Samenvatting project natuur zintuigen

Transcriptie

1 Samenvatting project natuur zintuigen Let op: De plaatjes hoef je niet te leren! Samenvatting van de huid Hoe voel je? In je huid zitten drukreceptoren die gestimuleerd worden door jouw vinger. Ze sturen signalen naar de hersenen. En die maken je bewust van jouw vinger. Waarvoor gebruik je de huid? 1. Beschermt jouw lijf tegen viezigheid, beschadiging en ziektekiemen. 2. Heeft heel veel receptoren die gevoelig zijn voor aanraking, temperatuur en pijn. 3. Verlost je lichaam van water en zout, als zweet. 4. Helpt om je lichaam op 37 Celsius te houden. Huidskleuren Cellen in jouw huid maken pigmentkorrels. Die zorgen voor de kleur van jouw huid. Hoe meer pigment hoe donkerder de huid. Maar dat is niet het enige. Het beschermt je ook tegen UV-straling die van de zon komt. Mensen met veel pigment verbranden dus minder snel. Lichaamstemperatuur Als het te warm wordt: 1. ga je zweten 2. worden je bloedvaten wijder 3. ontspannen haarspieren

2 Als het te koud wordt: 1. stop je met zweten 2. worden je bloedvaten kleiner 3. begin je te rillen en te klappertanden en je krijgt kippenvel 4. zorgen haarspieren dat haren overeind gaan staan Samenvatting van de neus Hoe ruik je? Moleculen in de lucht komen langs de trilharen. Als die haren bewegen gaan er signalen naar de hersenen. Die geven dan aan welke geur het is. De geur wordt opgeslagen samen met de 3000 andere geuren. Waarvoor gebruik je de neus? 1. Waarschuwt voor gevaar, bijvoorbeeld brand. 2. Dieren gebruiken hun neus om eten en de weg te zoeken. 3. Helpt bij het proeven.

3 Samenvatting van het oog Hoe zie je? Licht komt in je oog en wordt door de lens gebogen. Er komt een omgekeerd plaatje op de lichtgevoelige cellen in het netvlies. Die sturen signalen naar de hersenen en die keren het plaatje weer om. Bescherming 1. Je ogen zitten in kassen in je schedel. Heel hard materiaal, dus goede bescherming. 2. De traanklieren maken tranen als er rook en dergelijke in je ogen komt. Zo worden ze weer schoon gewassen 3. De iris zorgt ervoor dat de pupil kleiner wordt bij fel licht zodat er minder licht naar binnen kan. Bij zwak licht is het precies andersom. 4. De wimpers vangen stof op. 5. Om je oog zit de sclera: een dikke, witte, beschermende laag.

4 Dichtbij Het straallichaam trekt samen. De ophangbanden worden slap en de lens krijgt een bolle vorm omdat het licht heel ver moet worden afgebroken. Veraf Het straallichaam ontspant. De Ophangbanden worden gespannen en de lens krijgt een dunne vorm omdat het licht maar een klein beetje gebogen moet worden. Twee ogen De twee ogen zien ieder een verschillend beeld van een voorwerp. Onze hersenen plakken deze beelden aan elkaar. Hierdoor kun je diepte zien. Dat is voor ons handig om afstand te schatten. Konijnen kunnen geen diepte zien, want dat hebben ze niet nodig. Hun ogen zijn zo gemaakt dat ze helemaal om zich heen kunnen kijken om een vijand te zien aankomen. Samenvatting van het oor Geluid Geluid bestaat uit trillingen. Die worden opgevangen en omgezet, zodat we het kunnen herkennen. We noemen deze trillingen geluidsgolven. De geluidsgolven zijn niet allemaal hetzelfde. Sommige hebben hoge toppen, andere lage. Onze hersenen kunnen die allemaal herkennen. Hoe hoor je? Geluid gaat langs deze weg: Opgevangen door oorschelp --> trommelvlies trilt --> gehoorbeentjes trillen --> ovale venster trilt --> slakkenhuis trilt --> haartjes worden gestimuleerd --> signaal naar hersenen.

5 Hoe luid is geluid? De hardheid van geluid wordt uitgedrukt in Decibel. Als een geluid drie decibel is gestegen is het geluid verdubbeld. Geluiden met meer dan 120 decibel zijn schadelijk en daar kun je doof van worden. De meest schadelijke geluiden zijn plotselinge geluiden zoals explosies. Maar ook een koptelefoon is erg schadelijk omdat het geluid recht je oor in gaat. Gehoorbereik Hoeveel tonen je kan horen (gehoorbereik) is verschillend voor dieren en mensen. Honden kunnen meer verschillende toonhoogtes horen. Die hoogtes worden aangegeven in Hertz (Hz). Hoe minder Hertz hoe lager het geluid. In evenwicht In ons oor zit ook het evenwichtsorgaan. Die zorgt samen met informatie van onze ogen dat we niet omvallen. De halfcirkelvormige kanalen zijn drie buizen die loodrecht op elkaar staan en zijn gevuld met een vloeistof. De haartjes in die kanalen merken als de vloeistof beweegt. Als jouw hoofd beweegt, worden de haartjes gestimuleerd en die sturen signalen naar de hersenen. De hersenen zorgen er vervolgens voor dat omvallen voorkomen wordt. Samenvatting van de tong Hoe proef je? In je eten zitten allemaal soorten stoffen. Die worden klein gemaakt door je tanden en vermengd met speeksel. Het komt dan terecht op je smaakpapillen op je tong die er gevoelig voor zijn en signalen sturen naar de hersenen. Om te proeven heb je ook je neus nodig. Waarvoor gebruik je de tong? 1. Om voedsel weg te slikken. 2. Om te praten. 3. Waarschuwt of iets giftig of bedorven is en je het dus uitspuugt. 4. Om smaak te bepalen. Waar proef je welke smaak? De smaken die je proeft zijn: zuur, zoet, bitter en zout. Bitter Zuur Zuur Zout Zout Zoet