NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN Gemeente Nieuwkoop

Transcriptie

1 NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN 2010 Gemeente Nieuwkoop BO Financiën 17 februari 2010

2 2

3 INHOUDSOPGAVE PAGINA 1 INLEIDING 1.1 Aanleiding Doel en opzet van de nota reserves en voorzieningen 5 2. SAMENVATTING 2.1 Samenvatting Op basis van eerder genomen besluiten Instellen reserves/voorzieningen Aan reserve toevoegen of onttrekken aan Algemene reserve vrij besteedbaar Rente toevoegen aan reserve Opheffen reserves/voorzieningen Overig BEGRIPPEN 3.1 Reserves De functies van reserves Bespaarde rente Voorzieningen Omgaan met investeringen RENTESYSTEMATIEK 4.1 Systematiek bespaarde rente Werking rentetoerekening eigen financieringsmiddelen REGELS RESERVES EN VOORZIENINGEN 5.1 Regels reserves Regels voorzieningen OVERZICHT RESERVES EN VOORZIENINGEN 6.1 Algemene Reserves Bestemmingsreserves Voorzieningen Presentatiewijze SLOTBEPALINGEN 7.1 Inwerkingtreding Citeertitel 31 BIJLAGEN 1. Reserves Voorzieningen Op te heffen reserves en voorzieningen 51 3

4 4

5 1 INLEIDING 1.1 Aanleiding Artikel 212 van de Gemeentewet stelt dat de gemeenteraad een verordening vaststelt met de uitgangspunten voor het financieel beleid, evenals voor het financieel beheer en voor de inrichting van de financiële organisatie (financiële verordening). Deze verordening heeft de gemeenteraad van Nieuwkoop in 2007 vastgesteld. In artikel 12 van deze verordening is opgenomen dat het college tenminste elke vier jaar een bijgestelde nota reserves en voorzieningen aanbiedt. In 2007 is een beleidsnota reserves en voorzieningen gemeente Nieuwkoop vastgesteld. De afgelopen jaren is uitvoering gegeven aan het beleid zoals vastgesteld in deze nota. Jaarlijks wordt verantwoording afgelegd in de jaarrekening. Inmiddels is de formele regelgeving op (kleine) onderdelen gewijzigd, voor het laatst in juli De uitvoering in de praktijk is hier uiteraard op aangepast. Nu vindt aanpassing van de nota plaats. Bovendien zijn in de twee jaar na de herindeling vele zaken gebeurd die aanleiding zijn om de Nota reserves en voorzieningen ter herijken. 1.2 Doel en opzet van de nota reserves en voorzieningen Bij reserves en voorzieningen gaat het om het opzij leggen van geld voor uitgaven die in de toekomst worden gedaan. Deze uitgaven kunnen een vrijwillig of een verplicht karakter hebben. Dit betekent dat het voor het bewaken van de financiële positie op langere termijn belangrijk is een goed stelsel van reserves en voorzieningen te hebben. Er kunnen daarnaast ook andere motieven een rol spelen voor het instellen van reserves en voorzieningen, zoals bijvoorbeeld het sparen voor grote uitgaven, het egaliseren van fluctuerende uitgaven, het dekken van kapitaallasten of bundeling van financiële middelen voor een bepaald doel. Het doel van deze nota is om het beleid van reserves en voorzieningen opnieuw vast te leggen. Gelijktijdig met het opstellen van de nu voorliggende nieuwe beleidsnota zijn de reserves en voorzieningen geïnventariseerd en opnieuw beoordeeld. Met een herijkte nota reserves en voorzieningen heeft de raad een zo transparant en actueel mogelijk inzicht welke reserves en voorzieningen de gemeente kent en wat de verwachte omvang (maximumminimum) hiervan is. De opbouw van de nota is als volgt: De samenvatting van de belangrijkste wijzigingen staat in hoofdstuk 2. In hoofdstuk 3 zijn de belangrijkste begrippen omschreven en in hoofdstuk 4 wordt ingegaan op de renteproblematiek rond reserves en voorzieningen. Hoofdstuk 5 geeft de richtlijnen voor reserves en voorzieningen en hoofdstuk 6 bevat een overzicht van de bestaande reserves en voorzieningen. Tot slot worden in hoofdstuk 7 de slotbepalingen met onder andere de inwerkingtreding weergegeven. 5

6 6

7 2. SAMENVATTING 2.1 Samenvatting In deze nota is een uitwerking opgenomen van de reserves en voorzieningen van de gemeente Nieuwkoop. Met als basis: De financiële verordening ex artikel 212 GW Regelgeving voor BBV (Besluit Begroting en Verantwoording) Bestaande nota reserves en voorzieningen uit 2007 Jaarrekening 2008 De Programmabegroting 2010, per reserve/voorziening, aangegeven wat de verwachte stand per begin 2010 is. De genomen besluiten na het opmaken van de Programmabegroting 2010, raad 1 oktober 2009, 5 oktober 2009 en 12 november 2009, 17 en 21 december De belangrijkste wijzigingen ten opzichte van de nota reserves en voorzieningen uit 2007 zijn in de onderstaande tabellen opgenomen. Er is gekozen voor de tabelvorm om de hoeveelheid wijzigen overzichtelijk weer te geven. 2.2 Op basis van eerder genomen besluiten Nr Naam reserve/ voorziening Toelichting Beslissing raad Financieel effect Voorziening de Wel Opgeheven en gestort in Besluit op 18 Geen voorziening onderhoud gebouwen december 2008 genomen Voorziening peuterspeelzaal het Vijvertje Opgeheven in 2008 en gestort in voorziening onderhoud gebouwen Besluit impliciet op 18 december 2008 genomen. Geen Voorziening gebouw eensgezind Voorziening gebouw de zon Voorziening groot onderhoud gym- /sporthallen Voorziening Baarhuisje begraafplaats Nieuwkoop Nieuw Reserve opbrengst aandelen Nuon Energy Nieuw Reserve duurzame en Opgeheven en gestort in voorziening onderhoud gebouwen Opgeheven en gestort in voorziening onderhoud gebouwen Opgeheven en gestort in voorziening onderhoud gebouwen Opgeheven en gestort in voorziening onderhoud gebouwen De instelling van de reserve is in een aparte begrotingswijziging (nr ) verwerkt. 4% rentetoerekening en aanwenden in de exploitatiebegroting als dekkingsmiddel. De instelling van de reserve is in een aparte Besluit op 18 december 2008 genomen. Besluit op 18 december 2008 genomen. Besluit op 18 december 2008 genomen. Besluit op 18 december 2008 genomen. Besluit op 21 december 2009 genomen. Besluit op 21 december 2009 Geen Geen Geen Geen Toename reservepositie met 46,461 miljoen. Ten laste van begrotingsresultaat 7

8 Nr Nieuw Nieuw Naam reserve/ voorziening Toelichting Beslissing raad Financieel effect innovatietechnieken begrotingswijziging (nr ) verwerkt. Geen rentetoerekening. genomen Reserve prioriteiten raad Reserve School Noorden Tot de instelling van de reserve is al besloten. De reserve wordt gevoed bij de raadsbehandeling jaarrekening 2009 (raadsvergadering juni 2010). Geen rentetoerekening. De reserve is ingesteld ter dekking van kapitaallasten en wordt gevoed uit de grondverkoop van de huidige locatie van de school. Deze gelden zijn nog niet ontvangen. Besluit op 21 december 2009 genomen. Besluit op 2 oktober 2008 genomen. Ten laste van begrotingsresultaat Geen 2.3 Instellen reserve/voorziening Wij stellen de raad voor om de volgende reserves/voorzieningen in te stellen: Nr Nieuw Naam reserve/ voorziening Algemene reserve weerstandsvermogen Toelichting Beslissing raad Financieel effect De Algemene reserve vrij besteedbaar wordt gerekend tot de weerstandscapaciteit. De weerstandscapaciteit bestaat uit middelen en mogelijkheden waarover de gemeente beschikt om niet begrote kosten, die onverwachts en substantieel zijn, te dekken, zonder dat de begroting en het beleid aangepast hoeven te worden. In de Programmabegroting is de benodigde weerstandscapaciteit bepaald op 3 miljoen. Elk jaar wordt in de paragraaf weerstandsvermogen Instellen Algemene reserve weerstandsvermogen en ,-- toevoegen aan Algemene reserve weerstandsvermogen ten laste van de Algemene reserve vrij besteedbaar en ,-- toevoegen aan Algemene reserve weerstandsvermog en ten laste van de Algemene reserve financiele buffer. Over de Algemene reserve weerstandsvermo ,-- onttrekking aan Algemene reserve vrij besteedbaar. 8

9 Nr Nieuw Nieuw Naam reserve/ voorziening Reserve Sleutelprojecten Voorziening nalatenschap Aar en Amstel Toelichting Beslissing raad Financieel effect van de programmabegroting opnieuw bepaald wat de weerstandscapaciteit moet zijn. Om te voorkomen dat de stand van de Algemene reserve vrij besteedbaar onder de benodigde weerstandscapaciteit komt stellen wij voor een aparte Algemene reserve weerstandsvermogen in te stellen. Er wordt een nota weerstandsvermogen en risicomanagement opgesteld in De reserve weerstandsvermogen wordt gevoed door de Algemene reserve financiele buffer. De rente die over deze reserve werd berekend kwam ten gunste van de exploitatiebegroting. In de raad van 11 februari 2010 staat een voorstel op de agenda. Rente toevoegen van 4%. Op 12 november 2009 heeft de raad besloten om een reserve in te stellen. Aangezien in het testament staat omschreven waar het geld aan uitgegeven moet worden is het een verplichting en daarom een voorziening. gen 4% rente berekenen. 4% over ,-- komt ten gunste van de exploitatiebegrotin g en 4% over het meerdere toevoegen aan de Algemene reserve vrij besteedbaar. De minimale omvang van Algemene reserve weerstandsvermog en bepalen op ,--. Instellen reserve sleutelprojecten en ,-- toevoegen aan reserve sleutelprojecten ten laste van de Algemene reserve vrij besteedbaar. Aan de reserve sleutelprojecten 4% rente toevoegen. Instellen voorziening nalatenschap Aar en Amstel en de nalatenschap van ,-- in deze voorziening te storten ,-- onttrekking aan Algemene reserve vrij besteedbaar. Toename niveau voorzieningen met ,--. 9

10 Nr Naam reserve/ voorziening Reserve Nieuwkoopse Plassen Nieuw Reserve Woondiensten Aarwoude Toelichting Beslissing raad Financieel effect Naast natura 2000 zijn er nog andere groen/blauwe diensten die in het kader van de verdere uitwerking van de Structuurvisie 2040 invulling behoeven. Een concreet voorbeeld betreft de nog op te stellen visie voor de Paradijsweg natte kant. De wens is om deze reserve en de reserve LOP samen te voegen. Dekking van de verplichtingen voortvloeiend uit de prestatie-overeenkomst met Woondiensten Aarwoude. Volgens een voor onbepaalde tijd gesloten overeenkomst tussen de voormalige gemeente Ter Aar en woningcorporatie Stichting Woondiensten Aarwoude op negen februari 2004, dient de gemeente een fonds te vormen in verband met de verkoop van huurwoningen. De gemeente draagt vanuit het fonds zorg voor stedebouwkundige en planologische ontwikkeling en de inrichting van de buitenruimte (infrastructuur en Openbaar groen). Dit hoefde geen apart fonds te zijn en de binnengekomen opbrengsten zijn gestort in de Algemene reserve vrij besteedbaar. De grond waarop de huurwoningen staan is/was in erfpacht bij de gemeente en wordt/is tegelijkertijd met de huurwoning verkocht. Om het inzichtelijk te houden stellen wij voor een aparte reserve in te stellen. Opheffen reserve Nieuwkoopse Plassen en opheffen reserve LOP. Nieuwe reserve LOP, groen en water instellen waar het saldo van ,-- reserve Nieuwkoopse plassen en het saldo van ,-- reserve LOP aan wordt toegevoegd. Instellen reserve Woondiensten Aarwoude en ,-- toevoegen aan reserve Woondiensten Aarwoude ten laste van de Algemene reserve vrij besteedbaar. Geen ,-- onttrekking aan Algemene reserve vrij besteedbaar. 10

11 2.4 Aan reserve toevoegen of onttrekken aan Algemene reserve vrij besteedbaar Wij stellen de raad voor om de volgende mutaties in reserves goed te keuren: Nr Naam reserve/ voorziening Reserve school Buytewech- Oost Reserve bibliotheek Ter Aar Reserve peuterspeelzaal t Rakkertje Reserve de Vlinder Toelichting Beslissing raad Financieel effect De bedoeling was de reserve te vormen vanuit de positieve resultaten op de grondexploitaties Achterweg en Elleboogvaart. Vanwege achterblijvende inkomsten uit deze grondexploitaties moet ,-- uit de Algemene reserve vrij besteedbaar worden toegevoegd. De reserve dient ter dekking van de kapitaallasten van de school. De reserve dient ter dekking van de kapitaallasten bibliotheek Ter Aar. De reserve heeft echter niet voldoende omvang om de gehele looptijd de afschrijvingslasten te dekken en dat wordt met dit besluit gecorrigeerd. De reserve dient ter dekking van de kapitaallasten peuterspeelzaal t Rakkertje. De reserve heeft echter niet voldoende omvang om de gehele looptijd de afschrijvingslasten te dekken en dat wordt met dit besluit gecorrigeerd. De reserve dient ter dekking van de kapitaallasten de Vlinder. De reserve heeft echter aan het ,-- toevoegen aan reserve school Buytewech-Oost ten laste van de Algemene reserve vrij besteedbaar ,-- toevoegen aan reserve bibliotheek Ter Aar ten laste van de Algemene reserve vrij besteedbaar ,-- toevoegen aan reserve peuterspeelzaal t Rakkertje ten laste van de Algemene reserve vrij besteedbaar ,-- onttrekken aan reserve de Vlinder en toevoegen aan de Algemene reserve vrij besteedbaar ,-- onttrekking aan Algemene reserve vrij besteedbaar. Dit wordt doorgevoerd bij de jaarrekening ,-- onttrekking aan Algemene reserve vrij besteedbaar ,-- onttrekking aan Algemene reserve vrij besteedbaar ,-- toevoeging aan Algemene reserve vrij besteedbaar. 11

12 Reserve museum Ter Aar einde van de afschrijvingstermijn een klein bedrag over en dat wordt met dit besluit gecorrigeerd. De reserve dient ter dekking van de kapitaallasten (afschrijving plus rente) museum Ter Aar. Aan de reserve is echter 1 jaar teveel rente toegevoegd en dat wordt met dit besluit gecorrigeerd ,-- onttrekken aan reserve museum Ter Aar en toevoegen aan de Algemene reserve vrij besteedbaar ,-- toevoeging aan Algemene reserve vrij besteedbaar. 2.5 Rente toevoegen aan reserve Wij stellen de raad voor om aan de volgende reserves rente toe te voegen 1 : Nr Naam reserve/ voorziening Reserve bibliotheek Ter Aar Reserve peuterspeelzaal t Rakkertje Reserve de Vlinder Toelichting Beslissing raad Financieel effect Aan de reserve wordt geen rente toegevoegd. Omdat de reserve ter dekking van kapitaallasten dient, is het zuiverder wel rente toe te voegen en de totale kapitaallasten (afschrijving plus rente) uit de reserve te dekken. Aan de reserve wordt geen rente toegevoegd. Omdat de reserve ter dekking van kapitaallasten dient, is het zuiverder wel rente toe te voegen en de totale kapitaallasten (afschrijving plus rente) uit de reserve te dekken. Aan de reserve wordt geen rente toegevoegd. Omdat de reserve ter dekking van kapitaallasten dient, is het zuiverder wel rente 5% rente toevoegen aan reserve bibliotheek Ter Aar en vervolgens alle kapitaallasten jaarlijks aan de reserve te onttrekken. 5% rente toevoegen aan reserve peuterspeelzaal t Rakkertje en vervolgens alle kapitaallasten jaarlijks aan de reserve peuterspeelzaal t Rakkertje te onttrekken. 5% rente toevoegen aan reserve de Vlinder en vervolgens alle kapitaallasten jaarlijks aan de reserve de Vlinder te onttrekken. Zowel toevoeging als onttrekking worden hoger. Zowel toevoeging als onttrekking worden hoger. Zowel toevoeging als onttrekking worden hoger. 1 Er wordt voorgesteld om 5% rente toe te rekenen aan de reserve omdat over de activa ook 5% rentelasten wordt berekend. 12

13 toe te voegen en de totale kapitaallasten (afschrijving plus rente) uit de reserve te dekken. 2.6 Opheffen reserves/voorziening Wij stellen de raad voor om de volgende reserves/voorzieningen op te heffen: Nr Naam reserve/ voorziening Algemene reserve financiële buffer Niet bekend Reserve Ontwikkeling Dorpshart Nieuwkoop Reserve overeenkomst verkoop grond Vestia BTWcompensatiefon ds (BCF) Voorziening Waarborgfonds Voorziening herindeling Voorziening ICT herindeling Voorziening vrachtwagenpar Toelichting Beslissing raad Financieel effect De Algemene reserve financiële buffer dient om risico s op te vangen. Daarom stellen wij voor deze reserve op te heffen en het saldo toe te voegen aan reserve weerstandsvermogen. De betaling aan de kerk de Hervormde Gemeente heeft plaatsgevonden. De reserve is leeg. De overeenkomst liep eind 2007 af en na die tijd zijn er geen mutaties meer geweest. Het saldo is ,--. De noodzaak van deze reserve is niet meer aanwezig. De stand van de voorziening is 9.566,--. De voorziening is ter dekking van mogelijke verliezen op gewaarborgde geldleningen. De kans is klein dat dit risico zich voordoet. Het saldo is 0. Het saldo is 0. De kosten kunnen uit de exploitatie worden Algemene reserve financiële buffer opheffen en het saldo ,-- toevoegen aan de reserve weerstandsvermogen. Opheffen reserve Ontwikkeling Dorpshart Nieuwkoop. Opheffen reserve overeenkomst verkoop grond Vestia en het saldo ,-- toevoegen aan de Algemene reserve vrij besteedbaar. Opheffen reserve BTWcompensatiefonds (BCF) en 6.272,-- toevoegen aan de Algemene reserve vrij besteedbaar. Opheffen voorziening Waarborgfonds en het saldo 9.566,-- toevoegen aan de Algemene reserve vrij besteedbaar. Opheffen voorziening herindeling. Opheffen voorziening ICT herindeling. Opheffen voorziening vrachtwagenparkeerter Geen Geen ,-- toevoeging aan Algemene reserve vrij besteedbaar ,-- toevoeging aan Algemene reserve vrij besteedbaar ,-- toevoeging aan Algemene reserve vrij besteedbaar. Verlaging niveau voorzieningen. Geen Geen Geen 13

14 Nr Naam reserve/ voorziening keerterrein Voorziening Oevervoorzienin g Meijepad Voorziening begraafplaats kern Nieuwkoop Voorziening toegankelijke bushaltes Voorziening agrarische energieprojecten Voorziening kunstwerk school Toelichting Beslissing raad Financieel effect bekostigd en worden meegenomen in de begroting, dus deze voorziening kan vervallen. Het saldo is eind 2009 begroot op 0,--. Op 17 november 2009 is door middel van een B&W-voorstel de gehele voorziening ingezet als dekking voor het uitvoeren van groot onderhoud van de oevervoorziening Mijepad. Daarmee komt het saldo in 2010 op 0,--. De noodzaak van voorziening begraafplaats kern Nieuwkoop is vervallen. Het saldo is 4.800,--. Betreft geld van derden die naar verwachting niet hoeft te worden terugbetaald (betreft namelijk een oude post). Betreft geld van derden (doeluitkering) die naar een transitorische post overgeboekt moet worden. Dit is verplicht vanuit het BBV. Van een transitorische post is sprake indien een journaalpost over twee boekjaren heenloopt. In dit geval betreft het vooruitontvangen bedragen. Het saldo is eind 2009 volgens de begroting 0,-. rein. Opheffen voorziening Oevervoorziening Meijepad na besteding in Opheffen voorziening begraafplaats kern Nieuwkoop en het saldo 4.800,-- toevoegen aan de Algemene reserve vrij besteedbaar. Opheffen voorziening toegankelijke bushaltes en het saldo 3.722,-- toevoegen aan de Algemene reserve vrij besteedbaar. Opheffen voorziening agrarische energieprojecten en het saldo 6.889,-- toevoegen aan de transitorische post Bans. Opheffen voorziening kunstwerk school. Geen 4.800,-- toevoeging aan Algemene reserve vrij besteedbaar. Verlaging niveau voorzieningen ,-- toevoeging aan Algemene reserve vrij besteedbaar. Verlaging niveau voorzieningen. Verlaging niveau voorzieningen. Geen 14

15 2.7 Overig Wij stellen de raad voor om het volgende goed te keuren: Nr Nieuw Naam reserve/ voorziening Reserve Nuon en reserve prioriteiten raad Egalisatievoorziening riolering Toelichting Beslissing raad Financieel effect De reserve Nuon en reserve prioriteiten raad zijn ingesteld als bestemmingsreserves. In feite zijn dit algemene reserves omdat het reserves zijn waar de raad nog geen bestemming aan heeft gegeven. Nuon blijft in stand om de derving van dividend op te vangen en de invulling van bestedingen reserve prioriteiten raad is nog geen concrete bestemming bekend. Zowel bij een algemene reserve als bij een bestemmingsreserve dient de raad de onttrekkingen en toevoegingen goed te keuren. Het doel van de egalisatievoorziening riolering verandert vanwege de BBV van voorziening ter egalisatie van kosten van grootonderhoud en tarieven in voorziening ter egalisatie van kosten van grootonderhoud en vervanging. Als overdekking ontstaat in de jaarrekening zal een reserve worden ingesteld voor de egalisatie van tarieven riolering. Reserve Nuon en reserve prioriteiten raad typeren als algemene reserve. Het doel van de egalisatievoorziening riolering aanpassen van voorziening ter egalisatie van kosten van grootonderhoud en tarieven in voorziening ter egalisatie van kosten van grootonderhoud en vervanging. Tevens de naam aan te passen van egalisatievoorziening riolering naar voorziening riolering. Geen Geen 15

16 16

17 3. BEGRIPPEN Om het beleid ten aanzien van reserves en voorzieningen goed te kunnen bepalen is het van belang eerst inzicht te hebben in de inhoud van de verschillende begrippen op dit terrein. In onderstaande tabel wordt het onderscheid tussen de reserves en voorzieningen in het kort weergegeven. Reserve (financieel beleid -> verantwoordelijkheid van de raad) Voorziening (financieel beheer -> verantwoordelijkheid van het college uitgezonderd de voorzieningen ter egalisatie van kosten waarvan de grondslag van de voorziening door de raad wordt bepaald) Wijziging bestemming Mogelijk Niet mogelijk Onderdeel van het Eigen vermogen Vreemd vermogen Opbouw (dotatie) Resultaatbestemming Resultaatbepaling Onttrekking Resultaatbestemming Buiten exploitatie om en wordt direct in mindering gebracht op de voorziening Aanwending vrij Ja (raadsbesluit vereist) Nee, slechts voor het betreffende doel Financieel onderbouwd Niet noodzakelijk (advies is om de bestemmingsreserve wel financieel te onderbouwen) Ja 3.1 Reserves De reserves worden samen met het resultaat na bestemming (volgend uit de programmarekening) gerekend tot het eigen vermogen (artikel 42, lid 1 BBV). In artikel 43 van het BBV worden twee soorten reserves onderscheiden: a. de algemene reserve; Algemene reserve zijn die reserves waaraan geen bestemming is gegeven, deze dient om risico s in algemene zin op te vangen (bufferfunctie). b. de bestemmingsreserve; Bestemmingsreserves zijn reserves waar de raad een bepaalde bestemming aan heeft gegeven. In de toelichting op de balans worden de aard en reden van iedere reserve en de toevoegingen evenals onttrekkingen toegelicht (artikel 54 BBV). Van het verloop van iedere reserve gedurende het jaar wordt in de toelichting eveneens een overzicht gegeven. Een belangrijk voorschrift is dat toevoegingen dan wel onttrekkingen via de resultaatbestemming mogen plaatsvinden en dus niet rechtstreeks via de exploitatie (resultaatbepaling). Het automatisch rente bijschrijven op de reserves via de exploitatie is dus niet toegestaan. Eerst moet het resultaat worden bepaald, inclusief het renteresultaat uit de interne financiering, voordat bestemming plaatsvindt, onder meer door bijschrijving op de reserves. Kortom, zowel iedere voeding van als onttrekking aan de reserves moet plaats vinden bij expliciet raadsbesluit, hetzij bij de vaststelling van de begroting c.q. begrotingswijziging, dan wel bij een separaat besluit of de bestemming van het rekeningresultaat. 17

18 3.2 De functies van reserves In het algemeen hebben reserves een aantal functies. De volgende functies zijn te onderscheiden: a. Bufferfunctie b. Inkomensfunctie c. Financieringsfunctie d. Bestedingsfunctie De bufferfunctie Hoeveel vlees heeft de gemeente aan de botten om financiële tegenvallers op te kunnen vangen en is dat toereikend ten opzichte van een helder te definiëren norm? Daar gaat het om bij de bufferfunctie. Binnen gemeenten is ten aanzien van een te hanteren norm nog geen eensluidend beeld ontstaan. Theoretisch is het mogelijk om volgens een bepaald model van alle risico s door middel van het aangeven van de kans en de mogelijke omvang van risico s een vorm van kwantificering te maken. In het optellen van alle kansen en risico s en het daaruit afleiden van noodzakelijke weerstandscapaciteit zit weer een onzekerheid. Alle risico s zullen zich immers nooit allemaal voordoen en dan ook zeker niet gelijktijdig. Het optellen van alle risico s levert daarom een irreële einduitkomst. In het verleden werden er door toezichthoudende organen normen gehanteerd van minimaal noodzakelijke reservemiddelen. De toezichthouder (provincie Zuid-Holland) werkt niet meer met dergelijke normen. Veel belangrijker zijn voor de hand liggende vragen als: Is de begrotingspositie van een gemeente structureel gezond Heeft de gemeente op een adequate wijze voorzien in de dekking van kosten van (toekomstige) onderhoud van de openbare ruimte Is sprake van grootschalige investeringen met omvangrijke risico s. De antwoorden op die vragen verschillen per gemeente en leveren per gemeente een ander risicobeeld op. Ten aanzien van de weerstandcapaciteit is het daarbij niet alleen van belang naar de reservepositie te kijken, maar ook te bezien welke flexibiliteit in de reguliere begroting zit en wat de onbenutte belastingcapaciteit is. Dit wordt jaarlijks bekeken in de paragraaf weerstandsvermogen in de programmabegroting Inkomensfunctie van reserves De bespaarde rente kan als resultaatbestemming aan het vermogen worden toegevoegd of (deels) als structureel dekkingsmiddel worden ingezet. Als de bespaarde rente wordt ingezet als structureel dekkingsmiddel bestaat bij het aanwenden van de reserves een dekkingstekort voor de vervallen rentebaten Financieringsfunctie van reserves In de totale financieringsbehoefte wordt in Nieuwkoop voor een groot deel voorzien door eigen middelen. Als de gemeente een commercieel bedrijf was zou dat aangeven dat onze solvabiliteit goed is. Bij het begrip solvabiliteit (geeft aan in welke mate de onderneming aan haar totale schulden kan voldoen) zal de zgn. eigenheid van gemeenten in ogenschouw moeten worden genomen. Gemeenten bezitten immers als publiek lichaam een zogenaamde AAA-rating betreffende kredietwaardigheid, en zijn daarmee veelal in staat op de kapitaalmarkt onder gunstige condities leningen af te sluiten. Aan solvabiliteit worden om die reden veelal andere eisen gesteld dan in de private sector gangbaar is. Een sluitende begroting c.q. meerjarenperspectief (met daarin opgenomen de renteverplichtingen) is daarmee van groter belang. Een relatief sterke financiering met eigen middelen heeft wel het voordeel dat (zoals uitgewerkt in de zogenaamde renterisico norm) een niet te grote afhankelijkheid van renteschommelingen op de kapitaalmarkt ontstaat Bestedingsfunctie van reserves De bestemmingsreserves zijn gevormd voor bepaalde bestemmingen en zijn gevoed vanuit de exploitatie. Die reserves hebben specifiek een bestedingsfunctie. 3.3 Bespaarde rente In BBV-art. 2, lid 4 is bepaald dat de over het eigen vermogen berekende bespaarde rente ook onder de baten en lasten worden opgenomen. Bij gemeenten is het gebruikelijk om bespaarde rente over 18

19 reserves en voorzieningen te berekenen. Reden om bespaarde rente te berekenen is dat de middelen dienen als financieringsbron (interne financiering van activa). De beschikbaarheid hiervan vermindert de behoefte aan rentedragend vreemd vermogen. De bespaarde rente kan worden toegevoegd aan de reserves omdat de betreffende inkomsten nodig zijn om de geplande bestedingen te kunnen bekostigen. Dit is nog steeds toegestaan, maar moet zoals alle mutaties in de reserves, plaats vinden via de resultaatbestemming. Over voorzieningen moet ook bespaarde rente worden berekend c.q. verantwoord, echter deze mag niet worden toegevoegd aan de voorzieningen (BBV art. 45). De twee uitzonderingen waarbij dit wel is toegestaan zijn toegelicht in paragraaf Voorzieningen De voorzieningen worden gerekend tot vreemd vermogen. Er kleeft als het ware al een verplichting (tegenover een derde) aan. Als gevolg van artikel 44 BBV (gewijzigd in 2007) kan een viertal voorzieningen worden gevormd wegens: a. verplichtingen en verliezen b. bestaande risico s c. egalisatie van kosten d. bijdragen van derden Van de verplichtingen, verliezen en risico s zijn tijdstip en omvang onzeker, maar de omvang is redelijkerwijs wel te schatten. De voorzieningen voor egalisatie van kosten hebben tot strekking een gelijkmatige verdeling van lasten over een aantal begrotingsjaren. Tot de voorzieningen worden ook gerekend van derden verkregen middelen die specifiek besteed moeten worden, met uitzondering van de voorschotbedragen, bedoeld in artikel 49, onderdeel b. (de van de Europese en Nederlandse overheidslichamen ontvangen voorschotbedragen voor uitkeringen met een specifiek bestedingsdoel die dienen ter dekking van lasten van volgende begrotingsjaren). Voor alle soorten voorzieningen geldt de zogeheten causaliteitseis, dat wil zeggen dat er een oorzakelijke samenhang moet zijn met een gebeurtenis of met het bedrijfsgebeuren in de periode voorafgaande aan de balansdatum. Toevoeging aan en vrijval van voorzieningen vinden plaats ten laste, respectievelijk ten gunste van de exploitatie (dus niet via resultaatbestemming, zoals bij de reserves), terwijl onttrekkingen plaatsvinden door de aanwending rechtstreeks ten laste van de voorziening te brengen. Artikel 44, lid 3 bepaalt dat geen voorzieningen mogen worden gevormd voor jaarlijks terugkerende aan arbeidskosten gerelateerde verplichtingen van vergelijkbaar volume. In het bijzonder moet hierbij worden gedacht aan het vakantiegeld van de ambtenaren. Verwerking in de meerjarenraming wordt toereikend geacht. Als gevolg van artikel 45 BBV zijn rentetoevoegingen aan voorzieningen niet toegestaan. Zoals blijkt uit de toelichting bij dit artikel, bestaan hierop twee uitzonderingen: a. ingeval van waardering van de voorziening tegen contante waarde; b. bij voorzieningen als gevolg van bijdragen van derden als deze derden rentetoevoeging verplicht stellen. In de toelichting op de balans wordt als gevolg van artikel 55 BBV de aard en reden van iedere voorziening vermeld, evenals elke wijziging daarin en het verloop gedurende het jaar. 3.5 Omgaan met investeringen De bestedingsplannen van de reserves kunnen bijdragen aan investeringen bevatten. Ook is er een relatie tussen de wijze van omgaan met dotaties en onttrekkingen aan voorzieningen en reserves en de manier waarop investeringen worden begroot en verantwoord. 19

20 Voor het omgaan met investeringen is het onderscheid tussen economisch en maatschappelijk nut van groot belang. Van economisch nut is sprake als de investering verhandelbaar is (er is een markt voor) of als er een mogelijkheid is om met de investering middelen te verwerven. Te denken is aan bijvoorbeeld gebouwen, tractie, sportaccommodaties, begraafplaatsen, riolering, hard- en software, inventaris. Investeringen in de openbare ruimte met maatschappelijk nut kunnen volgens het BBV worden geactiveerd, maar het advies is om dit niet te doen en bij activering de afschrijvingstermijn zo kort mogelijk te houden Investeringen met economisch nut Van de investeringen met economisch nut komen de afschrijvingen ten laste van de exploitatie van het betreffende programma. In principe worden die lasten niet gedekt met eenmalige middelen. In de toekomst is het denkbaar dat bij investeringen met economisch nut toch geld uit eenmalig beschikbare middelen zou kunnen worden ingezet ter dekking van de investeringslast. In een dergelijk geval zou dekking van de kapitaallasten via jaarlijkse onttrekking aan de hiertoe in het leven geroepen bestemmingsreserve mogelijk zijn. Daarmee wordt het resultaat vóór resultaatbestemming negatief beïnvloed, waarna door de onttrekking weer compensatie plaatsvindt Investeringen met maatschappelijk nut Investeringen met maatschappelijk nut worden in principe in lijn met de bedoelingen van het BBV - in een keer afgeschreven ten laste van het desbetreffende programma, tenzij de raad anders besluit. Dekking van die afschrijving ineens kan gebeuren via de resultaatbestemming vanuit een reserve. Hiermee wordt voldaan aan de BBV-uitgangspunten om de investeringen met maatschappelijk nut bij voorkeur niet te activeren dan wel zo snel mogelijk af te schrijven. 20

21 4. RENTESYSTEMATIEK 4.1 Systematiek bespaarde rente Zoals in hoofdstuk 3 is vermeld, vervullen de reserves en voorzieningen onder andere een financieringsfunctie. De Nieuwkoopse financiering van activa is momenteel in belangrijke mate voorzien door eigen middelen. Daardoor is de door ons aan derden (banken) te betalen rente lager dan in een situatie dat alle activa met leningen zouden moeten worden gefinancierd. Over de eigen financieringsmiddelen wordt wel de bespaarde rente berekend. Die rente wordt jaarlijks vooraf in de perspectiefnota bepaald en is geënt op de kapitaalmarkt en de kostprijs van de lopende leningen. Voor 2010 geldt het percentage van 4%. Bespaarde rente en de toerekening daarvan aan de reserves Voor zover de bespaarde rente wordt toegevoegd aan de reserves, is dat binnen het BBV alleen nog mogelijk via resultaatbestemming. Alle mutaties op reserves gebeuren bij resultaatbestemming. Bespaarde rente en de toerekening daarvan aan voorzieningen Rentetoevoegingen aan voorzieningen zijn niet toegestaan (BBV art. 45). Voorzieningen dienen namelijk naar beste schatting dekkend te zijn voor de achterliggende verplichtingen en risico s (niet groter of kleiner). Toevoegingen moeten zijn gebaseerd op de tijdige opbouw van de noodzakelijke omvang. Indien een voorziening op contante waarde is gewaardeerd kan wel jaarlijks een toevoeging gelijk aan de rentevoet plaatsvinden, om de voorziening op de juiste hoogte te houden. Deze toevoeging gebeurt in de exploitatierekening. Indien een derde (veelal het Rijk) voor een bepaalde voorziening verplichte rentebijschrijving eist, dan wordt de rentetoevoeging door de gemeente niet meer gezien als rentetoevoeging, maar als een toevoeging om de voorziening op de juiste hoogte te houden. In Nieuwkoop bestaan voorzieningen, zoals de voorziening wethouderspensioenen, waarbij rekening wordt gehouden met het toevoegen van rente omdat de waardering op contante waarde plaatsvindt. Aan stortingen aan de voorzieningen voor onderhoud wordt in elke begroting aan de eerstvolgende jaarschijf inflatie toegerekend. 4.2 Werking rentetoerekening eigen financieringsmiddelen De rentetoerekening naar reserves zal op basis van het BBV plaatsvinden. Het direct toevoegen van rente aan reserves is niet toegestaan. Rente toevoegen kan indirect nog door een rente te berekenen en via de resultaatbestemming dit bedrag aan de reserves toe te voegen. Het berekende rentebedrag komt als bate tot uitdrukking op programma Algemene dekkingsmiddelen en als last (de storting in de reserve) op het betreffende programma. Het toevoegen van rente aan reserves heeft de voorkeur omdat bij mutaties in reserves geen renteeffecten optreden in de exploitatie. Het heeft op het eerste gezicht wel budgettaire consequenties. Rente die namelijk niet aan reserves wordt toegevoegd, blijft binnen de exploitatie als dekkingsbron. De reservepositie wordt echter door rentetoevoegingen versterkt, waardoor (met name incidentele) uitgaven beter gedekt kunnen worden uit de reserves. De toevoegingen vinden als volgt plaats: Voorziening nadelige saldi grondexploitaties, voorziening gebaseerd op contante waarde van de tekorten op grondexploitaties. Door de contante waarde van de grondexploitatie uitgangspunt is voor de stand van de voorziening is de rentetoerekening aan deze voorziening gebaseerd op de rente die wordt berekend op de grondexploitatie. In de begroting 2010 is dit 5%. Voorziening wethouderspensioenen 3%, voorziening gebaseerd op contante waarde. Reserves waarvan door de raad besloten is dat rente wordt toegevoegd (exclusief besluiten 11 februari 2010). 21

22 - Buytewech Oost 5% ter dekking van de rente berekend over de grond van het schoolgebouw. - Kunstgrasveld de Dulen 5% ter dekking van de kapitaallasten. - Museum Ter Aar 5% ter dekking van de kapitaallasten. - School Buytewech Oost 5% ter dekking van de kapitaallasten. - Bibliotheek Ter Aar 5% ter dekking van de kapitaallasten. - Peuterspeelzaal t Rakkertje 5% ter dekking van de kapitaallasten. - De Vlinder 5% ter dekking van de kapitaallasten. - Huisvesting gemeente 5%. De rente van de overige reserves is als dekkingsmiddel in de exploitatie opgenomen. Algemene reserve vrij besteedbaar : het verschil tussen de berekende bespaarde rente over reserves en voorzieningen en de bovenvermelde toe te voegen rente, wordt toegevoegd aan de Algemene reserve vrij besteedbaar. 22

23 5. REGELS RESERVES EN VOORZIENINGEN 5.1 Regels reserves In deze paragraaf worden de beleids- en beheersmatige aspecten die betrekking hebben op reserves geformuleerd. Hierbij gaat het om de instelling van reserves, richtlijnen met betrekking tot dotaties en onttrekkingen en overige aanverwante aandachtspunten Instellingscriteria reserves Het algemene uitgangspunt is om de bestemmingsreserves te beperken, zowel qua aantal als qua omvang. Hierbij moet wel rekening worden gehouden met de wettelijke voorschriften over reserves. Dit uitgangspunt bevordert de inzichtelijkheid van de specifieke reserves. Door een periodieke evaluatie van de reserves wordt voorkomen dat reserves blijven bestaan waarvan het beoogde doel inmiddels niet meer aanwezig is. Bij het instellen van reserves moeten de volgende criteria worden gehanteerd: Bestemmingsreserves Een bestemmingsreserve wordt ingesteld voor concrete, in principe binnen vooraf bepaalde tijd te realiseren, door de raad vast te stellen doelen. Het instellen van reserves dient bij raadsbesluit plaats te vinden. In het raadsbesluit zal voor zover van toepassing aangegeven moeten worden: - Het doel waarvoor de reserve wordt gevormd. - Het motief voor instelling (o.a. nodig voor koppeling met het rentemotief). - De gewenste of noodzakelijke, minimale en/of maximale omvang. Van die omvang dient een onderbouwing van de reserve aanwezig te zijn. - De omvang en de wijze van stortingen en onttrekkingen (structureel of incidenteel), inclusief onderbouwing daarvan, bijvoorbeeld op basis van meerjarenplanning - Noodzakelijkheid rentetoevoeging en de bepaling van de rente. - De einddatum. Voor alle bestemmingsreserves wordt een budgethouder aangewezen Mutaties reserves Stortingen Toevoegingen aan reserves dienen altijd vooraf door de gemeenteraad te worden goedgekeurd. Deze goedkeuring dient bij voorkeur te blijken uit een begrotingspost of begrotingswijziging. Bij bestemmingsreserves ter dekking van kapitaallasten moet het rentepercentage van de rentetoevoeging aan de reserve gelijk zijn aan het rentepercentage dat toegerekend wordt aan de investering. Onttrekkingen Onttrekkingen aan reserves vinden alleen plaats na besluit van de raad. Deze goedkeuring dient bij voorkeur te blijken uit een begrotingspost of begrotingswijziging. Onttrekkingen mogen niet tot gevolg hebben dat de reserve een negatieve omvang bereikt. De bijdrage vanuit een reserve aan de exploitatie is zo groot als de werkelijke lasten tot een maximum van de geraamde onttrekking. De Algemene reserve financiële buffer dient om risico s op te vangen. Echter als uit deze reserve wordt onttrokken heeft dit invloed op de exploitatie van de begroting. Aan deze reserve wordt namelijk rente toegevoegd. Bij een onttrekking zal zo snel mogelijk de oude stand weer bereikt moeten worden. De rentederving in de exploitatie zal gedekt moeten worden uit de Algemene reserve vrij besteedbaar. Elk jaar wordt in de paragraaf weerstandsvermogen van de programmabegroting opnieuw bepaald wat de weerstandscapaciteit moet zijn. Voor de Algemene reserve vrij besteedbaar wordt elk jaar een minimale 23

24 omvang bepaald. Dit is de benodigde weerstandcapaciteit minus de Algemene reserve financiële buffer minus post onvoorzien. De inzet van de algemene reserves betekent de inzet van incidentele middelen. Daarom moet gewaakt worden hiervan structurele uitgaven te bekostigen Opheffing Wanneer het doel op basis waarvan een reserve is gevormd op enig moment vervalt, of de vastgestelde einddatum verstreken is, dan dient de reserve te worden opgeheven. Dit dient te gebeuren met een raadsbesluit Wijzigen doel of bestemming Indien de verandering van het doel wezenlijk is (het nieuwe doel ligt niet in de lijn van het voormalige doel), dan wordt de reserve opgeheven en wordt een nieuwe reserve gevormd Presentatie in de jaarrekening Conform artikel 54 BBV dient in de toelichting op de balans de aard en reden van elke reserve en de toevoegingen en onttrekkingen daaraan te worden toegelicht. Per reserve dient inzicht te worden gegeven in: a. het saldo aan het begin van het begrotingsjaar. b. de toevoegingen of onttrekkingen via de resultaatbestemming bij de programmarekening. c. de toevoegingen of onttrekkingen uit hoofde van de bestemming van het resultaat van het voorgaande boekjaar. d. de vermindering in verband met afschrijvingen op activa waarvoor een specifieke bestemmingsreserve is gevormd. e. het saldo aan het einde van het boekjaar. 5.2 Regels voorzieningen In deze paragraaf worden de beleids- en beheersmatige aspecten die betrekking hebben op reserves geformuleerd. Hierbij gaat het om de instelling van reserves, richtlijnen met betrekking tot dotaties en onttrekkingen en overige aanverwante aandachtspunten Instellingscriteria Bij het instellen van voorzieningen moeten overeenkomstig het BBV de volgende criteria worden gehanteerd: Voorzieningen worden alleen ingesteld: - bij concrete verplichtingen en verliezen waarvan de omvang onzeker is, doch redelijkerwijs is in te schatten; - bij bestaande risico s ter zake van bepaalde te verwachten verplichtingen of verliezen waarvan de omvang redelijkerwijs is in te schatten; - voor egalisatie van sterk wisselende kosten van grote omvang (onderhoud riolering, wegen, gebouwen en dergelijke). De mate waarin schommelingen afgedekt moeten worden is mede afhankelijk van de vraag in hoeverre deze schommelingen verstorend werken op het totaalbeeld en daardoor de structureel financiële positie voor de gemeente vertekenen. Incidentele schommelingen moeten dus zoveel mogelijk worden verwerkt in de meerjarenramingen. Ter onderbouwing van deze kosten dienen actuele beheerplannen of andere deugdelijke calculaties aanwezig te zijn. - voor van derden verkregen middelen die specifiek besteed moeten worden, met uitzondering van voorschotbedragen, bedoeld in artikel 49, onderdeel b (de van de Europese en Nederlandse overheidslichamen ontvangen voorschotbedragen voor uitkeringen met een specifiek bestedingsdoel die dienen ter dekking van lasten van volgende begrotingsjaren). Het instellen van voorzieningen vindt plaats op grond van de regels van het BBV. Dit houdt in dat noodzakelijk te vormen voorzieningen ook daadwerkelijk gevormd moeten worden, ongeacht of de raad hiertoe vooraf heeft besloten. Voorzieningen ter egalisatie van kosten worden uitsluitend bij raadsbesluit ingesteld omdat aan dergelijke voorzieningen keuzes ten grondslag liggen (bijv. onderhouds- en 24

25 kwaliteitsniveau, beheerplannen). Over de vorming van voorzieningen ter dekking van verplichtingen en verliezen, risico s, bijdragen van derden wordt de raad geïnformeerd en waar qua tijdstip mogelijk vindt aanpassing van de begroting plaats; Per voorziening moet voor zover van toepassing aangegeven worden: het doel waarvoor de voorziening wordt gevormd; het motief voor instelling (o.a. nodig voor koppeling met het rentemotief); de gewenste of noodzakelijke, minimale en/of maximale omvang. Van elke voorziening moet een financiële onderbouwing aanwezig te zijn; de omvang en de wijze van stortingen en bestedingen (structureel of incidenteel), inclusief onderbouwing daarvan, bijvoorbeeld op basis van meerjarenplanning; noodzakelijkheid rentetoevoeging en de bepaling van de rente; de verwachte looptijd. Voor alle voorzieningen wordt een verantwoordelijk budgethouder aangewezen Mutaties Toevoegingen Voorzieningen dienen dekkend te zijn voor de achterliggende verplichtingen en risico s c.a. Ze mogen daarom niet groter of kleiner zijn dan de verplichtingen of risico s waarvoor ze zijn gevormd. Toevoegingen moeten dan ook altijd gebaseerd zijn op de gewenste of noodzakelijke omvang en de tijdige opbouw van de noodzakelijke omvang van de voorziening. Voorzieningen ter egalisatie van kosten worden afgestemd op de door de raad bepaalde kaders (in het bijzonder beheerplannen). Indien een voorziening een omvang bereikt die hoger is dan het noodzakelijke niveau, valt het meerdere vrij ten gunste van de exploitatie. Bestedingen Bestedingen ten laste van voorzieningen vinden alleen plaats indien de onttrekkingen zijn voorzien bij de vorming van de voorziening, deze in directe relatie staan tot het doel van de voorziening én na besluitvorming door het college van burgemeester en wethouders. In de jaarrekening wordt inzicht gegeven in de bestedingen ten laste van de voorzieningen. Bestedingen worden rechtstreeks ten laste van een voorziening verantwoord en blijven dus buiten de baten en lasten in de exploitatie. De autorisatie van bestedingen door de raad vindt plaats door middel van: Vooraf Raadsbesluit over de instelling van voorzieningen ter egalisatie van kosten en de vaststelling van bestedings- c.q. beheerplannen die daar aan ten grondslag liggen. Begroting en begrotingswijzigingen waarin de dotaties aan voorzieningen en de begrote bestedingen worden weergegeven. Achteraf De jaarrekening waarin de bestedingen worden aangegeven en voorzieningen individueel worden toegelicht. Het geniet de voorkeur om alle voorziene bestedingen in de begroting op te nemen. Het kan voorkomen dat bestedingen eerder plaats moeten vinden dan begroot. Deze bestedingen moeten uiteraard passen binnen het doel van de voorziening en onderdeel zijn van de kwantitatieve onderbouwing er van. Indien de wijziging van het bestedingsplan niet voor het eind van het boekjaar aan de raad kan worden voorgelegd, vindt autorisatie ervan plaats bij de jaarrekening waarin de verschillen naar voren worden gebracht en worden toegelicht. Uitgangspunt is dat de budgetregels zoals deze gelden voor exploitatielasten en investeringen, ook voor bestedingen ten laste van voorzieningen gelden. Dit houdt in dat de raad vooraf de verwachte bestedingen autoriseert en dat in de jaarrekening verantwoording wordt afgelegd over afwijkingen Opheffing Voorzieningen worden opgeheven als de verplichting / risico waarvoor de voorziening is gevormd is ingelost of op een andere wijze ophoudt te bestaan. In het laatste geval kan bijvoorbeeld gedacht worden aan de gevolgen van veranderingen in wet- of regelgeving. Omdat opheffing in die situaties verplicht is als gevolg van het BBV, is geen raadsbesluit hiertoe noodzakelijk. 25

26 Voorzieningen ter egalisatie van kosten worden opgeheven na besluit van de raad. Wanneer een voorziening wordt opgeheven, komt het saldo ten gunste van de exploitatie (vrijval genoemd) Wijzigen doel of bestemming Het doel van een voorziening kan niet wijzigen, gegeven het verplichtende karakter en de harde kaders. Indien het doel niet meer bestaat of is veranderd, wordt de voorziening opgeheven. Voor het veranderde doel gelden zo nodig de regels voor het instellen van een voorziening Presentatie in de jaarrekening Ten aanzien van voorzieningen geldt, conform artikel 55 BBV, dat in de toelichting op de balans de aard en reden van elke voorziening en de toevoegingen en onttrekkingen daaraan dient te worden toegelicht. Per voorziening dient inzicht te worden gegeven in: a. Het saldo aan het begin van het begrotingsjaar. b. De toevoegingen. c. Ten gunste van de rekening van baten en lasten (= exploitatie) vrijgevallen bedragen. d. De aanwendingen. e. Het saldo aan het einde van het begrotingsjaar. Aanvullend hierop wordt in het kader van de autorisatie van de bestedingen, ook de begrote aanwendingen vermelden en worden afwijkingen toegelicht Evaluatie De evaluatie van voorzieningen vindt ten minste gelijktijdig plaats met de evaluatie van de reserves. Aanvullend hierop wordt tenminste jaarlijks een kwantitatieve onderbouwing van de omvang van de voorziening gemaakt. 26

27 6. OVERZICHT RESERVES EN VOORZIENINGEN In dit hoofdstuk wordt ingegaan op de reserves en voorzieningen van de gemeente Nieuwkoop. De stand per betreft de stand exclusief de besluitvorming van deze nota. 6.1 Algemene Reserves Overzicht Algemene reserves Verwachte stand (bedragen x 1.000,--) R 1 Algemene reserve financiële buffer R 2 Algemene reserve dekkingsmiddel R 3 Algemene reserve vrij besteedbaar R 22 Reserve opbrengst aandelen Nuon Energy R 24 Reserve prioriteiten raad Jaarrekening 2009 Totaal Algemene Reserves Het saldo van de Algemene reserve vrij besteedbaar is eind 2009 vermoedelijk 8,3 miljoen. Eind 2010 is dit echter 3 miljoen. Hierbij zijn de stortingen en onttrekkingen aan de Algemene reserve vrij besteedbaar uit deze nota in 2010 gepland (exclusief storting reserve Buytewech-Oost, dit wordt in de jaarrekening 2009 verwerkt). Overzicht Algemene reserves Verwachte stand Na besluitvorming (bedragen x 1.000,--) nota R 2 Algemene reserve dekkingsmiddel R 3 Algemene reserve vrij besteedbaar R 22 Reserve opbrengst aandelen Nuon Energy R 24 Reserve prioriteiten raad Jaarrekening 2009 R 29 Reserve weerstandsvermogen Totaal Algemene Reserves Bestemmingsreserve Overzicht Bestemmingsreserves Verwachte stand (bedragen x 1.000,--) R 5 Reserve bijzondere lasten organisatie 30 R 6 Reserve decentrale arbeidsvoorwaarden 28 R 7 Reserve Nieuwkoops plassengebied 244 R 8 Reserve Buitenwech Oost (grond) 845 R 10 Reserve bibliotheek Ter Aar 136 R 11 Reserve de Vlinder 317 R 13 Reserve peuterspeelzaal t Rakkertje 104 R 14 Reserve kunstgrasveld de Dulen 487 R 15 Reserve egalisatie afvalstoffenheffing 345 R 16 Reserve Wmo 130 R 17 Reserve speelvoorzieningen 60 27

28 R 18 Reserve Museum Ter Aar 637 R 19 Reserve school Buytewech-Oost (gebouw) 960 R 20 Reserve huisvesting gemeente R 21 Reserve achterstallig onderhoud groen 953 R 23 Reserve duurzame en innovatietechnieken 100 R 25 Reserve LOP (Landschaps Ontwikkelings Plan) 120 Totaal Bestemmingsreserves In het bovenstaande overzicht is de verwachte stand op 1 januari 2010 opgenomen van de begroting (inclusief de begrotingswijzigingen uit de besluitvormende raad van oktober tot en met december). De nog te nemen besluiten op 11 februari 2010 zijn hier niet in verwerkt. De stand bij de jaarrekening 2009 kan hiervan afwijken. Overzicht Bestemmingsreserves Verwachte stand Na besluitvorming (bedragen x 1.000,--) nota R 5 Reserve bijzondere lasten organisatie 30 R 6 Reserve decentrale arbeidsvoorwaarden 28 R 8 Reserve Buitenwech Oost (grond) 845 R 10 Reserve bibliotheek Ter Aar 345 R 11 Reserve de Vlinder 312 R 13 Reserve peuterspeelzaal t Rakkertje 216 R 14 Reserve kunstgrasveld de Dulen 487 R 15 Reserve egalisatie afvalstoffenheffing 345 R 16 Reserve Wmo 130 R 17 Reserve speelvoorzieningen 60 R 18 Reserve Museum Ter Aar 609 R 19 Reserve school Buytewech-Oost (gebouw) 960 R 20 Reserve huisvesting gemeente R 21 Reserve achterstallig onderhoud groen 953 R 23 Reserve duurzame en innovatietechnieken 100 R 26 Reserve sleutelprojecten R 27 Reserve school Noorden 0 R 28 Reserve LOP (Landschaps Ontwikkelings Plan), groen en water 364 R 29 Reserve Woondienst Aarwoude Totaal Bestemmingsreserves In bijlage 1 zijn de reserves nader omschreven. De meeste reserves hebben een budgettaire reden, zoals dekking van kapitaallasten. 28