Zintuigenpad. Naam leerling: horen. ruiken. proeven. voelen. kijken

Transcriptie

1 Zintuigenpad Naam leerling: horen ruiken proeven voelen kijken

2 VOELEN Plaats: rechts van de moestuin in de border: I. 1. Onder andere bij katachtigen is de tastzin sterk ontwikkeld. In de tastharen zitten zenuwen. De tastharen bestaan uit snorharen en de enkele lange stijve haren boven de ogen en aan het onderste deel van de poten. Noem een aantal dieren met snorharen: 2. Hoe goed kunnen wij voelen? Wij hebben geen snorharen. Je werkt in tweetallen. De één neemt de ander geblinddoekt mee naar een plant. Als je geblinddoekt bent voel je goed aan een blad hiervan. Daarna word je geblinddoekt weer teruggebracht naar het beginpunt. De blinddoek mag af en tekenen maar. Probeer het blad dat je gevoeld hebt, zo goed mogelijk na te tekenen. Daarna draaien jullie de rollen om. 1

3 Kun je de plant terugvinden? Wat is de naam van de plant? Plaats: I. Bekijk de plant waar het bord met het vraagteken bijstaat. Voel aan de bladeren. Hoe voelen ze aan?. Bekijk de vorm en de kleur ook goed. Waar vind je dat het blad op lijkt? Hier heeft de plant zijn naam aan te danken. Hoe denk je dat deze plant heet? 2

4 4. Wanneer hebben we aan één hand genoeg en waarvoor hebben we beslist twee handen nodig? met 1 hand met 2 handen 5.Plaats : I. Op het pad naast de border staat een krat met potten voor de volgende opdracht: Op elke pot past een deksel. Er staan verschillende glazen potten en er liggen bijpassende deksels bij. Eén van jullie groepje wordt geblinddoekt. Dit kind moet met één hand op de rug de deksels op de juiste potten draaien. In hoeveel tijd lukt dat? Tel met elkaar: Daarna komen de anderen aan de beurt. Wie kan dit het snelst?... Plaats : de grote stal: A. 6. Voel aan de verschillende vachten van de dieren die daar staan. Hoe voelen de vachten aan? 3

5 zacht prikkelig ruw warm anders geit ezel paard schaap Welk dier heeft de dikste vacht denk je? Waarom denk je dat dit zo is?. 7. Teken allemaal met je ogen dicht een dier in dit vak. Doe dit om beurten in twee groepjes. Ieder groepje heeft een minuut de tijd. Houd met elkaar de tijd in de gaten. 4

6 Probeer na die minuut bij elkaar te raden wat jullie hebben getekend. 8. Waarom denk je dat we vaak twee van dezelfde lichaamsdelen hebben? Voelen is eigenlijk ook kijken. Probeer dat eens uit te leggen..... Is er verschil in uitkomst tussen de twee opdrachten? Ja/nee? Zo ja, hoe komt dat?. 5

7 RUIKEN Plaats : de grote stal bij de varkens: H. Varkens kunnen goed ruiken. Ze kunnen zelfs diep in de bodem zittend voedsel vrij snel opsporen. Bij het herkennen van soortgenoten is de reukzin ook belangrijk. En de urine en het speeksel van mannetjesvarkens (de beer), ruikt voor zeugen zo lekker dat ze erop afkomen. 1. Bekijk één van de varkens Wat doet het varken op dit moment met zijn/haar neus? ja nee neusgaten bewegen niet neusgaten trillen er komt lucht uit de neusgaten neus gaat van links naar rechts anders. 2. Plaats : J. De knaagdierenstal. Bekijk één konijn. Wat doet het konijn op dit moment met zijn/haar neus? 6

8 ja nee neus beweegt niet neus trilt er komt lucht uit de neusgaten neus gaat van links naar rechts anders.. 3. Bewegen wij onze neus als we ruiken? ja/nee? 4. Plaats : De witte stip op het erf: B. Ga om de beurt op de stip staan met een blinddoek om. Draai een rondje en schrijf op wat je ruikt Ga op de stip staan zonder blinddoek. Draai een rondje en schrijf op wat je ruikt Op welke manier heb je het meest geroken?... Hoe komt dat, denk je?

9 Plaats : Loop naar de plantenborder: C. 7. In de doosjes zitten drie verschillende planten uit de border. Ruik goed aan de blaadjes, takjes in de doosjes. In het grote doosje liggen 3 producten. Welk product ruikt naar welk plantje? Vul eerst de producten in. Zoek daarna in de border naar de 3 plantjes. Hoe heten deze plantjes? Vul deze namen ook in. product: naam plantje : doosje 1 doosje 2 doosje 3 8. Bekijk het hieronder afgebeelde plaatje. Krijg jij van bepaalde geuren zin in eten? Ja/nee? Zo ja, van welke geuren?.... 8

10 PROEVEN Plaats : het vak met de keukenkruiden: G. Let op: per groepje mag maar 1 blaadje worden afgenomen. Dit ene blaadje moeten jullie verdelen onder elkaar. 1.Onderzoek de kruiden PETERSELIE en KNOLSELDERIJ op de volgende manier: neem een klein stukje van het blaadje kauw het goed fijn en houd het even in je mond om te proeven. vul hieronder het schema in. Hoe smaakt: peterselie selderij bitter zuur zout zoet pittig anders Plaats : Ga naar het vak met de geurende kruiden: C. Jullie zijn nog niet klaar met proeven. Doe hetzelfde als je hiervoor gedaan hebt, maar nu met de volgende plantjes: CITROENMELISSE en BIESLOOK. Vul deze planten en hun smaak ook op het hierboven staande schema in. 9

11 2. En niet proeven? In de natuur zijn veel eetbare en voedzame planten die je gratis kunt verzamelen. Zo kun je van sommige bloemen drankjes maken. Veel planten brengen fel gekleurde vruchten voort. Waarom denk je dat dit zo is?.. 3. Vogels eten het vlezige deel van de vrucht en verspreiden de pitten door ze uit te poepen. Maar er zitten ook giftige vruchten tussen. Er is geen eenvoudige regel om te bepalen of iets wel of niet giftig is. Zo kun je bijvoorbeeld niet op vogels afgaan.. Waarom denk je dat zij wel een bepaald soort vrucht kunnen eten en wij niet?... 10

12 4. In boterbloemen en sommige andere gewone planten zitten ook giftige stoffen. En wat dachten jullie van paddenstoelen? Ongeveer 10 % van de paddenstoelen bevatten giftige stoffen. Het griezeligste van sommige paddenstoelen is wel dat de eerste vergiftigingsverschijnselen pas uren na het eten duidelijk worden. Eet nooit wilde vruchten of paddenstoelen als je er niet zeker van bent dat ze onschadelijk zijn. Bekijk de kaarten met voorbeelden hiervan. Heb je deze wel eens gezien? Welke? Zie je ze hier op dit gedeelte van het terrein? gezien? ja gezien? nee hier? ja hier? nee Heggenrank Vingerhoedskruid Kardinaalsmuts Liguster Gevlekte aronskelk Groene knolamaniet Nogmaals: deze bovengenoemde planten en onder andere deze paddenstoel moet je dus NOOIT proeven. 11

13 5. De wind kun je horen en voelen en soms ook ruiken. Kun je de wind ook proeven? 6. Kun je zeggen hoe iets zal smaken door er alleen maar naar te kijken? 12

14 LUISTEREN Plaats : de bijentuin: D. 1. Ga naar de bijentuin. Als je goed luistert, merk je dat er altijd wel geluid is. Ook als je denkt dat het juist heel rustig is. Zoek een lekker plekje om te gaan zitten. Wees ongeveer 30 seconden stil. Onthoud de geluiden die je hoort en schrijf hierna op wat je allemaal gehoord hebt. natuurlijke geluiden door de mens ontstane geluiden 2. Doe je ogen dicht en wees opnieuw ongeveer 30 seconden stil. Onthoud de geluiden die je hoort. Schrijf daarna op wat je allemaal hebt gehoord. natuurlijke geluiden door de mens ontstane geluiden 13

15 3. Loop naar de bijenkasten. Welke insecten zie je? Gebruik hierbij de zoekkaart: muggen, vliegen, bijen en wespen herkennen. Ik zie.. Kun je de bijen horen? Zo ja, welk geluid maken ze? Een bij heeft geen oren. Ze hoort dus niet op dezelfde manier als wij. Bijen praten met elkaar door middel van heel ingewikkelde dansen en met behulp van geuren en smaak. 4. Krekels sjirpen door hun vleugels tegen elkaar te wrijven. Sprinkhanen doen dit anders: zij strijken met een poot over hun vleugel. Elk soort heeft haar eigen toonhoogte en tempo. De trillingen worden opgevangen door een soort trommelvliezen. Op de tafel voor de bijenkorf staat een doos met raspen. Eén van jullie bedenkt een serie geluiden door b.v. 1 x snel en 2 x langzaam te raspen. De rest van jullie neemt dit over. De gene die het sprinkhanengeluid bedacht heeft, zondert zich even af. In het achtergebleven groepje wordt afgesproken wie dit geluid overneemt en dit ritme blijft herhalen. 14

16 De anderen bedenken allemaal een eigen geluid en laten dit tegelijkertijd horen. De sprinkhaan die het geluid bedacht heeft, komt weer terug en moet raden wie zijn of haar soortgenoot is. Door te wisselen komt iedereen aan de beurt. 5. Probeer hierna op papier te zetten, in symbolen (dus bijvoorbeeld met streepjes en stippen), welke serie geluiden jij bedacht had: Heb je geraden wie jouw sprinkhaan soortgenoot was? Naam 15

17 KIJKEN Plaats : in de boomgaard: K. 1. In de boomgaard zijn een aantal voorwerpen verstopt. Jullie gaan om de beurt de boomgaard in. Zoek de voorwerpen en schrijf op wat je hebt gevonden. Laat alles liggen waar je het gevonden hebt. Als jullie allemaal gezocht hebben gaan jullie de lijsten met elkaar vergelijken. Heel goed kijken want. 2. Vanaf het ogenblik dat een dier wordt geboren moet het eten en ervoor zorgen dat het zelf niet wordt opgegeten. De meeste dieren gebruiken een soort van vermomming, camouflage, die hen helpt zich te verbergen. Bij de volgende opdrachten gebruik je de fotokaarten. 16

18 Sommige dieren hebben speciale cellen in hun huid waarmee ze hun huidskleur kunnen veranderen. Ze doen dat onder andere om op te gaan in de achtergrond of als ze verliefd zijn en zich bedreigd voelen. Noem een voorbeeld. Andere dieren lijken helemaal niet op dieren. Zij bootsen iets na dat hun vijanden over het hoofd zouden zien of nooit zouden opeten. Noem een voorbeeld Hongerige dieren gaan ook uit de weg voor dieren die onaangenaam of giftig zijn. Sommige ongevaarlijke dieren imiteren bij wijze van bescherming gevaarlijke dieren of ze lijken erop. Noem een voorbeeld Een manier om je voor roofdieren te verbergen - of voor je prooi - is een fantasiepakje dragen. Sommige dieren gebruiken stokken, stenen, planten en zelfs andere dieren om zich te vermommen en hun lichaam tegen aanvallen te beschermen. Noem een voorbeeld.. 17

19 Plaats: rechts achter in de moestuin, voor het bruggetje: F. 3. Ga op zoek naar dieren met camouflage kleuren zoals bijvoorbeeld sommige bodemdiertjes. Gebruik hierbij de loeppotjes. Probeer met behulp van de verschillende zoekkaarten de namen van de diertjes te vinden en vul daarna de kolommen in. Natuurlijk zijn jullie voorzichtig met de diertjes en als jullie klaar zijn zetten jullie ze weer terug op de plek waar jullie ze gevonden hebben. naam dier kleur/kleuren vindplaats Jullie kunnen deze opdracht eventueel in de klas afmaken. Als jullie een diertje niet zo snel op de zoekkaart kunnen vinden, teken het diertje dan in de onderstaande vakken en zoek de naam later op. 18

20 19