Lucht in je longen. Streep de foute woorden door. Hoe komt lucht in je longen? Zet een cirkel om de dieren met longen.

Transcriptie

1 9 Luht in je longen Hoe komt luht in je longen? = longen = middenrif Kleur op de tekening de volgende onderdelen: Streep de foute woorden door. Ons lihm heeft zuurstof / kooldioxide nodig. Bij het indemen gt het middenrif = luhtpijp = ronhiën omhoog / omlg. In de ronhiën / longlsjes komt zuurstof in het loed. We demen wterdmp / zuurstof / kooldioxide Teken met een pijl hoe luht vn uiten in je longen komt. uit. Tijdens het sporten dem je sneller / lngzmer dn tijdens je slp. Inseten demen niet / wel. Kieuwen hlen zuurstof uit luht / wter. Wlvissen heen kieuwen / longen. 4 Zet een irkel om de dieren met longen. Wt geeurt er ls je demhlt? Je het nodig - een spiegel Dit g je doen G met je geziht vlk ij de spiegel stn. (Niet meer dn een pr entimeter ervndn.) Adem uit met een open mond. Wt zie je? Je onderzoekt je demhling. G voor de spiegel stn en hl diep dem. Wt verndert er n je lihm? Hoe komt dt, denk je? 0 WB7-677_WB.indd :

2 5 Hoe lng kun je je dem inhouden? 6 Je het nodig - een horloge of moiel met seondewijzer - een pen en ppier Dit g je doen Je onderzoekt je demhling. Hl diep dem en houd je dem zo lng mogelijk in. Je klsgenoot houdt de tijd ij en noteert hoe lng jij het volhoudt. Adem vijf keer zo diep mogelijk in en uit. Drn houd je je dem weer zo lng mogelijk in. Wt he je gemerkt? Tussen de eerste en tweede keer ws er wel / geen vershil. Dt komt denk ik doordt Hoe groot is je longinhoud? Je het nodig - een pedlemmerzk of llon (ls deze eerst een keer heleml op) - een emmer met inhoudstreepjes Dit g je doen Je onderzoekt je longinhoud. Vul een emmer voor de helft met wter. Bls in één dem de llon of pedlemmerzk zo ver mogelijk op. Houd de opening vn de zk of llon drn diht met je vingers. 4 Lt je klsgenoot er een touwtje om inden. 5 Dompel de zk of llon onder in het wter. Wt is je longinhoud? liter liter Mijn longinhoud is ( ) = liter. Hoe vk dem je in een minuut? keer. Mk tien diepe knieuigingen. Hoe vk dem je nu in een minuut? d keer. Hoe kn dt, denk je? Noordhoff Uitgevers v

3 0 Spijsvertering Wt geeurt er met je eten? Kleur in de tekening de volgende onderdelen: mond Vul de juiste woorden in. De vn je voedsel egint in je mond. Dr vermeng je het met endeldrm. slokdrm dikke drm In het vn je mg gt mg dunne drm lever de vertering verder. Dn gt de voedselrij nr de. Er komen sppen lvleesklier ij vn de en de. Het voedsel wordt zo fijn, dt de door de drmwnd heen kunnen. Ze worden door het door je lihm vervoerd. Luister nr de drmen. Dit g je doen Je drmen zijn voortdurend n het werk. Drij mken ze geluid. Je gt luisteren nr de drmgeluiden vn je klsgenoot. Leg je oor op de uik vn je klsgenoot. Het T-shirt kn gewoon n lijven. Wt voor geluiden hoor je? Luister nr de drmgeluiden vn je klsgenoot vlk voor het eten, dus ls hij of zij trek heeft. En luister nogmls n het eten. Wt hoor je? Kruis n: De geluiden zijn hetzelfde. Voor het eten zijn de geluiden sterker/hrder. N het eten zijn de geluiden sterker/hrder. N het eten zijn de geluiden nders dn ervoor. WB7-677_WB.indd :

4 4 Presenteer je spijsvertering! Je het nodig - een groot vel ppier - dikke stiften Dit g je doen Je mkt een poster over je spijsvertering. Die geruik je om erover te vertellen n kinderen vn een ndere groep. d e f g Mk een fsprk met de leerkrht vn de ndere groep. Zijn de kinderen ouder of jonger dn jij? Houd dr in je verhl rekening mee, zodt ze je goed egrijpen. Mk een poster. Neem de tekening hiernst over op een groot vel ppier. Teken drin de vershillende onderdelen vn het spijsverteringsstelsel. Let op de juiste grootte en kleur. Wt geeurt er met je voedsel vnf het moment dt je het in je mond stopt totdt je op de w zit? Shrijf ij ieder onderdeel een korte tekst in je eigen woorden en plk die erij. Oefen je verhl, zodt je het duidelijk en uit je hoofd kunt vertellen. Wijs op de poster n wr je het over het. Hng je poster op en geef de presenttie. Lt de kinderen n floop vrgen stellen. Stel zelf ook enkele vrgen om te zien of de kinderen je heen egrepen. Bedenk die vn tevoren. Shrijf ze hier op: h Teruglik: - Wt vonden de kinderen het interessntst? - Wt ws de leukste vrg die ze stelden? - Kon je op lle vrgen ntwoord geven? J Nee ik wist niet Noordhoff Uitgevers v

5 Bloed Wt hoort ij elkr? Trek lijnen. hrvten kleine deeltjes in je loed plsm vervoeren loed vn het hrt f loedellen wterige vloeistof slgders vervoeren loed nr het hrt toe ders heel dunne loedvten Zet de ijfers vn deze woorden op de juiste plek in de tekening hersenen hrt slgder hrvten longen der nieren dunne drm Tel nu preies één minuut lng de hrtslg vn je klsgenoot. Vul de juiste woorden in. Je loedsomloop estt uit je hrt en lle Het loed vervoert zuurstof en door je lihm. Het rengt fvlstoffen nr je longen en je 4. Hoe snel klopt je hrt? Je het nodig - een horloge met seondewijzer De hrtslg is per minuut. Dit g je doen Je onderzoekt de hrtslg vn een klsgenoot. Leg twee vingers op de innenknt vn de pols vn je klsgenoot. Doe dt n de knt vn de duim. Voel je de hrtslg? Lt je klsgenoot twintig diepe knieuigingen mken. Tel nu weer de hrtslg gedurende één minuut. Vul in: De hrtslg is nu per minuut. d keer keer Wt is je onlusie? 4 WB7-677_WB.indd :

6 5 Zet lle hrtslgen op een rij. je het nodig - een rood en een geel kleurpotlood Dit g je doen Je zet de hrtslg vn tien kinderen in een stfdigrm. Mk een lijst vn de hrtslgen vn tien kinderen uit je groep, in rust en n inspnning. Doe dit zols in opdrht 4. f Klr? Kruis n: - Heeft het kind met de lgste hrtslg in rust ook de lgste hrtslg n Elke hrtslg zet je in het stfdigrm. Je egint met het kind dt de lgste hrtslg heeft in rust en je eindigt met het kind met de snelste hrtslg in rust. inspnning? J Nee - Heeft het kind met de snelste hrtslg ook n inspnning de snelste hrtslg? Welk kind heeft de lgste hrtslg? Shrijf de eerste letter vn zijn of hr nm onder de eerste kolom. Kleur die kolom geel tot de juiste hrtslg. J Nee - Heen kinderen die erg tief zijn een snelle hrtslg? J Nee d Welk kind heeft drn de lgste hrtslg? Vul die in de volgende kolom in. Doe dt voor lle kinderen. - Heen rustige kinderen een lge hrtslg? J Nee e Kijk nr het eerste kind. Wt ws zijn of hr hrtslg n de knieuigingen? Geef dt n door oven de gele kolom het stuk tot die hrtslg rood te kleuren. Doe dt ij lle kinderen. g Wt vlt je nog meer op? Noordhoff Uitgevers v 5

7 Luhtdruk Is het wr of niet wr? Zet een rondje om de letters in de juiste rij. Wr wordt de krht vn luht geruikt? Omirkel die feeldingen. wr niet wr DA ST IK MP ST KR ING OF Zuurstof is een elngrijk gs in de tmosfeer. Bij een zuignp die je lostrekt, ontstt een vuüm. Als je een hoge erg eklimt, wordt de luhtdruk steeds sterker. Je pompt je fietsnd op om de spnning te verhogen. De letters vormen het woord: Dt is een nder woord voor tmosfeer. Zet de overgeleven letters hter elkr. Dn lees je de nm vn een gs dt in de tmosfeer voorkomt: Doe een proefje met luht. Je het nodig - een gls ppier, plknd een k met wter (fwsk) Dit g je doen Je ontdekt een elngrijke eigenshp vn luht. Plk een stuk ppier innen in het gls tegen de odem. Wt denk je dt er met het ppier geeurt, ls je het gls ondersteoven in de k met wter duwt? Duw het gls ondersteoven en reht in het wter. Wt geeurt er met het ppier? Hoe komt dt? 6 WB7-677_WB.indd :

8 4 Onderzoek de krht vn luhtdruk en wrme luht. Je het nodig - een gls met wter - een nsihtkrt of stuk dun krton - een llon - een plsti fles - twee stpels oeken - een vel A4-ppier Dit g je doen Je doet enkele proefjes om te ontdekken welke krht luhtdruk en wrme luht kunnen heen. Bij ieder proefje shrijf je vn tevoren op wt je denkt dt er gt geeuren. Mk twee even hoge stpels oeken. Zet die 5 entimeter uit elkr. Leg er een ld ppier op. Bls krhtig onder het ppier door. - Wt geeurt er dn, denk je? - Doe de proef. Wt geeurt er eht? Vul een gls tot de rnd met wter. Leg een nsihtkrt of een stukje dun krton op het gls. Dri het gls om, terwijl je de krt ertegenn houdt. Hl dn je hnd vn de krt. (Doe deze proef oven de gootsteen!) - Wt geeurt er, denk je? - Doe de proef. Wt geeurt er eht? Neem een lege plsti fles. Doe een llon om de hls vn de fles. Houd de fles onder de hete krn. - Wt geeurt er, denk je? - Doe de proef. Wt geeurt er eht? - Wrdoor komt dt? Noordhoff Uitgevers v 7