Van afdeling : BOO Opgesteld door: R. den Ottelander / J. Quartel (QUA)

Transcriptie

1 gemeente Hardinxveld-Giessendam RAADSVOORSTEL EN -BESLUIT Datum: 25 juli 2016 Zaaknr.: Documentnr.: Van afdeling : BOO Opgesteld door: R. den Ottelander / J. Quartel (QUA) Portefeuillehouder : G.K.C Baggerman Datum raadsbehandeling : 29 september 2016 (Het Debat en Het Besluit) : Invoering leges voor exploitatie en registratie van gastouderbureaus, kinder-, Onderwerp peuter- en gastouderopvang Raadsvoorstel en -besluit: : Invoering leges voor exploitatie en registratie van gastouderbureaus, kinder-, peuter- en gastouderopvang Datum: 8 september 2016 (fractievergaderingen) Nummer agendapunt: - AAN DE LEDEN VAN DE GEMEENTERAAD Het college van burgemeester en wethouders stelt u voor gelet op de artikelen 156 lid 2, aanhef en onderdeel h, en 229 lid 1, aanhef en onderdeel b, van de gemeentewet te besluiten: 1. Vanaf 6 oktober 2016 leges te heffen voor het in behandeling nemen van een aanvraag tot het in exploitatie (mogen) nemen van een gastouderbureau, kinder-, peuter- en gastouderopvang inclusief registratie in het Landelijke Register voor Kinderopvang en Peuterspeelzalen. 2. Vanaf 6 oktober 2016 de volgende tarieven te hanteren: a. 798,00 voor een aanvraag tot exploitatie van een gastouderbureau of kinder- en peuteropvang b. 510,00 voor een aanvraag gastouderopvang. 3. Voor deze nieuwe werkwijze een proefperiode van twee jaar te hanteren. 4. Het heffen van de leges voor gastouderbureaus of kinder-, peuter- en gastouderopvang via de bijgevoegde wijzigingsverordening op te nemen in de Legesverordening De wijzigingsverordening een dag na publicatie van de wijziging van kracht te laten zijn. De secretaris De burgemeester drs. R. t Hoen MPM drs. R.H. Augusteijn Conform voorstel college besloten. Aldus besloten in de openbare raadsvergadering van 29 september De griffier De voorzitter A. van Vliet-van der Ploeg drs. R.H. Augusteijn

2 gemeente Hardinxveld-Giessendam Vervolg raadsvoorstel Inleiding Voor het in exploitatie nemen van een peuteropvang, kinderdagverblijf, buitenschoolse opvang, gastouderbureau, gastouderopvang of voor het bieden van gastouderopvang op een nieuwe locatie, geldt dat er bij de gemeente een aanvraag dient te worden gedaan voor registratie in het Landelijke register kinderopvang en peuterspeelzalen (vanaf nu benoemd LRKP) 1. In dit register zijn alle geregistreerde gastouderbureaus, kinder-, peuter- en gastouderopvang in Nederland te vinden. Deze voorzieningen worden pas in het LRKP geregistreerd na een inspectie door de Dienst Gezondheid en Jeugd (vanaf nu benoemd DG&J) en een positieve beschikking van de gemeente. Hiervoor worden door de gemeente kosten betaald aan de DG&J en gemeentelijke kosten gemaakt door het inzetten van een ambtenaar. De gemeente heeft momenteel directe en indirecte kosten die nu niet in rekening worden gebracht bij deze commerciële instellingen. Dit voorstel betreft een legitiem middel om inkomsten te werven en meer invloed te hebben op het LRKP en het proces daaromheen. Momenteel heft 1/3 van de gemeenten leges voor het in behandeling nemen van een aanvraag tot het in exploitatie (mogen) nemen van een gastouderbureau, kinder-, peuter- en gastouderopvang inclusief registratie in het LRKP. Beoogd effect Op een legitieme wijze inkomsten werven om toe te werken naar een jaarlijkse inspectie van alle gastouders en daarmee het toezicht op de gastouderbureaus, kinder-, peuter- en in het bijzonder gastouderopvang in de gemeente te kunnen verhogen en de daarmee de kwaliteit te kunnen verbeteren. Argumenten 1.1 Het individuele belang van de aanvrager staat bij de registratie voorop Het invoeren van leges voor het in behandeling nemen van nieuwe aanvragen tot het in exploitatie (mogen) nemen van een gastouderbureau, kinder-, peuter- en gastouderopvang inclusief registratie in het LRKP is een legitiem middel om inkomsten te werven. De gemeente verleent immers een dienst aan een commerciële partij. Bij deze aanvragen gaat het om individuele belangen van de exploitant (houders). 1.2 Dit zorgt voor bewustere aanvragen tot registratie door met name gastouders De legesheffing kan drempelverhogend werken voor gastouders, zodat zij bewuster omgaan met aanmeldingen en registratie. Hiermee kan vervuiling van het LRKP worden voorkomen. Gemeenten zijn verantwoordelijk voor een juiste weergave van haar gegevens in het LRKP. In de praktijk blijkt dat de drempel voor het indienen van aanvragen op dit moment laag is. Aanvragen worden onjuist of onvolledig ingediend. Ook zijn er situaties waarbij een gastouder zich aanmeldt, vervolgens de gehele procedure doorloopt en na de registratie in het LRKP na een aantal weken / maanden met de opvang stopt. 1.3 Het toezicht op en de kwaliteit van met name gastouderopvang wordt verhoogd Het budget dat hieruit voortvloeit wordt ingezet voor meer onaangekondigde inspecties bij gastouders. Dit is een start om toe te werken naar een volledige jaarlijkse inspectie bij alle gastouders. De wettelijke norm is dat jaarlijks tenminste 5 procent van het bestaande bestand aan gastouders wordt geïnspecteerd. Dit betekende dat er in 2015 minimaal 2 bestaande gastouders moesten worden geïnspecteerd. In 2015 is het gelukt om 7 gastouders van de in het totaal 42 gastouders te inspecteren. Het heffen van de leges zal gemiddeld jaarlijks 1 In het vervolg valt een buitenschoolse opvang onder de definitie kinderopvang

3 3060,- opleveren (de onderbouwing hiervan staat onder het kopje financiën). Hiervoor kunnen jaarlijks gemiddeld 15 gastouders onaangekondigd worden geïnspecteerd. Hoeveel gastouders er jaarlijks daadwerkelijk kunnen worden geïnspecteerd hangt af van de daadwerkelijke inkomsten. Wel is met dit gemiddelde duidelijk dat door het heffen van leges het toezicht kan worden aangescherpt en daarmee de kwaliteit verhoogd. 2.1 Hiermee wordt voldaan aan de wettelijke voorwaarde van de mogelijkheid tot het heffen van de leges De hoogte van het legestarief mag de gemeente zelf bepalen, mits het bedrag maximaal kostendekkend is. In het legestarief mogen de onderzoekskosten, de kosten voor het onderzoek dat voorafgaat aan de registratie, van de DG&J worden verwerkt en de kosten voor de ambtelijke tijd die gemoeid is met het behandelen van een aanvraag. In 2016 zijn de daadwerkelijke kosten voor een inspectie van een gastouderbureau en kinder- en peuteropvang 798,92(afgerond 798,-) en voor gastouderopvang 510,37(afgerond 510,-), beide bedragen zijn inclusief de ambtelijke kosten. De leges worden ook geheven bij aanvragen tot het in exploitatie nemen van een gastouderbureau en kinder-, peuter- en gastouderopvang waarbij de DG&J een negatief advies geeft, waardoor geen exploitatie en inschrijving in het LRKP volgt. Aangezien het om commerciële partijen gaat is er voor gekozen om de leges op kostendekkend niveau in te zetten. Hiermee verwachten wij gemotiveerde en kwalitatieve aanvragen te ontvangen. 3.1 Deze periode geeft de mogelijkheid om de gevolgen van de nieuwe werkwijze proefondervindelijk te bevinden Na een periode van twee jaar kan goed worden bepaald of het beoogde effect met de nieuwe werkwijze wordt bereikt. Daarnaast kunnen de argumenten en kanttekeningen met daaronder de feitelijke gegevens uit de proefperiode worden geëvalueerd. Er is vanwege het aantal jaarlijkse nieuwe aanvragen gekozen voor een proefperiode van twee jaar. 3.2 Uit het onderzoek naar 8 overige gemeenten blijken geen eenduidige gevolgen na de invoering van leges Omdat uit onderzoek bij andere gemeenten (bijlage) blijkt dat er geen eenduidige gevolgen zijn na de invoering van de leges is een proefperiode van belang. Een eventuele afname van het aantal aanmeldingen van gastouders en het ontvangen van bezwaarschriften dient in de proefperiode zichtbaar te worden. 4.1 Het gaat om het heffen van nieuwe leges De legesverordening 2016 dient te worden gewijzigd omdat dit een nieuwe vorm van leges heffen is. 5.1 Conform de wet dient een wijziging van de legesverordening te worden gepubliceerd In de verordening is bepaald dat deze de dag na de bekendmaking in werking treedt. Kanttekeningen 1.1 Het heffen van leges kan met name bij gastouders voor een drempel zorgen Door de financiële drempel die mogelijk ontstaat door het invoeren van de te heffen legeskosten kan het aantal aanvragen tot registratie in het LRKP afnemen en daarmee het aantal locaties voor gastouderopvang. Bij het invoeren van onredelijke bedragen is het risico tot het ontwikkelen van een drempel groot. Voor de huidige gastouderbureaus, kinder-, peuter- en gastouderopvang heeft het invoeren van de leges geen invloed. Zij ondervinden hier geen hinder van. Ook bij een verhuizing, waarbij een nieuwe inschrijving vereist is, worden geen leges in rekening gebracht. 1.2 Er is een kans tot het ontvangen van bezwaarschriften Er bestaat een kans tot het ontvangen van bezwaarschriften tegen het heffen van de leges. Het onderzoek binnen de 8 gemeenten geeft hierover een wisselend beeld. Wel is daarbij duidelijk dat bij - 3 -

4 hoge legestarieven het aantal bezwaarschriften toeneemt. Met de onderbouwde legestarieven verwachten wij een nihil aantal bezwaarschriften te ontvangen. 1.3 Het heffen van de leges brengt extra administratieve taken met zich mee Deze administratieve taken betreffen de uitvoering, het mogelijk behandelen van bezwaarschriften, het verzenden van brieven ter informatie over het genomen besluit, publicaties in het weekblad en het innen van de leges. Deze administratieve taken wegen niet op tegen het verhogen van de kwaliteit van de opvang. Financiën Er is in de huidige begroting niet voldoende budget om jaarlijks alle gastouders te inspecteren. Het heffen van de leges is een start naar uiteindelijk het jaarlijks inspecteren van alle gastouders. Uitgangspunten voor het legestarief: Voor 2016 bedragen de totale kosten voor een inspectie tot exploitatie en registratie in het LRKP (inzet DG&J en ambtelijke inzet) voor: kinderopvang, peuteropvang en gastouderbureaus 798,92; gastouders 510,37. Jaarlijks worden er financiën gestort om 5% van de bestaande gastouders steekproefsgewijs te inspecteren. Er zijn momenteel 42 geregistreerde gastouders in de gemeente, aan de hand hiervan kunnen er vanuit het gemeentefonds 2 gastouders per jaar worden geïnspecteerd. Binnen de begroting 2015 voor de inspecties zijn er in bestaande gastouders geïnspecteerd (dus 5 bovenop de 2 wettelijk verplichte inspecties). Het heffen van de leges levert gemiddeld jaarlijks 3060,- op. Deze inkomsten zijn gebaseerd op de verwachting dat er jaarlijks gemiddeld 6 nieuwe gastouders zich laten registreren in het LRKP (6 maal 510,-). Hiervoor kunnen jaarlijks gemiddeld 8 gastouders onaangekondigd worden geïnspecteerd. Een onaangekondigde inspectie van een bestaande gastouder kost 386,21 (inzet DG&J en ambtelijke inzet). De inkomsten van de leges komen bovenop de huidige begroting voor de inspecties, waardoor er meer inspecties / kwalitatief toezicht kan worden uitgevoerd. Transpiratie in de opbouw van de legesbedragen is voor de betrokkenen en het ministerie van belang en staat in de bijgevoegde bijlage opbouw legesbedragen gastouderbureaus, kinder- en peuteropvang en gastouders. Communicatie Er vind overleg plaats met de DG&J om onze nieuwe werkwijze toe te lichten. Daarnaast gaat dit overleg over de kosten voor een onaangekondigde inspectie (een aangekondigde inspectie kost minder). Het streven is om hierover afspraken te maken zodat de kosten voor een onaangekondigde inspectie kunnen worden verlaagd en met deze eventuele ontstaande ruimte in het budget meer gastouders kunnen worden geïnspecteerd. Inwoners en de betrokken instellingen worden voor het besluit geïnformeerd via de tekst uit het gemeentehuis. Tussen het raadsbesluit (29 september 2016) en 6 oktober 2016 zullen de gastouderbureaus, kinder- en peuteropvang per brief worden geïnformeerd over de nieuwe werkwijze. Mogelijke nieuwe gastouders zullen worden bereikt via berichtgeving op de website en een aantal keer in het plaatselijke weekblad. Vervolg Na het raadsbesluit wordt de nieuwe werkwijze binnen de ambtelijke organisatie gewaarborgd. Na een proefperiode van 2 jaar zal er een evaluatie plaatsvinden

5 Bijlagen 1. Onderzoek heffen leges kinder- en gastouderopvang overige gemeenten; 2. Verordening tot eerste wijziging legesverordening 2016; 3. Opbouw legesbedragen gastouderbureaus, kinder- en peuteropvang en gastouders