Zorgvrager doet mee? Onderzoek!

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Zorgvrager doet mee? Onderzoek!"

Tine Pieters
6 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Zorgvrager doet mee? Onderzoek! Resultaten project digitale patiënten participatie Rolien de Jong MSc Projectleider STZ

2 Programma 1. Regionale zorgontwikkeling naar digitale patiëntenparticipatie 2. Toelichting Project Zorgvrager doet mee 3. Resultaten Onderzoek Zorgvrager doet mee 4. Discussie: wat zijn de volgende stappen?

3 1. Waarom heeft STZ dit project gedaan? Stichting Transmurale Zorg Den Haag e.o. Regionale Service Organisatie, RSO Haaglanden. Missie: - bevorderen van samenhang in de zorg - organiseer het berichtenverkeer in de zorg Deelnemers: ziekenhuizen, V&V-sector, GGZ, huisartsen en apothekers Patiënten vertegenwoordiging via Contactraad Financiering: door deelnemers en projectmatig

zorgvrager speelt geen rol in processen meest risicovolle transmurale overdrachten lijken

4 Regionale visie Zorgontwikkeling concept Transmurale Patiëntveiligheid 2010 onderzoek TNO zorgvrager speelt geen rol in processen meest risicovolle transmurale overdrachten lijken Medicatie Overdracht (MO) en Verpleegkundige Overdracht (VO) Zorgvrager steekt alleen over 2011 visie: de volgende stap in het verbeteren van transmurale veiligheid: Zorgvrager doet mee

5 1. Raad voor de Volksgezondheid en Zorg Patiënteninformatie Informatievoorziening rondom de patiënt Dit advies bepleit als toekomstperspectief dat de patiënt/burger/verzekerde (verder patiënt genoemd) kan beschikken over al zijn gezondheidsgegevens als hij dat kan en wil;

6 1. Uitgangspunten digitale patiëntparticipatie 1. De zorgverlener beschikt over de juiste informatie op het moment dat het nodig is 2. De patiënt is geïnformeerd en hoeft niet hetzelfde verhaal te doen 3. De kwaliteit van de zorg verbetert, fouten worden voorkomen 4. Doelmatigheid wordt bevorderd 5. Infrastructuur is ván en vóór iedereen

7 2. Project Zorgvrager doet mee i.s.m. Juliuscentrum Universiteit Utrecht Asynchrone communicatie centraal: zorgvrager en zorgverlener communiceren met elkaar waar en wanneer zij dat zelf willen, via internet. Twee internetmodules ontwikkeld: - het elektronisch MedicatieOverzicht (e-mo): zorgvragers kunnen meekijken in hun medicatieoverzicht en daarover digitaal communiceren met hun apotheker; - het e-verpleegkundigeoverdracht (e-vo): patiënten kunnen zelf hun verpleegkundige overdracht bekijken, bespreken met hun thuiszorgverpleegkundige, en evalueren met de verpleegkundige in het ziekenhuis. Om verschillende redenen is de implementatie van e-vo niet geslaagd; daarom nu enkel het e-mo.

8 2. Project Zorgvrager doet mee e-vo Techxx Healthcare

9 3. Onderzoek Zorgvrager doet mee e-mo Literatuuronderzoek asynchrone communicatie bij chronisch zieke mensen Onderzoeksvraag: - Werkt het? Wie gebruikt het en waarvoor? En hoe ervaren ze het ding? - Helpt het? Heeft het gebruik effect op hun AMO, gezondheid en gezondheidsgedrag? Doelgroep - Volwassenen - 5 of meer medicijnen - Computer, internet, mobiele telefoon Methode 1. Werving vanuit de bestanden van 3 apotheken (2 met interventie, 1 controlegroep) 2. 2 x Verificatiegesprek apotheker 3. Online toegang medicatiedossier (alleen interventiegroepen) 4. Drie maal vragenlijst gedurende 6 maanden (controlegroep twee maal) Uitvoering Rolien de Jong, STZ i.s.m. Guus Schrijvers en Wynand Ros, Juliuscentrum UU van okt 2011-juni 2014

10 3. Welke variabelen Persoonskenmerken geboortedatum sekse postcode geboorteland zelf/vader/moeder gezondheid (chronische ziekten) internetvaardigheden relatie mantelzorger met zorgvrager mate van betrokkenheid mantelzorger bij zorg Werkt het e-mo GEBRUIK frequentie inloggen, aantal verbeteringen, inhoud vragen MOTIVATIE barrières, voorwaarden, motivatie ERVAREN BRUIKBAARHEID ONDERSTEUNING Helpt het e-mo THERAPIE TROUW VERTROUWEN IN EIGEN KUNNEN COLLABORATIEVE RELATIE APOTHEKER en Cijfer zorg apotheker KWALITEIT VAN LEVEN Ervaren gezondheid en Cijfer gezondheid KWALITEIT AMO aantal verbeteringen in het AMO aantal medicijnen in het AMO

11 3. Instroom e-mo vaak adres en mobiele nr. onbekend

12 3. Wat merkte de zorgvrager van het onderzoek Interventiegroep Controlegroep benodigde praktische informatie over e- MO van de apotheker x twee verificatiegesprekken met de apotheker, aan het begin en aan het eind van de onderzoeksperiode van een half jaar x x onbeperkt inloggen en gebruik maken van het e-mo x Digitale vragenlijst 3 maal 2 maal Verzoek aan de deelnemers: Controleer na ieder nieuw voorschrift uw AMO Communiceer over onjuistheden Geef uw zelfmedicatie door x

13 3. Startscherm e-mo Kring Apotheek

14 3. Startscherm e-mo Mediq Apotheek

15 3. Wie deden er mee? aantal Wassenaar (n=128) Laak (n=24) LaakControle (n=32) leeftijd: ruim 60% van de zorgvragers was tussen de 56 en de 75 jaar oud chronische ziekte: ruim 90% sociaaleconomische status (SES) 53% middelste categorie overige deelnemers vrijwel gelijk verdeeld over hoogste en laagste categorie geboorteland: veruit de meeste in Nederland, evenals hun ouders internet: vrijwel alle deelnemers gebruikten meerdere keren per week internet mantelzorg: 60% ontving dagelijks.

16 3. Wie gebruikt het e-mo en waarvoor? Gebruikers (n=78) zorgvragers die het e-mo bezoeken Niet-gebruikers van het e-mo (n=74) registratie nooit voltooid wel registratie voltooid maar nooit het e-mo bezocht. Vergelijking gebruikers : niet-gebruikers Zijn vrouwen meer geneigd om mee te doen? verschil bij geslacht: 56% vrouw, totale steekproef 48,4% vrouw geen verschil bij leeftijd, SES, opleidingsniveau en intensiteit van internetgebruik. Is dit ook zo bij latere aansluiters?

17 3. Wie gebruikt het e-mo en waarvoor? Bezoek aan e-mo (n=78) 24,4% éénmalig grootste groep (41 %) keek 2-5 maal resterende gebruikers: 6-10 (17%), (13%) of 20 of meer keer (5%). Verzenden naar hun apotheker een vijfde (n=15) van de gebruikers heeft via gecommuniceerd van hen stuurde het merendeel (n=9) één rest varieerde van s. Inhoud 65% over inhoudelijke zaken: wijzigingen in medicatiegebruik, correcties van het AMO of vragen over medicijnen 20% over techniek: gebruik van het e-mo of technische problemen 15% over service- of andere vragen.

18 3. Wat zijn de gebruikservaringen? Barrière er niet van weten (53%) niet al eerder op zijn geattendeerd (19%) spreek liever face-to-face met de apotheker (8%) vertrouwd de veiligheid van e-mo niet (8%) vind zichzelf niet vaardig genoeg (4%) informatie niet betrouwbaar (3%). Doelen zelf het AMO controleren (49%) het herhaalrecept regelen (42%) samen met de apotheker het AMO op orde houden (21%). Voorwaarden zelf beslissen wanneer ik kijk (53%) privacy (32%) apotheker beheert mijn AMO (24%). Gebruikersgemak alle items (aantrekkelijkheid, navigatie, efficiëntie, behulpzaamheid, leerbaarbeid) scoorden tussen de 2,5 en 3 op een schaal van 1 tot 5. Problemen en ondersteuning minderheid ondervond problemen met inloggen en gebruik één persoon ondervond nog problemen na genomen actie.

19 3. Helpt het? Kwaliteit AMO aantal aanpassingen in het AMO neemt af bij gebruikers en nietgebruikers gemiddeld aantal aanpassingen in het AMO neemt af bij gebruikers in de tweede meting Ervaren gezondheid respondenten geven geen duidelijk verschil in ervaren gezondheid na een half jaar (het aantal medicijnen per zorgvrager veranderde nauwelijks). Gezondheidsgedrag verbeteringen bij gebruikers die het zelfmanagementgedrag zouden kunnen beïnvloeden: het vertrouwen in het eigen kunnen de ervaren samenwerking met de apotheker verbeterden. Invloed continue beschikbaarheid info?

20 3. Wat weten we nu? Het e-mo werkt 1. De helft van de steekproef gebruikt het e-mo daadwerkelijk op uitnodiging van de eigen apotheker. Hierbij spelen factoren als opleiding, sociaaleconomische status en leeftijd geen rol. Geslacht wel. 2. Van de gebruikers maakt 75% vaker dan één keer gebruik van het e-mo. De grootste groep deed dit 2-5 keer in een half jaar, wat neer komt op ongeveer één keer per maand. 3. Rond de 20% van de gebruikers communiceerde ook via s met hun apotheker. Uit de e- mails van de patiënten blijkt dat de meesten het e-mo gebruikten om de actualiteit van hun AMO te verbeteren. Het e-mo helpt 1. Het aantal correcties in het AMO nam zowel bij de gebruikers als de niet-gebruikers af. 2. Verbetering bij de gebruikers met betrekking tot het zelfmanagement: het vertrouwen in eigen kunnen en de samenwerking met de apotheker verbeteren allebei. 3. Geen significante verandering op de ervaren gezondheid. Maar ook weinig verandering in medicatie. Invloed medicatiecheck?

21 3. Van belofte naar werkelijkheid 1. Het e-mo lijkt te werken en te helpen bij gebruikers: mensen gebruiken het e-mo waarvoor het bedoeld is, er treedt verbetering op in de samenwerking met de apotheker en het vertrouwen in het eigen kunnen. Bij gebruikers en niet-gebruikers verbetert het AMO. 2. Communiceer over de rol die de patiënt zelf kan spelen in het veiliger maken van de medicatiezorg en over hoe het e-mo daarbij kan helpen. Zorgvragers zijn niet automatisch geïnteresseerd. 3. Implementatie vraagt inspanning van de zorgverlener, motivatie is essentieel. Bij e-vo lijkt motivatie zorgverlener ook van belang 4. Maak zorg efficiënter: noteer standaard het adres en mobiele nummer van cliënten. 5. Blijf onderzoeken en rapporteren over de werkingsmechanismen en effecten van deze innovatie om de gewenste patiëntenparticipatie te kunnen realiseren.

22 4. Discussie: hoe verder na vandaag? e-medicatiezorg, e-gestructureerd patiëntenoverleg, e-???

Vergelijkbare documenten

Zorgvrager doet mee? Onderzoek!

Zorgvrager doet mee? Onderzoek! Verbeteren van de patiëntveiligheid door digitale patiënten participatie? Hersenletsel na een CVA, netwerk in beroering 20 maart 2013 Rolien de Jong MSc Programma 1. Context