VERSLAGSESSIES GROEP 8

Transcriptie

1 1 Meester en leerling (Jan Masschelein) Inleiding Reflectie op het referaat Rol van de leerkracht? Talent of interesse? Evaluatie Conclusie Meervoudige intelligentie meervoudig leren (Annick en Liliane Van Acker) Reflectie op het referaat Wat gebeurt er concreet rond MI in een school? Open Leercentrum Brainbrakersklas Structureel coöperatief leren (SCL) op niveau van leraren Coteaching Een vrijdagnamiddag vrij om de 14 dagen BZL Bijkomende informatie vanuit de scholen over MI Leren en motivatie (Maarten Van Steenkiste) Reflectie op het referaat Een paar tips vanuit de praktijk om je leerlingen te motiveren

2 Werkgroepbegeleidster: Isabelle Steyaert - Arteveldehogeschool Verslaggeefster: Catherine Tytgadt REFERATEN PAKKET A 1 MEESTER EN LEERLING (JAN MASSCHELEIN) 1.1 INLEIDING De eerste werksessie werd gestart met een korte voorstelling van alle leden van de werkgroep. Deze groep was heel heterogeen en bestond uit leraren, adjunct-directeurs, coördinators, pedagogen en directeurs. Tijdens de voorstelling vertelde iedereen waarom ze gekozen hadden voor een beroep in het onderwijs. Algemeen werd er vastgesteld dat bepaalde leerkrachten een determinerende rol hadden gespeeld in de gemaakte keuzes. Een leraar kan een zeer inspirerende persoon zijn en tevens een grote invloed uitoefenen op het leven en leren van zijn leerlingen. 1.2 REFLECTIE OP HET REFERAAT Algemeen waren de meningen positief over het referaat, wel werd deze eerder filosofisch dan praktisch onthaald. Het was provocerend voor bepaalde onderwerpen en gaf stof tot nadenken. De essentie werd aangetoond via het filmfragment (Le fils van de gebroeders Dardenne). De concrete boodschap van het referaat is dat het tijd is om terug te gaan naar de kerntaak van de leerkracht, het leren van de leerlingen en de rol van de leerkracht daarbij. 1.3 ROL VAN DE LEERKRACHT? De opdracht van een leerkracht is zeer uitgebreid en soms onduidelijk. Waar stopt het? Tot waar maakt zorg deel uit van het lerarenpakket? Bepaalde leden van de groep vonden het positief dat er verteld werd dat er duidelijke grenzen zijn aan de taak van een leerkracht. Sommige leerkrachten haken af omdat het zorgaspect teveel wordt. Waar liggen de grenzen van de draagvlak van een leerkracht of van een school? In sommige gevallen worden de grenzen al bereikt Wanneer het welbevinden stijgt, kan de leerling ook beter leren. Hoe verhoogt een leerkracht het welbevinden van een klas? Kan hij dit? Via passie voor het vak kan je kinderen meekrijgen. Algemeen werd het beeld, dat in het referaat gebruikt werd, van de lesgever als liefhebber of wielertoerist positief onthaald. Bij een liefhebber voel je liefde, passie en gedrevenheid voor het vak. Die gedrevenheid vinden we vaak terug bij goede leerkrachten uit de B-stroom. 2

3 1.4 TALENT OF INTERESSE? Wat is de rol van een handboek? Er is een tendens om leerstof te verminderen of te vergemakkelijken. Het wordt een jongerentijdschrift in plaats van een handboek (bijvoorbeeld Storia voor het vak geschiedenis). Wat is de rol van de school bij het zoeken van talenten of interesses? We laten nu de talenten van de leerlingen koppelen aan hun interesses. De leerling moet kunnen genieten van een zo breed mogelijke basisvorming. Hij kiest dan zelf met zijn ouders wat hij wil doen. Sommige scholen gaan bewust niet op bepaalde talenten van jongeren in. Ze laten de leerling keuzes maken. Leerstof is een middel, geen doel op zich! Is een middenschool wel een plaats waar de talenten worden ontdekt? Niet alle talenten worden op school ontdekt. Een school moet zich hiervan bewust zijn. Is er een verschil tussen een talent en een interesse? Talenten kan je steeds ontwikkelen, wat met interesses? Een middenschool moet een zo breed mogelijk aanbod geven aan alle leerlingen zodat ze hun interesses zelf leren ontdekken. Op die manier kan je hun talenten laten ontwikkelen. Er moet voldoende tijd en ruimte worden gegeven voor het ontwikkelen van die talenten. Leerlingen kiezen bijvoorbeeld Latijn maar komen over de middag in contact met techniek of bouwactiviteiten. Zo leren ze hun interesses verschuiven en verbreden. Op die manier komen ze in contact met andere werelden. Er wordt nog steeds teveel in hokjes gedacht. Als een leerling voor bijvoorbeeld voor Wiskunde kiest, moet hij aan bepaalde verwachtingen voldoen. We moeten ook rekening houden met het feit dat de leerlingen tijdens hun pubertijd misschien in een hokje geplaatst worden maar dit kan steeds veranderen. Als school moet je daar rekening mee houden. Het is steeds mogelijk om van 1b naar 1a te gaan. Er moet rekening gehouden worden met de motivatie en de werkcapaciteiten van de leerling. Een middenschool is een plaats voor alle talenten. Moeten interesses aangewakkerd worden door de scholen? Of maken deze interesses integraal deel uit van de leerling zelf? Hoe belangrijke is de rol van de ouders? Hoe gaan we om met het schoolverleden van de leerling (BaSO-fiche)? Sommige scholen kiezen er bewust voor om niet alle info door te geven aan de leraren. Het is soms de gelegenheid om een nieuwe start te geven aan bepaalde zorgleerlingen. Op die manier kiest de school zelf hoe ze de leerling wel of niet omkadert. 3

4 1.5 EVALUATIE Geven we punten of niet? Is het beter om de leerlingen niet te vergelijken met elkaar? Evaluatie is van groot belang maar de manier waarop nog meer. De verschillende scholen zoeken steeds een manier om steeds objectiever en genuanceerder te evalueren. Er is een tendens om per vak punten te geven of een beoordeling zonder alles op te tellen en te wegen. 1.6 CONCLUSIE Als conclusie kunnen we stellen dat het referaat in grote mate provocerend was. Het heeft vele participanten aan het nadenken gezet. Het was zeer inspirerend. 4

5 2 MEERVOUDIGE INTELLIGENTIE MEERVOUDIG LEREN (ANNICK EN LILIANE VAN ACKER) 2.1 REFLECTIE OP HET REFERAAT Het is zeker een pluspunt om ervan uit te gaan dat er verschillende types intelligenties zijn. De scholen en het lerarenkorps moeten er zich van bewust zijn. Na het referaat zijn er bepaalde vragen onbeantwoord gebleven namelijk: welke vakken spreken welke soorten intelligenties aan? Hoe kunnen we ervoor zorgen dat het niet systematisch dezelfde vakken zijn die dezelfde types intelligenties aanspreken? is er een verschil tussen een talent en een intelligentie? Het mocht iets dieper gaan op inhoudelijk vlak. Toch gaven de meeste van de leden toe dat ze zeer geïnteresseerd zijn in MI en dat ze zelf nu meer willen ontdekken. 2.2 WAT GEBEURT ER CONCREET ROND MI IN EEN SCHOOL? OPEN LEERCENTRUM In een Open Leercentrum krijgen de leerlingen de mogelijkheid om voor verschillende vakken met de specifieke leermiddelen zelfstandig, op eigen niveau en tempo zaken te leren en te ontdekken BRAINBRAKERSKLAS Dit is een ruimte waar onder de middag verschillende activiteiten mogelijk zijn. De leerlingen krijgen er de mogelijkheid om bijvoorbeeld talen aan te leren (Chinees, Spaans, Italiaans of Duits), technieken van elektriciteit te oefenen, spelletjes te spelen, muziek te componeren Er bestaan softwareprogramma s waarmee leerlingen op een zelfstandige manier een taal leren. De klas werd oorspronkelijk bedacht voor de slimme leerlingen maar uiteindelijk spreekt het een breed publiek aan. Er is ook een sociaal pluspunt gekoppeld aan dit project. De leerlingen leren van en door elkaar. De leerkrachten hebben hier enkel de rol van toezichthouder. Meestal zoeken de leerlingen het zelf uit. Er is plaats voor 8 à 52 leerlingen. Ze krijgen 45 minuten over de middag. Er is ook een rustige ruimte voorzien waar de leerlingen kunnen lezen. Op die manier lopen de leerlingen niet doelloos rond op de speelplaats. 5

6 2.2.3 STRUCTUREEL COÖPERATIEF LEREN (SCL) OP NIVEAU VAN LERAREN Elke week komen leraren van verschillende vakgroepen samen om ideeën uit te wisselen rond werkvormen. Er wordt ook materiaal uitgewisseld. Het werkt zeer constructief en motiverend COTEACHING Er zijn verschillende manieren om aan coteaching te doen. In sommige klassen worden de uren van een zelfde vak door verschillende leerkrachten gegeven. Op die manier krijgen de leerlingen andere stijlen van lesgeven aangeboden. In andere scholen werken de leraren Frans en muziek bijvoorbeeld samen om een bepaald thema aan te brengen EEN VRIJDAGNAMIDDAG VRIJ OM DE 14 DAGEN De eerstejaarsleerlingen krijgen de mogelijkheid om aan heel diverse activiteiten deel te nemen. Het gaat van dansen, verschillende sporten tot pottenbakken BZL Drie uren worden voorzien in het OLC (Open Leercentrum). De leerlingen hebben een individueel traject voor de vakken Wiskunde, Latijn/Engels en Frans. De leerling is zelf verantwoordelijk over hoe hij te werk gaat. Hij krijgt een stappenplan mee en soms werken ze per twee. Op die manier kunnen de leerlingen zich onderling behelpen. Om hen te helpen krijgen ze een inleiding over alle verschillende werkvormen. Het wordt sterk gestuurd. Het is soms de gelegenheid om bepaalde leerstof te verdiepen. Er wordt ook gewerkt aan differentiatie op verschillende wijzen BIJKOMENDE INFORMATIE VANUIT DE SCHOLEN OVER MI In sommige scholen leggen de leerlingen tijdens de infodagen testen af. Op die manier wordt de MI per leerling duidelijker. Op het einde van het tweede jaar wordt dit herbeken en vergeleken. De school in kwestie vindt het belangrijk dat de leerlingen bewust zijn van hun eigen MI. Er wordt heel veel gedaan rond MI al noemen we dit soms niet zo. Hieronder zijn er een paar voorbeelden: vakken die normaal gezien maar één uur per week worden gegeven, worden per semester gegeven maar dan wel in blokken van twee uur zodat ook in die lessen creatiever kan worden gewerkt. ze gebruiken vaklokalen. Alles is hier aangepast om een les zo vlot en aangenaam te maken. 6

7 sterke leerlingen krijgen de mogelijkheid om tijdens de lesuren aan een project te werken. De leerlingen missen dan bepaalde lessen en zijn verantwoordelijk om hun gemiste leerstof zelf in te halen. Ze zijn eindverantwoordelijken en dat werkt stimulerend. Dit gebeurt twee uren per week en het mag geen extra belasting met zich mee brengen. Er zijn duidelijke afspraken met zowel de leerlingen als de ouders. De leerlingen werken met een mentor en er zijn regelmatige evaluaties voorzien. Tijdens die projecten werken ze vaak met andere soorten intelligenties. 7

8 3 LEREN EN MOTIVATIE (MAARTEN VAN STEENKISTE) 3.1 REFLECTIE OP HET REFERAAT De leden zijn enthousiast over het referaat. Theorie en praktijk gingen hand in hand. Op vlak van schoolmoeheid en het motiveren van allochtone jongeren was het referaat onvolledig. 3.2 EEN PAAR TIPS VANUIT DE PRAKTIJK OM JE LEERLINGEN TE MOTIVEREN Geef ze een pluim en ze krijgen vleugels. Positieve feedback werkt zeer stimulerend. De leerkracht moet zich steeds bewust zijn van zijn taalgebruik. Gedrag moet losgekoppeld worden van de persoon van de leerling. De leerkracht moet vriendelijk kordaat zijn. Als je een opmerking geeft, moet deze gericht zijn naar het gedrag en niet naar de persoon van de leerling. Zowel de leerlingen als de leerkrachten moeten leren om feedback te formuleren. De leerlingen krijgen de mogelijkheid om, in alle anonimiteit, evaluaties in te vullen. In sommige scholen wordt dit zelfs gebruikt bij de functioneringsgesprekken van de leerkracht. Dit is soms zeer confronterend maar tegelijkertijd zeer stimulerend. Geef ruimte aan de leerlingen bij het maken van afspraken. De leerlingen kiezen samen met de leerkracht wanneer ze bepaalde taken of toetsen zullen afgeven of afleggen. Regels zijn niet gelijk aan afspraken. Het is van groot belang om duidelijke afspraken te maken in samenwerking met de leerlingen van wat wel of niet mag in de klas. Eenmaal deze duidelijk zijn moet de leerkracht zeer consequent zijn. Vergeet niet om de ouders hier zo nauw mogelijk bij te betrekken. Laat de leerlingen actief participeren tijdens de les. De leerlingen moeten bijvoorbeeld bepaalde leerstof uitleggen aan hun medestudenten. Op die manier krijgen ze verantwoordelijkheid over hun eigen leerproces en over dat van hun medeleerlingen. Laat je niet onder druk zetten door de tijd, meestal werkt dit contraproductief. Probeer andere werkvormen uit, dit werkt zowel motiverend voor de leerlingen als voor de leerkracht. 8

9 Het is vooral van groot belang om de leerlingen een succesmoment te gunnen in de lessen. 9