WERELDKAMPIOENSCHAPPEN Bridge 2011 Veldhoven. Economische impact en bezoekersprofiel
|
|
- Lotte van der Woude
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 WERELDKAMPIOENSCHAPPEN Bridge 2011 Veldhoven Economische impact en bezoekersprofiel
2 Colofon in opdracht van: Rapportage voor Stichting CityDynamiek Eindhoven en de Nederlandse Bridge Bond 2011 Fontys Economische Hogeschool Tilburg. Speco Sport & Marketing / Management Fotografie: Mark Verheijen Dataverzameling: Fontys Economische Hogeschool Tilburg Auteurs: Thijs van den Bersselaar & Mark Verheijen Met medewerking van: Mark van den Heuvel (Lector FEHT) Peer- review: Laurens Schumacher Contactpersonen : Mark van den Heuvel, Thijs van den Bersselaar en Mark Verheijen E- mail: mark.verheijen@fontys.nl; t.vandenbersselaar@student.fontys.nl; mark.vandenheuvel@fontys.nl Website: 2
3 Voorwoord Gedurende de periode augustus 2011 tot en met februari 2012 zijn wij, Mark Verheijen en Thijs van den Bersselaar, bezig geweest met onze HBO afstudeerscriptie. Deze afstudeeropdracht op de opleiding Commerciële Economie, Sportmarketing management en communicatie (SPECO) aan de Fontys Economische Hogeschool Tilburg hebben we in het kader van de WK Bridge in Veldhoven gedaan. De WK Bridge is een evenement dat wereldwijd bekend is, en elke twee jaar wordt georganiseerd. Deze scriptie geeft een beeld van de economische impact van dit evenement op de regio Eindhoven/Veldhoven. Met andere woorden: Hoeveel verdient de regio Eindhoven/Veldhoven aan het organiseren van dit evenement? Deze afstudeeropdracht is als duo- afstudeeropdracht uitgevoerd. Via lector dhr. van den Heuvel van IMotion of Sportbusiness op Fontys Economische Hogeschool Tilburg / SPECO zijn wij aan deze opdracht gekomen. Dhr. van den Heuvel is lid van de Werkgroep Evaluatie Sportevenementen (WESP), de WESP voert vaker onderzoeken uit naar de economische impact van sportevenementen. Dhr. van den Heuvel zocht 2 studenten voor dit onderzoek omdat er veel veldwerk bij kwam kijken. Tevens had de Nederlandse Bridge Bond (NBB) aangegeven dat ze tijdens het evenement een imago- onderzoek wilden uitvoeren. Dit onderzoek hebben wij ook uitgevoerd en kunt u in hoofdstuk 5 terug vinden. Tot slot willen wij een aantal personen bedanken die ons hebben geholpen om tot dit rapport te komen: Mark van den Heuvel Begeleider Fontys Economische Hogeschool Tilburg Just van der Kam Toernooivoorzitter WK Bridge Peter Huisman Hoofd communicatie WK Bridge Laurens Schumacher Lid WESP Met sportieve groet, Tilburg, maandag 19 maart 2012 Mark Verheijen & Thijs van den Bersselaar 3
4 Samenvatting Van 15 t/m 29 oktober 2011 was Veldhoven gastheer van de wereldkampioenschappen Bridge. Dagelijks stroomden tientallen en soms zelfs honderden bridgeliefhebbers naar NH Hotel Conference Centre Koningshof om daar het crème de la crème van de bridgesport te bewonderen. Twee weken lang stond Veldhoven in het teken van topsport en mocht het rekenen op de belangstelling en de bestedingen van ruim unieke bezoekers, deelnemers en 50 mediapersonen, die op hun beurt weer verslag deden van het evenement in verschillende landen. Het doel is om de economische impact van dit evenement in kaart te brengen. Onder economische impact wordt in dit rapport de extra bestedingen verstaan die dankzij het evenement in 2011 in de regionale economie zijn gevloeid. Het bezoekersprofiel van dit evenement is ook in kaart gebracht. Het geschatte aantal bezoekers voor deze 2 weken is De meeste bezoekers zijn afkomstig uit Noord- Brabant (51%) en hebben de leeftijd van 51 tot 70 jaar oud. Aangezien deze mensen vaak al een respectabele leeftijd hebben bereikt, is het niet verwonderlijk dat deze bezoekers vaak uit tweepersoons huishoudens bestaan, met 2 personen aanwezig zijn op het evenement, en er in veel gevallen wordt gekozen voor de partner/echtgenoot als metgezel. Ook zijn deze bezoekers veelal gepensioneerd. Het inkomen onder de respondenten is vooral modaal (30%) en 1 tot 2 keer modaal (29%). Dit komt overeen met het - 1 in Nederland. De hoogst genoten opleidingen onder deze bezoekers zijn HAVO/VWO/HBS (22%), HBO/HTS (31%) en WO (27%). De gemiddelde bestedingen van de respondenten zijn voor: Merchandise 5,70 Eten & Drinken 16,99 Vervoer 0,86 Winkelen 4,32 Overige 1,40 In totaal zijn er onder de bezoekers 74 overnachtingen geweest door 20 verschillende respondenten. Dit zijn dus 3.7 overnachtingen gemiddeld per bezoeker. De gemiddelde prijs van één overnachting is per persoon per nacht. 60% van deze overnachtingen vond plaats in Veldhoven zelf, tegen 30% in Eindhoven. Een Bed & Breakfast werd door bijna de helft van de respondenten gekozen als verblijfplaats. De andere helft koos voor hotels. Alle respondenten hebben een beoordelingscijfer gegeven voor de locatie en de regio. De gemiddelde cijfers zijn: Deelnemers geven gemiddeld een 7,5 Bezoekers geven gemiddeld een 7,7 De organisatie van de WK Bridge 2011 krijgt van de bezoekers eveneens een 7,7 1 Bron: inkomen.nl 4
5 In de twee weken van de WK- Bridge is er een totale economische impact van ,49 in de regio Brainport geweest. De grootste bijdrage aan de economische impact komt van de organisatie zelf, bijna het gehele budget is besteed in de regio Brainport. De deelnemers en begeleiders dragen met 25% van de totale impact ook aardig bij aan dit resultaat. Dit bedrag is zo hoog omdat 90% van de deelnemers uit het buitenland afkomstig is en moest overnachten bij NH Koningshof. Hoewel er bijna bezoekers geweest zijn levert deze groep de kleinste bijdrage aan de economische impact. Dit komt voornamelijk door het kleine aantal overnachtingen van de bezoekers. De meeste bestedingen zijn gedaan op de locatie van de WK- Bridge zelf, in het conferentiecenter NH Koningshof. Zij profiteerde het meest van de WK- Bridge
6 Inhoudsopgave Samenvatting 4 Literatuurstudie 7 Hoofdstuk 1: Inleiding Achtergrond onderzoek Achtergrond evenement Begripsbepaling en afbakening Structuur van het rapport 10 Hoofdstuk 2: Methodologie Methode van onderzoek Dataverzameling Representativiteit van het onderzoek Peer- Review 12 Hoofdstuk 3: Profiel bezoekers Bezoekersaantallen Herkomst bezoekers Bezoekersprofielen Huishoudens Opleidingsniveau Gezelschap Gemiddelde bestedingen Waardering Overnachtingen Samenvatting 23 Hoofdstuk 4: Economische impact Inleiding Aantal bezoekers en deelnemers Additionele bezoekers Bestedingen bezoekers Overnachtingen bezoekers Economische impact deelnemers Economische impact vanuit de organisatie Economische impact vanuit de media Samenvatting 31 Hoofdstuk 5: Imago Onderzoek 32 Conclusies 45 Bijlage 1: Waarom een duo- afstudeeropdracht? 46 Bijlage 2: Vragenlijst bezoekers (NL & ENG) 47 Bijlage 3: Vragenlijst deelnemers (NL & ENG) 58 Bijlage 4: Afbeeldingen 67 Bijlage 5: Berekening Economische Impact WESP 70 6
7 Literatuurstudie In mei 2011 hebben de Fanny Blankers Koen Games plaats gevonden. Na dit evenement stelde minister Schippers van Volksgezondheid, Welzijn en Sport dat er niet alleen meer gekeken moet worden naar de naam van een evenement. Het economische en maatschappelijke aspect zouden zwaarder moeten wegen dan de naam en de historie. Het nieuwe kabinetsbeleid is er daarom op gespitst dat sportevenementen ook een maatschappelijk en economisch belang hebben. In 2008 heeft het ministerie van VROM een onderzoek uitgevoerd waaruit bleek dat een klein land als Nederland in staat is om een groot evenement zoals de Olympische Spelen te organiseren. Na dit onderzoek is er begonnen met het schrijven van het Olympisch Plan In dit Olympisch Plan 2028 zijn drie speerpunten opgenomen. Deze drie speerpunten zijn: Een vitale samenleving Excellente prestaties Economische impact Tevens is er in het Olympisch Plan 2028 een lijst opgenomen met topsportevenementen die Nederland organiseert of wil organiseren. De WK- Bridge is ook in deze lijst opgenomen, het NOC*NSF wil deze evenementen toetsen aan bovenstaande speerpunten. In opdracht van CityDynamiek Eindhoven zullen wij de economische impact uitrekenen van de WK- Bridge. Het onderzoek naar de economische impact levert een weergave op van de (additionele) bestedingen in de regio Eindhoven waar het evenement plaatsvindt. Het betreft hier bestedingen van bezoekers en deelnemers, alsook bestedingen vanuit de organisatie zelf. Bij elk evenement is een veelheid aan economische effecten te bedenken: bestedingen aan reclame door het bedrijfsleven, extra overnachtingen door bezoekers, promotie- effecten etc. Deze zeggen allemaal iets over de betekenis van het evenement voor de economie. Maar additioneel wil zeggen dat deze niet het gevolg zijn van een verschuiving van de vraag. Bij elk evenement zal dus steeds weer, afhankelijk van de soort of de grootte of de impact van het evenement, bezien moeten worden hoe om te gaan met verschuivings- en verdringingseffecten. De economische impact bestaat dan uit de volgende onderdelen: De additionele bestedingen van bezoekers en deelnemers aan het evenement; De additionele bestedingen vanuit de organisatie van het evenement; Bestedingen zijn additioneel indien aan twee voorwaarden wordt voldaan, deze twee voorwaarden zijn: Er is een oorzakelijk verband met de organisatie van het evenement. In de praktijk betekent dit dat alleen bestedingen worden meegenomen van bezoekers en deelnemers die speciaal voor het evenement zijn gekomen, of in het geval van inwoners, zij die voor het evenement zijn gebleven, waarbij inwoners als additioneel worden gerekend als zij voor een dergelijk evenement naar een andere Nederlandse stad zouden zijn gereisd. De organisatie heeft inkomsten vergaard om de benodigde uitgaven te kunnen doen. De uitgaven vanuit de organisatie van het evenement zijn ten goede gekomen aan het bedrijfsleven in de regio. Met andere woorden: geen verschuivingen oftewel uitgaven die toch waren gedaan ook als het evenement niet had plaatsgevonden. 7
8 Vanuit de Nederlandse Bridge Bond was er ook de vraag naar een imago- onderzoek. Heeft de organisatie van de WK- Bridge invloed op het beeld van bridge als sport? De WK- Bridge zal onderzocht worden volgens de richtlijnen die zijn vastgesteld door de Werkgroep Evaluatie Sportevenementen (WESP). Hieronder staat een lijst met evenementen waarvan ook de economische impact is berekend. Deze evenementen zijn ook volgens de richtlijnen van WESP onderzocht. Event Locatie Bezoeksaantal Economische Impact Grand Depart Tour de France Rotterdam ,8 miljoen Amsterdam ,5 miljoen WK- Turnen Rotterdam ,4 miljoen Vuelta Assen ,3 miljoen WK- Baanwielrennen Apeldoorn ,3 miljoen Zevenheuvelenloop Nijmegen ,3 miljoen Boven aan deze lijst staat de Grand Depart van de Tour de France. Dit evenement heeft in 2010 plaats gevonden in Rotterdam. Het evenement duurde drie dagen en trok bijna bezoekers. Tijdens het evenement zijn er meer dan enquêtes afgenomen. Dit onderzoek is uitgevoerd door een student van de Hogeschool Rotterdam. De Grand Depart van de Tour de France leverde 20,8 miljoen. Ook in 2010 startte een ging. De Giro is één van de drie grote wielerrondes van de wereld, daarom werd ook van dit wereldevenem,0 miljoen. In het zelfde jaar heeft de WESP een onderzoek gedaan naar de 6,4 miljoen heeft de WK Turnen veel opgeleverd voor de stad Rotterdam. In één jaar heeft Rotterdam met 2 grote evenementen een economische impact ger 27,2 miljoen. Deze enorme impuls voor de economie in Rotterdam is een voorbeeld voor andere steden. Naast het voordeel van de economische impact zelf profileert de stad zich De WK Baanwielrennen in Apeldoorn en de Zevenheuvelenloop in Nijmegen leverden 1,3 miljoen op. De start van de Vuelta tot slot 5,3 miljoen op. 8
9 Hoofdstuk 1: Inleiding 1.1 Achtergrond Onderzoek De regio Eindhoven/Veldhoven is zeer benieuwd naar de economische impact van een evenement zoals de WK Bridge. Het is voor velen geen aansprekend evenement zoals de EK Voetbal in 2000, of de EK zwemmen in Eindhoven, maar dit tweeweekse evenement is onder bridgeliefhebbers zeer populair. Deze komen uit alle windhoeken van de wereld naar de regio waar het evenement plaats vindt, om hun deelnemers te ondersteunen of te begeleiden. De regio Brainport was daarom ook zeer benieuwd naar de uitgaven van al deze bezoekers tijdens deze twee weken. Deze bezoekers hebben hotels geboekt, zijn in restaurants gaan eten, hebben eventueel het centrum van Eindhoven of Veldhoven bezocht. De uitkomsten van deze activiteiten in de regio worden in onderstaand onderzoek duidelijk. De vraagstelling van dit onderzoek luidt dan ook: Naast dit onderzoek naar de economische impact is door de Nederlandse Bridge Bond (NBB) gevraagd of het imago van de sport bridge binnen Nederland onderzocht kon worden rondom de WK Bridge. De NBB heeft als gewenst imago een gezellige sport waarbij sociaal met elkaar bezig zijn voorop staat. De vraag is dan ook of dit aansluit op het imago wat de bezoekers van de WK Bridge hebben. Het imago onderzoek is te lezen in hoofdstuk 5 van dit rapport. 1.2 Achtergrond Evenement De WK Bridge is een tweejaarlijks evenement. Van 15 t/m 29 oktober 2011 vond de 40 e editie van de WK Bridge 2011 plaats in Nederland. De locatie was NH Conference Centre Koningshof te Veldhoven. Ruim 60 landen strijdden om de titel tijdens de Bermuda Bowl (het open kampioenschap voor heren), de Venice seniorteams). Nederland was in al deze drie categorieën vertegenwoordigd. Dankzij de sponsoring van bridgeclub 't Onstein uit Vorden en Hans Melchers kon de Nederlandse Bridgebond (NBB) het WK organiseren. Van oktober 2011 begon ook het World Transnational Open Teams Championship. Daar deden de afgevallen teams van de WK Bridge aan mee, maar ook andere teams, zoals wereldwijd recreanten, zij konden zich voor dit topevenement inschrijven. De WK Bridge is met veel prestige omgeven. Landen als China en de Verenigde Staten, maar ook Europese landen als Noorwegen, Italië en Polen vechten om de eer. Alleen de beste landen van de wereld doen mee in de categorieën Open, Vrouwen en Senioren. De eerste zes landen van het EK in Oostende (22 juni 3 juli 2010) hebben zich geplaatst voor het WK. Er doen in totaal 66 teams uit 33 landen mee. De Nederlandse Bridge Bond is de 4e teamsportbond van Nederland met leden. Er zijn 130 landen aangesloten bij de World Bridge Federation. In 1993 wonnen de Nederlandse heren het wereldkampioenschap (de Bermuda Bowl) en in 2000 werden de Nederlandse vrouwen wereldkampioen (de Venice Cup). Het WK 2011 past geheel in het Nederlandse Olympisch plan
10 1.3 Begripsbepaling en afbakening Het begrip economische impact heeft enige toelichting nodig. De economische impact van de WK Bridge voor de regio Brainport, de gemeente Veldhoven, en de Nederlandse Bridge Bond (NBB) worden gezien als extra bestedingen die door het WK veroorzaakt worden in de regio.. Met de economische betekenis wordt bedoeld: de economische impact, en daarbij opgeteld alle andere verschillende economische aspecten zoals promotie en schade. De WK bridge is een top- en breedtesportevenement. Dit wil zeggen dat het evenement naast topbridgers die er veel voor laten, ook in het teken staat van (het aantrekken van) participanten en minder (dan een topsportevenement) gericht is op bezoekers. Dit door middel van een zijtoernooi waar participanten en afvallers uit het hoofdtoernooi aan deelnemen. Bij breedtesportevenementen is het goed mogelijk dat het aantal deelnemers het aantal bezoekers overtreft. Aangezien de WK Bridge een combinatie van beide is ligt het bezoekersaantal net iets hoger. Het onderzoek naar de economische impact van de WK Bridge heeft zich daarom zowel gericht op de bezoekers als de deelnemers. 1.4 Structuur van het rapport In het volgende hoofdstuk wordt de methode van het onderzoek besproken. Hoofdstuk 3 richt zich op de karakteristieken van de bezoekers en de deelnemers. In dit rapport zullen deze naast elkaar, in plaats van afzonderlijk, gepresenteerd worden, zodat de lezer de twee populaties eenvoudig met elkaar kan vergelijken en direct een beeld krijgt van de verschillende aspecten van het hele evenement. Hoofdstuk 4 behandelt de economische impact van het WK Bridge op de regio Brainport. Ten slotte zal in hoofdstuk 5 het Imago onderzoek voor de Nederlandse Bridge Bond besproken worden. 10
11 Hoofdstuk 2: Methodologie 2.1 Methode van onderzoek Dit onderzoek is bedoeld om een beeld te krijgen van de economische impact van de WK Bridge Hiervoor is eerst een afbakening van het gebied nodig. Er is gekozen om de economische impact voor de regio Veldhoven en Eindhoven te berekenen, in dit rapport genoemd als regio Brainport. Voor het profiel van de bezoekers van dit evenement is dit onderscheid minder interessant, en daarom niet gemaakt. Dit is meer van belang voor het imago onderzoek voor de Nederlandse Bridge Bond, dat in hoofdstuk 5 behandeld wordt. Bij dit onderzoek wordt gebruik gemaakt van de standaarden van de Werkgroep Evaluatie Sportevenementen (WESP). In WESP werken vertegenwoordigers van acht Hogescholen en enkele andere maatschappelijke en onderzoeksorganisaties, zoals NOC*NSF, het Mulier instituut en het CBS, samen om standaardrichtlijnen te ontwerpen om de sociale, economische en promotionele impact van (sport)evenementen te meten. In dit onderzoek is gebruik gemaakt van de eerste vier richtlijnenhandboeken die door de WESP zijn vastgesteld, te weten die voor bezoekersaantallen, economische impact, bezoekersprofiel en het belevingsonderzoek. In dit onderzoek is de beleving niet onderzocht, in plaats daarvan is er een imago onderzoek uitgevoerd, om het imago van de NBB, en de sport bridge in Nederland te meten. De handboeken van WESP zijn te downloaden via de website platform sporteconomie ( 2.2 Dataverzameling Om tot de resultaten te komen is er veel veldwerk verricht. Tijdens de WK Bridge zijn er steekproefsgewijs enquêtes afgenomen bij bezoekers en deelnemers van het evenement. Deze enquêtes zijn onderverdeeld in twee verschillende vragenlijsten (deelnemersenquête en bezoekersenquête). Ook zijn beide vragenlijsten in de Nederlandse en deengelse taal beschikbaar gemaakt (bijlage 1). De vragenlijsten van de bezoekersenquête waren gericht op het bezoekersprofiel en de economische impact van het evenement, en zijn opgesteld aan de hand van de richtlijnen van de WESP. Voor aanvang van de wedstrijden, in de pauzes en na de wedstrijden zijn er enquêtes afgenomen. Gedurende de wedstrijden kon er niet geënquêteerd worden omdat de bezoekers in de zalen de wedstrijden volgden, en de deelnemers aan het spelen waren. De pauzes waren de momenten waarop bezoekers en deelnemers geënquêteerd konden worden. Maar ook dit leverde problemen op waar we vooraf al voor gewaarschuwd waren. Tijdens een toernooi zijn deelnemers enorm in zich zelf gekeerd. De hele dag worden er mogelijke, en gespeelde, handen geanalyseerd. Ook bezoekers zijn hier continue mee bezig, gespeelde handen worden uitgeprint en geanalyseerd door alle aanwezigen. Door deze bezigheid waren er heel weinig bezoekers en deelnemers geïnteresseerd om aan het onderzoek mee te werken. Na 3 dagen hebben we met de toernooivoorzitter overlegd hoe dit opgelost kon worden. Er zijn pasjes gemaakt op om te tonen dat we voor de NBB werkten en er is een flip- over in de foyer neergezet met informatie over het onderzoek om de interesse te wekken. Deze veranderingen maakten ook geen verschil, bijna iedereen reageerde negatief op de vraag of ze aan het onderzoek mee wilden werken. Na de eerste week hadden we ± 80 ingevulde enquêtes, terwijl het doel minimaal 770 was. Na overleg met onze begeleider hebben we dit aantal aangepast 11
12 naar 385 enquêtes, het aantal dat volgens de WESP- richtlijnen gehaald moet worden om een goede analyse uit te kunnen voeren. De tweede week begon het World Transnational Open Teams Championship, dit toernooi is 2 maal groter aantal bezoekers en deelnemers op. Ook tijdens dit toernooi bleek het lastig om deelnemers te bereiken, dit omdat het World Transnational Open Teams Championship een prestigieus toernooi is. Gelukkig was er sportief succes voor de Nederlandse mannen en vrouwen, waardoor het aantal bezoekers bleef stijgen en we meer enquêtes konden afnemen. Uiteindelijk is de teller gestopt op 266 enquêtes, waarvan 50 deelnemers en 216 bezoekers. In het gehele Koningshof zijn enquêtes afgenomen, hoofdzaal was het Bridge Plaza. Dit was een centraal gelegen verzamelplaats waar bezoekers en deelnemers een hapje en drankje konden nuttigen. Hier zijn de meeste enquêtes afgenomen, zowel onder bezoekers als deelnemers. Het eerste weekend en het finaleweekend werd duidelijk drukker bezocht dan door de weeks. De laatste dag van het evenement trok zelfs bezoekers. In totaal zijn er bezoekers geweest. In hoofdstuk 3 vindt u een overzicht van het aantal bezoekers per dag. De bezoekersaantallen zijn bepaald naar een schatting van de Nederlandse Bridge Bond (NBB) en onze eigen schatting. Gegevens over het budget, de opbrengsten en de kosten komen van de NBB. Onze schatting hebben we gemaakt door iedere wedstrijddag, 3 keer per dag, de bezoekers in de zalen te tellen. Dit totaal deelden we door 3 en zo hadden we een goede schatting van het aantal bezoekers per dag. In hoofdstuk 3, tabel 1, staan de bezoekersaantallen per dag. 2.3 Representativiteit van het onderzoek Zoals hierboven al aangegeven heeft de dataverzameling 216 bezoekersenquêtes en 50 deelnemersenquêtes voor het belevingsonderzoek opgeleverd die bruikbaar zijn. De richtlijnen van de WESP schrijven voor dat onder populaties met een omvang van of meer minimaal 385 enquêtes gehouden moeten worden om een voldoende betrouwbaar beeld te geven van het evenement. Betrouwbaar betekent in dit geval dat met 95% zekerheid kan worden gezegd dat de werkelijkheid binnen een marge van +5% tot - 5% van de uitkomsten van het onderzoek valt. Dit aantal is niet gehaald vanwege het feit dat een te gering aantal bezoekers hieraan mee wilde werken, of zeiden geen tijd te hebben. Het was al op voorhand verwacht dat dit aantal niet gehaald zou worden onder de deelnemers, vanwege hun concentratie en focus op de wedstrijden. Deze mochten ook niet gestoord worden. Voor dit onderzoek ligt het percentage van de betrouwbaarheid daardoor nu op 90%. Via een online steekproefcalculator is dit percentage bepaald. De lezer dient dus, net als de onderzoeker, voorzichtig om te gaan met de resultaten uit het onderzoek. 2.4 Peer- review De peer- review is een standaardcontrole die deel uitmaakt van de richtlijnen van de WESP. Deze wordt uitgevoerd door een vertegenwoordiger van WESP. In dit geval heeft dhr. Schumacher, docent Hogeschool Rotterdam, de peer- review voor zijn rekening genomen. Zodra dhr. Schumacher de peer- review uitgevoerd heeft krijgt dit rapport het volgende WESP- predicaat: Onderhavig onderzoek is uitgevoerd en getoetst volgens de richtlijnenhandboeken Economische impact, bezoekersprofielen en bezoekersaantallen versie 1.1 van de Werkgroep Evaluatie Sportevenementen (WESP). Het onderzoek heeft na de peer- - deze bronvermelding worden gepubliceerd. 12
13 Hoofdstuk 3: Profiel bezoekers 3.1 Bezoekersaantallen Aangezien de WK Bridge 2011 een evenement is met vrije toegang voor bezoekers, is er een schatting gemaakt van de bezoekersaantallen. Deze schatting is gemaakt door ondergetekenden door middel van het elke dag tellen van het aantal mensen in de verschillende zalen. Dit zijn overzichtelijke zalen, waar een schatting gemakkelijk gemaakt kan worden hoeveel bezoekers er op verschillende tijdstippen aanwezig waren. Dit zijn drie verschillende zalen. Een zaal waar de bezoekers live naar de wedstrijden en tussenstanden kijken. Een tweede zaal waar gegeten kon worden, en over de wedstrijden nagepraat werd. En als laatste was er een foyer waar bezoekers met een drankje in banken na konden praten over de wedstrijden. De uitkomst van deze schatting van het aantal aparte bezoekers is in deze twee weken. In onderstaande tabel 1 is het aantal bezoekers per dag zichtbaar gemaakt. Onderstaande getallen zijn op eigen waarnemingen gebaseerd. De schatting van de bridgebond luidde: 14x750 = bezoekers Bezoekers per dag Zondag Maandag Dinsdag Woensdag Donderdag Vrijdag Zaterdag Week Week Tabel 1: aantal bezoekers per dag Wat opvalt is het grote aantal bezoekers in het tweede weekend. Dit komt omdat dit het finale weekend is, en Nederland ook nog eens in de finale stond. Uiteindelijk zou Nederland Wereldkampioen worden. Een tweede schatting is gemaakt door de NBB. Zoals hier boven aangegeven, is dit aantal uitgekomen op bezoekers. Hierbij is door de NBB uitgegaan van gemiddeld 750 bezoekers per dag. Het precieze aantal unieke bezoekers is niet te achterhalen vanwege het feit dat er meerdere ingangen zijn naar het evenement, en de deelnemers en bezokers in en uit lopen. In dit rapport gaan wij uit van de schatting van bezoekers. 13
14 3.2 Herkomst bezoekers De geschatte bezoekers zijn afkomstig uit alle provincies van Nederland, uitgezonderd Drenthe en Groningen. Meer dan de helft van de bezoekers is afkomstig uit Noord- Brabant. De reden hiervan is natuurlijk gelegen in het feit dat het evenement in deze provincie plaats vindt, en de reistijd voor deze mensen niet lang is om het evenement te bezoeken. In figuur 1 is een schema opgenomen met de percentages van de verschillende provincies waar de bezoekers vandaan komen. Figuur 1: Herkomst bezoekers naar provincie in % Het is duidelijk te zien dat de provincies Zuid- Holland, Gelderland en Limburg (die grenzen aan Noord- Brabant) het hoogste percentage geven na Noord Brabant. Deze provincies hebben dan ook nog steeds een tamelijk geringe afstand tot het evenement. Er was ook een aantal buitenlandse bezoekers aanwezig op het evenement, maar deze konden geen enquêteformulier beantwoorden. Buitenlandse bezoekers van het evenement waren nagenoeg altijd familieleden van de spelers en spraken in bijna alle gevallen geen Engels, of waren desondanks niet bereid de enquête in te vullen. 14
15 3.3 Bezoekersprofielen Van alle bezoekers van de WK Bridge 2011 was 38% vrouw, en 62% man. De verdeling over de verschillende leeftijdscategorieën ligt binnen de lijn van de verwachtingen, aangezien de gemiddelde leeftijd van bridgers 67 jaar oud is. Zoals in figuur 2 valt af te lezen, zijn de hoogste percentages te zien in de leeftijd tussen de 51 en 70 jaar oud. Figuur 2: Leeftijden bezoekers in % Er was geen verschil zichtbaar op verschillende dagen van het evenement qua profiel en leeftijden van de bezoekers. Dit houd in dat er geen enkele dag was waarop bijvoorbeeld veel ouderen of veel jeugd specifiek op het evenement af kwam. Ook is dit niet in het geval ten aanzien van het geslacht. 15
16 3.4 Huishouden Figuur 3 laat het aantal personen per huishouden zien onder de respondenten. Meer dan de helft van deze respondenten leeft in een tweepersoons huishouden. Daarna bestaan de meeste huishoudens, 17% en 15%, uit drie personen en een persoon. Figuur 3: Aantal personen in huishouden in % De gemiddelde huishoudgrootte in Nederland in het jaar 2011 was 2,22 ( Dit komt dus overeen met de uitkomsten van de huishoudgrootte. Omdat de leeftijden van de bezoekers veelal tussen de 51 en 70 jaar liggen, zijn in veel gevallen ook de kinderen al het huis uit. Dit voedt nog eens extra de uitkomst dat tweepersoons huishoudens zo vaak voorkomen onder de respondenten. 16
17 3.5 Opleidingsniveau Figuur 4 laat het opleidingsniveau van de respondenten zien. De meeste bezoekers bevinden zich in de categorieën HBO/HTS (31%), WO (27%) en HAVO/VWO/HBS (22%). Onder de bezoekers waren vooral personen aanwezig die gepensioneerd zijn of met de VUT (46%). Ook zelfstandige ondernemers (24%) waren goed vertegenwoordigd (zie figuur 5). Het inkomen onder de respondenten zoals te zien in figuur 6, is vooral modaal (30%) en 1 tot 2 keer modaal (29%) ,- 2 in Nederland. Figuur 4: Opleidingsniveau bezoekers in % 2 Bron: inkomen.nl 17
18 Figu ur 5: Werksituatie bezoekers in % Figuur 6: Inkomensniveau bezoekers in % 18
19 3.6 Gezelschap De meeste personen kwamen met hun partner/echtgenoot (figuur 7) naar de WK Bridge Iets meer dan een kwart van de respondenten gaf aan het evenement alleen te bezoeken. Ook waren veel bezoekers met vrienden/kennissen (24%) aanwezig. Van de personen die niet alleen kwamen, kwam het grootste gedeelte aan met één ander persoon. 7% van de bezoekers was aanwezig met een groep van 5 of meer personen (zie figuur 8). Figuur 7: Gezelschap bezoekers op evenement in % Figuur 8: Het aantal personen in gezelschap in % 19
20 3.7 Gemiddelde bestedingen De gemiddelde bestedingen per persoon per dag van de 29,27. In figuur 9 is te zien dat meer dan de helft van dit bedrag op gaat aan eten en drinken. Verder kan hieruit afgelezen worden Aan vervoer wordt relatief weinig uitgegeven. Figuur 9:Gemiddelde bestedingen per persoon per dag 20
21 3.8 Waardering De waardering van de bezoekers voor de organisatie van het evenement is 7,78, specificaties van dit cijfer zijn te vinden in het imago onderzoek in hoofdstuk 5. Ook hebben de deelnemers en bezoekers een cijfer gegeven voor de locatie en de regio waar de WK Bridge 2011 plaats vond. De uitkomsten hiervan zijn: Deelnemers geven gemiddeld een 7,5 Bezoekers geven gemiddeld een 7,7 In beide gevallen werd als hoogste twee keer het cijfer 10 gegeven, en als laagste cijfer een 6. Bezoekers zijn vooral heel content met de mooie bosrijke omgeving rondom het evenement. Er werd vaak aangegeven dat men het fijn vindt om in een gebied te zijn met een groene beboste uitstraling, en men vindt het ook een rustgevend gebied. Binnen hebben de bezoekers vooral een hoge waardering voor de zalen waar in grote getale naar live bridgewedstrijden kan worden gekeken. Ook het aantal restaurants en de gratis koffie worden veel genoemd als positieve factor. 3.9 Overnachtingen In totaal zijn er onder de bezoekers overnachtingen geweest door 870 verschillende bezoekers. Dit zijn dus 3.7 overnachtingen gemiddeld per bezoeker. De gemiddelde prijs van deze overnac per persoon. 60% van deze overnachtingen vond plaats in Veldhoven zelf, tegen 30% in Eindhoven (zie figuur 10). Een Bed & Breakfast werd door bijna de helft van de respondenten gekozen als verblijfplaats. De andere helft koos voor hotels (figuur 11). Figuur 10: Plaats van overnachting bezoekers in % 21
22 Figuur 11: Type overnachtingen in % 22
23 3.10 Samenvatting Het geschatte aantal bezoekers voor deze 2 weken is De meeste bezoekers zijn afkomstig uit Noord- Brabant (51%) en hebben de leeftijd van 51 tot 70 jaar oud. Aangezien deze mensen vaak al een respectabele leeftijd hebben bereikt, is het niet verwonderlijk dat deze bezoekers vaak uit tweepersoons huishoudens bestaan, met 2 personen aanwezig zijn op het evenement en in veel gevallen wordt er gekozen voor de partner/echtgenoot als metgezel. Ook zijn deze bezoekers gepensioneerd, en hebben in de meeste gevallen een modaal inkomen. De hoogst genoten opleidingen onder deze bezoekers zijn HAVO/VWO/HBS (22%), HBO/HTS (31%) en WO (27%). De gemiddelde bestedingen van de respondenten zijn voor: Merchandise 5,70 Eten & Drinken 16,99 Vervoer 0,86 Winkelen 4,32 Overige 1,40 In totaal zijn er door de bezoekers 74 overnachtingen geboekt door 20 verschillende respondenten. Dit zijn dus 3.7 overnachtingen gemiddeld per bezoeker. De gemiddelde prijs van deze per persoon. 60% van deze overnachtingen vond plaats in Veldhoven zelf, tegen 30% in Eindhoven. Een Bed & Breakfast werd door bijna de helft van de respondenten gekozen als verblijfplaats. De andere helft koos voor hotels. Alle respondenten hebben een cijfer gegeven voor de locatie en de regio. De gemiddelde cijfers zijn: Deelnemers geven gemiddeld een 7,5 Bezoekers geven gemiddeld een 7,7 De organisatie van De WK Bridge 2011 krijgt van de bezoekers eveneens een 7,7 23
24 Hoofdstuk 4: Economische impact 4.1 Inleiding De economische impact van de WK- Bridge te Veldhoven betreft alle additionele bestedingen die gedaan worden in de afgebakende regio Brainport. Additionele bestedingen zijn bestedingen die gedaan worden door bezoekers, deelnemers, de organisatie en de media in de desbetreffende regio die door het evenement veroorzaakt worden. De gemeente Eindhoven en de gemeente Veldhoven vallen bij dit onderzoek onder de regio Brainport. Bij de WK- Bridge komen verschillende economische effecten kijken. Doordat het een internationaal toernooi is zijn er internationale en nationale bezoekers en deelnemers. Zo zijn er 888 buitenlandse deelnemers die aan het toernooi deelnemen. In dit onderzoek zijn alle buitenlandse deelnemers additioneel, zij zouden geen bestedingen doen in de regio Brainport als hier de WK- Bridge niet zou plaats vinden. De Nederlandse deelnemers worden niet betrokken bij het onderzoek naar de economische impact. Uit de afgenomen enquêtes is onvoldoende informatie gekomen om de bestedingen van Nederlandse deelnemers te zien als additioneel. Dit komt doordat er geen tot weinig Nederlandse respondenten hebben meegewerkt aan het onderzoek. Wat zijn dan wel additionele bestedingen? Als een besteding additioneel is moet deze aan twee voorwaarden voldoen: Er is een oorzakelijk verband met de organisatie van het evenement. In de praktijk betekent dit dat alleen bestedingen worden meegenomen van bezoekers en deelnemers die speciaal voor het evenement naar de regio Brainport zijn gekomen, of in het geval van inwoners van de regio Brainport, die voor het evenement zijn gebleven, waarbij inwoners als additioneel worden gerekend als zij voor een dergelijk evenement naar een andere Nederlandse stad zouden zijn gereisd. Inwoners uit de gemeente Veldhoven of de gemeente Eindhoven die de WK- Bridge bezoeken zien wij als niet- additioneel. Het is aannemelijk dat deze bezoekers anders de bestedingen ook zouden doen in de regio Brainport. Indien de WK- Bridge niet in Veldhoven zou plaats vinden maar op een andere locatie (wereldwijd) dan zouden zij de WK- Bridge waarschijnlijk niet bezoeken. De organisatie heeft inkomsten vergaard om de WK- Bridge te organiseren. Deze uitgaven vanuit de organisatie van het evenement moeten ten goede gekomen zijn aan het bedrijfsleven in de regio Brainport. Het mag dan geen verschuiving zijn van uitgaven, uitgaven van de organisatie zijn alleen additioneel als de uitgaven niet waren gebeurd als het evenement niet had plaats gevonden. De investeringen uit de regio Brainport, de investeringen van de gemeente Veldhoven en de Brainport Eindhoven, zijn niet additioneel doordat dit bedrag anders ook was besteed in de regio Brainport. 24
25 De economische impact bestaat uit drie verschillende onderdelen. Deze drie onderdelen zijn bovenstaand al genoemd, maar staan hieronder in een kort overzicht opgesomd: De additionele bestedingen van bezoekers van het evenement die niet uit de regio afkomstig zijn De additionele bestedingen van de internationale deelnemers en begeleiders De additionele bestedingen vanuit de organisatie van de WK- Bridge 4.2 Aantallen bezoekers en deelnemers Om de economische impact nauwkeurig te kunnen berekenen zijn de bezoekersaantallen en deelnemersaantallen van groot belang. De gemiddelde uitgaven, aantal overnachting etc. worden vermenigvuldigd met deze aantallen. Een verschil van bezoekers met het werkelijke aantal kan van grote invloed zijn op de hoogte van de economische impact. Doordat de toegang gratis was, er meerdere ingangen waren en het NH Koningshof het grootste conferentiecentrum van de Benelux is, was het lastig om de bezoekersaantallen goed te meten. Op 3 momenten van de dag, in de pauzes van de wedstrijden, hebben wij zelf het aantal bezoekers geschat. Het gemiddelde van deze schattingen werd per dag genoteerd en zo hebben we bezoekers geschat. Het aantal deelnemers noteren was makkelijker. Omdat het een Wereldkampioenschap betreft moeten alle deelnemers geregistreerd worden. Op de officiële site van de WK- Bridge hebben we alle deelnemers naar land ingedeeld, in totaal waren er deelnemers afkomstig uit 45 verschillende landen (tabel 1). De bestedingen van de Nederlandse deelnemers en de begeleiders van het World Transnational Open Teams Championship rekenen we niet mee bij de additionele bestedingen. Uit de enquêtes is onvoldoende informatie te voorschijn gekomen om te zeggen dat zij allemaal in het NH Koningshof overnachtten. Deze informatie ontbreekt doordat er te weinig respondenten hebben meegewerkt aan het onderzoek. De bestedingen van de Nederlandse deelnemers en de begeleiders van het officiële Wereldkampioenschap rekenen we wel als additioneel omdat zij gedurende twee weken overnachtten in het NH Koningshof. Land Land Land Nederland 246 Argentinië 25 Marokko 6 Amerika 70 Pakistan 25 Reunion 6 Polen 59 Egypte 23 Rusland 6 China 58 Indonesië 23 Trinidad en Tobago 6 Italië 55 Zweden 21 Turkije 6 Frankrijk 38 Noorwegen 20 Zuid- Afrika 6 Australië 37 Ierland 15 Zwitserland 5 Bulgarije 36 Denemarken 14 Letland 4 Brazilië 31 Guadeloupe 13 Spanje 4 India 31 IJsland 12 Wales 3 Canada 30 Israël 12 Malta 2 Engeland 30 Singapore 12 Portugal 2 Nieuw- Zeeland 30 Roemenië 9 Hongarije 1 België 29 Venezuela 8 Duitsland 27 Chili 6 Japan 26 Jordanië 6 Totaal Tabel 1: aantal deelnemers gesplitst per land 25
26 4.3 Additionele bezoekers Gedurende de twee weken van de WK- Bridge zijn er bezoekers geweest. Niet alle bezoekers kunnen we als additioneel rekenen. Inwoners uit de regio Brainport, de gemeenten Veldhoven en Eindhoven, rekenen we niet mee als additioneel. Alle andere bezoekers, die aan hebben gegeven dat ze zonder de WK- Bridge niet in de regio zouden zijn geweest, rekenen we als additioneel. In tabel 2 wordt aangegeven welk percentage van de bezoekers als additioneel gerekend kan worden. 11,5% van de bezoekers komt uit de regio Brainport, deze bezoekers worden niet als additioneel gezien. 5,2% van de bezoekers die niet uit de regio komen hebben aangegeven ook aanwezig te zijn in de regio als de WK- Bridge niet plaats zou vinden in Veldhoven. Deze zijn dus niet speciaal voor de WK- Bridge naar Veldhoven gekomen, dus zien we ook deze niet als additioneel. Buitenlandse bezoekers hebben niet deelgenomen aan de enquête, familieleden en begeleiders van de buitenlandse deelnemers die geregistreerd staan bij de organisatie worden behandeld bij de economische impact van de deelnemers. Hierbij gaan we uit van de gegevens die op de officiële site van de WK Bridge te vinden zijn. Niet additioneel Additioneel Totaal Veldhoven 3,2% 0% 3,2% Eindhoven 8,3% 0% 8,3% Nederland 5,2% 83,3% 88,5% Totaal impact regio Brainport 16,7% 83,3% 100% Tabel 2: additionele bezoekers in % De percentages van tabel 2 kunnen we omzetten in werkelijke bezoekers (tabel 3). In totaal zijn er bezoekers geweest, hiervan is 16,7% niet- additioneel. De bestedingen van bezoekers worden dus niet meegerekend bij de economische impact. De bestedingen van bezoekers daarentegen wel. Niet additioneel Additioneel Totaal Veldhoven Eindhoven Nederland Totaal impact regio Brainport Tabel 3: additionele bezoekers in absolute aantallen 4.4 Bestedingen bezoekers In hoofdstuk 3 was te zien wat de gemiddelde bestedingen waren van de bezoekers aan eten/drinken, merchandise en overnachtingen etc. In de tabellen 4 en 5 is te zien wat de gemiddelde bestedingen zijn van de additionele bezoekers. De verschillen die te zien zijn ontstaan doordat alle gegevens van niet- additionele bezoekers eruit gehaald zijn. Alle punten die in de tabellen staan, zijn additioneel, de inkomsten van de merchandise bijvoorbeeld gaan niet naar de organisatie. Bij andere evenementen kunnen deze uitgaven wel als inkomsten voor de organisatie gezien worden. 1,04 meer dan het gemiddelde van alle bezoekers. 26
27 Uitgaven locatie Merchandise 5,97 Eten en drinken 7,24 Vervoer 0,88 Winkelen 4,60 Overig 1,60 Totaal Tabel 4: gemiddelde bestedingen additionele bezoekers 30,31 In tabel 5 worden de gemiddelden omgerekend naar het aantal additionele bezoekers. Ieder gemiddelde wordt vermenigvuldigd met het additionele aantal bezoekers om tot een totaalbedrag te ,00 uitgegeven aan eten en drinken. Dit is veruit de grootste post waar bezoekers geld aan uitgeven. Het totaalbedrag dat de additionele bezoekers besteed hebben gedurende de WK ,90. Uitgaven locatie Merchandise ,70 Eten en drinken.013,40 Vervoer 6.921,55 Winkelen ,30 Overig 1.256,93 Totaal Tabel 5: totale bestedingen additionele bezoekers , Overnachtingen bezoekers Van de bezoekers verbleef 7,8% minimaal 1 nacht in de regio Eindhoven voor een gemiddelde prijs 52,36 per persoon, per nacht. Dit percentage nemen we van het aantal additionele bezoekers en zo kunnen we uitrekenen hoeveel bezoekers er in de regio Brainport hebben overnacht. Dit zijn 611 bezoekers. De gemiddelde overnachtingsduur is 3,1 nacht, 3,1 vermenigvuldigen met de 611 bezoekers die overnachten levert overnachtingen op. Het aantal overnachtingen wordt vermenigvuldigd met de gemiddelde prijs en zo krijgen we de totale bestedingen van bezoekers aan overnachtingen. Het percentage overnachtingen buiten de regio is buiten beschouwing gelaten, hierdoor is het percentage overnachters lager dan in het bezoekersprofiel. Ook het aantal overnachtingen is met bijna 35% afgenomen, door de combinatie van een kortere overnachtingsduur en een lager percentage overnachters. In totaal le ,48 op voor de regio Brainport. Regio Brainport Additionele bezoekers 7830 Percentage overnachters 7,8% Gemiddelde overnachtingsduur 3,1 Totaal aantal overnachtingen 1893 Gemiddelde prijs 52,36 Totale uitgaven Tabel 6: aantal overnachtingen en bestedingen additionele bezoekers 27
28 Onder de bezoekers die overnachtten in de regio waren de Bed & Breakfast hotels het populairst (tabel 7). 50% van de bezoekers verbleef in een Bed & Breakfast. Een Bed & Breakfast is veel goedkoper dan een hotel, het verschil met een 0-20,00. 33% logeerde bij een 0-3 sterrenhotel en 17% in een 4-5 sterrenhotel. Het verschil tussen de prijs van een Bed & Breakfast en een 4-5 sterrenhotel bedra 40,00 per nacht. Regio Brainport Elders in de regio Gemiddelde prijs p.p.p.n. Bed & Breakfast 50% 0% 0-3 sterrenhotel 33% 0% 4-5 sterrenhotel 17% 100% Totaal 100% 100% Tabel 7: type overnachting gerangschikt naar locatie 4.6 Economische impact deelnemers De internationale deelnemers zorgen voor de grootste bijdrage aan de economische impact. Met de deelname van 888 buitenlanders is het een internationaal gezelschap. Met de 246 nederlandse deelnemers komen we op een totaal van deelnemers aan de WK- Bridge. Alle buitenlandse deelnemers zien wij als additioneel, zij waren niet in Veldhoven geweest als de WK- Bridge hier niet plaats zou vinden. Ook coaches en begeleiders van de internationale teams rekenen wij als additioneel bezoek. Van de Nederlandse deelnemers kunnen wij niet iedereen als additioneel rekenen. De Nederlandse deelnemers aan de World Transnational Open Teams Championship rekenen wij niet mee omdat er te weinig respons was vanuit deze groep. Onder deze deelnemers hebben wij te weinig informatie kunnen verzamelen over de bestedingen. Wel rekenen we de begeleiders en coaches horen hier ook bij. Alle internationale deelnemers verbleven gedurende het toernooi in het NH Koningshof. Ook de Nederlandse deelnemers aan het officiële Wereldkampioenschap verbleven in het NH Koningshof. Van de deelnemers zijn er 246 Nederlands, van deze 246 deelnemers zijn er maar 18 additioneel. Dit zijn de deelnemers aan het officiële Wereldkampioenschap levert 906 additionele deelnemers op (tabel 8). Ieder team dat deelneemt aan de WK Bridge heeft minimaal 1 begeleider. Ook de internationale teams die deelnamen aan de World Transnational Open Teams hadden een begeleider. Er zijn 70 internationale teams aanwezig, we rekenen per internationaal team gemiddeld 1 begeleider/coach, hierdoor komen we op 70 additionele begeleiders. Deelnemers 99,76 per persoon, per nacht. Uit de enquête onder de deelnemers komt er een gemiddelde overnachtingsduur van 9,3 uit. 976 vermenigvuldigen we met de gemiddelde overnachtingsduur, dit levert overnachtingen in totaal op. Het NH Koningshof heeft gedurende de WK- Bridge 40 gratis kamers beschikbaar gesteld gedurende 14 nachten. Deze 40 kamers vermenigvuldigen we met het aantal van 14 nachten en dat levert 560 niet- additionele overnachtingen op. Met een gemiddelde kamerbezetting van 93% had het NH Koningshof drukke weken, in dezelfde periode vorig jaar was de kamerbezetting 40%. Deze 40% is derhalve niet- additioneel omdat het NH Koningshof deze inkomsten anders ook had ontvangen. 28
29 Regio Brainport Deelnemers 906 Begeleiding 70 Gemiddelde overnachtingsduur 9,3 Aantal overnachtingen Gratis aantal overnachtingen 560 Totaal aantal betaalde overnachtingen Gemiddelde prijs Totale bestedingen Tabel 9: Additionele bestedingen overnachtingen deelnemers ,92 is gebaseerd op een kamerbezetting van 93%. Hier moet nog 40% vanaf omdat dit de kamerbezetting van vorig jaar was. In tabel 10 is te zien dat het totaal bedrag van de additionele bestedingen door de de ,51 is. Kamerbezetting Bestedingen 100% 93% 40% Totale besteding Tabel 10: Additionele kamerbezetting tov bestedingen deelnemers De buitenlandse deelnemers besteden in de regio alleen geld aan eten en drinken. Dit komt mede doordat ze dag en nacht bezig zijn met het toernooi en dat er gratis vervoer naar Veldhoven en Eindhoven is geregeld door de organisatie. De deelnemers geven ge 40,10 uit aan eten en ,60 opleveren. Regio Brainport Aantal deelnemers/begeleiders 976 Gemiddelde besteding eten en drinken Totale bestedingen Tabel 11: bestedingen deelnemers eten en drinken 29
30 4.7 Economische impact vanuit de organisatie Naast de bestedingen van bezoekers en deelnemers geeft de organisatie ook een grote som geld uit. De Nederlandse Bridge Bond heeft voldoende ervaring met de organisatie van internationale toernooien. Voor de WK- gekomen door middel van onderstaande inkomsten (tabel 12): Inkomsten Nederlandse Bridge Bond Derden Regio Brainport,00,00 Totaal Tabel 12: Inkomsten organisatie WK- Bridge,00 Doordat de officiële verrekening nog niet publiekelijk is gemaakt kunnen we de bijdrage van de staat uit een bijdrage van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS). Het Ministerie van VWS bepaalt de bijdrage, de organisatie dient een begroting in en hierop baseren zij de investering. Van de totale ,00 geïnvesteerd door de gemeente Veldhoven en de regio Brainport. Deze,00 was begroot voor de regio Brainport waardoor we dit niet als additioneel kunnen rekenen. Alle kosten die de organisatie heeft gemaakt buiten de regio Brainport vallen onder deze , , ,00 = ,00 heeft bijgedragen aan de economische impact in de regio Brainport. In tabel 13 is een globaal overzicht opgenomen van de kosten door de organisatie. Kosten Personeel Materieel Overig Totaal Tabel 13: Kosten organisatie Regio Brainport,00,00,00,00 De organisatie is binnen het bepaalde budget gebleven. 4.8 Bestedingen vanuit de media Bij veel evenementen dragen ook de media bij aan de economische impact. Dit zijn evenementen waarbij de kijkwaarde hoog is. Al eerder is genoemd dat bridge geen kijksport is, en om het spel te kunnen volgen moet je de spelregels kennen. Door deze lage kijkwaarde zijn er bijna geen tv- opnames geweest. De NOS is langs geweest voor een korte reportage gedurende het toernooi en op de finaledag was de NOS ook aanwezig om de huldiging te filmen. Deze opnames hebben geen bijdrage geleverd aan de economische impact. Gedurende het toernooi was de schrijvende media volop aanwezig. Maar ook zij hebben geen directe bijdrage geleverd aan de economische impact. Pers die zich meldde bij Peter Huisman, hoofd communicatie, werd voorzien van lunch- en dinerbonnen en muntjes voor een drankje. Deze muntjes en bonnen zijn al verrekend bij de uitgaven van de organisatie. 30
31 4.9 Samenvatting Onderaan deze samenvatting staat een overzicht van de totale economische impact voor de regio Brainport. In de twee weken van de WK- Bridge is er een totale economische impact van ,49 in de regio Brainport geweest. De grootste bijdrage aan de economische impact komt van de organisatie zelf, bijna het gehele budget is besteed in de regio Brainport. De deelnemers en de begeleiders dragen met 25% van de totale impact ook aardig bij. Dit bedrag is zo hoog omdat 90% van de deelnemers uit het buitenland afkomstig is en moest overnachten bij NH Koningshof. Hoewel er bijna bezoekers geweest zijn levert deze groep de kleinste bijdrage aan de economische impact. Dit komt voornamelijk door het kleine aantal overnachtingen onder de bezoekers. De meeste bestedingen zijn gedaan op de locatie van de WK- Bridge, in conferentiecenter NH Koningshof. Zij profiteerden het meest van de WK- Bridge In tabel 14 ziet u het overzicht van de economische impact. Bestedingen bezoekers Overnachtingen bezoekers Bestedingen deelnemers locatie Bestedingen deelnemers regio Bestedingen organisatie Totaal Tabel 14: Totale economische impact Economische Impact ,00 31
32 Hoofdstuk 5: Imago onderzoek Imago Onderzoek WK Bridge 2011 Mark Verheijen Thijs van den Bersselaar 32
33 Achtergrond onderzoek Naast het onderzoek over de economische impact is er ook een imago onderzoek uitgevoerd onder de bezoekers van de WK Bridge. De beleving van een product of dienst is nauw gerelateerd aan het imago van een organisatie of instelling. Inzicht in het imago is daarom uitermate belangrijk. Tevens wil de Nederlandse Bridge Bond (NBB) graag weten of het imago van bridge in Nederland verandert door de organisatie van de Wereldkampioenschappen in Nederland te houden en wat het huidige imago is volgens deze bezoekers. Het gewenste imago is dat Bridge een sport is die gezelligheid biedt en waar mensen sociaal bezig zijn. De NBB wil een bevestiging van dat imago door een imago onderzoek bij Nederlandse bezoekers aan de WK Bridge 2011 De NBB heeft als doelstelling om door middel van de WK Bridge de sport op de kaart te zetten en meer naamsbekendheid binnen Nederland te krijgen. Verjonging van de leden is geen doel, maar meer een punt van aandacht. Na een interview met de adjunct- directeur van de NBB blijkt dat het ledenaantal niet is gestegen na de WK Bridge Er is ook geen verjonging opgetreden. Een imago- onderzoek brengt het beeld dat de respondenten van een organisatie hebben in kaart. Tijdens de WK Bridge 2011 bestaan de respondenten uit bridgeliefhebbers (bezoekers van de WK Bridge 2011 in Veldhoven) De hoofdvraag van dit imago onderzoek is: Wat is momenteel het imago van de sport bridge onder de bridgers zelf, en kan dit veranderd worden door de WK Bridge in Nederland te organiseren? De subvraag is: zullen er na het WK meer (jongere) mensen gaan bridgen? Door middel van een achttal vragen worden de bovenstaande vragen beantwoord door de vraag te beantwoorden wat de bezoekers van de sport bridge vinden, hoe de WK Bridge bij hen overkomt, en wat er eventueel verbeterd kan worden aan deze sport in Nederland. Om antwoorden te krijgen op deze vragen is een enquête opgesteld die door 216 respondenten is ingevuld. Deze 216 respondenten schetsen een beeld van het imago onder de bridgeliefhebbers. Deze 216 respondenten zijn Nederlandse bezoekers van de WK Bridge. Eerst wordt in kaart gebracht hoeveel het ledenaantal van de NBB momenteel is. 33
Economische impact, waardering, bezoekers- en deelnemersprofiel
De Lage Landen Marathon Eindhoven 2012 Economische impact, waardering, bezoekers- en deelnemersprofiel Fontys Economische Hogeschool Tilburg, Lectoraat Sportbusiness Mark van den Heuvel Colofon Uitgave
Nadere informatieWord Cup BMX Supercross Papendal 2012. Bezoekersprofiel Economische impact Mediawaarde
Word Cup BMX Supercross Papendal 2012 Bezoekersprofiel Economische impact Mediawaarde Onderzoek door Hogeschool van Arnhem en Nijmegen in opdracht van: Stichting Topsport Arnhem Promotie Auteur: Willem
Nadere informatieDe economische waarde van sportevenementen
De economische waarde van sportevenementen Sportservice Flevoland Denise Baars Kirco Company Rik Burger Maar wat gebeurde er nog meer? Filmploeg 300 man 150 figuranten 2.500 hotelovernachtingen (Bedrijfs)auto
Nadere informatieMet dank aan Jolanda Jansen (Ahoy), Jan van Vliet (Ahoy) en Gerda IJff (Rotterdam Topsport)
ECONOMISCHE IMPACT ABN AMRO WORLD TENNIS TOURNAMENT ROTTERDAM 2013 19 augustus 2013 Rapportage op basis van een rapport van de volgende studenten van de Hogeschool Rotterdam: Djordy Heikoop, Marc Kruiper,
Nadere informatieRapportage. Economische impactmeting Marathon Zeeland
Rapportage Economische impactmeting Marathon Zeeland Titelpagina Rapportage Economische impactmeting Marathon Zeeland Geschreven door: In opdracht van: Trequartista-NHTV Frank Hagoort Timon Klerx Provincie
Nadere informatieEconomische impact Challenge Almere - Amsterdam
Economische impact Challenge Almere - Amsterdam 13-15 september 2013 Van 13 tot 15 september 2013 vond de Challenge Almere - Amsterdam plaats. Tijdens het weekend zijn verschillende onderdelen georganiseerd,
Nadere informatieEvaluatie WK Inline Skaten 2018 Onderzoek naar de impact van de WK Inline Skaten in Gelderland. Jelle Schoemaker September, 2018
Evaluatie WK Inline Skaten 2018 Onderzoek naar de impact van de WK Inline Skaten in Gelderland Jelle Schoemaker September, 2018 Samenvatting De WK inline skaten werd 20.000 keer bezocht. Gemiddeld bezocht
Nadere informatieBeleving van de Giro d'italia Utrecht
Beleving van de Giro d'italia Utrecht Opdrachtgever: Provincie Utrecht ECORYS Nederland BV Michel Briene Elvira Meurs Manfred Wienhoven Rotterdam, 29 juli 2010 ECORYS Nederland BV Postbus 4175 3006 AD
Nadere informatieOnderzoek in het kader van de 100 ste editie van de Internationale Vierdaagse Afstandsmarsen Nijmegen. Nienke Lammertink en Koen Breedveld
NEDERLANDERS OVER DE VIERDAAGSE Onderzoek in het kader van de 100 ste editie van de Internationale Vierdaagse Afstandsmarsen Nijmegen Nienke Lammertink en Koen Breedveld Mei 2016 1 Nederlanders over de
Nadere informatieStudentenhuisvesting Feiten en trends 2010
Studentenhuisvesting Feiten en trends 2010 Studentenhuisvesting - Feiten en trends 2010-1- Studenten Aantal ingeschreven voltijd studenten in bekostigde HBO- en WO-instellingen in Nederland 2009-2010 2008-2009
Nadere informatieEK Dressuur Rotterdam 2011 Economische impact
EK Dressuur Rotterdam 2011 Economische impact Ilse de Groot 0807389 Ralph Henningsen 0807162 Jacco Kassels 0807224 Begeleiding: Egbert Oldenboom Gerda Ijff Steffie Theuns Onderdelen economische impact
Nadere informatieStatistieken 2015 99 ste Vierdaagse
Statistieken 2015 99 ste Vierdaagse De limiet voor het aantal inschrijvingen is in 2015 gesteld op 46.000. In totaal zijn 5.462 personen uitgeloot voor de Vierdaagse. Barometer 2015 alle lopers % uitval
Nadere informatieKWALIFICATIETOERNOOI WK HANDBAL, DAMES APELDOORN, 2012
KWALIFICATIETOERNOOI WK HANDBAL, DAMES APELDOORN, 2012 Economische impact en bezoekersprofiel COLOFON in opdracht van Rapportage voor Gedeputeerde Staten van de Provincie Gelderland en het Nederlands Handbal
Nadere informatieTabellenboek Impact Giro d Italia Utrecht
Tabellenboek Impact Giro d Italia Enquêteresultaten Opdrachtgever: Provincie ECORYS Nederland BV Michel Briene Elvira Meurs Manfred Wienhoven Rotterdam, 29 juli 2010 ECORYS Nederland BV Postbus 4175 3006
Nadere informatieOpmerking bij alle grafieken die volgen. In de statistieken zijn alleen de gegevens opgenomen van iedereen die zich heeft aangemeld.
Statistieken 2014 98 ste Vierdaagse De limiet voor het aantal inschrijvingen is in 2014 gesteld op 46.000. In totaal zijn 7.844 personen uitgeloot voor de Vierdaagse. Barometer 2014 alle lopers % uitval
Nadere informatieEconomische Impact Challenge Almere - Amsterdam 12-14 september 2014
Economische Impact Challenge Almere - Amsterdam 12-14 september 2014 Colofon Titel Economische Impact Challenge Almere - Amsterdam 2014 Dataverzameling Sportservice Flevoland en Almere Marktonderzoek Advies
Nadere informatieBeleving Theaterfestival Boulevard 2012 Onderzoeksrapportage. Life is Wonderful
Postbus 450 5600 AL Eindhoven +31 (0)40-84 89 280 www.dynamic-concepts.nl info@dynamic-concepts.nl Beleving Theaterfestival Boulevard Life is Wonderful Dynamic Concepts consultancy Eindhoven Copyright
Nadere informatieABN AMRO CPC Loop Den Haag 2011: het profiel en beleving van bezoekers. Gitte Kloek, Max Schelvis, Danny van Voskuilen & Tom Roovers
ABN AMRO CPC Loop Den Haag 2011: het profiel en beleving van bezoekers Gitte Kloek, Max Schelvis, Danny van Voskuilen & Tom Roovers Opzet presentatie Belang: waarom sportevenementen evalueren? Onderzoek
Nadere informatieONDERZOEK LEGACY LE GRAND DEPART TOUR DE FRANCE UTRECHT 2015. Lectoraat Praktijkgerichte Sportwetenschap
ONDERZOEK LEGACY LE GRAND DEPART TOUR DE FRANCE UTRECHT 2015 Lectoraat Praktijkgerichte Sportwetenschap KENNISWERKPLAATS Sportbeleid en - ondernemerschap Sportbeleid: Magda Boven Valesca van Dijk Hiske
Nadere informatieFactsheet toerisme Vergelijking Utrecht met de G4 en Maastricht
Foto: Renzo Gerritsen. Het wed, binnenstad Utrecht. Factsheet toerisme Vergelijking Utrecht met de G en Maastricht Utrecht.nl/onderzoek 1 13 1 15 16 17 1 13 1 15 16 17 Hotelgasten & overnachtingen Ontwikkeling
Nadere informatieCoffeeshops in Roermond
Coffeeshops in Roermond Factsheets over het coffeeshopbezoek LokaleZaken Jongepier Onderzoek en Advies Oktober In opdracht van de gemeente Roermond Inhoud 1. Inleiding 2 2. Vier tellingen: bezoekersaantallen
Nadere informatieMeer halen uit (sport)evenementen: de economische effecten. Denise #SportToerisme2017
Meer halen uit (sport)evenementen: de economische effecten Denise Baars @denise_baars #SportToerisme2017 Inhoud Wat zijn economische effecten? Waarom voer je een onderzoek uit? Hoe voer je een onderzoek
Nadere informatieNationale Budodag 2014
Nationale Budodag 2014 Onderzoek naar de economische impact Judo Bond Nederland Juli 2014 (Colofon)/Peer-review Titel Nationale Budodag 2014 Onderzoek naar economische impact Opdrachtgevers Provincie Gelderland
Nadere informatieMarikenloop Nijmegen Economische impact en profiel van de deelneemsters
Marikenloop Nijmegen Economische impact en profiel van de deelneemsters Datum: 21-10-2015 Auteur: Jelle Schoemaker Email: Jelle.Schoemaker@han.nl Peer review: Hans Slender www.sporteconomie.nl Colofon
Nadere informatieORANJEFEESTEN OSS. Onderzoeksresultaten. april 2015
ORANJEFEESTEN OSS www.dynamic-concepts.nl Onderzoeksresultaten april 2015 1 INHOUD A. Demografisch B. Bezoekreden C. Additionele bezoekers D. Economische Spin-off E. Informatiekanalen F. Beleving 2 A.
Nadere informatieGiro Gelderland. Evaluatie. Giro Gelderland. Evaluatie 15 november 2016
Giro Gelderland Evaluatie Giro Gelderland Evaluatie 15 november 2016 Terugblik Eind 2013 / Begin 2014: Voorjaar 2015: 26 juni 2015: 5 oktober 2015: 28 januari 2016: 5 mei 2016: 6 mei 2016: 7 mei 2016:
Nadere informatieOverlast park Lepelenburg
Overlast park Lepelenburg 1-meting oktober 2014 www.onderzoek.utrecht.nl Colofon Uitgave Afdeling Onderzoek Gemeente Utrecht Postbus 16200 3500 CE Utrecht 030 286 1350 onderzoek@utrecht.nl in opdracht
Nadere informatieRapportage Publieksonderzoek. De Helderse Duinen
Rapportage Publieksonderzoek De Helderse Duinen 2 Inhoudsopgave 1. Inleiding: wat was de opdracht? 5 2. Wat hebben we gedaan? 9 3. Conclusies 13 4. Bijlagen 23 Rapportage Publieksonderzoek - De Helderse
Nadere informatiePrognose economische impact Jumping Indoor Maastricht Willem de Boer Paul Hover
Prognose economische impact Jumping Indoor Maastricht 2017 Willem de Boer Paul Hover Colofon Prognose economische impact Jumping Indoor Maastricht 2017 Onderzoek naar de verwachte economische impact van
Nadere informatieLandelijke peiling Nijmegen 2000. Resultaten eindmeting, januari 2006
Resultaten eindmeting, januari 2006 O&S Nijmegen januari 2006 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 2 Onderzoeksresultaten 5 2.1 Eerste gedachte bij de stad Nijmegen 5 2.2 Bekendheid met gegeven dat Nijmegen de
Nadere informatieWorkshop 3 GIS-toepassingen Organisatie van de dienstverlening Hoe bepaal je de impact van een evenement? En kan dat ook voor het plaatsvindt?
Workshop 3 GIS-toepassingen Organisatie van de dienstverlening Hoe bepaal je de impact van een evenement? En kan dat ook voor het plaatsvindt? (Antwerpen) 15 december Hoe de impact van een toekomstig publieksevenement
Nadere informatieToerisme in perspectief. NBTC Holland Marketing Afdeling Research
Toerisme in perspectief NBTC Holland Marketing Afdeling Research Inleiding In dit rapport wordt op hoofdlijnen een beeld geschetst van trends en ontwikkelingen in het (internationaal) toerisme en de factoren
Nadere informatieOok Oranjeleeuwin Kirsten van de Ven verruilt binnen Zweden Tyresö voor LdB FC Malmö.
Lieke Martens ook naar Zweden. Topclub Kopparbergs/Göteborg FC trekt na Manon Melis en Loes Geurts nu ook Lieke aan. De Zweedse club is blij: "Martens is een snelle en technische vleugelspeelster. Ze heeft
Nadere informatieEuropacup Skeeleren Heerde 2013 Economische impact en bezoekersprofiel
Europacup Skeeleren Heerde 2013 Economische impact en bezoekersprofiel www.han.nl/sporteconomie Auteur: Willem de Boer peer-review: Jerzy Straatmeijer en Paul Hover (Mulier Instituut) Samenvatting Op 4
Nadere informatiePersbericht. Gevoelens van onveiligheid iets verminderd. Centraal Bureau voor de Statistiek
Centraal Bureau voor de Statistiek Persbericht PB12-015 1 maart 2012 9.30 uur Gevoelens van onveiligheid iets verminderd Minder Nederlanders voelen zich onveilig Slachtofferschap veel voorkomende criminaliteit
Nadere informatieRapport Onderzoek Evenementenbeleid Kampen 2015
Rapport Onderzoek Evenementenbeleid Kampen 2015 Colofon Rapport Onderzoek Evenementenbeleid Kampen 2015 December 2015 Dit onderzoek is uitgevoerd in opdracht van de gemeente Kampen. Uitvoering: Onderzoek
Nadere informatieVenloop 2014 Economische impact, maatschappelijke impact, promotionele waarde
Venloop 2014 Economische impact, maatschappelijke impact, promotionele waarde Fontys Economische Hogeschool Tilburg/SPECO, 2015 Lectoraat Sportbusiness Luuk Berends Mark van den Heuvel 1 Colofon Uitgave
Nadere informatieDE VOORZITTER AAN HET WOORD
DE VOORZITTER AAN HET WOORD EK Dames 2012 is het organiseren waard! Dat de Europese Kampioenschappen voor dames in 2012 in Tilburg zullen plaatsvinden, is iets waar de Nederlandse Bowling Federatie (NBF)
Nadere informatieCentraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Meer doden onder fietsers, minder onder motorrijders. Meeste verkeersdoden onder twintigers
Centraal Bureau voor de Statistiek Persbericht PB07-031 23 april 2007 10.00 uur Sterke stijging verkeersdoden onder fietsers In 2006 kwamen 811 mensen in het Nederlandse verkeer om. Dit zijn er 6 minder
Nadere informatienr. 726 van ORTWIN DEPOORTERE datum: 27 juni 2017 aan JO VANDEURZEN Kinderbijslag - Kinderen in het buitenland
SCHRIFTELIJKE VRAAG nr. 726 van ORTWIN DEPOORTERE datum: 27 juni 2017 aan JO VANDEURZEN VLAAMS MINISTER VAN WELZIJN, VOLKSGEZONDHEID EN GEZIN Kinderbijslag - Kinderen in het buitenland Kinderen moeten
Nadere informatieToerisme in perspectief. NBTC Holland Marketing Afdeling Research
Toerisme in perspectief NBTC Holland Marketing Afdeling Research Inleiding In dit rapport wordt op hoofdlijnen een beeld geschetst van trends en ontwikkelingen in het (internationaal) toerisme en de factoren
Nadere informatieOpeningstijden Stadswinkels 2008
Openingstijden Stadswinkels 2008 Openingstijden Stadswinkels 2008 René van Duin & Maaike Dujardin Centrum voor Onderzoek en Statistiek (COS) december 2008 In opdracht van Publiekszaken afdeling Beleid
Nadere informatieSamenvatting. Bezoekersonderzoek Magisch Maastricht 2016
Samenvatting Bezoekersonderzoek Magisch Maastricht 2016 0 Korte Samenvatting 0.1 Waardering door bezoekers De beleving van Magisch Maastricht 2016 wordt door de ondervraagde bezoekers positief gewaardeerd;
Nadere informatieHOSPITALITY UCI WERELDKAMPIOENSCHAPPEN BAANWIELRENNEN 28 FEBRUARI - 4 MAART 2018 APELDOORN 2018 TRACK CYCLING WORLD CHAMPIONSHIPS APELDOORN
2018 TRACK CYCLING WORLD CHAMPIONSHIPS THE NETHERLANDS UCI WERELDKAMPIOENSCHAPPEN BAANWIELRENNEN 28 FEBRUARI - 4 MAART 2018 #Apeldoorn2018 PRESENTING SPONSOR INSTITUTIONAL PARTNERS LOCAL ORGANISING COMMITTEE
Nadere informatieOfficiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.
STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 33704 29 november 2013 Regeling van de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport van 26 november 2013, kenmerk 169401-113162-Z,
Nadere informatieWaar winkelen de inwoners van de gemeente Ede? Een onderzoek op basis van 304 winkelmomenten
Waar winkelen de inwoners van de gemeente? Een onderzoek op basis van 304 winkelmomenten In opdracht van de SGP Door Studentenpool Bestuurlijke Bedrijfskunde Academie Mens & Organisatie Christelijke Hogeschool
Nadere informatieDe belangrijkste conclusies die op basis van de tellingen in 2018 (in vergelijking met 2016) kunnen worden getrokken zijn:
FACTSHEET Tellingen Coffeeshopbezoekers Roermond Resultaten metingen 2018: april en augustus In opdracht van de gemeente Roermond voert Breuer&Intraval jaarlijks (van 2018 tot en met 2021) tellingen uit
Nadere informatieRapport. van Kamer van Koophandel Nederland. Startersprofiel 2012. Datum uitgave. Januari 2013. onderwerp Startende ondernemers in beeld
Rapport Startersprofiel 2012 van Datum uitgave Januari 2013 onderwerp Startende ondernemers in beeld Pagina 1 van 12 Inhoudsopgave 1 Samenvatting... 3 2 Kerncijfers startende ondernemers... 4 2.1 Meer
Nadere informatieOutdoor Gelderland 2014 Economische impact en bezoekersprofiel. Auteurs: Luuk Janssen Joost Kock
Outdoor Gelderland 2014 Economische impact en bezoekersprofiel Auteurs: Luuk Janssen Joost Kock Samenvatting Van 4 tot en met 9 juni 2014 werd de tiende editie van Outdoor Gelderland gehouden op Sportcentrum
Nadere informatieWindmill Cup 2016 Bezoekersprofiel, tevredenheid & economische impact. Auteur: Willem de Boer
Windmill Cup 2016 Bezoekersprofiel, tevredenheid & economische impact Auteur: Willem de Boer Colofon HAN Sport en Bewegen Projectleider/onderzoeker Deze rapportage is samengesteld door de Hogeschool van
Nadere informatieEvaluatie WK Shorttrack - Rotterdam 2017
Evaluatie WK Shorttrack - Rotterdam 2017 Een berekening van de economische impact WESP Review: Rik Burger Auteurs: Noud van Herpen en David Weekenstro De Haagse Hogeschool - opleiding Sportkunde RAPPORT
Nadere informatiecollege van burgemeester en schepenen Zitting van 20 november 2015
beraadslaging/proces verbaal Kopie college van burgemeester en schepenen Zitting van 20 november 2015 Besluit A-punt GOEDGEKEURD cultuur, sport, jeugd en onderwijs Samenstelling de heer Bart De Wever,
Nadere informatieVUELTA 2020 Utrecht & Brabant
VUELTA 2020 Utrecht & Brabant Presentatie woordvoerdersoverleg Provinciale Staten 14 mei 2018, 12.00-13.00u Martijn van Hulsteijn, werkgroep Vuelta Hier komt tekst De Vuelta 2020: een unieke hefboom! Unieke
Nadere informatieONDERZOEK WAARDERING PRESTATIES OLYMPIC TEAMNL SOCHI In opdracht van NOC*NSF
ONDERZOEK WAARDERING PRESTATIES OLYMPIC TEAMNL SOCHI 2014 In opdracht van NOC*NSF GfK 2014 Evaluatie Sochi 2014 maart Maart 2014 1 Inleiding GfK voert maandelijks in opdracht van NOC*NSF de Sportdeelname
Nadere informatieFantastic Gymnastics
Fantastic Gymnastics Economische Impact Fantastic Gymnastics NK 2013 Rotterdam 0 Economische impact Fantastic Gymnastics NK 2013 Rotterdam Opdrachtgevers: Rotterdam Topsport Koninklijke Nederlandse Gymnastiek
Nadere informatieBedrijfsprofiel. 1 & 2 sterrenhotels in beeld. Anders denken, anders doen. In dit profiel: Van Spronsen & Partners horeca-advies December 2006
Bedrijfsprofiel 1 & 2 sterrenhotels in beeld Van Spronsen & Partners horeca-advies December 26 In dit profiel: Aanbod - - - - - - - - - - - - - - - -2 Ontwikkeling - - - - - - - - - - - - 3 Branche onder
Nadere informatieVisie. Senior Games 2009 is hiervoor de eerste aanzet en zal als aanjager, motivator dienen voor de broodnodige erkenning.
Onderzoek Visie Ouderen staan nog midden in de samenleving, zijn kapitaalkrachtig, hebben relatief veel vrije tijd en doen in nog steeds toenemende mate aan sport op oudere leeftijd. Een nieuwe generatie
Nadere informatieStaatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden
Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Jaargang 2015 375 Besluit van 30 september 2015 houdende wijziging van het Mediabesluit 2008 in verband met aanpassing van de evenementenlijst 0 Wij Willem-Alexander,
Nadere informatieToerisme in perspectief. NBTC Holland Marketing Afdeling Research
Toerisme in perspectief NBTC Holland Marketing Afdeling Research Inleiding In dit rapport wordt op hoofdlijnen een beeld geschetst van trends en ontwikkelingen in het (internationaal) toerisme en de factoren
Nadere informatieSPORTUITGAVEN ONDERZOEK
SPORTUITGAVEN ONDERZOEK Inleiding In de maand oktober heeft het NIBUD in samenwerking met de GPD-bladen en RTL-nieuws een onderzoek gedaan naar de sportuitgaven van consumenten. Het onderzoek is gedaan
Nadere informatieBegrotingsvoorstel 2012
Begrotingsvoorstel 2012 van de Nederlandse Bridge Bond met contributievoorstel ALV op 29 oktober 2011 te houden in NH Koningshof Veldhoven Voorwoord van de Penningmeester Algemeen Hierbij treft u het begrotingsvoorstel
Nadere informatieToeristisch bezoek aan Dordrecht
Toeristisch bezoek aan Dordrecht Besteding van toeristische bezoekers groeit naar meer dan 100 miljoen In 2010 zorgde het toeristisch bezoek in Dordrecht voor een economische spin-off van ruim 73 miljoen.
Nadere informatieDe zondagomzet van de supermarkten is in het afgelopen jaar (voortschrijdend 2015 t/m kwartaal 2) weer fors gegroeid naar 1,3 miljard.
1 Lichte omzetgroei supermarkten in juli 2015. Zondag opening supermarkten ingeburgerd. 1,3 miljard omzet op zondag in supermarkten. Bijna 2 op de 3 huishoudens maakt er frequent gebruik van. Avond omzet
Nadere informatieStatistieken 2013 97 ste Vierdaagse
Statistieken 2013 97 ste Vierdaagse De limiet voor het aantal inschrijvingen is in 2013 gesteld op 46.000. In totaal zijn 4.314 personen uitgeloot voor de Vierdaagse. Barometer 2013 alle lopers % uitval
Nadere informatieBezuinigingen openbaar groen Branche vereniging VHG Uitvoering december 2010 VELDWERK OPTIMAAL
Bezuinigingen openbaar groen Branche vereniging VHG Uitvoering december 2010 VELDWERK OPTIMAAL Veldwerk Optimaal B.V. 's-hertogenbosch, januari 2011 INHOUDSOPGAVE Pagina 1. ONDERZOEKSVERANTWOORDING 2 1.1
Nadere informatieToerisme in perspectief. NBTC Holland Marketing Afdeling Research
Toerisme in perspectief NBTC Holland Marketing Afdeling Research Inleiding In dit rapport wordt op hoofdlijnen een beeld geschetst van trends en ontwikkelingen in het (internationaal) toerisme en de factoren
Nadere informatieGemeente Roosendaal. Cliëntervaringsonderzoek Wmo over Onderzoeksrapportage. 26 juni 2017
Gemeente Cliëntervaringsonderzoek Wmo over 2016 Onderzoeksrapportage 26 juni 2017 DATUM 26 juni 2017 Dimensus Beleidsonderzoek Wilhelminasingel 1a 4818 AA Breda info@dimensus.nl www.dimensus.nl (076) 515
Nadere informatieAlfahulp en huishoudelijke hulp. Rapportage Ons kenmerk: 11110 Juni 2014
Alfahulp en huishoudelijke hulp Rapportage Ons kenmerk: 11110 Juni 2014 Inhoudsopgave Geschreven voor Achtergrond & doelstelling 3 Conclusies 5 Resultaten 10 Bereidheid tot betalen 11 Naleven regels 17
Nadere informatieGemeente Moerdijk. Cliëntervaringsonderzoek Wmo over Onderzoeksrapportage. 20 juni 2017
Gemeente Cliëntervaringsonderzoek Wmo over 2016 Onderzoeksrapportage 20 juni 2017 DATUM 20 juni 2017 Dimensus Beleidsonderzoek Wilhelminasingel 1a 4818 AA Breda info@dimensus.nl www.dimensus.nl (076) 515
Nadere informatiePROGRAMMA SPONSOR
2017 - PROGRAMMA 2017 - SPONSOR NOS Studio Sport Alle reguliere uitzendingen in 2017 NOS Sportjournaal Alle reguliere uitzendingen in 2017 Noorderslag Uitzending 14 januari, NPO 3 NOS Sport Schaatsen World
Nadere informatieStudentenBureau Stagemonitor
StudentenBureau Stagemonitor Rapportage Mei 2011 1 SAMENVATTING... 3 ERVARINGEN... 3 INLEIDING... 4 ONDERZOEKSMETHODE... 5 RESPONDENTEN... 5 PROCEDURE... 5 METING... 5 DEEL I ANALYSE... 6 1. STAGE EN ZOEKGEDRAG...
Nadere informatieBurgerpanel Horst aan de Maas - Meting 3
Rapportage Burgerpanel meting 3: Juni 2013 In opdracht van: Contactpersoon: Gemeente Horst aan de Maas Dhr. F. Geurts Utrecht, juli 2013 DUO Market Research drs. Aart van Grootheest drs. Marjan den Ouden
Nadere informatieVeranderingen in de internationale positie van Nederlandse banken
Veranderingen in de internationale positie van Nederlandse banken De Nederlandse bancaire vorderingen 1 op het buitenland zijn onder invloed van de economische crisis en het uiteenvallen van ABN AMRO tussen
Nadere informatieEvaluatie van de Rabobank Hockey World Cup
Evaluatie van de Rabobank Hockey World Cup Economische Impact, Mediawaarde en Beleving inwoners Den Haag Noud van Herpen Gitte Kloek Jessie Joosse Michiel Verheem Evaluatie van de Rabobank Hockey World
Nadere informatieHandels- en investeringscijfers Spanje-Nederland 1
Handels- en investeringscijfers Spanje-Nederland 1 1. Goederenexport van Spanje naar andere landen Tabel 1: Voornaamste Spaanse exportpartners (bedragen x 1.000 euro) IMPORTERENDE LANDEN WAARDE EXPORT
Nadere informatieEneco Tour 2014 De Langstraat etappe, Waalwijk Vlijmen
2014 De Langstraat etappe, Waalwijk Vlijmen Economische impact, promotionele waarde en bezoekersprofiel Fontys Economische Hogeschool Tilburg/SPECO Lectoraat Sportbusiness Luuk Berends Mark van den Heuvel
Nadere informatie4. Op deze manier lezen jullie ook de paragrafen Wandelgangenpolitiek en Obama and the Beast.
Tekst actief lezen 1. Jullie gaan in tweetallen de tekst Belangrijke wereldleiders in Nederland voor NSS 2014 lezen. Zorg dat jullie een pen of potlood bij de hand hebben. Jullie gaan om de beurt een stukje
Nadere informatieUCI WK Para-cycling 2015 - Apeldoorn Economische, Maatschappelijke en Toeristische impact. Auteurs: Martijn Kamper Willem de Boer
UCI WK Para-cycling 2015 - Apeldoorn Economische, Maatschappelijke en Toeristische impact Auteurs: Martijn Kamper Willem de Boer 1 Samenvatting Van 26 tot en met 29 maart 2015 werden de Wereldkampioenschappen
Nadere informatieDe Zondagomzet van de supermarkten is in 2014 met 30% fors gegroeid naar bijna 1,2 miljard omzet.
1 Zondagomzet supermarkten blijft fors stijgen in 2014 (+30%). Bijna 1,2 miljard omzet op zondag in supermarkten. Avond omzet valt terug en afgelopen 2 jaren daling van de vrijdag/zaterdag omzetaandelen.
Nadere informatieMezuro Kennispunt Twente
Mezuro Kennispunt Twente Inhoud Mezuro Informatie (GSM) Achtergrond Privacy Kenmerken Nauwkeurigheid Voorbeelden Discussie Gebruik Mezuro Informatie Onderzoeksvragen Hoeveel mensen gaan van Amsterdam naar
Nadere informatieBezoekersstromen bij burgerzaken april 2003 t/m maart 2005
Bezoekersstromen bij burgerzaken april 2003 t/m maart 2005 Effecten van nieuwe openings- en werktijden bij de gemeente s-hertogenbosch Deelonderzoek 1 O&S Juli 2005 Dit product is tot stand gekomen met
Nadere informatieEK Inline Skating Heerde 2016 Bezoekersprofiel & economische impact. Auteur: Willem de Boer
EK Inline Skating Heerde 2016 Bezoekersprofiel & economische impact Auteur: Willem de Boer Samenvatting Van 23 tot en met 29 juli 2016 vonden in Heerde de baanonderdelen van de Europese Kampioenschappen
Nadere informatieEvaluatie Diving Cup. Effecten op Sportparticipatie. Jan van Houthof AJ Amsterdam T
Evaluatie Diving Cup Effecten op Sportparticipatie Jan van Houthof 6 1065 AJ Amsterdam T 06 24512991 marije@bureaubeweeg.nl www.bureaubeweeg.nl 1 Samenvatting In deze rapportage worden de resultaten besproken
Nadere informatiePIRLS Onder Embargo tot 28 november :00 uur
Onder Embargo tot 28 november 2007 16:00 uur , onder embargo tot 28 november 2007 16:00 uur Toelichting Internationaal Rapport Inleiding PIRLS (Progress in International Reading Literacy Study) is een
Nadere informatie18/ uur Noorwegen Nederlands vrouwenelftal onder 19 (vr), Complexo Desportive de Vila Real de Santo Antonio (Portugal)
KNVB-agenda Datum 18/01 17.00 uur Noorwegen Nederlands vrouwenelftal onder 19 (vr), Complexo Desportive de Vila Real de Santo Antonio (Portugal) 19/01 14.00 uur Zuid-Afrika Nederlands vrouwenelftal (vr),
Nadere informatieToeristen in Nederland
Toeristen in Nederland Het is bijna zomer. Veel Nederlanders gaan lekker op vakantie naar het buitenland. Maar er komen ook heel veel buitenlandse toeristen naar Nederland. Hoeveel zijn dat er eigenlijk?
Nadere informatieGEORGANISEERD DOOR SPELERSGROEP KFC EKSEL
GEORGANISEERD DOOR SPELERSGROEP KFC EKSEL INSTRUCTIES Deelname Winst - Je deelname is geldig indien: o je het formulier volledig ingevuld hebt (met ook je naam op elke bladzijde) o je het formulier hebt
Nadere informatieInternationale loket.nl Warandeloop Tilburg
Internationale loket.nl Warandeloop Tilburg Bezoekers- en deelnemersprofiel, waardering, sociale impact, economische impact en mediawaarde Fontys Economische Hogeschool Tilburg, 2014 Lectoraat Sportbusiness
Nadere informatieBekendheid Overijsselse regio s
Rapport Bekendheid Overijsselse regio s Resultaten 1-meting december Rapportage: januari 2010 Bestemd voor: Jolanda Vrolijk, Provincie Overijssel nbtc nipo research postadres Postbus 458 2260 MG Leidschendam
Nadere informatieProgramma 4 juni 2016
Programma 4 juni 2016 Voorwoord Geweldig dat je meespeelt met dit toernooi dat voor de 6 de keer wordt georganiseerd door de Ronde Tafel Baarn-Soest. Het doel van dit toernooi: een hele leuke, gezellige
Nadere informatieToerisme in perspectief. NBTC Holland Marketing Afdeling Research
Toerisme in perspectief NBTC Holland Marketing Afdeling Research Inleiding In dit rapport wordt op hoofdlijnen een beeld geschetst van trends en ontwikkelingen in het toerisme en de factoren die daarop
Nadere informatieBijlage II Beoordeling evenement op de gemeentelijke doelstellingen
Bijlage II Beoordeling evenement op de gemeentelijke doelstellingen Genre Editie 2010 Organisator : Stadsfestijn, muziek, jazz/ blues : 13 e editie : Stichting Big Rivers Aantal bezoeken 2009 : 100.000
Nadere informatieJAAROVERZICHT 2010 gedetailleerd per Categorie, Regio en Land Bron: CBS
Hout en Plaatmateriaal JAAROVERZICHT gedetailleerd per Categorie, Regio en Land Bron: CBS 1 van 22 08/15/2011 Hout Nederland - Index en Samenvatting Per Categorie (genummerd) zijn de gegevens uitgesplitst
Nadere informatieTalent Scanner. Voorlopig onderzoek naar de Sfeer van invloed vragenlijst
Talent Scanner Voorlopig onderzoek naar de Sfeer van invloed vragenlijst 1. Voorlopig onderzoek naar de Sfeer van invloed vragenlijst 1.1. Respondenten De deelnemers aan het voorlopige onderzoek naar de
Nadere informatieLA VUELTA DRENTHE HOLANDA. Beleving en economische impact
LA VUELTA DRENTHE HOLANDA Beleving en economische impact COLOFON Rapportage voor Gedeputeerde Staten Provincie Drenthe 2009 MeerWaarde Community Building, NHTV Internationale Hogeschool Breda. Dataverzameling:
Nadere informatieALV 11 DECEMBER 2018
ALV 11 DECEMBER 2018 CENTRALE THEMA S ORGANISATIE ONTWIKKELING EN CONTINUÏTEIT VERENIGINGSONDERSTEUNING ATTRAKTIEVE EVENEMENTEN EN WEDSTRIJDKALENDER COMMUNICATIE NATIONALE TEAMS TERUGBLIK 2016-2018 ORGANISATIE
Nadere informatieWATERSCHAPSVERKIEZINGEN
WATERSCHAPSVERKIEZINGEN Een kwantitatief onderzoek onder Nederlanders in opdracht van de Unie van Waterschappen en Bijl PR JORIS DE JONGH ANOUK TRAMPER AMSTERDAM, FEBRUARI 2019 VOORAF KENNIS, HOUDING EN
Nadere informatieUitwisseling van bankinlichtingen Kalender van onderhandelingen (art. 26 OESO)
Uitwisseling van bankinlichtingen Kalender van (art. 26 OESO) 9/06/2009 I. Nieuwe overeenkomsten die een bepaling bevatten die voorziet in de uitwisseling van bankinlichtingen Brunei 30/04/09 Nieuwe Overeenkomst.
Nadere informatieEK Baanwielrennen 2013 Economische impact en bezoekersprofiel. Auteurs: Joost Kock & Willem de Boer
EK Baanwielrennen 2013 Economische impact en bezoekersprofiel www.han.nl/sporteconomie Auteurs: Joost Kock & Willem de Boer Peer review: Gitte Kloek (Haagse Hogeschool) Samenvatting Van 17 tot en met 20
Nadere informatieDestination Denver. Topsport Nederland Lacrosse Participatiemogelijkheden
Destination Denver Topsport Nederland Lacrosse Participatiemogelijkheden Lacrosse La wat? Lacrosse werd oorspronkelijk gespeeld door de inheemse bewoners van Noord Amerika. Voor hen had deze teamsport
Nadere informatie