KoopstromenMonitor Gemeente Hilversum

Transcriptie

1 KoopstromenMonitor Gemeente Hilversum

2 Detailhandel in zwaar weer De marktomstandigheden voor de gevestigde detailhandel zijn er de afgelopen jaren niet beter op geworden. Tussen 2008 en 2012 is de totale detailhandelsomzet met 9 procent gedaald. In de non-foodsector daalde het omzetvolume tussen 2008 en 2012 zelfs met 15 procent. De dalende omzet leidt tot een stijgend aantal faillissementen en een hoge en groeiende leegstand. De voornaamste oorzaken zijn de economische tegenwind en het toenemende belang van online winkelen. Deze factoren spelen op landelijke schaal en bieden een goede verklaring voor de ontwikkelingen in de detailhandel op dat niveau. Nederland telt echter ook een groot aantal winkelgebieden waar de detailhandel goed presteert. Daarvoor bieden de landelijke factoren geen verklaring. In de special Fun of functie Verschuivingen in ruimtelijk koopgedrag leest u dat de verklaring voor verschillen in de prestaties van winkelgebieden moet worden gezocht in verschuivingen in het ruimtelijke koopgedrag van consumenten, zogenoemde koopstromen. Daar liggen (veranderingen in) de behoeften van consumenten aan ten grondslag, gecombineerd met verschillen in de mate waarin winkelgebieden daarin voorzien. Door bovengenoemde ontwikkelingen is het voor retailers, de vastgoedwereld en overheden nu extra belangrijk om te weten hoe consumenten zich bewegen, waar ze hun geld besteden en welke voorkeuren ze hebben. Daarom leest u in dit rapport de uitkomsten van de KoopstromenMonitor voor gemeente Hilversum, waarmee de koopstromen vanuit en naar Hilversum in beeld worden gebracht. KoopstromenMonitor Rabobank is marktleider in het betalingsverkeer van bedrijven en particulieren. Dat biedt de mogelijkheid om met eigen, uniek datamateriaal inzicht te geven in economische relaties. Op basis van miljoenen pintransacties ontwikkelde Rabobank de KoopstromenMonitor. Een uniek instrument dat inzicht biedt in het ruimtelijke koopgedrag van Nederlandse consumenten en dat veel voordelen biedt ten opzichte van traditionele enquêtes. Koopstromen worden benaderd vanuit twee invalshoeken: de consument en de detailhandel. Vanuit de consument gaat het om de vraag waar consumenten uit Hilversum hun geld besteden. We spreken van koopkrachtbinding (het deel dat consumenten uit Hilversum binnen de gemeentegrenzen besteden) en koopkrachtafvloeiing (het deel dat zij buiten Hilversum besteden). Als de detailhandel het uitgangspunt is, gaat het om de vraag waar de omzet van de detailhandel vandaan komt. We spreken van eigen koopkracht (het deel van de detailhandelsomzet dat van consumenten uit Hilversum komt) en koopkrachttoevloeiing (het deel dat van consumenten buiten Hilversum komt). Voor het presteren van de detailhandel en het bepalen van de eventuele uitbreidingsruimte door beleidsmakers zijn koopkrachtbinding en koopkrachttoevloeiing de belangrijkste termen. Daarop is deze rapportage dan ook gefocust. KoopstromenMonitor gemeente Hilversum 2

3 De uitkomsten van de KoopstromenMonitor worden weergegeven aan de hand van vier figuren. Figuur 1 en figuur 2 hebben de consumenten uit Hilversum als uitgangspunt: waar besteden zij hun geld? Figuur 3 en figuur 4 nemen de detailhandel in Hilversum als uitgangspunt: waar komt de detailhandelsomzet in Hilversum vandaan? De figuren maken onderscheid in dagelijkse en niet-dagelijkse detailhandel. Bij de dagelijkse detailhandel moet bijvoorbeeld worden gedacht aan supermarkten, bakkers, slagers en drogisterijen. De niet-dagelijkse detailhandel is een diverse en beduidend grotere groep en omvat winkels uit de branches mode & luxe (zoals kledingwinkels, warenhuizen, opticiens en kunsthandelaren), in & om het huis (zoals meubelzaken, tuincentra en bouwmarkten) en vrije tijd (zoals sport-, hobby- en mediawinkels). Over het algemeen is de koopkrachtbinding groter in de dagelijkse detailhandel, omdat het aanbod van die winkels meer is verspreid over heel Nederland. Vrijwel elke gemeente huisvest immers één of meer supermarkten, maar in lang niet elke gemeente is een tuincentrum of een kunsthandel gevestigd. De uitkomsten voor gemeente Hilversum worden vergeleken met het gemiddelde van alle gemeenten in provincie Noord-Holland, gemeenten uit dezelfde stedelijkheidsklasse en alle Nederlandse gemeenten. De koopkrachtbinding neemt toe met de stedelijkheid, doordat het detailhandelsaanbod in meer stedelijke gemeenten doorgaans groter is. KoopstromenMonitor gemeente Hilversum 3

4 Koopstromen in Hilversum Koopkrachtbinding en koopkrachtafvloeiing Onderstaande figuren tonen de uitkomsten van de KoopstromenMonitor voor gemeente Hilversum met de consument als uitgangspunt. Figuur 1 geeft antwoord op de vraag welk deel van de bestedingen consumenten uit Hilversum besteden binnen de gemeentegrenzen. De rest van de koopkracht vloeit dus af naar buiten de gemeente. Figuur 2 laat zien binnen welke straal de bestedingen terechtkomen die buiten Hilversum worden gedaan. De drie balken voor Hilversum uit figuur 1 en figuur 2 tellen dus op tot 100 procent. Figuur 1: Koopkrachtbinding Figuur 2: Koopkrachtafvloeiing naar afstand Koopkrachttoevloeiing De uitkomsten van de KoopstromenMonitor voor gemeente Hilversum met als uitgangspunt de detailhandel zijn weergegeven in figuur 3 en figuur 4. Figuur 3 toont welk deel van de totale omzet in de detailhandel in Hilversum afkomstig is van consumenten buiten de gemeentegrenzen. De rest van de omzet komt dus van consumenten uit Hilversum zelf. De herkomst van de koopkrachttoevloeiing in termen van afstand is weergegeven in figuur 4. Figuur 3: Koopkrachttoevloeiing Figuur 4: Koopkrachttoevloeiing naar afstand KoopstromenMonitor gemeente Hilversum 4

5 Colofon Deze publicatie is een uitgave van het Directoraat Kennis en Economisch Onderzoek (KEO) van Rabobank Nederland. De in deze publicatie gepresenteerde cijfers zijn gebaseerd op gegevens uit door ons betrouwbaar geachte bronnen. Deze gegevens zijn op zorgvuldige wijze in onze analyses verwerkt. Rabobank Nederland aanvaardt echter geen enkele aansprakelijkheid voor het geval dat de in deze publicatie neergelegde gegevens of prognoses onjuistheden bevatten. Het betreft algemene informatie die aan veranderingen onderhevig is. Gehele of gedeeltelijke overname is uitsluitend toegestaan met bronvermelding. De afnemer van de informatie is verantwoordelijk voor de keuze en elk gebruik van de informatie. De afnemer is verplicht aanwijzingen van de Rabobank over het gebruik van de informatie op te volgen. Nederlands recht is van toepassing. Samengesteld door Kennis en Economisch Onderzoek van Rabobank Nederland. Datum Mei 2013 Contactadres Rabobank Nederland Kennis en Economisch Onderzoek Postbus 17100, 3500 HG Utrecht, UC.T Coöperatieve Centrale Raiffeisen-Boerenleenbank B.A., Nederland KoopstromenMonitor gemeente Hilversum 5