Toekomstvisie Nederlandse vakantiemarkt 2020

Transcriptie

1 4 nritmagazine

2 Toekomstvisie Nederlandse vakantiemarkt 2020 Door: Irene Viergever Hoe ziet de Nederlandse vakantiemarkt er over 10 jaar uit? Welke ontwikkelingen zien we in de reismarkt en hoe denkt de consument over 10 jaar te gaan reizen? Zoeken en boeken wij onze reizen alleen nog maar via internet en wat is de rol van social media hierbij? In hoeverre is duurzaamheid van belang en welke invloed heeft de economische situatie? Allemaal vragen die beantwoord worden in het vernieuwde onderzoek Toekomstvisie Nederlandse vakantiemarkt 2020, waarin NBTC-NIPO Research wederom een blik heeft geworpen op de toekomst van de vakantiemarkt. Historische analyse: ontwikkelingen in dertig jaren vakantiegedrag Alvorens tot een visie op de toekomst te komen, heeft NBTC-NIPO Research het vakantiegedrag van de afgelopen 30 jaar geanalyseerd. De belangrijkste ontwikkelingen zijn als volgt: - sinds 1985 heeft de vakantieparticipatie een redelijke groei doorgemaakt. In 2010 lijkt de groei echter geleidelijk af te vlakken en op 81% te blijven steken. Deze afvlakking is te wijten aan het gegeven dat er altijd mensen zijn die, vanwege bijvoorbeeld ziekte of financiën, niet op vakantie kunnen. - nederlanders gaan in 2010 gemiddeld een keer per jaar vaker op vakantie in vergelijking met dertig jaar geleden, een stijging van 54%. In 2010 gingen Nederlanders gemiddeld 2,84 keer per jaar op vakantie. - het aantal buitenlandse vakanties is in de afgelopen dertig jaar harder gestegen (+136%) dan de binnenlandse vakanties (+55%). Het aantal vakanties naar een bestemming buiten Europa heeft sinds 1990 een groei van 460% doorgemaakt. - Wat betreft de ontwikkeling ( ) van de vakantieduur is er voornamelijk een groei te zien in korte en middellange vakanties. Omgevingsanalyse Maatschappelijke ontwikkelingen kunnen grote invloed hebben op de toekomst van de vakantiemarkt. Kenmerkend is het feit dat deze ontwikkelingen niet beïnvloedbaar zijn door de markt zelf. Het betreft hier bijvoorbeeld de economische situatie en technologische ontwikkelingen. Vakantiemarkt en economische crisis De komende vijf jaar zijn de gevolgen van de crisis nog steeds merkbaar, onder andere omdat de overheidstekorten weggewerkt dienen te worden. De werkloosheid loopt op tot 6,7% in 2015 en ook de koopkracht staat onder druk. Na 2016 zal de economie gelukkig weer gaan aantrekken. Nederlandse vakantiegangers zijn echter minder crisisgevoelig dan de rest van Europa. 19% van de Nederlandse bevolking past het reisgedrag aan door de economi- nritmagazine 5

3 sche crisis, terwijl 35% van de gemiddelde Europeaan dit doet. Vakantiemarkt en demografie Het aandeel 65-plussers neemt toe van 15,3% in 2010 tot 19,7% in 2020, terwijl het aantal Nederlanders in de leeftijdscategorie jaar de komende 10 jaar met bijna 20% zal afnemen. De Nederlandse bevolking wordt steeds ouder, maar ook steeds vitaler. Dit heeft een positieve invloed op de vakantieparticipatie en vakantiefrequentie, omdat de toekomstige ouderen gewend zijn om regelmatig op vakantie te gaan. Ouderen hebben echter wel andere reiswensen dan de jongere generatie. Zo hebben zij meer belangstelling voor aspecten als gezondheid, comfort en veiligheid. Vakantiemarkt en duurzaamheid De klimaatverandering is steeds meer terug te zien in ons dagelijks leven en het Nederlandse landschap. Onder meer door de uitstoot van broeikassen ondervinden we een verhoging van de gemiddelde temperatuur, zeespiegelstijging en vertoont het weer steeds vaker extremen. Ruim 9% van de Nederlandse uitstoot wordt veroorzaakt door vakanties en deze uitstoot komt voornamelijk tot stand door het vervoer naar vakantiebestemmingen. Duurzaamheid is anno 2010 nog geen topissue voor de gemiddelde Nederlander, belangrijker zijn onder andere het verbeteren van de gezondheidszorg en het in stand houden van oudedagsvoorzieningen. Bijna een derde van de vakantiegangers besteedt in geen enkele mate aandacht aan duurzaamheid tijdens de vakantie. 6% doet dit in (zeer) sterke mate. Het effect van duurzaamheid op de vakantiemarkt heeft de volgende gevolgen: 1. aantrekkelijkheid van bestemmingen verandert (Middellandse Zeebestemmingen worden te heet en wintersport wordt te duur) 2. mobiliteit wordt duurder 3. aanbieders en consumenten worden steeds bewuster van duurzaamheid Vakantiemarkt en digitale ontwikkelingen Het gebruik van social media is niet meer weg te denken in de hedendaagse maatschappij en bijna driekwart van de Nederlandse bevolking is dan ook aangesloten bij sociale netwerksites. Bijna vier op de tien Nederlandse vakantiegangers gebruikt social netwerk sites in relatie tot vakantie, bijvoorbeeld wanneer men social travel sites raadpleegt of reviews en beoordelingen van andere vakantiegangers bekijkt. Een kwart van de vakantiegangers geeft aan dat deze reviews invloed hebben op hun beslissingsproces voor vakanties. Naar verwachting maken Nederlanders in 2014 meer gebruik van mobiel internet dan van desktop internet en deze stijging is ook te verwachten binnen de vakantiemarkt. 82% van de respondenten geeft aan de mobiele telefoon mee te nemen op vakantie. Aanbodzijde: wat doet de markt? Naast de ontwikkelingen in de omgeving spelen ook factoren aan de aanbodzijde een belangrijke rol op de Nederlandse vakantiemarkt. Enkele ontwikkelingen aan de aanbodzijde zijn: - er zijn meer vliegtuigverbindingen, maar de kosten van vliegen zal op termijn stijgen. De hogesnelheidstreinen zullen Kengetallen vakanties van Nederlanders, Tabel Bevolkingsomvang (x mln.) 15,5 15,6 15,6 15,8 16,1 Vakantieparticipatie 81,6% 81,3% 81,5% 81,7% 82,5% Vakantiefrequentie 2,84 2,88 2,84 2,87 3,00 Vakantievolume (x mln.) 35,9 36,4 36,1 37,0 40,0 - waarvan kort ( 2-7 dagen) 18,8 19,7 19,4 20,0 22,5 - waarvan lang ( 8+ dagen) 17,1 16,6 16,8 17,0 17,5 Bron: NBTC-NIPO Research, CVO 6 nritmagazine

4 Onderzoeksmethode Toekomstvisie Nederlandse vakantiemarkt 2020 is tot stand gekomen door middel van een uitgebreide analyse, een consumentenonderzoek en interviews met experts uit de branche. Door deze onderzoeksaanpak zijn de belangrijkste ontwikkelingen binnen de vakantiemarkt in kaart gebracht. Het consumentenonderzoek betreft een panelonderzoek, waarbij panelleden om een mening is gevraagd. toenemen in aantrekkelijkheid, omdat ze vaker en sneller zullen rijden. - de hotelcapaciteit, zowel in binnen- als buitenland, zal toenemen. Evenals het aantal bungalowparken in Nederland. - door ontwikkelingen op het gebied van E-commerce en CRM worden consumenten steeds vaker geconfronteerd met voor hen relevant aanbod. - opkomst van nieuwe, innovatieve distributieconcepten als veiling- en dealsites stimuleren vakantiekoopgedrag. Vraagzijde: wat wil de vakantieganger in de toekomst? Evenals in 2007 heeft NBTC-NIPO Research dit jaar Nederlandse vakantiegangers ondervraagd over hun vakantieplannen in de toekomst. Meer dan een kwart van de respondenten (28%) geeft aan dat zij, indien zij de komende jaren meer geld te besteden hebben, vooral meer geld uit zullen geven aan vakanties en reizen. Dit percentage is exact even hoog als in De respondenten zullen voornamelijk minder geld uitgeven aan wonen en iets meer aan de auto en eten&drinken. Bijna de helft van de respondenten (48%) geeft aan dat zij de komende vijf jaar even vaak op vakantie wensen te gaan als nu. Hieruit kunnen we concluderen dat de respondenten erg tevreden zijn over de huidige vakantiefrequentie. 42% van de respondenten wenst de komende vijf jaar vaker op vakantie te gaan dan nu het geval is. Nog geen 10% wil minder vaak of helemaal nritmagazine 7

5 niet meer op vakantie. Wat betreft de duur van de vakanties wil bijna de helft van de respondenten (47%) vaker kortere vakanties ondernemen. De overige helft wenst zowel meer lange (23%) als meer lange én korte (27%) vakanties. Dit resulteert in 2020 in 40 miljoen vakanties waarvan 22,5 miljoen kort (2-7 dagen) en 17,5 miljoen lang (8+ dagen). Naast de algemene toekomstvisie voor de vakantiemarkt heeft NBTC-NIPO Research de toekomst van zeven vakantietypen geanalyseerd. Vooral voor citytrips (+4% p/j) en korte hotelvakanties (+4% p/j) voorzien de onderzoekers een grote groei. Met kamperen (-1,5% p/j) en wintersportvakanties (-1% p/j) gaat het een stuk minder. Een kleine groei wordt voorzien voor bungalow- (+0,5%) en zon/vlieg Middellandse Zeevakanties (+1%). Intercontinentale vakanties groeien naar verwachting met 2% p/j. In dit artikel worden twee van deze vakantietypen uitgelicht: intercontinentale vakanties en korte hotelvakanties. Intercontinentale vakanties Het aantal intercontinentale vakanties heeft sinds 2002 elk jaar een groei van 9,5% meegemaakt. Het aantal intercontinentale vakanties ligt in 2010 op 1,5 miljoen, terwijl dit aantal in 2002 nog op lag: een groei van maar liefst 100%. Deze groei komt tot stand door de toenemende behoefte om verre reizen te maken, waarbij de VS, het Caribisch gebied en Azië de favorieten zijn. Men kiest steeds meer voor een samengestelde reis, waarbij vervoer en verblijf los van elkaar geboekt worden. De toenemende vraag leidt tot een groeiend aanbod vanuit touroperators en de lage dollarkoers zorgt voor lagere vliegprijzen. Door de vergrijzing (meer senioren met tijd en geld) zal de vraag naar verre bestemmingen verder toenemen. Een kwart van de Nederlanders heeft de afgelopen vijf jaar een intercontinentale vakantie ondernomen en 31% geeft aan dit de komende vijf jaar te gaan doen. De komende vijf jaar zal de jaarlijkse groei ongeveer 2% zijn. Korte hotelvakanties Het aantal korte hotelvakanties is in de periode gestegen van 3,4 miljoen naar 3,8 miljoen, een stijging van 11,7%. Deze groei is vooral te zien in de vraag naar binnenlandse hotels. De vraag naar hotels in het buitenland blijft stabiel. De toename van het aantal senioren is een belangrijke kans voor hotelaanbieders in Nederland. Daarbij komt dat zij steeds vaker op zoek zijn naar lokale authenticiteit en rust, waardoor voor deze doelgroep de drukke Europese steden minder aantrekkelijk worden. Door de digitale ontwikkelingen is er een sterke groei te zien in het aantal internetboekingen, iets waar aanbieders ook op in kunnen spelen. Wat betreft de aanbodzijde zijn er ook een aantal ontwikkelingen gaande. Hotels bieden hun kamers steeds vaker aan via een groot aantal intermediairs en de populariteit van websites die kamers en arrangementen veilen groeit. Hotels richten zich bovendien steeds vaker op consumenten, omdat de vraag vanuit de zakelijke markt achterblijft. Ruim een derde (34%) van de Nederlanders heeft de afgelopen vijf jaar een korte hotelvakantie ondernomen en 32% geeft aan dit de komende vijf jaar te gaan doen. Verwacht wordt dat de jaarlijkse groei van korte hotelvakanties de komende vijf jaar 4% bedraagt. Boek- en zoekgedrag Wat betreft het boek- en zoekgedrag van vakantiegangers is er één duidelijke ontwikkeling zichtbaar: internet en social media worden steeds belangrijker. Vooral tijdens het oriëntatieproces en de vakantievoorbereiding wordt er gebruikgemaakt van Rapport Toekomstvisie Het uitgebreide rapport waarin de toekomstvisie van de Nederlandse vakantiemarkt in 2020 uitgebreid omschreven wordt, is te bestellen via het bestelformulier op de website van NTBC-NIPO Research, nl. In het rapport wordt onder meer ingegaan op de verwachte ontwikkelingen voor de overige vijf vakantietypen. Voor opdrachtgevers van NBTC- NIPO Research (afnemers van CVOuitkomsten m.b.t. het vakantiejaar 2010) is de uitgebreide rapportage van de Toekomstvisie kosteloos beschikbaar. Overige geïnteresseerden kunnen het rapport aanschaffen voor een bedrag van 450 euro (excl. BTW). 8 nritmagazine

6 Groeiprognose alle vakantietypen (x 1.000) Tabel 2 internet, bijvoorbeeld door het lezen van reviews. Het aandeel van internetboekingen stijgt en ligt inmiddels tegen de 70%, terwijl dit percentage in 2002 nog maar op 20% lag. Deze internetboekingen vinden voornamelijk plaats bij relatief eenvoudige producten, maar er is ook een stijging te zien in het aantal internetboekingen voor complexe producten. Slechts 11% van de hedendaagse boekingen wordt nog via een reisbureau gedaan. Ongeveer 4% van de vakanties wordt door middel van veiling- en dealsites geboekt. De standaard pakketreis wordt steeds minder populair onder de Nederlandse bevolking en 47% van de ondervraagde respondenten geeft aan in de toekomst zelf reizen samen te gaan stellen in plaats van een kant-en-klaar pakket te boeken. Conclusie Kort samengevat kan gesteld worden dat de toekomstige vakantiemarkt er, zeker na 2015, erg rooskleurig uitziet. Een groeiend aantal vitale, relatief koopkrachtige senioren zullen de vakantiemarkt de komende jaren een flinke boost geven. Mogelijke bedreigingen worden gevormd door onder andere de mutatie Bungalow ,5% p/j ICA ,0% p/j Kort hotel ,0% p/j Wintersport ,0% p/j City trips ,0% p/j Zon/vlieg/Midl. zee ,0% p/j Kamperen ,5% p/j Bron: NBTC-NIPO Research, CVO stijgende kosten voor mobiliteit en externe omstandigheden als terreur(dreiging) en natuurrampen. Technologische ontwikkelingen zullen vooral het zoek- en boekgedrag van vakantiegangers sterk beïnvloeden en het aantal boekingen via reisbureaus zal dan ook verder afnemen. Bovendien daalt de vraag naar pakketreizen: vakantiegangers stellen in de toekomst liever zelf hun vakantie samen. Samengevat: - vakantie is en blijft belangrijk voor Nederlanders - economische en demografische ontwikkelingen zijn de belangrijkste drivers voor verdere groei - barrières voor verdere groei zijn onder meer de stijgende kosten voor mobiliteit en externe omstandigheden als terreur(dreiging), natuurrampen en epidemieën - de gemiddelde groei van het aantal vakanties zal tot en met ,5% per jaar bedragen. Verwacht wordt dat de groei tussen 2016 en 2020 jaarlijks op 1,5% zal uitkomen. nritmagazine 9