Meer bereiken door ruimtelijk inrichten 9 maart 2016

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Meer bereiken door ruimtelijk inrichten 9 maart 2016"

Timo Kok
7 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Meer bereiken door ruimtelijk inrichten 9 maart 2016 Barry Zondag

2 Inhoud 2

3 Inhoud 3

4 Ruimtelijk inrichten i van inrichten onderdeel programma meer bereiken ruimtelijke inrichten als oplossingsrichting Ter vervanging of aanvullend aan infrastructuur Kan ruimtelijk inrichten bijdragen om de doelstellingen van het beleid te realiseren? Beperken milieuvervuiling Verbeteren bereikbaarheid Versterken agglomeratiekracht steden 4

5 Ruimte- transport p. 2

6 Samenhang ruimte en transport M. Wegener 6

7 Theorie ruimte en transport voorbeelden Ruimtelijke interactie modellen (Lowry,1964) Bereikbaarheid als locatie factor (Hansen, 1956) Bid-rent, Transport kosten en grondmarkt (Alonso, 1964) Time geography, tijd en geld budget (Hagerstrand, 1970) Monocentrische model naar simultaan model (Carlino en Mills 1987) 7

8 Wat is een betere bereikbaarheid, vele maten netwerk/functioneren infrastructuur gerichte benadering zoals congestie, reistijden, NOMO, HWN-I Geografische indicator, op ruimte/activiteiten gerichte benadering (incl. functioneren netwerk) Geografisch-economische indicator, op nut gerichte indicator bevat som van nut van ontplooien activiteiten en moeite/mogelijkheden om deze te bereiken Centraal staat de effectieve bereikbaarheid ofwel het gemak en de mogelijkheden om activiteiten buitenshuis uit te voeren 8

9 Hoe kan de bereikbaarheid voor Jip en Janneke verbeteren 9

10 1 Jip en Janneke gaan dichter bij de activiteiten wonen, herkomsteffect 10

11 2 extra activiteiten in de buurt, bestemmingseffect 11

12 3 een snellere verbinding, reistijdeffect 12

13 Valterwat terekenen: Alternatieve verstedelijkingsopties als voorbeeld p. 2

14 rekenraamwerk Ruimtelijke varianten Referentie (2040) Verstedelijking: - Compacte stad - Suburbaan - Functie concentratie - Stedelijke woonmilieus Transport gerichte RO - OV - Snelweg - Combi OV stedelijk Analytisch raamwerk TIGRIS XL model, integraal model voor wonen, werken en mobiliteit (LMS) Postprocessing modules om indicatoren te berekenen Resultaten Ruimtelijk - Huishoudens - Bevolking - Banen - Beroepsbevolking Mobiliteit - Vervoerwijze - Afstanden - vervoersprestatie Bereikbaarheid - Congestie - Geografisch - Economische baten Agglomeraties - Mate van stedelijke concentratie 14

15 TIGRIS XL model Arbeidsplaatsen Beroepsbevolking Arbeidsmarkt Arbeidsplaatsen Transport Markt Huishouden/ personen Demografie Vastgoed markt Woning markt Kantoren/ Bedrijventerrein Grond markt woningen 15

16 Ruimtelijk niveau LMS zones (+1400) 16

17 De varianten alleen de i van ruimtelijke inrichting, alle andere beleidsterreinen worden niet aanvullend ingezet. Synergie baten blijven buiten beeld. Het effect van ruimtelijk inrichten wordt verkend via alternatieve verstedelijkingsopties: Varianten voor NL, omvang verschuivingen in woningbouw t.o.v. referentie zijn rond de 20% (200 duizend woningen) van toename in periode de regionale totalen (stadsgewest of provincie) blijven gelijk -> vraag voor provincie of stadsgewest uit trend De ruimtelijke ontwikkeling van de arbeidsplaatsen wordt endogeen berekend en reageert o.a. op de bevolkingsontwikkeling en transport 17

18 Voorbeeld variant groenstedelijk, dorps en landelijk Verschil woningen variant 7 tov trend < tm tm tm -1-1 tm 1 1 tm tm tm 5000 > 5000 Uitgangspunten: Op stadsgewest niveau geen veranderingen Minder bouw in centrum en rand stedelijke woonmilieus, meer op groen, dorps en landelijke locaties 18

19 Congestie Invloed op vervoersprestatie per vervoerwijze beperkt (<=1%) Substantiëlere invloed op de congestie, waarbij de invloed sterk varieert tussen regio s (regionale bandbreedte tot max. -60% en +60%) 19

20 bereikbaarheidseffecten auto Afstandsvervalfunctie gebruikt van PBL 20

21 Bereikbaarheidsbaten (snelheid en nabijheid) Acht varianten in 2040 vs. Trend, miljoen per jaar (prijspeil 2010) Woonwerk Zakelijk overig totaal Compact stad Suburbaan Concentratie arb OV variant Snelweg Sted milieu Groen milieu Combi sted en OV

22 Bereikbaarheidsbaten (2) de Netto-Contante-Waarde van de baten ligt tussen de -5 miljard en plus 7 miljard Het gaat hier vooral om nabijheidsbaten, aandeel reistijdbaten onder de 20% Ruimtelijk vooral baten in Randstad maar ook intermediaire zone, periferie zeer beperkt Voor beoordeling ruimtelijke inrichtingsvarianten zijn nabijheidsbaten cruciaal 22

23 Conclusies en aanbevelingen p. 2

24 Effecten van ruimtelijk inrichten Milieuvervuiling Nationaal een beperkte invloed, bestaande situatie dominant Lokaal sterkere invloed mogelijk Bereikbaarheid Substantiële invloed op congestie, regio afhankelijk kunnen knelpunten worden beperkt of vergroot door ruimtelijke inrichting Inrichten heeft een grote invloed op de bereikbaarheid bestaande uit een betere of slechtere nabijheid van activiteiten. Agglomeratiekracht Verbeteren effectieve bereikbaarheid lijkt op verbeteren effectieve dichtheid (agglomeratie term) RI beleid kan profiteren van bestaande agglomeratieverschillen Baten door een hogere productiviteit zijn additionele effecten 24

25 Aanbevelingen Test de robuustheid van knelpunten voor alternatieve ruimtelijke ontwikkelingen Voer volledige MKBA uit bestaande uit bredere set aan effecten o.a. verschil in bouwkosten en onderhoudskosten, effecten open ruimte en draagvlak voorzieningen, etc. Meer bereiken door: 1. Oplossingen verkennen bestaande uit inrichtingsopties en/of infrastructuuropties. 2. Gebruik de effectieve bereikbaarheid als maat om effecten te vergelijken 3. Sta omwisselbesluit toe waarbij infrastructuur en ruimtelijke investeringen uitgewisseld kunnen worden om doelen optimaal te bereiken 25

Vergelijkbare documenten

Overzicht presentatie. bereikbaarheid: Aanleiding: Duurzaamheidsverkenningen-2. Indicatorenset voor duurzaam ruimtegebruik

Overzicht presentatie. bereikbaarheid: Aanleiding: Duurzaamheidsverkenningen-2. Indicatorenset voor duurzaam ruimtegebruik Overzicht presentatie 1. Duurzaamheidsverkenning Nederland Later Rekenen aan duurzame 2. Rekenenmethodiek duurzame bereikbaarheid bereikbaarheid: 3. Case Toepassen van TIGRIS XL in Nederland Later 4. Resultaten