STICHTING TOTAL PENSIOENFONDS NEDERLAND
|
|
- Michiel de Wilde
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 HEALTH WEALTH CAREER STICHTING TOTAL PENSIOENFONDS NEDERLAND ANALYSE PREMIEDEMPING OP BASIS VAN VERWACHT RENDEMENT 21 september 2016 Sasja Keijmel
2 DEKKINGSGRAADSJABLOON INHOUD 1. Inleiding 2. Wet- en regelgeving inzake vaststelling kostendekkende premie en herstelplannen 3. Voorstel werkgever premie Opzet onderzoek: vanuit doorrekeningen herstelplan Inleiding doorrekening herstelsjablonen Uitgangspunten Strategisch beleidskader 6. Samenvatting resultaten 7. Evenwichtige belangenafweging Bijlage: resultaten Huidig premiebeleid: demping toetspremie 60-maands rentemiddeling, Alternatief premiebeleid: demping toetspremie op basis van verwacht rendement Kritieke dekkingsgraad Bijlage: Economische veronderstellingen: Mercer scenarioset Q MERCER
3 1. INLEIDING MERCER MERCER
4 INLEIDING (1) Met ingang van 1 januari 2017 gaat een nieuwe premievaststellingsperiode in voor een periode van 5 jaar (2017 t/m 2021). De pensioenregeling 2015 blijft ongewijzigd. Het maximale opbouwpercentage ouderdomspensioen (OP) bedraagt 1,875 van de pensioengrondslag. Het voorstel van de werkgever is om het huidige premieniveau (vaste premie) van 30,9% van de premiegrondslag te handhaven en niet langer een Bestemmingsreserve Pensioenopbouw te hanteren. De huidige Bestemmingsreserve Pensioenopbouw valt vrij per 31 december Fonds stelt op dit moment de kostendekkende gedempte premie vast op basis van een 60-maands voortschrijdend gemiddelde rente. Voor 2016 wordt de pensioenopbouw niet verlaagd (zie memo van Mercer van 31 augustus 2015). Het verschil tussen de kostendekkende gedempte premie (60- maands gemiddelde rente) en de feitelijke premie wordt opgevangen door aanwending van de gelden in de Bestemmingsreserve Pensioenopbouw. MERCER
5 INLEIDING (2) Indien de huidige premiesystematiek (60-maands gemiddelde rente) voor 2017 wordt gehandhaafd wordt, gezien de huidige lage rente voor 2017, een groter verschil verwacht tussen de kostendekkende gedempte premie en de feitelijke premie. Naar verwachting zijn de gelden in de Bestemmingsreserve Pensioenopbouw per 31 december 2016 niet voldoende om de maximale pensioenopbouw OP van 1,875% van de pensioengrondslag te handhaven. De werkgever heeft het fonds verzocht een wijziging van premiesystematiek van demping met 60-maands gemiddelde rente naar dempen met verwacht rendement te onderzoeken. De werkgever heeft reeds haar eigen onderzoek verricht. Uitgaande van een verwacht rendement van 2,2% en een premie van 30,9% van de premiegrondslag kan het maximale opbouwpercentage van 1,875 (ouderdomspensioen) worden ingekocht. In deze presentatie zijn o.a. de resultaten opgenomen van het voor het fonds verrichte onderzoek op basis van het herstelplansjabloon. Evenwichtige belangenafweging dient meegenomen in besluitvorming bestuur omtrent een eventuele wijziging van de premiesystematiek. MERCER
6 2. WET- EN REGELGEVING VASTSTELLING KOSTENDEKKENDE PREMIE MERCER MERCER
7 Q&A DNB (1) Uit: (3 april 2015) Onderdelen kostendekkende premie Zoals vastgelegd in artikel 128 van de Pensioenwet bestaat de kostendekkende premie uit vier onderdelen: de actuarieel benodigde premie voor de inkoop van nieuwe pensioenverplichtingen een opslag voor uitvoeringskosten van het pensioenfonds een opslag voor het in stand houden van het vereist eigen vermogen indien van toepassing een opslag voor de financiering van voorwaardelijke toeslagverlening Bij de berekening van de kostendekkende premie moet worden uitgegaan van dezelfde grondslagen als die waarmee de technische voorzieningen worden vastgesteld volgens artikel 2 van het Besluit FTK. In afwijking daarvan mag de kostendekkende premie worden gedempt op basis van een voortschrijdend gemiddelde van de rente met een maximumperiode van 10 jaar of met het verwachte portefeuillerendement. MERCER
8 Q&A DNB (2) Aan demping van de kostendekkende premie met het verwachte portefeuillerendement zijn twee voorwaarden verbonden: In de kostendekkende premie moet rekening worden gehouden met een opslag voor de toekomstbestendige toeslagverlening van de indexatie ter hoogte van minstens de verwachte looninflatie (maatstaf toeslagverlening). Als deze opslag hoger is dan de opslag voor het vereist eigen vermogen, dan komt de opslag voor indexatie in plaats van de opslag voor het vereist eigen vermogen. Hier is dus de hoogste van de twee opslagen leidend. Het rendement op vastrentende waarden zoals dat is gedefinieerd in artikel 23a van het Besluit FTK (eerste lid, onderdeel g) wordt voor 5 jaar vastgezet. De gedempte kostendekkende premievariant dient wel op een goed onderbouwde analyse te zijn gebaseerd, gedurende langere tijd te worden gehanteerd en op lange termijn niet af te wijken van de gemiddelde realisatie. MERCER
9 Q&A DNB (3) Uit: (3 april 2015) Een voorwaarde bij het dempen van de premie met het verwachte rendement is dat het rendement op vastrentende waarden voor 5 jaar moet worden vastgezet op basis van de actuele door DNB gepubliceerde rentetermijnstructuur bij aanvang van de periode. Het vastzetten van de rentetermijnstructuur heeft tot gevolg dat de maximale rendementscurve tijdens de 5-jaarsperiode constant blijft, behalve als gedurende deze periode er veranderingen in de strategische beleggingsportefeuille optreden. Wijzigingen in de strategische beleggingsportefeuille hebben geen invloed op het rendement op vastrentende waarden, maar omdat de samenstelling van de portefeuille verandert kan er wel sprake zijn van een andere maximale rendementscurve. De premie die volgt uit de maximale rendementscurve plus de opslag voor toeslagverlening vormt de ondergrens (de norm) voor de door het fonds vast te stellen gedempte kostendekkende premie. Het is fondsen toegestaan om met een lager dan maximale rendementscurve te rekenen of om te rekenen met één vast rendement in plaats van een rendementscurve, zolang de hieruit volgende premie ieder jaar groter of gelijk is dan de kostendekkende premie op basis van de maximale rendementscurve. MERCER
10 BESLUIT FTK INZAKE HERSTELPLAN Artikel 16, lid 1.c Het herstelplan bevat in ieder geval een beschrijving van de concrete maatregelen waardoor, gezien de beleidsdekkingsgraad, het eigen vermogen binnen de looptijd van het herstelplan op het vereiste niveau komt, waarbij rekening wordt gehouden met de naar verwachting toe te kennen toeslagverlening en de overige verplichtingen van het fonds. Artikel 16, lid 4 De in het eerste lid, onder c, bedoelde maatregelen mogen er niet toe leiden dat het risico dat niet wordt voldaan aan de in het eerste lid, onder a, genoemde vereisten ten aanzien van het vereist eigen vermogen (noot: voldoen aan het vereist eigen vermogen), doelbewust wordt vergroot ten opzichte van de situatie waarin wel werd voldaan aan de in artikel 132 van de Pensioenwet of artikel 127 van de Wet verplichte beroepspensioenregeling opgenomen vereisten. MERCER
11 3. VOORSTEL WERKGEVER PREMIE MERCER MERCER
12 VOORSTEL WERKGEVER PREMIE (1) Huidige premieniveau handhaven op 30,9% van de premiegrondslag. Overgang van een gedempte premie met 60-maands voortschrijdend gemiddelde rente naar een gedempte premie met verwacht rendement. Op basis van de berekeningen zoals uitgevoerd door de werkgever (op basis van de RTS van ultimo mei 2016) dient er gerekend te worden met een verwacht rendement van 2,2% om er voor te zorgen dat de 30,9% voldoende is (met enige marge) om het maximale opbouwpercentage OP van 1,875 in te kunnen kopen. In de onderstaande tabel staan de uitkomsten: Gedempte rente: 60-maands voorschrijdende RTS Gedempte rente: verwacht rendement o.b.v. maximale parameters Gedempte rente: verwacht rendement o.b.v. ALM parameters Gedempte rente: minimaal benodigd verwacht rendement Gemiddelde rente / netto rendement 1) Kostendekkende premie (% PG) PDG Effect op DG 2,4% 35,0% 96% -/- 0,1% 2,5% 27,4% 75% -/- 0,7% 2,0% 31,5% 86% -/- 0,3% 2,1% 30,9% 85% -/- 0,3% 1) Netto rendement = netto verwacht reëel rendement, dus inclusief afslag looninflatie MERCER
13 VOORSTEL WERKGEVER PREMIE (2) De berekeningen hebben plaatsgevonden op basis van de RTS per 31 mei De RTS is ondertussen gedaald. Hierdoor zal het verwacht minimaal benodigd rendement stijgen. Het definitieve rendement zal vastgesteld moeten worden op de RTS per 30 september Door Mercer is het door de werkgever vastgestelde netto rendement en KDP (2017) nagerekend. De uitkomsten staan in de onderstaande tabel: Netto rendement / KDP (%PG) Gedempte rente: verwacht rendement o.b.v. maximale parameters Gedempte rente: verwacht rendement o.b.v. ALM parameters Gedempte rente: minimaal benodigd verwacht rendement Werkgever, RTS 31 mei 2016 Mercer, RTS 31 mei 2016 Mercer, RTS 31 juli ,5% (27,4%) 2,42% (28,8%) 2,27% (29,9%) 2,0% (31,5%) 1,78% (33,9%) 1,63% (35,2%) 2,1% (30,9%) 2,14% (30,9%) 2,14% (30,9%) MERCER
14 VOORSTEL WERKGEVER PREMIE (3) Door de werkgever lijkt in haar berekeningen op basis van de maximale parameters niet uit te zijn gegaan van een ingroeipad voor inflatie, waardoor het door Mercer vastgestelde netto rendement iets hoger uitkomt. De overige verschillen kunnen zijn ontstaan door: een andere gehanteerde verdeling in ratingsklasse van de obligatieportefeuille; gehanteerde beleggingsmix is anders; het gehanteerde deelnemersbestand verschilt. Indien de rente per 30 september 2016 op hetzelfde niveau blijft als 31 juli 2015, kan het verwacht rendement niet veel lager vastgesteld worden dan op basis van de maximale parameters om met de premie van 30,9% de maximale opbouw van 1,875% toe te kennen. In deze berekeningen is (nog) geen rekening gehouden met het effect van de nieuwe AG Prognosetafel en aangepaste correctiefactoren op de sterftekansen. De berekeningen van Mercer hebben plaatsgevonden op het deelnemersbestand eind 2015 en aannames m.b.t MERCER
15 4. OPZET ONDERZOEK VANUIT DOORREKENINGEN HERSTELPLAN MERCER MERCER
16 OPZET ONDERZOEK (1) Uitwerken verloop herstelplansjabloon bij dempen met verwacht rendement DNB rentetermijnstructuur september 2016 voor verwacht beleggingsrendement premie (5-jaarsperiode) - doorrekening herstelplansjabloon vanuit rente 31 juli bij vaststelling verwacht rendement uitgegaan van rente 31 juli 2016 maximale rendementen of lager? - doorrekening herstelsjabloon met verwacht rendement beleggingen vanuit ALM - parameters (Mercer scenario set Q1 2016) - verwacht rendement voor premie zodanig vastgesteld dat 30,9% van de premiegrondslag voldoende is: combinatie van maximale en ALM parameters. minimaal niveau premiedekkingsgraad (PDG)? - berekening zonder begrenzing aan niveau premiedekkingsgraad MERCER
17 OPZET ONDERZOEK (2) Bijdrage herstel vanuit M1? wordt risico haalbaarheid herstel vergroot? berekening premiedekkingsgraad: bij een PDG lager dan de dekkingsgraad van het fonds levert de premie geen bijdrage aan herstel van de dekkingsgraad Kritieke dekkingsgraad bij dempen met verwacht rendement dekkingsgraad waarbij herstel in 10 jaar tot vereist eigen vermogen zonder toeslagverlening bijdrage herstel vanuit M1? - wordt risico op korting pensioen vergroot? berekening van kritieke dekkingsgraad bij zowel huidige premiesystematiek als bij dempen met verwacht rendement MERCER
18 5. INLEIDING DOORREKENING HERSTELSJABLONEN UITGANGSPUNTEN EN STRATEGISCH BELEIDSKADER MERCER MERCER
19 DEKKINGSGRAADSJABLOON UITGANGSPUNTEN Het herstelsjabloon toont op basis van een deterministisch scenario de oorzaken voor de ontwikkeling van de dekkingsgraad. Dekkingsgraad per 31 juli 2016: Actuele dekkingsgraad op basis van DNB RTS: 97,8%; Beleidsdekkingsgraad: 101,2%. Vereist Eigen Vermogen: 23,9% (strategisch) en 23,6% (feitelijk). Idem als herstelplan : Minimum Vereist Vermogen: 104,2%. Uitvoeringskosten in premie: (jaarlijks geïndexeerd met prijsinflatie) minus verwachte vrijval uit de uitkeringen van 2%. Rente: forward ontwikkeling op basis van DNB RTS ultimo juli Demografische veronderstellingen: conform ALM-studie Prognosehorizon: 15 jaar. MERCER
20 DEKKINGSGRAADSJABLOON UITGANGSPUNTEN (IDEM ALS HERSTELPLAN ) Beleggingsbeleid: strategische beleggingsmix per ultimo Economische veronderstellingen: Mercer scenarioset Q1 2016: Rente: forward ontwikkeling op basis van DNB RTS ultimo Jaarlijks ingerekend diversificatie-effect is 60 bps en beleggingskosten 34 bps. De inflatie groeit, conform de regeling parameters pensioenfondsen in 5 jaar toe naar de lange termijn inflatieverwachting van 2,0%. Deelnemersbestand per 31 december MERCER
21 DEKKINGSGRAADSJABLOON STRATEGISCH BELEIDSKADER Dekkingsgraad Premiebeleid verplichte regeling Toeslagenbeleid (een mogelijke invulling onder het NFTK) Strategisch Beleggingsbeleid Boven indexatiedekkingsgraad (circa 130% - 132%) 110% tot indexatiedekkingsgraad 30,9% van de premiegrondslag 30,9% van de premiegrondslag Volledige toeslag + 1/5 e meerdere dekkingsgraad voor: - inhaal opgelopen achterstanden en kortingen tot en met Gedeeltelijke toeslag (lineair oplopend), Kortingen gespreid in max. 10 jaar tot VV Strategische weging: Vastrentend 50% Aandelen 40% Onroerend goed 10% < 110% 30,9% van de premiegrondslag < MVV 30,9% van de premiegrondslag Geen toeslag Kortingen gespreid in max. 10 jaar tot VV Geen toeslag Kortingen gespreid in max. 10 jaar tot VV (of ineens tot MVV na 5 jaar) Renteafdekking: Geen actief beleid ten aanzien van renteafdekking Maatstaf indexatie is loonindex (voor zowel actieve als inactieve deelnemers). Ten behoeve van de Haalbaarheidstoets is het beleggingsbeleid (na mapping) vertaald naar een portefeuille met 57% aandelen en 43% vastrentende waarden (AAA): dit wordt ook gehanteerd bij dempen premie met verwacht rendement MERCER
22 6. SAMENVATTING RESULTATEN MERCER MERCER
23 SAMENVATTING RESULTATEN HERSTELSJABLONEN De herstelsjablonen starten vanuit de DNB RTS per 31 juli 2016 Uiteindelijk is de rente per 30 september 2016 bepalend, zowel voor de huidige premiemethodiek als voor het vaststellen van het verwacht rendement. De herstelsjablonen starten vanuit de dekkingsgraad per 31 juli 2016 van 97,8% Er wordt verondersteld dat de dekkingsgraad per 31 december 2016 gelijk is aan deze dekkingsgraad. De vaste premie is in alle jaren ongewijzigd gelaten op 30,9% van de premiegrondslag. Uitgaande van de huidige premiesystematiek worden de gelden uit de Bestemmingsreserve Pensioenopbouw ingezet om korting op de pensioenopbouw te voorkomen cq. te verminderen. Uitgaande van de premiesystematiek op basis van verwacht rendement valt de Bestemmingsreserve Pensioenopbouw vrij ten gunste van het fonds (verwerkt in 2017 in M6). MERCER
24 SAMENVATTING RESULTATEN HERSTELSJABLONEN (5 JAAR) Periode (5 jaar) Voortschrijdend 60-maands gemiddelde rente (sjabloon: slide 33) Verwacht rendement (sjabloon: slide 35) Gemiddelde opbouw OP 1,39% 1,875% Gemiddelde premiedekkingsgraad 108,0% 79,2% Bijdrage premie aan dekkingsgraad 0,2% -/- 3,5% Cumulatieve toeslag actieven/ inactieven 0,5% 0,2% Beleidsdekkingsgraad per 31 december ,3% 116,0% Uitgaan van een voortschrijdend 60-maands gemiddelde rente leidt tot een lagere verwachte pensioenopbouw voor actieve deelnemers. Uitgaan van een verwacht rendement leidt tot een vertraging van het herstel van de dekkingsgraad door een negatieve bijdrage van de premie aan de dekkingsgraad. De kans op het korten van de opgebouwde pensioenaanspraken en -rechten neemt hierdoor toe. MERCER
25 SAMENVATTING RESULTATEN HERSTELSJABLONEN (10 JAAR) Periode (10 jaar) Voortschrijdend 60-maands gemiddelde rente (sjabloon: slide 33) Verwacht rendement (sjabloon: slide 35) Gemiddelde opbouw OP 1,29% 1,875% Gemiddelde premiedekkingsgraad 119,0% 82% Bijdrage premie aan dekkingsgraad 0,1% -/- 8,5% Cumulatieve toeslag actieven/ inactieven 11,9% 8,2% Duur verwacht herstel tot vereist eigen vermogen 6 jaar 8 jaar Kritieke dekkingsgraad (herstel tot 123,9%) 81,5% 88,2% Kritieke dekkingsgraad: verwacht herstel van 81,5% naar 123,9% = groei dekkingsgraad met 42,4%-punt. In het herstelplan was de kritieke dekkingsgraad 85,5% bij vereist vermogen van 124,9% = groei dekkingsgraad met 39,4%-punt. Rente is lager dan rente , dus een hoger extra rendement vanuit aandelen en hogere bijdrage aan dekkingsgraad vanuit beleggingsrendement. MERCER
26 GEVOLGEN AANPASSING PREMIESYSTEMATIEK Herstel van de dekkingsgraad wordt vertraagd door de invoering van een gedempte premie met verwacht rendement. Op basis van de huidige berekeningen is het niet zo dat door invoering van de nieuwe premiesystematiek er per 31 december 2016 een korting van de opgebouwde pensioenen wordt voorzien (kritieke dekkingsgraad naar 88,2% en actuele dekkingsgraad is 97,8%). De kans dat er gekort moet worden wordt wel groter. Het bestuur dient na te gaan of er sprake is van evenwichtige belangenafweging. Door de daling van de rente vanaf mei 2016 en onduidelijkheid m.b.t. de gevolgen van de invoering van de nieuwe AG Prognosetafel en aanpassing sterftecorrectiefactoren is op dit moment niet bekend of de premie van 30,9% voldoende is om op basis van de maximale parameters pensioenopbouw op basis van de maximale opbouwpercentages toe te kunnen kennen. Zodra de RTS per 30 september 2016 bekend is en het effect van de nieuwe sterftegrondslagen op de premie in kaart zijn gebracht kan hier meer duidelijkheid over worden verkregen. (De DNB rente per is 3bp hoger dan per ). MERCER
27 7. EVENWICHTIGE BELANGENAFWEGING MERCER MERCER
28 EVENWICHTIGE BELANGENAFWEGING (1) De vraag aan het bestuur is of men zich kan vinden in de wens van de werkgever om de gedempte premiesystematiek te wijzigen naar dempen op basis van verwacht rendement. Evenwichtige belangenbehartiging is hierbij een belangrijk uitgangspunt. De volgende argumenten kunnen hiervoor worden gehanteerd: Voor: Een kostendekkende premie op basis van verwacht rendement geeft de laagste kans op korten van het opbouwpercentage. Het doorvoeren van een korting op het opbouwpercentage kan niet, zoals bij kortingen op de opgebouwde aanspraken en rechten, in de toekomst weer ongedaan gemaakt worden. Bij het huidige niveau van de RTS kan met de vaste premie en de maximale rendementen de maximale opbouw worden toegekend. De dekkingsgraad loopt weliswaar terug, maar naar verwachting wordt nog steeds na 12 jaar een beleidsdekkingsgraad bereikt (ca. 130%) waarbij volledige indexatie mogelijk is. Dit is bij de huidige premiesystematiek na 8 jaar. De schade kan in die zin als beperkt worden gezien. MERCER
29 EVENWICHTIGE BELANGENAFWEGING (2) Voor (vervolg): De verwachte toeslagrealisatie loopt terug. Het bestuur weegt dit mogelijk minder zwaar dan het alternatief bij handhaving huidige methode van premiedemping, die resulteert in een verwachte korting van de pensioenopbouw voor meerdere jaren. Deze methode met verwacht rendement wordt toegepast voor de meeste (grote) bedrijfstakpensioenfondsen en is hiermee marktconform. Volgens opgave van het Ministerie van sociale zaken en werkgelegenheid gold voor 76% van de fondsdeelnemers over 2015 deze methodiek. Voor en door de huidige pensioengerechtigden is in het verleden, gemeten naar de huidige eisen, niet ieder jaar een kostendekkende premie voldaan. Bovendien heeft deze groep in veel gevallen een betere pensioenregeling gehad dan momenteel nog van toepassing kan zijn. Indien sociale partners in extremis zouden kiezen voor een andere uitvoerder dan Total Pensioenfonds, is er sprake van een gesloten pensioenfonds, hetgeen niet wenselijk is op langere termijn. MERCER
30 EVENWICHTIGE BELANGENAFWEGING (3) Voor (vervolg): De financieringsproblemen worden met name veroorzaakt door de lage rente, op termijn is herstel van deze rente mogelijk. Bij dempen op basis van verwacht rendement stijgt de premiedekkingsgraad met ca. 10%-punt als de DNB-rente gedurende de premieperiode met 0,5%-punt stijgt: de dekkingsgraad van het fonds stijgt dan met ca. 8%-punt. Ook bij de huidige methodiek van 60-maands rentemiddeling was de afgelopen jaren sprake van een teruglopende dekkingsgraad, waarmee de situatie niet wezenlijk verslechtert. MERCER
31 EVENWICHTIGE BELANGENAFWEGING (4) Tegen: De huidige werknemers en werkgevers hebben voordeel bij het betalen van vaste premie met geen / een lagere kans op korten van de pensioenopbouw. Daar staat tegenover dat de kans op korten van de liggende pensioenaanspraken toeneemt als er sprake is van een lage premiedekkingsgraad, hetgeen een nadeel is voor zowel de werknemers als de gewezen deelnemers en pensioengerechtigden. De verwachte bijdrage van het premiebeleid aan de dekkingsgraad loopt (verder) terug. De kritieke dekkingsgraad (waarbij korting aanspraken noodzakelijk is) wordt verhoogd door deze maatregel. Momenteel bedraagt deze ca. 82%, bij de overgang naar verwacht rendement zou deze ca. 88% bedragen. Gegeven de actuele dekkingsgraad van ca. 98% wordt er geen korting voorzien in het jaar Er vindt op het moment van premiebetaling een sponsoring plaats vanuit het vermogen voor nieuwe premieopbouw. Hoewel wettelijk toegestaan, lijkt een dergelijke premiekorting niet gewenst in tijden dat het vermogen zo laag is dat niet geïndexeerd kan worden. MERCER
32 EVENWICHTIGE BELANGENAFWEGING (5) Tegen (vervolg): Bij wijziging zal een nieuwe aanvangshaalbaarheidstoets uitgevoerd moeten worden en afhankelijk van de uitkomsten met sociale partners de risicohouding mogelijk herzien moeten worden. Om uiteindelijk een modus te vinden die tegemoet komt aan de voor- en nadelen zouden randvoorwaarden gesteld kunnen worden aan de overgang naar verwacht rendement. Gedacht kan hier worden aan: De premiedekkingsgraad mag nooit onder een bepaald niveau komen. Mocht dit wel gebeuren, dan wordt de pensioenopbouw zodanig gekort dat de grens weer wordt bereikt. Indien de kritieke dekkingsgraad wordt onderschreden, is een terugloop van de dekkingsgraad door de inkoop van nieuwe aanspraken niet toegestaan en is korting van de pensioenopbouw noodzakelijk. MERCER
33 BIJLAGE RESULTATEN HUIDIG PREMIEBELEID: DEMPING TOETSPREMIE MET 60- JAARSRENTEMIDDELING MERCER MERCER
34 jaar DEKKINGSGRAADSJABLOON DEMPING KDP MET 60-MAANDS GEMIDDELDE RENTE De beleidsdekkingsgraad herstelt (uitgaande van de eigen ALM parameters) in een termijn van circa 6 jaar tot boven het vereist vermogen van 123,9%. Δ DG (oorzaken voor mutaties van de dekkingsgraad) DG DG BDG PDG toeslag% beleggings overig premie% primo premie uitkering indexering rente rendement toeslag% korting% korting% ultimo ultimo actieven inactieven aanspraken opbouw rendement % Δ%-punt Δ%-punt Δ%-punt Δ%-punt Δ%-punt Δ%-punt % % % % % % % ,8% -0,3% 0,0% 0,0% 0,0% 4,4% 0,1% 101,9% 99,9% 32,3% 87,2% 0,0% 0,0% 0,0% 7,2% 4,3% ,9% -0,1% 0,0% 0,0% 0,0% 4,5% 0,1% 106,4% 104,2% 30,9% 97,1% 0,0% 0,0% 0,0% 20,4% 4,1% ,4% 0,0% 0,1% 0,0% 0,0% 4,7% 0,1% 111,4% 108,9% 30,9% 107,8% 0,0% 0,0% 0,0% 27,9% 4,2% ,4% 0,2% 0,3% 0,0% 0,0% 4,8% 0,1% 116,8% 114,1% 30,9% 120,4% 0,0% 0,0% 0,0% 35,0% 4,2% ,8% 0,2% 0,4% -0,6% 0,0% 4,9% 0,1% 121,8% 119,3% 30,9% 127,4% 0,5% 0,5% 0,0% 37,9% 4,3% ,8% 0,2% 0,5% -1,5% 0,0% 5,0% 0,1% 126,0% 123,9% 30,9% 130,9% 1,2% 1,2% 0,0% 38,6% 4,3% ,0% 0,1% 0,7% -2,3% 0,0% 4,9% 0,0% 129,4% 127,7% 30,9% 130,7% 1,9% 1,9% 0,0% 37,5% 4,4% ,4% 0,0% 0,8% -3,0% 0,0% 4,8% 0,0% 132,0% 130,7% 30,9% 130,2% 2,4% 2,4% 0,0% 36,3% 4,5% ,0% 0,0% 0,9% -3,6% 0,0% 4,6% -0,1% 133,8% 132,9% 30,9% 129,5% 2,8% 2,8% 0,0% 35,2% 4,5% ,8% -0,1% 1,1% -4,1% 0,0% 4,6% -0,1% 135,1% 134,5% 30,9% 128,9% 3,2% 3,2% 0,0% 33,7% 4,5% ,1% -0,1% 1,2% -4,5% 0,0% 4,5% -0,1% 136,0% 135,6% 30,9% 128,4% 3,4% 3,4% 0,0% 32,3% 4,6% ,0% -0,1% 1,3% -4,8% 0,0% 4,5% -0,1% 136,8% 136,4% 30,9% 128,0% 3,6% 3,6% 0,0% 30,9% 4,6% ,8% -0,1% 1,4% -5,0% 0,0% 4,5% -0,2% 137,4% 137,1% 30,9% 127,8% 3,8% 3,8% 0,0% 29,5% 4,6% ,4% -0,2% 1,5% -5,1% 0,0% 4,5% -0,2% 137,8% 137,6% 30,9% 127,7% 3,9% 3,9% 0,0% 28,4% 4,6% ,8% -0,2% 1,6% -5,3% 0,0% 4,5% -0,2% 138,3% 138,1% 30,9% 127,7% 4,0% 4,0% 0,0% 27,1% 4,6% Gemiddeld opbouwpercentage OP ( ): 1,29%. In 2017 is korting op opbouw lager door aanwending gelden uit Bestemmingsreserve Pensioenopbouw. MERCER
35 BIJLAGE RESULTATEN ALTERNATIEF PREMIEBELEID: DEMPING TOETSPREMIE MET VERWACHT RENDEMENT MERCER MERCER
36 jaar DEKKINGSGRAADSJABLOON DEMPING KDP MET VERWACHT RENDEMENT VANAF 2017 De beleidsdekkingsgraad herstelt (uitgaande van de eigen ALM parameters) in een termijn van circa 8 jaar tot boven het vereist vermogen van 123,9%. Δ DG (oorzaken voor mutaties van de dekkingsgraad) DG PDG beleggings primo premie uitkering indexering rente DG BDG toeslag% toeslag% korting% korting% rendement overig premie% ultimo ultimo actieven inactieven aanspraken opbouw rendement % Δ%-punt Δ%-punt Δ%-punt Δ%-punt Δ%-punt Δ%-punt % % % % % % % ,8% -0,5% 0,0% 0,0% 0,0% 4,4% 0,2% 101,8% 99,8% 30,9% 77,5% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 4,3% ,8% -0,6% 0,0% 0,0% 0,0% 4,5% 0,0% 105,7% 103,7% 30,9% 78,2% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 4,1% ,7% -0,7% 0,1% 0,0% 0,0% 4,7% 0,0% 109,8% 107,7% 30,9% 79,1% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 4,2% ,8% -0,8% 0,2% 0,0% 0,0% 4,7% 0,0% 114,0% 111,9% 30,9% 80,2% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 4,2% ,0% -0,9% 0,3% -0,3% 0,0% 4,8% 0,0% 118,0% 116,0% 30,9% 81,2% 0,2% 0,2% 0,0% 0,0% 4,3% ,0% -0,9% 0,4% -0,9% 0,0% 4,8% 0,0% 121,4% 119,7% 30,9% 82,5% 0,8% 0,8% 0,0% 0,0% 4,3% ,4% -1,0% 0,5% -1,5% 0,0% 4,7% 0,0% 124,1% 122,7% 30,9% 83,7% 1,3% 1,3% 0,0% 0,0% 4,4% ,1% -1,0% 0,6% -2,1% 0,0% 4,6% 0,0% 126,2% 125,1% 30,9% 84,7% 1,7% 1,7% 0,0% 0,0% 4,5% ,2% -1,0% 0,7% -2,5% 0,0% 4,4% -0,1% 127,8% 127,0% 30,9% 85,6% 2,0% 2,0% 0,0% 0,0% 4,5% ,8% -1,0% 0,8% -2,8% 0,0% 4,3% -0,1% 129,1% 128,4% 30,9% 87,0% 2,2% 2,2% 0,0% 0,0% 4,5% ,1% -0,9% 0,9% -3,1% 0,0% 4,3% -0,1% 130,2% 129,6% 30,9% 88,4% 2,4% 2,4% 0,0% 0,0% 4,6% ,2% -0,9% 1,0% -3,3% 0,0% 4,3% -0,1% 131,1% 130,7% 30,9% 89,8% 2,6% 2,6% 0,0% 0,0% 4,6% ,1% -0,8% 1,1% -3,6% 0,0% 4,3% -0,1% 132,0% 131,6% 30,9% 91,3% 2,8% 2,8% 0,0% 0,0% 4,6% ,0% -0,8% 1,2% -3,8% 0,0% 4,3% -0,1% 132,8% 132,4% 30,9% 92,7% 2,9% 2,9% 0,0% 0,0% 4,6% ,8% -0,8% 1,3% -4,0% 0,0% 4,3% -0,1% 133,6% 133,2% 30,9% 94,2% 3,1% 3,1% 0,0% 0,0% 4,6% Geen korting op opbouwpercentage OP. Jaarlijks negatieve bijdrage van premie aan herstel van de dekkingsgraad (PDG jaarlijks lager dan dekkingsgraad fonds). MERCER
37 BIJLAGE: KRITIEKE DEKKINGSGRAAD MERCER MERCER
38 DEKKINGSGRAADSJABLOON KRITIEKE DEKKINGSGRAAD De kritieke dekkingsgraad is (uitgaande van de eigen ALM parameters ten aanzien van rendementen beleggingen) vastgesteld op 81,5% bij een toetspremie gedempt op basis van de 60 maands gemiddelde rente. Indien wordt overgegaan op een demping op basis van verwacht rendement wordt de kritieke dekkingsgraad 88,2%. Vanaf deze dekkingsgraad kan het pensioenfonds nog binnen de herstelperiode van 10 jaar herstellen tot een beleidsdekkingsgraad gelijk aan het strategisch vereist vermogen van 123,9%. Bij de bepaling van de kritieke dekkingsgraad wordt de toeslag nihil verondersteld. Indien wel toeslag zou worden toegekend, wordt de kritieke dekkingsgraad hoger. (Voor benodigd herstel mag toeslag nihil worden verondersteld). Bij de doorrekening van het herstelplan per 31 december 2016 worden risicovrije vastrentende waarden gewaardeerd op basis van de DNB RTS, inclusief UFR. Dit is conform de instructies die DNB geeft voor het vaststellen van verwachte rendementen in herstelplannen en haalbaarheidstoetsen. Zie in dit kader tevens deze Q&A van 26 oktober 2015: MERCER
39 BIJLAGE: MERCER SCENARIOSET Q MERCER MERCER
40 BIJLAGE MERCER SCENARIOSET Q Prognosehorizon: 15 jaar Economische scenario s: Gemiddelde (meetkundig) Gemiddelde (rekenkundig) Standaard Deviatie Kostenafslag (cf Parameters pensioenfondsen) Pensioenverplichtingen (gemiddeld fonds, duration 19) Marktwaarde RTS (excl. UFR) 1.1% 2.0% 13.7% Nominale staatsobligaties (NL / DUI, dur 6) 1.2% 1.4% 6.5% 15 bps Bedrijfsobligaties (credits) 2.2% 2.5% 7.1% 15 bps Nederlandse Hypotheken 3.2% 3.4% 7.2% 50 bps Emerging Market Debt 3.7% 4.2% 10.4% 30 bps High Yield 4.3% 4.8% 9.4% 30 bps Aandelen (ontwikkelde markten) 5.8% 7.4% 18.0% 25 bps Aandelen (opkomende markten) 7.9% 10.9% 24.5% 25 bps Onroerend Goed (direct ) 5.6% 6.7% 15.7% 80 bps Onroerend Goed (indirect) 4.8% 6.9% 20.8% 30 bps Grondstoffen 2.5% 3.9% 17.1% 40 bps Hedge funds (conservatief) 3.8% 3.9% 5.8% 50 bps Private Equity 8.5% 11.9% 25.7% 100 bps Bovenstaande tabel bevat een selectie van de beschikbare beleggingscategorieën. Mercer heeft 100 beleggingscategorieën gemodelleerd qua aannamen en in tools van ALM en Strategische asset allocatie. MERCER
41 DISCLAIMER MERCER MERCER
42 MERCER (NEDERLAND) B.V. DISCLAIMER 1. Intern en vertrouwelijk Dit document bevat vertrouwelijke en aan Mercer toebehorende informatie en is uitsluitend bestemd voor de partijen waaraan het door Mercer ter beschikking is gesteld. De inhoud mag niet worden gewijzigd of aan andere personen of organisaties worden verkocht of ter beschikking gesteld, noch geheel, noch gedeeltelijk, tenzij hiervoor door Mercer schriftelijk toestemming is gegeven. 2. Verklaringen geen garanties De conclusies, beoordelingen en/of verklaringen zijn het intellectuele eigendom van Mercer en kunnen zonder voorafgaande kennisgeving worden gewijzigd. Ze bieden geen garantie met betrekking tot de toekomstige performance van de besproken beleggingsproducten, soorten activa of kapitaalmarkten. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. 3. Geen beleggingsadvies Dit document bevat geen beleggingsadvies. De informatie kan niet als basis dienen voor een beleggingsbeslissing. Hiervoor dient eerst kundig professioneel advies te worden ingewonnen, waarbij rekening dient te worden gehouden met uw omstandigheden. 4. Informatie van derden De hierin gegeven informatie is afkomstig van verschillende derde partijen. Hoewel Mercer van mening is dat de informatie betrouwbaar is, heeft Mercer de informatie niet gecontroleerd. Derhalve kan Mercer geen verklaringen doen of garanties geven omtrent de juistheid van de verstrekte informatie en kan derhalve niet verantwoordelijk of aansprakelijk worden gesteld voor enige fout, omissie of onnauwkeurigheid (waaronder begrepen voor indirecte schade, gevolgschade of incidentele schade) Mercer. Alle rechten voorbehouden. MERCER
43
Herstelplan ultimo 2016
Stichting Pensioenfonds NIBC Herstelplan ultimo 2016 16 juni 2017 - samenvatting (1) - Het Pensioenfonds NIBC (PF NIBC) verkeert sinds 30 juni 2015 in een tekort situatie en daarom dient jaarlijks het
Nadere informatieOverige. Wijziging rente. Rendement. Toeslagen. Uitkeringen. Premies
Memo Aan : Het bestuur van Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor de Meubelindustrie en de Meubileringsbedrijven Van : Remco Dijkstra Datum : 08 maart 2019 Betreft : Herstelplan 2019 Kenmerk : SV-2019-0379
Nadere informatieHerstelplan ultimo 2017
Stichting Pensioenfonds NIBC Herstelplan ultimo 2017 3 juli 2018 - samenvatting (1) - Het Pensioenfonds NIBC (PF NIBC) verkeert sinds 30 juni 2015 in een tekort situatie en daarom dient jaarlijks het Herstelplan
Nadere informatieHerstelplan PME 2015. Vastgesteld door het algemeen bestuur op 25 juni 2015
Herstelplan PME 2015 Vastgesteld door het algemeen bestuur op 25 juni 2015 1 PME Herstelplan 2015 dekkingraadsjabloon inclusief onderbouwing Dit document bevat het dekkingsgraadsjabloon dat deel uitmaakt
Nadere informatieHerstelplan. Stichting Personeelspensioenfonds APG
Herstelplan Stichting Personeelspensioenfonds APG PPF APG Herstelplan versie: juni 2015 Herstelplan PPF APG 2015 juni 2015 1. Inleiding In dit herstelplan 2015 voor PPF APG leest u eerst welke uitgangspunten
Nadere informatieHerstelplan 2016. Stichting Personeelspensioenfonds APG (PPF APG)
Herstelplan 2016 Stichting Personeelspensioenfonds APG (PPF APG) Onderwerp: Herstelplan PPF APG 2016 Datum: 10 maart 2016 1. Inleiding Deze notitie geeft een overzicht van de uitgangspunten die gehanteerd
Nadere informatieHaalbaarheidstoets 2018
Haalbaarheidstoets 2018 Stichting Bedrijfstakpensioenfonds Waterbouw Caroline Bosch 7 juni 2018 Copyright 2018 Sprenkels & Verschuren. Geen enkele reproductie van het document of een deel van het document
Nadere informatieHerstelplan Stichting Pensioenfonds Notariaat
Herstelplan 2018 Stichting Pensioenfonds Notariaat maart 2018 2/6 Inhoud Inleiding...4 1 Herstelplan en toelichting...5 1.1 Toelichting...5 1.2 Elementen herstelplan...5 1.3 Uitgangspunten...6 1.4 Herstelplansjabloon...6
Nadere informatie1.1 Datum in herstel (dd.mm.jj) Gekozen hersteltermijn (in jaren) 10
Staat/formulier K0 blad 2 Datum in herstel (ddmmjj) 00 2 Gekozen hersteltermijn (in jaren) 0 Onderbouwing gekozen hersteltermijn Er spelen geen bijzonderheden in het fonds die ertoe leiden dat de hersteltermijn
Nadere informatieStaat/formulier Contact1 blad 1 Contact
Staat/formulier Contact blad Contact Gegevens contactpersoon invulling rapportage Naam: 2 Telefoonnummer: 3 E-mailadres: Gegevens bestuurslid verantwoordelijk voor / betrokken bij invulling rapportage
Nadere informatieDekkingsgraadsjabloon inclusief DC kapitaal Stichting Pensioenfonds TNO
Dekkingsgraadsjabloon inclusief DC kapitaal Stichting Pensioenfonds TNO Dit document bevat het dekkingsgraadsjabloon inclusief DC kapitaal voor Stichting Pensioenfonds TNO. De uitgangspunten die ten grondslag
Nadere informatie30 september /LJ/AH. FNV-beleid bij vaststellen van de pensioenpremie. FNV-beleid bij vaststellen van de pensioenpremie
Postadres Postbus 9208, 3506 GE Utrecht Team Pensioenen T 0900 9690 (lokaal tarief) F 030 66 30 000 wwwfnvbondgenotennl Datum 30 september 2015 008/LJ/AH Onderwerp FNV-beleid bij vaststellen van de pensioenpremie
Nadere informatiePensioenen... Herstelplan 2017
Pensioenen.............................................. Herstelplan 2017 30 maart 2017 HERSTELPLAN Stichting Pensioenfonds Vopak (hierna: het pensioenfonds) verkeert sinds 1 januari 2016 in een situatie
Nadere informatie1.1 Datum in herstel (dd.mm.jj) Gekozen hersteltermijn (in jaren) 10
Staat/formulier K50 blad 2 Datum in herstel (ddmmjj) 324 2 Gekozen hersteltermijn (in jaren) 0 Onderbouwing gekozen hersteltermijn 3 Het bestuur heeft, na consultatie met de achterbannen (werkgever, werknemers
Nadere informatie1.1 Datum in herstel (dd.mm.jj) 31.12.14 1.2 Gekozen hersteltermijn (in jaren) 10
Staat/formulier K0 blad 2 Datum in herstel (ddmmjj) 2 2 Gekozen hersteltermijn (in jaren) 0 Onderbouwing gekozen hersteltermijn Er is voor een termijn van 0 jaar gekozen omdat een relatief lange termijn
Nadere informatieHaalbaarheidstoets Stichting Pensioenfonds ANWB. Monique van Run Sander Smeets 3 augustus 2016
Haalbaarheidstoets Stichting Pensioenfonds ANWB Monique van Run Sander Smeets 3 augustus 2016 Agenda Haalbaarheidstoets Inleiding Uitgangspunten Resultaten Stochastische resultaten Pensioenresultaat Risicohouding
Nadere informatieBedrijfspensioenfonds voor de Landbouw
Herstelplan per 31 augustus 2011 Naam pensioenfonds: Bedrijfspensioenfonds Nummer fonds: 10565 Dekkingsgraad per 31-8-2011: Dekkingsgraad per ultimo augustus 2011 is 102,5%. Status financiële positie (reservetekort,
Nadere informatieDEKKINGSGRAADSJABLOON PER 1 JANUARI 2009 & TOELICHTING HOREND BIJ HET HERSTELPLAN BPF BOUW
BIJLAGE: DEKKINGSGRAADSJABLOON PER 1 JANUARI 2009 & TOELICHTING HOREND BIJ HET HERSTELPLAN BPF BOUW 25 JUNI 2009 Bijlage bij Herstelplan BPF Bouw 25 juni 2009: Dekkingsgraadsjabloon per 1 januari 2009
Nadere informatie1.1 Naam: Marco Starreveld 1.2 Telefoonnummer: adres:
Staat/formulier Contact blad Contact Gegevens contactpersoon invulling rapportage Naam: Marco Starreveld 2 Telefoonnummer: 06 0 9 72 E-mailadres: marcostarreveld@achmeacom Gegevens bestuurslid verantwoordelijk
Nadere informatieAdvies Commissie Parameters 2019 En de effecten naar de situatie per 31 mei 2019
Advies Commissie Parameters 2019 En de effecten naar de situatie per 31 mei 2019 Op 6 juni 2019 heeft de Commissie Parameters 2019 haar advies verzonden aan de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid
Nadere informatieDe opbouw die in 2019 en 2020 nog plaatsvindt in de overgangsregeling is, overeenkomstig voorgaande jaren, niet meegenomen in de berekeningen.
Aan Van Cc Het bestuur van Stichting Pensioenfonds ANWB AZL Actuariaat (Monique van Run en Valerie Heuvelmans) Dirk Meijwaard, fondsmanager Onderwerp Herstelplan 2019 Datum 7 maart 2019 Inleiding Omdat
Nadere informatie1.1 Naam: Richard Janssens 1.2 Telefoonnummer: adres:
Staat/formulier Contact blad Contact Gegevens contactpersoon invulling rapportage Naam: Richard Janssens 2 Telefoonnummer: 062 E-mailadres: RichardJanssens@azleu Gegevens bestuurslid verantwoordelijk voor
Nadere informatieAdvies Commissie Parameters
Advies Commissie Parameters Voorstel tot herziening van verwachte rendementen Sprenkels&Verschuren Maart 2014 Copyright 2014 Sprenkels & Verschuren. Geen enkele reproductie van het document of een deel
Nadere informatieJ A A R V E R S L A G 2016 ( F I N A N C I E E L ) S T I C H T I N G P E N S I O E N F O N D S M E R C E R. 16 juni 2017
H E A L T H W E A L T H C A R E E R J A A R V E R S L A G 2016 ( F I N A N C I E E L ) S T I C H T I N G P E N S I O E N F O N D S M E R C E R 16 juni 2017 Bestuur Stichting Pensioenfonds Mercer F I N
Nadere informatieToelichting wetsvoorstel aanpassing financieel toetsingskader. Juni 2014
Toelichting wetsvoorstel aanpassing financieel toetsingskader Juni 2014 Inhoudsopgave Wetsvoorstel aanpassing FTK Beleidsdekkingsgraad Premievaststelling Toekomstbestendig indexeren Inhaalindexatie Hersteltermijn
Nadere informatietot wijziging van het Besluit financieel toetsingskader pensioenfondsen vanwege vaststelling van de parameters vanaf 2020
Ontwerpbesluit van tot wijziging van het Besluit financieel toetsingskader pensioenfondsen vanwege vaststelling van de parameters vanaf 2020 Op de voordracht van Onze Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid
Nadere informatiePensioenen... Herstelplan 2016
Pensioenen.............................................. Herstelplan 2016 23 maart 2016 HERSTELPLAN Stichting Pensioenfonds Vopak (hierna: het pensioenfonds) verkeert op 1 januari 2016 in een situatie
Nadere informatie12 maart Stichting Pensioenfonds Forbo T.a.v. het bestuur Postbus AA KROMMENIE. Betreft: herstelplan per 1 januari 2018
Correspondentieadres: Postbus 75201, 1070 AE Amsterdam, Nederland T.a.v. het bestuur Postbus 13 1560 AA KROMMENIE Ref.:SvW/650078/A180177 Betreft: herstelplan per 1 januari 2018 Geachte leden van het bestuur,
Nadere informatie1.1 Naam: T.W.F. Hillen 1.2 Telefoonnummer: 1.3 E-mailadres: F.C.L. Terpstra
Staat/formulier Contact blad Contact Gegevens contactpersoon invulling rapportage Naam: TWF Hillen 2 Telefoonnummer: E-mailadres: Gegevens bestuurslid verantwoordelijk voor / betrokken bij invulling rapportage
Nadere informatieBelanghebbendenvergadering. 24 september 2015
Belanghebbendenvergadering 24 september 2015 Agenda 1. Opening 2. Actuele ontwikkelingen Ballast Nedam N.V. 3. Jaarverslag 2014 4. Nieuwe pensioenregelgeving en herstelplan 5. Toekomst pensioenfonds 6.
Nadere informatie1.1 Naam: Marco Kiewiet 1.2 Telefoonnummer: adres:
Staat/formulier Contact blad Contact Gegevens contactpersoon invulling rapportage Naam: Marco Kiewiet 2 Telefoonnummer: 0626647 3 E-mailadres: marcokiewiet@smurfitkappacom Gegevens bestuurslid verantwoordelijk
Nadere informatieHerstelplan 2015 Compartiment SPDHV
Herstelplan 2015 Compartiment SPDHV Versie 1.0 17 juni 2015 Auteur: Corné van Bokhoven Status: vastgesteld door bestuur Inleiding Nadat Stichting Pensioenfonds DHV in 2008 in dekkingstekort kwam heeft
Nadere informatie1.1 Naam: Jos Dreuning 1.2 Telefoonnummer: adres:
Staat/formulier Contact blad Contact Gegevens contactpersoon invulling rapportage Naam: Jos Dreuning 2 Telefoonnummer: 088-62780 3 E-mailadres: josdreuning@azleu Gegevens bestuurslid verantwoordelijk voor
Nadere informatie1.1 Naam: M.J.L. Vroegindewei 1.2 Telefoonnummer: adres:
Staat/formulier Contact blad Contact Gegevens contactpersoon invulling rapportage Naam: MJL Vroegindewei 2 Telefoonnummer: 0 E-mailadres: marcelvroegindewei@towerswatsoncom Gegevens bestuurslid verantwoordelijk
Nadere informatie1.1 Naam: Els Janssen 1.2 Telefoonnummer: adres:
Staat/formulier Contact blad Contact Gegevens contactpersoon invulling rapportage Naam: Els Janssen 2 Telefoonnummer: 06-969 E-mailadres: ejanssen@att-pensioenfondsnl Gegevens bestuurslid verantwoordelijk
Nadere informatie1.1 Datum in herstel (dd.mm.jj) Gekozen hersteltermijn (in jaren) 10
Staat/formulier K50 blad 2 Datum in herstel (ddmmjj) 008 2 Gekozen hersteltermijn (in jaren) 0 Onderbouwing gekozen hersteltermijn 3 Het bestuur heeft gekozen voor een hersteltermijn van 0 jaar Terughoudendheid
Nadere informatieFinancieel crisisplan Centraal Beheer APF Kring Stabiliteit Hoofdstukindeling
Financieel crisisplan Centraal Beheer APF Kring Stabiliteit - 2018 Hoofdstukindeling Het financieel crisisplan bevat de volgende hoofdstukken: 1. Inleiding 2. Beschrijving financiële crisissituaties 3.
Nadere informatieFinancieel crisisplan CB APF Kring Stabiliteit 2017 Hoofdstukindeling
Financieel crisisplan CB APF Kring Stabiliteit 2017 Hoofdstukindeling Het financieel crisisplan van CB APF bevat de volgende hoofdstukken: 1. Inleiding 2. Beschrijving financiële crisissituaties 3. Kritische
Nadere informatieFinancieel crisisplan CB APF Kring Premie 2017 Hoofdstukindeling
Financieel crisisplan CB APF Kring Premie 2017 Hoofdstukindeling Het financieel crisisplan van CB APF bevat de volgende hoofdstukken: 1. Inleiding 2. Beschrijving financiële crisissituaties 3. Kritische
Nadere informatieFinancieel crisisplan Centraal Beheer APF Kring Premie Hoofdstukindeling
Financieel crisisplan Centraal Beheer APF Kring Premie - 2018 Hoofdstukindeling Het financieel crisisplan bevat de volgende hoofdstukken: 1. Inleiding 2. Beschrijving financiële crisissituaties 3. Kritische
Nadere informatieFinancieel crisisplan Centraal Beheer APF Collectiviteitskring RBS 2017 Hoofdstukindeling
Financieel crisisplan Centraal Beheer APF Collectiviteitskring RBS 2017 Hoofdstukindeling Het financieel crisisplan van Centraal Beheer APF Collectiviteitskring RBS bevat de volgende hoofdstukken: 1. Inleiding
Nadere informatieHet nieuwe FTK: plussen en minnen
Het nieuwe FTK: plussen en minnen Onno Steenbeek Johan de Wittlezing Utrecht, 5 juni 2015 HET NIEUWE FTK Waardering verplichtingen & dekkingsgraden Nieuwe parameters Herstelplannen, premie en indexatie
Nadere informatieDeelnemersbijeenkomst Stichting Jan Huysman Wz fonds 27 September 2016
Deelnemersbijeenkomst Stichting Jan Huysman Wz fonds 27 September 2016 1 1: OPENING & AGENDA Opening Notulen deelnemersvergadering 2015 Deelnemersvergadering juli 2016 Samenstelling bestuur en verantwoordingsorgaan
Nadere informatie1.1 Datum in herstel (dd.mm.jj) Gekozen hersteltermijn (in jaren) 10
Staat/formulier K0 blad 2 Datum in herstel (ddmmjj) 008 2 Gekozen hersteltermijn (in jaren) 0 Onderbouwing gekozen hersteltermijn 3 Het bestuur heeft gekozen voor een hersteltermijn van 0 jaar Terughoudendheid
Nadere informatieVerwachting lopend jaar (verslagjaar +1) 01 02
Herstelplan Bedragen in duizenden euro s c01 c_01 r_1_1 1.1 Datum in herstel (dd.mm.jj) 31-12-08 r_1_2 1.2 Gekozen hersteltermijn (in ren) 10 c02 c_01 Onderbouwing gekozen hersteltermijn r_1_3 1.3 Toelichting
Nadere informatieWELKOM. Algemene Vergadering voor Deelnemers en Gepensioneerden 14 september 2016
WELKOM Algemene Vergadering voor Deelnemers en Gepensioneerden 14 september 2016 Agenda Opening Nieuws vanuit het bestuur Hoe staat het fonds ervoor? Pensioen: wat is er gewijzigd en wat betekent dat?
Nadere informatieFinancieel crisisplan Centraal Beheer APF Kring Koopkracht Hoofdstukindeling
Financieel crisisplan Centraal Beheer APF Kring Koopkracht - 2018 Hoofdstukindeling Het financieel crisisplan bevat de volgende hoofdstukken: 1. Inleiding 2. Beschrijving financiële crisissituaties 3.
Nadere informatie1.1 Datum in herstel (dd.mm.jj) Gekozen hersteltermijn (in jaren) 10
Staat/formulier K0 blad 2 Relatie-naam: St Achmea APF kring Koopkracht Datum in herstel (ddmmjj) 00 2 Gekozen hersteltermijn (in jaren) 0 Onderbouwing gekozen hersteltermijn Het bestuur heeft gekozen voor
Nadere informatieIn het sjabloon is uitgegaan van een hersteltermijn van 10 jaar, wat overeenkomt met de maximale looptijd van het herstelplan.
Correspondentieadres: Postbus 75201, 1070 AE Amsterdam, Nederland Stichting Pensioenfonds Atradius Nederland T.a.v. de heer P. Buschman Postbus 8982 1006 JD AMSTERDAM Ref.:SvW/611999/A1701 Betreft: Toelichting
Nadere informatie1.1 Naam: Marco Kiewiet 1.2 Telefoonnummer: adres:
Staat/formulier Contact blad Contact Gegevens contactpersoon invulling rapportage Naam: Marco Kiewiet 2 Telefoonnummer: 06 52 6 647 3 E-mailadres: marcokiewiet@smurfitkappacom Gegevens bestuurslid verantwoordelijk
Nadere informatieHuidige stand van zaken nftk. drs. Lonneke Thissen AAG
Huidige stand van zaken nftk drs. Lonneke Thissen AAG juli 2014 1. Huidige stand van zaken nftk Wetsvoorstel naar de Raad van State op 4 april 2014 Gebaseerd op nominaal kader - De komende tijd wordt gekeken
Nadere informatieDatum 24 november 2015 Betreft Kamervragen van het lid Krol over het bericht 'In 2020 veel meer mensen gekort dan ufr-rapport veronderstelt'
> Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Parnassusplein 5 T 070 333
Nadere informatieHet Financieel Toetsingskader wijzigt
Het Financieel Toetsingskader wijzigt Wat zijn de consequenties en welke keuzes kunt u maken? Dit document is gebaseerd op het wetsvoorstel van 25 juni 2014 Copyright 2014 Sprenkels & Verschuren. Geen
Nadere informatie1. Definities Kostendekkende premie Premie die noodzakelijk is om jaarlijks ouderdomspensioenaanspraken in te kopen.
Premiebeleid 1. Definities Kostendekkende Premie die noodzakelijk is om jaarlijks ouderdomspensioenaanspraken in te kopen. Gedempte Premie gebaseerd op gemiddelde rente curves, waardoor de invloed van
Nadere informatieDe Nederlandsche Bank NV T.a.v. de heer S. Keereweer AA Postbus 98 1000 AB AMSTERDAM
De Nederlandsche Bank NV T.a.v. de heer S. Keereweer AA Postbus 98 1000 AB AMSTERDAM Wormerveer, 12 december 2011 Betreft: Herstelplan Stichting Pensioenfonds De Fracties Geachte heer Keereweer, De dekkingsgraad
Nadere informatieBijlage 3 Het Financieel Crisisplan
Bijlage 3 Het Financieel Crisisplan Dit financieel crisisplan is geschreven in het kader van artikel 145 van de Pensioenwet. Het crisisplan maakt deel uit van de beschrijving van de beheerste en integere
Nadere informatie1.1 Naam: Jos Dreuning 1.2 Telefoonnummer: adres:
Staat/formulier Contact1 blad 1 Contact Gegevens contactpersoon invulling rapportage 11 Naam: Jos Dreuning 12 Telefoonnummer: 088-1162780 13 E-mailadres: dnb-staten-fav@azleu Gegevens bestuurslid verantwoordelijk
Nadere informatieBIJLAGE 7: Financieel crisisplan Stichting Jan Huysman Wz. Fonds
BIJLAGE 7: Financieel crisisplan Stichting Jan Huysman Wz. Fonds Inleiding In hoofdstuk 9 van deze Actuariële en Bedrijfstechnische Nota (ABTN) (Het weerstandsvermogen van het fonds, inzet van sturingsmiddelen)
Nadere informatieDe uitwerking hiervan is opgenomen in onze notitie van 30 april 2015 (Ref: HDr\654444\P150314).
drs. E. Veerman AAG drs. P.J. Steur AAG T +31 88 543 3700 T +31 88 543 3700 Stationsweg 13-14 1441 EJ Purmerend Nederland erik.veerman@towerswatson.com peter.steur@towerswatson.com towerswatson.com Correspondentieadres:
Nadere informatieFinancieel crisisplan Stichting Achmea Algemeen Pensioenfonds Collectiviteitskring Bavaria 2017 Hoofdstukindeling
Financieel crisisplan Stichting Achmea Algemeen Pensioenfonds Collectiviteitskring Bavaria 2017 Hoofdstukindeling Het financieel crisisplan van Stichting Achmea Algemeen Pensioenfonds (Centraal Beheer
Nadere informatieOnderstaande tabel toont de nieuwe parameters ( ), waarbij tussen haakjes de oude waarden ( ) zijn opgenomen.
Advies Commissie Parameters 2019 Pagina 1 van 5 Op 6 juni 2019 heeft de Commissie Parameters advies uitgebracht over de te hanteren parameters 2020 2024 en over de ultimate forward rate (UFR). Op 11 juni
Nadere informatieFinancieel crisisplan Centraal Beheer APF Collectiviteitskring Bavaria Hoofdstukindeling
Financieel crisisplan Centraal Beheer APF Collectiviteitskring Bavaria - 2018 Hoofdstukindeling Het financieel crisisplan bevat de volgende hoofdstukken: 1. Inleiding 2. Beschrijving financiële crisissituaties
Nadere informatieBuitengewone vergadering van deelnemers 22 november 2010
Buitengewone vergadering van deelnemers 22 november 2010 Agenda 1. Opening, mededelingen en ingekomen stukken 2. Pensioenregeling uitgevoerd door BNPF 3. Vergelijking andere pensioenfondsen 4. Herstelplan
Nadere informatieDoelstellingen, risicohouding en haalbaarheidstoets
Doelstellingen, risicohouding en haalbaarheidstoets Conform de Pensioenwet dient het bestuur van een pensioenfonds de doelstellingen en beleidsuitgangspunten (waaronder de risicohouding) van het pensioenfonds
Nadere informatieMet de hulp van onderhavig document vindt het overleg in de zin van artikel 102a Pw plaats met de sociale partners.
Pensioenfonds ANWB Risicohouding Onderdeel van de doelstellingen en beleidsuitgangspunten van een pensioenfonds is de risicohouding. De risicohouding dient inzicht te geven in de relatie tussen de doelstellingen
Nadere informatie1.1 Naam: T.W.F. Hillen 1.2 Telefoonnummer: 1.3 adres: 2.1 Naam: F.A. Möller 2.2 Telefoonnummer: 2.3 adres:
Staat/formulier Contact blad Contact Gegevens contactpersoon invulling rapportage Naam: TWF Hillen 2 Telefoonnummer: 3 E-mailadres: Gegevens bestuurslid verantwoordelijk voor / betrokken bij invulling
Nadere informatie10. Doelstellingen, risicohouding en haalbaarheidstoets
10. Doelstellingen, risicohouding en haalbaarheidstoets Conform de Pensioenwet dient het bestuur van een pensioenfonds de doelstellingen en beleidsuitgangspunten (waaronder de risicohouding) van het pensioenfonds
Nadere informatie1.1 Naam: T.W.F. Hillen 1.2 Telefoonnummer: 1.3 adres: 2.1 Naam: T.W.F. Hillen 2.2 Telefoonnummer: 2.3 adres:
Staat/formulier Contact blad Contact Relatie-naam: Ardagh Nederland, St Psf Gegevens contactpersoon invulling rapportage Naam: TWF Hillen 2 Telefoonnummer: 3 E-mailadres: Gegevens bestuurslid verantwoordelijk
Nadere informatie1.1 Naam: M.J.L. Vroegindewei 1.2 Telefoonnummer: adres:
Staat/formulier Contact blad Contact Gegevens contactpersoon invulling rapportage Naam: MJL Vroegindewei 2 Telefoonnummer: 088 4 33 44 3 E-mailadres: marcelvroegindewei@willistowerswatsoncom Gegevens bestuurslid
Nadere informatiePersbericht. ABP verlaagt pensioen in 2013 met 0,5% Ondanks goed rendement stijgt dekkingsgraad in 2012 onvoldoende
Persbericht ABP verlaagt pensioen in 2013 met 0,5% Ondanks goed rendement stijgt dekkingsgraad in 2012 onvoldoende Hoofdpunten: Verlaging pensioen met 0,5% per 1 april 2013 definitief Mogelijk aanvullende
Nadere informatieNotitie herstelplan 2017
Syntr us Ach me a P ensi o en be he er N.V. Notitie herstelplan 2017 Actuarieel Advies & ALM Onderwerp Herstelplan 2017 Aangeboden aan Bestuur Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor de Meubelindustrie
Nadere informatieHerstelplan Stichting Pensioenfonds TNO
Herstelplan Stichting Pensioenfonds TNO Maart 2009 1 Naam Pensioenfonds: Stichting Pensioenfonds TNO Nummer fonds: 692 Dekkingsgraad per 31-12-2008: De dekkingsgraad van Stichting Pensioenfonds TNO is
Nadere informatieDennis Masselink Pensioennavigator
UNIFORME REKENMETHODIEK (URM) maatstaf voor de vergelijking van pensioenregelingen? Dennis Masselink Pensioennavigator 1 Navigatiemetafoor Prijsstijgingen hebben geen invloed op de hoogte van uw pensioen.
Nadere informatiePersbericht. Kwartaalbericht: vierde kwartaal 2011
Persbericht Kwartaalbericht: vierde kwartaal 2011 Hoofdpunten: Dekkingsgraad van 94% is te laag: aanvullende maatregelen nodig Beschikbaar vermogen stijgt met ruim 11 miljard Door gedaalde rente nemen
Nadere informatie: Herstelplan Stichting Pensioenfonds ACF/Brocacef
De Nederlandsche Bank T.a.v. de heer drs. J.A.C. Luijks RA Postbus 929 7301 BD Apeldoorn Datum : 11 mei 2009 Betreft : Herstelplan Stichting Pensioenfonds ACF/Brocacef Geachte heer Luijks, Bijgaand treft
Nadere informatieOp de voordracht van de Staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid van [[Datum openlaten]], nr. [[nr invullen]],;
Ontwerpbesluit van [[ ]] tot wijziging van het Besluit financieel toetsingskader pensioenfondsen in verband met vaststelling van de parameters vanaf 2015 Op de voordracht van de Staatssecretaris van Sociale
Nadere informatie1.1 Naam: Roy Meusen 1.2 Telefoonnummer: 088-1162763 1.3 E-mailadres: dnb-staten-fav@azl.eu. Ronald Volders Telefoonnummer: 088-1162770
Staat/formulier Contact blad Contact Gegevens contactpersoon invulling rapportage Naam: Roy Meusen 2 Telefoonnummer: 0-6276 E-mailadres: dnb-staten-fav@azleu Gegevens bestuurslid verantwoordelijk voor
Nadere informatieDatum Briefnummer Behandeld door Doorkiesnummer 15-2-2012 20120215 N.W. Dijkhuizen 630
Pensioenfonds Productschappen Bezoekadres Laan van Zuid Hoorn 165 2289 DD Rijswijk Postadres Postbus 3042 2280 GA Rijswijk Telefoon 070 4138630 Fax 070 4138650 E-mail info@pbodnl Website wwwpbodnl KvK
Nadere informatie1.1 Naam: J.A. Binnekamp 1.2 Telefoonnummer: adres:
Staat/formulier Contact blad Contact Gegevens contactpersoon invulling rapportage Naam: JA Binnekamp 2 Telefoonnummer: 033-4 227 22 3 E-mailadres: hbets@confidentbvnl Gegevens bestuurslid verantwoordelijk
Nadere informatieBijlage: sjabloon voor het langetermijnherstelplan en toelichting invulling
Bijlage: sjabloon voor het langetermijnherstelplan en toelichting invulling In deze bijlage wordt het sjabloon voor het door de fondsen met een reservetekort vanaf januari 27 aan te leveren langetermijnherstelplan
Nadere informatie1. Definities Zuivere Kostendekkende premie Premie die noodzakelijk is om jaarlijks ouderdomspensioenaanspraken in te kopen.
Premiebeleid 1. Definities Zuivere Kostendekkende premie Premie die noodzakelijk is om jaarlijks ouderdomspensioenaanspraken in te kopen. Gedempte premie Premie gebaseerd op gemiddelde rente curves, waardoor
Nadere informatieIn het crisisplan worden verschillende parameters gebruikt die voor het pensioenfonds belangrijk zijn:
Crisisplan ABTN Bijlage 4 Inleiding In hoofdstuk 9 van de Actuariële en Bedrijfstechnische Nota (ABTN) - Het weerstandsvermogen van het pensioenfonds, sturingsmiddelen en beleidskader - zijn de risico
Nadere informatieRegeling parameters pensioenfondsen. Artikel 1. Artikel 2. Regeling parameters pensioenfondsen
Regeling parameters pensioenfondsen Regeling van de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid van 19 december 2006, nr. AV/ PB/2006/102565b, tot vaststelling van de parameters voor pensioenfondsen
Nadere informatieStichting Pensioenfonds Avery Dennison. Algemene Vergadering van Deelnemers en Gepensioneerden Oegstgeest, 3 september 2018
Stichting Pensioenfonds Avery Dennison Algemene Vergadering van Deelnemers en Gepensioneerden Oegstgeest, 3 september 2018 Agenda 1. Opening 2. Vaststelling notulen jaarvergadering 4 september 2017 3.
Nadere informatieSPNG. veranderingen. was voor. een jaar van grote. Verkort jaarverslag 2013 >
2013 was voor SPNG een jaar van grote veranderingen. Verkort jaarverslag 2013 > 2013 was voor SPNG een jaar van grote veranderingen. Eind 2012 liep het herverzekeringscontract met Nationale-Nederlanden
Nadere informatieHaarlem 19 juni 2018 Boxmeer 21 juni 2018 Oss 21 juni 2018
Haarlem 19 juni 2018 Boxmeer 21 juni 2018 Oss 21 juni 2018 Opening, mededelingen Toelichting organisatie van het fonds MSD PF gaat indexeren in 2018! Ontwikkelingen 2017 - beleggingen en rendementen -
Nadere informatieBijlage 3 Het Financieel Crisisplan
Bijlage 3 Het Financieel Crisisplan Dit financieel crisisplan is geschreven in het kader van artikel 145 van de Pensioenwet. Het crisisplan maakt deel uit van de beschrijving van de beheerste en integere
Nadere informatieInformatiebijeenkomst voor Nalco 24 januari 2019
Informatiebijeenkomst voor Nalco 24 januari 2019 Agenda Wie zijn wij Jaarverslag 2017 kerncijfers Ontwikkeling van de dekkingsgraad van het pensioenfonds Financiële spelregels voor pensioenfondsen - Kortingen
Nadere informatieHerstelplan Realisatie verslagjaar
Herstelplan Realisatie verslagar Verwachting lopend ar (verslagar +1) Datum in herstel (jjjjmmdd) Gekozen hersteltermijn in ren Heeft het herstelplan uitsluitend betrekking op het vermogen en de technische
Nadere informatieHERSTELPLAN 31 maart 2009
HERSTELPLAN 31 maart 2009 Naam pensioenfonds: Stichting Pensioenfonds Akzo Nobel Nummer fonds: 07781 Dekkingsgraad per 31 december 2008: 95,6% Status financiële positie (reservetekort, dekkingstekort):
Nadere informatieHaarlem 18 juni 2019 Boxmeer 20 juni 2019 Oss 20 juni 2019
Haarlem 18 juni 2019 Boxmeer 20 juni 2019 Oss 20 juni 2019 Opening, mededelingen Toelichting organisatie van het fonds Ontwikkelingen 2018 & 2019 - IORP II & Bestuursmodel - Pensioenakkoord Beleggingen,
Nadere informatiePensioenbijeenkomst. 22 maart 2018
Pensioenbijeenkomst 22 maart 2018 Programma Welkom! Het fonds - mensen en cijfers* Financiële positie en beleid* Pensioenregeling en keuzes Actualiteiten 5 minuten 15 minuten 10 minuten 5 minuten Vragen?
Nadere informatieEerste Kamer der Staten-Generaal
Eerste Kamer der Staten-Generaal 1 Vergaderjaar 2015 2016 33 972 Wijziging van de Pensioenwet, de Wet verplichte beroepspensioenregeling en de Invoerings- en aanpassingswet Pensioenwet in verband met aanpassing
Nadere informatieStichting Pensioenfonds Ballast Nedam. Financieel crisisplan 2015
Stichting Pensioenfonds Ballast Nedam Financieel crisisplan 2015 1 Inhoudsopgave 1.1 Inleiding en onderdelen financieel crisisplan... 3 1.1.1 Inleiding... 3 1.1.2 Relatie financieel crisisplan met de doelstelling
Nadere informatieHet financieel toetsingskader wijzigt
Het financieel toetsingskader wijzigt Wat zijn de consequenties en welke keuzes kunt u maken? Lonneke Thissen, Caroline Bosch & Steven Verschuren augustus 2014 Dit document is gebaseerd op het wetsvoorstel
Nadere informatieVia deze brief krijgt u verdere (achtergrond)informatie over de huidige situatie en wat dit voor uw pensioen betekent.
Naam Adres Postcode + woonplaats Land ONDERWERP: SITUATIE PENSIOENFONDS ROCKWOOL EN MOGELIJKE VERLAGING VAN UW PENSIOEN BIJLAGEN: EVALUATIEMOMENTEN IN HERSTELPLAN, ONTWIKKELING DEKKINGSGRAAD, DEKKINGSGRAAD
Nadere informatieS&V Reflector. Dienen de pensioenfondsen hun. langlopende swaps te verkopen? De implementatie van het nieuwe. Financieel Toetsingskader
S&V Reflector De implementatie van het nieuwe Dienen de pensioenfondsen hun Financieel Toetsingskader langlopende swaps te verkopen? Welke keuzes kunt u maken en wie betrekt u daarbij? Een risicomanagement
Nadere informatieStichting pensioenfonds van De Nederlandsche Bank N.V. Relatienummer c05 c_01 c_02
Herstelplan Bedragen in duizenden euro s Fondsnaam Stichting pensioenfonds van De Nederlandsche Bank N.V. Relatienummer 07837 c01 1.1 Datum in herstel (dd.mm.jj) r_1_1 31-03-16 r_1_2 1.2 Gekozen hersteltermijn
Nadere informatieGeneratie- en premie-effecten aanpassing FTK Uitgevoerd op verzoek van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid
CPB Notitie 20 juni 2014 Generatie- en premie-effecten aanpassing FTK Uitgevoerd op verzoek van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid CPB Notitie Aan: Minsterie van SZW Centraal Planbureau
Nadere informatieNovember Financiële positie Pensioenfondsen. Rapportage op verzoek van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid
November 2016 Financiële positie Pensioenfondsen Rapportage op verzoek van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid 1. Inleiding De staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft
Nadere informatie