DATUM BEHANDELING IN D&H 20 3UgUStUS commissie 9 september 2013 AANPASSING BESTAANDE INVESTERING WATERBERGING WAALBOS

Transcriptie

1 DATUM VERGADERING 26 september 2013 BIJLAGE(N) 1 AGENDAPUNTNUMMER į I DATUM BEHANDELING IN D&H 20 3UgUStUS 2013 commissie 9 september 2013 AAN DE VERENIGDE VERGADERING B waterschap AANPASSING BESTAANDE INVESTERING WATERBERGING WAALBOS 1. Aanleiding Het peilgebied, 39-1-n, binnen de Zwijndrechtse Waard voldoet niet aan de NBW-wateropgave voor het landelijk gebied. Waterschap moet voor eind 2017 de opgave hebben ingevuld. Om deze opgave in te vullen is er op 24 juni 2010 geld vrijgemaakt door de VV voor grondaankoop binnen de Zwijndrechtse Waard. Op deze aan te kopen percelen zou een waterberging aangelegd worden om de wateropgave in te vullen. Doordat de waterberging nu gerealiseerd kan worden op andere percelen, binnen het plan Waalbos fase 2 (een 180 hectare groot, door DLG nieuw aan te leggen, natuurgebied) hoeft er geen grond meer aangekocht te worden. Het geld dat bestemd was voor grondaankoop kan nu worden ingezet voor de realisatie van de waterberging. 2. Voorstel Voorgesteld wordt: 1. Om de wijze van uitvoering van de bestaande investering Waterberging Waalbos van C te wijzigen van 'aankoop van gronden' naar'inrichtingskosten'; 2. Om het investeringskrediet Waterberging Zwijndrechtse Waard van C te laten vervallen; 3. In te stemmen met de aanleg van een waterberging van 5,3 ha waarmee de NBW opgave voor het middenscenario 2050 wordt opgelost; 4. In te stemmen met het opstellen van een overeenkomst met Dienst Landelijk Gebied en deze door het verantwoordelijk lid van de Directieraad te laten onderteken; 5. De beheerskosten zijn ca. C 7.300,- per jaar en deze worden gevonden binnen de kaders van de kadernota. 3. Motivering Hieronder is een korte terugblik op de historie van het project weergegeven. In deze terugblik is te lezen waarom in juni 2010 in een VV-voorstel geld voor grondaankoop werd gevraagd en waarom dat er voor dit geld geen grond meer aangekocht zal worden. Dit levert een grote kostenbesparing op voor het waterschap op; zie onder. Historie De planvorming om de wateropgave binnen de Zwijndrechtse Waard in te vullen loopt al vele jaren. De beste oplossing voor het invullen van de wateropgave bleek de aanleg van een waterberging binnen de Zwijndrechtse waard. Het waterschap ging op zoek naar percelen die verworven konden

2 DATUM VERGADERING 26 September 2013 PAGINA 2 worden voor de aanleg van deze waterberging. Tijdens dat proces bleek dat een ander project binnen dit gebied, het landinrichtingsproject, geen doorgang zou vinden en Bureau Beheer Landbouwgronden (BBL) de reeds verworven gronden te koop zou gaan aanbieden. Synergie Indien WSHD zelfde waterberging had moeten realiseren dan had WSHD de gronden zowel moeten aankopen als inrichten. Doordat de gronden reeds verworven zijn door Bureau Beheer Landbouwgronden, hoeft WSHD de gronden niet aan te kopen maar enkel de inrichtingskosten te dragen. De inrichtingskosten zijn op basis van kostenkentallen geraamd op CIOO.000 per ha. Aangezien het om een totaal van 5,3 ha gaat komen de kosten voor WSHD hiermee op C Dit bedrag is tevens onderbouwd door een besteksraming* voor de realisatie van de waterberging. Op het moment dat bekend werd dat deze percelen aangeboden zouden worden is er geld gevraagd aan de VV door middel van een voorstel (zie bijlage 1) voor de aankoop van enkele van deze percelen. Toen de percelen werden aangeboden bleken deze echter dermate duur (de percelen werden voor meer dan 10 euro per m 2 aangeboden) dat er naar andere opties werd gezocht. De inrichting van het Waalbos als onderdeel van de provinciale invulling voor Groen en Recreatie in en om de stad was een dergelijke optie. Al geruime tijd was de planvorming bezig voor het nieuw aan te leggen natuur en recreatiegebied Waalbos en werden er inrichtingsschetsen opgesteld die een natte invulling van het gebied probeerden te realiseren. Het waterschap werd bij deze planvorming betrokken voor advisering voor de nieuw te hanteren waterpeilen in het gebied. In deze adviesgesprekken heeft het waterschap aangegeven op zoek te zijn naar percelen om een waterberging op in te richtten. Op dat moment is het idee ontstaan dat de aanleg van een waterberging binnen het Waalbos een goede optie was, mede omdat enkele laaggelegen percelen binnen dit plangebied liggen. Het waterschap heeft een Programma van Eisen opgesteld waar de waterberging aan zou moeten voldoen en deze met DLG besproken. Omdat beide partijen nut en noodzaak van een waterberging inzagen werd er ook gesproken op welke manier de grondzaken het best geregeld konden worden. Omdat bijna de helft van de 180 ha grond in het Waalbos verworven werd door middel van onteigening, was het juridisch niet mogelijk om de gronden over te kopen. Om bovengenoemde reden is ambtelijk afgesproken dat een erfpachtovereenkomst de beste optie was om de grondzaken te regelen. BBL heeft in opdracht van DLG hiervoor een erfpachtovereenkomst opgesteld. De canon (jaarlijkse huurprijs) die BBL voorstelde aan het waterschap om de gronden te mogen pachtten was een dermate hoog bedrag dat we na 50 jaar veel meer aan canon betaald zouden hebben dan de huidige marktwaarde van de percelen in zijn totaliteit. BBL gaf echter aan dat deze canon conform marktwaarde was en dat het bedrag niet lager kon worden omdat dan sprake zou zijn van verboden staatssteun (op dat moment liepen er meerdere rechtszaken daarover binnen de Europese Unie). Omdat deze erfpachtconstructie ook voor het waterschap geen gewenste oplossing was, werd door het waterschap de mogelijkheid voor een bruikleenovereenkomst geopperd. Ook aan een bruikleenovereenkomst zaten echter de nodige nadelen voor

3 DATUM VERGADERING 26 September 2013 PAGINA 3 beiden partijen. Daarom kwam op voorspraak van het waterschap de volgende constructie ter sprake: dat de waterberging wordt aangelegd en na de aanleg wordt deze opgenomen in de legger. Op deze manier zal juridisch vastgelegd worden dat de waterberging zonder instemming van het waterschap geen andere bestemming mag krijgen. Met dit voorstel stemden DLG en BBL beide in. Het waterschap zal de uitvoeringskosten betalen tot maximaal C ,. Om bovengenoemde reden is het voorstel aan de VV om de investering van grondaankoop te wijzigen in een investeringsbijdrage aan Dienst Landelijk Gebied voor de inrichting van de waterberging. waterschap In het programma van Eisen dat is opgesteld samen met DLG is het beheer en onderhoud omtrent de waterberging vastgelegd (zie bijlage 3). NBW opgave Om te bepalen welke maatregel genomen moest worden om voldoende veiligheid te waarborgen tegen overstromingen, werden twee rekenslagen gemaakt in In de eerste rekenslag werd de (zogenaamde) wateropgave bepaald en in de tweede rekenslag de daadwerkelijke maatregel waarmee de wateropgave zou worden opgelost. In het geval van het Waalbos zijn deze rekenslagen zowel gedaan in 2004 als in De uitkomst van de rekenslag uit 2010 verschilt van die uit 2004 omdat er in 2010 betere data voorhanden was. In de onderstaande tabel zijn de verschillen weergegeven. M3 Peilstijging (m) 2004 opgave , maatregel ,54 4, maatregel op " 0,47 5,3 basis van betere data De betere data om mee te rekenen is de oorzaak van de verschillen tussen getallen in dit VV-voorstel en het oude VV-voorstel van 24 juni 2010 (Aanvraag investeringskrediet voor de realisatie van de NBW wateropgave 2010). 4. Risico's Door de aanleg van de waterberging binnen het Waalbos kan het waterschap het geld dat uitgegeven zou worden aan grondaankoop, nu besteden aan de realisatie van de waterberging. Door de samenwerking met DLG en de Landinrichtingscomissie IJsselmonde (LIC) is dit een enorme besparing voor het waterschap. Deze besparing is minimaal C ,. Het waterschap blijft verantwoordelijk voor het onderhoud van de hoofdwatergang en wordt verantwoordelijk voor het onderhoud en beheer van de waterberging en het onderhoudspad. De toekomstige beheerder wordt verantwoordelijk voor de droge natuur en de wandelpaden. Indien we geen gebruik maken van de mogelijkheid om binnen het plan Waalbos een waterberging aan te leggen zullen we zelf andere percelen binnen de Zwijndrechtse Waar moeten gaan aankopen. De gronden in de Zwijndrechtse Waard zijn geliefd en daardoor schaars en duur. Mede om deze reden heeft BBL de helft van de grond (ca. 90 ha) moeten verwerven via een onteigeningsprocedure. Indien dit plan niet door gaat zal het zeer moeilijk worden om in de komende jaren binnen dit gebied andere percelen te verwerven om de wateropgave (al dan niet gedeeltelijk) in te vullen voor eind Daarnaast zullen de projectkosten veel hoger uitvallen, doordat er naast de

4 DATUM VERGADERING 26 SeptembST 2013 PAGINA 4 aankoop van gronden ook uitvoeringkosten zullen zijn voor de aanleg van de waterberging. 5. Gevolgen a. Financieel: De bijdrage van C , voor de realisatie van de waterberging bedraagt een maximale bijdrage. Dit wordt ook vastgelegd in een overeenkomst tussen Landinrichtingscommissie IJsselmonde, Dienst Landelijk Gebied en het waterschap. Nadat de werkzaamheden zijn voltooid zal er een accountantsverklaring worden opgesteld en aan het waterschap worden verstrekt. waterschap In onderstaande tabel zijn de kapitaallasten voor de eerste vijfjaar na activering weergegeven: Jaar Kapitaallasten C C C C C * De besteksraming is niet opgenomen in de bijlage van dit voorstel. De rede hiervoor is, dat de aanbesteding nog niet heeft plaatsgevonden en zodoende deze raming nog niet openbaar gemaakt mag worden. Beheerskosten Na de uitvoering van het project zal het waterschap het beheer en onderhoud van de waterberging, de hoofdwatergang en het onderhoudspad gaan uitvoeren (zie bijlage 3). De kosten die het beheer en onderhoud extra gaan kosten in vergelijking met de huidige situatie, zijn hieronder in beeld gebracht op basis van kostenkentallen. We zullen in totaal 80 are extra onderhoudspad gaan beheren. De prijs voor het twee keer per jaar klepelen van 1 are is C 2,50. Dit komt op een totaal bedrag van C200,- per jaar neer. Voor de 5,3 ha zal eens per 5 jaar gemaaid moeten worden met de onderhoudsboot. Het kostenkental voor dit onderhoud komt neer op C 1.150,- per hectare wat voor deze waterberging neerkomt op een totaalbedrag van circa eô.loo,. Dit komt neer op een bedrag van circa Cl.200, per jaar. Het maaien en baggeren van de waterberging zal eens per zes jaar plaatsvinden. De kosten voor het baggeren van lm 3 bedraagt C 5,-. Na zes jaar zal er circa m 3 bagger gebaggerd moeten worden, wat neerkomt op een bedrag van C32.500,- éénmaal per 6 jaar. Dit komt neer op een bedrag van circa C5.400,- per jaar. Bovengenoemde kentallen opgeteld komen de extra beheer- en onderhoudskosten op circa C7.300,- per jaar uit. b. Personeel: Omdat het een project van derden betreft zal het project tot aan de afronding door de afdeling Plannen en Regie, team Ruimte en Infra worden begeleid onder verantwoordelijkheid van een opdrachtgever. De interne uren hiervoor passen binnen het huidige jaarplan. c. Juridisch:

5 DATUM VERGADERING 26 September 2013 PAGINA 5 Er zal een overeenkomst opgesteld worden tussen de Landinrichtingscommissie IJsselmonde, Dienst Landelijk Gebied en het waterschap. Het opstellen van deze overeenkomst wordt begeleid door de afdeling Bestuurlijke en Juridische zaken. d. Duurzaamheid: Niet van toepassing. e. Communicatief: Niet van toepassing g. Wijze van publiceren: 0 Niet van toepassing O Intranet ū Internet D Terinzagelegging O Pers 6. Verdere aanpak/procedure Indien u instemt met de aanpassing van de bestaande investering en de invulling van de NBW opgave voor het middenscenario 2050, (of G-scenario) kunnen we de overeenkomst tussen Landinrichtingscommissie IJsselmonde (LIC), Dienst Landelijk Gebied en het waterschap laten onderteken door een directielid. Na de ondertekening kunnen de plannen voor de realisatie van de waterberging doorgang vinden. Dienst Landelijk Gebied heeft, op het moment van het schrijven van dit VV voorstel, de planning om in het najaar van 2013 te starten met de werkzaamheden voor de realisatie van Waalbos fase Evaluatie Na de realisatie van het werk zal op basis van de revisietekening controle plaatsvinden of de waterberging voldoet aan de gemaakte afspraken. Nadat de werkzaamheden zijn voltooid zal er een accountantsverklaring worden opgesteld en deze zal aan het waterschap worden verstrekt. Dijkgraaf en heemraden, secretaris-directeur drs. A.A. van Vliet. ing. J.M. Geluk.

6 DATUM VERGADERING 26 september 2013 AGENDAPUNTNUMMER KENMERK BESLUIT VV: AANPASSING BESTAANDE INVESTERING WATERBERGING WAALBOS DE VERENIGDE VERGADERING VAN WATERSCHAP HOLLANDSE DELTA; waterschap op voordracht van dijkgraaf en heemraden van waterschap d.d. 20 augustus 2013; gezien het advies van de commissie waterhuishouding 9 september 2013; overwegende: Het gebied Zwijndrechtse Waard voldoet op dit moment niet aan de normen die zijn opgenomen in het Nationaal Bestuursakkoord Water; Op 25 mei 2010 heeft de VV ingestemd met het vrijmaken van C ten behoeve van de aankoop van gronden binnen dit gebied om alsnog aan deze norm te kunnen voldoen. Recent is deze investering verhoogd met C rente tijdens de bouw, conform de notitie Afschrijven, Waarderen en Activeren (AWA), waarmee de hoogte van het totale investeringsbedrag C bedraagt; Door de realisatie van deze waterberging wordt invulling gegeven aan de NBW opgave voor het KNMI middenscenario van 2050 of het G scenario. gelet op: artikel 77 Waterschapswet; BESLUIT: 1. Om de wijze van uitvoering van twee bestaande investeringen ( Waterberging Waalbos en Waterberging Zwijndrechtse Waard) van in totaal C te wijzigen van "aankoop van gronden" naar "inrichtingskosten"; 2. In te stemmen met de aanleg van een waterberging van 5,3 ha. waarmee de NBW-opgave voor het middenscenario 2050 (of het G scenario) wordt opgelost; 3. In te stemmen met het opstellen van een overeenkomst met Dienst Landelijke Gebied en deze door het verantwoordelijk lid van de directieraad te laten ondertekenen. 4. De beheerskosten zijn circa C7.300,- per jaar en deze worden gevonden binnen de kaders van de Kadernota. Bijlagen (3) 1. VV stuk 24 juni 2010: Aanvraag investeringskrediet voor de realisatie van de NBW wateropgave Locatie waterberging Waalbos en schetsontwerp waterberging Waalbos 3. Beheer waterberging door WSHD

7 PAGINA 7 van 7 Ridderkerk, 26 september 2013 De Verenigde Vergadering voornoemd, secretaris-directeur, dijkgraaf, drs. A.A. van Vliet. ing. J.M. Geluk.