Bladmossen Veenmos (Sphagnum) Van dit geslacht zijn 31 soorten in Nederland inheems.

Transcriptie

1 Het Florissnte pd der Mosflor 26 Bldmossen Veenmos (Sphgnum) Vn dit geslcht zijn 31 soorten in Nederlnd inheems. fig.83 Gewimperd veenmos met lege sporenkpsels Veenmossen zijn meestl rechtopstnde, in dichte, zchte, ntte kussens groeiende plnten zonder rhizoiden. Ze kunnen tientllen fig.82 Gewimperd veenmos, centimeters lng worden. An de top vn de blddoorsnede plnt zit een dicht hoofdje vn jonge tkken. Verspreid n de stengel zitten bundels volgroeide tkken. De bldjes hebben geen nerf. Het merendeel vn de cellen bevt geen bldgroen, ze zijn hol, verstevigd door dwrsbnden en kunnen volgezogen worden met wter. Doordt de cellen met bldgroen veel kleiner zijn, kleuren de plnten bij uitdroging of uitpersen bleekgroen tot bijn wit. De bolronde niet rijpe sporenkpsels hebben een dekseltje, mr geen mutsje of peristoom. De sporenkpsels stn op steeltjes bij de top vn de plnten. We kunnen veenmossen vinden op ntte venige en ndere zure pltsen, ook onder wter of n de oppervlkte drijvend. Opmerking: het determineren vn veenmossen is zeer specilistisch werk. Het mken vn bld- en stengeldoorsneden is drbij nodig en een microscoop met sterke vergroting is onmisbr. Een ntl soorten zijn in het veld, n enige oefening goed herkenbr. Door de top vn de plnt f te breken zijn vk de stmbldjes te zien met een sterke loupe. Gewimperd veenmos (Sphgnum fimbritum) Middelgrote plnten die in het voorjr vk sporenkpsels vormen. De tkbldjes hebben een spitse top en de stmbldjes zijn breed en stomp fgerond en n de top gewimperd. Stndplts: zeer lgemeen op verstoord veen en in ntte zure bossen. b fig.84 Gewimperd veenmos met sporenkpsels fig.85 Gewimperd veenmos, top vn tkbld b stmbld Geoord veenmos (Sphgnum denticultum) Vribele middelgrote plnten die vk herkenbr zijn n de lnge, gebogen, spits uitlopende zijtkken met nliggende bldjes. Ze vertonen enige gelijkenis met runderhorens. Stndplts: zeer lgemeen op verstoord veen en in ntte zure bossen. Ook n de oevers vn plssen. fig.86 Geoord veenmos

2 Het Florissnte pd der Mosflor 27 Gewoon veenmos (Sphgnum plustre) Forse plnten met mollige zijtkken en iets uitstnde stompe bldtoppen. In groene, licht- of rood-bruine vk grote kussens groeiend. Stndplts: Op ntte verrijkte pltsen in de schduw zols in Elzenbroekbos en veenmosrietlnd. fig. 87 Gewoon veenmos Hkveenmos (Sphgnum squrrosum) Forse plnten met hkig fstnde bldtoppen. Tkken in bundels vn 4 5. Hkveenmos is een vn de meer lgemeen voorkomende veenmossen vn Nederlnd. Stndplts: op verstoord veen, voorl lgveen en verrijkte zure moerssen. Vk in broekbossen. fig.88 Hkveenmos Kussentjesveenmos (Sphgnum compctum) In dichte compcte kussentjes of losse zoden groeiende, vk bleek grijsgroene plnten. Bldjes met brede fgeronde top. Stndplts: pionier op vochtige voedselrme zure pltsen. Wterveenmos (Sphgnum cuspidtum) Middelgrote plnten met lnge smlle spits toelopende bldjes. De stmbldjes zijn klein en spits toelopend. Ondergedoken of n de oppervlkte drijvend zijn het slppe sliertige plnten. Stndplts: op ntte zure pltsen. Vk drijvend n de oppervlkte of ondergedoken in zure heidevennen, plssen en ndere wteren en op de oevers hiervn. fig.89 Kussentjesveenmos fig.90 Wterveenmos

3 Het Florissnte pd der Mosflor 28 Topkpselmossen Viertndmos (Tetrphis pellucid) Vn dit geslcht is 1 soort in Nederlnd inheems. Plnten tot 15 mm lng, vk in grote zoden groeiend. Bldjes bijn rond met spitse top. An de top vn de plnten zitten meestl door bldjes gevormde schoteltjes met drin broedkorrels. fig.91 Viertndmos Sporenkpsels stn op rechte stelen en hebben 4 peristoomtnden. Stndplts: op rot hout, humus en veen. Hrmos (Polytrichum) Vn dit geslcht zijn 6 soorten in Nederlnd inheems. Hrmossen zijn rechtopstnde stevige plnten. Bij droogte liggen de bldjes n en vochtig stn ze f. De bldjes zijn vnf een breed kleurloos bsisdeel, lncetvormig en eindigen in een spitse punt. De nerf is zeer breed en bezet met lmellen. Sporenkpsels hebben een trommelvel, een plt dekseltje met een korte snvel en een hrig mutsje. Sporenkpsels stn op lnge rechte stelen. Mnnelijke plnten vormen een rozet vn bldjes n de top vn de plnt met drtussen de ntheridiën. fig.92 Gewoon hrmos fig.93 Ruig hrmos Ruig hrmos (Polytrichum piliferum) Tot 50 mm lnge, mr meestl veel kleinere grijsgroene plnten. De bldjes eindigen in een glshr. De bldrnd is nr boven omgeslgen. Mnnelijke plnten hebben in het voorjr opvllend rode rozetten n de top. Ruig hrmos groeit meestl in grote lge zoden. Stndplts: zeer droge voedselrme zndgrond, veel op stuifznd. Zndhrmos (Polytrichum juniperinum) Tot meer dn 80 mm lnge grijsgroene plnten met bldjes uitlopend in een bruine punt. De bldrnd is nr boven omgeslgen. Zndhrmos vormt meestl dichte zoden. Stndplts: meestl op droge voedselrme zndgrond, op grove humus en veen. fig.94 Zndhrmos

4 Het Florissnte pd der Mosflor 29 Opmerking: Gewoon hrmos, Fri hrmos en Gernd hrmos zijn zonder rijpe sporenkpsels in het veld nuwelijks te onderscheiden. Ze hebben lledrie een getnde, niet omgeslgen bldrnd. De kleur vn de plnten kn vriëren vn lichtgroen tot dof donkergroen. Ze groeien meestl in grote dichte zoden of dikke kussens. Microskopisch onderzoek is dn voor exkte determintie noodzkelijk. Gewoon hrmos (Polytrichum commune) Tot 500 mm lnge plnten. Het sporenkpsel heeft een duidelijke insnoering n de bsis. Het mutsje reikt ver over het sporenkpsel. Stndplts: voorl op ntte, mr ook wel drogere zndgrond en veen. Vk bij zure poelen en vennen. fig.95 Gewoon hrmos, sporenkpsels Fri hrmos (Polytrichum formosum) Plnten tot meer dn 100 mm lng. Het sporenkpsel is weinig ingesnoerd n de bsis, heeft ngenoeg evenwijdige zijknten en is bijn vierknt in doorsnede. Het mutsje omsluit het sporenkpsel heleml. Stndplts: voorl op vochtig tot vrij droog humeus znd in open loof- en nldbossen. fig.96 Fri hrmos, sporenkpsels Gernd hrmos (Polytrichum longisetum) Plnten tot 100 mm lng. Het sporenkpsel is onder het midden het breedst en wordt geleidelijk nr de top iets smller, in doorsnede 5 à 6 kntig en weinig ingesnoerd n de bsis. Op donkere vochtige groeipltsen kunnen de bldjes een brede lichte rnd hebben. Stndplts: voorl op vrij droog znd, veen en humus. Viltmuts (Pogontum) Vn dit geslcht zijn 3 soorten in Nederlnd inheems. fig.97 Gernd hrmos, sporenkpsels Gewone viltmuts (Pogontum loides) Kleine, stevige, tot 25 mm hoge, grijsgroene plnten. De bldjes hebben een zeer brede nerf met lmellen. De bldtop is vrij stomp en heeft kleine tndjes n de onderzijde. De bldrnd is getnd. Sporenkpsels hebben een viltig mutsje en een wit trommelvel. Mnnelijke plnten zijn zeer klein en hebben een toprozet. Gewone viltmuts groeit in lge dichte zoden. Lichtgroene protonem-mtjes zijn vk te zien op de bodem. Stndplts: op lemig znd voorl op steile knten, vk op wortelkluiten vn omgevllen bomen. fig.98 Gewone viltmuts

5 Het Florissnte pd der Mosflor 30 Rimpelmos (Atrichum) Vn dit geslcht zijn 3 soorten in Nederlnd inheems. Groot rimpelmos (Atrichum undultum) Plnten groot tot 80 mm lng. Volwssen plnten zijn donkergroen. De bldjes zijn gerimpeld en hebben een getnde rnd. De nerf is sml en loopt door tot in de top. Op de nerf stn 4 tot 6 lmellen. De sporenkpsels zijn slnk en gebogen, ze hebben een trommelvel en 64 peristoomtnden. Het dekseltje is lng gesnveld, het mutsje lng en vliezig. Stndplts: voorl op hellingknten mr ook op llerlei ndere iets verrijkte bodem. fig.99 Groot rimpelmos Vedermos (Fissidens) Vn dit geslcht zijn 13 soorten in Nederlnd inheems. Vedermossen zijn nuwelijks vertkte in twee rijen beblderde plnten. De bldjes hebben een lnge nerf en zijn eivormig tot lngwerpig tongvormig. Ze bestn voor een deel uit twee lgen. De sporenkpsels zitten n de top of de zijknt vn de stengel gehecht. fig.100 Groot vedermos Groot vedermos (Fissidens dinthoides) Rechtopstnde plnten tot 60 mm lng. De bldjes hebben een lichte, getnde rnd. De nerf loopt door tot in de spitse bldtop. De kpselstelen zitten n de zijknt vn de stengels. Stndplts: klkhoudende veen- en zndgrond, ook wel op oude beton. fig.102 Gezoomd vedermos fig.101 Gezoomd vedermos, bldjes Gezoomd vedermos (Fissidens bryoides) Plnten, tot 15 mm lng. De bldjes hebben een spitse top en een getnde rnd met een lichte zoom. Kpselstelen zitten n de zijknt vn de stengel gehecht, zelden n de top. Stndplts: op leem, lemig znd en klei. Kleivedermos (Fissidens txifolius) Plnten tot 20 mm lng. De bldjes hebben een spitse top, een getnde rnd en zijn niet gezoomd. Kpselstelen zitten n de bsis vn de stengel gehecht. Stndplts: ntte pltsen, op leem en klei. fig.103 Kleivedermos

6 Het Florissnte pd der Mosflor 31 Gewoon purpersteeltje (Certodon purpureus) Vn dit geslcht is 1 soort in Nederlnd inheems. b Plnten tot 30 mm lng mr meestl veel kleiner, groenkleurig mr soms ook wel geelbruin of rood. De bldjes stn schuin omhoog of stn gebogen f, zijn eirond en eindigen in een spitse top, ze zijn gootvormig en hebben een nr beneden omgeslgen rnd. Er kunnen lnge smlle en soms korte brede bldjes voorkomen. Sporenkpsels stn iets schuin, op purperrode rechtopstnde kpselstelen. Stndplts: op llerlei pltsen wr iets vn plntengroei mogelijk is. fig.104 Gewoon purpersteeltje, sporenkpsels en b plnten Pluisjesmos (Dicrnell) Vn dit geslcht zijn 7 soorten in Nederlnd inheems. Gewoon pluisjesmos (Dicrnell heteromll) Plnten tot 25 mm lng, meestl donkergroen. De bldjes zijn gebogen en voor het merendeel nr een knt gericht. Het bld heeft een kort- breed bsisdeel en een lng, geheel uit nerf bestnd, priemvormig topdeel. Gewoon pluisjesmos groeit veell in grote dichte zoden. Sporenkpsels zijn lgemeen. Stndplts: voorl op hellingknten vn humeus znd. fig.105 Gewoon pluisjesmos Kroppluisjesmos (Dicrnell cervicult) Plnten tot 10 mm lng, meestl geelgroen. De bldjes stn meestl nr lle knten gericht. Het bld heeft een kort breed bsisdeel en een lng, geheel uit nerf bestnd priemvormig topdeel. Sporenkpsels hebben n de bsis een kropje. Zonder sporenkpsels is Kroppluisjesmos moeilijk te determineren. Stndplts: ntte pltsen, op veen, venig znd, venoevers en heide. fig.106 Kroppluisjesmos, sporenkpsels

7 Het Florissnte pd der Mosflor 32 Gewoon sikkelsterretje (Dicrnoweisi cirrt) Vn dit geslcht is 1 soort in Nederlnd inheems. Plnten tot 20 mm lng. Droge plnten zijn sterk kroezig, vochtig zijn de lnge gebogen bldjes nr lle knten gericht. Jonge sporenkpsels zijn olijfgroen, ze stn op rechte stelen. Gewoon sikkelsterretje groeit in kleine kussentjes of grotere zoden. Stndplts: voorl op loofbomen, mr ook op liggend dood hout en grove humus. Gffeltndmos (Dicrnum) Vn dit geslcht zijn 10 soorten in Nederlnd inheems. fig.107 Gewoon sikkelsterretje Gewoon gffeltndmos (Dicrnum scoprium) Grote, meestl lichtgroene plnten, tot 70 mm lng. De bldjes zijn meestl gerimpeld en voorl n de toppen vn de plnten licht gebogen en nr een knt gericht. Het bovendeel vn de bldrnd en de onderzijde vn de lnge nerf fig.108 Gewoon gffeltndmos stengeltop zijn getnd. De stengel is meestl bezet met rhizoidenvilt. Gewoon gffeltndmos groeit in pollen of grote losse zoden. Stndplts: op humusrijk znd, veen, rot hout en op de voet vn bomen. Gerimpeld gffeltndmos (Dicrnum polysetum) Plnten groot, tot meer dn 100 mm lng. De bldjes zijn grof getnd en gerimpeld, ze zijn recht en stn lle knten op gericht. De stengel is rijk voorzien vn vuilwit rhizoidenvilt. Gerimpeld gffeltndmos groeit in pollen of grote losse zoden. Stndplts op de bodem vn vochtige loof- en nldbossen. fig.109 Gerimpeld gffeltndmos Kronkelsteeltje (Cmpylopus) Vn dit geslcht zijn 6 soorten in Nederlnd inheems. Kronkelsteeltjes zijn rechtopstnde plnten tot 60 mm lng. Bij droogte liggen de bldjes n en bij vochtig weer stn ze f. De nerf is breed, minstens ⅓ vn de breedte vn het bsisdeel vn het bld. Het topdeel vn het bld is priemvormig. De plnten stn vk in dichte zoden. De sporenkpsels stn op sterk kronkelige stelen. fig.110 Grijs kronkelsteeltje, sporenkpsels

8 Het Florissnte pd der Mosflor 33 Breekbldje (Cmpylopus pyriformis) Lichtgroene plnten tot 20 mm lng. Meestl met veel losliggende bootvormige broedbldjes. Deze komen ook vrij ls je er overwrijft. Breekbldje groeit in grote dunne zoden of kleine polletjes. Stndplts: voorl op humus, humeus znd, de strooisellg en op rot hout. In bossen, heide en veengebieden. fig.111 Breekbldje Boskronkelsteeltje (Cmpylopus flexuosus) Plnten tot 50 mm lng, glnzend donkergroen met roodbruin rhizoidenvilt n de stengel. De bldjes hebben oortjes n de bsis. Bij overwrijven lten broedtkjes los vn de plnten. Stndplts: voorl op humus in zowel loof- ls nldbos en heide. fig.112 Boskronkelsteeltje, bldbsis met oortjes Grijs kronkelsteeltje (Cmpylopus introflexus) Plnten tot 60 mm lng, glnzend donkergroen, vk met een grijze schijn. De bldjes eindigen in een glshr, deze zijn soms moeilijk te vinden. Bij droge plnten stn de glshren hks f. Stndplts: o.. op droog voedselrm znd, humus, en rot hout. In loofbossen mr voorl in nldbos en heide. Ook wel op rieten dken en in wegbermen. Kussentjesmos (Leucobryum glucum) Vn dit geslcht is 1 soort in Nederlnd inheems. Bleekgroene of grijsgroene tot 50 mm lnge plnten. Kussentjesmos groeit in kleine tot zeer grote bolle kussens. De bldjes zijn stevig, ze bestn voor het merendeel uit nerf. Weinig bldcellen bevtten bldgroen wrdoor de plnten bijn wit worden bij uitdroging. Stndplts: op strooisel en boomvoeten in zowel fig. 114 Kussentjesmos, blddoorsnede loof- ls nldbos en op veen. fig.113 Grijs kronkelsteelte fig.115 Kussentjesmos

9 Het Florissnte pd der Mosflor 34 Sterretje (Tortul en Syntrichi) Vn deze geslchten zijn 14 soorten in Nederlnd inheems. Sterretjes zijn rechtopstnde plnten met brede, met ppillen bezette bldjes. De bldtop is breed en stomp. De meeste soorten hebben een ls lnge glshr uittredende nerf. Sporenkpsels kunnen op een lnge of korte steel stn. De peristoomtnden zijn lng en spirlvormig gedrid. Een ntl soorten vormt regelmtig broedorgnen. Gewoon muursterretje (Tortul murlis) Plnten klein, tot 10 mm lng, geelgroen tot dof donkergroen. De bldjes zijn tongvormig met een tot n de top omgeslgen bldrnd en lnge glshr. Sporenkpsels zijn meestl nwezig op een lnge steel, ze steken hoog boven de plnten uit. Stndplts: op llerlei voldoende vochtige steenchtige mterilen fig.116 Duinsterretje, bld fig.117 Gewoon muursterretje, sporenkpsels Duinsterretje (Syntrichi rurlis) Een zeer vribele soort wrvn drie vriëteiten onderscheiden worden. De plnten kunnen tot 70 mm lng zijn, mr zijn meestl veel kleiner. De kleur is vk groen of geelgroen, mr soms ook wel geelbruin. De bldjes zijn veell gebogen, gootvormig of vlk met een breed of sml toelopende stompe top. De glshr is lng. De nerf in het bld is rood. Sporenkpsels zijn zeldzm. Stndplts: voorl in de duinen, mr ook op beton, steen en golfpltendken vn sbestcement. Ook wel op bomen, voorl wilgen en populieren. fig.118 Duinsterretje Knikkersterretje (Syntrichi ppillos) Plnten klein, tot 10 mm lng, groen, droog dofgroen tot roodbruin. De bldjes vn droge plnten hebben nr binnen gerolde rnden. Bij vochtige plnten zijn de bolronde broedkorrels op de nerf zichtbr. De glshr is vrij kort. Stndplts: in kleine of grote zoden op bomen. Ook wel op beschduwde dken vn beton of sbestcement. fig.119 Knikkersterretje

10 Het Florissnte pd der Mosflor 35 Smrgdsteeltje (Brbul en Pseudocrossidium) Vn deze geslchten zijn 4 soorten in Nederlnd inheems. De plnten zijn gevorkt vertkt en ls ze in het volle licht stn opvllend geel. De bldjes zijn ppilleus. De plnten stn vk in grote dichte zoden op klkrijke pltsen. Sporenkpsels komen vk voor. De kpselstelen zijn smrgdgroen, de peristoomtnden zijn lng en spirlvormig om elkr gedrid. Gewoon smrgdsteeltje (Brbul convolut) Plnten tot 20 mm lng. De bldjes zijn enigszins tongvormig met een kort toegespitste top. De bldrnd is gedeeltelijk omgeslgen. Stndplts: in de duinen, op puin, oude muren, klei, leem en znd. fig.120 Gewoon smrgdsteeltje, bldtoppen Kleismrgdsteeltje (Brbul unguicult) Plnten tot 25 mm lng. De bldjes zijn eirond n de bsis en lopen geleidelijk sml toe nr een kort toegespitste top. De nerf treedt ls een stekelpuntje uit. De bldrnd is gedeeltelijk omgeslgen. Stndplts: in de duinen, op puin, oude muren, klei, leem en znd. Spits smrgdsteeltje (Pseudocrossidium hornschuchin) Plnten tot 10 mm lng. De bldjes zijn breed n de bsis en lopen geleidelijk toe nr de spitse top. De bldrnd is vnf de bsis tot de top sterk ingerold. Stndplts: in de duinen, op puin, oude muren, klei, leem en znd. fig.121 Kleismrgdsteeltje, bldtop Achterlichtmos (Schistidium) Vn dit geslcht zijn 4 soorten in Nederlnd inheems. Muurchterlichtmos (Schistidium crssipilum) fig.122 Spits smrgdsteeltje, bldtoppen Plnten tot 50 mm lng. De bldjes zijn lngwerpig eirond en eindigen in een spitse kleurloze punt. De sporenkpsels zijn zittend, hebben een vuurrood dekseltje en een vliezig mutsje. Gewoon chterlichtmos groeit in losse, donkergroene tot zwrte kussentjes Stndplts: droge steenchtige mterilen, voorl op bruggen, stuwen en ndere betonwerken en op dken vn sbestcement en betonpnnen. fig.123 Muurchterlichtmos

11 Het Florissnte pd der Mosflor 36 Muisjesmos (Grimmi) Vn dit geslcht zijn 12 soorten in Nederlnd inheems. Gewoon muisjesmos (Grimmi pulvint) Plnten tot 20 mm lng. De bldjes zijn lngwerpig eirond met een lnge glshr. Sporenkpsels zijn gestreept en hngen n een kromgebogen steel b wrdoor de kpsels meestl tussen de bldjes verscholen zitten. Muisjesmos groeit in grijsgroene bolle kussentjes. Stndplts: voorl op steenchtige mterilen zols muren, dken en fig.124 Gewoon muisjesmos, plnt en b bldjes beton. Ook wel op bomen, voorl Wilgen en Populieren. Krulmos (Funri) Vn dit geslcht zijn 2 soorten in Nederlnd inheems. Gewoon krulmos (Funri hygrometric) Plnten tot 20 mm lng. De bldjes zijn breed, omgekeerd eirond met een spitse top. Sporenkpsels zitten meestl n sterk kronkelende stelen, ze zijn bleekgroen. De sporenkpsels zijn niet symmetrisch en hebben een scheef gepltste opening. De dekseltjes zijn lensvormig. De mutsjes hebben een lnge steel die schuin wegsteekt. Stndplts: pionier op llerlei verstoorde voldoende vochtige grond. fig.125 Gewoon krulmos, sporenkpsels Knikkertjesmos (Physcomitrium) Vn dit geslcht zijn 3 soorten in Nederlnd inheems. Gewoon knikkertjesmos (Physcomitrium pyriforme) Plnten tot 10 mm lng, de bldjes zitten in een rozet, ze zijn eivormig met spitse top. Het bld is in het bovenste deel getnd en de nerf loopt tot de top. De sporenkpsels zijn bijn bolrond, ze stn rechtop op een lnge steel. Stndplts: nt lemig znd, leem of klei, op slooten beekoevers, op kkers en in weilnden. fig.126 Gewoon knikkertjesmos

12 Het Florissnte pd der Mosflor 37 Geelsteeltje (Orthodontium linere) Vn dit geslcht is 1 soort in Nederlnd inheems. Plnten tot 10 mm lng. Bldjes zijn lng en sml. Droog schrompelen de bldjes wrrig ineen, nt zijn ze vk iets nr een knt gericht. Sporenkpsels zijn in het voorjr mssl nwezig, deze zijn niet symmetrisch. Ze hngen meestl iets over met een buikje n de onderzijde. Jonge kpselstelen zijn bleek wijnrood, lter geel tot geelbruin. Geelsteeltje groeit in kleine kussentjes of in grote dunne zoden. Stndplts: voorl op humus en rot hout en op de voet vn bomen fig.127 Geelsteeltje, sporenkpsel in loof- en nldbos. Peermos (Pohli) Vn dit geslcht zijn 12 soorten in Nederlnd inheems. Gewoon peermos (Pohli nutns) Plnten tot 60 mm lng, mr meestl veel kleiner. De bldjes zijn lngwerpig eirond met een getnde top. Sporenkpsels zijn peervormig en hngen nr beneden n lnge roodbruine kpselstelen. Sporenkpsels breken gemkkelijk f wrn een bos vn kpselstelen chter blijft. Gewoon peermos groeit in losse plnten tussen ndere mossen of in lge dichte zoden. fig.128 Gewoon peermos Stndplts: op droog tot nt znd, veen, humus en rot hout. Knikmos (Bryum) Vn dit geslcht zijn 31 soorten in Nederlnd inheems. Knikmossen zijn overwegend kleine pionierplnten met eironde bldjes en een spitse punt. De bldjes zijn meestl gezoomd. Sporenkpsels hngen nr beneden geknikt n een rechte steel. Veel soorten vormen broedorgnen in de bldoksels (broedknoppen) of n de rhizoiden (broedknolletjes). Knikmossen groeien tussen ndere mossen of in kleine of grotere polletjes of lge dichte zoden. fig.130 Gedrid knikmos, sporenkpsels fig.129 Brmknikmos, bld

13 Het Florissnte pd der Mosflor 38 Gedrid knikmos (Bryum cpillre) Plnten tot 25 mm lng. Bldjes eirond met de grootste breedte in het midden en meestl een lng uittredende nerf. Nt, stn de bldjes f, bij droogte zijn ze spirlvormig gedrid. Sporenkpsels hngen n lnge rechte kpselstelen. Stndplts: op de grond, op llerlei steenchtige mterilen en op levende en dode bomen. b fig.131 Gedrid knikmos, nt en b droog Brmknikmos (Bryum rubens) Plnten tot 15 mm lng, groen tot donkergroen en vk met rood ngelopen bldjes. Brmknikmos groeit in kleine plukjes of losse zoden. An de rhizoiden zitten meestl rode, soms ook wel witte broedknolletjes, op ntte stndpltsen zitten broedknolletjes ook wel n korte rhizoiden hogerop n de stengel. Stndplts: llerlei sterk verrijkte grond, o.. in moestuinen en op kkers. fig.132 Brmknikmos Geelkorrelknikmos (Bryum brnesii) Plnten meestl zeer klein, tot 15 mm lng. De kleur is meestl lichtgroen tot bijn geel. De bldoksels zitten vk propvol met broedknoppen. Stndplts: pionier op llerlei verstoorde grond, o.. in moestuinen, op kkers en lngs wegen en pden. fig.133 Geelkorrelknikmos fig.134 Grofkorrelknikmos Grofkorrelknikmos (Bryum dichotomum) Zeer kleine tot 15 mm lnge groene plnten. Meestl zijn er enkele lleenstnde broedknoppen in de bldoksels nwezig. Stndplts: pionier op llerlei verstoorde grond, o.. in moestuinen, op kkers en lngs wegen en pden. Zilvermos (Bryum rgenteum) Plnten zeer klein, tot 15 mm. De slnke, iets knotsvormige plnten zijn meestl zilvergrijs door het ontbreken vn bldgroen in de bldtoppen. De bldjes zijn zeer hol en meestl nliggend. Vk zitten broedknoppen in de bldoksel. Stndplts: pionier op llerlei verstoorde grond, voorl in de menselijke woonomgeving. Ook op muren, dken, stoepen en wegen. fig.135 Zilvermos