Give a man a fish, he eats for a. for a lifetime. DOOR VERPLEEGKUNDIGEN: Ofwel het activeren van chronisch zieken die bij de pakken neerzitten

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Give a man a fish, he eats for a. for a lifetime. DOOR VERPLEEGKUNDIGEN: Ofwel het activeren van chronisch zieken die bij de pakken neerzitten"

Transcriptie

1 ZELFMANAGEMENT day; teach a man ONDERSTEUNING to fish, he eats DOOR VERPLEEGKUNDIGEN: Ofwel het activeren van chronisch zieken die bij de pakken neerzitten Universiteit Maastricht Medische Sociale Geneeskunde Sociologie Jacques van van Eijk Eijk

2 DRIE ZELFMANAGEMENT TAKEN: Give a man a fish, he eats for a 1. Taak i.v.m. de chronische ziekte 2. Taak i.v.m.de cognitief-emotionele aspecten 3. Taak i.v.m.uitoefenen rollen in dagelijks leven Universiteit Maastricht Medische Sociale Geneeskunde Sociologie Jacques van van Eijk Eijk

3 1.Denkkader: model van Verbrugge en Jette 2.Wat houdt ZM ondersteuning in? 3.Hoe gaan we dat proberen in te passen in reguliere zorg? Universiteit Maastricht Medische Sociale Geneeskunde Sociologie Jacques van van Eijk Eijk

4 1.Denkkader: model van Verbrugge en Jette 2.Wat houdt ZM ondersteuning in? 3.Hoe gaan we dat proberen in te passen in reguliere zorg? Universiteit Maastricht Medische Sociale Geneeskunde Sociologie Jacques van van Eijk Eijk

5 Disablement proces Give a man a fish, he eats for a Chronische ziekte Afwijkingen Functionele beperkingen Sociale Participatie Kwaliteit van leven/ Cognitief-emotionele reacties Sociale context Leefstijl Zelfmanagement Universiteit Maastricht Medische Sociale Geneeskunde Sociologie Jacques van van Eijk Eijk

6 Chronische ziekte zelf, Instelling, therapie trouw Give a man a fish, he eats for a beperkingen sociale participatie context zelfmanagement Universiteit Maastricht Medische Sociologie Jacques van Eijk

7 1.Denkkader: model van Verbrugge en Jette 2.Wat houdt ZM ondersteuning in? 3.Hoe gaan we dat proberen in te passen in reguliere zorg? Universiteit Maastricht Medische Sociale Geneeskunde Sociologie Jacques van van Eijk Eijk

8 Zelfmanagement ondersteuning: Give a man a fish, he eats for a 1. Diagnostiek van dagelijks functioneren (model Verbrugge, inclusief gebruik psychofarmaca) 2. Minimale interventie: Problem Solving en Reattributie 3. Verwijzing zo nodig Universiteit Maastricht Medische Sociale Geneeskunde Sociologie Jacques van van Eijk Eijk

9 Zelfmanagement ondersteuning: Give a man a fish, he eats for a 1. Diagnostiek van dagelijks functioneren (model Verbrugge, inclusief gebruik psychofarmaca) 2. Minimale interventie: Problem Solving en Reattributie 3. Verwijzing zo nodig Universiteit Maastricht Medische Sociale Geneeskunde Sociologie Jacques van van Eijk Eijk

10 DIAGNOSTIEK (1): Bijwerkingen (onderscheid antidepressiva en benzo s) Benzo s werken juist inactiverend ZM en gebruik psychofarmaca op gespannen voet: signaleer gebruik! Eerste ZM opgave: bouw chronisch gebruik benzo s af; altijd via voorschrijver Universiteit Maastricht Medische Sociale Geneeskunde Sociologie Jacques van Eijk

11 DIAGNOSTIEK (2): Hoe gaat het dagelijks functioneren? Welke beperkingen en hoeveel last? Hoe erg vind patiënte dat? Lost patiënte het zelf op? Universiteit Maastricht Medische Sociale Geneeskunde Sociologie Jacques van Eijk

12 Zelfmanagement ondersteuning: Give a man a fish, he eats for a 1. Diagnostiek van dagelijks functioneren (model Verbrugge, inclusief gebruik psychofarmaca) 2. Minimale interventie: Problem Solving en Reattributie 3. Verwijzing zo nodig Universiteit Maastricht Medische Sociale Geneeskunde Sociologie Jacques van van Eijk Eijk

13 MINIMALE INTERVENTIE (1) Give a man a fish, he eats for a Problem solving: 1. Identificatie probleem 2. Doel dat we nastreven 3. Brainstormen over oplossing 4. Voor- en nadelen oplossingen 5. Kiezen 1 oplossing 6. Implementatie 7. Evaluatie Universiteit Maastricht Medische Sociale Geneeskunde Sociologie Jacques van van Eijk

14 A Problem well-stated is a problem half solved (Kettering) Universiteit Universiteit Maastricht Maastricht Medische Sociale Geneeskunde Sociologie Jacques Jacques 14 van van Eijk Eijk

15 MINIMALE INTERVENTIE (2) REATTRIBUTIE: beoogt onbevredigend functioneren niet alleen aan de beperkingen door de ziekte maar ook aan cognities/gedrag van patiënten toe te schrijven (reattribueren=hertoeschrijven) Universiteit Maastricht Medische Sociale Geneeskunde Sociologie Jacques van van Eijk Eijk

16 Drie reattributie stappen: Give a man a fish, he eats for a 1.Exploratie: inzicht in de situatie, wat zou patiënte anders willen, wat zijn de problemen (model Verbrugge) 2.Verbreding van de agenda: ook gegevens over gedrag en cognities 3.Leggen van een link tussen gedrag en cognities en maken van een actieplan Universiteit Maastricht Medische Sociale Geneeskunde Sociologie Jacques van Eijk

17 Nothing is either good or bad, but thinking makes it so (Hamlet) Universiteit Universiteit Maastricht Maastricht Medische Sociale Geneeskunde Sociologie Jacques Jacques van van Eijk Eijk

18 1.Denkkader: model van Verbrugge en Jette 2.Wat houdt ZM ondersteuning in? 3.Hoe gaan we dat proberen in te passen in reguliere zorg? Universiteit Maastricht Medische Sociale Geneeskunde Sociologie Jacques van van Eijk Eijk

19 IMPLEMENTATIE (1) generiek in 2 opzichten: chronische ziekten i.h.a. mental health i.h.a. Universiteit Universiteit Maastricht Maastricht Medische Sociale Geneeskunde Sociologie Jacques Jacques van van Eijk Eijk

20 Give IMPLEMENTATIE a man a fish, he eats (2) for a Inpassing in reguliere zorg *in takenpakket POH *scholing *accent meer op detectie *verwijzing POH GGZ Universiteit Universiteit Maastricht Maastricht Medische Sociale Geneeskunde Sociologie Jacques Jacques van van Eijk Eijk

21 Universiteit Maastricht Medische Sociologie Jacques van Eijk

22 Universiteit Maastricht Medische Sociale Geneeskunde Sociologie Jacques van Eijk

Als het niet over gaat

Als het niet over gaat Als het niet over gaat Begeleiding van chronisch psychiatrisch patiënten in de huisartsenpraktijk Marian Oud en Ingrid Houtman kaderartsen ggz Na deze workshop heb je: Leerdoelen kennis van de componenten

Nadere informatie

Zelfmanagement voor iedereen haalbaar?

Zelfmanagement voor iedereen haalbaar? Zelfmanagement voor iedereen haalbaar? dr. Monique Heijmans NIVEL Nederlands Instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg 29 juni academische werkplaats Context Groeiende zorgvraag door toename chronische

Nadere informatie

2008 Universiteit Maastricht Page 1 of 107

2008 Universiteit Maastricht Page 1 of 107 2008 Universiteit Maastricht Page 1 of 107 Inhoudsopgave Gezondheid en ziekte... 4 Het gezonde lichaam... 7 Wetenschappelijk onderzoek... 9 Psychology and health... 11 Experimenteren en interpreteren...

Nadere informatie

Hoe sluit het COMIC model aan bij vragen over waarde en implementatie van integrale zorg? Anna Huizing ZIO en Maastricht University

Hoe sluit het COMIC model aan bij vragen over waarde en implementatie van integrale zorg? Anna Huizing ZIO en Maastricht University Hoe sluit het COMIC model aan bij vragen over waarde en implementatie van integrale zorg? Anna Huizing ZIO en Maastricht University Opbouw Context - Setting Regio Maastricht-Heuvelland Zorggroep ZIO Blauwe

Nadere informatie

Complementaire zorg. Waardevolle zorg

Complementaire zorg. Waardevolle zorg Complementaire zorg Waardevolle zorg n Kennismaking n Vertaling van theorie/ naar praktijk n Hoe interventies toe te passen in de praktijk n Voorbeelden uit de praktijk n Verschillende interventies: ademhalingsoefening,

Nadere informatie

Betere zorg voor patiënten met beperkte gezondheidsvaardigheden

Betere zorg voor patiënten met beperkte gezondheidsvaardigheden Betere zorg voor patiënten met beperkte gezondheidsvaardigheden Prof. dr. Jany Rademakers NIVEL Nederlands Instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg CAPHRI Care and Public Health Research Institute

Nadere informatie

Gezondheidsvaardigheden in Nederland

Gezondheidsvaardigheden in Nederland Gezondheidsvaardigheden in Nederland ontwikkelingen in onderzoek, beleid en praktijk Jany Rademakers NIVEL, Utrecht Gezondheidsvaardigheden op de agenda in Nederland (1) 2010 Alliantie Gezondheidsvaardigheden

Nadere informatie

De behandeling van chronische angst en depressie (resultaten van de ZemCAD studie)

De behandeling van chronische angst en depressie (resultaten van de ZemCAD studie) Improving Mental Health by Sharing Knowledge De behandeling van chronische angst en depressie (resultaten van de ZemCAD studie) Jan Spijker, Annemein Kemps, Henny Sinnema VGCT najaarscongres 2013 INHOUD

Nadere informatie

Herstelondersteunende zorg in een veranderend zorglandschap. Michiel Bähler Adviseur/ psycholoog GGZ NHN

Herstelondersteunende zorg in een veranderend zorglandschap. Michiel Bähler Adviseur/ psycholoog GGZ NHN Herstelondersteunende zorg in een veranderend zorglandschap Michiel Bähler Adviseur/ psycholoog GGZ NHN Geen belangen Disclosure Persbericht 15 oktober 2014 Veranderend zorglandschap vraagt om vernieuwde

Nadere informatie

ANGSTEN OVERWINNEN Een mentale, gedragsmatige en lichamelijke aanpak Vlaams Angstcentrum Bart De Saeger

ANGSTEN OVERWINNEN Een mentale, gedragsmatige en lichamelijke aanpak Vlaams Angstcentrum Bart De Saeger ANGSTEN OVERWINNEN Een mentale, gedragsmatige en lichamelijke aanpak Vlaams Angstcentrum Bart De Saeger In elk mens schuilt een potentiële moordenaar! Wat als zij straks het schelmes neemt? ANGSTEN OVERWINNEN

Nadere informatie

De begeleiding bij chronische angst en depressie (resultaten van de ZemCAD studie)

De begeleiding bij chronische angst en depressie (resultaten van de ZemCAD studie) Improving Mental Health by Sharing Knowledge De begeleiding bij chronische angst en depressie (resultaten van de ZemCAD studie) Jan Spijker, Maringa de Weerd, Henny Sinnema, Bauke Koekkoek, Ton van Balkom,

Nadere informatie

REGIONALE ZORGGROEPEN

REGIONALE ZORGGROEPEN Valorisatie 168 Valorisatie Het proces waarin wetenschappelijke kennis beschikbaar wordt gemaakt voor de praktijk wordt in het Engels aangeduid met de term valorisation of knowledge. Dit proefschrift gaat

Nadere informatie

Patiënt in regie van Portaal tot PGO

Patiënt in regie van Portaal tot PGO Patiënt in regie van Portaal tot PGO Karin Leferink & Jerry Fortuin Zorg en ICT beurs 18 en 19 april 2018 Patiënt in regie van Portaal tot PGO Karin Leferink, Sensire (K.Leferink@sensire.nl) Jerry Fortuin

Nadere informatie

Op weg naar de module ouderenzorg

Op weg naar de module ouderenzorg Op weg naar de module ouderenzorg Geïntegreerde zorg voor ouderen met multiproblematiek Stichting Gezondheidscentra Eindhoven Robert Vening Katinka Mijnheer 12 oktober Inhoud presentatie 1. Introductie

Nadere informatie

BA Gezondheidswetenschappen Faculteit der Gezondheidswetenschappen

BA Gezondheidswetenschappen Faculteit der Gezondheidswetenschappen BA Gezondheidswetenschappen Faculteit der Gezondheidswetenschappen 2008 Universiteit Maastricht BA Gezondheidswetenschappen Page 1 of 160 Table of content Gezondheid en ziekte... 5 Het gezonde lichaam...

Nadere informatie

Zelfmanagement of toch positieve gezondheid? Een dissident geluid

Zelfmanagement of toch positieve gezondheid? Een dissident geluid Zelfmanagement of toch positieve gezondheid? Een dissident geluid Dr. AnneLoes van Staa Kenniscentrum Zorginnovatie ZonMw Invitational Conference Positieve Gezondheid, Positieve psychologie en zelfmanagement

Nadere informatie

Integrale zorg voor chronisch zieken; het spel en de knikkers

Integrale zorg voor chronisch zieken; het spel en de knikkers Integrale zorg voor chronisch zieken; het spel en de knikkers uitnodiging 12 april 2011 ZonMw programmadag 2011 Diseasemanagement chronische ziekten gecombineerd met inspiratiemiddag Vilans Programmadag

Nadere informatie

Workshop Zelfmanagement

Workshop Zelfmanagement Workshop Zelfmanagement Maaike van der Linden, ervaringsdeskundige Josine van Hamersveld, ADF Stichting, Werkgroep Zelfmanagement Depressie Hanke Timmermans, Kwaliteitsinstituut CBO, Zelfmanagementprogramma

Nadere informatie

KWALITEITSONTWIKKELING GGZ

KWALITEITSONTWIKKELING GGZ KWALITEITSONTWIKKELING GGZ Kwalitatief goede zorg tegen aanvaardbare kosten Door Sebastiaan Baan Korte uitleg animatie: https://youtu.be/dl6n5hix2d Y 2 NETWERK KWALITEITSONTWIKKELING GGZ Landelijk Platform

Nadere informatie

Positieve gezondheid. 28 juni 2016

Positieve gezondheid. 28 juni 2016 Positieve gezondheid 28 juni 2016 Inspiratie voor de brainstorm Positieve gezondheid uitgewerkt in het Spinnenweb Resultaten van de enquête In het voorjaar van 2016 is een enquête gehouden over de stand

Nadere informatie

Richtlijn Herstel na kanker: aanzet tot nazorginnovatie

Richtlijn Herstel na kanker: aanzet tot nazorginnovatie Richtlijn Herstel na kanker: aanzet tot nazorginnovatie drs. Brigitte Gijsen, b.gijsen@iknl.nl adviseur productontwikkeling - programmaleider Herstel na kanker, IKNL Inhoud Oncologie: cijfers en ontwikkelingen

Nadere informatie

Zelfmanagement RGF Midden Oost Brabant 19 mei 2011. Hanke Timmermans Consultant CBO, h.timmermans@cbo.nl

Zelfmanagement RGF Midden Oost Brabant 19 mei 2011. Hanke Timmermans Consultant CBO, h.timmermans@cbo.nl Zelfmanagement RGF Midden Oost Brabant 19 mei 2011 Hanke Timmermans Consultant CBO, h.timmermans@cbo.nl Agenda Landelijk Actieprogramma Zelfmanagement Zelfmanagement = Ondersteuning van zelfmanagement

Nadere informatie

Verstandelijke Beperking en Psychiatrie; praktijk richtlijnen

Verstandelijke Beperking en Psychiatrie; praktijk richtlijnen Verstandelijke Beperking en Psychiatrie; praktijk richtlijnen Congres Focus op Onderzoek, 22 juni 2015 Gerda de Kuijper, AVG/senior senior onderzoeker CVBP/UMCG Dederieke Festen AVG/senior onderzoeker

Nadere informatie

Inspiratiesessie. Limburg Positief Gezond en geldstress. januari 2019

Inspiratiesessie. Limburg Positief Gezond en geldstress. januari 2019 Inspiratiesessie Limburg Positief Gezond en geldstress januari 2019 Programma 19.00 uur Opening en welkom Esther Stoffers Actiecentrum Limburg Positief gezond 19.05 uur Ontwikkelingen Positieve Gezondheid

Nadere informatie

Doorsudderen of klaarstomen?

Doorsudderen of klaarstomen? Workshop Doorsudderen of klaarstomen? Zelfmanagementondersteuning in de opleiding tot zorgverlener (ontwerpsessie) 2-5-2012 Doorsudderen of klaarstomen? 1 Doel workshop Ingrediënten verzamelen om de opleiding

Nadere informatie

Handreiking signalering en begeleiding GGZ-problematiek bij diabetes

Handreiking signalering en begeleiding GGZ-problematiek bij diabetes Handreiking signalering en begeleiding GGZ-problematiek bij diabetes September 2017 Handreiking signalering en begeleiding GGZ-problematiek tgv diabetes 1 Vooraf Patiënten met diabetes kampen met veel

Nadere informatie

Praktijkscan [e-health] Hans C Ossebaard 5 oktober 2018

Praktijkscan [e-health] Hans C Ossebaard 5 oktober 2018 Praktijkscan [e-health] Hans C Ossebaard 5 oktober 2018 Uitvoeringspraktijk Service organisatie health professionals - verzekeringen - financiering - HRM - consultancy - netwerk - kennis 2 Beleid Zorginstituut

Nadere informatie

Is therapietrouw bij orale oncolytica te verbeteren?

Is therapietrouw bij orale oncolytica te verbeteren? Is therapietrouw bij orale oncolytica te verbeteren? Carola Weerman Verpleegkundig specialist oncologie/hematologie 1 2 Opzet presentatie Probleem Vraagstelling m.b.t. het probleem Onderzoek + uitkomsten

Nadere informatie

POH-GGZ. Cora de Wolff. Huisarts Lid HKA Bestuurlijke Werkgroep GGZ en stuurgroep POH-GGZ

POH-GGZ. Cora de Wolff. Huisarts Lid HKA Bestuurlijke Werkgroep GGZ en stuurgroep POH-GGZ POH-GGZ Cora de Wolff Huisarts Lid HKA Bestuurlijke Werkgroep GGZ en stuurgroep POH-GGZ Inhoud presentatie De situatie in Amsterdam sinds 2008. Basis GGZ : wijziging regeling POH-GGZ Gevolgen Hoe verder?

Nadere informatie

Zelfmanagement, gedeelde zorg of ontzorgen. Congres Chronische zorg Jacques Loomans (ZB NH) Jeanny Engels (Vilans) 29 juni 2012

Zelfmanagement, gedeelde zorg of ontzorgen. Congres Chronische zorg Jacques Loomans (ZB NH) Jeanny Engels (Vilans) 29 juni 2012 Zelfmanagement, gedeelde zorg of ontzorgen. Congres Chronische zorg Jacques Loomans (ZB NH) Jeanny Engels (Vilans) 29 juni 2012 Programma Inleiding Inleefoefening zelfmanagement met nabespreking Rol patiëntenverenigingen

Nadere informatie

Financieringsscenario s. Diek Scholten (Raedelijn) en Toine van de Wert (NISB)

Financieringsscenario s. Diek Scholten (Raedelijn) en Toine van de Wert (NISB) Financieringsscenario s Diek Scholten (Raedelijn) en Toine van de Wert (NISB) 1 Inhoud workshop Aanpak en uitgangspunten Gemeenten en zorgverzekeraars Financiering GLI: 1. Zorgverzekeraars 2. Zorggroepen

Nadere informatie

Generalistische basis ggz

Generalistische basis ggz Generalistische basis ggz Informatie voor verwijzers Generalistische basis ggz Met ingang van januari 2014 heeft Mondriaan, naast haar specialistische zorgaanbod, ook een aanbod in de generalistische basis

Nadere informatie

Angststoornissen. Verzekeringsgeneeskundig protocol

Angststoornissen. Verzekeringsgeneeskundig protocol Angststoornissen Verzekeringsgeneeskundig protocol Epidemiologie I De jaarprevalentie voor psychische stoornissen onder de beroepsbevolking in Nederland wordt geschat op: 1. 5-10% 2. 10-15% 15% 3. 15-20%

Nadere informatie

3 e schil. Kerncoalitie. 2 e schil. 1 e schil. Stuurgroep

3 e schil. Kerncoalitie. 2 e schil. 1 e schil. Stuurgroep VWS proeftuin Kerncoalitie 3 e schil 2 e schil 1 e schil Stuurgroep Partners 3 e schil 2 e schil 1 e schil Stuurgroep Netwerk Voor elkaar in Parkstad Coöperatie WeHelpen Samenwerking met kennisorganisaties:

Nadere informatie

M. Helleman Rn MScN T. van Achterberg Rn PhD P.J.J. Goossens Rn PhD APRN A. Kaasenbrood, MD, PhD

M. Helleman Rn MScN T. van Achterberg Rn PhD P.J.J. Goossens Rn PhD APRN A. Kaasenbrood, MD, PhD De interventie Bed op Recept voor patiënten met een borderline persoonlijkheidsstoornis laat patiënten groeien in autonomie, zelfmanagement en vaardigheden M. Helleman Rn MScN T. van Achterberg Rn PhD

Nadere informatie

Grafisch werk door Roel Schenk (Nictiz) dr. Britt van Lettow (Nictiz)

Grafisch werk door Roel Schenk (Nictiz) dr. Britt van Lettow (Nictiz) Grafisch werk door Roel Schenk (Nictiz) dr. Britt van Lettow (Nictiz) lettow@nictiz.nl VRAAG Wat verstaat u onder ehealth? Het rapport Oktober 2015 Doelstellingenrapport Juni 2015 OVERZICHT VRAAG Wie heeft

Nadere informatie

Van GGZ naar GG. Almere, 11 februari Sabina van der Veen

Van GGZ naar GG. Almere, 11 februari Sabina van der Veen Van GGZ naar GG Almere, 11 februari 2015 Sabina van der Veen Introductie BigMove Institute Er zijn vele zorgaanbieders, weinig systeemveranderaars... Wie zijn we? BigMove Institute 12 jaar ervaring Van

Nadere informatie

Van wens naar werkelijkheid

Van wens naar werkelijkheid Van wens naar werkelijkheid Inventarisatie lopende (zorgpad) projecten in Nederland Bart Noort Promovendus Rijksuniversiteit Groningen Faculteit Economie en Bedrijfskunde Een inventarisatie: Wat gebeurt

Nadere informatie

We hebben elkaar nodig

We hebben elkaar nodig We hebben elkaar nodig Workshop 1 Wat hebben we u beloofd? Vanuit de overheid wordt steeds meer gestuurd op samenwerking tussen zorgverleners in de eerste en tweede lijn. Een goed draaiend netwerk is daarbij

Nadere informatie

Zorgvrager doet mee? Onderzoek!

Zorgvrager doet mee? Onderzoek! Zorgvrager doet mee? Onderzoek! Verbeteren van de patiëntveiligheid door digitale patiënten participatie? Hersenletsel na een CVA, netwerk in beroering 20 maart 2013 Rolien de Jong MSc Programma 1. Context

Nadere informatie

Eigen regie in de palliatieve fase

Eigen regie in de palliatieve fase Verwante begrippen Eigen regie in de palliatieve fase zelfmanagement Hanke Timmermans Opdracht film ZM Er volgt zo meteen een korte film van ca. 6 minuten, waarin zes mensen met een chronische ziekte aan

Nadere informatie

ecoaches Winst voor patiënten en hun zorgverleners

ecoaches Winst voor patiënten en hun zorgverleners ecoaches Winst voor patiënten en hun zorgverleners Voorsorteren.. want ook in de zorg wordt het steeds drukker Visie op zorg met ehealth Sananet helpt mensen hun leven lang vitaal te leven. Zelf werken

Nadere informatie

Bijeenkomst Zorggroepen Inkoopkader Lucie Martijn & Bart Verhulst 8 juni 2015

Bijeenkomst Zorggroepen Inkoopkader Lucie Martijn & Bart Verhulst 8 juni 2015 Bijeenkomst Zorggroepen Inkoopkader 2016 Lucie Martijn & Bart Verhulst 8 juni 2015 Agenda 1. Visie, Ontwikkelingen & Actualiteit 2. Denktank & Klankbord 3. Kerntaken & Brede rol 4. Inkoop Ketenzorg 2016

Nadere informatie

Zorgcontinuüm en rollen m.b.t. voorschrijven van stomahulpmiddelen

Zorgcontinuüm en rollen m.b.t. voorschrijven van stomahulpmiddelen Het voorschrijven van stoma, kan alleen in context gehele (stoma)zorg worden gezien. Het is geen eenmalig maar meer een cyclisch gebeuren. Door evaluatie hulpmiddel maar vooral door de veranderde omstandigheden

Nadere informatie

Herstel gericht werken Een gezamenlijk item bij de SGGZ (Dimence) en BGGZ (Mindfit)

Herstel gericht werken Een gezamenlijk item bij de SGGZ (Dimence) en BGGZ (Mindfit) Herstel gericht werken Een gezamenlijk item bij de SGGZ (Dimence) en BGGZ (Mindfit) Yvonne van den Broek & Anne Varenbrink 2 Wat is herstel Herstel is het unieke, persoonlijke proces waarin iemand met

Nadere informatie

Activiteitenplan 2019 THOON HOOGTE

Activiteitenplan 2019 THOON HOOGTE Activiteitenplan 2019 THOON HOOGTE Missie en visie, beleidsplan 2018-2020 Ontzorgen huisarts Kwaliteit van zorg optimaliseren Samenwerking stimuleren 1 Kernthema s Optimale patiënten zorg Praktijkdienstverlening

Nadere informatie

Verstandelijke Beperking en Psychiatrie; praktijk richtlijnen

Verstandelijke Beperking en Psychiatrie; praktijk richtlijnen Verstandelijke Beperking en Psychiatrie; praktijk richtlijnen Congres Focus op Onderzoek, 22 juni 2015 Gerda de Kuijper, AVG/senior senior onderzoeker CVBP/UMCG Dederieke Festen AVG/senior onderzoeker

Nadere informatie

Slim & creatief omgaan met data

Slim & creatief omgaan met data Slim & creatief omgaan met data Annette Zwart, Adviserend Geneeskundige Arts Maatschappij en Gezondheid Nevenfunctie: (gewezen) lid RGS Inhoud Positie zorgverzekeraars Van idee naar praktijk - JOGG - Lekker

Nadere informatie

Zorgstandaard. Aanpassingsstoornis incl. overspanning en burn-out. San Oeij, bedrijfsarts Arnhem, 8 juni 2017

Zorgstandaard. Aanpassingsstoornis incl. overspanning en burn-out. San Oeij, bedrijfsarts Arnhem, 8 juni 2017 Zorgstandaard Aanpassingsstoornis incl. overspanning en burn-out San Oeij, bedrijfsarts Arnhem, 8 juni 2017 Zorgstandaard aanpassingsstoornis (inclusief overspanning & burn-out) Martijn Sijbom, huisarts

Nadere informatie

Oude wijn en nieuwe zaken

Oude wijn en nieuwe zaken Oude wijn en nieuwe zaken Frans Hoogwegt Klinisch psycholoog-psychotherapeut Vakgroep Medische Psychologie Máxima Medisch Centrum 27 juni 2019 Chronische stress angst onzekerheid onveiligheid afweer coping

Nadere informatie

Innovatie in Beweegzorg! Cindy Veenhof Professor in Physical therapy Sciences

Innovatie in Beweegzorg! Cindy Veenhof Professor in Physical therapy Sciences Innovatie in Beweegzorg! Cindy Veenhof Professor in Physical therapy Sciences Cindy Veenhof UMC Utrecht Master Fysiotherapiewetenschap Hogeschool Utrecht: Fysiotherapie Dia patiënt Gebruik technologie

Nadere informatie

Chronische Nierschade in Nederland

Chronische Nierschade in Nederland Chronische Nierschade in Nederland Stadium GFR (ml/min/1,73m 2 ) Albuminurie > 30 mg/24 hr Prevalentie VS (%) Prevalentie Nederland (%) 1 >90 Ja 3,3 1,3 2 60-89 Ja 3,0 3,8 3 30-59 Ja/nee 4,3 5,3 4 15-29

Nadere informatie

Nationale en klinische ontwikkelingen in de psycho-oncologie; kunnen we online?

Nationale en klinische ontwikkelingen in de psycho-oncologie; kunnen we online? Nationale en klinische ontwikkelingen in de psycho-oncologie; kunnen we online? Mecheline van der Linden Afdeling medische oncologie VU medisch centrum 2011 1 Kanker: incidentie en prevalentie Incidentie:

Nadere informatie

Werk en gezondheid in de toekomst

Werk en gezondheid in de toekomst Werk en gezondheid in de toekomst Vergeten we de human factor niet? Allard van der Beek & Maaike Huysmans HFNL 2018 Wie zijn wij? Afdeling Sociale Geneeskunde, locatie VUmc Department of Public and Occupational

Nadere informatie

Pilot DBC COPD De rol van zelfmanagement

Pilot DBC COPD De rol van zelfmanagement Pilot DBC COPD De rol van zelfmanagement 10 november 2009 Discussie vragen Ervaringen in de zaal met zelfmanagement programma? Wat zijn je verwachtingen van zelfmanagement bij patienten met COPD in de

Nadere informatie

Nederland gezond en wel

Nederland gezond en wel titel: bijv. Nederland gezond en wel Naam VWS-er Overtuigend perspectief met bouwstenen Samenstelling Taskforce Belangstellenden en ervaringsdeskundigen actief betrokken 2 Urgentie om te veranderen Van

Nadere informatie

Persoonlijk herstel en GGZ, een bijzondere combinatie?

Persoonlijk herstel en GGZ, een bijzondere combinatie? Persoonlijk herstel en GGZ, een bijzondere combinatie? Symposium Filosofie van Herstel 23 januari 2013, Leiden Aanrader! 2 Rivierduinen een lokale GGZ instelling met 5 subregionale centra Herstel medewerker

Nadere informatie

Persoonsgerichte preventie: wie, wat, waar, hoe. Roderik Kraaijenhagen NIPED, Amsterdam

Persoonsgerichte preventie: wie, wat, waar, hoe. Roderik Kraaijenhagen NIPED, Amsterdam Persoonsgerichte preventie: wie, wat, waar, hoe Roderik Kraaijenhagen NIPED, Amsterdam Chronic disease burden - hart- en vaatziekten - diabetes - COPD - depressie / angst - obesitas Adequate preventie

Nadere informatie

Positioneren van de SPV

Positioneren van de SPV Regiobijeenkomst SPV-en Friesland 27 november 2014 Positioneren van de SPV Gerard Lohuis Historie van SPV Eind jaren 60 vorige eeuw - Opnamebekorten - Opname voorkomen - Professional die in de thuissituatie

Nadere informatie

NFU Academisch Preuve. Renaldo Secchi Marianne Frederix

NFU Academisch Preuve. Renaldo Secchi Marianne Frederix NFU-18.5915 16-5-2018 Academisch Preuve Renaldo Secchi Marianne Frederix Inhoud Verpleegkundige zorg binnen MUMC+ Stappen tot aan de proeftuin Projectorganisatie De proeftuin Geleerde lessen Van nazorg

Nadere informatie

Somatisch onvoldoende verklaarde lichamelijke klachten in de 1e lijn Ingrid Arnold

Somatisch onvoldoende verklaarde lichamelijke klachten in de 1e lijn Ingrid Arnold Somatisch onvoldoende verklaarde lichamelijke klachten in de 1e lijn Ingrid Arnold LUMC Public Health en Eerstelijnsgeneeskunde Huisarts te Leiderdorp Uw spreekuur Moeheid Pijnklachten Buikpijn Hoofdpijn

Nadere informatie

Landelijke dag VMDB 18 maart Ontwikkelen en implementeren van Zorgstandaarden

Landelijke dag VMDB 18 maart Ontwikkelen en implementeren van Zorgstandaarden Landelijke dag VMDB 18 maart 2017 Ontwikkelen en implementeren van Zorgstandaarden Bestuurlijk akkoord Netwerk Kwaliteitsontwikkeling Het Netwerk Het netwerk is een samenwerkingsverband waarin partijen

Nadere informatie

Informatieavond Bipolaire stoornis. Bart van den Bergh, verpleegkundig specialist GGz Ronald Vonk, psychiater

Informatieavond Bipolaire stoornis. Bart van den Bergh, verpleegkundig specialist GGz Ronald Vonk, psychiater Informatieavond Bart van den Bergh, verpleegkundig specialist GGz Ronald Vonk, psychiater Bipolaire Stoornis Bipolaire Stoornis = Manisch Depressieve Stoornis (MDS) Algemeen Ziekteverschijnselen Beloop

Nadere informatie

van chaos naar eenheid

van chaos naar eenheid van chaos naar eenheid Alles is aanwezig, je moet het alleen op de juiste plek zetten Carel Bakx, huisarts Doesburg Mark van der Wel Henny Peelen Wat gaat er gebeuren? Waarom een nieuw Vasculair Risico

Nadere informatie

Vernieuwingen in de eerstelijnszorg voor ouderen. Henriëtte van der Horst Hoofd afdeling huisartsgeneeskunde & ouderengeneeskunde VUmc

Vernieuwingen in de eerstelijnszorg voor ouderen. Henriëtte van der Horst Hoofd afdeling huisartsgeneeskunde & ouderengeneeskunde VUmc Vernieuwingen in de eerstelijnszorg voor ouderen Henriëtte van der Horst Hoofd afdeling huisartsgeneeskunde & ouderengeneeskunde VUmc Thema s NPO: netwerken, eerstelijns transitie-experimenten Opbrengsten

Nadere informatie

Met elkaar in gesprek over kwaliteitsverbetering en hoogspecialistische ggz. Door Ralph Kupka en Sebastiaan Baan

Met elkaar in gesprek over kwaliteitsverbetering en hoogspecialistische ggz. Door Ralph Kupka en Sebastiaan Baan Met elkaar in gesprek over kwaliteitsverbetering en hoogspecialistische ggz Door Ralph Kupka en Sebastiaan Baan Netwerk Kwaliteitsontwikkeling GGZ Sebastiaan Baan Netwerk LPGGz NIP NVvP Nederlands Huisartsen

Nadere informatie

Van beleid naar praktijk. De agoog in de frontlinie van ambitueuze zorgvernieuwing: de patiënt helpen richting zelfredzaamheid. Wie helpt de agoog?

Van beleid naar praktijk. De agoog in de frontlinie van ambitueuze zorgvernieuwing: de patiënt helpen richting zelfredzaamheid. Wie helpt de agoog? Van beleid naar praktijk De agoog in de frontlinie van ambitueuze zorgvernieuwing: de patiënt helpen richting zelfredzaamheid. Wie helpt de agoog? De onderwerpen Agenda voor de Zorg Bestuurlijk akkoord

Nadere informatie

Zorg en Zekerheid beleid POH GGZ Versie 1 april 2017

Zorg en Zekerheid beleid POH GGZ Versie 1 april 2017 Zorg en Zekerheid beleid POH GGZ Versie 1 april 2017 Visie Zorg en Zekerheid investeert in een sterke eerste lijn. Onder meer met de vorming van de BasisGGZ heeft de huisarts een prominente rol als poortwachter

Nadere informatie

PsyHAG is de expertgroep van kaderhuisartsen GGZ en het platform voor

PsyHAG is de expertgroep van kaderhuisartsen GGZ en het platform voor 2019-2022 PsyHAG PsyHAG is de expertgroep van kaderhuisartsen GGZ en het platform voor huisartsgeneeskundige geestelijke gezondheidszorg. Haar missie is het bevorderen van de kwaliteit van de huisartsgeneeskundige

Nadere informatie

Zorgvrager doet mee? Onderzoek!

Zorgvrager doet mee? Onderzoek! Zorgvrager doet mee? Onderzoek! Resultaten project digitale patiënten participatie Rolien de Jong MSc Projectleider STZ Programma 1. Regionale zorgontwikkeling naar digitale patiëntenparticipatie 2. Toelichting

Nadere informatie

SMART4U: een app om sociale contacten uit te breiden voor mensen met ernstige psychische aandoeningen. Dr. Willeke Manders Léon van Woerden MScN

SMART4U: een app om sociale contacten uit te breiden voor mensen met ernstige psychische aandoeningen. Dr. Willeke Manders Léon van Woerden MScN SMART4U: een app om sociale contacten uit te breiden voor mensen met ernstige psychische aandoeningen Dr. Willeke Manders Léon van Woerden MScN Inhoud presentatie Wat is Smart4U Doel van het onderzoek

Nadere informatie

Eindtermen voor de vervolgopleiding tot oncologie verpleegkundige

Eindtermen voor de vervolgopleiding tot oncologie verpleegkundige Eindtermen voor de vervolgopleiding tot oncologie verpleegkundige De beschrijving van de eindtermen voor de vervolgopleiding tot oncologie verpleegkundige is ontleend aan het deskundigheidsgebied van de

Nadere informatie

Aan de slag met het Individueel Zorgplan!

Aan de slag met het Individueel Zorgplan! Aan de slag met het Individueel Zorgplan! Stannie Driessen, programmaleider Chronisch Zieken, Vilans, Utrecht Mark van der Wel, Huisarts-onderzoeker, WGC Lindenholt en UMC St Radboud, Nijmegen Carel Bakx

Nadere informatie

Overzicht. Begeleid Leren. Jong volwassenheid heeft een hoger risico om psychische problemen te krijgen

Overzicht. Begeleid Leren. Jong volwassenheid heeft een hoger risico om psychische problemen te krijgen Begeleid Leren Overzicht Symposium Success@School Utrecht, 29 november 2018 Doelgroep Begeleid Leren Positionering van Begeleid Leren Ontwikkelde kennis, producten en diensten Dr. Lies Korevaar Agenda

Nadere informatie

Zorg en Zekerheid beleid POH GGZ Versie 19 december 2018

Zorg en Zekerheid beleid POH GGZ Versie 19 december 2018 Zorg en Zekerheid beleid POH GGZ Versie 19 december 2018 Visie Zorg en Zekerheid investeert in een sterke eerste lijn. Onder meer met de vorming van de BasisGGZ heeft de huisarts een prominente rol als

Nadere informatie

MS en vermoeidheid; Energiemanagement als interventie

MS en vermoeidheid; Energiemanagement als interventie MS en vermoeidheid; Energiemanagement als interventie Gera Hakkesteegt Ergotherapeut Afdeling Revalidatie MS en vermoeidheid Ongeveer 80% van de mensen met MS ervaren vermoeidheid 2/3 ervaart het als grootste

Nadere informatie

hoe zijn we hier gekomen / learnings

hoe zijn we hier gekomen / learnings hoe zijn we hier gekomen / learnings Platform RIT / kwartiermaker AGV: Gijs Tenthof 20 juni 2017 ervaring belangen Momenteel geen opdrachten, wel contacten met NOAC producenten. In verleden RTA s NOAC-AF

Nadere informatie

Certain coaching and training skills are not (only) generated by knowledge but also by personal experiences

Certain coaching and training skills are not (only) generated by knowledge but also by personal experiences Certain coaching and training skills are not (only) generated by knowledge but also by personal experiences Centrum Chronisch Ziek en Werk. Wie zijn we? Het kenniscentrum 2012 opgericht door, voor en met

Nadere informatie

Online trainingsplatform voor gespreksvaardigheden

Online trainingsplatform voor gespreksvaardigheden Online trainingsplatform voor gespreksvaardigheden Welkom! Communicatie-onderwijs 2.0: hoe virtuele trainingsacteurs gespreksvaardigheden van (toekomstig) zorgprofessionals vooruit helpen (door Renske

Nadere informatie

} EBM. De vertaalslag van de richtlijn naar de diabeteszorg. Implementatie van weerstand naar commitment. Doel richtlijn.

} EBM. De vertaalslag van de richtlijn naar de diabeteszorg. Implementatie van weerstand naar commitment. Doel richtlijn. De vertaalslag van de richtlijn naar de diabeteszorg van weerstand naar commitment Evidence level Diabeteszorg We doen het al jaren zo Het gaat toch goed. dr. R.P.J. Michels, internist Kwaliteit(s) zorg

Nadere informatie

Welkom. Stichting Zeldzame Ziekten Nederland. Uitslag enquete Nationaal Plan. 15 maart 2012

Welkom. Stichting Zeldzame Ziekten Nederland. Uitslag enquete Nationaal Plan. 15 maart 2012 Welkom Stichting Nederland Uitslag enquete Nationaal Plan 15 maart 2012 Agenda 1. Doel van de bijeenkomst 2. Overzicht reacties op de enquête 3. Conclusies uit de enquête t.b.v. Nationaal Plan 4. Plannen

Nadere informatie

populatie burger patiënt

populatie burger patiënt populatie burger patiënt » is een advies organisatie voor patiënten- en cliëntenorganisaties gericht op hun organisatie ontwikkeling» aanbestede dienst van VWS» doel kwaliteit inbreng patiënten perspectief

Nadere informatie

(potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven. Geen. Bedrijfsnamen

(potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven. Geen. Bedrijfsnamen (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Geen Bedrijfsnamen Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële) vergoeding Aandeelhouder

Nadere informatie

Tijd voor maatwerk in de DM zorg?

Tijd voor maatwerk in de DM zorg? PILOT INDIVIDUEEL ZORGPLAN 2012-2014 PreventZorg en Stadsmaatschap Utrecht m.m.v. Vilans en Nivel, steun Achmea Tijd voor maatwerk in de DM zorg? Terugkomdag DM 12 mei 2015 1 Hoe motiveer je een patiënt?

Nadere informatie

Formule VillaKeizersKroon

Formule VillaKeizersKroon Formule VillaKeizersKroon DemenetieZorg zonder! Psychofarmaca - PDU Dhr. WMR Balliël VerpleegKundig Consulent / HBO-V / BSc Bestuurslid VillaKeizersKroon / Medische Dienst VillaKK Lid BVKZ (Branchevereniging

Nadere informatie

Online astmazorg voor kinderen en jongeren.

Online astmazorg voor kinderen en jongeren. Online astmazorg voor kinderen en jongeren Lara.vandenWijngaart@radboudumc.nl Jolt.Roukema@radboudumc.nl Peter.Merkus@radboudumc.nl Astma bij kinderen Astma: meest voorkomende chronische ziekte bij kinderen

Nadere informatie

Van zorgen voor naar zorgen dat

Van zorgen voor naar zorgen dat Van zorgen voor naar zorgen dat fysiotherapeutisch COPD zorg in de eerste lijn. Annemarie de Vey Mestdagh- van der List van zorgen voor 1988 Cursus Astma en COPD Pt. werd gestuurd door arts Kracht en Cardio

Nadere informatie

EVIDENCE BASED WERKEN MET E-HEALTH: BIJ ELKE CLIËNT? PROF. DR. ANNEMIEKE VAN STRATEN

EVIDENCE BASED WERKEN MET E-HEALTH: BIJ ELKE CLIËNT? PROF. DR. ANNEMIEKE VAN STRATEN EVIDENCE BASED WERKEN MET E-HEALTH: BIJ ELKE CLIËNT? PROF. DR. ANNEMIEKE VAN STRATEN 2 Hoogleraar Klinische Psychologie VU POH- GGZ in huisartsenpraktijk 3 E-health Wat bedoel ik daarmee? 4 Uitgangspunt:

Nadere informatie

ICT en Zorg (ehealth)

ICT en Zorg (ehealth) ICT en Zorg (ehealth) Op weg naar Warme en Slimme Zorg in Den Haag Dienst OCW S. Santokhi, projectleider ehealth Wat is ehealth? Inzetten van ICT middelen ter versterking van gezondheid en zorg Accent

Nadere informatie

De toekomst van kwaliteitsbeleid in de ggz

De toekomst van kwaliteitsbeleid in de ggz De toekomst van kwaliteitsbeleid in de ggz Jeroen Muller Voorzitter RvB Arkin, Voorzitter bestuur Netwerk Kwaliteitsontwikkeling GGz, Voorzitter P3NL De afgelopen 10 jaar 2005 Invoering marktwerking in

Nadere informatie

Centrum Hersenletsel Limburg: een nieuw initiatief. Caroline van Heugten en Rudolf Ponds

Centrum Hersenletsel Limburg: een nieuw initiatief. Caroline van Heugten en Rudolf Ponds Centrum Hersenletsel Limburg: een nieuw initiatief Caroline van Heugten en Rudolf Ponds 11 juni 2014, Maastricht Dept NP&PP, FPN Dept P&N, FHML azm Psychologie Adelante hersenletsel Niet aaangeboren hersenletsel

Nadere informatie

Aardverschuiving in de chronische zorg, diseasemanagement een kans!

Aardverschuiving in de chronische zorg, diseasemanagement een kans! Aardverschuiving in de chronische zorg, diseasemanagement een kans! Eric Koster Clustercoördinator chronische ziekten en screeningen, directie Publieke Gezondheid Lid kernteam Inhoud 1. Aanleiding 2. Aanpak

Nadere informatie

ZELFMANAGEMENTONDERSTEUNING IN DE CHRONISCHE ZORG COMPETENTIES BIJ (STUDENT)VERPLEEGKUNDIGEN

ZELFMANAGEMENTONDERSTEUNING IN DE CHRONISCHE ZORG COMPETENTIES BIJ (STUDENT)VERPLEEGKUNDIGEN ZELFMANAGEMENTONDERSTEUNING IN DE CHRONISCHE ZORG COMPETENTIES BIJ (STUDENT)VERPLEEGKUNDIGEN Veerle Duprez Prof. dr. Ann Van Hecke AANLEIDING Beroeps- & opleidingsprofiel Mensen met chronische aandoening

Nadere informatie

Patient-reported outcome measures (PROMs) in de cardiologie

Patient-reported outcome measures (PROMs) in de cardiologie Patient-reported outcome measures (PROMs) in de cardiologie De beroepsgroep is aan zet! Philip van der Wees NVVC, 5 april 2017 Opbouw 1. Wat zijn PROs en PROMs? 2. De PROM-toolbox 3. PROMs in de cardiologie:

Nadere informatie

woensdag 15 februari 2017

woensdag 15 februari 2017 Landelijk Transmuraal Zorgpad COPD longaanval met ziekenhuisopname Long Alliantie Nederland Jacob van Dijke, Margit Metselaar. Start: januari 2014 5 doelen, in 5 jaar te bereiken 1. 25% minder opnamedagen

Nadere informatie

De patiënt als partner in de zorg: gaat dat echt lukken?

De patiënt als partner in de zorg: gaat dat echt lukken? De patiënt als partner in de zorg: gaat dat echt lukken? Prof. dr. Jany Rademakers NIVEL Nederlands Instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg CAPHRI Maastricht University Vakgroep Huisartsgeneeskunde,

Nadere informatie

Ontwikkelingen Healthy Ageing en gevolgen voor toekomstige professionals

Ontwikkelingen Healthy Ageing en gevolgen voor toekomstige professionals Ontwikkelingen Healthy Ageing en gevolgen voor toekomstige professionals Symposium Healthy Ageing in mbo en hbo Joost Degenaar Directeur Centre of Expertise Healthy Ageing Centre of Expertise Healthy Ageing

Nadere informatie

Methoden om zorgverleners te ondersteunen bij gedragsverandering. Corrine Brinkman, Beatrijs vd Poel - NDF Stephan Hermsen - Vilans

Methoden om zorgverleners te ondersteunen bij gedragsverandering. Corrine Brinkman, Beatrijs vd Poel - NDF Stephan Hermsen - Vilans Methoden om zorgverleners te ondersteunen bij gedragsverandering Corrine Brinkman, Beatrijs vd Poel - NDF Stephan Hermsen - Vilans Inhoud Workshop Inleiding met aandacht voor: Visie op rol zorgverlener

Nadere informatie

PAO-H NASCHOLING VOOR HUISARTSEN. Jaarprogramma 2017 PAO-H

PAO-H NASCHOLING VOOR HUISARTSEN. Jaarprogramma 2017 PAO-H PAO-H NASCHOLING VOOR HUISARTSEN Jaarprogramma 2017 PAO-H In 2017 bieden wij u de volgende PAO-H nascholingen aan: Avondcursus voet- en enkelklachten Zorginnovatie Hart, vaten en nieren GGZ en huisarts

Nadere informatie

Start bijeenkomst Netwerkzorg COPD Waterland. 15 december 2010 Kees van der Plas Hetty Cox, kaderhuisarts Astma/ COPD

Start bijeenkomst Netwerkzorg COPD Waterland. 15 december 2010 Kees van der Plas Hetty Cox, kaderhuisarts Astma/ COPD Start bijeenkomst Netwerkzorg COPD Waterland 15 december 2010 Kees van der Plas Hetty Cox, kaderhuisarts Astma/ COPD NETWERZORG COPD WATERLAND COPD in de volle breedte Startbijeenkomst 15 december 2010

Nadere informatie