leerjaar doelenkatern

Transcriptie

1 Blok Pagina Blok 1 2 tot 10 Blok 2 11 tot 20 Blok 3 21 tot 31 Blok 4 32 tot 40 Blok 5 41 tot 49 Blok 6 50 tot 57 Blok 7 58 tot 65 leerjaar 6 doelenkatern

2

3 Voorafgaande toelichting bij doelenkatern, leerjaar 6 leerjaar 6 Beste leerkracht, Voor je ligt de doelenkatern van zwiso voor leerjaar 6. Je vindt in deze bundel een overzicht van alle lesdoelen geordend per blok en per les. Er staat tevens bij of het om een hoofddoel (H) of een nevendoel (N) gaat. In de vier kolommen die volgen staan de verwijzingen naar de respectieve eindtermen, GO-doelen, OVSG-doelen en VVKBaO-doelen. De doelen die cursief staan zijn differentiële doelstellingen. Je vindt deze doelenkatern ook online op Veel succes en plezier met zwiso! Het auteursteam 1

4 Blok H Het gemiddelde berekenen (ook met negatieve getallen) H Het ontbrekende getal zoeken wanneer het gemiddelde, het aantal getallen en op één na alle getallen gegeven zijn H De mediaan bepalen (niet voor OVSG en GO). B57b H Gegevens van een staafdiagram lezen. 1.8 WO G40a H Een staafdiagram tekenen. 1.8 WO G40b B57a B57a 1 2 H Kommagetallen tot 3 decimalen lezen en noteren G21 H Kommagetallen in het positieschema noteren G21 H In een kommagetal de waarde van elk cijfer bepalen G21 H Kommagetallen op de getallenlijn plaatsen G H Op een getallenlijn steunpunten noteren om een gegeven kommagetal te plaatsen G22 H Kommagetallen aanvullen tot het volgende gehele getal G24 H Tellen met sprongen van 0,1; 0,01 en 0, G6 H Kommagetallen rangschikken G22 H Kommagetallen vergelijken en de symbolen >, < en = gebruiken G H Het resultaat van een optelling en een aftrekking schatten B36a H Optellingen en aftrekkingen met natuurlijke getallen en kommagetallen cijferend uitvoeren. H Het resultaat van een bewerking controleren door de uitkomst te vergelijken met de schatting B36a N Gegevens van een tabel aflezen. 1.8 WO G40a N Het resultaat van een bewerking controleren door de uitkomst te berekenen met de zakrekenmachine B46c B38b + B39b 2

5 Blok H Een breuk nemen van een getal tot 10 miljoen B25 H Het geheel bepalen als de gematerialiseerde breuk gegeven is B25 N Het stappenplan voor het oplossen van vraagstukken toepassen SV 1.1 DO1 1 6 H Het gemiddelde berekenen H De mediaan bepalen (niet voor OVSG en GO). B57b H Kommagetallen tot 3 decimalen lezen en noteren G21 H Kommagetallen rangschikken G22 H Op een getallenlijn steunpunten noteren om een gegeven kommagetal te plaatsen. B57a G22 H Kommagetallen aanvullen tot het volgende gehele getal G24 H Tellen met sprongen van 0,1; 0,01; 0,001; 0,5 en 0, G6 H Kommagetallen vergelijken en de symbolen >, < en = gebruiken G22 H Een breuk nemen van een getal tot 10 miljoen B25 H Het geheel bepalen als de gematerialiseerde breuk gegeven is B25 H Optellingen en aftrekkingen met natuurlijke getallen en kommagetallen cijferend uitvoeren B38b + B39b 1 7 H Betekenis geven aan getallen tot 10 miljoen G21e H Tellen met sprongen van 1, 10, 100, 1000, en G6 H Getallen tot 10 miljoen lezen en noteren G21e H Getallen tot 10 miljoen in het positieschema noteren G21e H Getallen tot 10 miljoen rangschikken G21e H Getallen tot 10 miljoen splitsen en ontbinden G21e H Ronde getallen groter dan noteren als kommagetal en omgekeerd G20 H Het symbool ± gebruiken en lezen als ongeveer

6 Blok H Het resultaat van een vermenigvuldiging schatten B36a H Natuurlijke getallen en kommagetallen cijferend vermenigvuldigen met een natuurlijk getal < B41b H Het resultaat van een vermenigvuldiging controleren door: - het product te vergelijken met de schatting; B46a - de negenproef te maken; het product te berekenen met de zakrekenmachine B46c N Rekentaal i.v.m. vermenigvuldigen gebruiken B3 1 9 H Optellingen en aftrekkingen met kommagetallen tot 1000 maken B30 + B31 H Optellingen en aftrekkingen met natuurlijke getallen tot 10 miljoen maken B11e + B14e H Rekentaal i.v.m. optellen en aftrekken gebruiken B H Eigenschappen van vierhoeken onderzoeken en verwoorden MK16 H De symbolen en // gebruiken MK31 + MK35 H De geodriehoek gebruiken MK30 + MK34 H Vierhoeken benoemen als trapezium, parallellogram, rechthoek, ruit of vierkant MK16 + MK H Het resultaat van een deling schatten B36a H Natuurlijke getallen en kommagetallen (tot 10 miljoen) cijferend delen door een natuurlijk getal < 1000 tot op een t of h nauwkeurig B43b H De waarde van de rest bepalen B44 4

7 Blok H Getallen tot 10 miljoen lezen en noteren G21e H Getallen tot 10 miljoen op de getallenlijn plaatsen G21e H Getallen tot 10 miljoen splitsen en ontbinden G21e H Ronde getallen groter dan noteren als kommagetal en omgekeerd G6 H Tellen met sprongen van , en G6 H Optellingen en aftrekkingen met kommagetallen tot 1000 maken B30 + B31 H Optellingen en aftrekkingen met natuurlijke getallen tot 10 miljoen maken B11e + B14e H Het resultaat van een vermenigvuldiging schatten B36a H Natuurlijke getallen en kommagetallen cijferend vermenigvuldigen met een natuurlijk getal < B41b H Het resultaat van een vermenigvuldiging controleren door: - het product te vergelijken met de schatting; B46a - de negenproef te maken; B46b - het product te berekenen met de zakrekenmachine B46c H Natuurlijke getallen en kommagetallen (tot 10 miljoen) cijferend delen door een natuurlijk getal < 1000 tot op een t, h of d nauwkeurig B43b H Eigenschappen van vierhoeken onderzoeken en verwoorden MK16 H Vierhoeken benoemen als trapezium, parallellogram, rechthoek, ruit of vierkant MK16 + MK en 14 H Meetopdrachten i.v.m. lengte, inhoud en gewicht uitvoeren H Een passend meetinstrument kiezen MR MR23 H Het resultaat van een meting op verschillende manieren noteren MR28 H Vraagstukken i.v.m. geld oplossen MR88 H Een strategie gebruiken om meetproblemen op te lossen DO1 5

8 Blok H Bij lengte, inhoud en gewicht de verschillende maateenheden kennen en gebruiken H Bij lengte, inhoud en gewicht herleidingen uitvoeren MR MR28 H Vraagstukken oplossen MR H Ronde getallen tot 10 miljoen vermenigvuldigen, een van de getallen is kleiner dan B18 H Een natuurlijk getal vermenigvuldigen met 100 en met B19c H Een natuurlijk getal delen door een natuurlijk getal kleiner dan 10, het quotiënt is een natuurlijk getal. H Een natuurlijk getal delen door 10, 100 en 1000, het quotiënt is een natuurlijk getal B B23a + B23c 1 17 H Een kommagetal vermenigvuldigen met een natuurlijk getal kleiner dan B32a H Een kommagetal delen door een natuurlijk getal kleiner dan B33a H Een kommagetal vermenigvuldigen met 10, 100 en B32a H Een kommagetal delen door 10 en B33a H Een natuurlijk getal delen door 10, 100 en 1000, het quotiënt is een kommagetal B34a H Een natuurlijk getal delen door een natuurlijk getal kleiner dan 10, het quotiënt is een kommagetal B34a 6

9 Blok H Ronde getallen tot 10 miljoen vermenigvuldigen, een van de getallen is kleiner dan 100. H Een natuurlijk getal delen door een natuurlijk getal kleiner dan 10, het quotiënt is een natuurlijk getal. H Een natuurlijk getal delen door 10, 100 en 1000, het quotiënt is een natuurlijk getal B B B23a + B23c H Een kommagetal vermenigvuldigen met een natuurlijk getal kleiner dan B32a H Een kommagetal vermenigvuldigen met 10, 100 en B32a H Een kommagetal delen door een natuurlijk getal kleiner dan B33a H Een kommagetal delen door 10 en B33a H Een natuurlijk getal delen door 10, 100 en 1000, het quotiënt is een kommagetal B34a H Een natuurlijk getal delen door een natuurlijk getal kleiner dan 10, het quotiënt is een kommagetal B34a H Het quotiënt afhankelijk van de context zinvol afronden G36 H Bij lengte, inhoud en gewicht de verschillende maateenheden kennen en gebruiken H Bij lengte, inhoud en gewicht herleidingen uitvoeren H Vraagstukken oplossen SV MR MR28 MR H Loodlijnen en evenwijdige rechten tekenen met behulp van een geodriehoek MK30 + MK34 H De symbolen en // gebruiken MK31 + MK35 H Hoeken meten en tekenen MR77 H De eigenschappen van de zijden en de hoeken van vierhoeken kennen MK16 H Vierhoeken tekenen volgens voorschrift MK17 N Vierhoeken de passendste naam geven MK16 7

10 Blok en 21 H Het gemiddelde berekenen H De mediaan bepalen (niet voor OVSG en GO). B57b H Het ontbrekende getal zoeken wanneer het gemiddelde, het aantal getallen en op één na alle getallen gegeven zijn H In een kommagetal de waarde van elk cijfer bepalen G21 H Op een getallenlijn steunpunten noteren om een gegeven kommagetal te plaatsen. B57a B57a G22 H Kommagetallen aanvullen tot het volgende gehele getal G24 H Kommagetallen rangschikken G22 H Getallen tot 10 miljoen rangschikken G21e H Getallen tot 10 miljoen splitsen en ontbinden G21e H Een breuk nemen van een getal tot 10 miljoen B25 H Het geheel bepalen als de gematerialiseerde breuk gegeven is B25 H Optellingen en aftrekkingen met natuurlijke getallen tot 10 miljoen maken B11e + B14e H Ronde getallen tot 10 miljoen vermenigvuldigen, een van de factoren is kleiner dan B22 H Een natuurlijk getal vermenigvuldigen met 100 en met B19c H Een natuurlijk getal delen door een natuurlijk getal kleiner dan 10, het quotiënt is een natuurlijk getal B34a H Een natuurlijk getal delen door 100, het quotiënt is een natuurlijk getal B23a H Een natuurlijk getal delen door 100 en 1000, het quotiënt is een kommagetal B23a + B23c H Optellingen en aftrekkingen met kommagetallen tot 1000 maken B30 + B31 H Een kommagetal vermenigvuldigen met een natuurlijk getal kleiner dan B32a H Een kommagetal vermenigvuldigen met B32a H Een kommagetal delen door een natuurlijk getal kleiner dan B33a H Een kommagetal delen door B33a H Optellingen en aftrekkingen met natuurlijke getallen en kommagetallen cijferend uitvoeren B38b + B39b H Het resultaat van een vermenigvuldiging schatten B36a H Een kommagetal cijferend vermenigvuldigen met een natuurlijk getal < B25 H Het resultaat van een vermenigvuldiging controleren door de negenproef te maken H Het resultaat van een deling schatten B36a 8

11 Blok en 21 H Kommagetallen cijferend delen door een natuurlijk getal < 1000 tot op een h nauwkeurig B43b H De waarde van de rest bepalen B44 H Bij lengte, inhoud en gewicht de verschillende maateenheden kennen en gebruiken H Bij lengte, inhoud en gewicht herleidingen uitvoeren H Vraagstukken oplossen SV MR MR28 H Eigenschappen van vierhoeken onderzoeken MK16 H Vierhoeken de passendste naam geven MR MK16 H Vierhoeken tekenen volgens voorschrift MK H Optellingen en aftrekkingen met natuurlijke getallen tot 10 miljoen maken B11e + B14e H Optellingen en aftrekkingen met kommagetallen tot 1000 maken B30 + B31 H Rekentaal i.v.m. optellen en aftrekken gebruiken B3 H Ronde getallen tot 10 miljoen vermenigvuldigen, een van de factoren is kleiner dan B22 H Een natuurlijk getal vermenigvuldigen met 100 en met B19c H Een natuurlijk getal delen door een natuurlijk getal kleiner dan 10, het quotiënt is een natuurlijk getal. H Een natuurlijk getal delen door 10, 100 en 1000, het quotiënt is een natuurlijk getal B34a B23a + B23c H Een kommagetal vermenigvuldigen met een natuurlijk getal kleiner dan B32a H Kommagetallen delen door een natuurlijk getal kleiner dan B33a H Een kommagetal vermenigvuldigen met 10, 100 en B32a H Een kommagetal delen door 10 en B33a H Een natuurlijk getal delen door 10, 100 en 1000, het quotiënt is een kommagetal B34a 9

12 Blok H Bij lengte, inhoud en gewicht de verschillende maateenheden kennen en gebruiken H Bij lengte, inhoud en gewicht herleidingen uitvoeren H Vraagstukken oplossen SV MR MR28 MR H Optellingen en aftrekkingen met natuurlijke getallen tot 10 miljoen maken B11e + B14e H Ronde getallen tot 10 miljoen vermenigvuldigen, een van de factoren is kleiner dan B33a H Een natuurlijk getal vermenigvuldigen met 100 en met B19c H Een natuurlijk getal delen door een natuurlijk getal kleiner dan 10, het quotiënt is een natuurlijk getal B34a H Een natuurlijk getal delen door 100, het quotiënt is een natuurlijk getal B23a H Een natuurlijk getal delen door 100 en 1000, het quotiënt is een kommagetal B23a + B23c H Optellingen en aftrekkingen met kommagetallen tot 1000 maken B30 + B31 H Een kommagetal vermenigvuldigen met een natuurlijk getal kleiner dan B32a H Een kommagetal vermenigvuldigen met B32a H Een kommagetal delen door een natuurlijk getal kleiner dan B33a H Een kommagetal delen door B33a H Bij lengte, inhoud en gewicht de verschillende maateenheden kennen en gebruiken H Bij lengte, inhoud en gewicht herleidingen uitvoeren H Vraagstukken oplossen SV MR MR28 MR88 10

13 Blok H Het begrip procent hanteren en het symbool % lezen en noteren G26 H De gelijkwaardigheid tussen percentages en breuken vaststellen G27 H De gelijkwaardigheid tussen percentages, breuken en kommagetallen gebruiken G H Het deel berekenen als het percentage en het totaal gegeven zijn m.b.v. de procentstrook. H Het totaal berekenen als het percentage en het deel gegeven zijn m.b.v. de procentstrook. H Het percentage berekenen als het totaal en het deel gegeven zijn m.b.v. de procentstrook B B B35 H Het stappenplan voor het oplossen van vraagstukken gebruiken SV 1.1 DO1 2 3 H De oppervlaktemaateenheden cm², dm², m² en km² kennen en gebruiken MR37 H Bij herleidingen de relatie tussen maatgetal en maateenheid verwoorden MR27 H Herleidingen maken MR28 H Betekenis geven aan een oppervlaktemaat waarvan het maatgetal een kommagetal is MR28 H Een maat uitgedrukt in verschillende maateenheden noteren als kommagetal MR28 N De referentiematen voor oppervlaktematen gebruiken MR H Gelijknamige breuken vergelijken G16 H Breuken met gelijke tellers vergelijken G16 H Ongelijknamige breuken vergelijken G16 H Breuken vereenvoudigen G16 H Breuken herstructureren G18 11

14 Blok H Driehoeken volgens de soorten hoeken indelen en benoemen MK22 H Driehoeken volgens de eigenschappen van de zijden indelen en benoemen MK22 H Vaststellen dat een gelijkzijdige driehoek steeds scherphoekig is MK20 H Vaststellen dat een gelijkbenige driehoek recht-, scherp- of stomphoekig kan zijn MK20 H Vaststellen dat een ongelijkbenige/ongelijkzijdige driehoek recht-, scherp- of stomphoekig kan zijn MK20 H Vaststellen dat de som van de hoeken van een driehoek altijd gelijk is aan MK20 N Hoeken meten met een geodriehoek MR H De gelijkwaardigheid tussen percentages, breuken en kommagetallen gebruiken G27 H Gelijknamige breuken vergelijken G16 H Breuken met gelijke tellers vergelijken G16 H Ongelijknamige breuken vergelijken G16 H Breuken vereenvoudigen G16c H Het deel berekenen als het percentage en het totaal gegeven zijn m.b.v. de procentstrook. H Het totaal berekenen als het percentage en het deel gegeven zijn m.b.v. de procentstrook. H Het percentage berekenen als het totaal en het deel gegeven zijn m.b.v. de procentstrook B B B35 H Met gekende maateenheden herleidingen maken MR28 H De oppervlaktemaateenheden cm², dm², m² en km² gebruiken MR37 H Hoeken meten met een geodriehoek MR77 H Driehoeken volgens de soorten hoeken benoemen MK20 t.e.m. MK22 H Driehoeken volgens de eigenschappen van de zijden benoemen MK20 H Weten dat de som van de hoeken van een driehoek altijd gelijk is aan MK20 12

15 Blok H Betekenis geven aan getallen tot 1 miljard G11f H Getallen tot 1 miljard lezen en noteren G11f H Getallen tot 1 miljard op de getallenlijn plaatsen G12 H Getallen tot 1 miljard rangschikken G12 H Ronde getallen tot 1 miljard noteren als kommagetal en omgekeerd G20 H De waarde van elk cijfer in getallen tot 1 miljard bepalen G en 9 H Vraagstukken over lengte, inhoud, gewicht en geld oplossen SV 1.1 MR H Weten dat een seconde in tien delen wordt verdeeld MR68d H Tijdsduur tot op een duizendste van een seconde nauwkeurig lezen MR69 H Tijdsduur op verschillende manieren noteren MR69 H Tijdsduur berekenen MR H Het deel berekenen als het percentage en het totaal gegeven zijn m.b.v. de verhoudingstabel. H Het totaal berekenen als het percentage en het deel gegeven zijn m.b.v. de verhoudingstabel. H Het percentage berekenen als het totaal en het deel gegeven zijn m.b.v. de verhoudingstabel B B B35 H Het stappenplan voor het oplossen van vraagstukken gebruiken SV 1.1 DO1 N De gelijkwaardigheid tussen breuken en percentages gebruiken G27 13

16 Blok H Getallen tot 1 miljard lezen en noteren G11f H Getallen tot 1 miljard op de getallenlijn plaatsen G12 H Getallen tot 1 miljard rangschikken G12 H Ronde getallen tot 1 miljard noteren als kommagetal en omgekeerd G20 H Het deel berekenen als het percentage en het totaal gegeven zijn B35 H Het totaal berekenen als het percentage en het deel gegeven zijn B35 H Het percentage berekenen als het totaal en het deel gegeven zijn B35 H Vraagstukken over geld oplossen MR88 H Een tijdstip weergeven op een analoge klok of op een digitale klok MR69 H Tijdsduur tot op een honderdste van een seconde nauwkeurig lezen MR69 H Tijdsduur op verschillende manieren noteren MR69 H Tijdsduur berekenen MR H Optellingen en aftrekkingen met ronde getallen tot 1 miljard maken B11e + B14e H Vermenigvuldigingen met ronde getallen tot 1 miljard waarvan een van de factoren kleiner is dan 10 maken. H Delingen met ronde getallen tot 1 miljard waarvan de deler bestaat uit één cijfer maken B B22 N Rekentaal i.v.m. optellen, aftrekken, vermenigvuldigen en delen gebruiken B H In een driehoek bij een basis de bijbehorende hoogte tekenen MK11a + MK34c H Vaststellen dat de drie hoogten van een driehoek elkaar snijden in één punt H Driehoeken construeren die aan gegeven voorwaarden voldoen MK21 N Driehoeken de passendste naam geven MK20 14

17 Blok H Van staafdiagrammen, lijngrafieken, cirkeldiagrammen en beelddiagrammen gegevens aflezen en daarmee eenvoudige bewerkingen uitvoeren. 1.8 WO H Grafieken interpreteren. 1.8 WO H Gegevens van een tabel omzetten in een grafiek of diagram en omgekeerd. 1.8 WO H Een legende lezen. 1.8 WO N Het gemiddelde berekenen MR22 + G40 G40 MR82 + MR83 MR28 B57a 2 16 H De oppervlakte van een rechthoek, parallellogram en driehoek bepalen H In parallellogrammen en driehoeken een basis en de corresponderende hoogte aangeven. N Ervaren en inzien dat figuren met dezelfde oppervlakte een verschillende vorm kunnen hebben MR12 + MR43 + MR44 MK11a MR H Bij vermenigvuldigen vaststellen en toepassen dat het product gelijk blijft als een van de factoren vermenigvuldigd wordt met en de andere gedeeld wordt door hetzelfde getal. H Bij vermenigvuldigen vaststellen en toepassen dat als één of beide factoren met een getal vermenigvuldigd of door een getal gedeeld word(t)(en), het product evenredig verandert. H Bij delingen vaststellen en toepassen dat het quotiënt gelijk blijft als deeltal en deler met hetzelfde getal vermenigvuldigd of door hetzelfde getal gedeeld worden. H Bij delingen vaststellen en toepassen dat als de deler gelijk blijft en het deeltal met een getal vermenigvuldigd of door een getal gedeeld wordt, het quotiënt evenredig verandert B7c B7c B7d B7d 15

18 Blok H Optellingen en aftrekkingen met ronde getallen tot 1 miljard maken B11e + B14e H Vermenigvuldigingen met ronde getallen tot 1 miljard waarvan een van de factoren kleiner is dan 10 maken. H Delingen met ronde getallen tot 1 miljard waarvan de deler bestaat uit één cijfer maken B B22 H Rekentaal i.v.m. optellen, aftrekken, vermenigvuldigen en delen gebruiken B3 H De oppervlakte van een rechthoek, parallellogram, trapezium en driehoek bepalen H Lengten waarvan de maatgetallen breuken of kommagetallen zijn, samenstellen MR86 H Veelhoeken de passendste naam geven MK24 MR12 + MR43 t.e.m. MR45 H In een driehoek de drie verschillende hoogten tekenen MK11a + MK34c H Driehoeken construeren die aan gegeven voorwaarden voldoen MK H Breuken gelijknamig maken G17 H Breuken optellen en aftrekken B26 + B27 H Breuken vereenvoudigen G16c H Een breuk en een kommagetal optellen/aftrekken en omgekeerd G23 N Van een breuk gelijkwaardige breuken noteren G16d N Breuken herstructureren G H Het verband onderzoeken tussen de (horizontaal) afgelegde weg van het rijdend voorwerp en het materiaal van de ondergrond (de baan). H Het verband onderzoeken tussen de afgelegde weg van het rijdend voorwerp en de helling (grootte van de hoek) van de baan MR89c MR89c H De resultaten van metingen voorstellen in een staafdiagram. 1.8 WO MR83 H Lengtemetingen en -berekeningen uitvoeren tot op 1 cm nauwkeurig MR23 H Tijdsduur tot op 0,01 seconde nauwkeurig bepalen MR70 H De snelheid berekenen in m/sec. en omzetten naar km/uur MR28 16

19 Blok H Een natuurlijk getal delen door een kommagetal B34b H Een kommagetal delen door een kommagetal B33b H Een natuurlijk getal delen door een natuurlijk getal, het quotiënt is een kommagetal B34b H Een kommagetal vermenigvuldigen met een kommagetal B32b H Vaststellen dat vermenigvuldigen met 0,1/0,01 hetzelfde is als delen door 10/ B8b N Operaties op factoren uitvoeren bij delen en vermenigvuldigen B7c + B7d 2 22 H De oppervlakte van een ruit bepalen H De omtrek en de oppervlakte van veelhoeken bepalen MR45a MR33 + MR H Een breuk vermenigvuldigen met een natuurlijk getal B28a H Een natuurlijk getal vermenigvuldigen met een breuk B28a H Een breuk delen door een natuurlijk getal B29a 2 24 H Breuken gelijknamig maken G17 H Breuken vereenvoudigen G16c H Een kommagetal vermenigvuldigen met een kommagetal B32b H Een natuurlijk getal delen door een kommagetal B34b H Een kommagetal delen door een kommagetal B33b H Een natuurlijk getal delen door een natuurlijk getal, het quotiënt is een kommagetal B34b H Operaties op factoren uitvoeren bij delen en vermenigvuldigen B7c + B7d H Breuken optellen en aftrekken B26 + B27 H Een breuk vermenigvuldigen met een natuurlijk getal B28a H Een natuurlijk getal vermenigvuldigen met een breuk B28a H Een breuk delen door een natuurlijk getal B29a H De omtrek en de oppervlakte van veelhoeken bepalen MR33 + MR45 17

20 Blok H Het resultaat van een vermenigvuldiging schatten B36a H Vermenigvuldigingen waarin beide factoren kommagetallen zijn cijferend uitvoeren B41 H De komma zetten door het product te vergelijken met de schatting B36 H Vaststellen dat het aantal decimalen in het product gelijk is aan de som van het aantal decimalen van de factoren en 27 H De gelijkwaardigheid tussen percentages, breuken en kommagetallen gebruiken t.e.m G27 H Percentages voorstellen op een procentstrook G40 H Het deel berekenen als het percentage en het totaal gegeven zijn B35 H Het totaal berekenen als het percentage en het deel gegeven zijn B35 H Het percentage berekenen als het totaal en het deel gegeven zijn B35 H Breuken vergelijken en rangschikken G16 H Breuken gelijknamig maken G17 H Breuken vereenvoudigen G16c H Ronde getallen tot 1 miljard noteren als kommagetal en omgekeerd G20 H Getallen tot 1 miljard samenstellen en ontbinden G13 H Optellingen en aftrekkingen met ronde getallen tot 1 miljard maken B11e + B14e H Vermenigvuldigingen met ronde getallen tot 1 miljard waarvan een van de factoren kleiner is dan 10 maken. H Delingen met ronde getallen tot 1 miljard waarvan de deler bestaat uit één cijfer maken B B22 H Rekentaal i.v.m. optellen, aftrekken, vermenigvuldigen en delen gebruiken B3 H Operaties op factoren uitvoeren bij delen en vermenigvuldigen B7c + B7d H Vermenigvuldigingen en delingen met grote getallen maken B18 + B22 H Een kommagetal vermenigvuldigen met een kommagetal B32b H Een natuurlijk getal delen door een kommagetal B34b H Een kommagetal delen door een kommagetal B33b H Een natuurlijk getal delen door een natuurlijk getal, het quotiënt is een kommagetal B34b H Breuken optellen en aftrekken B26 + B27 18

21 Blok en H Een breuk vermenigvuldigen met een natuurlijk getal B28a 27 H Een natuurlijk getal vermenigvuldigen met een breuk B28a H Een breuk delen door een natuurlijk getal B29a H De oppervlaktemaateenheden cm², dm², m² en km² gebruiken MR37 H Herleidingen maken MR28 H Tijdsduur berekenen MR70 H De oppervlakte van een rechthoek, parallellogram, ruit en driehoek bepalen H Driehoeken construeren die aan gegeven voorwaarden voldoen MK21 H Driehoeken volgens de soorten hoeken en volgens de eigenschappen van de zijden benoemen MR12 + MR43 t.e.m. MR MK20 + MK22 H In een driehoek bij een basis de bijbehorende hoogte tekenen MK11a + MK34c 2 28 H De gelijkwaardigheid tussen percentages, breuken en kommagetallen gebruiken G27 H Percentages voorstellen op een procentstrook G40 H Het deel berekenen als het percentage en het totaal gegeven zijn B35 H Het totaal berekenen als het percentage en het deel gegeven zijn B35 H Het percentage berekenen als het totaal en het deel gegeven zijn B35 19

22 Blok H Ronde getallen tot 1 miljard noteren als kommagetal en omgekeerd G20 H Optellingen en aftrekkingen met ronde getallen tot 1 miljard maken B11e + B14e H Vermenigvuldigingen met ronde getallen tot 1 miljard waarvan een van de factoren kleiner is dan 10 maken. H Delingen met ronde getallen tot 1 miljard waarvan de deler bestaat uit één cijfer maken B B22 H Rekentaal i.v.m. optellen, aftrekken, vermenigvuldigen en delen gebruiken B3 H Operaties op factoren uitvoeren bij delen en vermenigvuldigen B7c + B7d H Vermenigvuldigingen en delingen met grote getallen maken B18 + B22 H Een kommagetal vermenigvuldigen met een kommagetal B32b H Een natuurlijk getal delen door een kommagetal B34b H Een kommagetal delen door een kommagetal B33b 2 30 H De gelijkwaardigheid tussen percentages, breuken en kommagetallen gebruiken t.e.m G27 H Percentages voorstellen op een procentstrook G40 H Het deel berekenen als het percentage en het totaal gegeven zijn B35 H Het totaal berekenen als het percentage en het deel gegeven zijn B35 H Het percentage berekenen als het totaal en het deel gegeven zijn B35 H Ronde getallen tot 1 miljard noteren als kommagetal en omgekeerd G20 H Optellingen en aftrekkingen met ronde getallen tot 1 miljard maken B11e + B14e H Vermenigvuldigingen met ronde getallen tot 1 miljard waarvan een van de factoren kleiner is dan 10 maken. H Delingen met ronde getallen tot 1 miljard waarvan de deler bestaat uit één cijfer maken B B22 H Rekentaal i.v.m. optellen, aftrekken, vermenigvuldigen en delen gebruiken B3 H Operaties op factoren uitvoeren bij delen en vermenigvuldigen B7c + B7d H Vermenigvuldigingen en delingen met grote getallen maken B18 + B22 H Een kommagetal vermenigvuldigen met een kommagetal B32b H Een natuurlijk getal delen door een kommagetal B34b H Een kommagetal delen door een kommagetal B33b 20

23 Blok H Het resultaat van een deling schatten B36 H Delingen waarbij deeltal en deler (De deler telt maximaal 3 cijfers.) kommagetallen kunnen zijn, cijferend uitvoeren. N Ervaren dat verschillende schattingen dezelfde informatie geven over de orde van grootte van het quotiënt B43c B46a 3 2 H Betekenis geven aan getallen tot 100 miljard G11f H Getallen tot 100 miljard lezen en schrijven G11f H Getallen tot 100 miljard in het positieschema noteren G11f H Getallen tot 100 miljard rangschikken G12 H Getallen tot 100 miljard splitsen en ontbinden G13 H Getallen tot 100 miljard afronden tot op een gegeven rang G36 H Ronde getallen tot 100 miljard noteren als kommagetal en omgekeerd G H De wisseleigenschap toepassen bij optellen/vermenigvuldigen B4a + B4c H De schakeleigenschap toepassen bij optellen/vermenigvuldigen B5a + B5c H Bij het aftrekken van verschillende termen vaststellen en toepassen dat de aftrekkers van plaats mogen veranderen. H Bij het delen door verschillende factoren vaststellen en toepassen dat de delers van plaats mogen veranderen B4b B4d H Als er verschillende bewerkingen moeten worden uitgevoerd, toepassen dat: - eerst de bewerkingen tussen de haakjes gemaakt moeten worden; B3 - vermenigvuldigen/delen voor optellen/aftrekken gaat B3 21

24 Blok H Bij vermenigvuldigingen vaststellen dat het product gelijk blijft als een van de factoren vermenigvuldigd wordt met en de andere gedeeld wordt door hetzelfde getal. H Bij vermenigvuldigingen vaststellen dat als één van de factoren met een getal vermenigvuldigd of door een getal gedeeld wordt, het product in dezelfde mate verandert. H Bij vermenigvuldigingen met kommagetallen de vastgestelde eigenschappen toepassen B7c B7c B7c 3 5 H Bij vraagstukken over inhoud, gewicht en geld: MR89a - de eenheidsprijs bepalen; MR89a - de prijs voor een gegeven hoeveelheid bepalen; MR89a - de hoeveelheid voor een gegeven prijs bepalen MR89a H Vraagstukken over korting oplossen MR89e 3 6 H Getallen tot 100 miljard lezen en schrijven G11f H Ronde getallen tot 100 miljard noteren als kommagetal en omgekeerd G20 H De wisseleigenschap toepassen bij optellen/vermenigvuldigen B4a + B4c H De schakeleigenschap toepassen bij optellen/vermenigvuldigen B5a + B5c H Bij het aftrekken van verschillende termen toepassen dat de aftrekkers van plaats mogen veranderen. H Bij het delen door verschillende factoren toepassen dat de delers van plaats mogen veranderen B4b B4d H Als er verschillende bewerkingen moeten worden uitgevoerd, toepassen dat: - eerst de bewerkingen tussen de haakjes gemaakt moeten worden; B3 - vermenigvuldigen/delen voor optellen/aftrekken gaat B3 H Bij vermenigvuldigingen weten dat het product gelijk blijft als een van de factoren vermenigvuldigd wordt met en de andere gedeeld wordt door hetzelfde getal B7c 22

25 Blok H Bij vermenigvuldigingen weten dat als één van de factoren met een getal vermenigvuldigd of door een getal gedeeld wordt, het product in dezelfde mate verandert. H Bij vermenigvuldigingen met kommagetallen de vastgestelde eigenschappen toepassen B7c B7c H Het resultaat van een deling schatten B36 H Delingen waarbij deeltal en deler (De deler telt maximaal 3 cijfers.) kommagetallen kunnen zijn, cijferend uitvoeren B43c H Vraagstukken over inhoud, gewicht en geld oplossen MR H Natuurlijke getallen en kommagetallen vermenigvuldigen met 5, 50 en 0, B32 H Natuurlijke getallen en kommagetallen vermenigvuldigen met 15 en 1, B32 H Natuurlijke getallen en kommagetallen vermenigvuldigen met B32 H Natuurlijke getallen en kommagetallen vermenigvuldigen met B32 N Natuurlijke getallen en kommagetallen vermenigvuldigen met 0,1 en 0, B H Ruimtefiguren/lichamen indelen in veelvlakken en niet-veelvlakken en deze begrippen gebruiken MK27 H Bij veelvlakken de kubus, de balk en de piramide herkennen en benoemen H Bij veelvlakken de ribben, de hoekpunten en de zijvlakken (waaronder grondvlak en bovenvlak) herkennen en benoemen H Bij niet-veelvlakken de cilinder, de bol en de kegel herkennen en benoemen MK27 MK27 MK27 23

26 Blok H Van een kubus een ontvouwing (ontwikkeling, uitslag) tekenen MK44 H Van ontvouwingen nagaan welke een kubus opleveren MK44 H Van een balk een ontvouwing (ontwikkeling, uitslag) tekenen MK44 H Van ontvouwingen nagaan welke een balk opleveren MK44 H Van een ruimtelijke situatie een voorstelling maken in twee dimensies en omgekeerd MK44 N Tekenen op schaal MK H Natuurlijke getallen en kommagetallen delen door 5, 50 en 0, B34 H Natuurlijke getallen en kommagetallen delen door B34 H Natuurlijke getallen en kommagetallen delen door B34 N Natuurlijke getallen en kommagetallen delen door 10, 100 en B H Het aantal combinaties voorstellen m.b.v. een boomdiagram of een rooster SV 1.1 G40b H Het aantal combinaties bepalen als er 2 of 3 variabelen gegeven zijn SV 1.1 G41 H De kans bepalen dat een gegeven combinatie voorkomt G H Het aantal combinaties voorstellen m.b.v. een boomdiagram of een rooster SV 1.1 G40b H Het aantal combinaties bepalen als er 2 of 3 variabelen gegeven zijn SV 1.1 G41 H Natuurlijke getallen en kommagetallen vermenigvuldigen met 5, 50 en 0, B32 H Natuurlijke getallen en kommagetallen vermenigvuldigen met 15 en 1, B32 H Natuurlijke getallen en kommagetallen vermenigvuldigen met B32 H Natuurlijke getallen en kommagetallen vermenigvuldigen met B32 H Natuurlijke getallen en kommagetallen delen door 10, 100 en B34 H Natuurlijke getallen en kommagetallen delen door 5, 50 en 0, B34 H Natuurlijke getallen en kommagetallen delen door B34 H Natuurlijke getallen en kommagetallen delen door B34 24

27 Blok H Bij niet-veelvlakken de cilinder en de bol herkennen en benoemen H Bij veelvlakken de kubus en de balk herkennen en benoemen H Van ontvouwingen nagaan welke een kubus opleveren MK44 H Van ontvouwingen nagaan welke een balk opleveren MK44 MK27 MK H Verwoorden wanneer een getal deelbaar is door 2, 3, 4, 5, 9, 10, 25 en H Vaststellen dat als een getal deelbaar is door 10, het ook deelbaar is door 2 en 5 maar niet omgekeerd. H Vaststellen dat als een getal deelbaar is door 100, het ook deelbaar is door 4 en 25 maar niet omgekeerd. H Vaststellen dat als een getal deelbaar is door 9, het ook deelbaar is door 3 maar niet omgekeerd. H De rest bepalen bij delingen door 2, 3, 4, 5, 9, 10 en 100 door gebruik te maken van de kenmerken van deelbaarheid G G G G G H Op basis van de getallen bij de vier bewerkingen een doelmatige oplossingswijze kiezen (vooral compenseren) B H De grootste gemeenschappelijke deler van twee of meer natuurlijke getallen bepalen. H Het kleinste gemeenschappelijk veelvoud van twee of meer natuurlijke getallen bepalen G G32 25

28 Blok H Een natuurlijk getal of een kommagetal cijferend vermenigvuldigen met een natuurlijk getal of een kommagetal (Eén van de factoren bestaat uit hoogstens 3 cijfers.) B32 H Het resultaat van een vermenigvuldiging schatten B36 H Bij een vermenigvuldiging de negenproef maken H De verkoopprijs berekenen als de inkoopprijs en de winst of het verlies t.o.v. de inkoopprijs procentueel gegeven zijn MR89b H De winst of het verlies procentueel bepalen t.o.v. de inkoopprijs MR89b H De inkoopprijs berekenen als de verkoopprijs gegeven is en de winst procentueel is uitgedrukt t.o.v. de inkoopprijs MR89b N Het stappenplan voor het oplossen van vraagstukken toepassen SV 1.1 DO H De grootste gemeenschappelijke deler van twee of meer natuurlijke getallen bepalen. H Het kleinste gemeenschappelijk veelvoud van twee of meer natuurlijke getallen bepalen G G32 H Weten wanneer een getal deelbaar is door 2, 3, 4, 5, 9, 10, 25 en H Weten dat als een getal deelbaar is door 10, het ook deelbaar is door 2 en 5 maar niet omgekeerd. H Weten dat als een getal deelbaar is door 100, het ook deelbaar is door 4 en 25 maar niet omgekeerd. H Weten dat als een getal deelbaar is door 9, het ook deelbaar is door 3 maar niet omgekeerd. H De rest bepalen bij delingen door 2, 3, 4, 5, 9, 10 en 100 door gebruik te maken van de kenmerken van deelbaarheid. H Op basis van de getallen bij de vier bewerkingen een doelmatige oplossingswijze kiezen (vooral compenseren). H Een natuurlijk getal of een kommagetal cijferend vermenigvuldigen met een natuurlijk getal of een kommagetal (Eén van de factoren bestaat uit hoogstens 3 cijfers.) G G G G G B32 B7 26

29 Blok H Het resultaat van een vermenigvuldiging schatten B36 H Bij een vermenigvuldiging de negenproef maken H De verkoopprijs berekenen als de inkoopprijs en de winst of het verlies t.o.v. de inkoopprijs procentueel gegeven zijn MR89b H De winst of het verlies procentueel bepalen t.o.v. de inkoopprijs MR89b H De inkoopprijs berekenen als de verkoopprijs gegeven is en de winst t.o.v. de inkoopprijs procentueel uitgedrukt is MR89b 3 19 H De gelijkheid tussen breuk, kommagetal en percentage vaststellen (eventueel na het afkappen van het kommagetal) en toepassen t.e.m G27 H Een breuk en een kommagetal optellen en aftrekken G H Vraagstukken i.v.m. snelheid oplossen MR89c 3 21 H Ervaren dat het in bepaalde situaties voldoende is om met benaderende waarden te rekenen B52 H Een schatprocedure toepassen B37 H Ervaren dat schattend rekenen tot verschillende oplossingen kan leiden B H De omtrek en de diameter van een cirkel meten MR34 H De waarde van pi ontdekken als verhouding tussen de omtrek en de diameter. 3.2a MR34 H Het symbool voor straal (r), diameter/middellijn (d) en pi (π) kennen en gebruiken. 3.2a MK11c + MK11d H De formule om de omtrek van de cirkel te bepalen gebruiken MR34 N De straal, de diameter/middellijn en het middelpunt van een cirkel benoemen en tekenen. 3.2a MK11c + MK11d 27

30 Blok H Breuken interpreteren, verwoorden en gebruiken als verhouding G14c H De verhoudingen vaststellen tussen de delen onderling en tussen een deel en het geheel G14c + G41 H De delen bepalen als de verhouding tussen de delen en het geheel gegeven is G14c N Een breuk noteren als percentage G27 N De verhoudingstabel gebruiken G H De gelijkheid tussen breuk, kommagetal en percentage vaststellen (eventueel na het afkappen van het kommagetal) en toepassen. H Ervaren dat het in bepaalde situaties voldoende is om met benaderende waarden te rekenen t.e.m G B52 H Breuken interpreteren, verwoorden en gebruiken als verhouding G14c H De verhoudingen vaststellen tussen de delen onderling en tussen een deel en het geheel G14c + G41 H De delen bepalen als de verhouding tussen de delen en het geheel gegeven is G14c H Een breuk en een kommagetal optellen en aftrekken G23 H Een schatprocedure toepassen B37 H Vraagstukken i.v.m. snelheid oplossen MR89c H De formule om de omtrek van de cirkel te bepalen gebruiken MR34 H Een cirkel met een gegeven straal tekenen. 3.2a MK H De oppervlakte van een rechthoek, vierkant en parallellogram bepalen H De oppervlakte van een driehoek bepalen MR44 H De oppervlakte van veelhoeken bepalen door de figuren om te structureren MR45 MR42 + MR43 28