Innovatiestatement Aannemersfederatie Nederland

Transcriptie

1 Inleiding Aannemersfederatie Nederland is een landelijk werkende vereniging voor brancheorganisaties van MKB aannemers in de bouw & infra. Aannemersfederatie Nederland draagt in haar rol bij aan een zo goed mogelijk MKB - ondernemersklimaat, variërend van acceptabele arbeidsvoorwaarden tot veilig en gezond werken op de bouwplaats. Zij stimuleert hierbij de ontwikkeling van opleidings- en scholingsmogelijkheden, toegespitst op de specifieke MKB aannemers beroepen voor zowel de medewerkers als de ondernemer. Aanleiding Een van de speerpunten in het beleid van Aannemersfederatie Nederland is dat zij wil bijdragen aan het verhogen van het innovatievermogen van de MKB aannemers in de bouw & infra. Dit document beschrijft op welke wijze Aannemersfederatie Nederland deze ambitie vorm wil geven. Probleemstelling Recente ontwikkelingen in de bouwkolom (toenemende invloed van de klant, de sterk veranderende rol van de (hoofd)aannemer en bouwprocesinnovaties) leiden tot een gestadige toename van het aantal en het belang van gespecialiseerde aannemers. De groei van de sector maakt de behoefte aan gelijkwaardige en evenwichtige uitgangsposities en kansen in de bouwketen groot. Innovatie speelt hierbij een belangrijke rol. De MKB aannemers in de bouw & infra zijn echter nog onvoldoende aangetakt op vernieuwingsprocessen, zowel in technische, organisatorische, als logistieke zin. Hierin wenst Aannemersfederatie Nederland, in samenwerking met partners, verandering te brengen. Aandacht gaat uit naar zowel operationele effecten van innovatie (efficiencyverbeteringen door innovatie; mogelijkheden tot het verlagen van de kosten en zodoende verhogen van de marge) als de strategische implicatie van vernieuwingsimpulsen (positie in de keten, betere verdeling van opdrachten over grote en kleinere aannemers en samenwerking binnen de keten). Innovatie Innovatie is elke vernieuwing of verandering gericht op resultaatverbetering. Met andere woorden; innovatie is vernieuwing die neerslaat in producten, diensten, processen of organisatievormen. Deze innovatie omvat de terreinen van techniek, de marktbenadering en organisatorische- en sociale vernieuwing. Het doel is het concreet oplossen van vraagstukken die leven bij MKB aannemers in de bouw & infra en het vergroten van hun concurrentiekracht. Daartoe voert Aannemersfederatie Nederland een actief innovatiebeleid, en wordt gewerkt aan innovatieonderzoek en kennisoverdracht. Ook ketenintegratie speelt een belangrijke rol in dit proces. Met ketenintegratie wordt in dit verband bedoeld de afstemming tussen de verschillende schakels in de keten van de bouw. In dit kader is het van belang de vernieuwingen bij MKB aannemers in de bouw & infra ook tevens goed op elkaar af te stemmen. Innovatiestatement AFN_rdk207 Pagina 1 van 6 2-mrt-09

2 Kennis is onontbeerlijk voor innovatie en ketenintegratie en daarom heeft Aannemersfederatie Nederland contact gelegd met het kennisinstituut TNO. Aannemersfederatie Nederland wil vanuit de eigen sector bijdragen aan alle beschikbare mogelijkheden om werken in de bouw in het algemeen en bij de MKB aannemers in de bouw & infra in het bijzonder veiliger en minder belastend te maken voor ondernemer en medewerker. Tevens wil Aannemersfederatie Nederland een bijdrage leveren aan het verbeteren van het ondernemerschap van de MKB aannemers in de bouw & infra. Samen met haar partners op dit terrein verkent Aannemersfederatie Nederland systematisch nieuwe mogelijkheden rond onder andere veiligheid en arbeidsomstandigheden. Daarbij maakt Aannemersfederatie Nederland ook graag gebruik van het grote netwerk waarover haar partners beschikken. Om dit te bereiken sluit Aannemersfederatie Nederland overeenkomsten met diverse partijen op dit terrein. Zo is Aannemersfederatie Nederland met de Regieraad een Vernieuwingsakkoord overeengekomen, omdat het cruciaal is dat de gespecialiseerde aannemers meedoen bij het bedenken en vormgeven van de toekomst van de bouw, waarin Aannemersfederatie Nederland zich met name inzet voor het bevorderen van de professionaliteit van het ondernemerschap van gespecialiseerde aannemers, zodat zij uiteindelijk een rol als volwaardig partner in de bouwketen kunnen opeisen. Ook heeft Aannemersfederatie Nederland een convenant met Syntens gesloten, waarbij is overeengekomen dat Syntens Aannemersfederatie Nederland helpt met uitwerken van innovatievraagstukken die spelen bij de diverse lidbedrijven. De samenwerkingsovereenkomst bevat naast kwalitatieve afspraken ook een aantal kwantitatieve afspraken voor workshops, innovatieadviezen en individuele actieplannen. Het is de bedoeling maatschappelijke trends op innovatiegebied te koppelen aan technische mogelijkheden, welke vervolgens kunnen worden omgezet in kansen voor de GA. De MKB aannemers in de bouw & infra bestaan voor een groot deel uit kleinere bedrijven. Bundeling van krachten en inspanningen stimuleert het innovatieproces. Dat betekent dat MKB aannemers in de bouw & infra allianties aangaan met elkaar én met organisaties buiten de sector. Aannemersfederatie Nederland wil hierbij een grote groep ondernemers binnen de MKB aannemers in de bouw & infra bereiken en hen helpen bij innovaties. Uitgangspunt moet zijn dat MKB aannemers in de bouw & infra met de activiteiten echt één op één hulp krijgen op innovatiegebied. Innovatiestatement AFN_rdk207 Pagina 2 van 6 2-mrt-09

3 Wat Aannemersfederatie Nederland wil doen Vernieuwingen in de markt, organisaties en in de techniek in kaart brengen, teneinde de achterban best practices te kunnen aanbieden. Federatie trajecten (zie bijlage), zoals; o Ondernemerschap o Automatisering o Logistiek o Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen o Samenwerken in de keten Branchespecifieke trajecten (zie bijlage), zoals; o geconditioneerd ondernemen o Afvalverwerking Opleidingsconcepten ontwikkelen voor de vernieuwingen; Lidbedrijven stimuleren om gebruik te maken van kennisvouchers; (Verbetering van) samenwerking in de keten en tussen de gespecialiseerde aannemers onderling; Kennis overdragen in diverse media en op bijeenkomsten. Aanpak / activiteiten Jaarlijks worden gezamenlijk innovatieactiviteiten ontwikkeld en uitgevoerd. Het betreft een op de achterban van Aannemersfederatie Nederland toegesneden activiteitenplan bestaande uit een divers arrangement van workshops, bijeenkomsten, adviestrajecten en innovatie actieplannen. De innovatiethema s die actief onder de aandacht worden gebracht zijn organisatorisch en technologisch van aard. Actualisering en specificering van het aanbod vindt met enige regelmaat plaats. Ieder jaar vindt strategische afstemming plaats waarvan de uitkomst leidend is voor de invulling van het gezamenlijke activiteitenplan. De wensen van de individuele ondernemingen (bottom-up) zijn hierbij uitgangspunt. Aannemersfederatie Nederland wil een bijdrage leveren aan het sectorbrede brancheoverleg dat afstemming en invulling geeft aan activiteiten gericht op de gehele, of meerdere delen, van de bouwsector. Innovatiestatement AFN_rdk207 Pagina 3 van 6 2-mrt-09

4 Concrete uitvoering Ten eerste vindt concrete uitvoering plaats in het innovatietraject dat Aannemersfederatie Nederland heeft opgestart. In dit traject worden de gevonden innovaties en vernieuwingen verzameld en wordt daar vervolgens actie op ondernomen. Deze acties lopen uiteen van publiceren over het onderwerp tot het formeren van een werkgroep die zich met het onderwerp gaat bezighouden en uiteindelijk een opzet maakt van een plan dat de basis vormt voor een innovatieve ontwikkeling bij de MKB aannemers in de bouw & infra. Dit traject richt zich met name op onderwerpen als: Ketenintegratie; Marketing; Bedrijfsstrategieën; Specifieke onderzoeken; verwijzen naar de juiste partijen; partijen die hen de benodigde kennis of kunde kunnen leveren; Begeleiding bij verkrijgen innovatievouchers; Verhogen van de toegevoegde waarde; Kwaliteitsverbetering c.q. kwaliteitsborging. Ten tweede is vanuit de afzonderlijke brancheverenigingen, aangesloten bij Aannemersfederatie Nederland, een aantal technische commissies ingericht die de ontwikkelingen in de betreffende branche op de voet volgen, actuele thema s definiëren, en daarover rapporteren. De commissieleden van deze commissies zijn veelal directeur-eigenaren van op innovatiegebied vooruitstrevende ondernemingen. De technische commissies hebben een signalerende en een adviserende rol. Een partner als TNO of Syntens kan in deze commissies een waardevolle rol spelen door de inbreng van hun kennis en expertise. De kennisoverdracht wordt vormgegeven door ten eerste te publiceren in diverse media en op het internet, en verder door het verzorgen van lezingen en voordrachten op de vele bijeenkomsten. Innovatie vereist ook van de overheid een zekere daadkracht. Daarom gaat Aannemersfederatie Nederland op termijn ook afspraken maken over het Innovatie Prestatie Contract en wil zij de overheid stimuleren als launching customer op te treden voor innovatieve projecten. De Stichting Innovatie Alliantie, bestaande uit MKB-Nederland, VNO-NCW, Syntens, TNO, Telematica Instituut en HBO-raad, heeft zich ten doel gesteld de innovatie van de MKBtoepassers te stimuleren. Om de gemeenschappelijke ambitie om de innovatie van de toepassers in het MKB op een hoger niveau te brengen is de RAAK MKB subsidieregeling ontwikkeld ten einde de korte en snelle verbindingen die noodzakelijk zijn om de toepassers in het MKB voor wat betreft innovatie beter te kunnen bedienen. Met betrekking tot SIA RAAK wordt bekeken of daar specifieke programma s voor ontwikkeld kunnen worden waarbij trajecten als ondernemerschap, automatisering, logistiek, maatschappelijk verantwoord ondernemen en samenwerken in de keten het uitgangspunt vormen. Bijlage Innovatiestatement AFN_rdk207 Pagina 4 van 6 2-mrt-09

5 Thema s en gewenst resultaat omtrent innoveren In Nederland is een tendens dat er verschuiving optreedt van activiteiten in de bouwkolom naar de gespecialiseerde aannemers. De MKB aannemers in de bouw & infra krijgen daarom niet alleen met meer volume te maken, maar ook met een grotere verantwoordelijkheid, kortom, de MKB aannemers in de bouw & infra wordt steeds belangrijker in het gehele bouwproces. Een tweede punt is dat alle betrokken partijen in Nederland van oordeel zijn, bevestigd onder andere in de doelstellingen van de Regieraad bouw, dat elementen als kwaliteit en duurzaamheid zouden moeten (gaan) prevaleren boven het louter op prijs concurreren. Deze twee aspecten leiden ertoe dat de positie van de MKB aannemers in de bouw & infra zich snel zal ontwikkelen. De MKB aannemer in de bouw & infra kan deze nieuwe rol alleen maar goed vervullen als hij zich voldoende en voldoende snel kan vernieuwen, waardoor innovatie een sleutelbegrip, voorwaarde en drijfveer wordt. Federatie trajecten Ondernemerschap Het gewenst resultaat: Ondernemers mogelijk maken om meer rendement uit hun onderneming te halen door ze meer inzicht te verschaffen in hun bedrijfsvoering, om daarmee efficiënter te ondernemen. Kostprijs bepaling, omzetstijging bij bestaande klanten en groei van het aantal klanten. Als ondernemers de stap willen maken naar meer professioneel ondernemerschap ligt de essentie in de eerste plaats bij het proces voorafgaande aan de actie. Welke competenties of welke vaardigheden vraagt een verdere professionalisering van een ondernemer? Daarvoor is eerst meer inzicht noodzakelijk in het belang van de diverse bedrijfsbeslissingen met bijbehorend effect. Nader inzicht en / of zekerheid kan leiden tot een nadrukkelijke behoefte om bijvoorbeeld meer marktgericht te opereren. Elke willekeurige ondernemer met behulp van bijbehorende technieken en processen het inzicht naar actie verschaffen, zodat dit uiteindelijk ten goede komt aan het bedrijfsrendement. Automatisering De MKB aannemers in de bouw & infra bekend maken met de mogelijkheden met betrekking tot ICT, zowel hard- als software, de voor- en nadelen alsmede de kosten ervan, teneinde te komen tot een grotere efficiency voor de bedrijven, mogelijkheden tot benchmarking, sneller verlopende bedrijfsprocessen en kostenbesparingen op bijvoorbeeld calculatie, offerte aanbiedingen, werkvoorbereiding, planning, inkoop, financiële administratie etc. Logistiek Het op de juiste mannier op elkaar afstemmen van de werkzaamheden van de diverse disciplines, de aan- en afvoer van materialen, materieel etc., zodat de verstorende elementen van het productieproces zoveel mogelijk geëlimineerd worden. Innovatiestatement AFN_rdk207 Pagina 5 van 6 2-mrt-09

6 Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen Het aanreiken van methoden, technieken, procedures, hulpmiddelen, etc., ten einde ondernemers handvatten te geven waarbij ze structureel de verwachtingen van belanghebbenden kunnen afwegen, met als doel een maximale toegevoegde waarde voor én de onderneming én mensen én het milieu, en daar open over zijn. Samenwerken in de keten Samenwerken in de keten gericht op het vervullen van de klantvragen en het creëren van meerwaarde voor de organisatie zelf. Werken in een keten zorgt er namelijk voor dat de onderhandelingen, de coördinatie en het leveren van goederen of diensten effectief en efficiënt kunnen worden uitgevoerd. Ketengericht werken als tool om de markt zo goed mogelijk te kunnen bedienen en kosten te besparen. Immers, de klant wordt steeds veeleisender en dit vergt van organisaties dat zij zich op een andere manier moeten gaan organiseren. In het proces van acties die ondernomen moeten worden om een product te leveren, moet de klant centraal staan. Samenwerken in een keten zorgt hiervoor en bewerkstelligt een effectiever proces en dus kostenbesparing. Branchespecifieke Trajecten Geconditioneerd ondernemen; weersonafhankelijker ondernemen De MKB aannemers in de bouw & infra aanreiken van mogelijkheden om los van (extreme) weersomstandigheden hun bedrijfsvoering te kunnen uitoefenen, door middel van enerzijds planning en werkwijzen en anderzijds fysieke instrumenten teneinde betere continuïteit in de bedrijfsvoering te verkrijgen en daarmee uiteindelijk de marge te verhogen. Afvalverwerking Een traject waarin een integrale aanpak voor de afvalverwerking op de bouwplaats wordt behandeld. Waarbij voorstellen worden opgesteld ten aanzien van een hiërarchie van afval, te weten preventie; hergebruik; recyclage; andere nuttige toepassingen en de veilige en milieuvriendelijke verwijdering ter vermindering van de productie van afval. Innovatiestatement AFN_rdk207 Pagina 6 van 6 2-mrt-09