Positie en koers in de kaart zetten.

Transcriptie

1 Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres Menno Jacobs 09 February 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken van Kennisnet. Wikiwijs Maken is een onderdeel van Wikiwijsleermiddelenplein, hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, vergelijkt, maakt en deelt.

2 Inhoudsopgave Wat gaan we doen? Basisbegrippen. Positie in de kaart zetten. De koers bepalen De zeemijl Oorsprong zeemijl. Rekenen met de zeemijl De ETA berekenen. Oefensommetje. Antwoorden oefensommetje Over dit lesmateriaal Pagina 1

3 Wat gaan we doen? - Uitleg begrippen. - Het bepalen van de positie - Het bepalen van de koers. - Het bepalen van de Estimated time of arrival. Basisbegrippen. _Aarde is onderverdeeld in 4 "stukken": -Noorderbreedte (N) => Parallellen. -Zuiderbreedte (S) -Westerlengte (W)=> Meridianen -Oosterlengte (E) Op twee strategische plekken op aarde is de hoofdverdeling gemaakt.: De Equator (0 graden N/S) en de meridiaan van Greenwich (0 graden W/E) Aarde is 360 graden. Daarom kunnen we 180 graden "linksom" en "rechtsom" voor de lengtegraden en 90 graden naar "boven" en "beneden". Waarom Meridianen 180 stuks en parallellen maar 90? Pagina 2

4 Meridianen lopen van pool tot pool, dus bij 180 graden W kom je op de meridaan van 180 E. Ze "kruisen" elkaar op de pool. Parallellen lopen evenwijdig aan elkaar. Ze kruisen elkaar niet, gaan een heel rondje om de aarde. Dus van equator naar pool maar 90 stuks. Een positie. Elke parallel en meridiaan heeft dus een getal.een paar hebben een naam: de Equator (0) graden, de Meridiaan van Greenwich (0 graden), en de Datumgrensmeridiaan (180 graden W/E) => reden van naam komt in andere les, heeft te maken met de tijdzones. Van 0 naar 1 graad N is 60 minuten, want een graad is in 60 stukjes gehakt. Eén zo'n stukje, minuut, is weer in 60 stukjes gehakt => seconden. Met seconden is het in de kaart lastig werken, daarom wordt in de kaart de minuut in tien stukjes gehakt => 1/10 graad. Zo kan een postie dus 01 graad, 01 minuut en 1 tiende minuut (bijvoorbeeld) Noorderbreedte zijn. Ditzelfde geldt voor de lengte. Bijvoorbeeld positie van Straatsburg 48 35,0 N ,0 E. Op deze manier hebben we vanuit een bekende positie een plaats op de aardbol bepaald. Op het scherm van (bijvoorbeeld) een GPS staat deze informatie ook, en die kunnen we dus in een kaart zetten. Pagina 3

5 Pagina 4

6 Positie in de kaart zetten. We hebben nu geleerd wat een positie is. Hoe zetten we die in de kaart? De graad is in 60 minutenvakjes verdeeld aan de zijkanten en de bovenkanten van de kaart. De vakjes zijn weer onderverdeeld in tienden van graden. Na elke 10 minuten (en op een kaart dat een klein gebied beslaat zelfs elke minuut) staat een lijn met de waarde van die minuut. Hier leest de stuurman dus 53 graden 5 minuten en 5 tienden van minuten af. Pagina 5

7 Op dezelfde manier kan men de lengte aflezen. Stel de positie is 53 graden 06 minuten en 2/10 minuut N en 004 graden 00 minuten en 1/10 minuut E (Notatie 53 06,2 N ,1 E) Wat zou dan onze positie zijn in bovenstaand plaatje? (De W-kant van de kaart is 004 graden) Pagina 6

8 De koers bepalen Als positie A in de kaart staat kunnen we ook een positie B in de kaart zetten. De lijn tussen deze twee punten is de koers. Hoe bepalen we deze? Benodigdheden: Zeekaart Parallellineaal (Pleischaal) Leg de pleischaal langs het lijntje van de koers. "Loop" naar de kompasroos op de kaart. Lees de koers af in de richting van de koerslijn. Pagina 7

9 Of: -Leg de pleischaal langs de koerslijn. -"Loop" naar de dichtsbijzijnde Meridiaan. - Op de onderste lat van de pleischaal staat in het midden een "S". - Leg de S op de meridiaan. - Leg de beide latten tegen elkaar aan en lees de koers af op de buitenrand van de bovenste lat. - De lage getallen voor de Noordelijke koersen, de hoge getallen voor de Zuidelijke. Pagina 8

10 Pagina 9

11 Pagina 10

12 De zeemijl Oorsprong zeemijl. Een Zeemijl (Nautical mile=nm) is 1852 meter. Oorsprong: Omtrek aarde is km => km / 360 graden = 111,11111 km per graad km / 60 minuten = 1, km per minuut. => x 1000 => 1852 meter. Afgesproken: 1 minuut is een mijl, dus 1 mijl is 1852 meter. Rekenen met de zeemijl De staande rand van de kaart wordt gebruikt voor het afmeten van afstanden. Pak tussen de passer de afstand op de kaart die je wilt meten. Ga naar de staande rand aan de zijkant van de kaart. Eén zo'n zwart, dan wel wit, vak is een zeemijl die weer onderverdeeld is in 10 vakjes van tiende zeemijlen. Leg onderaan zo'n groot vak de ene punt van de passer en lees bij de ander punt af hoeveel hele vakken je hebt en hoeveel 10e vakjes. Pagina 11

13 In het plaatje hoerboven: dus 0,6 Mijl. Andersom kan ook: Pak op de staande rand een bepaalde afstand (bijv. 5 of 10 mijl) en pas op de koerslijn af hoe vaak die afstand tussen A en B past. Dit is de totale afstand tussen A en B De ETA berekenen. We hebben in de vorige les geleerd hoe de afstand te bepalen tussen A en B Wat is nu de geschatte aankomsttijd? (ETA, Estimated Time of Arrival. Gegevens: -We meten een afstand van 25 mijl tussen A en B. -De snelheid van het schip is 12 mijl per uur. (1m/h = 1 knoop) -De tijd is 12:00 uur. Vraag: hou laat zijn we in punt B? Oplossing; Afstand / snelheid= vaartijd. 25 / 12 = 2,08 uur We doen er dus 2 uren en nog een 0,8 uur over. Hoeveel minuten is 0,08 uur? 60 (minuten) x 0,08 (60 minuten) = 4,8 minuten = 5 minuten. De totale reisduur is dus 2 uur en 5 minuten. Hoe laat komen we aan? Vertrek: 12:00 Reis: 2:05 ETA: 14:05 Pagina 12

14 Pagina 13

15 Oefensommetje. Vertrekpositie: 50 00,0 N Aankomstpos: 50 17,8N ,0 E ,2 E Tijd van vertrek: 12:10 uur Snelheid van het schip: 9 knopen. Vragen: - Wat is de koers? - Wat is de afstand? - Hoe lang varen we er over? - Wat is de ETA? Antwoorden oefensommetje Koers: 053 graden Afstand: 30 mijl Vaartijd 3, 33 uur => 0,33 uur x 60 minuten= 20 minuten => vaartijd is 3 uur 20 minuten. ETA: 12:10 + 3:20 = 15:30 Pagina 14

16 Over dit lesmateriaal Colofon Auteur Menno Jacobs Laatst gewijzigd 09 February 2016 om 21:02 Licentie Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 3.0 Nederlands licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om: het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden. Meer informatie over de CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie Aanvullende informatie over dit lesmateriaal Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar: Eindgebruiker leerling/student Moeilijkheidsgraad gemiddeld Pagina 15