Hondenbeleid. Gemeente Steenwijkerland

Transcriptie

1 Hondenbeleid Gemeente Steenwijkerland Openbare Werken september 2010

2 2

3 Samenvatting In deze samenvatting wordt kort aangeven wat het probleem is en wat de ambities zijn. Ook worden de geldende honden(poep)regels samengevat. 1. Probleem 27% van de inwoners in Steenwijkerland geeft aan dat hondenpoep op straat vaak voorkomt. Dit percentage is het hoogste overlastcijfer dat voorkomt als overlast in de openbare ruimte. 2. Ambities Het percentage inwoners in de gemeente Steenwijkerland dat vaak overlast heeft van hondenpoep op straat moet naar beneden. Vanaf 2012 heeft nog maar 1 op de 4 inwoners van Steenwijkerland overlast van hondenpoep op straat 3. Instrumenten Voor het realiseren van de ambities worden verschillende (bestaande) instrumenten ingezet: APV en beleid De regels in het kort: - Binnen de bebouwde kom moeten de honden altijd zijn aangelijnd; alleen op de hondenlosloopterreinen mogen ze los lopen. - Binnen de bebouwde kom moet hondenpoep altijd worden opgeruimd worden; alleen op de hondenlosloopterreinen mag de poep blijven liggen. - Speelplekken voor kinderen en trapveldjes zijn altijd verboden voor honden - De hondenhaltes met de hondenpoepzakjes zijn bestemd voor toeristen en gasten in onze gemeente die geen opruimmiddel hebben. - Buiten de bebouwde kom mag een hond voor eigen risico loslopen en mag de poep in de berm blijven liggen. Houd hierbij wel rekening met bijvoorbeeld broedende vogels. Communicatie en eigen verantwoordelijkheid Dit nieuwe beleid zet in op eigen verantwoordelijkheid van de burger en van de gemeente. Als gemeente zorgen wij ervoor dat we goede voorzieningen leveren en dat duidelijk is wat wel en wat niet mag. Als inwoner van Steenwijkerland, hondenbezitter en niet-hondenbezitter ben je bekend met de regels en het beleid en zorg je ervoor dat je de regels naleeft. Om iedereen bewust te maken van die eigen verantwoordelijkheid wordt een zeer belangrijke rol aan communicatie gegeven. Het beleid moet dan ook op allerlei manieren en momenten worden gecommuniceerd. In dit plan zijn een aantal manieren aangegeven, maar deze opsomming is niet uitputtend. Handhaving Een minder positieve manier om het hondenbeleid en de regels onder de aandacht te brengen is door middel van handhaven op ongewenste situaties. Toch is het een van de instrumenten om de overlast van hondenpoep tegen te gaan. 3

4 Inhoudsopgave Samenvatting...3 Inhoudsopgave Inleiding Aanleiding Hondenpoep in Steenwijkerland Doelstelling en visie Leeswijzer Hondenpoep: wat is het probleem? Inleiding Overlast Omnibusenquête Steenwijkerland Servicelijn Conclusie Hondenpoep: wat willen we bereiken? Inleiding Ambities Beeldkwaliteit Bekendheid beleid Hondenpoep: hoe gaan we dat doen? Inleiding Instrumenten Wat zijn de regels en wat is het beleid? Artikel 2: 57 Loslopende honden Artikel 2:58 Verontreiniging door honden Artikel 2:59 Gevaarlijke honden Regels buiten de bebouwde kom Communicatie Handhaving Hondenbelasting Afsluiting en conclusie

5 1. Inleiding Steenwijkerland is een prachtige gemeente met veel trotse hondenbezitters. Maar hondenpoep vindt niemand leuk. Vieze voeten, vieze hondenpoten en een onsmakelijk gezicht tijdens de dagelijkse wandeling. Al jaren wordt hondenpoep genoemd als een van de zaken die het meeste overlast geven in onze openbare ruimte. En daar willen we wat aan gaan doen. Voor u ligt het vernieuwde hondenbeleid voor de periode Aanleiding In het hondenpoepbeleid dat in 2003 is vastgesteld, is aangegeven dat er na een paar jaar een evaluatie moet plaatsvinden. Dit vernieuwde beleid kan als evaluatie worden gezien. Ten opzichte van het huidige beleid is een aantal verbeteringen doorgevoerd. Met dit nieuwe beleid maakt de gemeente Steenwijkerland een nieuw begin met de strijd tegen de hondenpoepoverlast. 1.2 Hondenpoep in Steenwijkerland Hondenpoep staat al lang op de agenda in Steenwijkerland. Volgens het archief is de gemeente Steenwijk in 1992 gestart met het oplossen van de hondenpoepproblematiek. Verschillende ideeën en aanpakken zijn uitgeprobeerd en weer in de kast komen te liggen. In april 2003 heeft de raad het huidige hondenpoepbeleid van de gemeente Steenwijkerland vastgesteld. Speerpunten van dat beleid waren: hondenlosloopgebieden en hondenhaltes, handhaving en communicatie. Ook is de algemene plaatselijke verordening aangepast. - De hondenlosloopterreinen en hondenhaltes zijn volgens plan uitgevoerd en ingericht. - Ook handhaving is als instrument ingezet. In 2005 is een korte evaluatie van het beleid geweest. De conclusie was dat door een tekort aan handhaving het beleid niet als succesvol beschouwd kon worden. In februari 2005 is dan ook besloten het aantal uren uit te breiden tot 600 uur op jaarbasis (was: 25 uur per jaar). - Het derde onderdeel uit het beleid uit 2003 is communicatie. Alle hondenbelastingbetalende hondenbezitters hebben destijds een hondenpoepknijper ontvangen. Ook zijn hondenbezitters en niet-hondenbezitters in 2003 uitgenodigd voor een informatiebijeenkomst over het nieuwe beleid. Sindsdien is er niet meer gecommuniceerd over hondenpoep. Geconcludeerd kan worden dat het instellen van hondenlosloopterreinen en het plaatsen van hondenhaltes een oplossing in de goede richting is geweest voor het verminderen van hondenpoepoverlast. Cijfers uit de omnibusenquête (zie hoofdstuk 2) laten zien dat de overlast is afgenomen. Het gebrek aan communicatie heeft geleid tot onbekendheid van het beleid en de regels. Hierdoor is het overlastcijfer niet verder gedaald. Handhaving heeft zeker bijgedragen aan bekendheid van het beleid en het verminderen van overlast van hondenpoep. 1.3 Doelstelling en visie Allereerst moet worden benadrukt dat honden en hun baasjes van harte welkom zijn in Steenwijkerland. Het nieuwe hondenpoepbeleid zal dan ook hondenbeleid gaan heten. Een hond levert niet alleen overlast op, een hond geeft een hoop gezelligheid en zorgt voor veiligheid én is een reden om naar buiten te gaan. Als gemeente kiezen we ervoor honden en hun baasjes positief te benaderen. Dit betekent dat we als gemeente en als inwoners van Steenwijkerland dit probleem samen moeten oplossen. Als gemeente 5

6 bieden we goede voorzieningen aan. Als hondenbezitter weet je wat wel en niet mag en maak je van de voorzieningen gebruik. Als inwoners van Steenwijkerland attendeer je elkaar op foutief gedrag en geef je dit eventueel, bij herhaling, door aan de servicelijn, zodat we als gemeente weten wat er fout gaan en waar. Dit vernieuwde hondenbeleid is vooral gericht op communicatie en eigen verantwoordelijkheid. 1.4 Leeswijzer In hoofdstuk 2 wordt kort uitgelegd wat het probleem is en waar zich dat voornamelijk voordoet. In hoofdstuk drie wordt ingegaan op wat we als Steenwijkerland willen bereiken. Hoofdstuk vier geeft aan hoe we dat gaan doen. Het laatste hoofdstuk, hoofdstuk 5, bevat een actieplan en de conclusie. 6

7 2. Hondenpoep: wat is het probleem? 2.1 Inleiding Niet alleen in Steenwijkerland, ook landelijk staat hondenpoep vaak in de top drie van overlast. Het Centraal Bureau voor de Statistiek heeft in 2007 onderzoek gedaan naar overlast in de woonomgeving. Op nummer 1 staat hondenpoep. Ruim eenderde van de Nederlanders geeft aan dat zij in 2007 hinder hebben gehad door hondenpoep. Op nummer 2 staat rommel op straat, met 20 procent. Overlast nummer 3 is vernieling van bus of tramhokjes (16%) en de laatste is bekladding van muren en gebouwen (6%). In dit hoofdstuk wordt ingegaan op de hondenpoepproblematiek in Steenwijkerland. 2.2 Overlast Het meten van hondenpoepoverlast is lastig. Dit komt omdat er een verschil is tussen de subjectieve overlast (bijvoorbeeld: hondenpoep is vies ) en daadwerkelijke overlast (bijvoorbeeld: 2x per maand in de poep trappen). Hondenpoep gaat dus om beleving. Ook wanneer er feitelijk maar weinig hondenpoep voorkomt in de gemeente blijft de impact van het stappen in een hondendrol groot. Duidelijk is dat de hondenpoepproblematiek niet in verhouding staat met vele andere maatschappelijke problemen. Maar het feit dat de hondenpoepirritatie nog steeds boven aan de landelijke lijst staat geeft aan dat er belangrijke kansen zijn voor met name communicatie om deze beleving positief te beïnvloeden. Afbreuk beeldkwaliteit door hondenpoep In het kwaliteitshandboek van de gemeente Steenwijkerland is hondenpoep opgenomen als een kwaliteitscriteria voor de openbare ruimte. Volgens de integrale visie op de openbare ruimte moet alle openbare ruimte worden onderhouden op een basisniveau (met uitzondering van de hotspots, die onderhouden worden op niveau hoog). Hondenpoep op straat, op de looproutes doet afbreuk aan de beeldkwaliteit en zorgt ervoor dat de omgeving er vies uitziet. In de raadscommissie van november 2009 heeft de raad kennis genomen van de kwaliteitscatalogus. Een van de vervolgstappen is het organiseren van de burgerschouw. De eerste burgerschouw aan de hand van de kwaliteitscatalogus is in september Hondenpoep is een van de kwaliteitcriteria waarop wordt geschouwd. De verwachting is dat ongeveer 15% van de openbare ruimte niet voldoet aan het basisniveau met betrekking tot hondenpoep. 7

8 Figuur 2.1: Beeldkwaliteit: hondenpoep als kwaliteitscriteria Bron: Kwaliteitshandboek onderhoud openbare ruimte gemeente Steenwijkerland 2.3 Omnibusenquête Steenwijkerland Periodiek doet de gemeente onderzoek naar wat er onder de inwoners van Steenwijkerland leeft. Via vragenlijsten vraagt de gemeente een groot aantal inwoners naar hun opvattingen over onder andere de openbare ruimte, de voorzieningen en de veiligheid. In deze zogenaamde omnibusenquête scoort hondenpoep elk jaar hoog op de ergernisladder. 35% van de inwoners in Steenwijkerland (dit cijfers gelijk aan het landelijke gemiddelde) geeft aan dat hondenpoep vaak voorkomt. Tabel 2.1: percentage overlast hondenpoep op straat; gemiddelde Steenwijkerland Jaar Komt vaak voor % % % % Bron: Omnibusenquete Steenwijkerland (februari 2010) In bovenstaande tabel is te zien dat de overlast na invoering van het nieuwe hondenpoepbeleid in 2003 is gedaald. Onderstaand figuur, figuur 2.2, laat zien wat de verhoudingen voor 2009 per wijk of kern zijn. 8

9 Figuur 2.2: Overlast van hondenpoep per wijk of kern (in %) Steenwijkerland Zuidveen Witte Paarden e.o. Willemsoord/De Pol Wanneperveen Vollenhove Tuk Steenwijkerwold Woldmeenthe Steenwijk-west Torenlanden/Steenwijkerdiep Paddenpoel Oostermeenthe Nieuwe Gagels De Gagels Beitel/Clingenborgh/Oostwijken Steenwijk-centrum St.Jansklooster/Heetveld Scheerwolde Paasloo Ossenzijl Onna Oldemarkt/IJsselham Kuinre Kalenberg/Wetering/Nederland Eesveen/De Bult/Kallenkote Dwarsgracht/Jonen/Giethoorn Blokzijl Blankenham/Baarlo Belt-Schutsloot Bron: Omnibusenquete Steenwijkerland (februari 2010) Komt vaak voor: hondenpoep op straat 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% Figuur 2.2 laat zien welke wijken of kernen positief opvallen (bijvoorbeeld de Woldmeenthe en Onna) en welke ruim boven het gemiddelde van Steenwijkerland (rode verticale lijn) zitten (onder andere Steenwijk-West, Steenwijk-centrum en Steenwijk-de Gagels). Wat opvalt is dat met name de verstedelijkte gebieden meer overlast hebben. Ook dit is een landelijke trend. Hondenpoep op straat of op de stoep valt meer op dan hondenpoep in het groen. Bovendien levert hondenpoep op de stoep meer overlast op (je trapt er gemakkelijker in) dan hondenpoep in een groenstrook of in de berm. 2.4 Servicelijn Jaarlijks komen er via de servicelijn een veertig tal klachten binnen over honden en/of hondenpoepoverlast. Vooral burgers woonachtig in stedelijk gebied (met name uit Steenwijk, Vollenhove en Oldemarkt komen meldingen van overlast) ondervinden last van hondenpoep. Een overzicht van de meldingen laat zien dat de meldingen gaan over hondenpoep, loslopende honden, bijtincidenten en onderhoud losloopterreinen. Deze meldingen worden doorgestuurd aan handhaving of aan de buitendienst van openbare werken. Alle meldingen worden in behandeling genomen en oplossingen of suggesties worden gecommuniceerd naar de melder. 2.5 Conclusie 27% van de inwoners in Steenwijkerland geeft aan dat hondenpoep op straat vaak voorkomt. Dit cijfer is lager dan het landelijke overlastcijfer. De resultaten van de burgerschouw zijn nog niet bekend. De verwachting is dat 15% van de openbare ruimte niet voldoet aan het basisniveau met betrekking tot hondenpoep. 9

10 3. Hondenpoep: wat willen we bereiken? 3.1 Inleiding Het probleem dat opgelost moet worden is overlast die inwoners in de gemeente hebben van hondenpoep. Het volledig oplossen van de hondenpoepoverlast is zeer moeilijk en is niet iets waar de gemeente Steenwijkerland naar moet streven. In dit hoofdstuk worden de ambities met betrekking tot het verminderen van hondenpoepoverlast beschreven. 3.2 Ambities Het percentage inwoners in de gemeente Steenwijkerland dat vaak overlast heeft van hondenpoep op straat moet naar beneden. In onderstaande tabel zijn streefcijfers aangegeven: vanaf 2012 heeft nog maar 1 op de 4 inwoners van Steenwijkerland overlast van hondenpoep op straat. In tabel 3.1 zijn de streefcijfers onder de historische cijfers gezet. Tabel 3.1: Hondenpoep op straat: streefbeeld Jaar Komt vaak voor % % % % % % Bron: : omnibusenquêtes Steenwijkerland 3.3 Beeldkwaliteit In het kwaliteitshandboek onderhoud openbare ruimte van de gemeente Steenwijkerland is hondenpoep opgenomen als kwaliteit. In de integrale visie op de openbare ruimte is beschreven dat alle openbare ruimte in Steenwijkerland, met uitzondering van de zogenaamde hotspots, wordt onderhouden op een basisniveau. Dit houdt voor hondenpoep in dat hondenpoep in het groen, rond bomen en langs trottoirbanden mag liggen, maar absoluut niet op looproutes. Ook is de kans om in de hondenpoep te trappen, gering. 10

11 Figuur 3.1: Beeldkwaliteit: kwaliteitscriteria hondenpoep Bron: Kwaliteitshandboek onderhoud openbare ruimte Steenwijkerland 3.4 Bekendheid beleid Een andere ambitie is er één op het gebied van communicatie. Meer inwoners van Steenwijkerland moeten bekend zijn met het hondenbeleid. Alle (geregistreerde) hondenbezitters zijn op de hoogte van het hondenbeleid en kennen de regels. Niet-hondenbezitters weten globaal wat de regels zijn en weten waar ze het beleid kunnen vinden. 3.5 Conclusie Het doel voor de komende jaren is duidelijk: het verminderen hondenpoepoverlast tot 25% en dit percentage vasthouden. Deze resultaten kunnen worden teruggevonden in de omnibusenquêtes van de komende jaren. In voortgaand hoofdstuk is ook het dilemma bij hondenpoep belicht: de overlast is moeilijk is moeilijk te meten. De verwachting is dat door te werken met beeldkwaliteit de overlast goed inzichtelijk gemaakt kan worden. Dit betekent dat het overlastcijfer (gemeten door middel van de omnibusenquêtes) kunnen worden bijgesteld. Ook kan door middel van de burgerschouw duidelijk worden weergegeven waar de hondenpoepproblematiek zich voordoet, zodat gericht kan worden gecommuniceerd en gehandhaafd. Hoe we dit willen gaan bereiken wordt in het volgende hoofdstuk beschreven. 11

12 4. Hondenpoep: hoe gaan we dat doen? 4.1 Inleiding In het vorige hoofdstuk zijn ambities voor de komende jaren neergelegd. In dit hoofdstuk worden de instrumenten gepresenteerd die deze ambities waar moeten maken. 4.2 Instrumenten De ambitie is om de overlast van hondenpoep in een periode van 2 jaar te verminderen tot 25%. Het verminderen van de overlast van hondenpoep moet op verschillende manieren worden opgepakt: 1. Duidelijk beleid en duidelijke regels zodat bekend is wat mag en niet mag 2. Voorzieningen zijn op orde zodat de fysieke aanwezigheid van hondenpoep afneemt. 3. Hondenbezitters en niet hondenbezitters positief benaderen en informeren over honden in Steenwijkerland 4.3 Wat zijn de regels en wat is het beleid? In de Algemene Plaatselijke Verordening (APV) zijn de regels vastgelegd voor met name het beperken en voorkomen van overlast in de openbare ruimte. Hondenpoep(overlast) is een van de onderwerpen in de APV. Uitzondering op de APV worden in het beleid vastgelegd. In de APV zijn de volgende drie artikelen met betrekking tot honden en/of hondenpoep opgenomen: Artikel 2: 57 Loslopende honden Artikel 2:58 Verontreiniging door honden Artikel 2:59 Gevaarlijke honden Artikel 2:57 en 2:58 zijn van toepassing binnen de bebouwde kom. Artikel 2:59 is van toepassing binnen en buiten de bebouwde kom. Hieronder worden de artikelen toegelicht en gespecificeerd en wordt er eventueel beleid aan gekoppeld Artikel 2: 57 Loslopende honden Artikel 2:57 Loslopende honden 1. Het is de eigenaar of houder van een hond verboden die hond te laten verblijven of te laten lopen: a. binnen de bebouwde kom op de weg zonder dat die hond aangelijnd is; b. op een voor het publiek toegankelijke en kennelijk als zodanig ingerichte kinderspeelplaats, zandbak of speelweide of op een andere door het college aangewezen plaats; c. op de weg zonder voorzien te zijn van een halsband of een ander identificatiemerk dat de eigenaar of houder duidelijk doet kennen. 2. Het college kan plaatsen aanwijzen waar het verbod genoemd in het eerste lid, onder a, niet geldt. 3. Het verbod geldt niet voorzover de eigenaar of houder van een hond zich vanwege zijn handicap door een geleidehond laat begeleiden en of indien de eigenaar of houder van een hond deze aantoonbaar gekwalificeerd opleidt tot geleidehond. Artikel 2:57 verbiedt het loslopen van honden binnen de bebouwde kom, uitgezonderd de zogenaamde hondenlosloopterreinen. In onderstaande tabel zijn alle hondenlosloopterreinen binnen de bebouwde kom opgenomen. Kernen of wijken die niet in de tabel zijn opgenomen, hebben geen 12

13 hondenlosloopterreinen binnen de bebouwde kom. Dit zijn met name kleine kernen in het buitengebied omdat de honden daar eenvoudig buiten de bebouwde kom los mogen lopen (zie hoofdstuk 4.3.4). Tabel 4.1 Locaties hondenlosloopterreinen in Steenwijkerland Wijk of kern Locatie losloopterrein Maairegiem Nieuwe Gagels Buitenzijde geluidswal vanaf Oerthepad tot Aa Extensief Recreatiegebied tussen V.V. Steenwijk en langs Oerthepad (spoor) en Extensief tot Gagelsweg Oostermeenthe Schouwpad langs parallelsloot van de Aa tussen brug Westercluft en Extensief brug de Oostercluft Terrein tussen het Schar en Koterhoek ten zuiden van fietspad (langs water). Intensief Terrein ten noorden van woonwagenkamp Parallelweg tot water bij Extensief Dieptol Woldmeenthe Berm langs fietspad ten noorden van de Aa tussen fietsbrug J. v. Extensief Oldenbarneveltsingel en Woldmeentherand De Vesting (nieuw) Extensief Oostwijken Grasveld tussen Rijsstraat en Baltersstraat van Cuperusstraat tot Intensief Wintersstraat De Gagels Groenstrook langs spoorsloot ten zuiden van spoorlijn vanaf Intensief Gagelsweg tot dr. Dreesstraat Paddenpoel Dennenallee vanaf Steenakkers tot Meppelerweg Extensief Groenstrook tussen Dopheide en defensieterrein Extensief Clingenborg Groenstrook tussen Vendelweg / Schansweg en Sangerland / Extensief Paasweide Steenwijk-west Groenstrook over brug bij v. Olphenstraat ten zuiden van fietspad Extensief door Broekslagenbos (aanpassing) Groenstrook tussen Kanaalstraat en Balkengat (langs rioolzuivering) Intensief Tuk Groenstrook tussen Achterslagen / Spitzen en oud Novac-terrein Extensief Giethoorn Bermen Wethouder Harm Molweg (aanpassing) Extensief Vosjacht vanaf Jonenweg Extensief Wanneperveen Terrein achter sportvelden (Bovenboerseweg/Weth. Vosstraat) Extensief Bovenboerseweg vanaf volkstuinen in noordelijke richting Extensief Vollenhove Pad achter sportvelden van Aan Boord tot en met veldje achter Intensief woonwagenkampje Grasveldje park Old Ruitenborgh tegenover Groenestraat 27 en 33 Extensief Grasveld bij van Haerseholtlaan Intensief Blokzijl Achter de Rits (nieuw) Extensief Oldemarkt Frieseweg de Krimpe- Weidekamp, voorste gedeelte van het plan Intensief Zwartehof (nieuw) Tussen Ellekamp en Hoofdstraat Intensief Ossenzijl Terrein naast Burg. Van der Veenweg-Lageweg Extensief Kuinre Terrein tussen Bouwdijk en de Linde Extensief Scheerwolde Pad rondom sportvelden (nieuw) Extensief Steenwijkerwold Krullenbossie, ingang Ten Holtheweg Extensief Verlengde van de Gelderingensteeg Extensief Terrein tussen Croevestraat en de Beek Extensief Willemsoord Terrein tussen Kloosterhuisstraat en Olde Meinenbos Extensief Hondenlosloopterreinen zijn te herkennen aan blauwe borden met een hond. Deze borden staan aan het begin en bij het einde van de losloopterreinen. Op hondenlosloopterreinen mag de hond los lopen en rennen. 13

14 Onderhoud hondenlosloopterreinen Hondenlosloopterreinen worden standaard 4 keer per jaar gemaaid. Dit betekend dat het gras maximaal zo n 30 centimeter hoog is. Het gras wordt hier afgevoerd. Ook zijn er een paar hondenlosloopterreinen die vaker gemaaid worden, namelijk 26x per jaar. Dit zijn met name losloopterreinen in woonwijken. Hier wordt het gras niet afgevoerd. Op de hondenlosloopterreinen blijft de hondenpoep liggen. Verantwoordelijkheid als hondenbezitter Het is belangrijk om als hondenbezitter bewust te zijn van het feit dat de als eigenaar van de hond, volgens de wet, verantwoordelijk is voor de hond. Als de hond iets vernield of iemand bijt, ben je als hondenbezitter aansprakelijk voor de geleden schade. In de APV wordt nadrukkelijk gewezen op het verbod voor honden op speelplekken en trapveldjes. Dit omdat niet alle kinderen vertrouwd zijn met honden en omdat hondenpoep op een speelplek zeer ongewenst is Artikel 2:58 Verontreiniging door honden Artikel 2:58 Verontreiniging door honden 1. De eigenaar of houder van een hond is verplicht ervoor te zorgen dat die hond zich niet van uitwerpselen ontdoet: a. op een gedeelte van de weg dat bestemd is of mede bestemd voor het verkeer van voetgangers; b. op een voor het publiek toegankelijke en kennelijk als zodanig ingerichte kinderspeelplaats, zandbak of speelweide; c. op een andere door het college aangewezen plaats. 2. Het college kan plaatsen aanwijzen waar het verbod genoemd in het eerste lid, onder a, niet geldt. 3. De strafbaarheid wegens overtreding van het in het eerste lid gestelde gebod wordt opgeheven indien de eigenaar of houder van de hond er zorg voor draagt dat de uitwerpselen onmiddellijk worden verwijderd. In Steenwijkerland is de hondenbezitter verplicht de hondenpoep binnen de bebouwde kom op te ruimen. Dit kan met een hondenpoepschepje of met een zakje. De poep moet (thuis) in de afvalbak worden gegooid en niet in de goot (dan komt het in het hemelwater riool en daarna (meestal) rechtstreeks in het oppervlakte water), gracht of in een groenstrook. Alleen op de aangewezen hondenlosloopterreinen mag de hondenpoep blijven liggen. Hondenhaltes Op verschillende plekken in de gemeente zijn zogenaamde hondenhaltes geplaatst (figuur 4.1). Dit zijn afvalbakken waarbij ook hondenpoepzakjes verkrijgbaar zijn. Deze poepzakjes zijn in eerste instantie bedoeld voor bezoekers met honden in onze gemeente. Natuurlijk mogen ze ook, als noodoplossing door onze eigen hondenbezitters worden gebruikt. De afvalbakken worden wekelijks geledigd en de zakjes worden dan, als het nodig is, bijgevuld. 14

15 Figuur 4.1 Voorbeeld hondenhalte en hondenpoepzakjes (bron: website Dekker B.V.) Op de volgende plekken staan hondenhaltes: Tabel 4.2: Locaties hondenhaltes in Steenwijkerland Kern/wijk Locatie hondenhalte Steenwijk Steenwijkerdiep, tegenover no. 56 Steenwijkerdiep, bij kop Steenwijkerdiep Steenwijkerdiep, achterkant Houthaven no. 1 NIEUW Verlaatseweg, naast wijkgebouw De Korf (ingang park) Achter Gasthuisstraat, bij toegang stadswal Links van ingang parkeerterrein De Meenthe Parkeerplaats Oosterpoort, achter Hema bij verdiepte parkeerplaats Scholestraat/Molenwal, bij toegang stadswal tegenover De Haan Rams Woerthe, ingang Gedempte Turfhaven NIEUW Giethoorn Kloostersteeg, aan het begin Eind Petersteeg langs Zuiderpad Eind Bartus Warnersweg bij T. splitsing Vosjacht, tegenover no. 26 Einde Hylkemaweg (over de brug linkerkant) Parkeerterrein achter brandweer (bij hoge lichtmast) Kerkweg bij begin Binnenpad Wanneperveen Bovenboerseweg, kruising weth. Vosstraat bij volkstuinen Vollenhove De Voorst, tegenover no. 5 bij binnenhaven Buitenhaven, tegenover RS Huisman Parkeerterrein bij Gereformeerde Kerk, Bisschopstraat NIEUW Blokzijl Noorderkade, tussen no. 16 en 17 Zuiderkade, tegenover no. 4 bij sluis Houtzagerijweg, bij brievenbus Balkenhaven Rietvink, over de brug aan de linker kant Oldemarkt Slootland, tussen ijsbaan en insteekhaven Kampland, achter kerk naast zwerfkei Tullenerskamp, bij no. 2 Ossenzijl Links over brug naar natuurmonumenten Kuinre H. de Cranestraat, achter no. 80A H. de Cranestraat, richting Nieuwstad NIEUW 15

16 Kern/wijk Locatie hondenhalte Blankenham t Strand, bij glascontainers Steenwijkerwold Bij kruising Conicksweg- de Beek Ten Holteweg, bij no. 3A (Krullebossie) Willemsoord Kloosterhuisstraat, naast no. 47, langs voetpad Dwarsgracht Naast Dwarsgracht 10 Bij glascontainers Dwarsgracht 36 Belt-Schutsloot Arembergerweg bij Arembergerbrug Vaste Belterweg, bij sportveld Heetveld bij wegversmalling-speelveld Heetveld 45. Kalenberg Tegenover no. 2, over ophaalbrug Scheerwolde Tegenover Julianaweg 78, bij school Scheerwolderweg, bij de Kooibrug Paasloo Binnenweg,tegenover no. 1A St. Jansklooster Kloosterweg, bij ingang Kloostermuur NIEUW Artikel 2:59 Gevaarlijke honden Artikel 2:59 Gevaarlijke honden 1. Het is de eigenaar of houder van een hond verboden die hond te laten verblijven of te laten lopen op een openbare plaats of op het terrein van een ander: a. anders dan kort aangelijnd nadat het college aan de eigenaar of de houder heeft bekendgemaakt dat het die hond gevaarlijk of hinderlijk acht en een aanlijngebod in verband met het gedrag van die hond noodzakelijk vindt; b. anders dan kort aangelijnd en voorzien van een muilkorf nadat het college aan de eigenaar of de houder heeft bekendgemaakt dat het die hond gevaarlijk of hinderlijk acht en een aanlijn- en muilkorfgebod in verband met het gedrag van die hond noodzakelijk vindt. 2. In afwijking van artikel 2:57, eerste lid, onder c, geldt voor het bepaalde in het eerste lid bovendien dat de hond voorzien moet zijn van een optisch leesbaar, niet-verwijderbaar identificatiekenmerk in het oor of de buikwand. 3. In het eerste lid wordt verstaan onder: a. muilkorf: een muilkorf als bedoeld in artikel 1, onder d, van de Regeling agressieve dieren, dan wel de vervangende regeling; b. kort aanlijnen: aanlijnen van een hond met een lijn met een lengte, gemeten van hand tot halsband, die niet langer is dan 1,50 meter. 4. Het verbod geldt niet voorzover in het daarin geregelde onderwerp wordt voorzien door de Regeling agressieve dieren, dan wel de vervangende regeling. Burgemeester en wethouders kunnen op basis van artikel 2:59 een eigenaar of houder van een hond verplichten tot het dragen van een muilkorf of verplichten tot het kort aangelijnd houden van de hond. Na een verzoek van de handhaver, politie of burger wordt bepaald in overleg met de hondengeleider van de politie. Bij twijfel wordt een onafhankelijk onderzoek ingesteld Regels buiten de bebouwde kom Buiten de bebouwde kom mag de hond altijd loslopen en mogen de uitwerpselen in de berm blijven liggen. Buiten de bebouwde kom moet wel rekening worden gehouden met de natuur en met bijvoorbeeld koeien. Boeren vinden het vaak vervelend als honden in de weilanden lopen en poepen. Koeien kunnen namelijk ziek worden van de uitwerpselen. Ook jonge of broedende vogels schrikken vaak van loslopende honden. 16

17 4.4 Communicatie Uit ervaring is gebleken dat communicatie misschien wel het belangrijkste deel van het hondenbeleid is. Het tekort aan communicatie bij het vaststellen van het beleid in 2003 en het niet opnieuw onder de aandacht brengen van de regels hebben mede bijgedragen tot onbekendheid van het beleid. Speerpunt van dit vernieuwde hondenbeleid is communicatie. Als gebruikers van de openbare ruimte van Steenwijkerland zijn we met z n allen verantwoordelijk voor deze openbare ruimte. Door alle hondenbezitters en niet-hondenbezitters te informeren over het hondenbeleid kan iedereen zijn of haar verantwoordelijkheid nemen. Deze communicatiecampagne wordt op verschillende manieren en tijdstippen ingezet. Hieronder worden de verschillende onderdelen van de communicatiecampagne benoemd en toegelicht: - Hondenfolder o de hondenfolder is een folder waarin kort het beleid wordt weergegeven. Ook zijn van alle locaties van losloopterreinen kaartjes opgenomen. Deze folder wordt huisaan-huis verspreidt in de gemeente zodat hondenbezitters en niet-hondenbezitters volledig op de hoogte zijn van het hondenbeleid. Hierin wordt duidelijk gewezen op de eigen verantwoordelijkheid van met name de hondenbezitter. o Nieuwe inwoners in Steenwijkerland krijgen ook deze folder zodat zij bekend zijn met de hondenlosloopterreinen en het beleid - Website: o Op de website wordt de hondenfolder en de regels in het kort geplaatst. o Digitaal kaartmateriaal met locaties losloopgebieden - Persberichten in de Steenwijkerland Expres o Gedurende een periode van zes maanden zal elke twee maand een artikel/persbericht over honden en hondenpoep worden geplaatst. o Aandacht voor de hondenpoepoverlast moet regelmatig onder de aandacht worden gebracht. Het is daarom van belang om voortdurend communicatiemogelijkheden in te zetten en momenten aan te grijpen om het hondenbeleid onder de aandacht te brengen (kernen en wijkenavond, collegebezoeken etc.). - Informatiebrief naar de wijkverenigingen en plaatselijke belangen o Er wordt een brief opgesteld voor de wijkverenigingen en plaatselijke belangen waarin hondenpoep in the picture staat. Als bijlage bij deze brief wordt een klein persbericht voor in de dorps- of wijkkrant gevoegd. - Enquête over bekendheid beleid o In het najaar van 2011 wordt een enquête onder hondenbezitters en plaatselijke belangen/wijkverenigingen gehouden over de bekendheid van het hondenbeleid en de resultaten van deze bekendheid. Naar aanleiding van de resultaten van deze enquête kan opnieuw een communicatiecampagne worden opgestart. 4.5 Handhaving Een minder positieve manier om het hondenbeleid en de regels onder de aandacht te brengen is door middel van handhaven op ongewenste situaties. De afdeling Vergunningen, Toezicht en Handhaving heeft een buitengewone opsporingsambtenaar openbare ruimte in dienst. Deze BOA is gespecialiseerd in overlast van en door honden. Jaarlijks wordt 600 uur gehandhaafd in het kader van artikel 2:57, 2:58 en 2:59 van APV van Steenwijkerland. De BOA is bevoegd om procesverbalen uit te delen. In het kader van de artikelen in de APV mogen de volgende overtredingen binnen de bebouwde kom worden beboet (boetebedragen 2010): 17

18 - Een hond op een speelplek (ook als de hond is aangelijnd): 90 - Een hond los laten lopen (behalve op een losloopterrein): 60 - De hond laten poepen zonder dit op te ruimen (behalve op een losloopterrein): 90 De afgelopen jaren zijn er jaarlijks een dertigtal boetes opgelegd. Deze boetes worden na een waarschuwing opgelegd. 4.6 Hondenbelasting Sinds de invoering van de Gemeentewet in 1851 is er de mogelijkheid om hondenbelasting te heffen. In het begin van de 19e eeuw is er een discussie geweest over de landelijke invoering van een hondenbelasting. Dit als maatregel tegen het verspreiden van de hondsdolheid. Daarom kregen gemeenten al voor de invoering van de Gemeentewet individueel Koninklijke toestemming om deze belasting in te voeren. De oorspronkelijke doelstelling van de invoering van de hondenbelasting is het beperken van het aantal honden om veiligheids- en gezondheidsredenen. Vanaf 1851 maakt de hondenbelasting dan ook deel uit van het gemeentelijk belastinggebied. De hondenbelasting is een algemene belasting. Het karakter van een algemene belasting is dat de opbrengsten hiervan ten goede komen aan de algemene middelen. Het staat de gemeenten vrij aan de hondenbelasting het karakter te geven van een bestemmingsbelasting. Voorbeelden hiervan zijn dat uit de opbrengst hondenlosloopterreinen het verwijderen van hondenpoep wordt betaald. Tegenwoordig kan een hondenbelasting drie doelstellingen hebben: - het generen van gemeentelijke middelen; - het bekostigen van voorzieningen ter bestrijding van het hondenpoepprobleem; - het beperken van het aantal honden. Bij de invoering van de hondenbelasting in 1851 Sinds de herindeling wordt in Steenwijkerland hondenbelasting geheven. In 2002 is een bedrag vastgesteld en dit wordt jaarlijks geïndexeerd. In Steenwijkerland is het doel van de hondenbelasting het genereren van algemene middelen. De redenen hiervoor zijn dat: - voorzieningen voor honden niet specifiek bekostigd worden uit de opbrengst van de hondenbelasting; - het tarief van de hondenbelasting niet zodanig (progressief) is dat hierdoor het aantal honden wordt beperkt. De opbrengsten van de hondenbelasting staan in onderstaande tabel. Tabel 4.3: Opbrengst hondenbelasting (X 1.000) Omschrijving Hondenbelasting 159,7 161,3 168,4 168,4 168,4 168,4 Het budget voor de bestrijding van hondenpoepoverlast is voor 2008 vastgesteld op euro en voor 2009 op euro. Vanuit dit budget wordt het onderhoud van de losloopterreinen (maaien en afvoeren van gras), aanschaf van hondenhaltes en hondenpoepborden en eventuele reparaties naar aanleiding van vandalisme betaald. Ook wordt vanuit de algemene middelen de kosten voor handhaving betaald (jaarlijks 725 uur, euro) (zie tabel 4.4). 18

19 Tabel 4.4: Inkomsten en uitgaven hondenbelasting 2009 Uitgaven Inkomsten 0,5 fte inzet VTH Hondenbelasting uur inzet Belastingen uur inzet Front Office Controle hondenbelasting Cannock Chase Investering hondenuitlaathaltes in 2003, kapitaallasten die hieruit voortvloeien OPWE bestijding hondenpoep (o.a. bijdrage aan NoordWestGroep) Maaikosten losloopterreinen Totaal Verschil inkomsten/uitgaven hondenbelasting Er zijn zo n 3900 honden en 12 kennels in Steenwijkerland. De hondenbelasting is een algemeen dekkingsmiddel en de inkomsten zijn in dit geval hoger dan de uitgaven (er is een verschil van euro). Het verlagen van bijvoorbeeld het tarief voor de hondenbelasting of het maken van extra kosten zal leiden tot een budgettair probleem wat dan op een andere manier zal moeten worden gedekt. Tarieven In Steenwijkerland is het tarief voor 2009 vastgesteld op 43,26 per hond. Het gemiddelde landelijke tarief is in 2009 iets gestegen naar 42,51 euro hondenbelasting voor de eerste hond. Voor de tweede hond rekenen gemeenten gemiddeld bijna 63 euro. Steenwijkerland komt iets boven het landelijke gemiddelde uit wat betreft de eerste hond. Een tweede hond is een Steenwijkerland ongeveer 30 goedkoper, in vergelijking met het landelijke gemiddelde. Niet alle gemeenten heffen hondenbelasting. Ruim 71 % van de gemeenten in Nederland doet het wel. In onderstaande tabel zijn de tarieven voor hondenbelasting van de omliggende gemeente opgenomen. Tabel 4.5: Hondenbelasting omliggende gemeenten (in, per eerste hond) Bron: gemeentelijke websites betreffende gemeenten Het eerste dat opvalt is dat vijf omliggende gemeenten geen hondenbelasting heffen. Met betrekking tot omliggende gemeenten die wel hondenbelasting heffen, laat de grafiek een redelijk eenduidig beeld zien. Uitschieter is de gemeente Zwartewaterland met een tarief van ruim 50 voor de eerste hond. 19

20 4.7 Afsluiting en conclusie De verschillende instrumenten moeten er samen voor zorgen dat de overlast van hondenpoep de komende jaren verminderd. De extra aandacht voor communicatie en een zichtbare handhaving zal bijdragen als deze vermindering van overlast. De APV wordt niet aangepast. De huidige artikelen voldoen, maar moeten worden gecommuniceerd. De lijst met hondenlosloopgebieden moet worden aangepast. Deze nieuwe locaties moeten worden vastgesteld door het college van burgemeester en wethouders. In de vier voorgaande hoofdstukken is aandacht geweest voor hondenpoep als probleem, voor de ambities die we als gemeente hebben op het gebied van het verminderen van de overlast en voor de instrumenten die we als gemeente ingaan zetten om deze overlast te verminderen. 20