Aan de leden van de raad van de gemeente Valkenswaard

Transcriptie

1 V G E M E E N T E V A L K E N S W A A R D dehofnari 5 Postbus ïoioo 5550 GA Aan de leden van de raad van de gemeente Valkenswaard Valkenswaard Telefoon (040) Telefax (040) Kenmerk: 13uit06643 gemeente@v ken_waard.nl onderwerp: rapport detailhandelsanalyse centrum Valkenswaard homepage Behandeld door: L.J.H.M. Speek, telefoonnummer: Bijlage: Datum: Geacht raadslid, Tijdens de behandeling van de raadsopdracht voor het Masterplan Centrum in januari 2013 heeft u via een motie aan het college verzocht extra aandacht te besteden aan de detailhandelsstructuur in het centrum van Valkenswaard. Daartoe is in opdracht van het college een maatwerkopdracht voor een detailhandelsanalyse uitgevoerd, bestaande uit een omgevingsanalyse, haalbaarheidsanalyse en toekomstanalyse. De resultaten van dit onderzoek zijn beschikbaar en weergegeven in bijgevoegde rapportage. Voor vragen of opmerkingen kunt u contact opnemen met de heer drs.ing. L.J.H.M. (Luc) Speek, verantwoordelijk projectleider Masterplan Centrum, bereikbaar via telefoonnummer of per mail lsp@valkenswaard.nl Hoogachtend, ir. PJ.R. Appelmans teammanager Team Ruimtelijke ontwikkeling en economie

2

3 DATABANKEN OVER HET VERANDERENDE WINKELLANDSCHAP Locatfs Detailhandelsanalyse Centrum Valkenswaard / INF0@L0CATUS.COM

4 Detailhandelsanalyse Centrum Valkenswaard Opdrachtgever: Gemeente Valkenswaard Projectnummer: - Datum: 8 oktober 2013 Pelmolenlaan GW Woerden Postbus AC Woerden W E info@locatus.nl T +31(0) F +31(0)

5 LocatJs Inhoud pagina 1 Inleiding 1 2 Omgevingsanalyse 2 3 Haalbaarheidsanalyse Winkelstructuur Valkenswaard Centrum Valkenswaard Draagvlakanalyse Benchmark 11 4 Toekomstscenario Ontwikkelingen Centrum Valkenswaard 2025 en Samenvatting 17 Bijlage 18 Leegstand 19 indeling 20

6 Locals 1 Inleiding De gemeente Valkenswaard wil graag vanuit verschillende motieven over een onafhankelijke detailhandelsanalyse beschikken. De gemeente heeft Locatus opdracht gegeven een onderzoek te doen naar de detailhandel in het centrum Valkenswaard. De analyses die achtereenvolgens in dit rapport worden beschreven bestaan uit drie onderdelen: De omgevingsanalyse: Er wordt een analyse gemaakt van de detailhandelsontwikkelingen in het centrum en in de omgeving van Valkenswaard; <» De haalbaarheidsanalyse: allereerst wordt er een beknopte beschrijving gegeven van de detailhandelsstructuur van Valkenswaard. Vervolgens wordt Valkenswaard Centrum in kaart gebracht op basis van branchering. Middels een draagvlakanalyse en benchmark van het aanbod wordt een inschatting gemaakt van de huidige marktruimte in het centrum; De toekomstanalyse: In de toekomstanalyse wordt het toekomstscenario gemaakt van het winkelaanbod in het centrum per branchegroep. In onderstaande kaart is het onderzoeksgebied (Centrum Valkenswaard) van dit rapport weergegeven. Kaart 1: Afbakening Ommen Centrum WüMminapark «"2013 Nokia.! AND ' Microsoft CorporaUon Detailhandelsanalyse

7 LocaUs 2 Omgevingsanalyse In dit hoofdstuk wordt het winkelaanbod in het centrum van Valkenswaard en in de bijbehorende omgeving in beeld gebracht. Als omgeving is gekozen voorde woonplaatsen binnen een straal van 15 km. De ontwikkeling van het aanbod in Valkenswaard kan op deze wijze worden vergeleken met de ontwikkelingen in de omgeving. WoonDlaats jan VerkooDDunten WVO/1000 inw. % % % 8% % -7% % -14% % 4% % 5% % 0% % -6% % 2% % % % % % % % % % % % % % % % % % % % omgeving jan Het winkelaanbod in Valkenswaard heeftin de periode een licht afname laten zien. De omgeving echter heeft een lichte stijging van het aantal winkelmeters laten zien. Absoluut gezien heeft Budel de sterkste ontwikkeling in verkooppunten doorgemaakt en Eindhoven op het gebied van winkelverkoopvloeroppervlakte. Opvallend is tevens de ontwikkeling van de winkelverkoopvloeroppervlakte in de woonplaats Bergeijk. Detailhandelsanalyse

8 LocatJs Een dergelijke ontwikkeling dient echter ook gerelateerd te worden aan de bevolkingsontwikkeling. In Eindhoven zien we bijvoorbeeld dat het winkelaanbod per inwoner in de periode juist is afgenomen. In Valkenswaard en de totale omgeving is per inwoner nagenoeg hetzelfde aantal winkelmeters beschikbaar als in Het aandeel dat het centrum van Valkenswaard voor haar rekening neemt is echter toegenomen. In onderstaande kaart zijn alle centrale winkelgebieden in Valkenswaard en omgeving weergegeven. Centrum Eindhoven is als Binnenstad het belangrijkste winkelgebied in de omgeving. r,..,. i, EiLbtik Middelbeers t Nuenen Helmond n fcentrum W i n t e l d ' ^ E l n d h <^ ^Centrum Mier.o Veldhoven. r* k.... CCentrum Veldhoven 'J'_«Centrum Geldrop_, u _, L LJIIL: Mierde Hoogeloon,V '-itcentrum Waalre Iuogc Mierde B,., stè ensel I' _(centmm Heeze aomeren (Centrum Hapert RüUiöl Hapert r(centrum Eersel,,,,, c,-, r,...,.,. c ^ CCentrum Leende dul'(k Bc ig.(centrum Bergeijk M üjrhe : (Centrum Maarheeze N26_ ' Winkelgebied ( Binnenstad i Hoofdwinkelgebied klein 0 Kernverzorgend centrum groot Q Kernverzorgend centrum klein _LI (Centrum Luyksgestel... ommel.. N Ji_i_rpeit i*u Over pelt *'-1"-' E'l(Centrum Budel Weert 11 _i I i. (Centrum Budel Schoot 2010 NAVTEQ AND 2013 Microsoft Corporation Kaart 1: Centrale winkelgebieden omgeving Valkenswaard Wanneer we specifiek kijken naar de ontwikkeling van de winkelmeters in de centrale winkelgebieden van Valkenswaard en omgeving dan zien we dat in het bijzonder in het centrum van Eindhoven veel winkelmeters aan het winkelaanbod is toegevoegd. Relatief gezien hebben Centrum Luyksgestel en Centrum Maarheeze een sterke ontwikkeling doorgemaakt. Rekeninghoudend met bevolkingsontwikkeling in de verschillende woonplaatsen is eveneens te zien dat Luyksgestel en Maarheeze Centrum een sterke groei hebben doorgemaakt. Opvallend is de afname van het winkelaanbod in Centrum Waalre. Delailhandelsanalyse

9 Locatls* ^* _V cf #? y of L 1 / / y / dl J? J> L> Grafiek 1: Ontwikkeling winkelaanbod centrale winkelgebieden Valkenswaard en omgeving -< Belangrijk aandachtspunt bij veel gemeenten is de ontwikkeling van de leegstand. Wanneer we specifiek kijken naar de ontwikkelingen in de centra in de omgeving van Valkenswaard dan valt op dat in nagenoeg alle centra sprake is van een toename van de leegstand en in het bijzonder het centrum van Waalre. De leegstand 1 in Centrum Valkenswaard ligt boven het gemiddelde van de centra in de omgeving. _ 35,0% " 30,0% 25,0%,S 20,0% o o 15,0% 10,0% -3 5,0% S 1 0,0% <y. y- f / J* / * y #p y -^ ^ / ^ </ ^ «? L y y <? -or Jl _>. _> >& & j. & y P & y.- y & r $ * y' <&.s rsjfjrjrj O" 1 Ö <y O" O" Grafiek 2: Ontwikkeling leegstand wvo detailhandel o v & d r?> p P & ^" yf é> é if o- -& <$ <L l Zie bijlage voor de definitie en berekening van het leegstandspercentage detailhandel. Detailhandelsanalyse

10 _ - _ 3 Haalbaarheidsanalyse 3.1. Winkelstructuur Valkenswaard Valkenswaard telt ongeveer inwoners en ligt nabij Eindhoven. Centrum Eindhoven is de belangrijkste concurrent (zie ook hoofdstuk 2) met betrekking tot het winkelaanbod. Voor de inwoners van Valkenswaard is een winkelstructuur beschikbaar bestaande uit zes winkelgebieden. Het betreft winkelgebied Centrum Valkenswaard met de winkelgebiedstypering 2 Hoofdwinkelgebied klein, de Wijkcentra Leenderweg en De Belleman, Buurtcentrum Eindhovenseweg en de Supermarktcentra Nieuwe Waalreseweg en Wilibrorduslaan Valkenswaard. _ - : 9. X O De Belleman Sportpark den Dries 1,* x'ï,-., Q Nieuw Waalreseweg ''' ;? v -Willibrorduslaan Valkenswaard r Eindhovenseweg V Centrum Valkenswaard N69 va a QLeenderweg Indus* o" 1 Winkelgebieden _B Hoofdwinkelgebied klein D Wijkcentrum klein Buurtcentrum D Supermarktcentrum if 4» V N_ i 2010 NAVTEQ AND 2013 Microsoft Corporation Kaart 1: Overzicht winkelgebieden in Valkenswaard Het detailhandelsaanbod in Valkenswaard 3 bestaat uit 227 winkels (excl. leegstand) en is samen goed voor ongeveer m 2 wvo. Daarnaast zijn er 46 verkooppunten die leegstaan met een winkelverkoopvloeroppervlakte van m 2 wvo. Centrum Valkenswaard is het voornaamste winkelgebied van Valkenswaard met een omvang van m 2 wvo. Tabel 2 laat het winkelaanbod per winkelgebied zien. " Begrippenverklaring zie bijlage 1! Winkelgebieden en verspreide bewinkeling Detailhandelsanalyse

11 Locates Winkelgebied WVO Centrum Valkenswaard De Belleman Eindhovensewe Tabel 2: Aanbod detailhandel (incl. leegstand) in Valkenswaard per winkelgebied 3.2. Centrum Valkenswaard In onderstaande kaart 4 is de huidige branchering van het centrum in beeld gebracht. Het Mode & Luxe aanbod maakt een belangrijk deel uit van de branchering van het centrum. De branches 5 binnen deze groep maken een winkelgebied aantrekkelijk om te winkelen. In het Centrum zijn twee dagelijkse clusters te zien namelijk aan de Corridor (o.a. Albert Heijn, Kruidvat en Bakker Bart) en de Kerverij (o.a. Jan Linders en Lidl). Aan de zuidzijde (omgeving Markt) een duidelijk leisurecluster. Q 11-Dagefijks 22-Mode 8 Luxe 36-Vrije Tijd B 37-ln/Om Huis 38-Detailh Overig LJ 59-Leisure D 65-Diensten D 80-ATM ES 90-Overig Kaart 2: Goad ring Centrum Valkenswaard 4 De Goad geeft het kernwinkelgebied binnen het centrum weer. Een gedeelte van de verkooppunten van Centrum Valkenswaard is niet weergegeven. 5 zie bijlage voor toelichting van de branche indeling Detailhandelsanalyse

12 Locate In onderstaande tabel is de volledige branchering van het detailhandelsaanbod in het centrum weergegeven. Het dagelijks aanbod met een groot aandeel uit van de branchering in het centrum. Dit geldt ook voor het woonaanbod. In totaal stonden 34 panden leeg meteen winkelverkoopvloeroppervlakte van m 2. Een gedeelte van de leegstand is slechts aan de detailhandel toe te kennen. Het leegstandspercentage wvo detailhandel 6 in het centrum is 13,4%. Ter referentie, landelijk is het leegstandscijfer 6,9% en specifiek voor centra met de winkelgebiedstypering Hoofdwinkelgebied klein 8,1%. wvo/vki Leeastand 34 19% % 189. Levensmiddelen 19 10% % 275 Persoonliike Verzorain 8 4% % 210 Warenhuis 1 1% % 1036 Kledina & Mode 47 26% % 162 Schoenen & Lederwaren 11 6% % 137 Juwelier & Optiek 11 6% 934 3% 85 Huishoudeliike- & Luxe Artikelen 7 4% % 231 Antiek & Kunst 1 1% 35 0% 35 Sport & Spel 8 4% % % 182 1% % 473 1% 158 Plant & Dier 4 2% 672 2% 168 Bruin & Witaoed 8 4% % 139 Auto & Fiets 1 1% 80 0% % % 302 Detailhandel Overi 7 4% 968 3% 138 Brofrfri % Tabel 3: ring detailhandel in Centrum Valkenswaard % 187 ' Zie bijlage Detailhandelsanalyse

13 LocatJs 3.3. Draagvlakanalyse Bepaling van de marktsituatie voor Centrum Valkenswaard is een combinatie van een aantal gegevens: 1. Bepaling van het marktgebied; 2. Berekenen van de bestedingen; 3. Bepalen van de omzetpotentie; Marktgebied dagelijks en niet-daqelijks Op basis van de beschikbare informatie over Valkenswaard, het detailhandelsaanbod en de situatie in concurrerende winkelgebieden kan het marktgebied voor het dagelijkse en niet-dagelijkse aanbod van het Centrum van Valkenswaard worden vastgesteld. Dit staat weergegeven in onderstaand kaartbeeld. Geldrop NG' mmel Lorrmel * ca Neerpelt Hamont Budcl-Dorplcin Budcl-Scr ÏÓÏO NAVTEQ'ïc. AND ' 2013 Microsoft Corporation Kaart 3: Marktgebied dagelijks winkelgebied Centrum Valkenswaard Het primaire marktgebied (donkerblauw) bestaande uit de buurten Centrum, Geenhoven en Hoge Akkers telt ca inwoners. Het secundaire marktgebied (lichtblauw) beslaat de overige buurten van de gemeente Valkenswaard. Dit gedeelte heeft op dit moment ca inwoners. De koopkrachtoriëntatie van de inwoners van het primaire en secundaire gebied is vastgesteld op basis van het huidige aanbod in het winkelgebied en beschikbare koopstromenonderzoeken 7. Hierbij wordt rekening gehouden met de aanwezigheid van concurrerende winkelgebieden in de omgeving. Op deze manier bepalen wij de koopkrachtoriëntatie van de inwoners van het primaire en secundaire marktgebied op respectievelijk 80% en 27% voor dagelijks aanbod. Bovendien is er sprake van een toevloeiing van consumenten (toevallige passanten) van buiten dit marktgebied. Deze zogenaamde vreemde koopkracht taxeren wij zowel voor dagelijks op 10%. 7 Bron: Koopstromenonderzoek SRE (2009) Detailhandelsanalyse

14 Locate Oirschot Best ' Breugel Son lieshout Bock Middelbeers Nuenen Mierto N270 Helmi Hoogeloon Budel Achel Hamont Lommel Neerpelt Overpett N I E_E_ Kaart 4: Marktgebied niet-dagelijks winkelgebied Centrum CO Weerl Valkenswaard Eenzelfde berekening kan worden gemaakt voor het niet-dagelijkse aanbod. Het primaire marktgebied (donkerblauw) bestaande uit de gemeente Valkenswaard telt ca inwoners. Het secundaire marktgebied (lichtblauw) beslaat de woonplaatsen Bergeijk, Heeze, Leende, Luyksgestel, Riethoven, Waalre en Westerhoven. Dit gedeelte heeft op dit moment ca inwoners. Op deze manier bepalen wij ook de koopkrachtoriëntatie van de inwoners van het primaire en secundaire marktgebied voor niet-dagelijkse aankopen, namelijk 35% en 8%. Bovendien is er sprake van een toevloeiing van consumenten (toevallige passanten) van buiten dit marktgebied. Deze zogenaamde vreemde koopkracht taxeren wij zowel voor dagelijks op 10%. Bestedingen Op basis van de gegevens van het Hoofdbedrijfschap Detailhandel (HBD) worde de bestedingen per inwoner in de dagelijkse en niet-dagelijkse sector geschat op 2.270,- en 2.540,- excl. BTW. Aangezien de bestedingscijfers een landelijk gemiddelde zijn, dienen deze bedragen afgestemd te worden op het besteedbaar inkomen in het primaire en secundaire marktgebied. De index van het dagelijkse primaire marktgebied ligt 5% boven het Nederlands gemiddelde dat op 100 is gesteld en het secundaire is gelijk aan het Nederlands gemiddelde. De bestedingen voor de dagelijkse aankopen moeten daarom gecorrigeerd 8 worden met respectievelijk 1% en 0%. Voor het niet-dagelijkse aanbod geldt dat de inkomensindex in het primaire marktgebied 100 is en in het secundaire marktgebied 110. De niet-dagelijkse bestedingen moeten worden bijgesteld met respectievelijk 0% en 5%. Inkomenscorrectie: de bestedingen worden voor dagelijkse aankopen gecorrigeerd met 0,25 en de niet-dagelijkse aankopen met 0,5. Detailhandelsanalyse

15 Locatls* Omzetpotentie Wanneer het aandeel van de bestedingen binnen het verzorgingsgebied bekend is, kan voor het dagelijkse en niet-dagelijkse aanbod de omzetpotentie worden bepaald. Indicatieve berekeninq marktruimte inwoners in primair verzorgingsgebied Besteding per hoofd Inkomenscorrectie (resp. 1% & 0%) Bestedingspotentieel (min.) Geschatte bindin Gebonden besteding primair (min.) Inwoners in secundair verzorgingsgebied Besteding per hoofd Inkomenscorrectie (resp. 0% & 5%) Bestedingspotentieel (min.) Geschatte bindin Gebonden besteding secundair (min.) Totale gebonden bestedingen (min.) Toevloeiin rktpotentieel Tabel 4: Indicatieve omzetpotentie in miljoenen Dagelijks ,90 80% 18, ,80 27% 12,64 30,96 10% 34,40 Niet-dagelijks ,70 35% 27, ,60 8% 10,37 37,56 10% 41,70 Distributieve ruimte Door het berekende omzetpotentieel af te zetten tegen het bestaande aanbod kan de distributieve ruimte voor dagelijkse en niet-dagelijkse goederen worden berekend. Met het begrip vloerproductiviteit (omzet per m 2 wvo) kunnen vraag en aanbod vergelijkbaar worden gemaakt. De vloerproductiviteit is bepaald op basis van totale besteding aan dagelijkse en niet-dagelijkse artikelen berekend door het Hoofdbedrijfschap voor Detailhandel (HBD) en het aantal vierkante meter winkelverkoopvloeroppervlakte in de dagelijkse en niet-dagelijkse sector dat bij Locatus bekend is. De vloerproductiviteit voor dagelijkse goederen komt op 7.090,- (excl. BTW) per vierkante meter winkelverkoopvloeroppervlakte. De vloerproductiviteit voor niet-dagelijkse goederen komt op 1.970,- (excl. BTW) per vierkante meter winkelverkoopvloeroppervlakte. Let wel dit zijn gemiddelde cijfers. De vloerproductiviteit verschilt tussen type winkelgebieden. Op grootschalige concentraties ligt de vloerproductiviteit over het algemeen aanzienlijk lager dan in centrumgebieden. De marktruimte in niet-dagelijks aanbod kan daardoor in werkelijkheid lager zijn. Uit tabel 5 blijkt dat er voor het niet-dagelijkse aanbod in het Centrum sprake is van een beperkte uitbreidingsruimte van 214 m 2 wvo. Daarbij moet wel worden opgemerkt dat er op tijdens de laatste inventarisatie 46 verkooppunten leegstonden met een totaal winkelverkoopvloeroppervlakte van 6.440m 2. Voor het dagelijkse aanbod geldt dat er geen ruimte is. De effectieve vloerproductiviteit van dit aanbod is gemiddeld (excl. BTW) per vierkante meter. Het centrum van Valkenswaard heeft een ruimer dagelijks aan bod dan gemiddeld. De behaalde omzet zal verdeeld moeten worden over deze winkelmeters. Hierdoor wordt er een lagere gemiddelde vloerproductiviteit behaald. In hoeverre het aanbod goed of slecht functioneert, hangt ook af van andere factoren o.a. huisvestingskosten. Detailhandelsanalyse 10

16 Locat/s Distributieve ruimte Daaeliiks Niet-daaeliiks Totale bestedingen (ih min.) Indicatieve vloerproductiviteit Mogelijk aanbod Huidia aanbod Theoretische uitbreidingsruimte Tabel 5: Theoretische uitbreidingsruimte 34, , Benchmark Om in beeld te krijgen hoe Valkenswaard Centrum ervoor staat, is het nodig een benchmark te maken van het winkelaanbod per inwoner van Valkenswaard centrum en referentiecentra. Als referentiecentra van het centrum van Valkenswaard zijn de volgende centra uitgekozen: het centrum van Nijkerk, Oldenzaal, Veghel, Venray en Woerden. De keuze voorde referentiecentra heeft plaats gevonden op basis van een vergelijkbaar inwoneraantal van de woonplaats, winkelgebiedstypering (omvang) en inkomensindex van het verzorgingsgebied. Het gemiddelde van deze centra is in de tabel opgenomen als referentie 1. Als tweede referentieset zijn alle centrale winkelgebieden van woonplaatsen in de inwonersklasse meegenomen (referentie 2). De rood gekleurde cijfers geven aan dat het aanbod per inwoner in het centrum van Valkenswaard bovengemiddeld is. Centrum Valkenswaard Referentie 1 Referentie 2 Verschil 1 Verschil 2 Levensmiddelen Persoonliike Verzoraint Warenhuis. Kledina & Mode Schoenen & Lederwaren Juwelier & ODtiek Huishoudelijke- & Luxe Artikelen Antiek & Kunst Plant & Dier Bruin & Witaoed Doe-Het-Zelf Auto & Fiets 170,3 54,9 33,8 249,3 49,0 30,5 52,7 1,1 55,3 5,9 15,4 21,9 36,2 2,6 0,0 98,6 145,0 40,9 35,9 253,7 68,7 21,1 56,6 0,6 36,5 16,1 22,1 19,0 40,4 8,0 7,1 52,9 133,0 36,2 43,2 205,8 61,7 17,9 48,4 2,0 37,2 9,5 20,9 16,9 29,0 14,2 6,9 69,5 31,6 25,0 909,4 849,7 Tabel 6: Benchmark detailhandel Centrum Valkenswaard wvo/ inwoners 25,3 14,0-2,0-4,4-19,7 9,4-3,9 0,6 18,8-10,2-6,7 2,9-4,2-5,4-7,1 45,7 37,3 18,6-9,3 43,5-12,7 12,6 4,3-0,9 18,0-3,6-5,5 5,0 7,2-11,6-6,9 29,2 Detailhandelsanalyse 11

17 LocatJs" De inwoners van Valkenswaard hebben in het centrum de beschikking over een omvangrijk winkelaanbod. Met name het dagelijks aanbod, juwelier & optiek, sport & spel en wonen zijn bovengemiddeld aanwezig. Er is minder aanbod in bijvoorbeeld de modische branches en met name schoenen & lederwaren. Detailhandelsanalyse 12

18 Locals' 4 Toekomstscenario De retailmarkt is aan diverse ontwikkelingen onderhevig. Al deze ontwikkelingen hebben in meer of mindere mate effect op het huidige en toekomstige retaillandschap. In dit hoofdstuk vormen de trends en ontwikkelingen de basis voor een inschatting van de winkelbehoefte in het centrum van Valkenswaard in Ontwikkelingen Demografisch De bevolkingsomvang van Nederland zal de komende jaren blijven groeien. In bepaalde delen van het land is echter al sprake van bevolkingskrimp. Het zuiden van Limburg, het noordoosten van Groningen en Zeeland hebben hier inmiddels al mee te maken. Deze bevolkingskrimp zal meer regio's gaan treffen, maar ook in sommige regio's sterker worden. In de centralere delen van Nederland (o.a. de Randstad) blijft echter sprake van bevolkingsgroei. Een andere trend in de bevolkingssamenstelling is de trend van vergrijzing en ontgroening. Het aantal Nederlanders boven de 65 jaar neemt toe en het aantal kinderen en dertigers daalt. De vergrijzing zal volgens het CBS rond 2040 haar hoogtepunt bereiken. De vergrijzing zal in alle provincies plaatsvinden. De provincies Zeeland, Limburg en Drenthe zullen, evenals nu, ook in 2040 het hoogste percentage ouderen hebben. % 65 plus >30% I! U U 28% - 30% 25% - 28% <25% Kaart 5: Mate van vergrijzing per gemeente 2040 Detailhandelsanalyse 13

19 LocatJs Het bestedings- en winkelgedrag van de ouderen 9 is anders dan van de gemiddelde Nederlander. Voorouderen spelen zaken als service, gemak, veiligheid en nabijheid een grotere rol dan voor jongeren. Ondernemers zullen in moeten spelen op deze ontwikkelingen. Voorbeeld van andere uitgave patroon is de uitgaven aan voedingsmiddelen. Ouderen hebben een lagere voedingsbehoefte maar zijn daarnaast vaker afhankelijk van de (duurdere) buurtsuper. In hoeverre de huidige 65+ ook de 65+ van de toekomst is, is moeilijk te zeggen. De verschuiving van de pensioenleeftijd en verlaging van de pensioenen zal zijn effect hebben. Hiertegenover staat het "jonger worden van de ouderen". De oudere zoals we die in het verleden kenden qua bestedingsgedrag is tegenwoordig ouder in leeftijd. De gevolgen van de vergrijzing zijn niet alleen aan de consumentenkant te verwachten maar ook aan de ondernemerszijde. De vergrijzing zal ook te zien zijn bij de zelfstandig ondernemers. Veel van deze ondernemers krijgen te maken met het zoeken naar opvolgers voor hun bedrijf, deze zijn echter moeilijk te vinden. Een andere demografische ontwikkeling is de huishoudensverdunning. Onder verdunning verstaan we de afname van het gemiddeld aantal personen per huishouden. Een gemiddeld huishouden bestond in uit 2,2 personen. De vergrijzing is een belangrijke factor in de toename van de gezinsverdunning. Het bestedingseffect van gezinsverdunning is daardoor verdisconteerd in het vergrijzingseffect. Valkenswaard heeft te maken met een lichte afname van de bevolking tot Het aantal inwoners in Valkenswaard daalt van inwoners begin 2013 naar inwoners in Het aandeel ouderen neemt wel toe, van 22% nu, naar 29% in De huishoudensverdunning is ook in Valkenswaard te zien. Op dit moment is 2,19 en naar verwachting in 2025, 2,04. Internet Een bedreiging voor de winkelstraten is de opkomst van het internet. Het merendeel van de aankopen vindt op dit moment nog steeds plaats in de winkelstraten echter de omvang van de bestedingen op het internet neemt de afgelopen jaren aanzienlijk toe 12, van 2% in 2007 tot 5% in De branches die op dit moment het meest te maken hebben met de concurrentie van het internet zijn o.a. reisbureaus, cd-zaken, boekhandels, fotospeciaalzaken en de bruin- en witgoedzaken. Waarbij de grootste klappen vallen bij de winkels waar het fysieke product dat zij verkopen verdwijnt door technologische veranderingen. Voorbeelden zijn de foto ontwikkelcentrales en de digitale fotografie, CD-zaken en het muziek downloaden/streamen, Videotheken en het on-demand kijken van films via de kabel en naar verwachting de boekhandels met de opkomst van de e-reader. Daarnaast oriënteert de consument zich vooraf steeds vaker op het internet. De consument is daardoor beter voorbereid en weet waar hij wat kan kopen en voor welke prijs. De consument brengt daardoor een gerichter bezoek aan het centrum waardoor minder wordt geshopt. Het exacte effect op de winkelvoorraad en winkelstructuur van Nederland is nog moeilijk in te schatten. Als gevolg van de stijgende internetverkopen zal de retailer meer klant- en servicegericht moeten gaan denken en werken. De internetverkopen hebben met name gevolgen voor de winkelgebieden waar veel van de internetgevoelige branches zijn gevestigd 13. Het betreft dan m.n. Binnensteden, Hoofdwinkelgebieden en Stadsdeelcentra. Ook voor winkels in de verspreide bewinkeling met een niet-dagelijks aanbod wordt verwacht dat zij de negatieve gevolgen gaan merken van de internetverkopen. Er zullen echter ook winkels bijkomen doordat afhaalpunten van internetwinkels op bedrijventerreinen uitgroeien tot volwaardige winkels. De Buurt- en Wijkcentra hebben Bron: Nibud, Bestedingen van ouderen (2006) 10 Bron: CBS 11 Bron: Bevolkingsprognose gemeenten Bron: HBD & Thuiswinkel.org (2012) 13 RPB (2007), Winkelen in het Internet tijdperk Detailhandelsanalyse 14

20 LocatJs voornamelijk een functie voor de dagelijkse boodschappen en worden naar verwachting het minst geraakt door de internetverkopen. 6,0% x 5,0%! 4,0% 3,0% 2,0% 1,0% 0,0% 'Internetbestedingen als percentage van het toaal Kaart 6: Internet bestedingen als percentage van de totale detailhandelsbestedingen Om een inschatting te kunnen maken van het interneteffect per Groep zijn voor de periode de bestedingen 14 berekend en verdeeld naar aankoopkanaal. Vervolgens is deze trend doorgetrokken naar 2025 en Schaalvergroting Één van de aanbodtrends is schaalvergroting anders gezegd de behoefte aan meer winkelmeters per winkel. Deze trend zien we onder andere in de supermarktbranche en bruin- en witgoed. In hoeverre deze trend door te trekken is naar de toekomst is twijfelachtig. De mogelijkheden van schaalvergroting hangen nauw samen met de ontwikkeling van nieuwe winkelmeters. Als gevolg van de economische crisis wordt er nauwelijks winkelvastgoed ontwikkeld. Deze trend wordt daarom niet in de toekomstprognose meegenomen. ' HBD & Thuiswinkel.org (2012) Detailhandelsanalyse 15

21 Locates Centrum Valkenswaard 2025 en 2030 Centrum Valkenswaard 2025 Huidig : Prognose winkelaanbod Bestedingsprognose winkelaanbod Verschil VWO 11-Dagelijks ,5% Mode & Luxe ,1% Vrije Tijd ,6% ln/Om Huis ,5% Detailh Overig 968-6,6% Totaal (excl. Leeg) Tabel 7: Toekomstige detailhandel Centrum Valkenswaard Het toekomstige winkelaanbod in het centrum van Valkenswaard zal te maken krijgen met de eerder beschreven ontwikkelingen. Per groep kan op basis van het huidige aanbod en bestedingsprognose in de toekomst een inschatting worden gemaakt van de winkelbehoefte in de toekomst. In Valkenswaard Centrum is in 2025 ca m 2. Absoluut gezien is het grootste effect in de Mode & Luxe met een afname van ca m 2 wvo. Hierbij is geen rekening gehouden met eventuele ruimte voor specifieke branches op dit moment. Centrum Valkenswaard 2030 Groep Huidig winkelaanbod Bestedingsprognose Prognose winkelaanbod Verschil WVO 11-Dagelijks ,7% Mode & Luxe ,0% Vrije Tijd ,8% ln/Om Huis ,8% Detailh Overig ,2% Tabel 8: Toekomstige detailhandel Centrum Valkenswaard Voor 2030 is de prognose dat er ca minder winkelmeters nodig zijn door het veranderde bestedingsgedrag. Relatief gezien is de grootste afname in de groep Vrije Tijd. Hieronder vallen branches als Media en Sport & Spel. Detailhandelsanalyse 16

22 LocaUs 'xxxx. X.LX In dit rapport is een detailhandelsanalyse gemaakt van het centrum van Valkenswaard. De detailhandelsanalyse bestaat uit drie onderdelen: een omgevingsanalyse, een haalbaarheidsanalyse en een toekomstanalyse. o Uit de omgevingsanalyse is gebleken dat het winkelaanbod in Valkenswaard in de periode licht is afgenomen. De omgeving daarentegen heeft een lichte stijging van het aantal winkelmeters laten zien. Met name in de woonplaatsen Eindhoven, Budel, Bergeijk, Luyksgestel en Maarheeze is er sprake geweest van een toename. In Valkenswaard en in de totale omgeving is per inwoner nagenoeg hetzelfde aantal winkelmeters beschikbaar als in Het aandeel dat het centrum van Valkenswaard voor haar rekening neemt is echter toegenomen. o De marktruimteberekening laat zien dat er geen uitbreidingsruimte is voor dagelijks en niet-dagelijks aanbod. s Het dagelijks aanbod maakt vergeleken met referentiecentra een belangrijk deel uit van de branchering van het centrum van Valkenswaard. o Op basis van de benchmark van het centrum kan geconcludeerd worden dat Valkenswaard Centrum een bovengemiddeld aanbod heeft. Dit geldt met name voor het dagelijks aanbod, juwelier & optiek, sport & spel en wonen. Daarentegen is er mogelijk nog ruimte voor o.a. Schoenen & Lederwaren. In het toekomstscenario is op basis van trends als vergrijzing, bevolkingsafname en internetaankopen per branchegroep een bestedingsprognose gemaakt. Voor het centrum van Valkenswaard is te verwachten dat er in 2025 en 2030 met name minder marktruimte is voor de branchegroepen Mode & Luxe en Vrije Tijd. Detailhandelsanalyse 17

23 Locatls Bijlage Detailhandelsanalyse 18

24 LocatJs Groep 35-Vrije Tijd Groep 37-ln/Om Huis SportS Spel Buitensport Ruitersport Speelgoed Modelbouw Sportzaak Hengelsport Watersport Sport Spec Hobby Electronica Foto/Film Handvaardigh Wol/Handwerk Munten/Postz Muziekinstr Naaimachines Stoffen Media Boekhandel Stripboeken Beeld/Geluid Softwr/Games Kantoorart Poster/Kaart Boek& Kantoor Inktvullers Plant&Dier Aquariums Bloe m/plant Dibevo Tuinartikelen Tuincentrum Tuinmeubelen Bruin & Witgoed Radio&Tv Computers HuishoudOnd Telecom Witgoed Bectro Auto& Fiets Automaterialen CarHiFi Fietsen Scooters/bromm Doe-Het-Zelf Bouwmarkt Bouwmateriaal Sauna/Zwemba Deur/Kozijn Breedpakket Hout UzerwScGereed Sanftairmat Verf/Behang Detailhandelsanalyse 21

25 Locatls 37.18a Wonen Babywoonwinke Slaapkam/Bed Keukens Meubelen Woonwarenh Oost Tapijten Keukens/Badk Badkamers Verlichting Parket/Lamin Tegels Woninginr Woningtext Woondecorat Zonwering Groep 38-Detailh Overig Detailhandel Overig Eh Diversen Eh Kleding Eh Boeken Automatiek Partijgoed Legerdump Feestartikel Paramedisch Hoortoestel New Age Smartshop Growshop Erotica Souvenirs Odd-Shops Haarden/Kach Natuursteen Non-Food Ov Groep 45-Transp&Brand Automotive Autosloperij Carparts Caravans/Aanh Boten Autodealer Autoruiten 45, Autoschade Garagebedr Motorfietsen Brandstoffen Tankstation Brandstoffen Detailhandelsanalyse 22

26 LocatJs Groep 59-Leisure Horeca Café Koffiehuis Coffeeshop Discotheek Seks/Nachtclub Fastfood Bezorg/Halen Grillroom/Sh Hotel Hotel-Rest IJssalon Lunchroom Pannenkoeken Café-Restaurant Restaurant Partycentrum Horeca Ov Cultuur Bibliotheek Bioscoop Galerie Kunstuitleen Museum Theater Ontspanning Amusementhal Attractiepark Casino Beurs/tentoonst Biljart/Pool Binnenspeeltuin Bowling Dierentuin Fitness Kartbaan Kegelen Klimwand Kunstijsbaan Lasergame Sauna Skibaan Wedkantoor Zonnebank Zwembad Amusement Ov Detailhandelsanalyse 23

27 LocatJs Groep 65-Diensten Verhuur Videotheek Autoverhuur Rijwielverhuur Gereeds Verh Verhuur Ov Ambacht Edelsmid Schoenrep/sleut Kapper Tatoe/Pierc Schoonheidss Kledingrep Stoffeerderij Kleermaker Pottenbakker Electro Rep Drukw/Copy Fotograaf Dierentrimsalon Lijstenmaker Ambacht Ov Groep 80-ATM ATM ATM Groep 90-Overig Overige Activiteiten Woning Kantoor Parkeergarage Bebouwing Ov Huis ln Aanbouw Financiële Instelling Finan Interm Verzekeringw Bank Postkantoor Financiële Inst Particuliere Dienstve Bellen-internet Makelaardij Autowasserij Autopoetsbedrijf Fietsenstalling Massagesalon StomerhTWassal Reisburo Uitzendburo Uitvaart Diensten Ov Detailhandelsanalyse 24

28