Veiligheidsmonitor 2008

Transcriptie

1 Veiligheidsmonitor 2008 O&S maart 2008

2

3 Inhoudsopgave Bladzijde Samenvatting 5 1. Inleiding 9 2. Veiligheidssituatie en ontwikkelingen Inleiding Veiligheidsindex Ontwikkelingen per veiligheidsdomein Positie shertogenbosch landelijk Ontwikkelingen per veiligheidsdomein Veiligheidsbeleid Inleiding Integrale aanpak veiligheid Veiligheidshuis Verdere maatregelen en initiatieven veiligheidsbeleid 28 Bijlage 1: Ontwikkeling veiligheidsindex over de laatste zes jaar, per wijk en 31 GSBaandachtsgebieden totaal Bijlage 2: Maatregelen en initiatieven per veiligheidsdomein 35 Bijlage 3: Indicatoren Bijlage 4: Wijken, buurten en GSBaandachtsgebieden in shertogenbosch 59 3

4

5 Samenvatting Veiligheidsmonitor In de Veiligheidsmonitor 2008 worden de belangrijkste ontwikkelingen met betrekking tot de veiligheidssituatie en het veiligheidsbeleid van de gemeente en haar partners in het afgelopen jaar beschreven. Daarnaast wordt gekeken naar de ontwikkelingen over meerdere jaren. De stad is wat minder veilig geworden in 2007 De onderstaande figuur laat zien hoe de veiligheidsindex zich de afgelopen zes jaar heeft ontwikkeld. Er geldt op een schaal van 1 t/m 25: hoe hoger het indexcijfer, hoe beter de veiligheidssituatie. De uitkomsten van de veiligheidsindex zijn gebaseerd op zowel de objectieve veiligheid (politieregistratie) als de subjectieve veiligheidsbeleving van de Bossche bevolking. Figuur A: Veiligheidsindexcijfer Bron: O&S shertogenbosch 2008 Na een aanvankelijke verbetering van de veiligheidssituatie in 2006, deed zich het afgelopen jaar weer een lichte terugval voor. De veiligheidsindex is in 2007 afgenomen met 0,5 indexpunten tot in totaal 17,5 punten. Bosschenaren waarderen de veiligheidssituatie in de eigen buurt in 2007 met een rapportcijfer 6,9. In 2006 was dit nog een 7,0. In de volgende figuur wordt weergegeven hoe de ontwikkeling in de afzonderlijke wijken en de aandachtsgebieden als totaal in het afgelopen jaar is geweest. Tevens wordt inzichtelijk gemaakt hoe de verschillende gebieden ten opzichte van elkaar zijn gepositioneerd. 5

6 Figuur B: Veiligheidsindex per wijk en GSBaandachtsgebieden totaal Stad totaal Binnenstad West Noord Muntel/Vliert Graafsepoort Zuidoost Maaspoort Rosmalen noord Rosmalen zuid Engelen Empel De Groote Wielen Totaal GSBaandachtsgebieden 14,1 14,9 15,0 14,4 16,1 16,2 17,5 17, ,9 20,7 21,1 21,4 21,7 23, Bron: O&S shertogenbosch 2008 Belangrijkste ontwikkelingen naar veiligheidsthema en gebied Op sommige veiligheidsterreinen werd, mede door een verhoogde inzet van de gemeente en partners, duidelijk winst geboekt. Op andere terreinen en in sommige delen van de stad ging het helaas minder goed. Hierbij vallen in het bijzonder op: De gevoelens van onveiligheid zijn in het afgelopen jaar licht toegenomen. Een belangrijke oorzaak lijkt de toegenomen jeugdoverlast te zijn. Deze toename van de jeugdoverlast, in combinatie met het grote aantal jeugdige verdachten ten opzichte van de andere grote Brabantse steden en de G31, baart zorgen. De jeugdoverlast in de stad is voor een belangrijk deel te herleiden tot een aantal specifieke plekken ( hotspots ) en jeugdgroepen. De verhoogde inspanning van gemeente en partners met betrekking tot vermogensdelicten in de afgelopen periode, heeft wederom geleid tot een daling van het aantal woning en autoinbraken. Ook het aantal inbraken in bedrijven is voor het vierde opeenvolgende jaar gedaald. Toch blijft de gemeente ten aanzien van deze vermogensdelicten kampen met een groter dan gemiddeld aantal delicten ten opzichte van andere steden. De drugsoverlast die in 2003 op zijn hoogtepunt was, is vanaf 2004 sterk gedaald (met bijna driekwart afgenomen). Tussen 2006 en 2007 is de overlast gelijk gebleven. In de wijk Binnenstad, de minst veilige wijk binnen de gemeente, is de veiligheidssituatie voor het vierde opeenvolgende jaar verbeterd. Dit is vooral te danken aan een vermindering van het aantal autoinbraken en een afname van de drugsoverlast. De veiligheidssituatie in West, de op één na onveiligste wijk, is na een verbetering in 2006 gestabiliseerd. Met name in de wijk Noord is de veiligheidssituatie in het afgelopen jaar echter verslechterd. Dit terwijl 2006 nog een duidelijke verbetering liet zien. Naast een toegenomen problematiek onder jongeren in deze wijk, is ook de situatie ten aanzien van onveiligheidsgevoelens, geweld, verslaving en schoon en heel hier achteruitgegaan. Behalve Noord lieten vooral de wijken Graafsepoort en Zuidoost een achteruitgang zien. Ook in deze wijken lijkt de problematiek rondom jongeren een belangrijke rol te spelen bij het lagere indexcijfer. Daarnaast zijn de GSBaandachtsgebieden als totaal achteruit gegaan. Behalve een toename van (wederom) jongerenoverlast, laten deze gebieden ook achteruitgang zien ten aanzien van: verslaving, vermogensdelicten en schoon en heel. 6

7 Voortzetting maatregelen en initiatieven De cijfers laten zien dat de veiligheidssituatie in shertogenbosch weerbarstig is. Ondanks de vele maatregelen en initiatieven van gemeente en partners op het gebied van veiligheid zijn, zoals uit het voorafgaande bleek, de ontwikkelingen in het afgelopen jaar niet op alle fronten positief. Het jaar 2007 wordt beleidsmatig vooral gekenmerkt door een bestendiging van de integrale aanpak van veiligheid. Daarbij speelt het Veiligheidshuis een belangrijke rol. De bedrijfsvoering en werkprocessen van het Veiligheidshuis zijn in het afgelopen jaar nader onder de loep genomen. Dit heeft geleid tot een aantal verbeteringen. De komende jaren zullen in het teken blijven staan van een verdere optimalisering van het beleid en de werkprocessen binnen het Veiligheidshuis. Zo is geconstateerd dat de veelplegersaanpak van Marokkanen nog niet het gewenste effect sorteert. Ook de gemeentelijke nazorgtaak moet nog verder worden ingevuld. Huisvesting in combinatie met een zorgaanbod op maat is in het kader van nazorg het belangrijkste aandachtspunt om de recidive onder met name veelplegers verder terug te dringen. Een aantal voor de gemeente belangrijke veiligheidsthema s wordt sinds 2007 aan de orde gesteld binnen het project IVPower. IVPower vormt een forum waarin partners in veiligheid aanspreekbaar zijn op eenduidige, toetsbare (gezamenlijke) afspraken, doelstellingen, het proces van samenwerken en maatschappelijke effecten van de integrale aanpak van veiligheids en leefbaarheidsproblematiek. Met betrekking tot de aanpak van het aantal woninginbraken is in mei 2007 het project Geef Inbrekers geen Kans gestart. Het project richt zich op het terugdringen van het aantal woninginbraken in wijken en buurten met een verhoogd inbraakrisico (de zogenaamde hotspots). Dit door bewoners te stimuleren inbraakwerende maatregelen te nemen. Het project vindt plaats onder leiding van de gemeente. Partners zijn de politie en de woningcorporaties. De evaluatie van het project vindt medio 2008 plaats. Afgelopen jaar is het onderwerp woninginbraken ook binnen IVPower behandeld. Dit heeft geleid tot aanvullende concrete afspraken inzake de inspanningen van de gemeente en haar partners op dit terrein. 7

8

9 1. Inleiding De veiligheidsmonitor 2007 De veiligheidsmonitor biedt inzicht in de huidige situatie en ontwikkelingen van (sociale) veiligheid in de gemeente shertogenbosch. Als eerste worden in de monitor de veiligheidssituatie en ontwikkelingen besproken aan de hand van de veiligheidsindex. Een uitgebreide analyse van de veiligheidssituatie vindt vervolgens plaats aan de hand van een zevental veiligheidsdomeinen (thema s): onveiligheidsgevoelens, jeugd, geweld, verslaving, vermogensdelicten, schoon en heel en verkeer. Ontwikkelingen worden per thema beschreven voor de afgelopen zes jaar, waarna in het bijzonder wordt ingezoomd op de ontwikkelingen in Daar waar bepaalde wijken of buurten opvallende cijfers vertonen, wordt dit expliciet aangegeven. Dit jaar wordt ook de Groote Wielen voor het eerst als zelfstandige wijk gepresenteerd. Na de beschrijving van de veiligheidssituatie worden de belangrijkste ontwikkelingen in het veiligheidsbeleid van gemeente en partners in de afgelopen periode kort behandeld. Bijlagen In bijlage 1 wordt de ontwikkeling van de veiligheidsindex voor iedere wijk afzonderlijk gepresenteerd voor de afgelopen zes jaar ( ). In bijlage 2 worden de belangrijkste maatregelen en initiatieven van gemeente en partners per veiligheidsdomein opgesomd die direct of indirect van invloed zijn op de (sociale) veiligheid. Van sommige van deze initiatieven gaat vooral een preventieve dan wel curatieve werking uit. Andere zijn meer repressief van aard. In bijlage 3 worden de in het onderzoek gebruikte indicatoren per veiligheidsdomein naast elkaar gepresenteerd. Dit gebeurt voor de gehele stad, per wijk en voor de GSBaandachtsgebieden als geheel. In bijlage 4 zijn een tweetal kaartjes opgenomen met een overzicht van de wijken, buurten en GSBaandachtsgebieden van shertogenbosch. 9

10

11 2. Veiligheidssituatie en ontwikkelingen 2.1 Inleiding In dit hoofdstuk worden de situatie en ontwikkelingen op het gebied van veiligheid in shertogenbosch beschreven. Dit gebeurt in de eerste plaats aan de hand van de veiligheidsindex. De veiligheidsindex geeft een samenvattend beeld van de ontwikkelingen op het gebied van veiligheid, waarbij de verschillende Bossche wijken ten opzichte van elkaar worden gepositioneerd. Vervolgens wordt de veiligheidssituatie nader uitgewerkt per veiligheidsdomein (thema). 2.2 Veiligheidsindex Dit jaar wordt voor de zesde keer de veiligheidsindex gepresenteerd. De index omvat de veiligheidsthema s: onveiligheidsgevoelens, jeugd, geweld, drugsoverlast, vermogensdelicten en schoon en heel. De uitkomsten van de veiligheidsindex zijn gebaseerd op zowel objectieve veiligheid (het aantal bij de politie geregistreerde incidenten) als de subjectieve veiligheidsbeleving van de Bossche bevolking (gemeten door middel van een jaarlijkse enquête). Er geldt op een schaal van 1 t/m 25: hoe hoger het indexcijfer, hoe beter de veiligheidssituatie. Figuur 1 laat zien dat de veiligheidsindex in 2007 ten opzichte van 2006 voor de stad als totaal licht is afgenomen met 0,5 indexpunten tot in totaal 17,5 punten. Dit is vergelijkbaar met de positie van de veiligheidsindex in 2002, 2004 en Bosschenaren waarderen de veiligheidssituatie in de eigen buurt in 2007 met een rapportcijfer 6,9. In 2006 was dit nog een 7,0. Figuur 1: Veiligheidsindexcijfer Bron: O&S shertogenbosch 2008 In de volgende figuur staan de veiligheidsindexcijfers op wijkniveau centraal. Ook het indexcijfer voor de gemeente en de GSBaandachtgebieden als totaal is opgenomen. De figuur maakt duidelijk hoe de verschillende wijken ten opzichte van elkaar zijn gepositioneerd en hoe de ontwikkeling in de afgelopen periode is geweest. 11

12 Figuur 2: Veiligheidsindex per wijk en GSBaandachtsgebieden totaal Stad totaal Binnenstad West Noord Muntel/Vliert Graafsepoort Zuidoost Maaspoort Rosmalen noord Rosmalen zuid Engelen Empel De Groote Wielen Totaal GSBaandachtsgebieden 14,1 14,9 15,0 14,4 16,1 16,2 17,5 17, ,9 20,7 21,1 21,4 21,7 23, Bron: O&S shertogenbosch 2008 Uit figuur 2 valt op te maken dat de gemeente zich laat indelen in een drietal wijken waar het met de veiligheidssituatie relatief minder goed gaat: de Binnenstad, West en Noord. Een drietal middelmatige wijken: Muntel/Vliert, Graafsepoort en Zuidoost. En een zestal betere wijken: Maaspoort, Rosmalen noord, Rosmalen zuid, Engelen, Empel en de Groote Wielen. De bewoners van de Groote Wielen waarderen de veiligheidssituatie in de eigen buurt het meest positief en kennen hier een rapportcijfer 8,1 aan toe. De bewoners van de GSBaandachtsgebieden komen niet hoger dan een rapportcijfer 6,1. Daar waar de wijk Noord vorig jaar nog tot de middelmaat behoorde, behoort zij nu tot de mindere wijken als het gaat om veiligheid. Ook de GSBaandachtsgebieden behoren tezamen met de Binnenstad, West en Noord tot de zwakkere gebieden in de stad als het gaat om veiligheid. De veiligheidssituatie in de Binnenstad is er in 2007 op vooruit gegaan. Het indexcijfer is hier met 0,6 indexpunt gestegen (van 13,5 naar 14,1). Dit betekent een verbetering voor deze wijk in het vierde opeenvolgende jaar. Voor de andere wijken geldt dat de veiligheidssituatie min of meer stabiel is gebleven of achteruit is gegaan. Met name de wijk Noord laat een verslechtering zien. Het indexcijfer is hier gedaald met 2,8 indexpunten (van 17,8 naar 15,0). Maar ook de wijken Graafsepoort en Zuidoost gaan minder goed (respectievelijk 1,2 en 0,9 indexpunten). Tenslotte gaat het ook in de GSBaandachtsgebieden minder goed dan een jaar geleden (1,4 indexpunten). In de volgende paragraaf wordt nader beschreven welke achterliggende factoren hebben geleid tot de huidige veiligheidssituatie. 2.3 Ontwikkelingen per veiligheidsdomein 2007 Daar waar het veiligheidsindexcijfer slechts een globaal beeld geeft van de ontwikkelingen en de positie van de wijken onderling, geeft tabel 1 een gedetailleerder beeld van de onderliggende factoren die hebben geleid tot een verandering van het indexcijfer in het afgelopen jaar. In de tabel worden de verschillende wijken ten opzichte van elkaar gepositioneerd per veiligheidsdomein ( goed, gemiddeld, minder goed ). Ook wordt door middel van een () of een () teken aangegeven of de ontwikkelingen in 2007 positief dan wel negatief zijn geweest. Waar geen 12

13 teken staat, is geen substantiële verandering opgetreden. De cijfers uit bijlage 3 staan aan de basis van de onderstaande tabel. Tabel 1: Veiligheidssituatie per wijk en veiligheidsdomein Algemeen beeld 2007 & Ontwikkeling shertogenbosch totaal Binnenstad West Muntel/Vliert Noord Graafsepoort Zuidoost Maaspoort Rosmalen noord Rosmalen zuid Engelen Empel Groote Wielen GSBaandachtsgebieden Onveiligheidsgevoelens Jeugd Geweld Verslaving Vermogensdelicten Schoon en heel Verkeer Relatieve positionering wijken onderling in 2007 Minder goed Gemiddeld Goed of Positieve dan wel negatieve ontwikkeling Bron: O&S shertogenbosch 2008 Uit de tabel blijkt dat de factoren die hebben bijgedragen tot het lagere indexcijfer met name liggen op het vlak van onveiligheidsgevoelens, jeugd, geweld en schoon en heel. Beter gaat het met de vermogensdelicten en de verkeersveiligheid. De wijk Noord valt in negatieve zin op. Vijf van de zeven veiligheidsdomeinen laten hier achteruitgang zien. 13

14 2.4 Positie shertogenbosch landelijk In de Misdaadmeter van het Algemeen Dagblad worden jaarlijks de Nederlandse gemeenten gerangordend naar de mate waarin bepaalde vormen van criminaliteit voorkomen. 1 Een score 1 is in de Misdaadmeter de minst gunstige score. Een score 450 de meest gunstige. De belangrijkste scores staan vermeld in tabel 2.De scores zijn gebaseerd op de meest recente publicatie van de Misdaadmeter (april 2007). Dit wil zeggen dat het hier gaat om de cijfers van Voor de duidelijkheid: de rangorde is dus niet van toepassing op de situatie van het afgelopen jaar. Kijken we naar de positie van shertogenbosch 2 temidden van de Nederlandse gemeenten en de vijf grote Brabantse steden, dan valt op dat de gemeente in 2006 relatief vaak te kampen had met vermogensdelicten als: autoinbraken, woninginbraken en diefstal uit bedrijven. Ook scoorde de gemeente ongunstig met betrekking tot het aantal bedreigingen. Tabel 2: Positie shertogenboschbinnendeb5eng31volgensdeadmisdaadmeter shertogenbosch Eindhoven Tilburg Breda Helmond Misdaadscore totaal 6 (5)* 1 (2) 5 (3) 10 (9) 20 (33) Vermogen Woninginbraak 8 ( 1) Autoinbraak 2 ( 4) Autodiefstal 35 ( 6) Diefstal af/ uit bedrijf 10 ( 2) Winkeldiefstal 15 (14) Zakkenrollen 15 (13) Straatroof 16 (19) Drugs Handel in softdrugs 51 (34) Handel in harddrugs 21 (16) Geweld Mishandeling 19 (22) Bedreiging 8 (34) Bron: Misdaadmeter Algemeen Dagblad 2006 en 2007 * Tussen haakjes staan de rangordes van de voorlaatste Misdaadmeter vermeld (op basis van de cijfers van 2005). De zesde positie van shertogenbosch is vooral te wijten aan het gewicht dat binnen de index aan bepaalde vermogensdelicten wordt toegekend. Met name doet de stad het slecht ten aanzien van autoinbraken (positie 2 in 2006, was positie 4 in 2005) en woninginbraken (positie 8 in 2006, was positie 1 in 2005). Zaken als bijvoorbeeld drugsoverlast, drugshandel en verkeersveiligheid worden niet meegenomen in de index. Deze tekortkoming van de AD index laat echter onverlet dat s Hertogenbosch het landelijk gezien minder goed doet ten aanzien van het aantal vermogensdelicten. Dit ondanks de sterke verbetering van de positie met betrekking tot het aantal woninginbraken in De Misdaadscore per gemeente wordt bepaald door de positie van twaalf delicten. Het gaat om misdrijven in opgemaakte dossiers van veel voorkomende delicten die iedereen kunnen overkomen. Zes: autodiefstal, bedreiging, mishandeling, overval, straatroof en woninginbraak, tellen dubbel zo zwaar mee. De overige zes zijn: autoinbraak, diefstal uit box/garage/schuur/tuinhuis, diefstal brom en snorfiets, oplichting, vernieling auto en zakkenrollen. Gemeenten onder de inwoners zijn niet meegenomen in de score (Ameland, Schiermonnikoog, Vlieland, Rozendaal en Thorn). Het geschetste beeld omvat op deze wijze de (on)veiligheid van 450 gemeenten in De gemeente shertogenbosch is wat inwonertal betreft de 18 e gemeente in Nederland. 14

15 2.5 Ontwikkelingen per veiligheidsdomein In het navolgende worden de ontwikkelingen binnen de verschillende veiligheidsthema s apart besproken. Daarbij wordt telkens een periode van zes jaar beschreven. Onveiligheidsgevoelens Het aandeel Bosschenaren dat zich vaak onveilig voelt in de eigen buurt is tussen 2006 en 2007 weer iets toegenomen van 2,5% naar 4,2%. De volgende figuur geeft dit weer. Figuur 3: Percentage Bosschenaren dat zich vaak onveilig voelt in de eigen buurt % 12% 8% 4% 0% Bron: L&V en Omnibus , O&S shertogenbosch Met name in de wijken Zuidoost en Noord namen de onveiligheidsgevoelens toe (met respectievelijk 6% en 5%). Uit onderzoek blijkt dat mensen zich relatief vaker onveilig voelen op plekken waar hangjongeren zich ophouden dan op andere locaties. 3 Feit is dat de overlast van jongeren in deze twee wijken in het afgelopen jaar behoorlijk is toegenomen. Ook in de wijken Graafsepoort en Maaspoort is de overlast van jongeren toegenomen. Hier ging de toegenomen overlast echter niet gepaard met een toename van de onveiligheidsgevoelens. Jeugd Met betrekking tot het thema jeugd wordt in het hiernavolgende ingegaan op: overlast jongeren, hotspots van overlast, criminaliteit, harde kernjongeren en jeugdgroepen. Overlast jongeren De daling van de overlast van jongeren die plaatsvond in 2006, is in 2007 niet verder voortgezet. Het beeld is min of meer gestabiliseerd (zeer lichte stijging). 3 Veiligheidsmonitor Rijk 2006, Centraal Bureau voor de Statistiek, Voorburg/ Heerlen. 15

16 Figuur 4: Percentage Bosschenaren dat aangeeft vaak overlast te hebben van groepen jongeren in de eigen buurt % 20% 10% 0% Bron: L&V en Omnibus , O&S shertogenbosch De politiecijfers wijzen daarentegen wel op een duidelijke toename van het aantal incidenten overlast door jongeren in Stedelijk is sprake van een stijging van 21% van het aantal incidenten sinds De grootste stijging deed zich voor in de wijken Zuidoost, Graafsepoort, Noord, Maaspoort en in de GSBaandachtsgebieden. De bewoners van de wijk Noord geven vaker aan vaak overlast te hebben van groepen jongeren. In één jaar tijd is het aandeel bewoners die dit aangeeft, bovendien gestegen van 20% naar 31%. Daarnaast hebben ook de bewoners in de GSBaandachtsgebieden een stijging van de jongerenoverlast ervaren (mate van vaak voorkomen van 25% in 2006 naar 33% in 2007). Een mogelijke verklaring voor het feit dat de stijging van de politiecijfers niet overal tot uitdrukking komt in de door bewoners ervaren overlast, is dat de overlaststijging voor een groot deel te herleiden is tot specifieke locaties ( hotspots ). Omdat de beleving van bewoners gemeten wordt met behulp van een steekproef, zou het kunnen zijn dat bewoners uit de relatief rustige delen van een wijk de gemiddelde overlastcijfers drukken. Hotspots overlast jongeren In de onderstaande tabel volgt een overzicht van de belangrijkste hotspots van overlast van jongeren in shertogenbosch in Dit overzicht is tot stand gekomen in samenspraak met de politie en de wijkmanagers. Tabel 3: Hotspots overlast jongeren in 2007 Wijk Hotspot Wijk Hotspot Binnenstad n.v.t. Zuidoost Rivierenplein/ Rijnstraat West Copernicuslaan Omgeving Neerstraat/ Oosterplas Van Coehoornplein Maaspoort Goudesteinstede Helftheuvelpassage Kwartierenbuurt Kooikersweg Van Zwietenpark Henri Bakkerstraat Rond basisschool t Schrijverke, Beatrixpark Patagonstraat Lokerenpassage Muntel/Vliert Aartshertogenlaan Rosmalen noord n.v.t. Noord het Wielsem omgeving Hambakendreef/ 1 e en 3 e Hambaken omgeving Rompert Park omgeving Rompert winkelcentrum Graafsepoort Mgr. Van Roosmalenplein Pastoor Mutsaerstraat Bron: BPS Politie, wijkmanagers gemeente shertogenbosch en politie Rosmalen zuid Engelen Empel Groote Wielen Buurt Sparrenburg Fuutlaan/ De Taling Omgeving Basisschool Caleidoscoop Markt n.v.t. 16

17 De problematiek rondom jongeren lijkt een belangrijke rol te spelen in de drie wijken waar het veiligheidsindexcijfer de grootste achteruitgang laat zien: Noord, Graafsepoort en Zuidoost. Daarom wordt hieronder ingezoomd op de hotspots met betrekking tot de overlast van jongeren in deze drie wijken. Afgelopen jaar hebben zich een aantal incidenten in Noord voorgedaan die de pers hebben gehaald. Zo was er eind augustus een treffen tussen Marokkaanse en Antilliaanse jongeren in het Wielsem. En deed zich begin oktober een incident voor tussen groepen jongeren in de 1 e en 3 e Hambaken. In het laatste geval kwamen de jongeren deels van buiten de stad. Deze incidenten hebben ongetwijfeld de overlastbeleving door jongeren in de wijk bepaald. In de Graafsepoort zijn de twee belangrijkste hotspots het Mgr. Van Roosmalenplein en de Pastoor Mutsaerstraat. Het betreft twee hotspots die dicht bij elkaar gelegen zijn. Het gaat veelal om dezelfde groep (Marokkaanse) jongeren die tevens (voor een deel) in deze buurt woonachtig zijn. Het betreft diverse incidenten, waarbij ook regelmatig aanhoudingen zijn verricht. In Zuidoost is eveneens sprake van een tweetal belangrijke hotspots: omgeving Rivierenplein/Rijnstraat en omgeving de Neerstraat/Oosterplas. Begin 2007 deed zich veel overlast voor op het Rivierenplein, welke na contacten met de winkeliers en bewoners, samen met externe partners, is teruggebracht naar een aanvaardbaar niveau. Ondertussen is er een jongere groep jeugd opgestaan, die op de daarvoor aangewezen gedoogplek staan en soms een balletje trappen. De groep rondom de Neerstraat/Oosterplas is een groep die (deels) van buiten de wijk komt en in deze omgeving rondhangt. De overlast bestaat uit onaanvaardbaar gedrag in het verkeer en rondhangen. Criminaliteit jongeren Uit nadere analyse blijkt dat jongeren, naast de door hen veroorzaakte overlast, ook in belangrijke mate bijdragen aan de criminaliteit in de gemeente. In het bijzonder blijken daarbij de Marokkaanse jongeren een probleemgroep te vormen. 4 De onderstaande tabel laat voor een aantal delicten zien welk deel van de verdachten in shertogenbosch 24 jaar of jonger is. Tabel 4: Verdachten in shertogenbosch naar leeftijd Verdachten (alle) 5 Tot 25 jaar 25 jaar en ouder Totaal aantal personen Overlast 76% 24% 100% (155) Vernielingen c.q. zaakbeschadiging 71% 29% 100% (587) Geweld Openlijk geweld (persoon) 77% 23% 100% (218) Mishandeling 45% 55% 100% (892) Straatroof 68% 32% 100% (73) Verslaving Drugs/drankoverlast 14% 86% 100% (116) Drugshandel 26% 74% 100% (337) Vermogensdelicten Diefstal/inbraak woning 57% 43% 100% (168) Diefstal uit/vanaf motorvoertuigen 62% 38% 100% (149) Diefstal van brom, snor, fietsen 64% 36% 100% (112) Diefstal/inbraak bedrijven en instellingen 59% 41% 100% (137) Winkeldiefstal 54% 46% 100% (725) Bron: BPS Politie 2008, bewerking Bedrijfsbureau politie district Den Bosch 4 Veiligheidsmonitor 2006; hoofdstuk 3: Daders van criminaliteit, gemeente shertogenbosch, juni Personen die in het jaar 2007 als verdachte zijn genoemd in een BPS proces. Dit betreffende een feit dat gepleegd is/ plaatsgevonden heeft in de gemeente 'shertogenbosch. Dit conform de INP definitie. 17

18 Met uitzondering van de drugsoverlast en de drugshandel, blijken jongeren steeds de meerderheid te vormen van het aantal verdachten. In het bijzonder daar waar het gaat om openlijke geweldpleging, overlast, vernieling en straatroof. Harde kernjongeren Uit de volgende figuur blijkt dat de gemeente shertogenbosch ten opzichte van de G31 en de andere vier grote Brabantse steden, relatief veel harde kernjongeren 6 kent. Daarnaast neemt dit aantal harde kernjongeren de afgelopen jaren toe. Figuur 5: Aantallen harde kernjongeren (12 t/m 24 jaar) per inwoners van 12 t/m 24 jaar shertogenbosch Tilburg G31 Helmond Eindhoven Breda Bron: HKS december 2007, bewerkt door KLPD/DNRI, cijfers 2006 Een dergelijke analyse van het totaal aantal jongvolwassen verdachten (1824 jaar) laat een vergelijkbaar beeld zien. shertogenbosch scoort hier eveneens minder goed dan de B5 en de G31. Bovendien is de groei van het aantal jongvolwassen verdachten in shertogenbosch in de afgelopen jaren groter dan in de B5 en G31. Het aantal minderjarige verdachten (1217 jaar) loopt wel enigszins in de pas met de landelijke ontwikkelingen. Dit wil zeggen dat het aantal minderjarige verdachten eveneens toeneemt, maar dat shertogenbosch hier meer een middenpositie inneemt. Jeugdgroepen De volgende tabel is gebaseerd op de zogenaamde shortlist groepscriminaliteit. Dit is een instrument waarmee een politiefunctionaris die werkzaam is op wijk of buurtniveau relatief eenvoudig een problematische jeugdgroep in beeld kan brengen. De betreffende lijst wordt ieder jaar binnen het Overleg Risico Jongeren (ORJ Veiligheidshuis) afgestemd en gevalideerd naar aanleiding van de inzichten van de andere veiligheidspartners binnen dit casusoverleg. De onderstaande lijst betreft de meest actuele lijst van eind Deze dient echter nog te worden besproken binnen het ORJ. Onderscheiden worden criminele 7, overlastgevende 8 en hinderlijke 9 jeugdgroepen. Volgens de voorlopige lijst blijken er in shertogenbosch 3 criminele jeugdgroepen actief te zijn. Daarnaast worden 7 overlastgevende en 19 hinderlijke jeugdgroepen onderscheiden. Er zijn echter momenteel signalen dat er meer dan 3 criminele groepen actief zijn. Het aandeel criminele jeugdgroepen met een Marokkaanse achtergrond is daarbij groot Een jongere in de leeftijd van 12 t/m 24 jaar, die in het peiljaar twee zware delicten heeft gepleegd en bovendien in de jaren daarvoor drie antecedenten heeft èn een jongere die in het peiljaar tenminste drie zware delicten heeft gepleegd. Deze groep bestaat (in ieder geval gedeeltelijk) uit jongeren die behoorlijk op het criminele pad geraken. Ze zijn al vaker met de politie in aanraking gekomen. Kenmerkend voor dergelijke groepen is dat ze meer en meer criminaliteit plegen voor het financiële gewin (ze verdienen er geld mee). De feiten zijn ook ernstiger. Ze schrikken ook niet terug voor het gebruik van geweld. Deze groep is wat nadrukkelijker aanwezig. De jongeren kunnen af en toe provocerend optreden, vallen omstanders wel eens lastig (uitschelden of zelfs intimideren), vernielen regelmatig allerlei zaken en houden minder rekening met andere mensen. Ze zijn ook minder goed te corrigeren. Ook de lichtere vormen van criminaliteit waaraan ze zich schuldig maken, worden doelbewuster gepleegd. Ze zijn ook meer bezig om te zorgen dat ze niet worden gepakt. Deze groep hangt wat rond in de buurt, is af en toe luidruchtig aanwezig en trekt zich niet zoveel aan van de omgeving. Soms loopt het wel eens uit de hand en zijn er kleine schermutselingen. Maar dat is snel in de kiem gesmoord en vaak ook meer toeval dan gepland. Ook maken ze zich wel eens incidenteel schuldig aan kleine vernielingen. Over het algemeen is het een groep die nog voldoende autoriteitsgevoelig is en aangesproken kan worden op gedrag. 18

19 Tabel 5: Voorlopige shortlist overlast en groepscriminaliteit jeugd shertogenbosch (methode Beke) Wijk Aard jeugdgroep Wijk Aard jeugdgroep Binnenstad Hinderlijk Zuidoost Overlastgevend (twee groepen) West Crimineel Overlastgevend Hinderlijk Maaspoort Rosmalen noord Hinderlijk Overlastgevend Hinderlijk (acht groepen) Muntel/Vliert Overlastgevend Rosmalen zuid Hinderlijk (vier groepen) Noord Crimineel Engelen Hinderlijk Overlastgevend Hinderlijk (twee groepen) Empel Overlastgevend Graafsepoort Crimineel Hinderlijk Bron: Advies en Onderzoeksgroep Beke en Politie district Den Bosch, 2007 Uit de tabel wordt duidelijk dat zich in de wijken Noord en West, waar de bevolking het vaakst aangeeft veel overlast te ondervinden van groepen jongeren, ook daadwerkelijk meerdere problematische groepen ophouden. Groepen die ook door de politie als zodanig worden onderscheiden en getypeerd. Volgens de methode van Beke worden relatief veel hinderlijke groepen in Rosmalen geïdentificeerd. De relatieve oververtegenwoordiging van hinderlijke groepen in Rosmalen doet echter vooralsnog vermoeden dat de meeste groepen hier van een andere orde zijn dan een groot deel van de hinderlijke groepen in de andere wijken. Dit gezien de naar verhouding lagere overlastcijfers met betrekking tot jeugd in Rosmalen. Geweld Geweldsincidenten kunnen betrekking hebben op uiteenlopende zaken als: bedreiging, mishandeling, zedenmisdrijven, huiselijk geweld, straatroof, overvallen en moord en doodslag. De politie heeft gemiddeld genomen per inwoners min of meer hetzelfde aantal geweldsincidenten geregistreerd in 2007 als in 2006 (zeer lichte stijging; zie figuur 6). In de buurt Binnenstad Centrum is wel duidelijk sprake van een afname. Figuur 6: Aantal geweldsincidenten per inwoners in shertogenbosch Bron: BPS Politie en GBA 2008, bewerking O&S shertogenbosch In de beleving van de bevolking is de mate waarin geweld voorkomt in de eigen leefomgeving echter juist wat toegenomen in het afgelopen jaar. In de wijk Noord is in de beleving van bewoners zelfs sprake van een behoorlijke toename. 19

20 Landelijk gezien scoort de gemeente met betrekking tot het thema geweld niet zo goed. Zo blijkt uit een nadere analyse onder verdachten dat geweld tegen personen zich relatief vaak voordoet. In s Hertogenbosch blijkt dat bij iedere 100 aangehouden verdachten dit 45 keer voor geweld tegen personen was. Binnen de G31 is dit 36 keer. Huiselijk geweld De onderstaande figuur laat zien dat de daling die in 2006 is ingezet, ook zijn vervolg heeft gekregen in In 2007 zijn bij de politie 5 incidenten huiselijk geweld per inwoners geregistreerd. Dit betekent een daling van 36% ten opzichte van 2006 en meer dan een halvering van het aantal incidenten ten opzichte van Een belangrijke kanttekening bij deze constatering is dat de incidentenregistratie van de politie in 2007, voor het eerst sinds 2004, niet goed op orde was. Dit heeft geleid tot een grotere daling van de cijfers in 2007 dan verantwoord. Figuur 7: Aantal incidenten huiselijk geweld per inwoners in shertogenbosch Bron: BPS Politie en GBA 2008, bewerking O&S shertogenbosch Slachtoffers Uit nadere analyse blijkt dat drie op de vijf slachtoffers (58%) vrouwelijke (ex) partners betreft. Ouders zijn één op de tien keer slachtoffer (9%) en kinderen in 7% van de gevallen. 10 Daders In totaal was er bij de politie in keer een verdachte in beeld van huiselijk geweld. Daarvan was 90% man. Meer dan de helft van alle verdachten zijn mannen tussen de 25 en 44 oud (58%) Bossche verdachten hebben zich in 2007 opnieuw en/of bij herhaling schuldig gemaakt aan huiselijk geweld. 12 Dit betreft één op de vijf (unieke) verdachten van huiselijk geweld in Verslaving De daling van de drugsoverlast die plaatsvond sinds 2004, is in 2007 niet verder doorgezet volgens de bevolking. De situatie in 2007 is min of meer gelijk aan die van 2006 (zeer lichte stijging). Dit stabiele beeld wordt door de politiecijfers bevestigd. 10 Het gaat hier om een optelling van het aantal slachtoffers naar gebeurtenis. Soms kan het dus zo zijn dat een slachtoffer meerdere malen in beeld komt. Voor de duidelijkheid: dan vindt er dubbeltelling plaats. 11 Het gaat hier om een optelling van het aantal daders naar gebeurtenis. Soms kan het dus zo zijn dat een dader meerdere malen in beeld komt. Voor de duidelijkheid: dan vindt er dubbeltelling plaats 12 Daarbij wordt uitgegaan van de volgende definitie van recidivisten: 'Het aantal inwoners van de gemeente 'shertogenbosch dat in 2004, 2005, 2006 en 2007 meerdere incidenten huiselijk geweld heeft gepleegd in de politieregio BrabantNoord, waarvan tenminste één in het peiljaar

21 Figuur 8: Percentage Bosschenaren dat aangeeft vaak last te hebben van drugsoverlast in de eigen buurt % 15% 10% 5% 0% Bron: L&V en Omnibus , O&S shertogenbosch In 2007 zijn er 240 incidenten drugsoverlast door de politie geregistreerd. Dit is vrijwel gelijk aan het aantal incidenten in 2006 (250). De onderstaande tabel geeft een overzicht van deze incidenten per jaar voor de buurten die afgelopen jaren het meest te kampen hebben gehad met drugsoverlast. Tabel 6: Overlast van/door drugs/medicijnen Gebied Gemeente shertogenbosch totaal Binnenstad centrum (Binnenstad) Het Zand (Binnenstad) Gebied drugsopvang (Omgeving Oranje Nassaulaan) Boschveld (West) Binnenstad Noord (Binnenstad) Binnenstad Oost (Binnenstad) De Muntel (Muntel/Vliert) Paleiskwartier (West) Bron: BPS Politie 2008 In de buurt Boschveld deed zich in de eerste maanden van 2007 een forse concentratie van (drugsgerelateerde) problematiek voor rondom het winkelcentrum Boschveld (kruising Christiaan Huijgensweg/ Coehornplein). Dit verklaart grotendeels de toename van het aantal incidenten in dit gebied. Tenslotte geven de bewoners van de wijk Noord aan dat zij vinden dat de drugsoverlast afgelopen jaar is toegenomen in de eigen buurt. Dit beeld wordt echter niet door de politiecijfers bevestigd. De meldingsbereidheid onder bewoners is hier laag gezien het hoge percentage mensen dat aangeeft vaak overlast te ondervinden (18%) en de weinige incidenten die bij de politie bekend zijn. Dit zou te maken kunnen hebben met een klimaat van intimidatie. Naast de overlast in en rond bepaalde panden wordt er op straat gedeald. Ook klanten van de opvang Het Tij in de Jan Palachstraat (daklozen met een alcoholverslaving) hebben vorig jaar voor enige overlast en gevoelens van onveiligheid gezorgd in de wijk. 21

22 Vermogensdelicten Hieronder worden achtereenvolgens de volgende vermogensdelicten besproken: autoinbraken, autodiefstal, woninginbraken, winkeldiefstal, bedrijfsdiefstal en fietsendiefstal. Vervolgens wordt kort ingegaan op het totaal aantal gepleegde delicten waaraan veelplegers zich veelvuldig schuldig maken. Voor een groot deel betreft dit vermogensdelicten. Autoinbraken In 2007 is het aantal autoinbraken net als in vorige jaren wederom gedaald. Met name in de Binnenstad Centrum, het Zand (Binnenstad), De Vliert, De Rompert (Noord) en Maaspoort werden het afgelopen jaar successen geboekt. In de wijk Zuidoost en de GSBaandachtsgebieden Hofstad/Bartjes/Eikendonkplein en de Hambaken, nam het aantal autoinbraken afgelopen jaar echter weer toe. De volgende figuur laat de ontwikkeling in de afgelopen zes jaar zien voor wat betreft het aantal autoinbraken in de gemeente. Figuur 9: Aantal incidenten autoinbraak per inwoners in shertogenbosch Bron: BPS Politie en GBA 2008, bewerking O&S shertogenbosch Terwijl de politiecijfers aangeven dat het beter gaat met betrekking tot het aantal autoinbraken,ervaren alleen de bewoners van West en Engelen een verbetering van de situatie in Kijken we echter wat verder terug in de tijd, dan kan worden gesteld dat Bosschenaren in vergelijking met voorgaande jaren een duidelijke verbetering ervaren. Autodiefstal Wat betreft het aantal gestolen auto s, motoren en scooters, tekent zich eveneens een gunstige ontwikkeling af. Het aantal gestolen auto s, motoren en scooters is volgens de politieregistratie in zes jaar tijd afgenomen van 7 naar 2 per inwoners. Tussen 2006 en 2007 is de situatie echter hetzelfde gebleven. Woninginbraken Zoals figuur 10 laat zien, daalt het aantal woninginbraken weer sinds Dit nadat het aantal woninginbraken in 2005 op zijn hoogst was. Met name de buurten de Kruiskamp en de Schutskamp lieten in 2007 een daling zien. Dit alles strookt echter niet met het beeld dat de Bosschenaren hebben. Zij ervaren dat woninginbraken vaker voorkomen dan in de afgelopen jaren. Wellicht wordt dit beeld gevoed door de aandacht die er momenteel is voor woninginbraken in shertogenbosch. Dit mede ingegeven door het preventieproject Geef Inbrekers Geen Kans. Dit project is opgezet door de gemeente in samenwerking met de politie en de woningcorporaties. In dit kader zijn veel Bosschenaren benaderd om deel te nemen aan het project. Ook de door de politie ingezette actie Avondblauw kan hebben bijgedragen aan de zichtbaarheid van de problematiek. Gedurende de actie zette de politie buurten af op strategische invalswegen en controleerde voertuigen op de aanwezigheid van eventuele gestolen goederen en inbraakgereedschap. 22

23 Figuur 10: Aantal incidenten woninginbraak per bewoonde adressen in shertogenbosch Bron: BPS Politie en GBA 2008, bewerking O&S shertogenbosch Winkeldiefstal Het aantal winkeldiefstallen per inwoners nam tot een jaar geleden jaarlijks af. Afgelopen jaar is het aantal winkeldiefstallen min of meer op hetzelfde niveau gebleven als in 2006 (zeer lichte stijging). Was in 2002 nog sprake van 7 incidenten per inwoners, nu zijn dit er 5 (figuur 11). Figuur 11: Aantal incidenten winkeldiefstal per inwoners in shertogenbosch Bron: BPS Politie en GBA 2008, bewerking O&S shertogenbosch Diefstal uit bedrijven Het aantal bedrijfsdiefstallen is wederom afgenomen. Was in 2002 nog sprake van 11 incidenten per inwoners, in 2005 waren dit er 5. De grootste daling van het aantal incidenten werd behaald in de buurt Binnenstad Centrum. Figuur 12: Aantal incidenten bedrijfsdiefstal per inwoners in shertogenbosch Bron: BPS Politie en GBA 2008, bewerking O&S shertogenbosch 23

24 Fietsendiefstal Volgens de politie is ook het aantal gestolen fietsen aanzienlijk afgenomen tussen 2002 en 2007 ( 28%). Deze verbetering is vrijwel geheel toe te schrijven aan de positieve ontwikkeling in De situatie in 2007 is, hoewel zich een lichte stijging voordeed, vergelijkbaar met die van Veelplegers en (vermogens)delicten Veelplegers maken zich in het bijzonder schuldig aan vermogensdelicten. In 2006 waren in totaal 90 delicten per inwoners bekend die vaak aan veelplegers worden toegeschreven. In 2007 was dit gedaald tot 86. Dit betekent een daling van 4%. Ten opzichte van 2002 is deze daling 32% (figuur 13). Met name het aantal autoinbraken is sinds 2002 afgenomen. Daarnaast is er ook een behoorlijke reductie gerealiseerd ten aanzien van het aantal inbraken in bedrijven en de diefstal van auto s. Figuur 13: Aantal incidenten van veelvuldig door veelplegers gepleegde delicten per inwoners Bron: BPS Politie en GBA 2008, bewerking Bedrijfsbureau politie district Den Bosch en O&S shertogenbosch Schoon en heel Bij het thema schoon en heel gaat het over de mate waarin rommel op straat voorkomt, vervuiling en illegale stort plaatsvinden en vernielingen worden geconstateerd. Rommel op straat Figuur 14 geeft weer hoe bewoners de hoeveelheid rommel op straat ervaren. Geconcludeerd kan worden dat de situatie zich heeft gestabiliseerd na een aanvankelijk stijging in 2003 en een daaropvolgende herstel in Figuur 14: Percentage Bosschenaren dat aangeeft dat er vaak rommel op straat ligt in de eigen buurt % 40% 30% 20% 10% 0% Bron: L&V en Omnibus , O&S shertogenbosch 24

25 Meldpunt Openbare Ruimte Jaarlijks komen er gemeentebreed zo'n meldingen binnen via verschillende gemeentelijke afdelingen. Sinds oktober 2007 gaat dit via één professioneel loket: het Meldpunt Openbare Ruimte. Meldingen komen binnen per telefoon of via het digitaal invullen van een formulier op de gemeentelijke website. Bewoners kunnen contact opnemen met het Meldpunt Openbare Ruimte voor overlast door zwerfvuil, wildplassen, kapotte of losliggende stoeptegels, kapot of vernield straatmeubilair, illegale stort, graffiti, verstopte straatputten, watervervuiling, stank en geluid. Vervuiling en illegale stort In de volgende figuur worden de meest voorkomende meldingen/ klachten sinds de opening van het Meldpunt weergegeven die betrekking hebben op vervuiling en illegale stort. Uit de figuur valt op te maken dat vooral illegale stort in de hoedanigheid van grofvuil/ huisraad en bouw en sloopafval voorkomt in de stad. Daarnaast worden vuilniszakken nogal eens verkeerd aangeboden. Een beeld dat overeenkomt met de registraties van de milieupolitie van voor oktober Figuur 15: Meldingen Openbaar Meldpunt Overlast per inwoners, periode okt. t/m dec Illegale stort totaal Grofvuil / huisraad overlast Vuilniszakken overlast Bouw en sloopafval overlast Papierdump Vervuiling totaal Obstakels/rotzooi op verharding Zwervuil op verharding Graffiti Bron: Meldpunt Openbare Orde en GBA 2008, bewerking O&S shertogenbosch Omdat de manier van registeren is veranderd, is het niet goed mogelijk de cijfers van 2007 af te zetten tegen die van voorgaande jaren. In 2006 werd geconcludeerd dat zich een toename voordeed van de illegale stort. Dit terwijl het aantal klachten omtrent het verkeerd aanbieden van vuilniszakken en containers/ kliko s afnam. De cijfers van de milieupolitie t/m september lijken aan te geven dat deze trend zich wederom heeft voortgezet. Zo nam de illegale stort in de periode januari tot en met september 2007 met 10% toe in vergelijking met dezelfde periode in Klachten met betrekking tot containers/kliko s komen nauwelijks meer voor. Kijken we naar de verschillende wijken dan kan worden geconcludeerd dat illegale stort het meest voorkomt in West gevolgd door Noord. De Binnenstad heeft het meest te kampen met vervuiling (w.o. zwerfvuil en graffiti). Vernielingen In 2007 is het aantal gepleegde vernielingen volgens de politieregistratie vrijwel gelijk gebleven aan het jaar daarvoor (figuur 16). De bevolking geeft daarentegen aan dat het aantal vernielingen is toegenomen. Met name de inwoners van de wijk Noord geven dit aan. Verder valt op dat de politieregistratie wijst op een afname van het aantal vernielingen in West. Dit terwijl bewoners dit niet als zodanig ervaren. 25

26 Figuur 16: Aantal incidenten vernielingen per inwoners in shertogenbosch Bron: BPS Politie en GBA 2008, bewerking O&S shertogenbosch Verkeer Ongevallen Het totaal aantal verkeersongevallen is op een vergelijkbaar niveau gebleven als in Het aantal verkeersongevallen met letsel en/of dodelijke afloop laat echter een verdere daling zien (figuur 17). Nog nooit is het aantal letselgevallen en dodelijke ongelukken zo laag geweest in de afgelopen zes jaar. Figuur 17: Aantal verkeersongevallen met letsel en/ of dodelijke afloop per inwoners in shertogenbosch Bron: BPS Politie en GBA 2008, bewerking O&S shertogenbosch In 2007 registreerde de politie in de gemeente shertogenbosch 1 dode en 97 ziekenhuisgewonden bij verkeersongevallen. Parkeeroverlast Tussen 2002 en 2004 heeft zich een toename voorgedaan van de parkeeroverlast met ruim een kwart. De jaren daarna is de overlast min of meer op eenzelfde niveau gebleven. 26

27 3. Veiligheidsbeleid 3.1 Inleiding Een veilige stad vormt al enkele jaren een belangrijke doelstelling binnen het gemeentelijk beleid. De complexiteit van het veiligheidsvraagstuk vereist een integrale aanpak die binnen de gemeente s Hertogenbosch steeds beter vorm krijgt. Een integrale aanpak vraagt om intensieve samenwerking met de partners, waarbij de gemeente een stevige regierol pakt. De belangrijkste stappen die hiertoe in de afgelopen periode zijn genomen, worden in de volgende paragraaf beschreven. 3.2 Integrale aanpak veiligheid Integraal Veiligheids Programma In 2004 is het Integraal Veiligheids Programma (IVP) vastgesteld. Het Integraal Veiligheids Programma geeft voor de periode richting aan het gemeentelijke veiligheidsbeleid en de regierol van de gemeente in het bijzonder. Het Integraal Veiligheids Programma (IVP) kent drie speerpunten: jeugd, geweld en drugs. In het verlengde hiervan krijgen ook de aanpak van veelplegers en het tegengaan van vermogensdelicten de nodige aandacht. 3.3 Veiligheidshuis Veiligheidshuis Met de oprichting van het Veiligheidshuis in 2005 is de regie op veiligheid door de gemeente verder vergroot. De meerwaarde van dit samenwerkingsverband tussen gemeente, zorg en welzijnspartners, corporaties, politie en justitiepartners, zit vooral in de combinatie van de preventieve, curatieve en repressieve maatregelen en de aansluiting op het nazorgtraject. Het Veiligheidshuis richt zich op: veelplegers, jeugd en huiselijk geweld. Maar ook de aanpak van overlastpanden, forensisch psychiatrische problematiek en de nazorg voor exgedetineerden zijn in het veiligheidshuis ondergebracht. Er worden centraal dossiers aangelegd om een goede aanpak op maat per individu, groep of overlastpand te kunnen ontwikkelen, uitvoeren en monitoren. Afgelopen jaar is er veel geïnvesteerd in het verbeteren van de bedrijfsvoering binnen het veiligheidshuis. Zo is de werkwijze van het Veiligheidshuis gestroomlijnd en zijn er stappen gezet om de management en stuurinformatie te verbeteren met als doel de prestaties van het Veiligheidshuis beter zichtbaar te maken. De belangrijke ontwikkelingen in het Veiligheidshuis in de afgelopen periode per veiligheidsthema zijn: Jeugd Jeugd is en blijft een speerpunt. Voor het Veiligheidshuis betekent dit dat de nieuwe aanpak die in 2007 is gestart in het Overleg Risico Jeugd (ORJ), in 2008 zijn vruchten moet gaan afwerpen. In 2007 is vanuit het ORJ een inventarisatie opgesteld van alle jeugdgroepen aan de hand van de zogenaamde Beke methodiek (zie ook paragraaf 2.5). De partners in het ORJ ontwikkelen gezamenlijk per jeugdgroep een aanpak op maat. Dit veronderstelt duidelijk inzicht in de interventiemogelijkheden van de partners en een mandaat van de partners aan tafel om te kunnen beslissen over de inzet van deze interventies (voorbeeld: extra politiecapaciteit, inzet van extra uren jongerenwerk, etc.) Ook is samenwerking en afstemming met de partners op wijkniveau zoals de gemeentelijke wijkmanager, de jongerenwerkers van Divers en de buurtcoördinatoren van de politie essentieel (w.o. in wijk en buurtnetwerken). 27

28 Alle risico jeugd wordt behandeld in het casusoverleg risico jeugd (CRJ). Het kan jongeren betreffen die vanwege het plegen van een strafbaar feit in het Veiligheidshuis terecht komen, maar ook vanwege hardnekkig schoolverzuim of een mislukte taakstraf. In 2007 is besloten om ook de zorgmeldingen van de politie, die voorheen rechtstreeks naar Bureau Jeugdzorg werden gezonden, te behandelen in het Veiligheidshuis. Hiervoor is gekozen om in een nog vroegtijdiger stadium criminogene factoren bij jongeren te kunnen onderkennen en hierop in te grijpen. Om dit te kunnen is het integraal beoordelen van een casus door de partners (en dus niet alleen Bureau Jeugdzorg) essentieel. Het besluit om de zorgmeldingen van de politie via het Veiligheidshuis te laten verlopen heeft er onder andere toe geleid dat het CRJ met ingang van 1 januari 2008 is gesplitst in een CRJ Zorg Overleg en een CRJ Strafoverleg. Een andere reden waarom deze splitsing is aangebracht, is om de aansluiting van het Veiligheidshuis op het toekomstige Centrum voor Jeugd en Gezin gemakkelijker te laten verlopen. Huiselijk Geweld Het casusoverleg Huiselijk Geweld richt zich met name op de complexe casussen huiselijk geweld waarbij sprake is van recidive, waarbij kinderen in het spel zijn of waar er sprake is van middelengebruik (alcohol, drugs). Veelplegers Naast het casusoverleg Veelplegers Minderjarigen kent het veiligheidshuis het casusoverleg Veelplegers Meerderjarigen en het casusoverleg Veelplegers Marokkanen. De casusoverleggen Veelplegers Minderjarigen en Veelplegers Meerderjarigen functioneren over het algemeen goed. De Marokkaanse veelplegers blijven echter een lastige doelgroep. Zij ontkennen blijvend gepleegde delicten en wijzen structureel alle vormen van reguliere hulpverlening af. Dit maakt het moeilijk om deze doelgroep te bereiken en delictgedrag te doorbreken. Komende periode wordt bekeken wat dit betekent voor de aanpak. Nazorg Afgelopen jaar is er veel geïnvesteerd op het gebied van Nazorg. Met ingang van 1 oktober is er een gemeentelijk projectleider aangesteld die het nazorgtraject meer vorm moet geven. Om te beginnen is de kennis en informatieoverdracht vanuit de Penitentiaire Inrichtingen (PI) verbeterd. Er zijn duidelijke afspraken gemaakt met de PI s over de termijn, aard en wijze van informatie overdragen. Daarnaast is een begin gemaakt met het oplossen van het belangrijkste knelpunt op het gebied van nazorg: huisvesting. Afgelopen jaar is de huisvestingsbehoefte van exgedetineerden meegenomen met de brede huisvestingsvraag voor bijzondere groepen (Nota Wonen, WMO, Stedelijk Kompas 13, DDhostels 14 ). In 2008 zal dit moeten leiden tot concrete huisvestingsplekken gecombineerd met passende hulpverleningtrajecten voor exgedetineerden. Daarnaast is een verruiming van het justitieel kader noodzakelijk met betrekking tot de nazorg ten behoeve van veelplegers. Een justitiële stok achter de deur na detentie, moet het mogelijk maken om nazorg meer af te kunnen dwingen. 3.4 Verdere maatregelen en initiatieven veiligheidsbeleid IVPower De gemeente shertogenbosch neemt sinds 2007 deel aan het project IVPower. IVPower staat voor Periodiek Overleg over Werk En Resultaat met betrekking tot Integrale Veiligheid. 15 Tijdens IVPower bijeenkomsten bevragen leden van het college van B&W de partners in veiligheid op strategisch (leidinggevend) niveau over de veiligheids en leefbaarheidssituatie. Partners zijn onder meer: gemeente, politie, openbaar ministerie, woningcorporaties en de zorg en welzijnsinstellingen. 13 Website met informatie over instellingen en organisaties, zowel professionals als vrijwilligers, die op het gebied van wonen, zorg, inkomensondersteuning en welzijn, ondersteuning verlenen dan wel faciliteiten aanbieden. 14 DDhostels hebben als doelgroep dak en thuislozen met dubbele diagnose ( DDcliënten : psychiatrische problematiek gecombineerd met alcohol en/of drugsverslaving). 15 De realisatie van dit project wordt (mede) mogelijk gemaakt door middel van een stimuleringsbijdrage van de directie Politie van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. 28