corpus in bukshout, b. 54 (M '77). MONSTRANS, Stralen-, met Duif als symbool van H. Geest, met twee medaillons met een roos, merken : Luik, 16.., Maximiliaan Hendrik van Beieren, GF, ged. opschrift op naam van Laureotius Custeyns, pastoor te Kuringen 1681, deels verguld zilver, h. 76 (A 61990'44). RELIEKHOUDER, bekroond met een kruis, xixe, verzilverd metaal, h. 37 (M '77). RELIEKHOUDER van H. Kruis, in vorm van kruisbeeld, xrxe (?), ebbe- en palmenhout met paarlemoer, h. 41 (M '77). WIEROOKSCHEEPJE, met op deksel gegraveerde voorstelling van kapelletje en H. Alexius, merken : gekroonde HF, Ie kw. xvme, zilver, 12,5X9 (A 61994'44 ; A 61993'44) (cf. ook WIEROOKVAT). WIEROOKVAT, merk : gekroonde HF, le kw. xvme, zilver, h. 25,5 (A 61993'44) (cf. ook WIEROOKSCHEEPJE). DECORATIE SPIEGEL (?) handvat met voorstelling van naakte vrouw en oude m n, xvme (?), broos, h. 28,7 (M '77). Sruc, in gewelf van transept, roet wapenschild en spreuk van Augustina van Hamme, abdis van Herkenrode, ca. 1763, gepolychr. (A 61979'44) (cf. ook BLAZOEN, WAPENSCHILD). Sruc, in doopkapel, 2e h. xvme, beschilderd en verguld, met voorstelling van Duif als symbool van de H. Geest (A 61988'44), met wapenschild (A 61989'44). DOOPVONT - ged. 1668, arduin met houten deksel, h. 87 (M ' 77). - 2e h. xvme, marmer en deksel in geelkoper, h. 151 (M '77). 37

40 KURINGEN GLASRAAM in weekkapel, door Vonk, met voorstelling van Christus draagt het misoffer op en Verrijzenis van Christus, get. o.r., 1967 (M '77). GRAFMONUMENT Epitaaf van niet-geïd. ridder, met voorstelling van de overledene knielend voor 0.-L.-Vrouw met Kind, e. xve, natuursteen, h. ca. 100 (A 61962'44). E! itaaf van het hart van Joris van Oostenrijk, prinsb1sschop van Luik, portiek met in fronton voorstelling van God de Vader, zegenend, met wereldbol, in portiek Verrijzenis van Christus, 2e h. xvre, natuursteen, h. 160 (A 61987'44). HANDSCHRIFT Register van het broederschap van Sint-Gertrudis te Kuringen, gedeeltelijk overgeschreven door Wilhelmus Zenderus, prior van het klooster Henegouw onder Hasselt van 1549 tot ca. 1551, met inschrijvingen tot ca. 1970, handschrift met verluchtingen op perkament, 35 x23,5 titelpagina recto, met inleidende tekst, randversiering met in hoeken 4 putti met schild waarop Stigmata, boven wapenschild van Joris van Oostenrijk, prins bisschop van Luik (A 62988'44 ; B '59), titelpagina verso, met voorstelling van H. Gertrudis van Nijvel en toewijdingstekst, fol. 1 recto, met de namen van de eerst ingeschreven personen, o.a. Johan van Loon, bisschop van uik ged. 1419, met florale randversiering (M '77), titelpagina verso (A 62986'44 ; B '59), fol. 1 recto (A 62989'44 ; B '59), fol. 1 verso, Johan van Hoorn, bisschop van Luik ged. 1483, e.a., met florale randversiering (A 85691'44), fol. 2 recto, namenlijst, met florale omlijsting (A '44), fol. 2 verso, namenlijst met florale omlijsting (A 85692'44), fol. 3 recto, namenlijst, linkerzijde en onderaan florale lijst (A 85693'44), fol. 3 verso, namenlijst met florale omlijsting waarin vogel en fantastische figuren (A 85694'44), fol. 4 recto, namenlijst (A 85695'44), fol. 4 verso, namenlijst (A 85696' 44), fol. 5 recto, namenlijst, linkerzijde florale lijst (A 85697'44), fol. 49 verso, Aerdt der Weerdt en echtgenote, ged. 1513, e.a. (A 85698'44), fol. 50 recto, Erardus de Marcka, bisschop van Luik ged. 1516, Philippus de areka, zijn neef, aartsdiaken, ged. 1535, e.a., met florale omlijsting (A 85699'44), fol. 50 verso, namenlijst met florale omlijsting waarin vogels en vlinders (A 85700'44), fol. 51 recto, namenlijst, met kleine florale lijst boven links (A '44), fol. 62 verso, Friderîcus, paltzgraaf van 38 de Rijn en van Beieren, ged. 1532, e.a., met florale lijst links (A 85702'44), fol. 72 recto, Cristijn Pauwels, ged. 1538, Lamberto De Castro, leermeester te Kuringen, ged. 1538, e.a., met florale lijst onderaan links (A 85703' 44), fol. 74 recto, Georgius Munters, pastoor te Kuringen, ged. 1539, Anthonis van Bergen, deken te Lier, ged. 1540, e.a., met florale lijst boven links (A 85704'44), fol. 83 verso, naam en wapenschild van Joris van Oostenrijk, bisschop van Luik, ged. 1546, e.a., met florale omlijsting waarin voorstelling van jachttafereel en putti (A 85705' 44), fol. 84 recto, Hermannus de Rennenberg, kanunnik van Ste Croix te Luik, ged. 1548, e.a., met florale omlijsting waarin fantastische figuren (A 85707'44), fol. 84 verso, namenlijst met florale omlijsting (A 85708'44), fol. 85 recto, namenlijst, met florale omlijsting waarin putti (A 85709'44), fol. 93 recto, wapenschild en naam van Barbe de Hille, gravin van Megen, ged. 1551, Philippus van der Meer, kanunnik van St. Lambert te Luik, ged. 1551, e.a. (A 85710'44), fol. 93 verso, broeder Wilhelmus Zenderus, prior van het klooster Henegouw onder Hasselt, heeft zichzelf bier ingeschreven op 6 augustus 155. (A 85726'44), fol. 94 recto, naam en wapenschild van Guilhelmus van Mombeeck, baljuw in dienst van Joris van Oostenrijk, e.a. (A 85723'44), fol. 100 recto, Jan van den Put, Janszoon, ged. 1553, e.a., met florale lijst links (A '44), fol. 104 recto, naam en wapenschild van Everardus, uit het graafschap Manderscheit en Blankenheim, aartsdiakeu van Condroz..., ged. 1557, e.a. (A 85713'44), fol. 106 recto, Heer Willem van Horion en echtgenote Agnees, ged. 1557, e.a. (A 85712'44), fol. 111 recto, naam en wapenschild van Catherine van Goor, abdis van Herkenrode en namen van haar medezusters (A 85714'44), fol. 112 recto, wapenschild en spreuk van Gerard van Groesbeek, bisschop van Luik (A 85715'44), fol. 113 recto, wapenschild en spreuk van hertog Ernest, prins van Luik, keuraartsbisschop van Keulen, gouverneur van Kuringen en kasteelheer (A 85716'44), fol. 114 recto, naam en wapenschild van Anne van der Blocquerye, abdis van Herkenrode (E 3669, z.d.), fol. 115 recto, Gillis de Bernimollin, genaamd Madrez, hofmeester van Kardinaal van Groesbeek en van aartsbisschop Ernest, ged. 1590, Jean Politus, licentiaat in de rechten en historiograaf en secreta,ris van de prinsbisschop van Luik en de keurvorst van Keulen, ged. 1591, Joes van Brouckhuysen en zijn echtgenote Cornelia de Swartzenberg, ged. 1593, Joannes d'ardenne Boverianus, Pastoor te Cherrat nabij Dolhen, ged. 1598, Jean Snaep, Luiks handelaar en kleermaker van de Luikse bisschop, ged. 1598, e.a. (A 85718'44), fol. 121 recto, met wapenschild en naam van Godefroy de Mom- '(

41 '( beeck gouverneur van Kuringen, zijn echtgenote en kinderen, ged (A 85719'44), fol. 121 verso, wapenschild en naam van Margareta Dorothea, barones van Scharenberg, eerste echtgenote van Godefroy de Mombeeck, ged (E 3666' z.d.), fol. 122 recto, wapenschild en spreuk van Anna Catherina de Lamboy, abdis van Herkenrode, met de namen van haar medezusters (A 85720'44), fol. 123 verso, wapenschild en naam van Quirinus Jacobs, pastoor te Kuringen, ged. 1666, Carle Hendrik Slegers, schepen, ged. 1666, e.a. (A 85725'44), fol. 124 recto, wapenschild en naam van Otto van der Hoeffen, president schepen te Kuringen, rentmeester van dit broederschap (t 1663), wapenschild en naam van Laurentius Custeyns, pastoor te Kuringen, ged. 1678, wapenschild en naam van Charle Guilheaume van Horion, schepen te Kuringen, kasteelheer en rentmeester, met zijn echtgenote en kinderen, ged. 1666, e.a. (A 85721' 44), fol. 124 verso, niet-geïd. wapenschild, namen van Arnold van Schoonbeek (t 1726), Joannes Wagemans (t 1737), Michiel Croonen (i' 1726), Guilliam Croonen (t 1727), Laurens van Brabant (t 1729), Lud. Otto Croonen (t 1752), Arnoldus van Brabant (t 1746), Joannes Craybex (t 1752), e.a. (A 85727'44), fol. 125 recto, wapenschild en naam van Nicolaus van Brabant, rentmeester van het broederschap 1756 (t 1781), Joannes Tits, pastoor te Kuringen (t 1773), Hendrik Swennen (1' 1775), Jacobus Lenaers, schepen, ged. 1777, Plip Pluymers (t 1763), Pieter van de Veen (t 1757), Pieter Timmermans (t 1758), Petrus Waegemans, kapelaan te Kuringen, in 1760 kapelaan van het Begijnhof te Tongeren, in 1773 pastoor,van dat Begijnhof (t 1788), Gerard Wagemans (t 1779), Henricus Lenaers, kanunnik te Borgloon (t 1774), Jan Slegers, burgemeester (t 1791), Nicolaus Lenaers (t 1771), Arooldus Nijs, burgemeester (t 1788), Jan Slegers, pachter te Aldenhoven (t 1784), Nicolaus van Brabant, rentmeester van het broederschap (t 1796), e.a. (A 85722'44). INSIGNE KROON (2) van 0.-L.-Vrouw en Jezuskind, merk : LP, X!Xe, zilver met sierstenen, resp. h. 13 en 11, (M ' 71). KROON, XIXe (?), tin, h. 9,5, diam. 13 x 11 (M '77). KAST BROEDERSCHAPSLIJST, xvme,. eik, h. 75 (M '77). KASTJE, tweedeurs bovenkastje op poten, Ie h. xvme, eik, h. 117 (M '77). KURINGEN MUURKAST, xve, eik met ijzerbeslag, h. 78,5 (M ' 77). MUURKAST, drie deurtjes boven mekaar, e. xvme, eik, 174 x 85 (M '77). SACRISTIEKAST, lage driedeurs kast met drie laden, 2e h. xvme, eik, h. 110 (M '77). KLANK ORGEL-, kast en tribune, ca. 1870, hout (M '77). KOORLEZENAAR door Willie Ceyssens, van Hechtel, met klepel van oude klok, ca. 1965, smeedijzer en brons, h. 131 (M '77). OFFERANDE SCHAAL (EN SCHOTEL), merken : vrouwenhoofd naar r. en niet-geïd. merk, xvme, zilver, ovaal, 25,5x 16 (M ' 77). (SCHAAL EN) SCHOTEL, merken : gekroonde D en nietgeïd. merk, XIXe, zilver, diam. 32 (M '77). PREEKSTOEL get. L.U.D., met Duif als symbool van de H. Geest, op het rugbeschot tussen klankbord en kuip Jezusmonogram, kuip met kruisbeeld en op de wanden in reliëfs trofees van cultusvoorwerpen, get. en ged op kuip, deels verguld hout, klankbord, rugbescbot en voet niet meer ter plaatse (A 61986'44) ; detail : kuip met in reliëf trofees van cultusvoorwerpen met o.a. Kruis, Ciborie met Korenaren en Druiventros, Missaal (M '44). SCHILDERIJ - Portret van Claude de Mérode, abdis van Herkenrode, leeftijd 64 jaar, met o.r. wapenschild, wapenspreuk, ged. 1683, doek, 123,5X 102 (bewaard in abdij van Herkenrode) (A 86664'45; B '54). - Kroning van Maria door de H. Drievuldigheid, e. xvrre, paneel, diam. ca. 150 (A 61982'44). - Mystiek huwelijk van H. Catharina van Alexandrië, e. xvne, paneel, diam. ca. 150 (A '44). - Portret van Gertrude van Mettecoven, abdis van Herkenrode, met wapenschild, ca. 1725, doek (bewaard in de abdij van Herkenrode) (A 86662'45). - Portret van Barbara de Rivière d'arschot, abdis van Herkenrode, met r. beneden wapenschild en wapen- 39

42 JCURJNOEN spreuk, ca. 1728, doek, 120X93 (bewaard in de abdij van Herkenrode) (A 86663'45 ; B '54). - ortret van Anna de Croy, leeftijd 56 jaar, met o.1. wapenschild en wapenspreuk, ca. 1744, doek (bewaard in de abdij van Herkenrode) (A 86666'45). - H. Gertrudis van Helfta in aanbidding voor 0.-L. Vrouw met Kind, altaarstuk van hoofdaltaar, 3e kw. xvme, doek (A 61964'44 ; M '77) (cf. ook ALTAAR, ALTAAR, Hoofd-). - Portret van Augustina van Hamme, abdis van Herkenrode, met boven 1. wapenschild, ca. 1772, doek, 115X 85 (bewaard in de abdij van Herkenrode) (A 86665'45). Beeld, H. Gertrudis van Nijvel, le h. xme, gepolychr. hout, h. 96,5 (A 61968'44) ; details : hoofd (A 61969'44), hoofd in profiel r. (A 61970'44). Beeld, 0.-L.-Vrouw met Kind, ca. 1400, gepolychr. hout, h. ca. 95 (A 61973'44) ; detail : buste van 0.-L.-Vrouw met Kind (A 61974'44). Beeld, Christus op de koude steen, xve, hout, h. 105 (A 86669'45) ; detail : hoofd (A 86670'45), hoofd in profiel r. (A '45). Beeld (ext), Jezus aan het kruis, b. XVIe, schedel recent gerestaureerd, voorheen gepolychr. thans afgeloogd, h. ca. 200, met oude polychr. (A 61960'44). Beeld, H. Bernardus van Clairvaux, XVIe, hout, h. 153 (A 86667'45) ; detail : hoofd (A 86668'45). Beeld, H. Gertrudis van Nijvel, xvre, gepolychr. steen, h. 75 (A 61997'44). Beeld, H. Johannes de Doper, b. xvue (?), steen met resten van polychr., h. 57 (M '77). Beeld, Christus op de koude steen, xvne, gepolychr. steen, h. 57 (A 61975'44) ; details : hoofd (A 61976'44), hoofd in profiel 1. (A 61977'44). Beeld, H. Eligius van Noyon, 2e h. xvne, gepolychr. hout, h. 100 (A 61978'44). TAFEL CREDENSTAFEL, m. xvme, beschilderd hout, h. 82 (A 61980'44). VERLICHTING GODSLAMP, b. xvme (?), geelkoper, h. 28 (M '77). KANDELAAR (2 van 4), 2e h. xvne, geelkoper, resp. h. 39 en 54 (M '77). KANDELAAR, Paas-, met wapenschild, xvne, roodkoper, h. 131 (A 61985'44 ; M '77). KANDELAAR (2 van 4), b. xvme, geelkoper, h. 72,5 (M '77). KANDELAAR (2 van 6), 2e h. xrxe, verzilverd metaal, h. 78 (M '77). KANDELAAR (2 van 6), met op voet in medaillon buste van Christus, Maria en H. Jozef met Jezuskind, 2e h. X!Xe, verzilverd metaal, h. 93,5 (M '77). KERK SINT-JAN DE DOPER (SINT-JANSWIJK) De moderne zaalkerk werd gebouwd door architect Mathieu Driessen, van As in Het is een gebouw in beton en baksteen. EXTERIEUR Alg. gezicht naar de ingang (M '77). INTERIEUR Alg. gezicht naar het altaar (M '77), naar de ingang (M '77). CULTUSOBJECT CrBORIE, xrxe, zilver en verzilverd metaal (M '77). KRm_s, PROCESSIE-, door Willie Ceyssens, van Hechtel, 1968, aluminiumlegering met sierstenen, h. 80 (M ' 77). TABERNAKEL door Willie Ceyssens, van Hechtel, 1968, aluminiumlegering, h. 104 (M '77) (cf. ook VERLICHTING, GODSLAMP). VERLICHTING GODSLAMP door Willie Ceyssens, van Hechtel, 1968, aluminiumlegering, h. 28 (M '77) (cf. ook TABER NAKEL). ; 40

43 KURINGEN KERK SINT-JOZEF (TUILT) De moderne zaalkerk werd gebouwd omstreeks Het is een bedehuis in baksteen met een klein voorportaal en recht-afgesloten koor. EXTERIEUR Alg. gezicht Z.-W. (M '77). INTERIEUR Alg. gezicht naar het altaar (M '77), naar het W. (M '77). CULTUSOBJECT AMPULLEN (EN -SCHAAL), e. xvme, tin, h. 8 (M ' 77). KRUISBEELD, op voet, ca. 1700, geelkoper, b. 61 (M '77). KRUISWEG (1 van 14 staties) door Pierre De Vos, ca. 1960, cera.: miek, 39X39 : Jezus wordt met het kruis beladen (M '77). Beeld door Liegeois (?), H. Jozef timmerman, ca. 1960, eik, b. 120 (M '77). VERLICHTING KANDELAAR (2), ca. 1800, roodkoper, h. 24 (M '77), h. 27,5 (M '77). KAPEL 0.-L.-VROUW (TUILT) De kapel werd gebouwd in l 704. Het is een zaalkerkje met veelhoekige absis en een dakruitertje in het Westen. EXTERIEUR Alg. gezicht Z.-W. (M ' INTERIEUR Alg. gezicht naar het altaar (M ' RUSTMEUBEL BANK (EN BANKJE), kniel- en zitbank, met ged. opschrift S V B l 664, hout, 86 x 106 (M ' BANK (EN BANKJE), kniel-en zitbank, met ged. opschrift WIG 1731, hout, 86X 106 (M ' Beeld, H. Lucia, ca. 1500, gepolychr. hout, b. 76 (niet meer ter plaatse) (niet gefotografeerd). Beeld, 0.-L.-Vrouw roet Kind, le h. XVIe, gepolychr. hout, b. 92 (M ' Beeld, Jezuskind, afk. van beeldengroep met H. Jozef(?), xvrre-xvme, gepolychr. hout, h. 62 (niet meer ter plaatse) (niet gefotografeerd). VERLICHTING KANDELAAR (2), e. xvme, koper (M ' 41

44 LINKHOUT KERK SINT-TRUDO De neoromaanse kerk werd gebouwd in Het is een driebeukig bakstenen bedehuis met sierelementen in natuursteen en het bestaat uit een half ingebouwde westertoren, een schip van vier traveeën, een transept en koor met halfronde absis. EXTERIEUR Alg. gezicht W. met in de toren nis met beeld van H. Trudo en steen met wijdingsopschrift (M '77). INTERIEUR Alg. gezicht naar het altaar (M '77), naar het doksaal (M '77). ALTAAR Altaartafel, afk. van communiebank, ged op panelen, gemarmerd hout (M '77). BIECHTSTOEL - in zijbeuk N., bekroond met medaillon waarin buste van H. Maria Magdalena, e. xvme, Lod. XVI, eik (M '77). - in zijbeuk Z., bekroond met medaillon waarin buste van H. Petrus apostel, e. xvme, Lod. XVI, eik (M ' 77). COMMUNIEBANK ca. 1903, hout en brons (M '77). KRUISBEELD, op voet Slang, xvme, geel- en roodkoper, h. 64,5 (M '77). KRUISBEELD, XIXe (?), Lod. XVI, gepolychr. hout, h. 56 (niet gefotografeerd). MONSTRANS, STRALEN-, rond lunula Engelen in verering, Belgische merken ( ) en HF, verguld zilver en metaal, h. 59 (M '77). RELIEKHOUDER van H. Antonius Abt, in vorm van Stralenmonstrans, boven Junula voorstelling van Godsoog, onder Junula Duif als symbool van de H. Geest, XIXe, deels verguld zilver, h. 40,5 (M '77). DECORATIE DEUR, BINNEN-, m. XIXe, eik (M '77). DOKSAAL m. XIXe, eik (M '77). DOOPVONT op deksel voorstelling van Doopseltafereel en opschrift in verband met het Dopen, op kuip evangelietekst, ged. 1907, sokkel in arduin, voet en kuip in wit marmer, deksel in geelkoper, h. 185 (M '77). GLASRAAM in koorabsis, door F. Crickx, van Brussel, ca. 1905, met l. voorstelling van 0.-L.-Vrouw, boven de Maan, onder schenkingsopschrift van families Timmermans, Helven en Jacobs, m. voorstelling van Jezus aan het kruis en Maria Magdalena aan de voet van het kruis, r. voorstelling van H. Johannes evangelist, boven de Zon, onder schenkingsopschrift (M '77). ( ( CULTUSOBJECT KELK, merken : JF en 3 niet-geïd. merken, 'XIXe, zilver, h. 25,5 (niet gefotografeerd). KELK, merken : Franse lelie en LP, xixe, verguld zilver, h. 26 (niet gefotografeerd). KELK, xixe (?), zilver (?) h. 23,5 (M '77). 42 KLANK ORGEL-, kast, xvne, eik (M '77). PREEKSTOEL met tegen klankbord Duif als symbool van de H. Geest, op rugpaneel voorstelling van Anker, symbool van de

45 Hoop, Kruis, symbool van het Geloof en een krans, op kuip in medaillon Christus als de Goede Herder, ca. 1800, eik (M '77). RUSTMEUBEL BANK (EN BANKJE) (1 van 2), zitbank, xvme, eik, 93 x 136 (M '77). Beeld, H. Lucia (?), le h. xv1e, ontkleurd hout, h. 90 (M '77). Beeld, Piëta, xvne, gepolychr. hout, h. 57 (M '77). Beeld, H. Antonius abt, e. xvne (?), witgeschilderd hout, h. 65 (M '77). LUMMEN Beeld, H. Trudo, e. xvne (?), witgeschilderd hout, h. 92 (M '77). Beeld, Jezus aan het kruis, xvme (?), hout, h. corpus 150 (M '77). TEXTIEL KAZUIFEL, xvme, geborduurde veelkleurige bloemen op roze zijde met kruis op rug in fluweel (M '77). VERLICHTING KANDELAAR (2), 2e h. xvne, geelkoper, h. 44 (M ' 77). LUMMEN KERK 0.-L.-VROUW De neoromaanse kerk werd gebouwd in Het is een driebeukig bedehuis in baksteen met sierelementen in natuursteen, met ingebouwde westertoren, een schip van vier traveeën, een transept met op de oost zijde van de armen een kleine absis, een koortravee met twee zijruimten en een half ronde absis. EXTERIEUR Alg. gezicht Z.-W. (M 26796'68). INTERIEUR Alg. gezicht naar het altaar (M 20797'68), naar het dok saal (M 20798'68). BIECHTSTOEL - in zijbeuk Z., met in fronton voorstelling van Duif als symbool van de H. Geest, bekroond met beeld van H. Catharina van Alexandrië, xvue, eik (A 89927'45) ; detail : beeld van H. Catharina van Alexandrië, eik, h. ca. 60 (A 89928'45). - in zijbeuk N., met Engelenhermen in gebed, tegen rugbeschotten in reliëf buste van H. Petrus apostel, Duif als symbool van de H. Geest, buste van H. Paulus apos tel, in fronton voorstelling van zegende God de Vader met scepter en wereldbol, erboven Godsoog, bekroond met Kruis van Golgotha, 2e h. xvne, eik (A 89929'45) ; details : Engelenherm in gebed (2) (A '45), (A 89930' 45), buste van H. Petrus apostel (A 89933'45), buste van H. Paulus apostel (A 89934'45), fronton met zegenende God de Vader met scepter en wereldbol, erboven Gods oog (A 89932'45). CULTUSOBJECT AMPULLEN EN -SCHAAL, met op buik van ampullen allian tiewapens, merk : AI of VI, op schaal ged. eigendoms inscr. van kapel 0.-L.-Vrouw van de Beukeboom te Lummen 1710, zilver, h. ampullen 13, afm. schaal 36X20 (M 20810'68). KELK, merken : Antwerpen, kruis op bol, Lopende vos, jaarletter X (?), b. xvne, verguld zilver, h. 22 (M 20806' 68). KELK, op voet kruisbeeld en Mariamonogram, merken : D of Cl, gekroond kruis op voet, xvne, verguld zilver, h. 29,5 (M '68). KELK, merken : gekroonde in mekaar gestrengelde CC en 2 niet-geïd. merken, ged. 1734, zilver, h. 22,5 (M 20805'68). 43

46 LUMMEN KRUISBEELD, op voet, corpus m. XVIe (?), met sporen van polychromie op hout, kruis recent, h. 37 (M 20801' 68). KRUISBEELD, xvme, corpus ivoor, kruis hout, h. 64,5 (M 20804'68). MONSTRANS, Stralen-, door Wierick Somers III, met Duif in Stralenkrans als symbool van H. Geest, Lunula geflankeerd door beeldjes van Geloof en Hoop, samen met H. Eucharistie de Goddelijke Deugden, eronder symbolen van de Evangelisten, op voet in medaillon gegraveerde voorstellingen, merken : Antwerpen, meesterteken S van Wierick Somers m, en niet-geïd. merk, ged. 1714, deels verguld zilver, h. 85 (M 20807'68). DECORATIE DEUR, BINNEN- (1 van 2), naar sacristie, Ie h. xvme, eik (M 20800'68). DOOPVONT op vier hoeken maskers, op kuip voorstelling van fantastische figuren,,me, deksel in koper van e. xixe, blauwe hardsteen, h. 94,5 (zonder deksel) (A 89915'45) ; details : kuip en deel van voet en koperen deksel (B 60425, z.d.), zijde met stengels (A 89916'45), met ineengestrengelde monsters (A 89917'45), met bladeren (A 89918'45), met stroom-of windgod (A 89919'45), hoekmasker (A 89920' 45). HUISHOUDEN VAAS (2), met ged. eigendomsopschrift van de kapel van 0.-L.-Vrouw van de Beukeboom te Lummen 1712, zilver, h. 9 (M 20809'68). INSIGNE KROON van Jezuskindje, ged. 1764, zilver en sierstenen, h. 10 (M 20808'68). KAST SACRISTIEKAST, lage zesdeurs benedenkast en tweedeurs bovenkastje, benedenkast, le h. xvme, bovenkastje m. xvrne, eik (M 20802'68). KLANK KLOK door E. A. en C. Gaulard, van Romain -sur-meuse, ged. 1829, brons (waarschijnlijk niet meer ter plaatse), 44 zijde met voorstelling van Jezus aan het kruis en Maria Magdalena aan de voet van het kruis (A 44149'43). KOFFER KOFFER, met 1 slot, xvne (?), metaal, 46 x 85 x 48 (M 20812'68). KOORLEZENAAR Arendlezenaar met voetstuk door B. Cromillon, met voorstelling van Symbolen van drie evangelisten, Marcus, Mattheus en Lucas, get. en ged op voetstuk, arend met ged. schenkingsopschrift van familie van Willigen Martens, van Bree 1875, voetstuk in zwart en wit marmer, arend in geelkoper, tot. h. 186,5 (A 89922'45) ; details : voetstuk met engelenkopjes in reliëf (A 89926' 45), beeld van stier, symbool van H. Lucas evangelist (A 89923'45), Leeuw, symbool van H. Marcus evangelist (A 89924'45), Engeltje, symbool van H. Mattheus evangelist (A 89925'45). SCHILDERD - door Willem Herreyns (?), van Antwerpen, Maaltijd met de leerlingen van Emmaüs, e. xvne (?), doek, 250 x 140 (M 20799'68). - Calvarie met aan de voet van het kruis H. Catharina van Alexandrië, ca. 1700, doek, 125 x 100 (M 20803'68). Beeld, H. Apollonia, e. xv-b. xv1e, gepolychr. hout, h. 58 (A 89942'45) ; detail : hoofd (A 89943'45). Beeld, Piëta, m. xv1e (?), gepolychr. hout, h. 76 (A 89947' 45) ; detail : hoofd van 0.-L.-Vrouw (A 89948'45), hoofd van Jezus (A 89949'45). Beeld, H. Blasius, xv1e, witgeschilderd hout, h. 75 (A 89945'45). Beeld, H. Barbara, xvne, witgeschilderd hout, h. 88 (A 89944'45). Beeld, HH. Anna en Maria, xvu-xvrne, gepolychr. hout, h. 107 (A 89946'45). Beeld, H. Johannes in disco, xvme, gepolychr. hout, h. 50 (M 20813'68). Beeld, H. Andreas apostel, e. xvm-b. XDCe, gepolychr. hout, h. ca. 170 (A 89940'45). Beeld, H. Hubertus, e. xvm-b. xixe, gepolychr. hout, h. ca. 125 (A 89937'45). '

47 .., r Beeld, H. Johannes de Doper, e. XVIII-b. xixe, gepolychr. hout, h. ca. 150 (A 89938'45). Beeld, H. Paulus apostel, e. xvm-b. XlXe, gepolycbr. hout, h. ca. 125 (A 89936'45). Beeld, H. Petrus apostel, e. xvm-b. xrxe, gepolychr. hout, h. ca. 170 (A 89939'45). Beeld, H. Silvester paus, e. xvrn-b. xrxe, gepolychr. hout, h. ca. 125 (A 89935'45). Beeld, H. Thomas van Aquino, e. xvm-b. xrxe, gepolycbr. hout, h. ca. 125 (A '45). WATER WIJWATERVAT, xv1e, blauew hardsteen, h. 107 (A 89921' 45). KAPEL 0.-L.-VROUW VAN DE BEUKEBOOM De kapel werd gebouwd in en het portaal in Het is een éénbeukig bakstenen bedehuis met een veelhoekige absis en een dakruiter in het oosten. In 1650 werd aan de absis een kluizenaarsverblijf aangebouwd dat in 1778 werd uitgebreid met een tweede vertrek naar het oosten. EXTERIEUR Alg. gezicht N.-W. (A 89951'45), Z. (A 89957'45), W. (A 89952'45) ; partieel gezichten : spits van westgevel met koperen zon (A 89956'45), tweede kluizenaarsvertrek van 1778 (A 89958'45), dakruiter (A 89953'45). INTERIEUR Alg. gezicht naar het altaar (A 89959'45 ; M '76) (cf. ook ALTAAR). ARCHITECTUUR (detail) DEUR, BUITEN-, in westgevel, e. ocvne, hout en ijzer (A 89963'45). Nis, boven portaal in westgevel, , natuurstenen omlijsting (A 89954'45). VENSTER (EN MAASWERK), oculus in westgevel, , met natuurstenen omlijsting verbonden met druiplijst (A 89955'45). LUMMEN ALTAAR Portiekaltaar, toegewijd aan 0.-L.-Vrouw, met altaarstuk voorstellende Maria bezoekt haar nicht Elizabeth, aan weerszijden van portiek beelden van H. Johannes de Doper en H. Jozef met Jezuskind, e. xvne, gemarmerd en beschilderd hout (A 89959'45 ; M '76) (cf. ook INTERIEUR, Alg. gezicht naar het altaar) ; details : beeld H. Johannes de Doper, witgeschilderd hout, h. ca. 140 (M '76), H. Jozef met Jezuskind, witgeschilderd hout, h. ca. 150 (A '45). BIECHTSTOEL xrxe, neobarok, eik (M ' COMMUNIEBANK xvme, eik (M ' CULTUSOBJECT CIBORIE, merken : E, halve maan, L. en niet-geïd. merk, e. xvme, deels verguld zilver, h. 35 (M ' KELK, merk : gekroonde AC, met ged. inscr. AM Vlecken PL 1750, zilver, h. 25,5 (M ' KRUISBEELD, op voet, b. xvme, corpus gepolychr. hout, h. 45,5 (M ' KRUISBEELD, op voet, b. xvme, voet en corpus verguld, kruis zwartgeschilderd, h. 34,5 (niet gefotografeerd). KRUISBEELD, op voet, ca. 1800, geelkoper, h. 30 (niet gefotografeerd). RELIEKHOUDER, 2e h. xvme, gepolycbr. hout, h. 42 (niet meer ter plaatse) (niet gefotografeerd). DECORATIE Sroc, in gewelf, met gekroond Mariamonogram, xvme, beschilderd (M ' DOKSAAL xvme, eik (M ' EX-VOTO met voorstelling van runderen, een mensenhoofd en ogen, xrxe, zilverplaten in houten lijst (M ' 45

48 LUMMEN KAST SACRISTlEKAST, lage tweedeurskast met driedeurs terugspringend bovenstuk, b. xvme, eik (A 89969'45). OFFERANDE COLLECTESCHAAL, met wijdingsopschrift aan 0.-L. Vrouw, e. xvme (?), hout, h. 31 (niet gefotografeerd). RUSTMEUBEL BANK (EN BANKJE), zitbank, b. xvrne, eik, 47X 184 (M ' SCHILDERU - Maria bezoekt haar nicht Elizabeth, copie naar Theodoor Van Loon, van Brussel, altaarstuk, e. xvue, doek, 230X 140 (A 89960'45). - Bekering van Paulus op weg naar Damascus, ca. 1700, doek, 78 X 57 (A 89967'45). - Roeping van de H. Augustinus of de Bekering onder de Vijgeboom, ca. 1700, doek, 78 x 57 (A 89966'45). - Ecce Homo, b. xvme, doek, 126 x 55 (M ' - H. Antonius van Padua, xvme, doek, 74 X 56,5 (A 89968'45). Beeld, 0.-L.-Vrouw met Kind, , naar Salzburgs model, albast met overschilderingen, h. ca. 35 (A 89962' 45). Beeld, H. Brigitta van Kildare, b. xvme, gepolychr. hout, h. 100 (A 89964'45). Beeld, H. Filomena, b. xvme, gepolychr. hout. h. 90 (A 89965'45). TEXTIEL GEKLEED BEELD, 0.-L.-Vrouw met Kind, beeld, , kledij xrxe (?), fluweel met goud afgeboord (M ' VERLICHTING KANDELAAR (2 van 4), ca. 1700, geelkoper, h. 40 (zonder pin) (M ' KANDELAAR (2) door Jan Baptist Thenaerts, van Leuven, get en geel. 1772, geelkoper, h. 73,5 (zonder pin) (M ' KANDELAAR (2), op voet in medaillon hoofden, berk. van Sint-Annakapel, XIXe, verzilverde koperplaat. h. 43 (M ' L1cHTARM (2), xvme, geelkoper, h. 53 (niet gefotografeerd). LICHTARM, xvrne (?), geelkoper, h. 40,5 (niet gefotografeerd). (LICHTKROON EN) KAARSENSTAANDER, xvme (?), smeedijzer op houten voet, h. 184 (M ' WATER WIJWATERVAT, in schild Jezusmonogram, xvme, geelkoper, b. 28 (niet gefotografeerd). KERK SINT-JAN-BAPTIST (TmWINKEL) De modern-romaanse kerk werd gebouwd door de architecten Ernest Dubois, van Bilzen en Lavigne, van Hasselt in Het is een éénbeukig bakstenen bedehuis met een schip van drie traveeën, een transept, een koortravee en recht afgesloten absis. De toren staat in de hoek van de noordelijke transeptarm en het koor. EXTERIEUR Alg. gezicht N.-W. (M '77). INTERIEUR Alg. gezicht naar het koor (M '77), naar de ingang (M '77). COMMUNIBBANK ca. 1955, zwart en grijs marmer, linkerhelft (M ' 77) (cf. ook PREEKSTOEL, AMBo). CULTUSOBJECT KELK, met in voet gegraveerd kruis, 3 niet-geïd. merken, xvme, zilver, b. 24,5 (M '77). 46

49 PREEKSTOEL AMBO, ca. 1955, zwart en grijs marmer (M '77) (cf. ook COMMUNIEBANK). KERK SINT-ROCHUS (GENEBOS) De modern-gotische kerk werd gebouwd door architect Ernest Dubois, van Bilzen in Het is een éénbeukig bakstenen bedehuis met een schip van vier traveeën, een transept, een koortravee en een halfronde absis. De toren werd in het zuidwesten aangebouwd. EXTERIEUR Alg. gezicht N.-W. (M '77). INTERIEUR Alg. gezicht naar het koor (M '77), naar het doksaal (M '77). COMMUNIEBANK ca. 1962, zwart en grijs marmer, rechterhelft (M ' 77). CULTUSOBJECT CIBORIE, op deksel kruisbeeldje, voet xvre (?), cuppa en deksel xvne, zilver, h. 36 (M '77). KELK, in voet gegraveerd kruis, 2 niet-geïd. merken, ca. 1700, zilver, h. 25,5 (M '77). KELK, op voet kruis en in medaillons voorstelling van de Goddelijke Deugden, Hollands merk van 1864 (?), zilver, h. 25,5 (M '77). KRursBEELD, afk. van processiekruis, xvrre, corpus in palmenhout, kruis recent overschilderd, h. 26 (M ' 77). KRUISBEELD, afk. van preekstoel, xvme, corpus in palmenhout, h. 60 (M '77). MONSTRANS, Stralen-, met voorstelling van God de Vàder met wereldbol, Godsoog, pnder lunula Duif als symbool van de H. Geest, rond knoop slang bijt in appel, Belgische merken ( ) en LP, zilver en metaal, h. 57,5 (M '77). LUMMEN MONSTRANS, Cylinder-, onder baldakijn beeldje van 0.-L.-Vrouw Onbevlekt Ontvangen vertrapt de draak, in cylinder lunula gedragen door twee Engelen, xrxe, neo-renaissance, verguld koper, h. 57 (M '77). Poos, in voet gegraveerd kruis, ca. 1800, verzilverd metaal, h. 30 (M '77). KAST SACRISTIEKAST, driedeurskast, m. XIXe, eik (M ' 77). SACRISTIEKAST, lage vierdeurskast met vier laden, m. xrxe, eik (M '77). KLANK ORGEL, -kast, herk. van de kerk te Weert, xvme, hout (M '77). Beeld, Jezus aan het kruis, ca (?), ontkleurd hout, h. corpus 130 (M '77). Beeld, H. Rochus van Montpellier, e. xvme (?), witgeschilderde terracotta, h. ca. 100 (M '77). Beeldengroep, Calvarie, afk. van hoofdaltaar van voormalige kerk, 2e h. xrxe, neogotisch, eik, tot. h. 99 (M '77). TEXTIEL LITURGISCH GEWAAD, goud, m. xrxe, damast met gekleurde bloemen geborduurd, bestaande uit dalmatiek (2) en kazuifel met op rugkruis voorstelling van Pelikaan voedt zijn jongen (M '77). VERLICHTING KANDELAAR (1 van 6), m. xrxe, neogotisch, geelkoper, h. 28 (M '77). KAPEL SINT-ANNA De bakstenen kapel werd gebouwd rond Het is een éénbeukig bedehuis met voorportaal, een ronde absis en dakruitertje in het oosten. EXTERIEUR Alg. gezicht Z.-W. (A 75025'44). 47

50 LUMMEN INTERIEUR Alg. gezicht naar het altaar (A 73495'44) (cf. ook ALTAAR), naar de ingang (M '77). ALTAAR Portiekaltaar, in fronton voorstelling van God de Vader met wereldbol, b. xvrue, beschilderd bout (A 73495'44) (cf. ook INTERIEUR, Alg. gezicht naar het altaar). COMMUNIEBANK b. xvme (?), beschilderd bout (M '77). CULTUSOBJECT RELIEKHOUDER (2), b. xvme, beschilderd hout, h. 55 (A 73499'44), (M '77). REl.lEKHOUDER (2), b. xvure, wit en blauw geschilderd hout, h. 49 (niet gefotografeerd). EX-VOTO Hart met naam van H. Anna, xvme (?), zilver, h. 25 (M '77). RUSTMEUBEL BANK (EN BANKJE) (l van 6), knielbank, ca. 1800, beschilderd hout, 83 x 150 (M '77). SCHILDERIJ Triptiek, op middenpaneel Calvarie, op zijluiken HH. Martinus en Barbara, op keerzijde van zijluiken Doodshoofden met opschrift over de Dood, xvue, hout, geopend (A 73497'44), gesloten (A 73498'44). Beeld, Sint-Anna te Drieën, Je kw. xv1e, gepolychr. hout, h. 85 (A 73496'44 ; B '53). MELDERT KERK SINT-WILLIBRORD De kerk is het resultaat van verschillende bouwcampagnes. Het is een driebeukig bedehuis met ingebouwde westertoren, een schip van drie traveeën, een transept en veelhoekig koor met aan noord- en zuidzijde een lage sacristie. De toren in Diestse ijzerzandsteen dateert van de twaalfde-dertiende eeuw. Het koor en een deel van schip en transept werden rond 1625 in baksteen opgetrokken en de zijbeuken en sacristieën werden aangebouwd in De kerk werd hersteld in 1668 en in 1875 en nogmaals vergroot in de negentiende eeuw. EXTERIEUR Alg. gezicht N.-0. (B '49), Z.-0. (M '76), Z. (B '49) ; partieel gezichten : N.-W. met toren en zijbeuk (B '49), N.-W. met toren, zijbeuk en transept (M '76), N. met toren, zijbeuk en transept (B 113 J 22'49), Z.-0., met koor en sacristie (B '49). INTERIEUR Alg. gezicht naar het koor (B '49 ; M '76), naar het doksaal (B '49 ; M '76), zijbeuk en transept N. (B J 13117'49), transept N. naar het altaar (B '49), transept z. en zijbeuk Z. (B '49), zijbeuk Z. (B J 13119'49). ALTAAR ALTAAR, Hoofd-, op altaartafel in vorm van sarcofaag medaillon met Lam, e. xvne, gepolychr. en verguld hout (niet meer ter plaatse) (A 73488'44). ALTAAR, Zij-, N., portiekaltaar toegewijd aar, H. Willibrordus, met altaarstuk voorstellende H. Willibrordus biedt de Dom van Utrecht aan 0.-L.-Vrouw aan, altaartafel in vorm van sarcofaag met medaillon waarin Willibrordusmonogram, e. xvne, gemarmerd en beschilderd hout (M ' ALTAAR. Zij-, Z., portiekaltaar toegewijd aan 0.-L. Vrouw met altaarstuk voorstellende Aanbidding van de

51 t., j- g t i s r i d. ē herders, op tabernakeldeur voorstelling van Hostiedragende kelk, op altaartafel in vorm van sarcofaag Mariamonogram, e. xvue, deels beschilderd hout (A 73487'44) (cf. ook SCHILDERIJ, Aanbidding der herders). BIECHTSTOEL - in transept N., bekroond met medaillon waarin buste van Maria Magdalena, xrxe, hout (M ' - in transept Z., XIXe, hout (M ' CULTUSOBJECT KELK, in voet gegraveerd wapenschild van familie de Voordt, inscr. M. C. D. Voordt, ca. 1685, zilver, h. 27,7 (M ' KELK, merken : I en 2 niet-geïd. merken, ca. 1700, zilver, h. 23 (M ' KELK, met ged. schenkingsinscr. van de medebroeders voor het jubileum van vijftig jaar van Liberto Driessens , verguld zilver, h. 25 (M ' WIEROOKSCHEEPJE, merken : Franse lelie, LP, ca. 1900, met herbruikt zilver van gildebreuk, 8x 14 (niet gefotografeerd). WIEROOKVAT, merken : Franse lelie, LP, ca. 1900, zilver, h. 33,5 (M ' DECORATIE DEUR, BINNEN-, van zuidelijk voorportaal naar zijbeuk z., dubbele deur met voorstelling van brandend hart, e. xvme (?), eik (M ' DOOPVONT ged op voet, arduin met geelkoperen kuip, h. 136 (M ' GLASRAAM - in koorabsis, met voorstelling van H. Hart van Jezus verschijnt aan H. Margareta Maria AJacoque, met onderaan wapenspreuk en schenkingsopschrift van Augustina Arrazola De Onate, geboren Amelie Porters, b. xxe (M ' - in transept Z., met voorstelling van de Ark des Verbonds, ged. schenkingsopschrift van de parochianen 1909 (M ' GRAFSTEEN MEIDERT Grafsteen van Nicolaas de Voordt, heer van Meldert (t 1690) en echtgenote Eva Sybille Theresia De Puytlinck (t 1690), met alliantiewapens en kwartieren, blauwe hardsteen, 210x 103 (A 73493'44 ; B '49). KAST MUURKAST, tweedeurs, xvme, eik (M ' SACRISTIEKAST, lage vierdeurskast met terugspringende vierdeurse bovenkast, bekroond met kruisbeeld, xvme, eik (M ' SACRISTIEKAST (1 van 2), tweedeurse hangkast met twee bovendeurtjes, xvme, eik (M ' KLANK KLoK gegoten door Andreas Ludovicus van den Gheyn, van Leuven, geschonken door Elizabeth Klenarts, toegewijd aan H. Anna (volgens opschrift), ged (volgens opschrift), brons, h. 75, diam. 85 (waarschijnlijk niet meer ter plaatse), zijde met voorstelling van H.Anna en 0.-L. Vrouw (A 51703'43). ORGEL, -kast, en tribune, I 864, eik (M ' KOORGESTOELTE geschonken door de Pastoor in 1869, neorococo, verbouwd ca. 1968, eik, noordzijde vóór verbouwing (A 73489'44) (cf. ook PREEKSTOEL, AMBo), noordzijde na verbouwing (M '76), zuidzijde na verbouwing (M '76) ; detail : van noordzijde vóór verbouwing, voorzijde van afsluiting (A 73490'44). OFFERANDE (SCHAAL EN) SCHOTEL, in medaillon op de bodem tweehoofdige adelaar met wapenschild van Tongeren (?), XVle, geelkoper, diam. 52 (M ' PREEKSTOEL AMBo, uit koorgestoelte, geschonken door de pastoor, met Duif als symbool van de H. Geest en kruisbeeld, 1869, neorococo, eik (A 73489'44) (cf. ook KOORGE STOELTE). RUSTMEUBEL BIDSTOEL (1 van 2), ca. 1800, eik, 94 x 58,5 (M '

52 MELDERT SCHILDERU - Jezus en de overspelige vrouw, xvue, doek, in ruitvorm, 200X 140 (M ' - Aanbidding van de herders, altaarstuk van zijaltaar Z., b. xvme (?), doek, ca. 225 x 140 (A 73487'44) (cf. ook ALTAAR, ALTAAR, Zij-, Z.). - De H. Willibrordus schenkt de Domkerk van Utrecht aan 0.-L.-Vrouw, altaarstuk van zijaltaar N., b. xvme, doek, ca. 225 x 140 (M ' Beeldengroep, Calvarie, ca , ontkleurd bout (niet meer ter plaatse), beeld van 0.-L.-Vrouw (B ' 49), H. Johannes evangelist (B '49). Beeld, Piëta, xvue, gepolycbr. hout, h. 62 (niet meer ter plaatse) (B '53). Beeld, H. Augustinus van Hippo (?), b. xvme (?), ontkleurd hout, b. 130 (A 73491'44). Beeld, 0.-L.-Vrouw, Onbevlekte Ontvangenis staande op de maan, vertrapt de slang, xvme,. beschilderd.en verguld hout, h. 95 (B '53). Beeld (ext.), Jezus aan het kruis, 3e kw. XEXe, beschilderde eik, voorheen in kapel op kerkhof (?) (A 73492'44). TEXTIEL KOORKAP, ca. 1800, geborduurde veelkleurige bloemen op zijde, rugschild XJXe, rugzijde met op schild voorstelling van H. Hart in stralenkrans (M ' SCHULEN KERK 0.-L.-VROUW (BERBROEK) De neogotische kerk werd gebouwd door architect Van Den Bos, van Alken in De halfingebouwde westertoren, van 1890 is een overblijfsel van de voormalige kerk. Het driebeukig bedehuis in baksteen met sierelementen in natuursteen heeft een schip van vier traveeën, een transept, twee koortraveeën en een veelhoekige absis. EXTERIEUR Alg. gezicht Z.-W. (M ' INTERIEUR Alg. gezicht naar het koor (M '76), naar het W. (M ' ALTAAR Zijaltaar, in transept Z., met 3 heiligenbeeldjes in een architecturale omlijsting, e. xixe, neogotisch, verguld en witgeschilderd bout (M ' COMMUNIEBANK e. xrxe, neogotisch, eik (M ' CULTUSOBJECT KRurs, TRIOMF-, e. XIXe, neogotisch, gepolycbr. hout, h. ca. 130 (M ' MONSTRANS, Cylinder-, onder baldakijn beeldje van God de Vader, aan weerszijden van cylinder beeldje van Heilige en van Engel in gebed, ged. schenkingsopschrift op naam van Jozef Vlerken 1896, neogotisch, verguld metaal, h. 70 (M ' DOOPVONT op vier hoeken maskers, oorspronkelijk wijwatervat, ged op kuip, blauwe hardsteen, b. 107 (A 89984' 45) ; details : hoekmasker (A 89986'45), opschrift van jaartal 1565 (A 89985'45). KAST KAST, met voorstelling van Hostiedragende kelk, afk. van tabernakel, xvne, eik, 76 x 70 (M ' SACRJS11IEKAST, lage vierdeurskast met terugspringend driedeurs bovenstuk tussen twee hangkasten, ged. 1856, eik (M ' 50

53 PREEKSTOEL tegen klankbord Duif als symbool van de H. Geest, op paneel tussen klankbord en kuip voorstelling van God de vader met wereldbol, op kuip symbolen van de Evangelisten, als voetstuk beelden van de Goddelijke Deugden, 2e h. xvne, eik, bij recente aanpassing werden klankbord en rugpaneel verwijderd, toestand voordien (A 89980'45), huidige toestand (M '76) ; details : kuip met paneel waarop symbolen van de Evangelisten (A '45), voetsteun met beeld van Hoop en Liefde in profiel r. (A 89982'45), beeld van Hoop in profiel 1., Liefde in vooraanzicht, G loof in profiel r. (A 89983' 45). RUSTMEUBEL BIDSTOEL, omgevormd tot biechtstoel voor hardhorigen, xvme, eik, 130 x 63 (M ' Beeld, 0.-L.-Vrouw met Kind, 2e h.!xvie, Mechels atelier, gepolychr. hout, h. 85 (B '61). Beeld, Sint Anna te Drieën, e. xve, recente polychr. op hout met sierstenen, h. 95 (A 89987'45), profiel r. (A 89989'45), profiel 1. (A 89988'45) ; details : hoofd van H. Anna (A 89990'45), 0.-L.-Vrouw met Kind (A 89991'45). Beeld, God de Vader met wereldbol, xvne, hout, h. ca. 120 (M ' TABERNAKEL TABERNAKEL, en expositietroon, op hoofdaltaar in torenvorm met bovenaan kruisbeeld, Pelikaan voedt zijn jongen, op zijwanden van eerste verdieping Mariamonogram, Hostiedragende kelk en niet-geïd, monogr., boven tabernakeldeur God de Vader en Duif als symöool van de H. Geest, op deurtje voorstelling van Jezus aan het kruis, in nissen aan weerszijden beeldjes van HH. Franciscus van Assisi en Donatus van Arezzo, herk. van de abdij van Herkenrode, xvrre, verguld en beschilderd hout (M '76), keerzijde van benedenverdieping met expositietroon, in nissen beeldjes van HH. Augustinus van Hippo, Gregorius de Grote, H. Hart, HH. Hieronymus en Ambrosius, gemarmerd en verguld hout (M '76) ; detail : voorzijde met in nis beeldje van H. Franciscus van Assisi, h. 32 (M ' VERLICHTING KANDELAAR (2), ca. 1800, roodkoper, h. 28 (M ' SCHULEN KERK SINT-JAN-BAPTIST (OUDE KERK) Van het voormalige kerkgebouw bleven enkel de westertoren en de aanzet van de zijbeuken bewaard. De bakstenen toren met een basis in Diestse ijzerzandsteen dateert van de vijftiende eeuw. De voorportalen van de zijbeuken kwamen tot stand in de achttiende en negentiende eeuw. EXTERIEUR Alg. gezicht W. (B '49), N.-0. (B '49) ; partieel gezicht de toren vanuit het Z.-W. (A '45). KERK SINT-JAN-BAPTIST (NIEUWE KERK) De modern-gotische kerk werd gebouwd door architect J. Deré, van Hasselt in Het is een éénbeukig bedehuis in rotssteen en baksteen met een voorportaal, een schip van drie traveeën, een transept en koortravee met rechthoekige absis. De toren bevindt zich op de zuidwestelijke hoek. EXTERIEUR Alg. gezicht N.-W. (M '77). INTERIEUR Alg. gezicht naar het koor (M '77), naar het W. (M '77). CULTUSOBJECT KELK, in voet gegraveerd kruis, e. xvme, zilver (?), h. 24,7 (M '77). KELK, op siercuppa in medaillon voorstelling van Goddelijke Deugden, Belgische merken ( ), JP en H, zilver, h. 24,7 (M '77). KELK, met ged. schenkingsinscr. van Marie-Henriette en Hubert de Moffarts aan E. H. Thelen, pastoor van Schulen, ter gelegenheid van de 1 e communie van hun kleinkinderen , zilver met sierstenen, h. 23,5 (M '77). 51

54 SCHULEN RELIEKHOUDER van de H. Donatus van Arezzo (?), borstbeeld van de heilige, le h. xv1e, gepolychr., hout, h. 59 (M '77). RELIEKHOUDER, in voet van kruisbeeld, xvrne, kruis XIXe, hout met zilveren medaillon, kruisbeeld in geelkoper, h. 42 (niet gefotografeerd). DOOPVONT afk. van de oude kerk Sint-Jan Baptist te Schulen, xv1e (?), deksel recent, arduin met koperen deksel, h. zonder deksel 84 (A 90213'45), met deksel (M ' 77). GLASRAAM - in transept N., met voorstelling van 0.-L.-Vrouw Koningin met Kind, staande op de maan, vertrapt de slang, o.r. wapenschild, ca (M '77). - in transept Z., met voorstelling, van Christus Koning, o.l. wapenschild, ca (M '77). KLANK K.LoK door Michiels jr., van Doornik, geschonken door de gemeenteraad en kerkfabriek van Schulen onder Pastoor M. Heeser, kapelaan Van Der Beek en Burgemeester A. Berden, le h. xxe (?), brons (niet meer ter plaatse) (A '44). KRUISWEG (2 van 14 staties) door Springel, ca. 1938, houtplaat, 75X225 : Jezus valt de tweede maal onder het kruis (M '77), Jezus ontmoet de dochters van Jeruzalem (M '77). PREEKSTOEL herk. van de oude kerk Sint-Jan Baptist te Schulen, 2e h. xvrne, eik (A 90212'45 ; M '77). SCHILDERIJ Calvarie met Maria Magdalena aan de voet van het kruis, afk. van altaar uit oude kerk Sint-Jan Baptist te Schulen, ca. 1700, doek, ca. 300 x 210 (M '77). Beeld, H. Johannes de Doper, x1ve (?), polychr. XIXe, gepolychr. hout, h. 70 (A 90214'45 ; M '77) ; detail : hoofd (A 90215'45). Beeld, H. Lucia, b. XVIe, gepolychr. hout, h. 95 (A 90216' 45; M '77), profiel 1. (A 90217'45) ; detail : hoofd in profiel r. (A 90218'45). Beeld, H. Engelbewaarder met kindje, e. xvne, witgeschilderd hout, h. 72 (A '45 ; M '77). Beeld, H. Rochus van Montpellier, e. xvue, witgeschilderd hout (A 90222'45). Beeld, H. Georgius van Cappadoce bevecht de draak, xvue, gepolychr. hout, h. 136, beeld van Draak verdwenen (A 90219'45 ; M '77). Beeld, Jezus aan het kruis, xvue (?), gepolychr. hout, h. ca. 180 (M '77). Beeld, H. Alfonsus van Liguori, ca. 1800, witgeschilderd hout, h. 70 (A 90220'45 ; M '77). VERLICHTING KANDELAAR (1 van 4), rustend op drie leeuwtjes, 2e h. xrxe, neogotisch, geelkoper, resp. h. 41,5 (2) en 53 (2) (M '77). r r

55 SINT-LAMBRECHTS-HERK r KERK SINT-LAMBERTUS De neogotische kerk werd gebouwd in Het is een driebeukige kerk in baksteen met sierelementen in natuursteen bestaande uit een vrijstaande westertoren, een schip van drie traveeën, een transept, een koortravee met veelhoekige absis. Aan noorden zuidzijde van het koor werden sacristieën aangebouwd. EXTERIEUR Alg. gezicht N.-0. (M ' INTERIEUR Alg. gezicht naar het koor (M '76), naar het doksaal (M ' ARCHITECTUUR (detail) FRONTON, boven westportaal met voorstelling van H. Lambertus van Luik, met votiefopschrift, ca. 1894, hardsteen (M ' ALTAAR Hoofd-, op predella voorstelling van de Evangelisten, op tabemakeldeur Lam met kruis en wimpel waarvan het bloed vloeit i'n een kelk, op altaartafel voorstelling van H. Lambertus van Luik. 0.-L.-Vrouw met Kind, H. Hart, HH. Paulus en Hubertus, ca. 1895, hardsteen, reliëfs van Evangelisten en tabernakeldeur in geelkoper (M ' CULTUSOBJECT CmoRIE, Ie h. xrxe, verzilverd metaal, h. 40 (M ' CmoRJE, Belgische merken ( ) en SB, zilver, h. 37,5 (A 86610'45). KELK, le h. xvne, cuppa vernieuwd(?), verzilverd koper, h. 20,7 (M ' KELK, in voet gegraveerd wapenschild, proefsteek, ca. 1700, zilver, h. 22 (A '45). KELK, niet-geïd. merk, met ged. inscr. Cap. Hven, eigendom van kapel Heuven te Zonhoven(?), 1759, zilver, h. 25,2 (A 86612'45). KRUIS, PROCESSIE-, xvne (?), verzilverd metaal, corpus in brons, h. 71 (M ' KRUIS, PROCESSIE-, e. XIXe, verzilverd metaal, h. 45 (M ' KRUISBEELD, op voet, Ie h. xvme, palmenhouten corpus, kruis in ebbe- en wortelhout, h. 55 (M ' KRUISBEELD, op voet, met schenkingsinscr. van parochianen van Sint-Lambertus, 2e h. xrxe, geelkoper, h. 81 (M ' KRUISBEELD op voet, rustend op vier leeuwtjes, ca. 1900, geelkoper, h. 94 (M ' MONSTRANS, Stralen-, met Duif als symbool van de H. Geest, merken : Luik 1744, prinsbisschop Jan Theodoor van Beieren, jaarletter F, gekroonde IS, , zilver, h. 59 (A 86614'45). Poos, opschrift op voet IFS, merk : gekroonde IF, xvme, zilver en verguld, h. 14 (M ' RELIEKHOUDER van H. Filomena, 3 niet-geïd. merken, le h. xvme, zilver (niet meer ter plaatse) (A 86613'45). RELIEKHOUDER van H. Kruis, in vorm van Stralenmonstrans, xixe, zilver (?), met sierstenen, h. 28,7 (M ' WIEROOKVAT, Ie h. xrxe, geelkoper, h. 31 (M ' WUWATEREMMER, xrxe, geelkoper, h. 34 (M ' GRAFMONUMENT Grafkruis (ext.) van Arnoldus Iongians (t 1654) en Anna Hemelers (t 1674) zijn echtgenote, hardsteen (A 86608' 45). Grafkruis (ext.) van Paulus Feytmans (t 1770) en Anna Maria Kenis (t 1805) zijn echtgenote, hardsteen (A 86607' 45). Grafsteen van De Stenbier (t 1835) met wapenschild van de overledene, blauwe hardsteen (M ' 53

56 SIITT-LAMBRECHTS-HERK KAST.KAST, lage vierdeurskast met laden, e. xvme, eik (M ' SACRISTIEKAST, lage vijfdeurskast met terugspringende bovenkast op klauw- en balpoten met vier deuren, in hoofdgestel een nis, m. xvme, eik (niet gefotografeerd). KLANK KLOKJE, HANG-, met ged. toewijclingsopschrift aan 0.-L. Vrouw 1770, brons, h. 32 (M ' KOORGESTOELTE e. xrxe, neogotisch, eik, noordzijde met drie zitplaatsen (M ' PREEKSTOEL op kuip in reliëf de Evangelisten en zegenende Christus (?), ca. 1900, eik (M ' RUSTMEUBEL BANK (EN BANKJE), met eigendomsopschrift van Baron de Cecil, xvme, eik, 118 X 220 x 114 (M ' BANK (EN BANK.JE), zitbank (1 van 6), xvme, eik, h. 90 (M ' BIDSTOEL, omgevormd tot biechtstoel voor hardhorigen, ca. 1800, beschilderd hout, h. 150 (M ' SCHILDERU - Johannes en Maria ontvangen Jezus' lichaam op hun schoot in bijzijn van de heilige vrouwen, xvme, doek, 220Xca. 170 (M ' f\ne.ry. - H. Jozef met Jezuskind, God de Vader en Duif als symbool van H. Geest, e. xvm-b. xnce, doek, ca. 180X90 (M ' - 0.-L.-Vrouw Onbevlekte Ontvangenis, met kind dat de slang doorsteekt, e. xvm-b. XIXe, doek, ca. 180 x 90 (M ' Beeld, 0.-L.-Vrouw met Kind, vertrapt de Slang, staande op wereldbol, e. xvne, gepolychr. hout, h. 112 (M ' Beeld, Jezus aan het kruis, b. xvme, voorheen gepolychr., thans ontkleurd hout, h. 110, met polychr. (A 86609'45), ontkleurd (M ' Beeld, H. Filomena, 2e h. xrxe, gepolychr. hout, h. 108 (M ' Beeld, H. Lambertus van Luik, ca. 1900, gepolychr. hout, h. 110 (M ' TABERNAKEL TABERNAKEL, en expositietroon, bovenaan kruisbeeld, aan weerszijden van expositietroon telkens twee dansende Engelen waarvan twee een kroon houden boven de troon, op sluitstuk voorstelling van Godsoog en Lam van Apocalypsis met kruis en wimpel, op tabernakeldeurtje Hostiedragende kelk, e. xvue, deels verguld hout, h. ca. 300 (A '45) ; detail : kruisbeeld (A 86602'45), twee dansende Engelen 1. (A 86603'45), twee dansende Engelen r. (A 86606'45), Expositietroon met bovenaan kroon, gehouden door twee Engelen, op sluitstuk voorstelling van Godsoog en Lam van Apocalypsis met kruis en wimpel (A 86604'45), expositietroon en Engelen van r. gezien (A 86605'45). VERLICHTING BERECHTINGSLANTAARN, xvme, geelkoper, h. 50 (M ' KANDELAAR (2), 2e h. xvne, geelkoper, h. 48 (M ' KANDELAAR (2), 2e h. xvue, geelkoper, h. 61 (M ' KANDELAAR, 1 e h. xrxe (?), samengesteld uit oudere onderdelen, geelkoper, h. 30 (M ' KANDELAAR, 2e h. XIXe, geelkoper, h. 33 (M ' PROCESSIELANTAARN, e. XIX, neogotisch, geelkoper, h. 90 (M ' 'I Beeld, H. Barbara, b. xv1e, gepolychr. hout, h. 110 (A 86615'45). UURWERK UURWERK, -slinger, met ged. opschrift : C Cretcn à Stevort 1827, geelkoper, h. 40 (M ' 54

57 STEVOORT KERK SINT-MARTINUS De kerk is het resultaat van verschillende bouwcampagnes. Het is een driebeukig bedehuis met half ingebouwde westertoren, een schip van vier traveeën, een koortravee en rechthoekige absis. Aan de noordzijde van het koor ligt de Herenkapel, aan de zuidzijde de sacristie. De toren, overblijfsel van de laatgotische kerk, dateert van omstreeks Het classicistische schip en koor werden naar de plannen van architect Digneff e, van Luik gebouwd in Ook de Herenkapel dateert van het einde van de achttiende eeuw. De kerk werd uitgebreid, met twee zijbeuken door architect Martens, van Stevoort in EXTERIEUR Alg. gezicht Z.-0. (A 68848'44), W. (A 68847'44). INTERIEUR Alg. gezicht naar het koor (M '76), naar het doksaal (M ' ARCHITECTUUR (detail) F aonton, in noordgevel van Herenkapel, met alliantiewapen, e. xvme, natuursteen (A 68849'44). ALTAAR Zij-, Z., portiekaltaar toegewijd aan H. Jozef, boven portiek Jezusmonogram in stralenkrans, in portiek beeld van H. Jozef, op predella votiefteksten met in het midden inonógr. van H. Jozef, op altaartafel kort votiefopschrift, e. xrxe, neo-renaissance, natuursteen en tafel in.zwart ma"rmer, beeld H. Jozef gepolychr. hout, h. 130 CM ' BIECHTSTOEL (2) in zijbeuk Z., e. XIXe, eik (M '76), (M ' BLAZOEN WAPENSCHILD, op scheidingsboog tussen schip en koor, van Augustina van Hamme de Grimberge d'assche, abdis van Herkenrode, ca. 1770, beschilderde stuc (A 85734'44) (cf. ook DECORATIE, Sruc). COMMUNIEBANK 2e h. xvme, eik, onvolledig (M ' CULTUSOBJECT HOSTIEDOOS, met ged. opschrift E. P. Cherubine, Hasselt 1889, gedraaid hout met ivoren top, h. 22, diam. 11,4 (M ' KELK, op voet kruis, merk : AC, m. xvme, zilver, h. 26 (niet meer ter plaatse) (niet gefotografeerd). KELK, op voet gegraveerd kruis, ged. 1780, zilver (?), h. 27,5 (M ' KRUIS, PROCESSIE-, xvme, geelkoper, h. 81, corpus verdwenen (M ' KRUIS, PROCESSIE, Ie h. xrxe, (?), geelkoper, h. 54 (M ' KRUIS, PROCESSIE, XJXe, gepolychr. hout, h. 74 (M ' KRUISBEELD, op voet Passiewerktuigen en Jezus-monogram, 2e h. xrxe, verguld metaal, h. 74 (M ' MONSTRANS, Stralen-, met rond lunula drie Engelen met Passiewerktuigen, op knoop gekroond monogr. met de letters FMGSD, merken : Druiventros of pijnappel, Augsburg (?), GR, ca. 1700, zilver, deels verguld (A 85056'44). WIEROOKSCHEEPJE, ca. 1800, geelkoper, 14,5X20 (niet gefotografeerd). WIEROOKSCHEEPJE, Belgische merken ( ), Hen 2 Iiiet-geïd. merken, zilver, 11 X 12,5 (niet gefotografeerd).

58 STEVOORT WIEROOKVAT, ca. 1800, geelkoper, b. 27,5 (niet gefotografeerd). WIEROOKVAT, Belgische merken ( ), H en 2 oietgeïd. merken, zilver, b. 25,5 (niet gefotografeerd). WOWATEREMMER, XIXe, geelkoper, h. 36 (M ' DECORATIE BESCHILDERD DOEK, in plafond van Herenkapel, met voorstelling van Tenhemelopneming van 0.-L.-Vrouw, ca. 1780, ca. 200 X 200 (A 85046'44). OMLIJSTING xvne, beschilderd hout, h. 127 (A 85735'44). STUC, tegen scheidingsboog tussen schip en koor, met wapenschild van Augustina van Hamme de Grimberge d'assche, abdis van Herkenrode, ca. 1770, beschilderde stuc (A 85734'44) (cf. ook BLAZOEN, WAPENSCHILD). Sruc, boven altaar in Herenkapel, ca. 1780, witgeschilderd, 300X 160 (A 85047'44). STUC, tegen muren van Herenkapel, voorstellend trofee van cultusvoorwerpen, ca. 1780, witgeschilderd, met missaal, Tafel der Wet, schotel en kan, kaarsen en wierookvat (A 85048'44), met kruis, missaal, mijter, kaarsen, schotel, een kelk, ciborie en wierookvat (A 85049'44), met fluiten, citer, tamboerijnen, een lier en een triangel (A 85050'44), met snaarinstrumenten, muziekboeken, fluiten en een hoorn (A 85051'44). DOKSAAL e. xvme, eik (M '76) (cf. ook KLANK, ORGEL). DOOPVONT op deksel beeldje van H. Johannes de Doper, e. XIXe, arduin en wit marmer, deksel in geelkoper, h. 166,5 (M ' GLASRAAM - in noordelijke gevel van Herenkapel. met voorstelling van Boodschap van de aartsengel Gabriël aan Maria met ged. opschrift uit dankbaarheid 1895 (M ' - in koorabsis, met voorstelling van Laatste Avondmaal, met votieftekst, e. xrxe (M ' - in zijbeuk N., e. xixe, met voorstelling van H. Apollonia met twee beulen (M '76), geboorte van Jezus (M '76), Tenhemelopneming van 0.-L.-Vrouw, met schenkingsopschrift van H. E. (M '76), Kroning van Maria door de H. Drievuldigheid onder de gedaante van twee personen en de Duif, met scheukingsopschrift van BM (M ' - in zijbeuk Z., e. xixe, met voorstelling van Calvarie (M '76), Doodstrijd van Jezus in de hof van Olijven (M '76), H. Familie (niet gefotografeerd), H. Lambertus van Luik en een bedelaar (M ' GRAFMONUMENT Grafkruis (ext.) van Gil.is van de Roye (t 1654) en Agnes Knapen, zijn echtgenote (t 1646), hardsteen (A '44). Grafkruis (ext.) van Renier (?) van der Straelen (t 1663) en Maria Gleers, zijn echtgenote (1'1659), met bovenaan in medaillon Jezusmonogram, voorstelling van Jezus aan het kruis, hardsteen (A 68850'44). Grafkruis (ext.) van Joes Beyns, pastoor van Stevoort (i' 1782) en Maria Delville, zijn moeder (t 1779), bovenaan kruis, met Jezusmonogram en Hart, hardsteen (M ' Grafsteen van Joh. Joz. de Libotton (t 1787), met alliantiewapens de Libotton-van Rilst, blauwe hardsteen, 150X 94 (A 85732'44 ; M ' Grafsteen van Johannes Purnal, pastoor te Stevoort (t 1815), met Jezusmonogram in medaillon, voorstelling van Jezus aan het kru.is en Hostiedragende kelk, hardsteen (M ' KAST SACRISTIEKAST, met onderdelen afk. van altaar, bekroond met kruis, op deurtje van bovenstuk Stralenmonstrans, e. xvme, eik (M ' SACRISTIEKAST, lage driedeurskast met drie laden tussen twee hangkasten, e. xvme, eik (M ' KLANK KLOK, met toewijdingsopschrift, xv1e (?), brons (waarschijnlijk niet meer ter plaatse) ; details : tekst bovenaan de klok (A 42188'43 tot en met A '43). KLOK, hergoten, toegewijd aan H. Anna door de gezworenen van Stevoort W. Klerckx, F. Van Binnickhuysen, A. Rubens en door A. Briers (volgens opschrift), ged (volgens opschrift), brons (waarschijnlijk niet meer ter plaatse), zijde met voorstelling van kruis (A 42185'43) ; details : boord met opschrift (A 42186'43 ; A 42802'43 ; A 42803'43 ; A 42806'43). 56

59 KOFFER KOFFER, xvme, hout en ijzerbeslag, 63 X 177 X 53 (M ' KRUISWEG (1 van 14 staties), ca. 1900, pajj.eel, 86,5 X 108 Jezus wordt ter dood veroordeeld (M ' PREEKSTOEL ged op voet, recente restauratie waarbij trap en onderdeel van voet werden verwijderd (M ' RUS'I:MEUBEL BANK (EN BANKJE), zitbank, xvme, eik, 110X47 (M ' BANK (EN BANKJE) (1 van 2), zitbank, xvme, eik, 90 x 204 (M ' BANK (EN BANKJE), knielbank, e. xvme, eik, 93 x 98 x 98 (M ' BIDSTOEL (1 van 2), 2e h. xvme, beschilderd hout en rood fluweel, 93 X 68 X 64 (M ' BIDSTOEL, e. xvme, eik, 87X75 (M ' BIDSTOEL, b. XIXe, eik, 86 X 64 (M ' KooRZITMEUBEL (3), XIXe, eik bekleed met rood fluweel, zetel 86 x 65 X 56, tabouret (2) 49 x 51 x 51 (M ' ZETEL, e. xvme, eik, 102 x 58 (M ' Beeld, Jezus aan het kruis, ca. 1500, thans ontkleurd hout, voordien beschilderd, h. 106, met beschildering (A 68852'44), ontkleurd (M ' Beeld, H. Martinus van Tours (?), b. XVIe, gepolychr. hout h. 83 (A 85739'44) ; details : hoofd (A 85740'44), hoofd in profiel r. (A '44). STEVOORT Beeld, H. Hubertus van Luik, xvxe, gepolychr. hout, h. 83 (A 85736'44) ; details : hoofd (A 85737'44), hoofd in profiel r. (A 85738'44). Beeld, Jezus op de koude steen, xvxe, gepolychr. hout, h. 113 (A 85052'44), profiel I. (A 85053'44) ; details : hoofd (A 85054'44), hoofd in profiel 1. (A 85055'44). Reliëf, H. Apollonia, met ged. opschrift op naam van Geuldens, pastoor te Stevoort 1666, eik, ca. 170 x 150 (A 85733'44). Beeld, H. Apollonia, beeld om te kleden, xvm-xtxe (?), volkskunst, gepolychr. hout, h. 82 (M ' Beeld, H. Martinus van Tours, e. XIXe, gepolychr. hout, h. ca. 150 (M ' TAFEL TAFEL, met ovaal blad, b. XJXe, beschilderd hout, h. 63 (M ' TEXTIEL GEKLEED BEELD, 0.-L.-Vrouw met Kind, xvme (?), in onderkleed, b. 107 (M ' VERLICHTING KANDELAAR (2), e. xvme, geelkoper, h. 56 (M ' KANDELAAR (1 van 6), 2e h. xxxe, verguld metaal, h. 63 (M ' PROCESSIELANTAARN (1 van 14), op schildje voorstelling van 0.-L.-Vrouw van de Rozenkrans met Kind, ca. 1900, deels beschilderd koper, h. 42, h. schild 18,5 (M ' WATER LAVABO, e. xvme, geelkoper, h. fontein 40, h. bekken 38,5 (M ' 57

60 WIMMERTINGEN KERK SINT-NIKLAAS De kerk werd gebouwd in verschillende fasen. Het is een driebeukig bedehuis in baksteen met sierelementen in natuursteen, met een halfingebouwde westertoren, een schip van vier traveeën, een transept en koor met veelhoekige absis. Het koor is geflankeerd door twee kleine sacristieën. Het schip dateert van de zeventiende eeuw. Koor en transept werd n voltooid in 1899 en de toren in De zijbeuken werden in 1941 aangebouwd. KRUISBEELD, xvrre (?), gepolychr. hout, h. ca. 60 (M 35790'70)... MONSTRANS, Straien-, met D if als symbool van de ä Geest, aan weerszijden van lunula Engel in aanbidding, niet-geïd. voorstellingen in medaillons op voet, xixe, verguld metaal met sierstenen, h. 61 (M 35804'70). GLASRAAM in koorabsis, met voorstelling van Calvarie, onder voet van kruis wapenschild, ged (M 35797'70). KAST KAST, lage tweedeurskast met lade, xvme, eik, 108 x 165 (M 35805'70). 'I' EX'IERIEUR Alg. gezicht 0. (A ' vóór 1941), Z.-0. (A ' vóór 1941), W. (A ' vóór 1941) ; partieel gezicht N. (M 35787'70). INTERIEUR Alg. gezicht naar het koor (M.35788'70), naar het doksaal (M 35789'70). CULTUSOBJECT CHRISMATORIUM, drie cylinders" merken,: 800 en P, XIXe, zilver met een gehalte van 800/1000, h. ca. 7,5 en 8 (M 35800'70). CmoRIB, op siercuppa medaillons met voorstelling van Druiventros en Korenaren (2), 3 niet-geïd. merken, b. XIXe (?), zilver, h. 25,5 (gefotografeerd zonder deksel) (M '70). HosTIEDOOS, xixe, gedraaid hout met ivoor in de top, h. 21,8 (M 35799'70). KELK, in voet gegraveerd wapenschild, niet-geïd. merk, xvnre, deels verguld zilver, h. 25 (M 35802'70). KELK, op siercuppa 3 medaillons met voorstelling van Passiewerktuigen, b. XIXe (?), zilver (?) (niet gefotografeerd). KRUIS, PROCESSIE, XIXe, verzilverd metaal, h. 62 (M 35803'70). 58 KOORLEZENAAR xvme (?), hout, h. 144 (M 35795'70). PREEKSTOEL op hoeken van kuip beelden van Heiligen, b. xxe, neogotisch, ëik, voet vèrdwenen (M 35794'70); detail : beeld 'van Apostel (?), Ii. 60 (M 35798'70). Beeld door H. Haenecour, H. Jean Vianney_ Pastoor van Ars, b. xxe, gepolychr. plaaster (M 35792'70). t]eeld, H. Blasius, xvne.(?), gepolychr. hout; h. cà: 110 (niet.:gefotografeerd). Beeld, H. Nikolaas van Myra, xvne (?), gepolychr. hout, h. ca. 110 (M '70).. TEXTIEL GEKLEED BEELD, 0.-L.-Vrouw met Kind, xvme, kleding m. xxe, kant op zijde, h. ca. 120 (M 35793'70). VERLICHTING KANDELABER, driearmig, e. xixe, neogotisch, geelkoper (M 35796'70) (cf. ook KANDELABER, vijfarmig). KANDELABER, vijfarmig, e. XJXe, neogotisch, geelkoper (M 35796'70) (cf. ook KANDELABER, driearmig).

61 ZELEM KERK SINT-LAMBERTUS De neoromaanse kerk werd gebouwd rond Het is een gebouw in baksteen met sierelementen in natuursteen. De westertoren, geflankeerd door twee zijportalen, gaat een ingeschreven Grieks kruis vooraf waarvan de vier hoekruimten lager zijn dan de kruisarmen. Aan de oostzijde sluit hierbij een koortravee aan met twee sacristieën en een halfronde absis. EXTERIEUR Alg. gezicht N. (M ' INTERIEUR Alg. gezicht naar het koor (M '76), naar het doksaal (M ' ALTAAR ALTAAR, centraal-, met voorstelling op altaartafel van Bisschopswijding van H. Lambertus, zegenende Christus met boek, gezeten op de troon, Marteldood van H. Lambertus, afk. van retabel van hoofdaltaar, ca. 1875, gepolychr. hout (M ' ALTAAR, Hoofd-, met tabernakel door atelier van Zelem, op deurtjes voorstelling in medaillons van Engel met Kelk, Engel met wierookvat, Jezus verschijnt aan Petrus(?), Jezus verschijnt aan zijn moeder (?), H. Maria Magdalena (?), H. Lambertus, l. van tabernakel reliëf met voorstelling van Leerlingen van Emmaüs, r. Doodstrijd van Jezus in de hof van Olijven, op altaartafel Christusmonogram tussen Alfa en Omega, ca. 1927, reliëfs en tabernakel in geelkoper, altaar in marmer en blauwe hardsteen (M ' BIECHTSTOEL (1 van 2), in transept N., le h. xixe, neorococo, eik, deels verguld (M ' BLAZOEN CARTEL (oanr), Moens de Pernich met wapenspreuk, xrxe (?), hout, h. 135 (M ' CULTUSOBJECT KELK door Jean-Joseph Binon, van Tongeren, met op voet kruis en votiefinscr., merken : Tongeren, zwaan, JB, gekroonde X, ged (volgens chronogr.), zilver, h. 26,5 (M ' MONSTRANS, Stralen-, met Duü als symbool van de H. Geest, XIXe, verzilverd en verguld metaal, h. 64 (M ' RELIEKHOUDER van H. Apollonia en Lucia, merk : Hamer op schild, 2e h. xvme, zilver, h. 29,5 (M ' WIEROOKSCHEEPJE, xrxe, zilver (?) (M '76) (cf. ook WIEROOKVAT). WIEROOKVAT, xrxe, zilver (?), h. 33,5 (M '76) (cf. ook WIEROOKSCHEEPJE). DOOPVONT op deksel kruis waarop Christusmonogram tussen Alfa en Omega, op zijden namen van de Zeven Gaven van de H. Geest, op kuip Christusmonogram tussen Alfa en Omega, ca. 1930, zwart en grijs marmer, deksel in geelkoper, h. 128 (M ' KAST SACRISTIEKAST, lage vijfdeurskast met terugspringend bovenstuk, op middendeµr van bovenstuk in reliëf ciborie, xvrne, eik (M ' SCU!JPTUUR Beeld, H. Apollonia, e. xv1-b. xvrre, gepolychr. hout, h. 60 (M ' Beeld, H. Jozef met Jezuskind, e. XIXe, gepolychr. hout, h. ca. 150 (M ' Beeld, 0.-L.-Vrouw met Kind, e. XIXe, gepolychr. hout, h. ca. 150 (M ' 59.

62 ZELEM VERLICHTING l<andelaar (2), 2e h. xvne, geelkoper, h. 44 (M ' 7 6). KANDELAAR (2 van 6), steunend op drie drakenkoppen, ca. 1875, neoromaans, geelkoper (?), h. 35,5 (M ' l<andelaar (1 van 6), xrxe, neobarok, verguld hout, h. 93 (zonder pin) (niet meer ter plaatse) (niet gefotografeerd). LICHTARM, xvme, geel- en roodkoper, h. 54 (M ' LUCHTER, elfarmig, XJXe, geelkoper, h. ca. 90 (M ' KAPEL SINT-JANSBERG De éénbeukige kapel met veelhoekig afgesloten koortje werd gebouwd in de zeventiende eeuw. INTERIEUR Alg. gezicht naar het altaar (A 85525'44) (cf. ook ALT AAR,, Beeld en VERLICHTING, KANDELAAR). ARCHITECTUUR (detail) Nis, credensnis in muur naast altaar, xvne (A 85526'44) (cf. ook VERLICHTING, GoosLAMP). ALTAAR Portiekaltaar toegewijd aan 0.-L.-Vrouw van Goede rust, op bekroning votiefopschrift, fronton geflankeerd door twee Engeltjes, in nis beeldje van 0.-L.-Vrouw met Kind, op predella en altaartafel Mariamonogram, m. xvme, gemarmerd en verguld hout (A 85525'44) (cf. ook INTE RIEUR, Alg. gezicht naar het altaar,, Beeld en VERLICHTING, KANDELAAR). Beeld, 0.-L.-Vrouw met Kind, xvme (?), gepolychr. hout, h. ca. 90 (A 85525'44) (cf. ook INTERIEUR, Alg. gezicht naar het altaar, ALTAAR en VERLICHTING, l<andelaar). VERLICHTING GODSLAMP, xvm (?), geelkoper, h. ca. 25 (A 85526'44) (cf. ook ARCHITECTUUR (detail), Nis). KANDELAAR (4), ca. 1700, geelkoper, h. ca. 60 (A 85525' 44) (cf. ook INTERIEUR, Alg. gezicht naar het altaar, ALTAAR en, Beeld).,,

63 INHOUDSTAFEL Woord vooraf Inleiding 3 Lijst der afkortingen 7 "i. Trefwoordenlijst 9 DIEPENBEEK Kerk H. Hart (Rooierheide) 13 Kerk Koningin van de Vrede (Lutselus) 13 Kerk Sint-Servaas. 14 Kapel Sint-Hubertus 16 Kapel Sint-Rochus 17 HALEN Kerk Sint-Andreas (Loksbergen) 17 Kerk Sint-Pancratius (Zeik) 18 Kerk Sint-Petrus 19 HASSELT Kerk H. Hart. 22 Kerk Sint-Lambertus (Kiewit) 23 HERK-DE-STAD Kerk Onbevlekte Ontvangenis (Scbakkebroek) 24 Kerk 0.-L.-Vrouw Geboorte (Donk) 25 Kerk Sint- Martinus 27 Kapel op het Kerkhof (Donk) 29 KERMT Kerk H. Maagd Maria 30 Kerk 0.-L.-Vrouw Boodschap (Spalbeek). 32 Kapel 0.-L.-Vrouw van Lourdes (Spalbeek) Kapel 0.-L.-Vrouw (Achter het klooster). 33 KURINGEN Kerk Sint-Amandus (Stokrooie) 35 Kerk Sint-Gertrudis 36 Kerk Sint-Jan de Doper (Sint-Janswijk) 40 Kerk Sint-Jozef (Tuilt) 41 Kapel 0.-L.-Vrouw (Tuilt) 41 LINKHOUT Kerk Sint-Trudo LUMMEN Kerk 0.-L.-Vrouw 43 Kapel 0.-L.-Vrouw van de Beukeboom 45 Kerk Sint-Jan-Baptist (Tiewinkel). 46 Kerk Sint-Rochus (Genebos) 47 Kapel Sint-Anna 47 61

64 MELDERT SCHULEN SINT-LAMBRECHTS-HERK STEVOORT WIMMERTINGEN ZELEM Kerk Sint-Willibrord Kerk 0.-L.-Vrouw (Berbroek) Kerk Sint-Jan-Baptist (oude kerk) Kerk Sint-Jan-Baptist (nieuwe kerk) Kerk Sint-Lambertus Kerk Sint-Martinus Kerk Sint-Niklaas. Kerk Sint-Lambertus Kapel Sint-Jansberg ä, D/1978/0613/113 KIK - Brussel DRUKKERIJ G. T80$ N.V./LUTK