Overview. Tijd en aspect in L2. Visies op L2 acquisitie. Tweede taal-acquisitie: termen. L2 Acquisition. Temporaliteit in L2. Marieke Schouwstra

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Overview. Tijd en aspect in L2. Visies op L2 acquisitie. Tweede taal-acquisitie: termen. L2 Acquisition. Temporaliteit in L2. Marieke Schouwstra"

Lander Dekker
7 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Overview Marieke Schouwstra UiL OTS 16 juni 2008 Conclusie Tweede taal-acquisitie: termen Visies op L2 acquisitie Tweede taal-acquisitie = SLA (Second Language Acquisition) = L2A (L2 acquisition) SL - source language TL - target language Lange tijd dominante visie op L2-acquisitie: leerproces niet interessant op zich slechts verkeerde versie van TL Clive Perdue (en anderen): taalgebruik tijdens leerproces wel interessant Stabiel stadium: Basic Variety

2 ESF-project ESF-data: een ESF-project: verschillende SL en TL s langlopende studies volwassen L2 leerders geen taalonderwijs Basic Variety Waarom is de BV interessant? Stabiel systeem: Basic Variety: Zinnen georganiseerd rond werkwoord agent first, focus last Geen vervoeging v/h werkwoord ene keer raam kapotmaken + die jongen Turks Nederlands, Bron: Dietrich et al (1995) simpele principes onafhankelijk van SL en TL simpel, maar succesvol voor communicatie fossilisation Kan ons informatie geven over hoe taal georganiseerd is

3 Prebasic Variety Dit college Afgeleid van BV nog simpeler, zinnen georganiseerd rond zelfst. nw. pause film + ausgang mit freund und fraulein Italiaans Duits, Bron: Dietrich et. al. (1995) De analyse van temporaliteit in L2: : hoe analyseren? Temporaliteit in (Pre-)Basic Variety: empirische data Temporaliteit in de BV Temporaliteit in de BV opbouw zin: hele werkwoord plus argumenten geen vervoeging v/h werkwoord (geen verb-morphology)! gisteren ik bergen gaan naar Marokkaans Nederlands, Bron: Starren 2001, hoofdstuk 6 ik ankara niet school gaan ramadan Turks Nederlands, Bron: Starren 2001, hoofdstuk 6 een meisje eten klaar maken hij komen hij eten doen eten klaar en dan samen zitten en dan krant lezen Marokkaans Nederlands, Bron: Starren 2001, hoofdstuk 7 Nodig: flexibel systeem voor beschrijven tense/aspect

4 Klein (1994): Basic Time Structure Klein (1994): Basic Time Structure externe temporele eigenschappen Drie parameters: 1. topic time (TT) 2. time of utterance (TU) 3. time of situation (TSit) interne temporele eigenschappen lexicaal aspect past/present/future (tense) relatie tussen TT en TU aspect relatie tussen TT en TSit externe temporele eigenschappen: en temporele eigenschappen van de discourse He walks TT=TU, TT TSit He walked TT<TU He is walking TT=TU, TT TSit He has walked TT=TU, TT>TSit Centrale vraag: Hoe verhouden de verschillende TT s zich tot elkaar? Markeren van tense, aspect en discourse kan op twee manieren: expliciet (=met werkwoordsmorfologie) impliciet (=mbv adverbia of door pragmatische principes)

5 Kale nomina bijv. naamwoorden temporele adverbia Toch: verwijzing naar verleden en toekomst *en el hopital *Sp. in het* ziekenhuis demain ++ permis morgen toestemming (Spaans Frans, Bron: Benazzo 2007) Interviewer: Ben je goed in koken? seulement ici alleen hier jamais je [travaj] au Chili nooit ik werken in Chili (Spaans Frans, Bron: Benazzo 2007) Fixeren Topic Time, 2 mogelijkheden: unmarked kalendrische NP s, temporele adverbia Discourse: Principle of Natural Order (PNO): TT1<TT2<TT3 etc

6 PNO in Prebasic Variety petit chien et garcon petit chien et garcon + à glace et garcon + e: boum glace et chien ++ sos Pools Frans, Benazzo 2006 in grote mate context-afhankelijk Temporal Displacement mbv kalendrische NP s De Basic Variety De Basic Variety meer temporele NP s temporele adverbia zinnen gestructureerd rond (hele) werkwoord dus ook Aktionsart Discourse: nog steeds veel gebruik PNO half tien pauze en dan viftig werken en dan pauze en dan bijna drie minuten blijven pauze en dan ik werken daar (Turks Nederlands, Dietrich et al 1995) ik ankara niet school gaan ramadan Turks Nederlands, Bron: Starren 2001, hoofdstuk 6

7 Tijdsduur in BV Couldn t language be much simpler? Het aangeven van tijdsduur gebeurt door het aangeven van bijv. de hoeveelheid minuten, uren, etc. Zonder gebruik van woorden als tijdens of gedurende ik een jaar schrijf Marokkaans Nederlands, Starren 2001 Klein & Perdue: BV is simpel maar effectief Waarom zijn niet alle talen zo? Waarom zou een L2-leerder zich nog verder ontwikkelen? Slim gebruik van temporele adverbia Slim gebruik van altijd Starren 2001: door slim gebruik van temporele adverbia kunnen sprekers veel aspectuele onderscheiden maken altijd nog verschillende positie in zin; verschillende functie : habitualiteit altijd ik wakker om acht uur toujours je fais le grand pikura TN/TF, Starren 2001 Altijd zegt iets over TT

8 Slim gebruik van altijd Slim gebruik van altijd : iteratie gisteren jaar ik altijd ongeluk gehad vandaag ik altijd weg met auto avant [ilmadi] toujours TN/MN/TF, Starren 2001 eerst: specificatie TT altijd zegt iets over tsit : contunuiteit drie dagen ik altijd auto rijden vannacht ik geen slapen, maar zij altijd slapen quatre mois toujours fatigue eerst: specificatie van TT altijd zegt iets over tsit events zijn atelisch Altijd : samengevat Slim gebruik van nog habitualiteit [ altijd TT ] [ tsit ] iterativiteit [ TT ] [ altijd tsit (telisch event) ] op dezelfde manier als met altijd combinatie met TT of met tsit details: Starren 2001, hoofdstuk 6 continuïteit [ TT ] [ altijd tsit (atelisch event) ] Informatiestructuur: topic en focus

9 Could language be simpler? Conclusie Conclusie temporele adverbia kunnen werkwoord-morfologie deels vervangen met strategisch plaatsen van de adverbia zijn veel combinaties mogelijk sommige dingen nog steeds niet goed uit te drukken: perfectiviteit maar ook: discourse-relaties: TT s ten opzichte van elkaar Als je meer details wilt kunnen uitdrukken, is de BV niet genoeg Prebasic Variety: Veel afhankelijk van context Relatie tussen TT en TU mbv adverbia en NP s Relatie tussen TT s mbv PNO Basic Variety: Sommige aspectuele relaties mbv temporele adverbia Maar niet alles; bijv. perfectiviteit niet goed uit te drukken Conclusie References Benazzo, S. (2006). The expression of temporality in early second language varieties and adult home signs. Paper presented at NIAS Workshop "Restricted Linguistic Systems as Winows on Language Genesis". Dietrich, R., Klein, W., and Noyau, C. (1995). The Acquisition of Temporality in a Second Language, volume 7 of Studies in Bilingualism. John Benjamins. Starren, M. (2001). The Second Time. The Acquisition of Temporality in Dutch and French as a second language. Ph.D. thesis, Netherlands Graduate School of Linguistics.

Vergelijkbare documenten

Tijd en aspect in L2

Tijd en aspect in L2 Marieke Schouwstra UiL OTS 7 juni 2009 Overview L2 Acquisition Temporaliteit in L2 Data: Prebasic Data: BV Conclusie L2 Acquisition Tweede taal-acquisitie: termen Tweede taal-acquisitie = SLA (Second Language