BOD VESTIA 2017 DEN HAAG

Transcriptie

1 BOD VESTIA 2017 DEN HAAG Juli 2016 Op basis van staande prestatieafspraken Versiedatum: 22 juni 2016 Inzet Vestia 1. Liberalisatie en Verkoop 2. Nieuwbouw en aankoop van woningen 3. Betaalbaarheid en bereikbaarheid voor de doelgroep 4. Huisvesting van specifieke groepen 5. Kwaliteit en duurzaamheid van woningen 6. Leefbaarheid en maatschappelijk vastgoed 7. Overig 8. Financiële paragraaf Gemeentelijke hoofddoelstellingen A. Voldoende sociale, betaalbare huurwoningen B. Kwaliteit C. Bijdragen aan een ongedeelde stad D. Bijdragen aan de leefbaarheid Bijlagen A. Verkoopvijver B. Liberalisatievijver Bod Vestia 2017 in kader prestatieafspraken gemeente Den Haag 1

2 1. Liberalisatie en Verkoop Hoofddoel: A. voldoende sociale, betaalbare huurwoningen Activiteit Vestia in kader gemeentelijke doelstelling 1. Bijdrage aan kernvoorraad sociale, betaalbare huurwoningen Agenda gemeente Den Haag Bod Vestia 2017 Doorzicht Behoud Haagse, sociale kernvoorraad - Vestia draagt conform de staande prestatieafspraken bij aan het behoud van de kernvoorraad. - De kernvoorraad wordt o.b.v. het WoOn 2016 opnieuw vastgesteld. Vestia levert hieraan een bijdrage naar redelijkheid, rekening houdend met de mogelijke beperkingen van het verbeterplan. - Vestia vergroot de omvang van de geliberaliseerde verhuur in 2017 in beperkte mate om het woningaanbod binnen de kernvoorraad op peil te houden. (Zie bijlage B Liberalisatievijver) - Vestia draagt naar redelijkheid bij, rekening houdend met 1) de mogelijke beperkingen van het verbeterplan, en 2) de scheiding van het bezit in DAEB en niet-daeb. - De omvang van de sociale en vrije sector huur vanaf 2018 en later hangt af van het door de AW nog goed te keuren definitieve scheidingsvoorstel van Vestia en eventuele aanvullende prestatieafspraken. 2. Scheiding Daeb en niet- Daeb Behoud Haagse, sociale kernvoorraad - Daeb / niet-daeb scheiding wordt in 2016 naar gemeente Den Haag gecommuniceerd en Vestia vraagt de zienswijze op. Het scheidingsvoorstel wordt ultimo 2016 bij de AW ingediend, voorzien van de zienswijzen van alle gemeentes waarin Vestia woningbezit omzet van DAEB in niet-daeb. Na goedkeuring door AW wordt de scheiding in 2017 verder voorbereid en geëffectueerd per 1 januari Voor de scheiding zet Vestia in Den Haag in op een verhouding van 90% DAEB en 10% niet-daeb. De scheiding is een eenmalige activiteit. De aanpassing van de huurprijzen naar niet- DAEB wordt in de loop der jaren bij mutaties doorgevoerd. De groei van het niet-daeb huursegment verloopt zodoende geleidelijk, afhankelijk van de mutatiegraad. Bod Vestia 2017 in kader prestatieafspraken gemeente Den Haag 2

3 3. Verkopen (potentieel) niet-daeb Corporaties zijn terughoudend met verkoop sociale voorraad - Vestia heeft in Den Haag een reeds vastgestelde verkoopvijver van circa 1300 eengezinswoningen. O.b.v. van een mutatiegraad van 5% op jaarbasis zouden in 2017 maximaal 65 eengezinswoningen verkocht kunnen worden. Omdat de vastgestelde lijst al enkele jaren oud is (2012), is het voor Vestia van belang om deze te herijken en het aangepaste concept met de gemeente te bespreken. Zie bijlage A.1 - Vestia heeft een lijst met ca appartementen / meergezinswoningen die voor splitsing en toekomstige verkoop in aanmerking komen. Bestuurlijk is aangegeven dat 1000 woningen van de 1700 akkoord zijn. Het is nu zaak om de splitsing voor de 1000 eenheden verder te concretiseren en (ambtelijk) uit te werken zodat in 2017 gestart wordt met de splitsing en eventuele verkoop. Over de resterende 700 appartementen spreken Vestia en de gemeente nader beleid af. Zie bijlage A.2 - Complexmatige verkoop: een aantal (deels monumentale) panden valt buiten de kernproducten van Vestia en komt in aanmerking voor complexmatige verkoop. Voor de betreffende complexen (42 complexen met circa 700 eenheden) is er een ambtelijk akkoord en dit wordt nader uitgewerkt in een bestuurlijk akkoord. Zie bijlage A.3 - Zie bij punt 7.1 verderop de passage over de Raamovereenkomst en de WOM voor uitgangspunten verkoop. Bij gelijkblijvende marktomstandigheden met een lage rente realiseert Vestia de komende jaren een beperkt verkoopprogramma van eengezinswoningen. Bij verbetering van de marktomstandigheden wordt het aantal te verkopen woningen verhoogd. Naast de verkoop van eengezinswoningen is het de opzet van Vestia om een aantal complexen te splitsen zodat op termijn ook appartementen verkocht kunnen worden Bod Vestia 2017 in kader prestatieafspraken gemeente Den Haag 3

4 2. Nieuwbouw en aankoop van woningen Hoofddoel: A. Voldoende sociale, betaalbare huurwoningen, B. Kwaliteit en C. Bijdragen aan een ongedeelde stad Activiteit Vestia in kader gemeentelijke doelstelling 1. Deelneming in WOM t.b.v. herstructurering Den Haag Zuid-West. Agenda gemeente Den Haag Bod Vestia 2017 Doorzicht Herstructurering t.b.v. kwaliteitsverbetering en differentiatie in eenzijdige gebieden. - Haagse nieuwbouwopgave Medio 2017 start de bouw van project Meppelweg, met 76 koopwoningen, 30 vrije sector huurwoningen en 5 sociale huurwoningen, totale investering ca. 22,7 mln. - Eind 2018 start de bouw van het project Dedemsvaartweg, met 40 koopwoningen en 90 sociale huurwoningen, totale investering ca 26,0 mln. - De WOM heeft een looptijd t/m In totaal worden ca 900 woningen gerealiseerd. 30% wordt in de sociale sector (huur en koop) gerealiseerd (170 sociale huur en 132 sociale koop) 2. Naast de WOM is Vestia in 2017 naar verwachting niet in de gelegenheid om nieuwbouw te realiseren. Haagse nieuwbouwopgave - Vestia onderzoekt de mogelijkheden voor toekomstige nieuwbouwlocaties in Den Haag. - Zie tabel 5 Kwaliteit en duurzaamheid van woningen voor bijdrage Vestia aan duurzaam renoveren. Naar verwachting krijgt Vestia pas op termijn de financiële mogelijkheden om nieuwbouw te ontwikkelen. Dit is bovendien onder voorbehoud goedkeuring toezichthouder. 3. Vestia onderzoekt de mogelijkheid om woningen aan te kopen in haar kerngebied. Inzet op vergroten van betaalbare / sociale voorraad. Bij een positieve uitkomst van het onderzoek naar de mogelijkheid om woningen aan te kopen in haar kerngebied (Den Haag, Rotterdam, Zoetermeer en Delft) stelt Vestia een plan op voor aankoop van woningen voor de sociale voorraad. Mogelijke toekomstige uitvoering is mede afhankelijk van goedkeuring van de AW en WSW. De mogelijkheden worden jaarlijks opnieuw bekeken en indien mogelijk gerealiseerd. Bod Vestia 2017 in kader prestatieafspraken gemeente Den Haag 4

5 3. Betaalbaarheid en bereikbaarheid voor de doelgroep Hoofddoel: A. voldoende sociale, betaalbare huurwoningen Activiteit Vestia in kader gemeentelijke doelstelling 1. Monitoren schaarste en woonruimtebemiddeling Agenda gemeente Den Haag Bod Vestia 2017 Doorzicht Monitoren schaarste goedkope woningen - Experiment tijdelijk huurcontracten - Vestia zet in op de regionale prestatieafspraken (SVH): regionaal komt 85% van de vrijkomende woningen in de sociale verhuur, waarvan 70% behoort tot de betaalbare voorraad. - Woonruimteverdeling wordt uitgevoerd conform regionale afspraken (SVH) - Vestia participeert in onderzoek naar alternatieve mogelijkheden om vraag en aanbod met elkaar te verbinden, bv. tijdelijke huurcontracten. - Vestia komt de afspraken op het gebied van woonruimteverdeling regionaal na. - De RPA hebben een looptijd t/m In 2018 worden nieuwe afspraken uitgewerkt. Vestia stemt haar standpunt vooraf af met haar huurdersorganisaties. - O.b.v. de uitkomsten van het onderzoek bepaalt Vestia om al dan niet met tijdelijke huurcontracten te gaan werken. 2. Inkomensafhankelijke huurverhoging Beperken scheefwonen en bevorderen doorstroming - Vestia past de mogelijkheid van de inkomensafhankelijke huurverhoging toe om de prijs/kwaliteitsverhouding te verbeteren en scheefwonen te beperken. Over de inzet van deze middelen in Den Haag worden nog nadere afspraken met de gemeente gemaakt. - Vestia werkt samen met een doorstroommakelaar om de doorstroming te bevorderen. De resultaten worden eind 2017 geëvalueerd (in SVH-verband). - Vestia past de mogelijkheid van de inkomensafhankelijke huurverhoging jaarlijks toe o.b.v. het vigerende rijksbeleid. Over de inzet van deze middelen in Den Haag worden nog nadere afspraken gemaakt. - Bij positieve resultaten wordt de inzet van de doorstroommakelaar gecontinueerd. Bod Vestia 2017 in kader prestatieafspraken gemeente Den Haag 5

6 4. Huisvesting van specifieke doelgroepen Hoofddoel: A. Voldoende sociale, betaalbare huurwoningen Activiteit Vestia in kader gemeentelijke doelstelling 1. Huisvesting bijzondere doelgroepen Agenda gemeente Den Haag Bod Vestia 2017 Doorzicht Huisvesting bijzondere doelgroepen onder regie van de gemeente - Wonen en zorg - Vestia levert haar bijdrage aan huisvesting bijzondere doelgroepen conform haar deel van de taakstelling. - Vestia gaat zorgvuldig om met en monitort de toewijzing aan bijzondere doelgroepen en statushouders en stemt bij overschrijding kritische grenzen af met gemeente en andere corporaties. - Vestia participeert in de sociale wijkzorgteams. De taakstelling wordt jaarlijks opnieuw beoordeeld. Uitgangspunt blijft dat Vestia haar aandeel levert en hiertoe waar mogelijk woningen aftopt voor de betaalbare verhuur. 2. Huisvesting statushouders Huisvesting statushouders - Vestia levert naar rato haar bijdrage aan de realisatie van de taakstelling huisvesting statushouders en topt hiertoe waar mogelijk huurprijzen af op betaalbaar. - Vestia vraagt van de gemeente de inspanning om alternatieve en/of tijdelijke huisvesting te faciliteren en/of te realiseren om de druk op de reguliere woningvoorraad te verminderen. Vestia is bereid om mee te denken voor extra locaties - Vestia onderzoekt de mogelijkheid voor huisvesting statushouders buiten de reguliere woningvoorraad. De taakstelling wordt jaarlijks opnieuw beoordeeld. Uitgangspunt blijft dat Vestia haar aandeel levert en hiertoe waar mogelijk woningen aftopt voor de betaalbare verhuur. Mogelijke extra inzet wordt jaarlijks bekeken en is sterk afhankelijk van het aanwenden van alternatieve huisvesting (niet zijnde de sociale woningvoorraad). Bod Vestia 2017 in kader prestatieafspraken gemeente Den Haag 6

7 5. Kwaliteit en duurzaamheid van woningen Hoofddoel: B. Kwaliteit Activiteit Vestia in kader gemeentelijke doelstelling 1. Planmatig onderhoud en verbeteren duurzaamheid Agenda gemeente Den Haag Bod Vestia 2017 Doorzicht Bijzondere aandacht voor duurzaamheid, energiebesparing en gezond wonen Vestia geeft in totaal 80 miljoen euro uit aan onderhoud voor haar totale landelijke voorraad (Woningen/ BOG/ MOG/ ZOG) in Dit bedrag wordt verdeeld over: - Planmatig Onderhoud: voornamelijk de technische staat bepaalt hierin welke complexen worden aangepakt. Dit betekent dat de planmatige uitgaven jaarlijks per gemeente kunnen verschillen. Momenteel is Vestia bezig om de planmatige onderhoudsbegroting van 2017 vorm te geven. Deze wordt in het vierde kwartaal vastgesteld, en dan kan op gemeenteniveau aangegeven worden waar én hoeveel planmatig onderhoud gaat plaatsvinden. - Dagelijks Onderhoud: naar aanleiding van reparatieverzoeken en bij woningen die leeg komen en opnieuw verhuurd worden (mutaties). Waar dit én in welke omvang dit gebeurt is afhankelijk van de reparatieverzoeken van huurders en waar mutaties plaatsvinden. Voor de totale voorraad blijven we onze basiskwaliteit hanteren, waarop we de meldingen beoordelen. - Overig Onderhoud: deel van het budget ligt jaarlijks min of meer vast waar het gaat om contractonderhoud voor installaties, onderhoud groen, schoonmaken en bijdragen aan VvE s. - De woningen worden goed onderhouden en beheerd m.b.v. planmatig onderhoud, mutatie-onderhoud en reparatieonderhoud. - Vestia blijft de klantprocessen meten en realiseert de gestelde normen (klanttevredenheidsscores). - Terugdringen open verbrandingstoestellen - Het uitfaseren van open verbrandingstoestellen (zowel in eigendom als van derden) in het woningbezit van Vestia valt onder staand beleid. - Voor de uitfasering van open verbrandingstoestellen hanteert Vestia 31 december 2018 als einddatum. Hierbij geldt wel een afhankelijkheid van derden. Bod Vestia 2017 in kader prestatieafspraken gemeente Den Haag 7

8 2. Woningverbetering / renovaties en verbeteren duurzaamheid Kwaliteitsverbetering van de woningen Renovatie Finnenburg B (248 woningen) en Lindoduin (208 woningen) - De uitvoering van Finnenburg B loopt door in 2017 en Lindoduin gaat dan van start. Het betreft asbestsanering, bouwfysische en energetische maatregelen, nieuwe keuken en badkamer, aanpak buitenruimte, constructieve veiligheid (galerijen). De investeringen alleen in 2017 bedragen respectievelijk ca. 13,2 miljoen en 2,5 miljoen. Complexen in onderzoek - Bij de volgende complexen vindt onderzoek plaats naar een mogelijke aanpak in 2017 of later: Spaarnestraat (76 woningen), Boterwaag (73 woningen), Medemblikstraat (114 woningen met garages en bedrijfsruimte), Heilostraat (114 woningen met garages en bedrijfsruimte), Schoonhetenstraat (deel van het complex: 48 woningen), Middachtenstraat (72 woningen) en Zonneoord (deel van het complex: 24 woningen). Duurzaamheid - Bij woningverbeteringen met een investeringsbedrag tussen en per woning wordt het e- label per woningen gemiddeld met 2 labelstappen verbeterd. - O.b.v. een uitgewerkte investeringsbegroting worden de uit te voeren projecten jaarlijks gespecificeerd. - De uitvoering van het project Lindoduin loopt door tot in De definitieve specificatie van de onderhoudsactiviteiten voor woningverbetering volgt in het vierde kwartaal van Verbeteren binnenklimaat - In 2016 zijn de communicatie over en het proces voor melden en afhandelen van schimmelproblematiek onder handen genomen. In 2017 wordt geëvalueerd en moet blijken dat de vernieuwde werkwijze goed voldoet. Indien nodig verdere optimalisering van communicatie en/of proces. Bod Vestia 2017 in kader prestatieafspraken gemeente Den Haag 8

9 6. Leefbaarheid en maatschappelijk vastgoed Hoofddoel: D. Bijdragen aan de leefbaarheid Activiteit Vestia in kader gemeentelijke doelstelling 1. Aanpak Woonoverlast en veilig wonen Agenda gemeente Den Haag Bod Vestia 2017 Doorzicht Tegengaan woonoverlast - Veilig wonen - Vestia onderzoekt nieuwe mogelijkheden om overlast terug te dringen (gedragsaanwijzingen, verbeteren registratie). - Vestia participeert in alle relevante netwerkoverleggen (zowel beleid als uitvoering), werkt nauw samen met instanties (DSO en de HPB) bij vermoeden van woonfraude en meldt complexen aan voor aanpak hotspot gebieden. Zie verder bijlage C. - Jaarlijkse actualisering van de speerpunten en uitvoering van vastgestelde leefbaarheidsprojecten. - De inzet van complex- en sociaal beheerders wordt gecontinueerd. - Vestia besteedt het benodigde budget voor leefbaarheidsactiviteiten, rekening houdend met het wettelijke maximum bedrag. Dit bedrag wordt jaarlijks geïndexeerd (prijspeil 2016: 126,25 gemiddeld per DAEB verhuureenheid). 2. Maatwerkaanpak leefbaarheid en participatie - Wijkenaanpak en gebiedsgericht werken - Haagsche kracht - Vestia participeert in alle relevante netwerkoverleggen (zowel beleid als uitvoering) voor veiligheid en leefbaarheid en zoekt aansluiting bij de wijkaanpak nieuwe stijl. - Om vervuiling terug te dringen voert Vestia vanuit het principe dat de vervuiler betaalt in 2017 het lik op-stukbeleid verder door. - Vestia creëert lokale kansen door aanbieden van werkervaringsplaatsen en stages, ook in samenwerking met derden (Haeghe Groep, ROC Mondriaan). - Vestia zet in op nieuwe vormen van participatie, faciliteert buurtkamers en biedt ruimte voor kleinschalige stadslandbouw. Zie verder bijlage C. Vestia continueert haar inzet. O.b.v. de resultaten en evaluaties wordt de inzet jaarlijks bijgesteld. Bod Vestia 2017 in kader prestatieafspraken gemeente Den Haag 9

10 3. Activiteiten voor Wonen en zorg Wonen en zorg - Vestia werkt samen met de betreffende instanties (sociale wijkzorgteams, politie, zorginstellingen) voor aanpak sociale problematiek en/of leefbaarheid in (zorg)complexen. - Vestia onderzoekt de mogelijkheden voor extra scootmobielplekken en realiseert deze indien mogelijk en noodzakelijk. - In complexen met een ontmoetingsruimte bekijkt Vestia het gebruik en worden de mogelijkheden onderzocht om de buurt (meer) te betrekken bij de activiteiten. Zie verder bijlage C. Vestia continueert haar inzet. O.b.v. de resultaten en evaluaties wordt de inzet jaarlijks bijgesteld. 4. Leefbaarheid Escamp (Zuid 57) Meerwaarde BOG voor buurten en wijken Het bedrijfsverzamelgebouw Zuid57 met 58 bedrijfseenheden in de wijk Escamp (Den Haag Zuid West) heeft een belangrijke maatschappelijke functie voor de omliggende wijken. Vestia zet erop in dat deze functie, zowel op het gebied van cultuurparticipatie als het bieden van kansen voor jonge startende ondernemers, gecontinueerd wordt. In dit kader is het zaak dat gemeentelijke subsidies gehandhaafd blijven. Continueren meerwaarde Zuid 57 voor Den Haag eenzijdig.. Bod Vestia 2017 in kader prestatieafspraken gemeente Den Haag 10

11 7. Overige onderwerpen Activiteiten Vestia in kader gemeentelijke doelstelling 1. Afstemming met gemeente en in Den Haag werkzame corporaties Agenda gemeente Den Haag Bod Vestia 2017 Doorzicht Uitvoeren staande prestatieafspraken De afspraken over de onderwerpen die in dit bod zijn opgenomen zijn een nadere uitwerking van of aanvulling op de afspraken die zijn gemaakt in de prestatieafspraken Voor de onderwerpen waarin in dit bod niet is voorzien en die onderdeel uitmaken van de prestatieafspraken conformeert Vestia zich aan deze prestatieafspraken, mits geëvalueerd en waar nodig geactualiseerd, en onder voorbehoud van het kunnen voldoen aan de financiële vereisten uit het verbeterplan. - Raamovereenkomst Vestia en gemeente Den Haag (juni 2013): de afspraken in de raamovereenkomst over de WOM, verkopen en overige onderwerpen waarin in dit bod of in de prestatieafspraken nog niet of niet afdoende is voorzien blijven van kracht. - Staande prestatieafspraken worden gedurende de looptijd nagekomen. De komende jaren zal Vestia ieder jaar voor juli een nieuw geactualiseerd bod uitbrengen. - Raamovereenkomst Vestia en gemeente Den Haag (juni 2013): de afspraken in de raamovereenkomst over de WOM, verkopen en overige onderwerpen waarin in toekomstige actualisaties van de prestatieafspraken nog niet of niet afdoende is voorzien blijven van kracht. Bod Vestia 2017 in kader prestatieafspraken gemeente Den Haag 11

12 8. Financiële paragraaf prestatieafspraken Inleiding Veel eerder dan in het Verbeterplan (hierna Verbeterplan) was voorzien, is, door de voorspoedige verkoop van bezit in Overig Nederland en Stadswonen, een situatie ontstaan waarin Vestia voldoende liquiditeit heeft om aan haar reguliere aflossingsverplichtingen tot en met 2021 te voldoen en ook naar behoefte te kunnen investeren in haar bezit. Door de lage rentestand zijn verdere grootschalige vervroegde aflossingen niet meer wenselijk, omdat dit te kostbaar zou zijn. Vestia heeft de koers hierdoor moeten aanpassen: van duurzaam financieel herstel in 2021 naar een duurzaam verdienmodel op lange termijn. Het duurzaam verdienmodel betekent vooral dat er minder bezit verkocht wordt en er meer wordt geïnvesteerd in het op waarde houden van het bezit. Ook waren aanpassingen in de strategie noodzakelijk vanwege de Herziene Woningwet 2015 en het Sociaal Huurakkoord. Financiële Indicatoren Vestia is sinds 2012 een saneringscorporatie en werkt aan de hand van een verbeterplan aan financieel herstel. Dit bevat een uitgebreide set van afspraken met betrekking tot het operationele en financiële beleid van Vestia, rapportage- en overlegverplichtingen aan WSW/AW. Vestia dient te voldoen aan alle (thans geldende) grenswaarden qua financiële ratio s van het WSW voor een gezonde woningcorporatie. De huidige indicatoren, die centraal staan in de beoordeling door WSW van het financieel herstel van Vestia, luiden: Indicator Norm Ultimo 2015 Loan to Value 75% (of lager) 110% Solvabiliteit 20% (of hoger) 6% ICR 1,4 (of hoger) 1,29 DSCR 1,2 (of hoger) 0,79 Bod Vestia 2017 in kader prestatieafspraken gemeente Den Haag 12

13 Op basis van de jaarcijfers 2015 en de meerjarenbegroting geven de ICR en de solvabiliteit het volgende verloop: De ondergrens WSW bij solvabiliteit geldt voor de waardering op bedrijfswaarde. In de tabel is zichtbaar dat die norm niet wordt gehaald. Er is nog geen norm voor de solvabiliteit op marktwaarde. In de praktijk ligt de solvabiliteit op marktwaarde van corporaties tussen 40-60%. Bod Vestia 2017 in kader prestatieafspraken gemeente Den Haag 13

14 Bijlagen Bijlage A.1 Verkooplijst eengezinswoningen wijk / postcode wijk complex postcode aantal Archipelbuurt Atjehstraat Belgisch Park Harstenhoekweg, Stevinstraat, Seinpoststraat Benoordenhout N. Dillenburgstraat Bouwlust Vrederust Schoolzijde EGW, Otterrade EGW, Hertenrade EGW, 2543, Berenrade Centrum Hofje Vredebest, Kazernestraat 2512, Duindorp Goereesestraat, Zeezwaluwhof, Amelandse/Rottumsestraat, Flakkeesestraat, Tiengemetenstraat, Bevelandstraat, Markensestraat, Duinstrip VIII Geuzen en Statenkwartier Pieterman/Scholstraat, Doornstraat, C. de Wittlaan 22583, Kraayenstein Boomaweg, Monsterseweg, Laan van Poot Kijkduin en Ockenburgh Scheveningselaan Leyenburg Soesterbergstraat Loosduinen Burg. Hooftstraat eo 2552, Mariahoeve Hongarenburg 2591, Moerwijk Ridderhof Morgenstond Emmenstraat, Holtenstraat EGW 2541, Rustenburg Oostbroek Vlashoeve Scheveningen Schipperstraat eo, Kolenwagenslag eo, Vuurbaakstraat Spoorwijk Buurtpark fase 1 en 2, Stastokstraat, Schaapherderstraat, Max Havelaarstraat, Rosseelstraat, Insulindepunt, Hasebroekstraat, Ceres Transvaal GHM Golven, Fischerstraat 2525, Waldeck Buitentuinen, Houttuinen, Binnentuinen eo Westbroepark en Duttendel V. Alkemadelaan Zeeheldenbuurt De Ruyterstraat Totaal 1311 Waar verkoop plaatsvindt, evenals het aantal verkopen, hangt af van het vrijkomend aanbod. Bij een mutatiegraad van 5% worden in 2017 circa 65 woningen verkocht. Bod Vestia 2017 in kader prestatieafspraken gemeente Den Haag 14

15 Bijlage A.2 Splitsingsvoornemen meergezinswoningen wijk / postcode wijk complex postcode aantal Archipelbuurt Atjehstraat, Javastraat Bouwlust en Vrederust Werkzijde, Vredeoord, Zonneoord, Mateo 2543, Duindorp Amelandse/Rottumsestraat, Tholensestraat Centrum Kazernestraat Geuzen en Statenkwartier Pieterman/Scholstraat, Doornstraat, 2584 Doornstraat/Helmstraat 280 Kraayenstein en de Uithof Bloemendaal Fase IV Loosduinen Pisuissestraat II, A. Noordewierstraat 2551, Morgenstond Kuinrestraat VvE, Maartensdijklaan Scheveningen Zeekant eo Totaal 1749 Vestia is voornemens deze complexen te splitsen en voor mogelijke toekomstige verkoop voor te leggen aan de gemeente. Het doorvoeren van de splitsing hoeft voorlopig niet te leiden tot verkoop. Een en ander heeft te maken met markt- en rente ontwikkelingen en nog te maken beleidskeuzen. Bijlage A.3 Complexmatige verkoop wijk aantal complexen postcode aantal eenheden Archipelbuurt , Benoordenhout Bezuidenhoud , Centrum , 2512, , 2585 Duinoord , Duindorp Geuzen en Statenkwartier Regentessekwartier Zeeheldenkwartier Zorgvliet Totaal Een aantal (deels monumentale) panden valt buiten de kernproducten van Vestia en komt daarom in aanmerking voor complexmatige verkoop. Toekomstige verkoop heeft te maken met markt- en rente ontwikkelingen en nog te maken beleidskeuzen. De 733 eenheden zijn voor het merendeel wooneenheden (648) en het restant betreft bedrijfsruimten of parkeervakken. Disclaimer De bijlagen A1, A2 en A3 betreffen een momentopname en zijn niet uitputtend. De inzichten die de invoering van waardesturing (implementatie rendementsen asset managementmodule) nog gaan opleveren kunnen leiden tot aanpassingen of uitbreidingen. Indien dit zich voordoet zal Vestia met de gemeente afstemmen. Bod Vestia 2017 in kader prestatieafspraken gemeente Den Haag 15

16 Bijlage B Liberalisatie wijk / postcode Wijk postcode aantal Archipelbuurt Benoordenhout Bomen en Bloemenbuurt Bouwlust Vrederust 2512, 2541, 2542, , 2544 Centrum 2514, 2516, 2552, Duindorp Duinoord Geuzen- en Statenkwartier Kijkduin en Ockenburgh Kraayenstein Loosduinen Mariahoeve en Marlot Moerwijk 2531, Morgenstond 2533, Regentessekwartier 2562, Rustenburg Oostbroek 2547, Scheveningen 2586, Spoorwijk Stationsbuurt Transvaal Vogelbuurt Westbroekpark en Duttendel Zeeheldenkwartier 2513, Totaal 1882 Op basis van de maximale huurprijzen komen er circa woningen in aanmerking om bij mutatie met een geliberaliseerde huur verhuurd te worden. Om voldoende aanbod in de sociale voorraad te behouden wordt het aantal te liberaliseren eenheden beperkt op ruim Omdat ruim 1100 woningen al in de vrije sector verhuurd worden, komen er in 2017 circa 710 (= ) woningen uit de sociale voorraad in aanmerking om geliberaliseerd te worden bij mutatie. Op basis van een geschatte mutatiegraad van 5% (over 710) worden in 2017 naar verwachting 35 woningen geliberaliseerd. Dit zijn er bij een mutatiegraad van 4% circa 28. De omvang van het aantal vrije sector woningen vanaf 2018 en later hangt af van het door de AW nog goed te keuren definitieve scheidingsvoorstel van Vestia en eventuele aanvullende prestatieafspraken. Bod Vestia 2017 in kader prestatieafspraken gemeente Den Haag 16

17 Aangepaste bijlagen bij Bod Vestia 2017 Den Haag A.1 Verkooplijst eengezinswoningen wijk / postcode verbeterde versie (per postcode) sept 2016 wijk complex postcode aantal Archipelbuurt Atjehstraat Belgisch Park Harstenhoekweg, Stevinstraat, Seinpoststraat Benoordenhout N. Dillenburgstraat Bouwlust Vrederust Schoolzijde EGW, Berenrade Otterrade EGW, Hertenrade EGW Centrum Hofje Vredebest, Kazernestraat Duindorp Goereesestraat, Zeezwaluwhof, Amelandse/Rottumsestraat, Flakkeesestraat, Tiengemetenstraat, Bevelandstraat, Markensestraat, Duinstrip VIII, Geuzen en Statenkwartier C. de Wittlaan Pieterman/Scholstraat Doornstraat Kraayenstein Boomaweg, Monsterseweg, Laan van Poot Kijkduin en Ockenburgh Scheveningselaan Leyenburg Soesterbergstraat Loosduinen Burg. Hooftstraat eo Mariahoeve Hongarenburg Moerwijk Ridderhof Morgenstond Emmenstraat Holtenstraat EGW Rustenburg Oostbroek Vlashoeve Scheveningen Schipperstraat eo, Kolenwagenslag eo, Vuurbaakstraat Spoorwijk Buurtpark fase 1 en 2, Stastokstraat, Schaapherderstraat, Max Havelaarstraat, Rosseelstraat, Insulindepunt, Hasebroekstraat, Ceres Transvaal GHM Golven Fischerstraat Waldeck Buitentuinen, Houttuinen, Binnentuinen eo Westbroepark en Duttendel V. Alkemadelaan Zeeheldenbuurt De Ruyterstraat Totaal 1299

18 A.2 Splitsingsvoornemen aangepaste versie (per postcode) sept 2016 wijk complex postcode aantal Archipelbuurt Atjehstraat, Javastraat Bouwlust en Vrederust Werkzijde, Zonneoord, Mateo Vredeoord, Zonneoord Mateo Duindorp Amelandse/Rottumsestraat, Tholensestraat Centrum Kazernestraat Geuzen en Statenkwartier 2584 Pieterman/Scholstraat, Doornstraat, Doornstraat/Helmstraat 280 Kraayenstein en de Uithof Bloemendaal Fase IV Loosduinen Pisuissestraat II A. Noordewierstraat Morgenstond Kuinrestraat VvE, Maartensdijklaan Scheveningen Zeekant eo Totaal 1749 A.3 Complexmatige verkoop verbeterde versie (per postcode) sept 2016 Wijk aantal complexen postcode aantal eenheden Archipelbuurt Benoordenhout Bezuidenhout Centrum Duinoord Duindorp Geuzen en Statenkwartier Regentessekwartier Zeeheldenkwartier Zorgvliet Totaal

19 Bijlage C Leefbaarheid Inzet op hoofdstukken van de prestatieafspraken: 5) Haagsche kracht, 13) Afspraken wijkaanpak en gebiedsgericht werken, 14) Veilig wonen en tegengaan woonoverlast, 15) Wonen en zorg Haagsche Kracht - Vestia kan werkervaringsplaatsen of stageplekken aanbieden ( mee te lopen met de wijk- en/of complexbeheerder of met de medewerkers sociaal beheer). - In dit kader wordt al nauw samengewerkt met de Haeghe Groep voor speciale opdrachten mbt de leefbaarheid op het gebied van groenonderhoud en schoonmaak en opruimwerkzaamheden; - Vestia zet kleine klussen in de leefbaarheid uit door het inzetten van de reeds aangekochte Crownies waarbij stichting Mooi ism de wijkbeheerders voor de begeleiding zorgen; - Vestia is nog op zoek naar projecten rond Social investment on return, zoals: o Werkplekken via project community centre voor een project aan de Jan Luykenlaan (klusopdrachten als portieken witten, vervuiling ed) o o Opknappen portieken door ROC Mondriaan in Mariahoeve portieken; de verdere uitrol wordt onderzocht. Vestia sluiten aan bij een Coalitie in Laak waarbij onderwijs en professionals met elkaar zoeken naar aansluiting tussen stageplekken en stageplaatsen. - Vestia past nieuwe vormen van participatie toe, zeker in die gebieden waar de betrokkenheid moeilijk verloopt. Voor wijkschouwen werkt Vestia samen met BIT teams en de acties vanuit het wijknetoverleg; - Vestia financiert in 2016 voor drie buurtkamers de huisvestingslasten - Vestia staat open voor kleinschalige stadslandbouw/volkstuintjes in die gebieden waar het groengebied van Vestia is en bewoners hebben laten zien dit initiatief ook echt te kunnen begeleiden/trekken. Wijkaanpak en gebiedsgericht werken - De afdeling Sociaal Beheer en Leefbaarheid is gebiedsgericht georganiseerd, er zijn vaste medewerkers aan wijken gekoppeld; - De medewerkers hebben verregaande bevoegdheden om in de betreffende stakeholdersoverleggen besluiten te nemen op het werkveld van de leefbaarheid en sociaal beheer; - Deze medewerkers zijn de contactpersoon voor het sociale netwerk, de netwerkoverleggen, het SWT, OPO, wijknet, veiligheidshuis etc; - Wijk en complexbeheerders hebben een signalerende rol in het beheer van de openbare ruimte direct rondom het bezit van Vestia en geven mankementen door en maken hiervoor gebruik van de beter buiten app. - Vestia voert in 2017 het lik op-stuk-beleid (zo is het prettig wonen) verder door en richt zich sterk op het terugdringen van vervuiling vanuit het principe: de vervuiler betaalt; - Vestia is op de hoogte van de wijkaanpak nieuwe stijl en spiegelt haar plannen hierop en zal waar mogelijk aansluiting zoeken; - Vestia zal actief participeren in het SBO (Strategisch Beheer Overleg) en het coördinatieoverleg; - Vestia start in 2017 met het ontwikkelen van een tool waarmee de inzet/aandacht op kwetsbare complexen objectief gemeten en vergeleken kunnen worden op basis van objectieve criteria. Middelen die hiervoor worden ingezet bestaan o.m. uit inzichten van gemeente, andere corporaties, hulpverlenende instanties, bewoners en ervaringscijfers; - Vestia meldt (ernstige) sociale problematiek via de meldcode aan bij het SWT en/of via het PPP; Format Bod Vestia 2017 in kader prestatieafspraken gemeente Den Haag 1

20 - Diverse winkelstrips vragen extra aandacht. Vestia zal zich ook in 2017 hard maken om de leefbaarheid van diverse winkelstrips op peil te houden en de leegstand te drukken door na te denken over andere verhuurscenario s en hierop beleid te ontwikkelen Veilig wonen en tegengaan woonoverlast - Vestia onderhoudt nauw contact met de BIT teams, pakt gesignaleerde knelpunten binnen 5 werkdagen op en koppelt dat ook terug naar de melder. - Vestia ondersteunt in diverse buurten de inzet via Social Security en zal dat ook in 2017 doen, mits de evaluatie en verbeterpunten over 2016 zijn verwerkt en uitgezet (samenwerkingsafspraken); - Vestia zal in de aangewezen inbraak-hotspot gebieden ook actief complexen inbrengen die voor aanpak in aanmerking komen. - Vestia onderzoekt naar nieuwe mogelijkheden overlast terug te dringen. Alle meldingen worden geregistreerd t.b.v. dossiervorming, en Vestia maakt gebruik van een tool waarmee huurders digitaal een overlastdagboek bij kunnen houden. Bij overlastgevers wordt in toenemende mate de juridische mogelijkheid van een gedragsaanwijzing ingezet. - Vestia zal in 2017 het initiatief nemen het convenant rond de hennepaanpak te evalueren. - Vestia is niet tevreden over de inzet via Bemiddeling en Mediation en zal 3 e kwartaal 2016 een besluit nemen om de inzet wel/niet te continueren en zo nodig op zoek te gaan naar een andere partij voor de inzet van mediation; - Vestia zoekt nauw samenwerking met DSO en de HPB om bij vermoeden van woonfraude gezamenlijk op te trekken en initieert hiertoe een aantal gezamenlijke avondrondes in de wijken. Wonen en Zorg - Vestia meldt sociale problematische signalen via de meldcode en soms direct aan de sociale wijkzorgteams. Vestia voert een keer per jaar overleg met de coördinatoren over de afstemming; - Vestia maakt afspraken over haar betrokkenheid vanuit de 2 e ring(melders) om betrokken te blijven op de lopende dossiers rond sociale problematiek, ingegeven vanuit het convenant SWT wat daartoe de mogelijkheden biedt: - Vestia werkt nauw samen binnen het PPP project met Politie en Parnassia en voert een pilot uit om een dagdeel op het politiebureau Berensteinlaan aanwezig te zijn voor casusgesprekken en feedback; - Via het overleg met bewonerscommissies en bewonersgroepen voert Vestia de discussie en worden de mogelijkheden verkend voor het (creatief) plaatsten van extra scootmobielplekken in de complexen waar dat nodig is; - Vestia voert overleg met de besturen van GDO complexen en bespreekt de voortgang van deze woonvorm op toekomstbestendigheid; - In complexen met een ontmoetingsruimte bekijkt Vestia het gebruik en worden de mogelijkheden onderzocht om de buurt (meer) te betrekken bij de activiteiten; - Vestia overlegt met de leiding van de (zorg)complexen van HWW zorg, Middin etc over de voortgang en leefbaarheid in de complexen. Format Bod Vestia 2017 in kader prestatieafspraken gemeente Den Haag 2

21 000 Retouradres: Postbus 12600, 2500 DJ Den Haag "#,',;''( =#-(#5> ><9 ' Datum Onderwerp $+*+)#-.#1#.)"# Uw brief van >+( Ons kenmerk '4: Contactpersoon #.$/** Dienst 6#*+)?))* Afdeling Telefoonnummer >>5!5 adres * <$/',(;''(0 /1#.>+((-.#1#.),/+! #((&./1. >( (#(#'-*+),*.*#,,/(,(-A2-1**+( 2$, #2*.(+$B$*(##') (## $.# '&)'.#1#.)345,#* +.( - Jaarcyclus samenwerking woningcorporaties en gemeenten 6 & # $.# '6& )/ -()'*),+.#1#.)#*("*#) -($'-3, +356(,2+*+)#$B$*(#,,.#1#.)6& 2+ (*.+,/(.#1#.)/ +*+)#-*#,(**,21#.),#.$1)+ A( /--)/((# ##-* +)* '0 *#,*.'/'),.#1#.) 1, -11-## -( Prestatieafspraken , '$,!2+*#(+*+)#-$$,(**,!, '+ #*.#1#.)345 3#.#1#.)),-)/,/?# 1 #.)/,#$/+,/? 2'*+)(),,##**0.$##* #1 <-*)#5-/1#!5 ),6/*,,*(/)*!,*..#1#.)2+)*#/'''(),(*/,* '*)/2 Gemeente Den Haag =#-(# *1(''!.(! 366& / * 6&

22 Gemeente Den Haag Ons kenmerk : Inhoud van uw bod +)2,($$,(**,.#1#.),!-*.,.*$/* #*,( "### #$.,).'2,-1$C*.#6 & #*,()) -1$(##"#),6& ),).. ''*-*#. ''&#, '-* +)**.C*,)$/2()())*+),)$/ -12,$.*-*#,).,+2+22#+2.(,#*#$/ 69:469 6.#,"#*## #$.#/,2*1#.)',# (-(1)., 6#)# 1(0*#' *+)/2$/,0 **,#(-(6 '' 0''.-.)),0,/?) 1(/' *+)/#' ).6& 2+'$.#$10)$.#')*-26& *,*2 $.#/)) -2#.'',)$/ "#2(/*)(#.*<2/,#.-2,"#,/* *#/**$/)##'' *+)/,((*)+)' 6& #,*$,$.#6 ' / '(, #.) "#*,-+ //(#,#,#(#/(#6&, ''),*,41+*+)4/(#,#,#(#/(#6 '/1#)1$#(#/(# 2'*# &#*,"#/ -()*+)-+ /(#,# -+2*. "#/(2$/-1-*-/-)-/ '*+)4 *4 '+.#1#.)6 '6& /1 *2-1,). *-*#6( -,)..* '().& #), )0,$/ /')$/+ "# 1,* +*'*+/((/ /***+)-2?' '.$,6& )(#$/, +('(#.*#,2 ' /1(.+$2.*D/*E 2?)#(/*(* -(+, ('/.+$,22' *+)/2$/, 1(-$$#,!,'+.#1#.) Conclusie 6 '.#1.(--#$/(-+2(-*#$$,(**, '+.#1#.),/+! :>

23 Gemeente Den Haag Ons kenmerk : &$**,-( '#/(#0 #$# -( '# '9&',9# >:>