HES Amsterdam. Opleiding: Bedrijfskundige Informatica, Varianten: voltijd en deeltijd. Visitatiedata: 26 en 27 oktober 2004

Transcriptie

1 HES Amsterdam Opleiding: Bedrijfskundige Informatica, Varianten: voltijd en deeltijd Visitatiedata: 26 en 27 oktober 2004 NQA (Netherlands Quality Agency) Utrecht, mei 2005

2 2 NQA HES Amsterdam, opleiding Bedrijfskundige Informatica

3 Inhoud 3 Deel A: Onderwerpen Voorwoord Inleiding Werkwijze Oordeelsvorming Oordelen per onderwerp Schematisch overzicht oordelen Totaaloordeel 13 Deel B: Facetten 15 Onderwerp 1 Doelstellingen van de opleiding 17 Onderwerp 2 Programma 20 Onderwerp 3 Inzet van personeel 27 Onderwerp 4 Voorzieningen 29 Onderwerp 5 Interne kwaliteitszorg 31 Onderwerp 6 Resultaten 34 Deel C: Bijlagen 37 Bijlage 1 Criho-gegevens 39 Bijlage 2 Onafhankelijkheidsverklaring panelleden 41 Bijlage 3 Beknopt CV panelleden 43 Bijlage 4 Bezoekprogramma 49 NQA HES Amsterdam, opleiding Bedrijfskundige Informatica 3

4 4 NQA HES Amsterdam, opleiding Bedrijfskundige Informatica

5 Deel A: Onderwerpen NQA HES Amsterdam, opleiding Bedrijfskundige Informatica 5

6 6 NQA HES Amsterdam, opleiding Bedrijfskundige Informatica

7 Deel A: Onderwerpen 1.1 Voorwoord In dit rapport doet het panel dat in opdracht van NQA de opleiding Bedrijfskundige Informatica van de HES Amsterdam heeft gevisiteerd, verslag van zijn werkwijze, bevindingen en conclusies. Het onderzoek vond plaats in het kader van de accreditatie van hogere beroepsopleidingen. Het onderzoek is feitelijk gestart in juni 2004, het moment waarop de opleiding haar zelfevaluatierapport bij de NQA aanleverde. Een visitatiebezoek vond plaats op dinsdag en woensdag 26 en 27 oktober en werd uitgevoerd door een panel dat bestond uit de volgende personen: De heer Ing. Msc. A.A. Vreven (voorzitter) De heer Ir. H. Wagter (domeindeskundige) De heer M.M. Hofman (studentlid) Mevrouw drs. L. Ravestein (NQA-auditor) Dit panel voldoet aan de eisen zoals gesteld in het document Vragen en Aanwijzingen van NQA. Het panel beschikt over domeinspecifieke deskundigheid, onderwijs- en auditdeskundigheid en deskundigheid over de internationale ontwikkelingen van de discipline (zie bijlage 2 bij dit rapport). Het rapport bestaat uit drie delen: deel A: een hoofdrapport, het onderwerprapport, waarin de oordelen van het panel over de basiskwaliteit van de opleiding op onderwerpniveau worden uitgesproken en de overwegingen waarop die oordelen zijn gebaseerd. Het gaat hier om oordelen in de gradatie positief/negatief. Tevens wordt hier het eindoordeel geformuleerd. deel B: een detailrapport waarin op facetniveau door het panel oordelen en argumenten ter onderbouwing van dat oordeel worden gegeven. De oordelen gaan hier uit van de vierpuntsschaal zoals die door de NVAO is voorgeschreven. Dit detailrapport vormt de basis van het Onderwerprapport. deel C: hierin zijn alle relevante bijlagen opgenomen. 1.2 Inleiding De Hogeschool voor Economische Studies (HES) in Amsterdam is de nog enige monosectorale HBO-instelling voor economie in Nederland. De HES kent twee onderwijsafdelingen: Management & Marketing (M&M) en Business Administration & Information Management (BA&IM). Samen met de opleiding Logistiek en Economie vormt de opleiding Bedrijfskundige Informatica (BI) een onderwijscluster binnen de afdeling BA&IM. Er is een tweehoofdig College van Bestuur. De afdelingen worden aangestuurd door een afdelingsdirecteur en het onderwijscluster door een opleidingsmanager. Daarnaast is er een coördinator voor het deeltijdonderwijs. NQA HES Amsterdam, opleiding Bedrijfskundige Informatica 7

8 De opleiding BI kent een voltijd- en een deeltijdvariant. De duale variant is in afbouw en is daarom geen onderwerp van de visitatie geweest. De voltijdopleiding BI is in 1974 van start gegaan en de deeltijdvariant in De voltijd kent een aantal opleidingsmogelijkheden: de reguliere voltijdopleiding, de voltijdopleiding met de specialisatie Business Consultancy (BC) en de Engelstalige voltijd opleiding Business Intelligence Management (BIM). Deze twee laatste zijn in 2003 gestart. BIM wil een verbinding leggen tussen BI en marketing. Het deeltijdprogramma is inhoudelijk vrijwel identiek aan het voltijdprogramma: dezelfde competenties, leerdoelen, leerlijnen en moduleopzet. De uitvoering verschilt enigszins. Sommige leerlijnen zijn anders geprogrammeerd. De BI- opleiding van de HES bereidt studenten voor op: het ontwikkelen (ontwerpen, bouwen, testen) en het implementeren van geautomatiseerde informatiesystemen, met inzicht in de bedrijfskundige processen waarvoor het informatiesysteem wordt ontwikkeld. De BI-afgestudeerden kunnen zich ontwikkelen tot een ICT-specialist dan wel een bedrijfskundige in een IT-omgeving. De laatste jaren loopt de instroom gestaag terug. In 2003 stromen 30 voltijd en 8 deeltijdstudenten in. Het totaal aantal docenten bedraagt 22 (7.2 fte, 2003). Naar aanleiding van de visitatie in 2000 heeft de opleiding veranderingen en verbeteringen aangebracht: de bedrijfskundige onderdelen zijn versterkt, de stage is verplaatst van het vierde leerjaar naar het derde leerjaar, er zijn internationale elementen in het curriculum aangebracht en er zijn meer keuzemogelijkheden in het curriculum gekomen. Een versterking van de interactie met de beroepspraktijk zal door een op te richten kenniscentrum (IBIS) gerealiseerd moeten worden. Per september 2005 wordt de afdeling BA&IM onderdeel van een brede bachelor opleiding. Het management van BI is daarom bezig met een onderwijskundige vernieuwing door de introductie van een gemeenschappelijk eerste en tweede jaar. Voor deze taak is de leerplancoördinator aangetrokken. Vanaf oktober 2004 is er sprake van een fusie tussen de HES en de Hogeschool van Amsterdam. Deze is voorafgegaan door een personele unie tussen de laatstgenoemde hogeschool en de Universiteit van Amsterdam. De HES is in 2004 naar een nieuw gebouw verhuisd. 1.3 Werkwijze De visitatie van de opleiding BI door het panel heeft plaatsgevonden conform de werkwijze zoals die is neergelegd in het beoordelingsprotocol van NQA (zie bijlage 4) en die hieronder wordt beschreven. Dit houdt tevens in dat het panel heeft vastgesteld dat het zelfevaluatierapport plus de bijlagen en de aanvullende informatie een voldoende basis bood voor het visitatiebezoek en dat de visitatie plaats vond op basis van het voor de BI geldende domeinspecifieke referentiekader (zie hieronder). NQA onderscheidt drie fasen in het visiteren: de voorbereidingsfase, het eigenlijke visitatiebezoek en de rapportagefase. Hieronder volgt een korte toelichting per fase. De voorbereidingsfase Allereerst heeft de NQA-auditor het zelfevaluatierapport gecheckt op kwaliteit en compleetheid (de screening) en daarmee op bruikbaarheid voor de visitatie. Nadat het 8 NQA HES Amsterdam, opleiding Bedrijfskundige Informatica

9 zelfevaluatierapport in orde was bevonden, zijn de panelleden zich inhoudelijk gaan voorbereiden op het bezoek. Zij lazen het zelfevaluatierapport (en bijlagen), formuleerden in een Beoordelingsformat voorlopige oordelen op basis van argumenten en zij formuleerden vraagpunten die doorgegeven werden aan de NQA-auditor. Hoewel ieder panellid alle onderwerpen en facetten onder de loep nam, is er sprake geweest van een taakverdeling, waarbij bepaalde onderwerpen en facetten door een bepaald panellid extra grondig bestudeerd zijn. Op basis van een overzicht van voorlopige oordelen inventariseerde de NQA-auditor tenslotte de kernpunten en prioriteiten voor het materialenonderzoek en de gesprekken. Tijdens een voorbereidende vergadering is het visitatiebezoek concreet voorbereid. De opleiding heeft in haar zelfevaluatierapport kenbaar gemaakt voor welk domeinspecifiek referentiekader zij kiest. De NQA-auditor heeft met de domeindeskundige(n) in het panel bekeken of sprake is van adequate domeinspecifieke doelstellingen, of dat nadere aanvulling dan wel nadere specificatie nodig is. In het detailrapport is aangegeven op welke landelijke beroeps- en opleidingsprofielen het domeinspecifieke kader (en het opleidingsprogramma) is gebaseerd. Het visitatiebezoek NQA heeft een Raamwerk bezoekprogramma ontwikkeld voor de (dag-)indeling van het visitatiebezoek dat is aangepast aan de specifieke situatie van de opleiding. Tijdens het visitatiebezoek is gesproken met (een representatieve) vertegenwoordiging van: docenten, studenten, werkveld en afgestudeerden. Daarnaast vonden er aan het begin en aan het eind van het visitatiebezoek gesprekken plaats met het management van de opleiding (het operationeel management). Ook vond er een gesprek plaats met het College van Bestuur (het strategisch management) en de afdelingsdirecteur. Aan het begin van het bezoek is er ter inzage gevraagd materiaal bestudeerd. Conform het raamwerk bezoekprogramma heeft in de middag een rondleiding plaatsgevonden en heeft het panel een demonstratie gezien van het SAP-practicum. Voorts heeft het panel zogenaamde schakelmomenten ingelast om bevindingen uit te wisselen en te komen tot gezamenlijke en meer definitieve (tussen-)oordelen. De bevindingen zijn, volgens de afgesproken taakverdeling, door ieder panellid, schriftelijk beargumenteerd. Er is een schriftelijke terugkoppeling gegeven in de week na het bezoek. De fase van rapporteren De NQA-auditor heeft, op basis van de bevindingen van het panel, een conceptrapportage opgesteld en die voorgelegd aan de panelleden. Het panel heeft vervolgens het definitieve concept vastgesteld. Het definitieve conceptrapport is aan de opleiding voorgelegd ter correctie van feitelijke onjuistheden. Het visitatie- of beoordelingsrapport is uiteindelijk ter beschikking gesteld aan de opleiding die het samen met de accreditatieaanvraag kan indienen bij de NVAO. NQA HES Amsterdam, opleiding Bedrijfskundige Informatica 9

10 1.4 Oordeelsvorming In hoofdstuk 1.5 wordt per onderwerp een oordeel uitgesproken op basis van weging van de facetten die van dat onderwerp deel uitmaken. In de oordelen per onderwerp wordt steeds een herhaling gegeven van de oordelen op de facetten gevolgd door een weging die leidt tot het eindoordeel. Aangezien de deeltijdopleiding de voltijdopleiding volgt, zijn er geen afwijkende deeltijdbeoordelingen. Bij deze weging spelen de beslisregels zoals die door de NQA in het beoordelingsprotocol zijn geformuleerd en nader uitgewerkt in de notitie (zie bijlage 5) een belangrijke rol. Tevens is bij de beoordeling rekening gehouden met accenten die de opleiding legt, het domeinspecifieke kader en een vergelijking met andere Informatica-opleidingen op een aantal aspecten. Het eindoordeel is voorzien van een aanvullende tekst als er sprake is van: weging van de oordelen op facetniveau; benchmarking (vergelijking met externe kengetallen); generieke bevindingen die het facetniveau overschrijden; bepaalde accenten respectievelijk best practices. Naast de benchmarking bij onderwerp 6 op landelijke kengetallen wordt de opleiding bij onderwerp 1 specifiek vergeleken met twee opleidingen die ongeveer gelijktijdig door NQA gevisiteerd zijn. Tevens dient vermeld te worden dat een internationale vergelijking niet mogelijk is, omdat een dergelijke opleiding in het buitenland geen pendant heeft. 1.5 Oordelen per onderwerp Doelstellingen opleiding De facetten Niveau bachelor en Domeinspecifieke eisen en Oriëntatie HBO-bachelor zijn met een voldoende beoordeeld. Het oordeel op het onderwerp is daarom positief. Bij alle opleidingen BI vormen de algemene en specifieke beroepsgerichte competenties uit het landelijk opleidingsprofiel, zoals geformuleerd in Beroeps- en opleidingsprofiel HBO-I, 2000 de ijkpunten voor de curricula. Positief is de wijze van validering door het HBO-I platform en vertegenwoordigers van het (internationale) beroepenveld. Ook uit eigen arbeidsmarktonderzoek blijkt dat er sprake is van aansluiting van de beoogde eindkwalificaties op de start- en doorgroeifuncties waarvoor wordt opgeleid. De opleiding legt een extra accent op de bedrijfskundige invalshoek. In verhouding tot andere opleidingen wordt er (ruim) voldoende aandacht besteed aan internationalisering. De eindkwalificaties van de opleiding sluiten eveneens aan bij internationaal geaccepteerde beschrijvingen van het hbo-niveau, de Dublin descriptoren. De opleiding toont dit aan in het document Opleidingskader Bedrijfskundige Informatica. Het hbo-niveau van het programma is voldoende Programma. Voor de voltijdopleiding geldt dat aan twee van de acht tot dit onderwerp behorende facetten is het oordeel goed toegekend, aan vijf het oordeel voldoende en één facet is met een onvoldoende beoordeeld, namelijk facet 2.8 betreffende toetsing en beoordeling. Voor de 10 NQA HES Amsterdam, opleiding Bedrijfskundige Informatica

11 deeltijdopleiding geldt dat aan één facet goed, zes facetten voldoende en één facet met een onvoldoende is beoordeeld. Het oordeel op dit onderwerp is derhalve positief. Het programma is voldoende beroepsgericht en de werkvormen zijn gevarieerd. Het programma en de werkvormen sluiten aan bij de beoogde eindkwalificaties en leerdoelen. Het didactisch handelen van de docenten is voldoende. Met de instromende studenten wordt door de aangeboden in het programma goed rekening gehouden. Het toetsbeleid is voldoende qua opzet, maar de beoordelingsprocedures en de toepassing daarvan in de praktijk worden onvoldoende vormgegeven. De borging van de toetsing schiet daardoor op belangrijke onderdelen van het curriculum tekort. De opleiding heeft in de gevoerde gesprekken deze tekortkoming zelf benoemd en heeft duidelijke en concrete verbeterpunten geformuleerd, waar het panel vertrouwen in heeft. Binnen het totaal van de gegeven oordelen, wordt deze onvoldoende, naar de mening van het panel, in voldoende mate gecompenseerd Inzet van personeel Twee facetten van onderwerp 3 zijn met een voldoende beoordeeld en één met een goed. Het oordeel op dit onderwerp is daarom positief Voorzieningen Eén facet is met goed beoordeeld en het andere met voldoende. Het oordeel op het onderwerp is daarom positief Interne kwaliteitszorg Op één facet van dit onderwerp is een onvoldoende gegeven, namelijk facet 5.1 betreffende evaluatieresultaten; op de andere twee facetten zijn voldoendes gegeven. Het oordeel op dit onderwerp is derhalve positief. De opleiding heeft hier één onvoldoende gekregen. Er vinden weliswaar schriftelijke evaluaties plaats, maar zij zijn te weinig systematisch, over de volle breedte en op basis van streefnormen, afgenomen. In de dagelijkse praktijk van de kleine opleiding zijn daarentegen wel op een systematische wijze, over de afgelopen jaren, verbeteringen doorgevoerd. Hierbij zijn de diverse stakeholders op een bevredigende wijze ingezet. Aangezien in de beslisregels van NQA het daadwerkelijk aanwezig zijn van een verbeterproces relatief sterker in het eindoordeel meeweegt, komt het panel tot een positief totaaloordeel op het onderwerp. De opleiding heeft bovendien vanaf van het cursusjaar duidelijke, concrete en omvattende procedures ten aanzien van kwaliteitszorg in de startblokken staan Resultaten. Op het facet Onderwijsrendement heeft de opleiding een onvoldoende en voor het facet Gerealiseerd niveau een voldoende. Het eindoordeel op dit onderwerp is derhalve positief. Het beleid ten aanzien van de kwantitatieve opleidingsresultaten is onvoldoende. De opleiding heeft streefnormen vastgesteld voor de opleidingsrendementen. De beide varianten voldoen niet aan deze streefcijfers. Ook in vergelijking met verwante opleidingen lopen de rendementen achter. Recentelijk heeft de opleiding verbeterbeleid in gang gezet. NQA HES Amsterdam, opleiding Bedrijfskundige Informatica 11

12 Kwalitatief zijn de opleidingsresultaten echter voldoende. De gerealiseerde eindkwalificaties worden gehaald qua niveau, oriëntatie en domeinspecifieke eisen. Beslisregels van NQA waarderen de kwalitatieve resultaten naar verhouding sterker, wat leidt tot een positief eindoordeel. 12 NQA HES Amsterdam, opleiding Bedrijfskundige Informatica

13 1.6 Schematisch overzicht Oordelen Totaaloverzicht van de oordelen op facet- en onderwerpniveau. Onderwerp/Facet Voltijd Deeltijd Doelstellingen 1.1 V V 1.2 V V 1.3 V V Totaaloordeel P P Programma 2.1 V V 2.2 V V 2.3 V V 2.4 V V 2.5 G V 2.6 G G 2.7 V V 2.8 O O Totaaloordeel P P Personeel 3.1 V V 3.2 V V 3.3 G G Totaaloordeel P P Voorzieningen 4.1 G G 4.2 V V Totaaloordeel P P Kwaliteitszorg 5.1 O O 5.2 V V 5.3 V V Totaaloordeel P P Resultaten 6.1 O O 6.2 V V Totaaloordeel P P 1.7 Totaaloordeel Op grond van bovenstaand schema en de inhoudelijke onderbouwing daarvan in paragraaf 1.5 blijkt dat de opleiding op zes onderwerpen positief scoort. De conclusie is dat het totaaloordeel over de opleiding positief luidt. De opleiding is accreditatiewaardig. NQA HES Amsterdam, opleiding Bedrijfskundige Informatica 13

14 14 NQA HES Amsterdam, opleiding Bedrijfskundige Informatica

15 Deel B: Facetten NQA HES Amsterdam, opleiding Bedrijfskundige Informatica 15

16 16 NQA HES Amsterdam, opleiding Bedrijfskundige Informatica

17 Deel B: Facetten Onderwerp 1 DOELSTELLINGEN VAN DE OPLEIDING Facet 1.1 Niveau bachelor Voltijd: Deeltijd: Criteria: - De eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij algemene, internationaal geaccepteerde beschrijvingen van de kwalificaties van een bachelor. Het oordeel is gebaseerd op de volgende argumenten. Het panel stelt vast dat de opleiding (voltijd en deeltijd) zich baseert op het landelijke document Beroeps- en opleidingsprofiel Hoger Onderwijs BI (HBO-I Platform, 2000). Dit profiel is gevalideerd door het betreffende beroepenveld en wordt door alle BIopleidingen gebruikt. In het profiel wordt een onderscheid gemaakt tussen de algemene opleidingskwalificaties die voor alle ICT-ers gelden en de specifieke BIkwalificaties. Momenteel wordt dit opleidingsprofiel landelijk geactualiseerd. Het panel heeft de uitwerking van het landelijke beroepsprofiel aangetroffen in het document Opleidingskader Bedrijfskundige Informatica (juni 2004). Hierin onderschrijft de opleiding de landelijke visie van het HBO-I platform op het beroepsprofiel van de bedrijfskundige informaticus en onderscheidt vervolgens de kwalificatieniveaus in vier beheersingsniveaus: oriëntatie, toepassing, integratie en beroepsvoorbereiding. Het panel constateert dat de relatie tussen de Dublin descriptoren en de BI-specifieke eindkwalificaties eveneens is opgenomen in het document Opleidingskader Bedrijfskundige Informatica. In dit document wordt ook een relatie gelegd tussen de ICT-opleidingskwalificaties en de generieke kwalificaties hbo bachelor. Het panel is van oordeel dat de opleiding met haar eindkwalificaties in voldoende mate aansluit bij de landelijke kwalificaties. Er wordt aandacht besteed aan de relatie van de eindkwalificaties met de internationale Dublin-descriptoren. Hiertoe is een matrix gemaakt. Het panel stelt echter eveneens vast dat de koppeling van de competenties van het HBO-I platform in de matrix alleen de twaalf beroepsgerichte competenties betreft en niet de tien algemene. Aangezien er binnenkort nieuwe (landelijke) competenties komen en een nieuw traject richting Business Schools wordt ingeslagen, heeft het opleidingsmanagement besloten dat een volledige match van de huidige competenties niet meer wordt nagestreefd. NQA HES Amsterdam, opleiding Bedrijfskundige Informatica 17

18 Facet 1.2 Domeinspecifieke eisen Voltijd: Deeltijd: Criteria: - De eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij de eisen die door (buitenlandse) vakgenoten en de beroepspraktijk gesteld worden aan een opleiding in het betreffende domein (vakgebied/discipline en/of beroepspraktijk). Het oordeel is gebaseerd op de volgende argumenten. Het panel stelt vast dat de opleiding gebruik maakt van het landelijk gevalideerde Beroepsprofiel en Opleidingsprofiel HBO-I (2000). De opleiding richt zich zowel op de ontwikkeling tot ICT-specialist als tot een bedrijfskundige in een ICT-omgeving. De opleiding combineert informatica en bedrijfskunde met elkaar voor een managementbaan in de IT-sector. De student wordt opgeleid tot een flexibele en communicatieve informaticus met een brede en praktische achtergrond en een diepere kennis van het complete systeemontwikkelingstraject, vooral in een object georiënteerde en multimediale omgeving. Het gaat om breed inzetbare en herkenbare basisfuncties. Uit de gesprekken en uit de documentatie die is ingezien (bijvoorbeeld de Opleidingsgids en de moduleboeken), constateert het panel dat de opleiding ongeveer 70% van haar programma baseert op de landelijke documenten en 30% gebruikt voor een eigen invulling. De eigen vrije ruimte is ingevuld met onderdelen uit het informatica opleidingsprofiel met accenten op inzetbaarheid als systeemontwerper, systeemprogrammeur en beheerder. Deze keuze is tot stand gekomen door wensen en behoeften vanuit het regionale werkveld. Hoewel de opleiding geen werkveldadviescommissie heeft, zijn er wel veelvuldig en veel bilaterale contacten. Dit betreft vooral de wat grotere bedrijven in het bank- en verzekeringswezen die behoefte hebben aan mensen met kennis van JAVA en Oracle. De opleiding besteedt volgens het panel voldoende aandacht aan internationalisering. Dit komt onder meer tot uiting in een aantal (Engelstalige) modules en overeenkomsten en contacten met buitenlandse instellingen. Vooral met Tsjechische instellingen vindt uitwisseling plaats. Ook is er een aparte Engelstalige stroom in opbouw: BIM (Business Intelligence Management). Het panel constateert dat de opleiding met haar eindkwalificaties een goede invulling geeft aan het gewenste beroepsprofiel, maar dat zij de relaties met het beroepenveld moet formaliseren om de actualiteit van de eindkwalificaties zo goed mogelijk te kunnen borgen. 18 NQA HES Amsterdam, opleiding Bedrijfskundige Informatica

19 Facet 1.3 Oriëntatie HBO-bachelor Voltijd: Deeltijd: Criteria: - De eindkwalificaties zijn mede ontleend aan de door (of in samenspraak met) het relevante beroepenveld opgestelde beroepsprofielen en/of beroepscompetenties. - De eindkwalificaties weerspiegelen het niveau van beginnend beroepsbeoefenaar in een specifiek beroep of samenhangend spectrum van beroepen waarvoor een HBOopleiding vereist is of dienstig is. Het oordeel is gebaseerd op de volgende argumenten. Een beschrijving van het werkveld is te vinden in Opleidingskader Bedrijfskundige informatica. Er wordt opgeleid voor breed inzetbare en herkenbare basisfuncties (zie facet 1.2). De afgestudeerden en vertegenwoordigers van het werkveld met wie het panel heeft gesproken zijn positief over de aansluiting van de opleiding op hun werk. Zij vinden dat er een juiste balans is tussen Bedrijfskunde en Informatica. Zij zijn tevreden over hun niveau van beginnend beroepsbeoefenaar. De breedheid van de opleiding draagt bij aan deze tevredenheid. Uit het gesprek van het panel met de afgestudeerden blijkt verder dat het merendeel van hen van mening is dat er in de opleiding voldoende aandacht wordt besteed aan de beroepsvoorbereiding. De deeltijdstudenten waar het panel mee gesproken heeft vinden de balans tussen bedrijfskundige en informaticus positief. De systemen krijgen voldoende aandacht en bij het eigen afstuderen kunnen ze voldoende specialisatie aanbrengen. Uit de HBO-monitor 2003 (24 respondenten) blijkt dat 79 procent van de studenten tevreden is over de aansluiting van de functie op de arbeidsmarkt (landelijk eveneens 79 procent). Een ruime meerderheid (94 procent) van de afgestudeerden is van mening dat minimaal het eigen opleidingsniveau is vereist voor hun functie (landelijk 89 procent). NQA HES Amsterdam, opleiding Bedrijfskundige Informatica 19

20 Onderwerp 2 PROGRAMMA Facet 2.1 Eisen HBO Voltijd: Deeltijd: Criteria: - Kennisontwikkeling door studenten vindt plaats via vakliteratuur, aan de beroepspraktijk ontleend studiemateriaal en via interactie met de beroepspraktijk en/of (toegepast) onderzoek. - Het programma heeft aantoonbare verbanden met actuele ontwikkelingen in het vakgebied / de discipline - Het programma waarborgt de ontwikkeling van beroepsvaardigheden en heeft aantoonbare verbanden met de actuele beroepspraktijk. De oordelen zijn gebaseerd op de volgende argumenten. Uit diverse documenten (Opleidingskader Bedrijfskundige Informatica en studiegidsen) blijkt dat het programma van de voltijd- en de deeltijdopleiding is opgebouwd uit 7 leerlijnen. De kennisontwikkeling vindt plaats in vijf van de zeven leerlijnen. De andere twee leerlijnen zijn gericht op beroepsvaardigheden. De voltijden de deeltijdopleiding hebben dezelfde leerlijnen, alleen zijn ze anders geprogrammeerd. Bij het deeltijdonderwijs is bijvoorbeeld geen leerlijn studie- en beroepenoriëntatie maar wordt meer aandacht besteed aan zelfstudie. Het panel vindt de programma s goed beschreven en het opleidingsconcept in bijvoorbeeld de handleidingen is compleet en duidelijk. Datzelfde geldt voor de opleidingsgidsen (voltijd) en modulegidsen (deeltijd). Het panel constateert dat de opleiding veel gebruik maakt van Nederlandstalige vakliteratuur. Het panel vindt de literatuur die zij heeft ingezien, voldoende actueel. Door de recente internationaliseringsactiviteiten, wordt bij een aantal modules Engelstalige vakliteratuur gebruikt. Uit de gesprekken die het panel met de docenten heeft gevoerd, blijkt dat zij het studiemateriaal met actuele praktijkvoorbeelden aanvullen (bijvoorbeeld jaarverslagen van grote banken). Het panel is van oordeel dat het bedrijfspracticum met gebruik van SAP (derde jaar) een goede relatie kent met de praktijk: in de vorm van een aantal virtuele bedrijven, waar studenten een tijd werknemer zijn en met SAP hun eigen bedrijf beheren. Het panel stelt vast dat de studenten in voldoende mate in aanraking komen met de actuele beroepspraktijk. Uit de betreffende gidsen maakt het panel op dat studenten in alle studiejaren (voltijd) contact hebben met de beroepspraktijk: via de leerlijn studie- en beroepsoriëntatie, waaronder bedrijfsbezoeken en de leerlijn communicatie en managementvaardigheden. Daarnaast biedt de opleiding: de stage (derde jaar), het bedrijfspracticum SAP en de afstudeeropdracht in het vierde jaar. De deeltijdstudenten zijn werkzaam in een relevante werksetting. 20 NQA HES Amsterdam, opleiding Bedrijfskundige Informatica

21 Het panel stelt vast dat de interactie met onderzoek nog pril is. Er is een aantal veelbelovende plannen en ontwikkelingen. In het huidige programma is in het bedrijfspracticum SAP sprake van een onderzoekscomponent. Er zijn sinds kort drie lectoraten: Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen, Innovatief Ondernemerschap en Enterprise Resource Planning. Deze lectoraten dienen op den duur de relatie met toegepast onderzoek te verstevigen. In het kader van de doorstroom naar de universiteit, gaat de opleiding meer aandacht besteden aan de onderzoekscomponent. De HES is bezig met de opzet van een kennisinstituut IBIS. De bedoeling is dat dit kenniscentrum mede bijdraagt aan de actualiteit van het BIprogramma. Het panel heeft een aantal kwaliteitsmetingen onder het bedrijfsleven en de alumni aangetroffen: Aangeboden BI-er, Business monitor Alumni 2004, Business Monitor bedrijfsleven 2003, stage-evaluaties en de HBO-monitor. De uitkomsten worden gebruikt voor de verbetering en actualisering van het onderwijs. Het merendeel van de studenten ( totaal aantal respondenten: 68 voltijd studenten en 8 deeltijdstudenten) waardeert de praktijkgerichtheid (75%) en waardeert de opleiding gemiddeld met 6,8 (Opleidingsevaluatie februari 2004). De voltijdstudenten en de deeltijdstudenten met wie het panel heeft gesproken zijn door de bank genomen positief over de beroepsgerichtheid van het programma. Wel zouden voltijdstudenten meer actualiteit in het curriculum willen, bijvoorbeeld PRINCE II in de vorm van workshops zoals deze nu voor DSDM en RAD worden gegeven. Deeltijdstudenten vertellen aan het panel dat zij meer aandacht nodig vinden voor Nederlands en dat er sneller ingespeeld moet worden op veranderingen in het beroepenveld wat de typische I -vakonderdelen betreft. Facet 2.2 Relatie doelstellingen en inhoud programma Voltijd: Deeltijd: Criteria: - Het programma is een adequate concretisering van de eindkwalificaties, qua niveau, oriëntatie en domeinspecifieke eisen. - De eindkwalificaties van de doelstellingen zijn adequaat vertaald in leerdoelen van (onderdelen van) het programma. - De inhoud van het programma biedt studenten de mogelijkheid om de geformuleerde eindkwalificaties te bereiken. Het oordeel is gebaseerd op de volgende argumenten. Uit Opleidingskader Bedrijfskundige Informatica blijkt dat het voltijd- en deeltijdprogramma min of meer gelijk zijn opgebouwd uit 7 leerlijnen: studie- en beroepsoriëntatie, bedrijfskunde, economie, informatieanalyse en management, programmeren, wiskunde en statistiek, communicatie en managementvaardigheden. Er is een afstudeervariant Business Consultancy en een Engelstalige variant: BIM. NQA HES Amsterdam, opleiding Bedrijfskundige Informatica 21

22 Het panel heeft het programma en het studiemateriaal bestudeerd en zij constateert dat de relatie tussen doelstellingen en inhoud van het programma aanwezig is; door de aangeboden leerstof, werk- en toetsvormen worden de eindkwalificaties gerealiseerd (zie ook facet 6.2) Voor de twaalf beroepsgerichte competenties bevat het document Opleidingskader Bedrijfskundige Informatica een kwalificatiematrix met de relatie tussen deze competenties en de opleidingskwalificaties per studieonderdeel. De leerdoelen in de opleidingsgidsen (voltijd) en de moduleboeken (deeltijd) liggen voor een deel expliciet in het verlengde van deze kwalificaties; voor een deel (vergelijk facet 1.1) is deze relatie nog te weinig expliciet. Uit de door het panel gevoerde gesprekken blijkt dat de betrokken studenten en het werkveld de (formele verwoording van de) 22 competenties in de praktijk onvoldoende herkennen. Het panel constateert dat dit mede het gevolg is van de andere terminologie die de opleiding hanteert. De opleiding heeft de competenties vertaald in termen die in de dagelijkse beroepsuitoefening van de BI-er beter worden herkend. Facet 2.3 Samenhang in het opleidingsprogramma Voltijd: Deeltijd: Criteria: - Studenten volgen een inhoudelijk samenhangend opleidingsprogramma. Het oordeel is gebaseerd op de volgende argumenten. Het panel vindt de samenhang, zoals tot uiting komt in de verticale leerlijnen en horizontale studieonderdelen, zoals projecten, stage en afstudeerscriptie voldoende. Het programma is opgebouwd uit modulen, die in een bepaalde volgorde doorlopen moeten worden, de zogenaamde moduleboom. Deze boom leidt tot samenhang. Het panel constateert voorts dat de samenhang verder vorm krijgt in projecten waarin verschillende vakken samenwerken. Bijvoorbeeld in de propedeuse is het project Ondernemingsplan, waarin de vakken commerciële economie, bedrijfsadministratie, recht, bedrijfskunde en communicatie samenwerken. De afgestudeerden noemen in de gesprekken met het panel projecten waarin een integratie van Bedrijfseconomie, Bedrijfskunde en IT plaatsvindt. De bewaking en borging van de samenhang geschiedt door het samenwerkende team van docenten die deze taak in de ogen van het panel voldoende, doch op een tamelijk informele wijze, uitvoert. De voltijdstudenten zijn tevreden over de samenhang (Opleidingsenquête, februari 2004): gemiddeld 3,41 op een vijfpuntsschaal. Uit enquêtes blijkt voorts dat vierdejaars de samenhang beter ervaren dan tweedejaars. Deeltijdstudenten geven aan dat zij ook zelf samenhang creëren door hun relevante werkkring. In het algemeen zijn studenten 22 NQA HES Amsterdam, opleiding Bedrijfskundige Informatica

23 tevreden over de door hen ervaren samenhang, maar zij geven hierbij ook aan dat de echte samenhang pas zichtbaar wordt in de praktijk. Facet 2.4 Studielast Voltijd: Deeltijd: Criteria: - Het programma is studeerbaar doordat factoren, die betrekking hebben op dat programma en die de studievoortgang belemmeren zoveel mogelijk worden weggenomen. Het oordeel is gebaseerd op de volgende argumenten. Het panel stelt vast dat de opleiding op verschillende manieren aandacht besteedt aan de studeerbaarheid en de studievoortgang. Op basis van evaluaties worden, indien nodig, programma s gewijzigd (bijvoorbeeld Programmeren 1). Daarnaast zijn er werkvormen om de motivatie te stimuleren, biedt de opleiding deficiëntieprogramma s aan en is in het voltijdonderwijs het blokkensysteem verlaten voor een semestersysteem (studenten kunnen nu langer doen over elk onderdeel). Het deeltijdonderwijs kent een trimestersysteem. Het panel constateert dat er ook formele maatregelen zijn genomen om de studievoortgang te bevorderen (en de uitval in de hoofdfase te verminderen): het bindend studieadvies in de propedeuse en voorwaarden voordat studenten aan de stage of de afstudeeropdracht kunnen beginnen. Er is een nieuw managementinformatiesysteem gekomen waarmee de opleiding verwacht beter en sneller grip te krijgen op de studievoortgang van de studenten. Studenten waren niet tevreden over het mentoraat in het eerste jaar. Het panel stelt op basis van gesprekken met de eerstejaarsstudenten vast dat de begeleiding nu verbeterd is (zie facet 4.2). Uit de Opleidingsevaluatie februari 2004 blijkt dat voltijdstudenten redelijk tevreden zijn (score van 6,8) over de studeerbaarheid. Uit gesprekken met het panel blijkt dat de spreiding van de studielast, met name bij tweedejaars studenten, te wensen over laat. De opleiding verwacht dat de versterking van het mentoraat de studenten helpt bij het ontwikkelen van een beter studieritme. Deeltijdstudenten vinden het programma goed studeerbaar (score van 7,3.). Wel vinden zij JAVA en Statistiek een bottleneck; de moeilijkheidsgraad van deze vakken leidt tot veel uitvallers. Toch vinden zij het terecht dat op deze wijze een bepaald niveau hoog gehouden wordt. NQA HES Amsterdam, opleiding Bedrijfskundige Informatica 23

24 Facet 2.5 Instroom Voltijd: Goed Deeltijd: Criteria: - Het programma sluit qua vorm en inhoud aan bij de kwalificaties van de instromende studenten: VWO, HAVO, middenkaderopleiding of specialistenopleiding (WEB) of daarmee vergelijkbare kwalificaties, blijkend uit toelatingsonderzoek. Het oordeel is gebaseerd op de volgende argumenten. De opleiding hanteert de wettelijke instroomeisen (Onderwijs- en Examenregeling). Het panel vindt het positief dat de opleiding intakegesprekken houdt waarin de motivatie van de student wordt getoetst. De HES biedt opstapcursussen aan voor Wiskunde en Economie om wettelijke deficiënties voor de aanvang van de studie te kunnen wegwerken. Zij biedt ook cursussen voor taalachterstand (SMT-project) en informaticavaardigheden. Om de aansluiting zo goed mogelijk te laten verlopen hebben de eerstejaars studenten een mentor. Na het eerste jaar wordt deze begeleiding afgebouwd. Het panel constateert dat de opleiding haar studenten veel mogelijkheden biedt langszij te komen, zowel in het voortraject als in de werkvormen. Er zijn zeer heldere maatregelen voor het bijspijkeren van deficiënties (Taal, Wiskunde) en er is een duidelijk vrijstellingenbeleid. Het panel stelt vast dat het aantal studenten gestaag daalt. In het topjaar 2000 waren er in de voltijdopleiding 364 studenten, met een instroom van 122 studenten. In 2003 zijn er 177 studenten, met een instroom van 28 studenten. Havisten zijn de grootste groep (60%). De opleiding heeft weinig vwo-studenten. De deeltijdstudenten hebben een gevarieerde achtergrond, er zijn weinig havisten. In 2003 zijn er in totaal 48 deeltijdstudenten met een instroom van 7 studenten. In 2000 zijn de aantallen 108 en 27. Uit de gesprekken van het panel met de studenten blijkt dat een deel van de MBOstudenten de aansluiting op onderdelen moeilijk vindt. Nederlands, Wiskunde en Statistiek zijn de probleemvakken. Het management geeft in de gesprekken aan dat zij Wiskunde en Statistiek belangrijke vakken vinden in het kader van de selectiefunctie van de propedeuse. Voor havisten is er extra aandacht voor hun studiehouding in de beroepsoriëntatieweek. Sinds kort zijn er doorstroomprojecten voor MBO-ers ontwikkeld in samenspraak met de omliggende ROC s. Er zijn verschillende doorstroomprogramma s voor onder meer MBO-administrateur op niveau 4, waardoor deze studenten een versnelde route kunnen volgen. Zoals alle groepen bevestigen, lukt het de opleiding (ook door de kleine aantallen studenten) op nogal persoonlijke en informele wijze de aansluiting zo goed mogelijk vorm te geven. Er zijn diverse opstapcursussen, er is aandacht voor slecht presterende studenten en er zijn veel persoonlijke gesprekken. 24 NQA HES Amsterdam, opleiding Bedrijfskundige Informatica

25 De deeltijdstudenten geven in de gesprekken met het panel aan dat zij bij de intake veel aandacht krijgen in persoonlijke gesprekken. Afhankelijk van hun werkkring en functie kunnen zij in overleg met de opleidingsmanager vrijstellingen krijgen. De afgestudeerden zijn positief over wijze waarop vrijstellingen gegeven worden. Het panel plaatst als kanttekening dat deze procedure formeler geborgd moet worden (bewijslast vastleggen) en dat beslissingstermijnen nageleefd moeten worden. Gelet op de zojuist genoemde kanttekening bij de deeltijdopleiding, komt het panel bij dit facet tot het oordeel voldoende. facet 2.6 Duur Voltijd: Goed Deeltijd: Goed Criteria: - De opleiding voldoet aan formele eisen met betrekking tot de omvang van het curriculum: HBO-bachelor: 240 studiepunten. Het oordeel is gebaseerd op het volgende argumenten. De voltijd- en deeltijdopleiding hebben beide de formele studieduur van 240 studiepunten (EC s). De studielast van de onderwijseenheden staat beschreven in de opleidingsgids. Facet 2.7 Afstemming tussen vormgeving en inhoud Voltijd: Deeltijd: Criteria: - Het didactisch concept is in lijn met de doelstellingen. - De werkvormen sluiten aan bij het didactisch concept. Het oordeel is gebaseerd op de volgende argumenten. Het panel stelt vast dat er praktisch geen sprake meer is van hoorcolleges. De opleiding gebruikt werkvormen die passen bij de verschillende leerdoelen en niveaus: projecten, practica, werkcolleges, zelfstudie, cases en simulaties. Hierbij maakt de opleiding gebruik van de digitale leeromgeving WebCT. Het panel constateert dat het didactische concept nog grotendeels is gebaseerd op de onderwijsinnovatie EIVOL (Extensivering en Integratie van Onderwijsleerprocessen) dat zeven jaar geleden is opgezet en de ontwikkeling van competentiegericht onderwijs nog in de kinderschoenen staat. Er bestaan plannen om in het kader van de major-minor ontwikkeling competentiegericht onderwijs in de eerste twee studiejaren te introduceren. NQA HES Amsterdam, opleiding Bedrijfskundige Informatica 25

26 Het panel is van mening dat het didactisch concept helder is beschreven en dat veel uitgangspunten zijn geformuleerd, maar dat dit concept in beperkte mate methodisch is uitgewerkt. Wel constateert het panel dat de opleiding hecht aan beroepsgericht leren, een actieve rol van de studenten en een didactische opbouw die leidt tot meer zelfstandig leren. De afgestudeerden met wie het panel heeft gesproken, onderstrepen de actieve rol van de student. De opleiding kent geen schoolse benadering, ze worden opgevoed tot zelfstandig lerende studenten met eigen verantwoordelijkheden. Uit enquêtes (Jaarverslag evaluaties Bedrijfskundige Informatica ) blijkt dat de studenten tevreden zijn over de gehanteerde werkvormen. De voltijdstudenten zijn positief over de beschikbare tijd voor zelfstudie en contacturen (rond de 3,5 op een 5- puntsschaal). De deeltijdstudenten vinden dat er een goede mix van werkvormen is, er zijn veel (toepassingsgerichte) cases. Hoewel zij projecten leuk vinden, vinden zij deze werkvorm moeilijk te combineren met hun werk: er moet veel samengewerkt worden (bij ongeveer een derde van de projecten). Zij willen eerder zelfstandig werken en minder projecten doen op toepassingsniveau. Het panel heeft een verbeterplan op dit punt aangetroffen. Facet 2.8 Beoordeling en toetsing Voltijd: Onvoldoende Deeltijd: Onvoldoende Criteria: - Door de beoordelingen, toetsingen en examens wordt adequaat getoetst of de studenten de leerdoelen van (onderdelen van) het programma hebben gerealiseerd. Het oordeel is gebaseerd op de volgende argumenten. Het panel vindt de methodiek en uitgangspunten van het toetsbeleid goed beschreven in de diverse opleidingsdocumenten, maar constateert dat deze documenten in de praktijk onvoldoende worden gebruikt bij de beoordeling en de toetsing. De opleiding hanteert haar eigen uitgangspunten en beoordelingskaders niet: de resultaten zijn niet objectief te verifiëren door gebrekkig gebruik van formele beoordelingskaders en er is geen eenduidig traceerbare wijze van toetsen. Er zijn bijvoorbeeld afstudeercompetenties geformuleerd maar deze worden niet gehanteerd. Het panel heeft geen toetscriteria in de projecthandleidingen aangetroffen. Uit de gesprekken blijkt dat de afrondingen vrij informeel plaatsvinden en de beoordelingscriteria voor de studenten en het werkveld niet helder zijn. Het panel constateert voorts dat de beoordelingsformulieren onvoldoende zijn afgetekend. Uit de verslagen van de docentvergaderingen blijkt dat de objectiviteit een probleem is. Het panel heeft weliswaar beoordelingscriteria voor de stage aangetroffen in de Stagesyllabus, maar deze zijn niet afgeleid van de te behalen competenties. De beoordeling vindt plaats door de stagebegeleider mede op basis van informatie van 26 NQA HES Amsterdam, opleiding Bedrijfskundige Informatica

27 de bedrijfsmentor. De afstudeeropdracht wordt beoordeeld door de scriptiedocent en een collega docent. De beoordelingscriteria staan in de notitie Nadere aanwijzingen afstudeeropdracht BI , maar ook zij hebben geen zichtbare relatie met de eindkwalificaties. Daarnaast zijn zij in onvoldoende mate aangetroffen bij de door het panel bekeken stageverslagen en afstudeeropdrachten (zie ook facet 6.2). Het werkveld is van mening dat de ervaringen van de studenten op de werkplek beter gemonitord moeten worden bijvoorbeeld aan de hand van een POP. Het panel vindt de variëteit aan toetsen wel voldoende: projectopdrachten, vaardigheidstoetsen, casusopdrachten, tentamens, presentaties, simulaties, stage en afstudeeropdracht. De soort toets varieert per leerlijn. In de opleidingsgidsen en moduleboeken staat beschreven op welke manier de onderwijseenheden worden getoetst. Er zijn vier toetsmomenten per jaar in de propedeuse en twee in de hoofdfase. Daarnaast is er één herkansingsperiode aan het einde van het jaar in de hoofdfase en twee in de propedeuse. Volgens de opleiding en bevestigd door de studenten, zijn er proeftoetsen, inclusief de beoordelingscriteria, uitwerkingen en normeringen beschikbaar. Binnen een week moeten de resultaten op het intranet staan. Uit de module-evaluaties blijkt dat de voltijdstudenten de tentamens een goede afspiegeling vinden van de leerstof. De deeltijdstudenten vinden de toetsen relevant en aansluiten bij de leerstof. Plezierig vinden zij dat zij de uitwerkingen mee kunnen nemen en dat er proeftentamens zijn. Zij geven aan dat de cijfers binnen de gestelde termijn bekend zijn. Deze tevredenheid uit zich in de scores van de evaluaties: voltijdstudenten 3,57 en deeltijdstudenten 3,88. Minder tevreden zijn de voltijdstudenten over de inzagemogelijkheden (voltijdstudenten 2,7 en deeltijdstudenten 3,5). De afgestudeerden met wie het panel gesproken heeft, bevestigen dit beeld. Met name zijn zij tevreden over de beoordeling bij projecten: een groepsgesprek, een individueel cijfer en een individuele toelichting. Meeliften was op deze manier niet mogelijk. Onderwerp 3 INZET VAN PERSONEEL Facet 3.1 Eisen HBO Voltijd: Deeltijd: Criteria: - Het onderwijs wordt voor een belangrijk deel verzorgd door personeel dat een verbinding legt tussen de opleiding en de beroepspraktijk. Het oordeel is gebaseerd op de volgende argumenten. Het panel concludeert op basis van het overzicht Curriculum Vitae van docenten BI, maart 2004 dat het merendeel van de docenten weinig recente praktijkervaring heeft NQA HES Amsterdam, opleiding Bedrijfskundige Informatica 27

28 in de ICT, maar academisch geschoold is en veel ervaring heeft in de onderwijspraktijk. Uit gesprekken met docenten blijkt wel dat een groot deel van hen betrokken is bij de stages en afstudeeropdrachten en vanuit die invalshoek relevante contacten met het betreffende beroepsveld opdoet. Het panel stelt, op basis van het cursusoverzicht van de docenten, vast dat de opleiding de geringe praktijkervaring van de docenten bijspijkert door hen jaarlijks trainingen te laten volgen bij externe partners. Mede gezien het feit dat er weinig eigen praktijkkennis in huis is, is het panel van mening dat er nog meer gebruik kan worden gemaakt van gastdocenten. Het Kenniscentrum i.o. zal de samenwerking met het regionale bedrijfsleven nog verder versterken in de vorm van uitwisseling en onderzoek (vergelijk facet 2.1). Facet 3.2 Kwantiteit personeel Voltijd: Deeltijd: Criteria: - Er wordt voldoende personeel ingezet om de opleiding met de gewenste kwaliteit te verzorgen. Het oordeel is gebaseerd op de volgende argumenten. De opleiding heeft in docenten in dienst voor de voltijd- en de deeltijdopleiding (7,2 fte):15 maken deel uit van de opleiding zelf en 4 worden betrokken uit een ander cluster vanwege hun specifieke deskundigheid. Dit leidt tot een student: docent ratio van 24,3:1. De gemiddelde leeftijd is 54,5 jaar. Door de daling van de studentenaantallen zijn de afgelopen jaren veel docenten weggegaan.. Het ziekteverzuimpercentage bedroeg in het kalenderjaar %. In het jaar 2003 is het percentage drastisch gedaald naar 1.9%. Het laatste tevredenheidsonderzoek onder het personeel heeft plaatsgevonden in Uit dit onderzoek blijkt dat de werkdruk als redelijk werd ervaren. De docenten geven in de gesprekken met het panel aan dat de werkdruk de laatste tijd oploopt. De opleiding is van mening dat zij over voldoende docenten beschikt, maar voorziet binnenkort problemen in verband met de pensionering van een aantal docenten. Het panel heeft geen uitgewerkte visie aangetroffen op de (toekomstige) verhouding van de omvang van het personeel en de gewenste kwaliteit. Uit de gesprekken met het management blijkt dat serieus wordt nagedacht over mogelijke oplossingen. Facet 3.3 Kwaliteit personeel Voltijd: Goed Deeltijd: Goed 28 NQA HES Amsterdam, opleiding Bedrijfskundige Informatica

29 Criteria: - Het personeel is gekwalificeerd voor de inhoudelijke, onderwijskundige en organisatorische realisatie van het programma. Het oordeel is gebaseerd op de volgende argumenten. Het panel heeft een hardwerkend en bevlogen team aangetroffen. De opleiding heeft als visie dat de docenten aantoonbaar over vakinhoudelijke expertise dienen te beschikken en een didactische aantekening dienen te hebben. De opleiding hanteert het HES-brede Personeelsplan HES (juli 2002) en de HES-brede Notitie Scholingsbeleid dat haar activiteiten op dit terrein stuurt. De behoefte aan scholing wordt bepaald door onder andere de resultaten van de functioneringsgesprekken. Het panel constateert dat er een beperkt, maar onlangs verhoogd budget voor bijscholing is, waardoor er meer docenten op training kunnen. Het panel stelt vast dat er regelmatig functioneringsgesprekken plaatsvinden. Voor deze gesprekken is een protocol Reglement voor beoordelings- en functioneringsgesprekken van de HES (1999). De docenten melden in het gesprek met het panel dat op basis van de gesprekken een inventarisatie plaatsvindt van de (bij)scholingswensen. Het panel is van oordeel dat de opleiding voldoende aandacht besteedt aan de professionalisering en hiermee aan het behoud van de kwaliteit van de docenten. Docenten gaan naar: bedrijven, seminars en stagebezoeken en komen via stages en afstudeeropdrachten voldoende in aanraking met kwaliteitsprojecten. Vertegenwoordigers van het werkveld vertellen aan het panel dat de docenten goed letten op actuele ontwikkelingen en op basis daarvan vernieuwingen hebben doorgevoerd en projecten ingevoerd. Het werkveld vindt het docentenkorps technisch en inhoudelijk uitmuntend en over voldoende flexibiliteit beschikken. Uit de Opleidingsenquête februari 2004 blijkt dat de studenten de inhoudelijke en didactische kwaliteiten van de docenten in het algemeen waarderen (resp. 3,47 en 3,2). De afgestudeerden vinden de kennis van docenten up to date. Onderwerp 4 VOORZIENINGEN Facet 4.1 Materiële voorzieningen Voltijd: Goed Deeltijd: Goed Criteria: - De huisvesting en materiële voorzieningen zijn toereikend om het programma te realiseren. Het oordeel is gebaseerd op de volgende argumenten. De HES zit in een nieuw en modern gebouw (2004). Het panel stelt vast dat er voldoende collegezalen, projectruimtes en open werkplekken zijn. Het panel is positief over het NQA HES Amsterdam, opleiding Bedrijfskundige Informatica 29

30 SAP-practicum (dit is een bedrijfssimulatiepracticum), dat door alle HES studenten kan worden gebruikt. Er is volgens het panel een kleine, doch uitstekende mediatheek. Er zijn voldoende computers: 1 op 8 studenten. De studenten zijn tevreden over de voorzieningen, maar vinden meer pc s noodzakelijk. De opleiding herkent dit laatste niet: er staan in het speciale BI practicum-lokaal voldoende computers met BI-specifieke software. Daarnaast zijn er elders in het gebouw voldoende computers voor het overige werk. In de Keuzegids Hoger Onderwijs, 2004/2005 worden de faciliteiten en de lesruimtes beoordeeld met een 7,5 (de hoogste landelijke score van BI-opleidingen). Facet 4.2 Studiebegeleiding Voltijd: Deeltijd: Criteria: - De studiebegeleiding en informatievoorziening aan studenten zijn adequaat met het oog op de studievoortgang. - De studiebegeleiding en informatievoorziening aan studenten sluiten aan bij de behoefte van studenten. Het oordeel is gebaseerd op de volgende argumenten. In de notitie Vademecum Studiebegeleiding heeft het panel de uitgangspunten voor de studiebegeleiding aangetroffen. Er zijn eerstejaars mentoren, een studieadviseur en een decaan. De eerstejaars mentor houdt groeps- en individuele gesprekken. Bij specifieke problemen verwijst de mentor de studenten door naar de decaan of studieadviseur. De studieadviseur houdt zich vooral bezig met de studievoortgang van de studenten. Hierbij wordt gelet op studenten met een onvoldoende studievoortgang. De decaan helpt bij persoonlijke problemen en geeft informatie over algemene studieaspecten als studiefinanciering. Er is een aparte deeltijdcoördinator. Het panel oordeelt positief over de gezamenlijke, recente inspanning van de docenten om, via het mentoraat en studieadviseurschap, studenten binnenboord te houden. De opleiding hanteert het studievolgsysteem COMI. Via intranet kunnen de verschillende belanghebbenden informatie opvragen. De studievoortgang wordt ook gemonitored op cohortniveau door middel van een analyse van kengetallen en resultaten van onderwijsevaluaties. Voor kengetallen maakt de opleiding gebruik van het HES-brede managementinformatiesysteem Mercurius. Het panel heeft verslagen aangetroffen van gevoerde gesprekken met studenten en worden er cijferlijsten bijgehouden. De studenten worden tijdens hun stage twee keer bezocht door de stagebegeleider. Zij vinden deze frequentie, zoals blijkt uit de gesprekken, goed. De studenten zijn tevreden over de stagebegeleiding en de begeleiding bij de afstudeeropdracht. Zij zijn 30 NQA HES Amsterdam, opleiding Bedrijfskundige Informatica