Gezondheid van ons voedsel is biologisch gezonder?

Transcriptie

1 Gezondheid van ons voedsel is biologisch gezonder? Dr. Ir. Lucy van de Vijver Louis Bolk Instituut, Driebergen 25 januari 2012

2 Gezondheid van ons voedsel Louis Bolk Instituut: - Driebergen - Ghana + Oeganda - Onderzoek + advies - Circa 50 werknemers

3 Thema s dierenwelzijn en diergezondheid duurzaam bodembeheer biodiversiteit groene veredeling Voeding en gezondheid

4 Waarom eten mensen biologisch?

5 Waarom kiest men voor biologische voeding? Milieu Dierwelzijn Smaak Gezondheid Geen chemie Geen kleur-, geur-, en smaakstoffen Product zelf is gezonder

6 Biologisch wat is dat? (EU richtlijn 834/2007, verordening 889/2008) Geen chemische bestrijdingsmiddelen en gebruik van kunstmest maar wel organische mest. Streven naar een complete kringloop van mineralen. Aandacht en respect voor de eigenheid van plant en dier. Geen preventief gebruik antibiotica, hormonen Geen GMO s Geen kunstmatige toevoegingen bij bereiding voedsel

7 Biologisch wat is dat? (IFOAM definitie) Biologische landbouw is een productiesysteem dat de gezondheid van bodems, ecosystemen en mensen ondersteunt en in stand houdt. Zij is gebaseerd op ecologische processen, biodiversiteit en natuurlijke cycli die zijn aangepast aan lokale omstandigheden.

8 Robuustheid en veerkracht Controle model Conventionele benadering Adaptatie model Biologische benadering: robuustheid / veerkracht focus op een probleem controle van de variatie continu monitoren direct interventie statisch evenwicht focus op het systeem gebruik maken van variatie stimulatie van zelfregulatie indirecte interventie dynamisch evenwicht (Ten Napel et al., 2006; WUR/LBI)

9 Is biologisch gezonder?

10 Ervaring van consumenten N=565 Ref: Van de Vijver, JSFA 2012 accepted for publication

11 Gezondheidsonderzoek Interventie studies Gecontroleerde studies in mensen Observationele epidemiologische studies Prospectieve cohort studies Patiënt-controle studies Cross-sectionele studies Interventiestudies bij dieren* Sterkte van het bewijs Ondersteunend o.a. in vitro studies e.a. > werkingsmechanisme Analyses van product - samenstelling

12 Vergelijking biologisch en gangbaar - = + Vitamine C x x Eiwit Eiwit kwaliteit Mineralen x x Droge stof Antioxidanten Sec. plant metaboliten Nitraat x x Pesticide residuen Mycotoxines x x X x x x x X x

13 Vergelijking biologisch en gangbaar Melk - Meer CLA vetzuren in biologisch Ei - Meer dioxine in biologische en vrije uitloop eieren (ondertussen zijn hier maatregelen voor genomen) Dieren - Minder antibioticaresistentie in biologisch gehouden dieren - Potentieel hoger risico op ziektes i.v.m. uitloop maar dit wordt niet gevonden ( Ref. Hoogenboom et al. 2008, Kijlstra et al. 2007, Bloksma, 2005; van de Vijver et al. 2012)

14 Gezondheidsaspecten in vitro Groei kankercellen bij extract van biologische aardbeien (Olsson, 2006) Reductie celschade bij extract van biologische ui en chinese kool (Ren, 2001)

15 Gezondheidsaspecten dier studies Indicaties dat biologische voeding een effect heeft op: vruchtbaarheid (Staiger, 1988) immuun systeem (Finamore, 2004, Lauridsen, 2005) Lichaamsgewicht, vetweefsel (Lauridsen et al., 2005)

16 Biologisch gezonder? Samenwerking LBI, Rikilt, TNO, WU Interventiestudie met kippen - 2 generaties - biologisch of gangbaar voer Voeranalyse - voer vergelijkbaar qua energie - gangbaar voer 10% meer eiwit - geen eiwittekorten in voeren

17 Resultaten Growth of body weight 2nd gen: mean ± SEM lineh linec linel A B gram per week KLH * * * KLH ******* ** KLH ** * Age in weeks

18 Resultaten Beide groepen dieren waren gezond Groeisnelheid - hoger bij gangbaar Na ziekmaker - hogere immuunreactiviteit bij bio - sneller herstel in groei bij bio Verschil in gen expressie in darm Ref.: Huber et al, BJN 2010; de Greeff et al, BJN 2010

19 KOALA studie Geboorte cohort in Nederland Start in 2000 Samenwerking met Universiteit Maastricht 2834 vrouwen in 34e week van de zwangerschap 491 vrouwen geworven via alternatieve kanalen Kinderen gevolgd vanaf geboorte Ongeveer 15% van de kinderen eet matig tot veel biologisch

20 KOALA studie Significant meer CLA vetzuren in moedermelk van moeders die >90% biologische melk drinken Kinderen op 2 jaar - geen effect bio-voeding (algemeen) - wel significant minder eczeemklachten bij >90% biologische zuivel Momenteel vervolgonderzoek - Astma, hooikoorts - Overgewicht Ref. Kummeling, BJN 2008 Rist, BJN 2008

21 En nu terug naar de consument Mogelijke verklaringen: -Meer vezel -Meer vitamines -Immuunsysteem

22 Resultaten Biologische productkeuze

23 Conclusie Is biologisch nu gezonder? We kunnen het (nog( nog) niet bewijzen. De Body of Evidence groeit Gezonde voeding is onderdeel van een bewuste, gezonde (en duurzame) leefstijl. Biologisch sluit hier goed op aan.

24 Dank voor uw aandacht