VERSLAG. 16 september Informatiebijeenkomst Haven Zeewolde, Harderhaven, Zuiderzee op Zuid. Aanvang uur

Transcriptie

1 DAT UM 16 september 2014 VERSLAG VAN BESPREKING Informatiebijeenkomst Haven Zeewolde, Harderhaven, Zuiderzee op Zuid. Aanvang uur DE ELNEMERS mevrouw H. Klavers (dijkgraaf), de heren H. Ehlhardt, B. Fetlaar, J. de Jager AFWEZIG OPGEMAAKT DOOR mevrouw H.W.M. Greidanus-Ensink AFSCHRIFT Aanwezigen 1. OPENING De heer De Jager verwelkomt alle aanwezigen en legt de indeling van deze gebiedsavond voor Haven Zeewolde, Harderhaven en Zuiderzee op Zuid uit. Dijkgraaf Klavers vertelt dat het waterschap in 2004 de zorgtaak voor 25 buitendijkse gebieden in Flevoland van de provincie opgedragen heeft gekregen. De afgelopen jaren is dat toegespitst op de 10 gebieden die door de provincie niet ter discussie zijn gesteld. Op 8 november 2012 zijn de bewoners van deze gebieden bijgepraat over de stand van zaken. Sinds die tijd is er veel gebeurd. Er is geïnventariseerd wat er in deze gebieden speelt, wat er moet gebeuren en hoe de eigendomsverhoudingen liggen. Dit is onder andere vastgelegd in de legger. De legger bestaat uit een set van kaarten. Daarop staat welke waterkeringen en kunstwerken (stuwen, sluisdeuren en kademuren) het waterschap in beheer heeft, waar ze liggen en wat de afmetingen zijn. De legger bevat ook een register waarin staat wie waar en waarvoor het onderhoud moet doen. Tot slot bevat de legger zones (zoneringen) voor toekomstige ontwikkelingen en bescherming van het watersysteem. Het college van Dijkgraaf en Heemraden heeft een voorstel gemaakt voor de Algemene Vergadering (AV), waarin staat hoe de buitendijkse gebieden op de door de provincie vastgestelde norm worden gebracht en vervolgens gehouden. Dat plan is binnen het college vastgesteld en bij de AV neergelegd. De AV spreekt daar opnieuw over op 28 oktober De bewoners kunnen, als daar behoefte toe is, inspreken in de AV-vergadering. De heer Fetlaar, beleidsmedewerker Waterschap Zuiderzeeland, vertelt aan de hand van een presentatie over het op orde brengen van de veiligheid. Eerst heeft een inventarisatie plaatsgevonden en in 2011 zijn de 25 buitendijkse gebieden getoetst. Gekeken is of de gebieden voldoen aan de normen die de provincie heeft gesteld. In 2013 is een uitgebreidere inventarisatie uitgevoerd in de 10 prioritaire gebieden en zijn de bewoners erbij betrokken. Haven Zeewolde, Harderhaven en Zuiderzee op Zuid vallen alle drie onder deze prioritaire gebieden. In 2014 zijn alle constructies geïnspecteerd en is een eindoordeel bepaald. De waterkeringen in de buitendijkse gebieden blijken voor het overgrote deel te voldoen aan de veiligheidsnorm die de provincie gesteld heeft. De Harderhaven voldeed zowel in de toetsing van 2011 als van 2014 volledig aan de door de provincie gestelde norm van 1/10 (dat betekent dat de keringen een storm van eens per 10 jaar moet kunnen weerstaan, waarbij er 1 liter water per seconde per meter over de kering spoelt). Zuiderzee op Zuid is een redelijk nieuw gebied. Bij de vergunningverlening is al rekening gehouden met de norm 1/1000 die de provincie voor nieuwe gebieden heeft gesteld. Zuiderzee op Zuid voldoet daaraan. Op een aantal locaties in het beheergebied is gebleken dat de inrichting van de waterkering niet voldoet en daar wordt een verbeteropgave voorgesteld Van de haven van Zeewolde (gehele buitendijkse gebied volgens provinciale aanwijzing) was in 2011 voor een deel geen informatie en een deel had het eindoordeel onvoldoende. In 2014 is dit gespecificeerd. De houten damwandconstructies in de haven voldoen niet aan de restlevensduur die ze horen te hebben. De restlevensduur van houten damwanden is verdeeld in 3 1/6

2 perioden (0-5 jaar, 5-15 jaar en langer dan 15 jaar). De houten damwanden in Zeewolde zitten in de eerste periode, wat betekent dat de meeste aan vervanging toe zijn. Dit geldt voornamelijk voor de Pluuthaven en de Rede. In Muiderzand is huidige sortering van het stortsteen te licht bevonden, waardoor over een lengte van ca. 130 meter zwaardere stortsteensortering moet worden aangebracht. In Parkhaven voldoen de damwanden niet aan de stabiliteitsvereisten. In het vervolgtraject wordt een variantenstudie gedaan naar de verschillende mogelijkheden voor het stabiel maken van de damwandconstructie. De eigenaren worden betrokken in dit proces. Planningtechnisch houdt dit in dat op 28 oktober 2014 besluitvorming in het algemeen bestuur plaatsvindt. Vervolgens worden Parkhaven en Muiderzand als eerste op orde gebracht. Als dat eind 2015 heeft plaatsgevonden, wordt in 2016 de haven van Zeewolde op orde gebracht. De heer Ehlhardt, projectleider buitendijkse gebieden, vertelt over het op orde houden van de veiligheid, de uitgevoerde activiteiten en de rolverdeling. Als alle waterkeringen voldoen aan de norm die de provincie heeft gesteld, komt de onderhoudsverplichting bij de eigenaar te liggen. De eigenaar krijgt een actieve rol en het waterschap vervult een passieve rol. De rol van het waterschap is advisering en vergunningverlening bij nieuwe bouwwerken. Om wildgroei te voorkomen, houdt het waterschap toezicht en zorgt het voor de handhaving. Eens in de zes jaar worden de regionale waterkeringen getoetst, dit wordt voorafgegaan door een inspectieronde, de frequentie van een inspectie schouwronde moet nog worden bepaald. Het uitvoeren van gewoon onderhoud 1 en buitengewoon onderhoud 2 ligt, net als voor de vaststelling van de normering, bij de eigenaar van het perceel. Bij grote wijzigingen van het watersysteem, bijvoorbeeld een normwijziging, is het de taak van het waterschap om te zorgen dat aan die norm wordt voldaan. Het waterschap brengt in de periode van 2015 tot 2017 verbeteringen aan. Daarnaast houdt het waterschap regulier toezicht, geeft adviezen over gewoon en buitengewoon onderhoud en het programmeren van het onderhoud. De volgende toetsronde vindt waarschijnlijk in 2019 plaats. Gekeken wordt wat er op de middellange en langere termijn nog te verwachten is aan buitengewoon en groot onderhoud. Voor de waterkering van de haven van Zeewolde zijn de indicatieve kosten van het op orde brengen voor het waterschap 2,9 miljoen. De indicatieve kosten voor de langere termijn zijn voor de eigenaren van de Haven Zeewolde ,-, voor Harderhaven 3.000,- en voor Zuiderzee op Zuid ,-. Het schema met het overzicht van de geraamde kosten voor buitengewoon onderhoud op langere termijn staat op de website van het waterschap. Vragenronde De heer Kasper vraagt nader uitleg over de kostenverhouding. Hoe staat dat wat nu gepland is in relatie tot de tijd daarna? Spelen de inspectie en schouw in de periode na het op orde brengen en komen dan de op het schema aangegeven indicatieve kosten van ,- voor de particulieren aan de orde? 1 Art. 3.5 Keur: De onderhoudsplichtigen dragen zorg voor een goede toestand van de waterkeringen door het bestrijden van schadelijk wild, het herstellen van geringe beschadigingen en het in stand houden van begroeiingen en materialen, dienstig aan de waterkering. 2 Art. 3.6 Keur: De onderhoudsplichtigen van waterkeringen zijn verplicht tot instandhouding daarvan overeenkomstig het in de legger bepaalde omtrent ligging, vorm, afmeting en constructie. Buitengewoon onderhoud mag niet worden uitgevoerd in de periode van 15 oktober tot 15 maart. 2/6

3 De heer Ehlhardt legt uit dat een deel van de haven Zeewolde eigendom is van de gemeente en van particulieren. Er is een raming gemaakt van de te verwachten kosten, die na het op orde brengen door het waterschap over een periode van 5 tot 15 jaar worden verwacht voor het plegen van buitengewoon onderhoud. De kosten voor buitengewoon onderhoud bedragen voor die periode voor alle particulieren samen ,-. De heer Kasper wil dit concretiseren. Hij woont aan de Rede en dat wordt volgens het overzicht in 2016 hersteld op kosten van het waterschap. Vanaf dat moment gaat de termijn van schouw en inspectie in en dan komt de ,- aan de orde. De heer Ehlhardt antwoordt dat de te verwachten onderhoudskosten voor de middellange termijn gericht zijn op de trajecten die op de tekeningen in het oranje zijn weergegeven. Voor de trajecten in eigendom van particulieren is dat geraamd op ,-, voor trajecten in eigendom van gemeenten rijk of waterschap in onderhoud bij het waterschap ,- en voor de overige trajecten in eigendom en onderhoud bij overheden/gemeente ,-. Voor die tijd brengt het waterschap de keringen die bij het eindoordeel in 2014 een onvoldoende scoorden op orde, dit kost 2,9 miljoen (op de tekening met het eindoordeel 2014 de rood aangegeven trajecten). Wie waar eigenaar is, kan in de pauze op de grote kaart in de gang getoond worden. De heer Van Overmeeren geeft aan dat op de Takeling stortsteen aangevuld moet worden. Hij vraagt of dit ,- moet kosten. De heer Ehlhardt antwoordt dat dit bedrag een indicatie is. In de berekening zijn bouwkosten, ingenieurskosten, afstemmingskosten en risico s meegenomen. De uitvoeringskosten zijn een onderdeel van het totaal. De heer Van Overmeeren vraagt of de bewoners ook de ingenieurskosten moeten betalen. De heer Ehlhardt antwoordt alle bedragen volgens dezelfde systematiek zijn geraamd, zodat de AV een afweging kan maken. Het zijn indicatieve bedragen. Op het moment dat werkzaamheden moeten worden uitgevoerd, bijvoorbeeld naar aanleiding van een negatieve beoordeling in de toetsing, zal de eigenaar zelf actie moeten ondernemen om de werkzaamheden uit te laten voeren in overeenstemming met het waterschap. Pas dan is vast te stellen welke kosten daadwerkelijk moeten worden gemaakt. De heer Van Egdom vraagt of alle beschoeiing die op de tekening zwart is, moet worden vervangen. De heer Ehlhardt geeft aan dat het waterschap de met rood aangegeven trajecten in de verbeteropgave op orde brengt/vervangt en dat de tekening met de oranje trajecten voor de middellange termijn aangeeft waar dan mogelijk werkzaamheden zijn te verwachten. De zwarte lijnen betekent dat daar geen werkzaamheden worden voorzien op de middellange termijn. Mevrouw Van Balen-Walter hoort dat het waterschap de kering op orde brengt. Kunnen de eigenaren erop rekenen dat dit voor hen budgetneutraal gebeurt. Veel eigenaren in de Pluuthaven hebben vanwege de watersportfunctie steigers. Het waterschap vervangt damwanden en moet om die te kunnen vervangen het een en ander verwijderen. Houdt dat in dat het waterschap alle kosten voor het op orde brengen op zich neemt en het voor de eigenaren budgetneutraal geschiedt. De heer Ehlhardt geeft aan dat de kosten voor het opnemen en terugplaatsen van steigers in principe meegenomen zijn. Van de bewoners wordt verwacht dat ze zaken die in de weg staan (tuinhuisje, stoelen, etc. ) zelf weghalen. Afstemming hierover volgt in de volgende fase voor nadere detaillering van de plannen. De heer Schulpen vraagt wanneer in de AV een besluit wordt genomen. Is dat 30 september 2014 of 28 oktober 2014? De heer Ehlhardt antwoordt dat op 30 september 2014 het verslag van de AVvergadering van 24 juni 2014 wordt vastgesteld en dat de AV op 28 oktober 2014 een besluit over de zorgtaak in de buitendijkse gebieden neemt. De heer Schulpen hoort graag meer over de collateral damage; steigers die afgebroken moeten worden. 3/6

4 De heer Ehlhardt vertelt dat nu nog wordt gekeken naar de centrale besluitvorming over de opgave, daarna wordt gekeken naar de detaillering en de implementatie. Dan wordt intensiever met de bewoners gecommuniceerd. Het proces is voor de omgeving van Zeewolde vrij intensief, de verwachting is dat het in 2016 afgerond kan worden. Het is de bedoeling zo snel mogelijk met de bewoners te praten over de definitieve invulling. Het is de wens van het waterschap om samen te kijken hoe dat het best vorm kan krijgen, via een vertegenwoordiging of een klankbordgroep. De heer Schulpen stelt dat de provincie in 2005 de taak heeft opgedragen aan het waterschap. Hij heeft bewondering voor de energie die het waterschap hierin steekt. Kan juridisch aangetoond worden dat de eigenaar verplicht is de primaire waterkering op orde te brengen en te houden? Moet de overheid daar geen zorg voor dragen? De heer Ehlhardt licht toe dat het waterschap zelfstandig een besluit kan nemen over de taakverdeling. In januari 2012 heeft de AV daartoe besloten. Dijkgraaf Klavers vult aan dat het nu niet over de primaire kering gaat, dat is de grote dijk die achter de buitendijkse keringen ligt en waarvoor het waterschap altijd alle onderhoud en versterking regelt. Ze geeft aan dat niet zomaar is bedacht dat eigenaren van buitendijkse/ regionale keringen verantwoordelijk zijn voor het beheer en onderhoud van hun kering, er is een analogie met andere taken. Het algemeen bestuur van het waterschap heeft gekeken naar andere vergelijkbare particuliere situaties in het beheergebied. In het landelijk gebied moeten boeren sloten die binnen hun eigendom liggen zelf onderhouden. Bij kades die grenzen aan water en waar het water soms mee verkocht is, wordt de beschoeiing geacht het eigendom te zijn van de bewoner en moet de bewoner die beschoeiing zelf onderhouden. De heer Blok vraagt wat verbeteren inhoudt. Is dat vervangen of verstevigen door er een damwand voor te zetten? De heer Ehlhardt legt uit dat het bij verbeteren gaat om het op orde brengen, zowel versterken (de huidige inrichting moet worden aangepast om aan de veiligheidsnorm te kunnen voldoen) als het plegen van buitengewoon onderhoud (vervangen of herstellen van de bestaande situatie). In de situatie van Zeewolde is rekening gehouden met het plaatsen van een nieuwe damwand voor de bestaande. De heer Seijffert vraagt of de update van het Deltaplan invloed heeft op dit buitendijkse gebied. Dijkgraaf Klavers vertelt dat het Deltaprogramma vandaag is aangeboden aan het kabinet. Daarin staat een plan om Nederland een stukje veiliger te maken, onder andere door een andere aanpak voor de primair waterkeringen te gaan toepassen. Het Deltaprogramma gaat over de primaire keringen en niet over de buitendijkse keringen. De buitendijkse keringen vallen onder een ander regiem. De heer Lodewijks vraagt welke materialen er voor de damwand gebruikt gaan worden. Als de eigenaren over 15 jaar verantwoordelijk gaan worden voor de damwanden, is het goed als nu duurzame materialen gebruikt worden. De heer Ehlhardt vertelt dat bij het op orde brengen, daar waar vervanging noodzakelijk is, als uitgangspunt is aangehouden dat dezelfde materiaalsoort wordt gebruik. Dus nieuw voor oud. De heer Van Leeuwen reageert dat bekend is dat de 50 jaar levensduur voor het hout dat er nu staat niet gehaald wordt. Het is dus beter om materiaal te gebruiken dat langer houdbaar is. De heer Ehlhardt antwoordt dat de algemene ervaring is dat een houten damwand geen 50 jaar meegaat. Er is gekozen voor gebruik van dezelfde materialen als voorheen. Als alle eigenaren een ander type materiaal wensen met een langere levensduur, kan een bijdrage worden geleverd in de extra investering. Nieuw voor oud. Mevrouw Veenink vraagt of er ook een ander uitgangspunt kan worden gekozen dan nieuw voor oud. 4/6

5 Als ze de sprekers beluistert, is het onderhoud van de buitendijkse keringen straks afhankelijk van de investeringen van particulieren. Als de ene eigenaar het onderhoud op orde heeft maar de buurman niet, heeft iedereen daar last van. De waterkeringstaak heeft dus iets collectiefs in zich. Hoe waarborgt het waterschap dat? Het waterschap verleent vergunningen voor activiteiten op en om de waterkering en ziet middels toezicht en handhaving toe op het onderhoud. Als iemand nalatig is, wordt er gehandhaafd. Het waterschap kan op kosten van de eigenaar de werkzaamheden (laten) uitvoeren. De heer Verschoor hoort alsmaar over houten damwanden, hij heeft een betonnen damwand. Is die ook meegenomen? De heer Fetlaar antwoordt dat ook de betonnen damwand is getoetst. De betonnen damwand is goedgekeurd, de houten damwand is afgekeurd. Het is bekend dat er her en der zanduitspoeling is, maar dat is waterkeringstechnisch geen probleem. De heer Lodewijks vraagt waarom de gemeente wel heeft besloten stalen damwanden met beton te plaatsen. De heer Fetlaar antwoordt dat dit een keus van de gemeente is geweest. Dijkgraaf Klavers vertelt dat er nog geen norm was toen dit gebied werd aangelegd. De bewoners wonen op een stukje grond waarvan duidelijk was dat beheer en onderhoud nodig is. Vervolgens heeft de provincie besloten dat het belangrijk was een veiligheidsnorm op te leggen. Het waterschap heeft de taak gekregen erop toe te zien dat de keringen op de vastgestelde norm worden gebracht en vervolgens op die norm worden gehouden. Al het geld dat hier besteed gaat worden voor het op orde brengen, wordt opgebracht door alle inwoners van Flevoland. Afgewogen is wat reëel is om te vragen van alle inwoners van Flevoland. Omdat de bewoners van de buitendijkse gebieden niet konden weten dat er een norm zou komen, brengt het waterschap de keringen eenmalig op orde en daarna is het aan de bewoners de kering op orde te houden. De gemeente weet dat ze de eigen kering altijd zelf moet blijven onderhouden en heeft de keuze gemaakt voor een stalen damwand. De heer Van Egdom hoort dat de keringen op orde worden gebracht met dezelfde materialen als voorheen. De Pluuthaven heeft een heel ingewikkeld mozaïekachtig patroon. Wellicht zijn er simpelere en duurzamere oplossingen denkbaar. De heer Ehlhardt bevestigt dat het patroon niet simpel is. Toch is het waarschijnlijk makkelijker om het huidige patroon te behouden, dan het aan te passen. Als de omgeving pleit voor vereenvoudiging is dat wellicht mogelijk, dat kan een procedureel effect hebben. Bij de nadere detaillering moet gekeken worden wat mogelijk is. Mevrouw Van Leeuwen merkt op dat de winst die daarbij behaald wordt, gestoken kan worden in het gebruikte materiaal. De heer Kaljé vindt het vreemd dat de dijk die vanaf de sluis tot bij het gemeentehuis van Zeewolde loopt onderbroken wordt. Als het water een probleem zou geven, loopt het langs het gemeentehuis Zeewolde in. Het niveauverschil tussen de hockeyvelden en het gemeentehuis is zeker 6 meter. De heer Fetlaar antwoordt dat de primaire kering niet is onderbroken. De Gelderseweg achter het gemeentehuis is de waterkering. Deze kering heeft de norm van 1/4000. De dijkring van heel de Flevopolder is een gesloten systeem. De heer Hoksbergen stelt dat de buitendijkse keringen nu 20 à 25 jaar oud zijn. Als hij straks als particulier verantwoordelijk is, gaan de toetsingen al in 2019 beginnen. Waarom zo snel? De heer Fetlaar antwoordt dat de provincie over de normering en de toetssystematiek gaat. In de verordening staat de verplichting om eenmaal in de 6 jaar te toetsen. Eenmaal in de 6 jaar rapporteert het waterschap aan de provincie hoe de regionale keringen ervoor staan. PAUZE 5/6

6 De heer Kasper wil graag in het verslag opgenomen hebben wat in de pauze besproken is. De vraag was: Kan het dat bewoners in collectief verband, bijvoorbeeld via een fonds, bijdragen in de kosten voor de toekomst? Geantwoord is dat het zeker de moeite waard is om daarover na te denken. Het is een optie om nader te onderzoeken. Dijkgraaf Klavers vraagt of voorgesteld wordt om gezamenlijk bij te plussen, zodat in plaats van houten damwanden betonnen of stalen damwanden geplaatst kunnen worden. De heer Kasper antwoordt dat het niet om de vervanging, maar om het uitvoeren van onderhoud gaat. Dijkgraaf Klavers reageert dat die optie nader onderzocht kan worden. In een ander groepje werd in de pauze geopperd als gezamenlijke bewoners bij te dragen aan een andere/betere vervanging met duurder materiaal. Dijkgraaf Klavers reageert dat ook die optie nader onderzocht kan worden. In de pauze werd gevraagd of het mogelijk is om, als de vervanging in de uitwerking goedkoper blijkt, duurdere materialen te gebruiken. Dijkgraaf Klavers reageert dat overheidsgeld dat over is, terug hoort te gaan naar alle Flevolanders. Mevrouw Van Leeuwen merkt op dat mandeligheidsgebieden zwaar in de negatieve belangstelling staan. Er zijn genoeg verenigingen van huiseigenaren waarvan de leden rollend over straat gaan. Zo n fonds moet je niet willen, tenzij juridisch vastgelegd kan worden dat iedereen verplicht is een bijdrage te betalen. De heer Schulpen gaat in op de opmerking over het kostenneutraal uitvoeren van werkzaamheden. Wie betaalt het als bij de versterking van de damwand 10 meter steiger afgebroken moet worden? Hij begrijpt dat over de werkzaamheden nog overlegd moet worden met aannemers en uitvoerders. Hoe is tot het bedrag van 2,9 miljoen gekomen? De heer Ehlhardt legt uit dat dit bedrag is geraamd met behulp van een systematiek die gebruikelijk is voor deze fase van de planvorming. Het zijn ervaringscijfers waarin zaken als ingenieurskosten, risico s (kabels, steigers, tuinhuisjes) worden meegenomen. Het is geen hard getal, er zit een bandbreedte in. Het waterschap doet niet meer dan voor de vervanging van de damwand nodig is. De heer Fetlaar vult aan dat het waterschap alleen de damwand vervangt en niet de steigers. In de begroting is met verwijdering en terugplaatsing rekening gehouden en niet met vernieuwing. Bij de variantenstudie wordt dat aspect meegenomen en tijdens de realisatiefase wordt het met de bewoners besproken. De heer Blok leest bij de realisatie: 0,55 meter boven NAP. Het kan niet zo zijn dat de kadehoogte 0,55 meter boven NAP is en het waterpeil -0,20 à -0,30 meter. Dat zou namelijk betekenen dat de bovenkant van de kade 0,75 meter boven het water ligt. Hij weet zeker dat dit veel meer is. De heer Fetlaar licht toe dat er is gekozen voor een representatieve hoogte per kadevakdeel. Er wordt uitgegaan van het slechtste deel, dat is maatgevend voor het geheel. De heer De Jager bedankt iedereen voor zijn/haar aanwezigheid en inbreng. 6/6