Over de auteur... xv. Dankwoord...xvi. Inleiding Deel I: Wat is filosofie?... 11

Transcriptie

1 Over de auteur... xv Dankwoord...xvi Inleiding Deel I: Wat is filosofie? Hoofdstuk 1: Grote denkers, diepe gedachten Krenten in de pap Zinnige onderzoekingen van Socrates De vragen die we stellen Hoofdstuk 2: Filosofie als activiteit Op weg naar de geest Routebepaling De macht van de overtuiging Plato s grotvoorstelling De filosofische Houdini Hoofdstuk 3: De begeerte naar wijsheid Drie filosofische vaardigheden Paralyse zonder analyse Het oordeelsvermogen Argumenteren en redeneren Wijsheid regeert Het socratische streven naar wijsheid Deel II: Hoe kunnen we kennen? Hoofdstuk 4: Geloof, waarheid en kennis Overtuigingen omtrent overtuigingen Het gewicht van overtuigingen Het kennisideaal De waarheid over waarheid De volledige definitie van kennis Waarheid en rationaliteit Hoofdstuk 5: De uitdaging van het scepticisme De klassieke kunst van de twijfel Verbluffende onbeantwoorde vragen De vragen van het bronnenscepticisme De vragen van het radicale scepticisme Wat de sceptici duidelijk maken Twijfelen aan je twijfels Hoe nu verder? Hoofdstuk 6: De werkelijkheid van fundamentele overtuigingen De grondslagen van het kennen Empirisme en rationalisme De grondslagen van het kennen Evidentialisme Het principe van overtuigingenbehoud Overtuigingenbehoud en radicaal scepticisme Overtuigingenbehoud en bronnenscepticisme De fundamentele status van het overtuigingenbehoud Verwerping en herziening van het evidentialisme William James over precederend vertrouwen Geloofssprongen... 87

2 Deel III: Wat is het goede? Hoofdstuk 7: Wat is goed? Een eerste benadering van ethiek en moraliteit Het goede definiëren binnen de samenhang van het leven Drie opvattingen over evaluatieve taal De filosofie van het non-cognitivisme: de boe/jawel-theorie Ethisch subjectivisme Moraalobjectivisme Objectivisme en het moraalscepticisme Teleologie Hoofdstuk 8: Geluk, voortreffelijkheid en goed leven Memo aan de moderne wereld De idee van het goede: een korte cursus in mogelijkheden De theorie van het goddelijk gebod De theorie van het maatschappelijk verdrag Utilisme Deontologie Sociobiologie Deugdtheorie Vier dimensies van menselijke ervaring De intellectuele dimensie De esthetische dimensie De morele dimensie De spirituele dimensie De ultieme context van het goede Hoofdstuk 9: Ethische regels en moreel karakter Geboden, regels en uitvluchten De gulden regel en de betekenis ervan De precieze rol van de gulden regel Karakter, wijsheid en deugd Is goedheid te leren? Wat ben ik? - Een karaktertest Wat dien ik te doen? - Een handelingstest Het antwoord op onze vraag Deel III: Kunnen wij aanspraak maken op ware vrijheid? Hoofdstuk 10: Lot, bestemming en jij Het belang van de vrije wil De toekomst voorzien: de theologische bedreiging van de vrijheid Wat zal zijn zal zijn: de logische bedreiging van de vrijheid Robots en de kosmische poppenkast: de wetenschappelijke aanval op de vrijheid Hoofdstuk 11: Gangbare opvattingen over vrijheid God, logica en de vrije wil De theologische weerlegging gepareerd De logische weerlegging gepareerd De wetenschappelijke aanval in de moderne tijd Wetenschappelijk deterministen Liberalisten Compatibilisme Welke benadering is de juiste? Hoofdstuk 12: De menselijke factor in de wereld Wijsheden over vrijheid De grote lijnen

3 Hoe je een handelende instantie kunt zijn en meer dan vijftien procent opstrijkt Deel V: Het onvoorstelbare, onzichtbare ik Hoofdstuk 13: Wat is een individu? Gitaren, geesten en mensen Manifestaties van de geest Filosofische visies op het individu Monisme Dualisme De rivalen Interactionisme Epifenomenalisme Parallellisme Beperking van het aantal opties Hoofdstuk 14: Het pleidooi voor het materialisme De positieve redeneringen Het de-mens-is-een-dier-argument Het argument van de kunstmatige intelligentie De breinchemie-redenering De negatieve redeneringen De redundantieredenering De raadselachtige tegenwerping Het probleem van de andere geesten Een vonnis over het materialisme Hoofdstuk 15: Het pleidooi voor het dualisme Het vanzelfsprekende geloof in het dualisme Ik ben een mensenziel De introspectieredenering Het argument van de onderscheidenheid De cartesiaanse redenering De platonische redenering De parapsychologische redenering De behoefte aan bewijs Deel VI: Hoe staat het met de dood? Hoofdstuk 16: Stof tot stof: angst en leegte Het definitieve einde en de vier soorten angst Angst voor het stervensproces Angst voor vergelding Vrees voor het onbekende Angst voor vernietiging Hoofdstuk 17: De dood - en de filosofische vertroosting Don t worry, be happy De stoïcijnse respons op de angst voor het proces Het argument van het natuurlijk proces Het argument van de noodzakelijkheid Het agnostische argument Het argument van de twee eeuwigheden Het argument van Epicurus Materialistische opvattingen over onsterfelijkheid Sociale onsterfelijkheid Culturele onsterfelijkheid Kosmische onsterfelijkheid Wetenschappelijke onsterfelijkheid

4 Hoofdstuk 18: Is er leven na de dood? Filosofische twijfels en ontkenningen Het psychologisch argument Het stilteargument Analogisch argument van de trompet Het hersenletselargument Overlevingsargumenten Plato s onverwoestbaarheidsargument Het argument van de natuuranalogie Het argument van het verlangen Morele argumenten Het licht aan het eind van de tunnel Aanspraken op eerdere levens Duidelijk contact met de doden Bijnadoodervaringen Deel VII: Bestaat God? Hoofdstuk 19: Twee wereldbeelden De verloren strandbal De grote waterscheiding Het belangrijkste theïstische wereldbeeld Het naturalistisch wereldbeeld..., De overeenkomsten tussen de twee wereldbeelden Het grote debat Hoofdstuk 20: Theïstische visies Het ontologisch argument Kosmologie en God Een ontworpen universum? Religieuze ervaring Hoofdstuk 21: Het probleem van het kwaad Verwachtingen van het theïsme Het argument van het kwaad Het belangrijkste argument tegen het theïsme De veronderstelde onverenigbaarheid van God en het kwaad Morele rechtvaardiging voor het toestaan van het kwaad Morele rechtvaardiging en het atheïstisch argument De theïstische aanspraak De grote rechtvaardigingen Theodicee van de bestraffing Theodicee van de vrije wil De theodicee van de zielvorming Een vierde combinatie-theodicee Het element van het mysterie Deel VIII: De zin van het leven Hoofdstuk 22: Wat is de zin van het leven? De vragen die we kunnen stellen Zin en deze wereld Nihilisme: de ultieme negativiteit De doe-het-zelfbenadering van de zin van het leven God en zin Hoofdstuk 23: De weddenschap van Pascal: vergok je leven Blaise Pascal: filosofisch genie De weddenschap Kritiek op de weddenschap

5 De immoraliteitbedenking De bedenking van de waarschijnlijkheidstoekenning De bedenking van de vele reclamanten De bedenking van het singuliere geval Een passend wereldbeeld kiezen Hoofdstuk 24: Succes en geluk in het leven Wat is genoeg? Het najagen van meer Waarachtig succes De universele voorwaarden voor succes Een helder zicht op wat we willen, een levendige visie, een helder omschreven doel Een sterk vertrouwen dat we dat doel kunnen bereiken Een gerichte concentratie op hetgeen nodig is om het doel te bereiken Een eigenwijze volharding in het nastreven van het doel Een emotionele betrokkenheid die bepalend is voor ons handelen Een goed karakter om ons te leiden en op de juiste weg te houden Een vermogen om het proces dat wordt voltrokken te genieten Een afsluitende opmerking over geluk Deel IX: Het deel Van de tientallen Hoofdstuk 25: Tien grote filosofen Socrates Plato Aristoteles Thomas van Aquino Willem van Ockham René Descartes Immanuel Kant G. W. F. Hegel Soren Kierkegaard Bertrand Russell Hoofdstuk 26: Tien grote vragen Is filosofie praktisch? Kunnen we ooit iets werkelijk weten? Kan er in de ethiek sprake zijn van objectiviteit? Wie ben ik? Is geluk werkelijk bereikbaar in onze wereld? Bestaat God misschien toch? Wat is het goede leven? Waarom is er zoveel leed in de wereld? Als er een boom valt in het woud Bisschop Berkeley spreekt Wat is sterker in het menselijk leven, rationaliteit of irrationaliteit? Index