Joepie, een burn-out!
|
|
- Renske Peeters
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 124 // vlaams tijdschrift voor sportbeheer / 2014 / n 241 Tableatny Joepie, een burn-out! voorkomen en genezen Marjolein van Poppel stafmedewerker ISB marjolein.vanpoppel@isbvzw.be Dag 2, sessie 7 voel je goed op het werk Ben Sansen Steeds meer Belgen hebben last van stress- en burn-outklachten. De minister van Werk lanceerde zelfs een campagne rond burn-out op het werk ( Een nieuwe wet lost dit probleem niet op, wel hoe je voor je medewerkers en jezelf instaat op de werkplek. Inzicht krijgen in het ontstaan, behandelen en voorkomen van een burn-out is de eerste stap. zo duidelijk zijn de signalen nooit Bij een burn-out wíllen mensen nog heel wat doen, maar kúnnen ze niet meer, ze hebben geen energie meer. Men is niet meer in staat dat wat men normaal graag doet nog te doen. Een burn-out herkennen is een kunst op zich aangezien het zich uit in uiteenlopende symptomen. En dat maakt het voor huisartsen,
2 Beheer // 125 Zeg niet: ik ga het proberen, Wel: ik voer minstens twee tips uit LiChaMeLijke reacties Meer lichamelijke klachten Frequenter artsenbezoek Verandering van gewicht Gespannen spieren Hoofdpijn klachten Sneller zweten Onrustgevoelens/gejaagdheid Trillen Structurele vermoeidheid Vaak verkouden/griep Rugklachten Slaapproblemen Hartkloppingen verstandelijke reacties Vergeetachtig Afname van interesse Besluitenloosheid Dingen niet meer afmaken Van de hak op de tak springen Fixatie op details Paniekgevoelens Verstrooidheid Afname van concentratie emotionele reacties Depressieve houding Sneller ontevreden Onzekerder Prikkelbaar Schrikachtig Cynisme Onverschilligheid Wisselend humeur GedraGSveranderinGen Afname van productiviteit Veel klagen en zuchten Toename misverstanden Meer roken Meer drinken Toename koffiegebruik Meer praten over verleden Herhaaldelijke (bijna) ongevallen Verandering in kleding en gedrag FIGUUR 1 // Signalen op weg naar een burn-out collega s, leidinggevenden net zo moeilijk. Te laat komen is een mogelijke indicatie, maar niet per se. Figuur 1 vat een aantal signalen samen. Het gaat om de mix en net dat maakt het lastig om de diagnose te stellen. Een ander inherent iets aan burn-out is het kikker in de pot -syndroom. Het (niet-ware) verhaal luidt dat als je in een pot met een kikker het water heel traag opwarmt, de kikker zich blijft aanpassen aan de omgeving, in de pot blijft zitten en uiteindelijk levend gekookt wordt. Een burn-out is zo moeilijk vast te stellen omdat het zo traag gaat. Zoals de kikker zich blijft aanpassen aan de omgeving, gaat het ook bij mensen met een burn- out zo langzaam dat ze het zelf niet door hebben, tot op een moment het licht uitgaat. Het resultaat van burn-out is: uitputting tot de energie helemaal op is; cynisme; verminderde persoonlijke bekwaamheid: fouten maken, (bijna)ongevallen Meestal zijn deze drie domeinen aanwezig, maar niet noodzakelijk. iedereen kandidaat Een burn-out kan iedereen overkomen, al zijn er mensen met een hoger risico. Zij die het best preste- Burn-out in cijfers 0,8% - 14% van de beroepsbevolking patiënten op jaarbasis (waarvan 85% leidinggevenden) Gemiddeld 189 dagen werkonbekwaam Sinds 2009 een jaarlijkse stijging van 10% WHO voorspelt dat stress/ burn-out een hoofdreden wordt waarom mensen niet op hun werkplek zijn Op Europees niveau scoort België gemiddeld
3 126 // VLAAMS TIJDSCHRIFT VOOR SPORTBEHEER / 2014 / N 241 Burn-out depressie Burn-out = energieziekte: Ik wil nog wel voor mijn kinderen zorgen, gaan werken maar ik kan niet meer, ik ben op. Depressie = stemmingsstoornis: Ik kan niet meer, maar eigenlijk wil ik ook niet meer. ren, die het meeste toewijding hebben voor hun werk, die er het hardst voor gaan, die graag hard werken, zijn de grootste risicogroep. Ook hoog opgeleiden, mensen met een hoge arbeidsmoraal of die plichtsgetrouw zijn, hebben een streepje voor. Stress, individueel verschillend De ene krijgt stress van dingen die niet in orde zijn of van een leidinggevende en de andere niet. Door het feit dat het in het hoofd gebeurt, is het ook daar dat je het kan aanpakken. Je moet vooral focussen op de dingen waar je controle en impact op hebt en minder op de dingen waar je geen invloed op hebt. Onder stress worden de verbindingen tussen het emotionele en verstandelijke brein uitgeschakeld. Dit verklaart waarom het dan moeilijk is om na te denken over hoe je er uit komt. En daarom duurt het ook zo lang voor je er uit komt. Je hebt tijd en energie nodig om die verbindingen weer te bouwen. ingrediënten voor een burn-out 24/24 ONLINE ZIJN // Dit vraagt veel van je. Laat je niet continu opjagen: zet een tijdsframe op de synchronisatie van de op je smartphone, zet het you ve got mail -icoontje af, of nog beter, bekijk je mail maar twee keer per dag. Durf elkaar aanspreken als je signalen herkent: ik heb het idee dat het lastig voor je is, dat je veel stress hebt Doe elkaar dat cadeau vóór het te laat is Stress op zich is niet slecht, het verhoogt jouw draagkracht. Het is vooral een kwestie van doorheen de dag een aantal pieken daarvan te ervaren, zonder dat het één groot stressniveau wordt. Want dan krijg je een stapeleffect (zie figuur 2). De stress van de dag bouwt op, zakt s nachts niet voldoende en bouwt zich verder op. Stapel je stress op dan krijg je een continuüm, gaande van stress naar chronische stress, uitputting, burn-out in één domein, burn-out, CVS, fibromyalgie. VERKEERDE FOCUS // Focus niet op wat je niet kan (klassiek patroon). Dat geeft je geen energie, maar kost energie. Focus op wat je wel kan. Kijk naar jezelf - wat doe ik wat ik goed kan en wat niet? En bedenk ook hoe je hier bij je medewerkers mee omgaat. VERKEERDE KOERS // Als je een verkeerde focus hebt, vaar je een verkeerde koers en kom je in storm terecht. PLEASING // De behoefte aan erkenning of goed willen doen voor anderen in de hoop erkenning te krijgen is voor veel mensen even essentieel als voeding. Wees daarom niet te krenterig met complimenten. Anderzijds kunnen zij die veel behoefte aan erkenning hebben, zich ontwikkelen om daar minder afhankelijk van te worden. activering stresssysteem ChroniSCh herstelgebrek normaal MANIER VAN DENKEN // Beren op de weg, spinsels in je hoofd Hoe ga je aan de slag met gedachten die je niet verder helpen? Je kan je met je gedachten veel stress bezorgen, dit helpt echter niet voor je stressniveau. Daarom zet je er beter andere gedachten voor in de plaats. nacht dag nacht dag nacht dag FIGUUR 2 // Het stapeleffect bij chronische stress LIFESTYLE // Een derde van de genezingen van burn-out gebeurt dankzij het voedingspatroon. Suikerverbruik is een katalysator
4 Beheer // 127 van stress en dus van burn-out. Energiedrankjes geven je kort energie, maar putten je eigenlijk nog veel meer uit. TE VEEL IS TE VEEL // Hoeveel kun je aan? Durf ook nee zeggen. Focus niet enkel op de stressfactoren (wat is te veel?), maar kijk ook goed naar wat je energie geeft. Weet je waar je na een vervelende dag energie van krijgt? Als je er bijvoorbeeld behoefte hebt om alleen te sporten, doe dat dan, ook al is onze maatschappij er een van groepen. Wist je dat trouwens dat 45% van de mensen zijn batterijen oplaadt door alleen te zijn, een boek te lezen, alleen te sporten? Als je stress opbouwt, weet dan heel goed wat je nodig hebt om ze weer af te bouwen. voor de toekomst. Een dagboek (exploratie werksituatie en leven - paar A4 s) waar men hier bewust mee aan de slag gaat, brengt veel inzicht om daarna te kijken hoe te recupereren. LICHAMELIJKE RECUPERATIE // De fase om fysiek weer energie te krijgen om mentaal aan de slag te gaan, vraagt tijd (4 à 6 weken). Burn-out was de grootste crisis in mijn leven, maar ook het beste wat ik ooit heb meegemaakt BALANS // Zolang je energiebronnen kan aanboren om met stress aan de slag te gaan, kan je best wel wat stress hebben. Op een gegeven moment kan je toch uit balans geraken en is de emmer vol. Dat is meestal het moment waarop het licht uitgaat en burn-out wordt geroepen. hoe geraak je ervan af? Een moeilijke vraag Vaak is het een combinatie van slaapbelegeiding, therapie, coaching, vrienden en familie(!). In eerste instantie willen mensen vooral rust, maar later is het ook prettig om contact te hebben. Reacties als Is die wel ziek? Zou ik wel langsgaan? Ik weet niet wat ik moet zeggen. helpen de ander niet vooruit. Heb je een medewerker die een burnout heeft? Ga er langs. Hij heeft die erkenning en contacten nodig. ANALYSEFASE // Is het burn-out, depressie of is er wat anders aan de hand? EXPLORATIE // Hoe ben ik hier beland? Een burn-out vandaag is een gevolg van keuzes in het verleden. Daar moet je dus zicht op krijgen om te weten wat je kan doen om er van af te geraken en welke andere keuzes je kan maken KAN HET OOK ANDERS? // Na een burn-out gaan mensen meestal op een andere manier werken (minder, andere sector ). Het proces waarin de vragen wat geeft me energie? en hoe ben ik hier beland? aan bod komen, leidt vaak tot inzichten als ik ga doen wat voor mij echt belangrijk is en misschien moet ik meer een andere kant opgaan? Ken jezelf. Wanneer we met elkaar praten, is dat op het niveau van gedrag (de dingen die we doen), en niet of nauwelijks over jouw identiteit, overtuigingen, zelfbeeld. Daar praten we niet over met elkaar maar ook niet met onszelf. En doordat we dat vaak niet voldoende weten, loopt het daar wel eens fout. Wat is nu écht belangrijk voor mij? Vragenlijsten, tools helpen je dit in kaart te brengen. Eens dit gebeurd is, kan je ook veranderingen initiëren. Goals op verschillende niveaus: binnen een werkcontext zijn we gewoon om met doelen te werken, maar privé veel minder. Vraag je ook eens af wat is mijn doel in het leven? wanneer was mijn leven zinvol? als ik 85 ben en ik blik terug, wat is het verhaal dat ik wil vertellen? Leef ik dat verhaal vandaag ook al? Burn-out is vaak een combinatie van: Hoge behoefte aan externe erkenning (positieve feedback) Te veel langdurige stressoorzaken op het werk en/of privé Een stressgenerende manier van denken Onvoldoende herstelmomenten Te weinig aandacht voor een gezonde leefstijl
5 Beheer // 129 tips voor de werkplek Ruim je rommel op. Gezonde geest in gezond lichaam. Herken je energieleveranciers / energievreters. Vermijd emotionele losse eindjes (bv. onuitgesproken discussies). Ga bewust om met telefoon, LinkedIn, Facebook, Autonomie is belangrijk: bv. een opdracht geven/krijgen i.f.v. het resultaat, niet i.f.v. de manier waarop. tips voor je persoonlijk leven Zorg ook voor jezelf. Doe de leuke dingen / laat de vervelende. Claim tijd waarin je voor niets/ niemand verantwoordelijk bent. Ga sporten of meet jezelf een hobby aan. Leer nee zeggen. Neem geen werk mee naar huis (begrens dat voor jezelf). Als je merkt dat je stress hebt: vraag tijdig hulp! RE-INTEGRATIE IN WERKCON- TEXT // Hier begint men best zo vroeg mogelijk mee en niet op de eerste werkdag. Betrek deze mensen tijdig, bekijk al op voorhand als je terugkomt, hoe gaan we dat dan doen? Blijf je nog hetzelfde doen? Ondersteunen we jou op een andere manier? Ga de mensen daar thuis voor opzoeken, laat ze niet op de werkplek komen. Preventie in je organisatie (Een terugval) voorkomen is beter dan genezen. De strategische aanpak is iets voor de personeelsafdeling. Al is het wel belangrijk dat zowel management, leidinggevenden als de medewerkers dingen gaan doen. Je kan werken met ambassadeurs (mensen die een stukje opgeleid zijn om signalen te herkennen), zelf zorg (consults) de werkplek binnenbrengen, de werklast bepalen (cfr. werkplekonderzoek i.f.v. bepalen stressniveau) Bekijk burn-out niet als een geïsoleerd geval, maar kijk ook wat je als organisatie kan doen om het te voorkomen en mensen te ondersteunen. Naast een strategische aanpak op algemeen niveau, kan je ook individueel aan de slag. Doe aan stressreductietraining: door op een specifieke manier te ademen (focus op ademhaling en de rest rondom je vergeten) verklein je de variatie in je hartritme en verlaag je je stressniveau. Los je daarmee een burn-out op? Nee, maar het gaat erom om ook die korte momenten van stress de baas te zijn. Durf onbegrensd dromen. We hebben met z n allen de neiging om dromen te hebben, maar ook om ze meteen kleiner te maken. En nog voordat we naar de realiteit kijken, blijft er niets van onze droom over. Terwijl je een droomproces in gedachten net zonder grenzen kan doormaken. Zet de eerste stap naar jouw concreet doel. Hoe concreter jouw doel, hoe gemakkelijker die eerste stap wordt. En aanvaard dat je voor sommige dromen een aantal jaar nodig hebt om het begin ervan te realiseren (vb. eerst nieuwe studie afronden). Als je heel veel dromen hebt die allemaal niet haalbaar zijn, probeer er dan toch één uit te pikken die je wel realiseert. Vaak is het bij burnout een kwestie van kleine wijzigingen vinden die een grote impact hebben op jou. Je hoeft niet heel je leven op zijn kop te zetten omdat je vandaag last hebt van stress of onvoldoende prikkels. Small change, big impact // Wat is jouw verhaal? Stel: je bent 85 jaar. Wat is het verhaal dat je aan je kleinkinderen wil vertellen? Wat zijn de gelukkigste momenten van mijn leven geweest? Waarom maakten die momenten mij gelukkig? Als ik niet beperkt werd in tijd of middelen, wat zou ik dan doen? Als ik dagdroom, wat zie ik mezelf dan doen? Als ik naar mijn leven kijk, welke activiteiten waren het meest waardevol? Wat heeft het voor mij allemaal de moeite gemaakt? Welke score van 0-10 geef ik mijn leven? Wat had ik anders kunnen doen? Als ik het kon overdoen, dan zou ik Wat (een klein ding dat je zelf kan veranderen) is er nodig om iets hoger te scoren? KENN ANK i n f o r m e r e n d i n s p i r e r e n d Meer lezen over dit onderwerp? zoek in de isb-kennisbank met de trefwoorden management
Veerkracht als alternatief voor stress & burn-out. Veerle Lesire
Veerkracht als alternatief voor stress & burn-out Veerle Lesire I n h o u d De biologie van stress? Wat is veerkracht? Hoe doe ik dat? Veerkracht op de werkplek Kenmerken van VK-teams Call to Action Veerkracht
Nadere informatiePreventie van werkdruk in de bouwsector. Werknemer
Preventie van werkdruk in de bouwsector Werknemer Inhoud Wat is werkdruk/stress? Welke factoren bevorderen stress op het werk? Hoe herken ik stress-symptomen bij mezelf? Signalen van een te hoge werkdruk
Nadere informatieVVSG Zorgen voor jezelf Oefening: Multiple-choice test
Oefening: Multiple-choice test 1. Stress in de werksituatie ontstaat door De manier hoe we naar situaties van ons werk kijken want niet iedereen heeft last van stress in dezelfde situaties Veel draaglast
Nadere informatieOnline Titel Competentie Groepsfase Lesdoel Kwink van de Week
onderbouw Les 1 Online Dit ben ik! Besef van jezelf Forming Ik kan mezelf voorstellen aan een ander. Ken je iemand nog niet? Vertel hoe je heet. Les 2 Online Hoe spreken we dit af? Keuzes maken Norming
Nadere informatieHoe ons brein ons bij de neus neemt!
Hoe ons brein ons bij de neus neemt! Wie is hier de baas, jij of je verstand? Over een half uur: 1. Verstand is heel slim met taal 2. Kan zijn eigenaar tot uitputting drijven 3. Hoe help je medewerkers
Nadere informatieVAN WERKDRUK NAAR WERKPLEZIER. Noortje Wiezer
VAN WERKDRUK NAAR WERKPLEZIER Noortje Wiezer Themagebieden van TNO Waarom is het belangrijk om over werkdruk, werkstress en werkplezier te praten? Wat is stress? Een (noodzakelijke) reactie op een bedreigende
Nadere informatieCentrum voor Psychotherapie
Centrum voor Psychotherapie Je zit al een langere tijd niet goed in je vel. Op steeds dezelfde punten in je leven loop je vast. Je hebt al geprobeerd te veranderen. Waarschijnlijk heb je ook al behandelingen
Nadere informatieKenmerken van werkstress en werkplezier en tips en handreikingen
Kenmerken van werkstress en werkplezier en tips en handreikingen Ten aanzien van de kenmerken van de gevolgen van werkstress werkplezier wordt een viertal categorieën onderscheiden, t.w. 1. emotionele
Nadere informatie18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid
18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid Goed, gezond en gemotiveerd aan het werk tot je pensioen? Dat bereik je door kansen te pakken op het werk. Leer aan de hand van onderstaande punten hoe je
Nadere informatieOnderzoek je energiebalans*
Onderzoek je energiebalans* Om je gevoel van stress aan te pakken, is het van belang dat je eerst ziet hoe je energiebalans er uit ziet op 5 gebieden: Lichamelijk, mentaal, emotioneel, werk en privé. Het
Nadere informatieHet bepalen van je waarden: Stap voor stap
Het bepalen van je waarden: Stap voor stap Het Demartini Waardebepaling Proces TM is een multi-step proces waarin je je antwoorden blijft verfijnen tot je hiërarchie van waarden uiteindelijk glashelder
Nadere informatieOnderzoek je energiebalans*
Onderzoek je energiebalans* Om je gevoel van stress aan te pakken, is het van belang dat je eerst ziet hoe je energiebalans er uit ziet op 5 verschillende gebieden. Met deze vragenlijst krijg je inzicht
Nadere informatieStress uit de bouw. Maak als UTA-werknemer gebruik van gratis advies en begeleiding bij de aanpak van stress. Informatie voor de werknemer
Stress uit de bouw Maak als UTA-werknemer gebruik van gratis advies en begeleiding bij de aanpak van stress Informatie voor de werknemer In de bouw wordt hard gewerkt, geen project verloopt hetzelfde.
Nadere informatieTest je mate van overspanning
Test je mate van overspanning Deze vragenlijst is bedoeld om stressklachten en overspannenheid in kaart te brengen. Het gaat om diverse stressklachten die te maken kunnen hebben met je werk en privésituatie.
Nadere informatieEen nieuw jaar nieuwe kansen en 9 tips die je helpen je doelen te bereiken. coaching en energetische therapie. www.pranakompas.nl
Nieuwsbrief 2015-3: Een nieuw jaar nieuwe kansen en 9 tips die je helpen je doelen te bereiken coaching en energetische therapie www.pranakompas.nl Een nieuw jaar nieuwe kansen! 9 Tips die je helpen je
Nadere informatieBURN- OUT RISICO CHECK
BURN- OUT RISICO CHECK Vul onderstaande vragenlijst in door ja of nee aan te kruisen. VRAAG JA NEE 1 Nemen jij en je gezin s ochtends rustig de tijd om op te staan en goed te ontbijten? 2 Zie je vaak tegen
Nadere informatieWees duidelijk tegen je klanten
Ronald Dingerdis Wees duidelijk tegen je klanten 3 In onze training Klantgerichtheid en communicatie vroeg een cursist me onlangs of je tegen je klant kan zeggen dat hij extreem vervelend is. Dat hij onredelijk
Nadere informatieHEY WAT KAN JIJ EIGENLIJK GOED? VERKLAP JE TALENT IN 8 STAPPEN
E-blog HEY WAT KAN JIJ EIGENLIJK GOED? VERKLAP JE TALENT IN 8 STAPPEN In talent & groei Het is belangrijk om je talent goed onder woorden te kunnen brengen. Je krijgt daardoor meer kans om het werk te
Nadere informatieAls je nog steeds hoopt dat oplossingen buiten jezelf liggen dan kun je dit boekje nu beter weg leggen.
Theoreasy de theorie is eenvoudig. Je gaat ontdekken dat het nemen van verantwoordelijkheid voor je eigen denken en doen dé sleutel is tot a beautiful way of life. Als je nog steeds hoopt dat oplossingen
Nadere informatieOefeningen om om te gaan met moeilijke momenten. Algemeen. Overzicht:
Oefeningen om om te gaan met moeilijke momenten Algemeen In dit document vind je een overzicht terug van oefeningen die je kan doen om de psychologische vaardigheden te versterken en de deelnemers te ondersteunen
Nadere informatiePersoonlijk Actieplan voor Ontwikkeling
PAPI PAPI Coachingsrapport Persoonlijk Actieplan voor Ontwikkeling Alle rechten voorbehouden Cubiks Intellectual Property Limited 2008. De inhoud van dit document is relevant op de afnamedatum en bevat
Nadere informatieVZW LOOPBAANCENTRUM. Tevreden. met je huidige. werksituatie?
VZW LOOPBAANCENTRUM Tevreden met je huidige werksituatie? Kompas loopbaancentrum: een kwarteeuw aan ervaring met diverse loopbaanvragen, coaching op maat van de klant. Kompas is erkend door de Vlaamse
Nadere informatieOnline Psychologische Hulp Overspanning & Burn-out
Online Psychologische Hulp 2 Therapieland 3 Therapieland Online Psychologische Hulp In deze brochure maak je kennis met de online behandeling Overspanning & Burn-out van Therapieland. Je krijgt uitleg
Nadere informatie1. Ik merk vaak dat ik probeer iets te bereiken wat op de een of andere manier op een mislukking uitloopt. -----
Test: Je persoonlijke afweerprofiel Met de volgende test kun je bepalen welk afweermechanisme je het meest gebruikt. Iedereen gebruikt alle afweervormen, maar er bestaan verschillen in de frequentie waarmee
Nadere informatieDE BURN-OUT SPECIALIST
DE BURN-OUT SPECIALIST Naar de wortels van het probleem voor een snel en duurzaam herstel BROCHURE bestemd voor MEDEWERKERS MET EEN BURN-OUT De Burn-out Specialist Marne 55-1186 PC AMSTELVEEN E. info@deburnoutspecialist.nl
Nadere informatieFit in je Hoofd, Goed in je Vel.
Fit in je Hoofd, Goed in je Vel. Goed in je vel zitten Vandaag: 1) Wat is geestelijk gezond? 2) Fit in je Hoofd en 10 positieve stappen 3) Slot en doel 1) Wat is geestelijk gezond? Wie zich mentaal goed
Nadere informatieOverspannen test: vragenlijst voor een duidelijke diagnose De volgende vragenlijst is speciaal ontworpen om stressklachten en overspannenheid in
Overspannen test: vragenlijst voor een duidelijke diagnose De volgende vragenlijst is speciaal ontworpen om stressklachten en overspannenheid in kaart te brengen. Het gaat om klachten die te maken kunnen
Nadere informatieB a s S m e e t s w w w. b s m e e t s. c o m p a g e 1
B a s S m e e t s w w w. b s m e e t s. c o m p a g e 1 JE ONBEWUSTE PROGRAMMEREN VOOR EEN GEWELDIGE TOEKOMST De meeste mensen weten heel goed wat ze niet willen in hun leven, maar hebben vrijwel geen
Nadere informatieZorgen voor jezelf VVSG Kinderopvanginitiatieven. The Human Link. Doelstellingen workshop. The Human Link 1.
Zorgen voor jezelf VVSG Kinderopvanginitiatieven www.thehumanlink.be admin@thehumanlink.be The Human Link Gedragstherapeutisch expertisecentrum: Stress Nadruk op PREVENTIE : op niveau van organisaties,
Nadere informatieStress & Burn Out. ubeon Academy
Stress & Burn Out ubeon Academy Programma Stress & Burn Out, twee thema s die tot voor kort taboe waren in vele werkomgevingen, vragen vandaag de dag extra aandacht. Naast opleidingen gericht op individuele
Nadere informatieWerkboek Het is mijn leven
Werkboek Het is mijn leven Het is mijn leven Een werkboek voor jongeren die zelf willen kiezen in hun leven. Vul dit werkboek in met mensen die je vertrouwt, bespreek het met mensen die om je geven. Er
Nadere informatieAlles Goed? Workshop. Signaleren van stressklachten en burn-out bij werknemers de ideale werknemer het meest kwetsbaar?
Alles Goed? Workshop Signaleren van stressklachten en burn-out bij werknemers de ideale werknemer het meest kwetsbaar? Alles Goed? Liesbeth Niessen Psycholoog Arbeid en Gezondheid N.I.P. www.competencecoaching.nl
Nadere informatieHoe medewerkers bevlogen aan het werk houden?
Hoe medewerkers bevlogen aan het werk houden? Hoe medewerkers bevlogen aan het werk houden? Bevlogenheid en burn-out in België Uitdagend werk, positieve relaties met collega s en leidinggevenden, opleidingsmogelijkheden
Nadere informatieTimemanagement Kerngebieden onderscheiden
Timemanagement Als manager heb je veel verschillende werkzaamheden: je geeft leiding aan je medewerkers, maar je hebt ook je eigen taken. Je hebt met je medewerkers te maken, met andere collega s en afdelingen
Nadere informatieWERKSTRESSOREN ENERGIEBRONNEN BALANS
WERKSTRESSOREN ENERGIEBRONNEN BALANS 2 ENERGIEBRONNEN 3 Inleiding 1 Feedback 2 Waardering 3 Positief gedrag 4 Een fijne werkplek 5 Pauzes nemen 6 4 GEDRAG 1 INLEIDING Je hebt een drukke baan en natuurlijk
Nadere informatieSIGNAALLIJST. Signaallijst Versie juni 2013. Toolbox Autiproof Werkt
SIGNAALLIJST 1 Inleiding Het tijdig herkennen van signalen van een werknemer met autisme is noodzakelijk voor het goed (blijven) functioneren van deze medewerker. Voor de begeleidende collega, ofwel de
Nadere informatieEngagementgame Workshop
Engagementgame Workshop Inzicht in stressoren en energiebronnen met de Engagementgame Inloggen internet: awifiguest Username: rreceptie First name: rec Last name: receptie Password: qa2e73fb Engagementgame
Nadere informatieSamen werken aan minder psychisch verzuim
Samen werken aan minder psychisch verzuim Tips voor de medewerker Werkgeversvereniging voor energie, kabel&telecom, afval&milieu Inleiding Als je niet goed in je vel zit Het overkomt ons bijna allemaal
Nadere informatieWaar een wil is, is een Weg!
5 tips om moeiteloos voor jezelf te kiezen en een stap te zetten. Waar een wil is, is een Weg! - Lifecoach http://www.facebook.com/arlettevanslifecoach 0 Je bent een ondernemende 40+ vrouw die vooral gericht
Nadere informatieAltijd moe... Jochem Verdonk
Altijd moe... Jochem Verdonk Onderwerpen Wat is ME/CVS? Soorten vermoeidheid Gevolgen vermoeidheid Omgaan met vermoeidheid Leven met vermoeidheid Tips Wat is ME/CVS? ME: Myalgische Encefalomyelitis myalgisch:
Nadere informatieGIDS. voor een. rustige nacht
GIDS voor een rustige nacht Lekker geslapen? Lekker slapen en uitgerust wakker worden. Voor veel mensen is het een verre droom. Naar schatting één op de vijf mensen in ons land kampt geregeld met slaapproblemen.
Nadere informatieWerk erk met me de BETERapp BETERapp
Werken met de BETERapp Een hulpverlener vertelt: Waarom ik de BETERapp gebruik? Ik wil er zijn voor mijn cliënten en ze begeleiden in hun veranderingsproces. Veranderen is een continue proces, dat doe
Nadere informatieMODULE #7 CORE PURPOSE
MODULE #7 CORE PURPOSE Welkom bij het 90 dagen mindset coachings programma. Dit programma heeft de potentie om jouw leven compleet te veranderen de komende 90 dagen. Daarin is het belangrijk dat je de
Nadere informatieDEEL 1. WERKBOEK 5 Eigen keuze. 2015 Monique van Dam YOU: De keuze is aan jou!
DEEL 1 1 WERKBOEK 5 Eigen keuze Inhoud 2 1. Hoe zit het met je keuzes? 3 2. Hoe stap je uit je automatische piloot? 7 3. Juiste keuzes maken doe je met 3 vragen 9 4. Vervolg & afronding 11 1. Hoe zit het
Nadere informatieYoung People Coaching Experience
Hét loopbaanprogramma voor Young Professionals Young People Coaching Experience In 5 stappen naar je ideale baan! Ga jij met tegenzin naar je werk? Heb je er genoeg van om werk te doen dat niet bij je
Nadere informatieHet klopt in mijn hoofd!
PERSBERICHT Brussel, 21 september 2011 Het klopt in mijn hoofd! Sinds 2009 vulden ruim 140.000 mensen de zelftest in over mentaal welbevinden op de website van de Vlaamse overheid, www.fitinjehoofd.be.
Nadere informatieBE HAPPY. 90-dagen Goed Gevoel conditionering programma
BE HAPPY 90-dagen Goed Gevoel conditionering programma Alle rechten voorbehouden. Geen deel van dit boek mag worden gereproduceerd op welke wijze dan ook, zonder voorafgaande toestemming van de uitgever.
Nadere informatieIk-Wijzer Ik ben wie ik ben
Ik ben wie ik ben Naam: Lisa Westerman Inhoudsopgave Inleiding... 3 De uitslag van Lisa Westerman... 7 Toelichting aandachtspunten en leerdoelen... 8 Tot slot... 9 Pagina 2 van 9 Inleiding Hallo Lisa,
Nadere informatieDoe de grote zelftest
Doe de grote zelftest Ben ik burn-out? Het verraderlijke van burn-ut is dat je zelf vaak de laatste bent die het wil weten. De omgeving maakt je erop attent, dwingt je naar de dokter te gaan, of je stort
Nadere informatieModule 4 : Krachtbronnen
Module 4 : Krachtbronnen Vertrouwen Krachtbron: positieve mindset krachtbron: emoties hanteren Krachtbron: loslaten Moment voor jezelf en jouw verhaal opdrachten oefeningen Inleiding Veerkracht bouw je
Nadere informatieWat kan je als leidinggevende doen om psychosociale moeilijkheden bij medewerkers bespreekbaar te maken?
Infofiche werkgever_analyse Wat kan je als leidinggevende doen om psychosociale moeilijkheden bij medewerkers bespreekbaar te maken? Psychosociale moeilijkheden opmerken is geen evidentie. Evenmin is het
Nadere informatieKEN JE WERKGEEST. Het werkmateriaal Ken je werkgeest is een onderdeel van de website Krachtenspel.nl. Werkmateriaal Sociaal Emotionele Educatie (SEE)
KEN JE WERKGEEST Het werkmateriaal Ken je werkgeest is een onderdeel van de website Krachtenspel.nl. Werkmateriaal Sociaal Emotionele Educatie (SEE) Alle informatie is te vinden op de website Mieke Vollenhoven
Nadere informatie6.2.1 Dealen met afleiding onderweg
Stap 6: Deel 2 6.2.1 Dealen met afleiding onderweg In het tweede deel van jullie experiment ga je verder met het ondernemen van ACTies die je met de anderen hebt afgesproken te doen. Daarnaast krijg je
Nadere informatieSPIEGELKAARTJES. Zet in op ZELFZORG: kijk in de spiegel en stel jezelf de juiste vragen. Ontdek je eigen handleiding: wanneer ben jij op je best?
SPIEGELKAARTJES Zet in op ZELFZORG: kijk in de spiegel en stel jezelf de juiste vragen. Ontdek je eigen handleiding: wanneer ben jij op je best? Deze kaartjes houden jou een spiegel voor. Op elk kaartje
Nadere informatieWil jij minderen met social media?
Wil jij minderen met social media? Uitgave van Stichting Be Aware Januari 2016 Hulpboekje social media 1 Hoe sociaal zijn social media eigenlijk? Je vindt dat je teveel tijd doorbrengt op social media.
Nadere informatie5 tips om te ontspannen
5 tips om te ontspannen Yin in Yang Sommige foto s zijn gevonden op internet. Meen je rechten te hebben op een daarvan neem dan contact op met Yin in Yang. Het belang van ontspannen Ontspannen is een van
Nadere informatie3 HELPENDE TIPS OM BIJ JEZELF TE BLIJVEN ALS ER ANGST OF DWANG IN JE GEZIN VOORKOMT
3 HELPENDE TIPS OM BIJ JEZELF TE BLIJVEN ALS ER ANGST OF DWANG IN JE GEZIN VOORKOMT Thea van Bodegraven-Boonstra Maart 2016 Voorwoord Wat kun je verwachten in dit e-book? Als er iemand in jouw gezin last
Nadere informatieWhitepaper Werkstress
Whitepaper Werkstress Wat is stress eigenlijk? En hoe ontstaat het? Stress kan belemmerend werken op je dagelijks functioneren. En andersom kan de manier waarop je dagelijks functioneert stress opleveren.
Nadere informatieWaar gaan we het over hebben?
Waar gaan we het over hebben? Onderwerp: Als je verliefd op iemand bent is dat vaak een fijn gevoel. Als de ander dan ook verliefd op jou is, wordt dit gevoel alleen maar sterker. Het is echter niet altijd
Nadere informatieHoud bij het beantwoorden van de vragen steeds je werk in gedachten. Ga na welk antwoord het meest bij je past. Volg je intuïtie!
Voorbij je eigen wijze: Effectief communiceren met metaprogramma s in professionele relaties. Een mooie uitdaging. We willen je als lezer daartoe graag de gelegenheid geven, door middels een zelfonderzoek
Nadere informatieVerantwoordelijkheid ontwikkelen. Informatiekit om uw medewerkers te helpen bij het voorkomen van werkstress
Verantwoordelijkheid ontwikkelen Informatiekit om uw medewerkers te helpen bij het voorkomen van werkstress 1 Inhoud Inleiding 3 A Verantwoordelijkheid nemen voor jezelf 4 - Goede afspraken maken - Stel
Nadere informatieWorkshop Can DO. Astrid Hussaarts en Marco Heerings Trainers Can Do sessie leven
Workshop Can DO Astrid Hussaarts en Marco Heerings Trainers Can Do sessie leven Leeuwarden 23 april 2015 Diagnose MS Impact: Plaats, datum, tijd, behandelaar Vooronderstellingen t.a.v. Multiple Sclerose
Nadere informatieFEEDBACK GEVEN IN ZELFSTURENDE TEAMS. Yvette Paludanus
FEEDBACK GEVEN IN ZELFSTURENDE TEAMS Yvette Paludanus 2 Dit boekje is tot stand gekomen dankzij de vragen en verhalen van medewerkers in de zorg. Wil je een exemplaar van dit boekje bestellen? Wil je begeleiding
Nadere informatie150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft!
150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft! Scott de Jong http://www.positiefleren.nl - 1 - Je leest op dit moment versie 2.0 van het Ebook: 150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft.
Nadere informatieTraining - Begeleiding - Coaching BALANS DE BAAS VOOR VROUWEN DIE MAMA ZIJN OF WORDEN
Training - Begeleiding - Coaching BALANS DE BAAS VOOR VROUWEN DIE MAMA ZIJN OF WORDEN HERKEN JE DIT? Heb je steeds het gevoel het net niet goed genoeg te doen voor iedereen? Zijn de dagen te kort voor
Nadere informatieNog niet gedaan, ga dit dan echt doen het gaat je echt verder helpen.
In de vorige les ben je gaan onderzoeken wat je droom is en ik hoop dat je het besluit hebt genomen om elke dag te dromen en dat je een moodboard hebt gemaakt. Nog niet gedaan, ga dit dan echt doen het
Nadere informatieWelkom bij: Keuzedelen over vitaal werken, nu en in de toekomst
Welkom bij: Keuzedelen over vitaal werken, nu en in de toekomst Workshop KD vitaal werken Voorstellen Heidy & ontspanning Doel van de workshop: bewustwording op wat vitaal werken is, wat vitaliteits-ontwikkelingen
Nadere informatieTerugvalpreventie in MBCT Onderwijsnotities
Terugvalpreventie in MBCT Onderwijsnotities Sessie 6: Helder zien - De eerste signalen van depressie opmerken gewaarzijn van vroege waarschuwingssignalen, terugvalsignalen onder de microscoop leggen. Het
Nadere informatieSlachtoffers van mensenhandel en geestelijke gezondheidszorg
Slachtoffers van mensenhandel en geestelijke gezondheidszorg Informatie voor cliënten Cliënten en geestelijke gezondheidszorg Slachtoffers van mensenhandel hebben vaak nare dingen meegemaakt. Ze zijn geschokt
Nadere informatieeuzedossier ouderparticipatie keuzedossier vmbo osb in de onderbouw theoretische leerweg
euzedossier ouderparticipatie keuzedossier vmbo osb in de onderbouw theoretische leerweg Op vijf bladzijden in het werkboek wordt de medewerking van de ouders of verzorgers van de leerlingen gevraagd.
Nadere informatieRivierenland Move BEWEGEN TIJDENS DE BEHANDELING VAN KANKER
Rivierenland Move BEWEGEN TIJDENS DE BEHANDELING VAN KANKER Als gevolg van de medische behandeling van kanker (operatie, chemotherapie of/en radiotherapie) kunt u last krijgen van vermoeidheid en conditieverlies.
Nadere informatiePSYCHOSOCIALE RISICO S Nazorg in de praktijk
PSYCHOSOCIALE RISICO S Nazorg in de praktijk 1. Voorstelling 2. Van stress naar burnout (voorbeeld coachee) 3. Aanpak reïntegratie Sven Van der Aa Dr Anne-Marie Frisque en collega s 4. Oplossingsgericht
Nadere informatieKBC Starters-event 10 mei 2014
KBC Starters-event 10 mei 2014 Ondernemerskwaliteiten Renske Harte GZ haptotherapeut Aquaphilia : Liefdegevoelens voor het water Kwaliteiten Waargaatje hart van open? Motortjes en Putjes Van wie of wat
Nadere informatieArbocatalogus Grafimedia
Arbocatalogus Grafimedia Van werkdruk naar werkplezier Presentatie voor gebruik in eigen bedrijf Arbocatalogus Grafimedia Van Werkdruk naar Werkplezier Presentatie voor gebruik in het eigen bedrijf Deze
Nadere informatieLight up your fire voordat burnout toeslaat. Muriël Van Langenhove Psycholoog Coach Dienst Welzijn Personeel UZ Gent
Light up your fire voordat burnout toeslaat Muriël Van Langenhove Psycholoog Coach Dienst Welzijn Personeel UZ Gent Wat is jouw droom? Vuur - energie Waarden, zaken die voor jou belangrijk zijn in je leven
Nadere informatieBoreout van hoogbegaafden Symptomen herkennen, aanpakken en voorkómen
Boreout van hoogbegaafden Symptomen herkennen, aanpakken en voorkómen Verveelde kinderen, verveling op school Noks Nauta, IHBV GOHW-sig Mensa 25 jan 2015 Verveling op het werk en in vergaderingen Verveling
Nadere informatieDe loopbaanchecklist
De loopbaanchecklist Met deze checklist ga je voor je zelf na hoe het gesteld is met de manier waarop je jouw loopbaan stuurt. Bij het beantwoorden van de vragen gaat het niet direct om andere banen, je
Nadere informatie[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster
[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster! Hoofdzaken Ster Copyright EffectenSter BV 2014 Hoofdzaken Ster SOCIALE VAARDIGHEDEN VERSLAVING DOELEN EN MOTIVATIE 10 9 8 10 9 8 7 6 4 3 2 1 7 6 4 3 2 1 10 9
Nadere informatieVragenlijst Personeel Werk en privé in balans
Vragenlijst Personeel Werk en privé in balans Hoe is het met jouw balans en met die van je bedrijf? Evenwicht 2004 Dit product is met toestemming overgenomen en is ontwikkeld binnen het Europese project
Nadere informatieAan de slag met de Werk Ster!
Aan de slag met de Werk Ster! Werk Ster Copyright EgberinkDeWinter 2013-2014 Werk Ster Stappen naar werk De Werk Ster helpt je duidelijk te krijgen waar jij op dit moment staat op weg naar werk. Je krijgt
Nadere informatie25-9-2014. Door Machteld Muller & Linda Stoutjesdijk www.phorosadvies.nl 06-10508273/06-12987505
Door Machteld Muller & Linda Stoutjesdijk www.phorosadvies.nl 06-10508273/06-12987505 Lichamelijk: pijn, fysieke beperkingen, afweging behandeling vs bijwerkingen Angst en onzekerheid: verloop ziekte,
Nadere informatieOp basis van onderstaande items kan je nagaan welke toegevoegde waarde de trainingen
Beste webbezoeker, Op basis van onderstaande items kan je nagaan welke toegevoegde waarde de trainingen Selfcoaching for business Selfcoaching voor privé gebruik Slaapschool voor jou kunnen hebben. Per
Nadere informatieHEADS LARGER THAN HANDS
HEADS LARGER THAN HANDS Op zoek naar meer balans Drs. Annemarije Struik Psycholoog HOE ZIT HET MET JOU?? Quotes uit de praktijk Ik vind het allemaal zo leuk Ik geef dingen niet graag uit handen Als ik
Nadere informatieOnco-Move. Bewegen tijdens chemotherapie
Onco-Move Bewegen tijdens chemotherapie Introductie De behandeling van kanker, in het bijzonder de chemotherapie en/of radiotherapie, kan aanleiding zijn tot langdurige vermoeidheid en conditieverlies.
Nadere informatieWerk. Omdat een andere blik je leven verrijkt
Werk vanuit bekeken Omdat een andere blik je leven verrijkt (Samen)werken met autisme Autisme heeft invloed op het hele leven, dus ook op de werkplek. Autisme brengt talenten en kwaliteiten met zich mee
Nadere informatieWeet wat je kan Samenvatting op kaarten
Samenvatting op kaarten 16 kaarten met samenvattingen van de inhoud van de module, psychoeducatie over een Lichte verstandelijke Beperking (LVB) voor cliënten en hun naasten. De kaarten 1 14 volgen de
Nadere informatieWorkshop. Mindful Werken voor balans en plezier in je werk
2017 Workshop Mindful Werken voor balans en plezier in je werk Even voorstellen Ida Tuinhof Willem de Groote Cesartherapeut Pilatesdocent Bedrijfsfysiotherapeuten Mindfulness en compassietrainers Haptonoom
Nadere informatieDE KERN boz Centrum voor biodynamische osteopathie, bewustwording, ontplooiing, spiritualiteit
DE KERN boz Centrum voor biodynamische osteopathie, bewustwording, ontplooiing, spiritualiteit DE KERN boz is lid van: VBAG (Vereniging ter Bevordering van Alternatieve Geneeswijze) Shibumi (International
Nadere informatieLekker in je vel. Leren omgaan met stress voor kinderen. Uit het boek Ophelia van Ingrid en Dieter Schubert
Lekker in je vel Leren omgaan met stress voor kinderen Uit het boek Ophelia van Ingrid en Dieter Schubert Heeft uw kind wel eens last van stress? Voelt uw kind zich wel eens niet lekker en weet u niet
Nadere informatiePreventie van Psychosociale Risico s: Stress en Burnout
Preventie van Psychosociale Risico s: Stress en Burnout Prebes 24/03/2016 Suzy Brouckmans Preventieadviseur psychosociaal welzijn suzy.brouckmans@provikmo.be 2 Na grensoverschrijdend gedrag, focus op stress
Nadere informatieTheorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over,
3F Wat is vriendschap? 1 Iedereen heeft vrienden, iedereen vindt het hebben van vrienden van groot belang. Maar als we proberen uit te leggen wat vriendschap precies is staan we al snel met de mond vol
Nadere informatieVerslag van een ervaringsdeskundige. Nu GAP-deskundige.
Burn out Verslag van een ervaringsdeskundige. Nu GAP-deskundige. Ik was al een tijd druk met mijn werk en mijn gezin. Het viel mij zwaar, maar ik moest dit van mezelf doen om aan de omgeving te laten zien
Nadere informatieIk-Wijzer Ik ben wie ik ben
Ik ben wie ik ben Naam: Johan Vosbergen Inhoudsopgave Inleiding... 3 De uitslag van Johan Vosbergen... 7 Toelichting aandachtspunten en leerdoelen... 8 Tot slot... 9 Pagina 2 van 9 Inleiding Hallo Johan,
Nadere informatiewww.dok018.nl info@dok018.nl Carly van Velzen en Gert Dedel
www.dok018.nl info@dok018.nl Do s en Don ts bij funcconele klachten! Welke reacces zijn gewenst bij terugkeer op school. Opdracht Wanneer herken je een jongere met chronische pijn of vermoeidheid? Bedenk
Nadere informatieecourse Moeiteloos leren leidinggeven
ecourse Moeiteloos leren leidinggeven Leer hoe je met minder moeite en tijd uitmuntende prestaties met je team bereikt 2012 Marjan Haselhoff Ik zou het waarderen als je niets van de inhoud overneemt zonder
Nadere informatieAutonomie ervaren betekent dat je je werk graag doet en zinvol vindt. De volgende vragen peilen naar jouw ervaringen.
5.3.1 AUTONOMIE Autonomie ervaren betekent dat je je werk graag doet en zinvol vindt. De volgende vragen peilen naar jouw ervaringen. Met deze vraag / vragen krijg je een zicht op hoe de medewerker autonomie
Nadere informatie1. Als iemand mij in een groep onverwacht een vraag stelt, kan ik rustig een antwoord bedenken/geven. Nooit Soms Regelmatig Vaak Altijd
Assertiviteitstest Kun je duidelijk jouw grenzen aangeven? Vink steeds het antwoord aan dat het best bij je past. 1. Als iemand mij in een groep onverwacht een vraag stelt, kan ik rustig een antwoord bedenken/geven.
Nadere informatieSpel: Wat heb ik geleerd dit jaar?
Spel: Wat heb ik geleerd dit jaar? Inleiding Traditioneel staat de decembermaand in het teken van jaaroverzichten en top 100 of top 2000 lijstjes. Allemaal bedoeld om terug te kijken op het afgelopen jaar.
Nadere informatieOncoMove: bewegen tijdens de behandeling van kanker
Supplement informatiewijzer oncologie OncoMove: bewegen tijdens de behandeling van kanker Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Bewegen tijdens de behandeling van kanker 2.1 Instructie 2.2 Doel 2.3 Bespreking
Nadere informatie