Ogame leren spelen met reinforcement learning
|
|
- Martha Lien van Dijk
- 4 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Ogame leren spelen met reinforcement learning Onderzoeksplan Ivan Koster Begeleiders: Dr. I.G. Sprinkhuizen-Kuyper Dr. Ir. Martijn van Otterlo Dr. P.C. Groot
2 Probleemstelling Onderzoeksvraag: Kan reinforcement learning een goede strategie vinden voor Ogame? Reinforcement learning is een algoritme om een agent te laten leren zonder supervisie. De agent gaat acties uitproberen om zo uiteindelijk een voorspellend model van de wereld te bouwen. De agent kan dit niet doen zonder een soort van feedback: hij moet weten wanneer hij iets goed of slecht heeft gedaan. Hij krijgt dus een beloning, reward, voor zijn acties. Dit is waar de term reinforcement learning vandaan komt. Ogame is een bouw-een-beschaving game. Een genre dat populair is op het internet, meestal zijn het spellen die in de browser gespeeld worden. Het basisprincipe is dat er enkele soorten schaarse grondstoffen zijn. Deze grondstoffen delft men via mijnen. Je kunt de mijnen opwaarderen in niveau om sneller grondstoffen te kunnen delven. Er zijn bijvoorbeeld ook gebouwen die je bouwsnelheid verhogen. Verder kun je onderzoek doen om meer gebouwen vrij te spelen. Er zijn legio andere mogelijkheden om de grondstoffen uit te geven. Punten behaal je in de games door grondstoffen uit te geven. De beste speler heeft de meeste grondstoffen uit gegeven. Voor deze scriptie zullen twee producten worden gemaakt: een simulator die Ogame gedeeltelijk simuleert en het reinforcement learning algoritme. Het antwoord op de onderzoeksvraag zal, zo ja, van het tweede product zijn: een model dat gemaakt is met behulp van een reinforcement learning algoritme toegespitst op Ogame. Het model representeert de stategie waarmee Ogame gespeeld kan worden. Als de vraag met nee wordt beantwoord, weten we hopelijk waarom niet en of er met behulp van aanpassingen de vraag wel positief beantwoord kan worden. Verantwoording Reinforcement learning is al toegepast op uiteenlopende games, zoals schaken. Het is vooral bekend vanwege zijn toepassing op Backgammon. Ook wordt het toegepast op Real-Time-Strategy games, om een succesvolle AI speler te maken. Het is interessant om het ook toe te passen op bouw-eenbeschaving games. Het zal meer inzicht opleveren hoe men met dit soort games om moet gaan. Vanuit persoonlijk oogpunt ben ik sterk gemotiveerd. In mijn jeugd hebben ik en mijn vrienden veel Ogame gespeeld. Toen ik bij mijn AI minor les kreeg over reinforcement learning was mijn eerste idee om de twee te combineren voor mijn bachelor scriptie.
3 Theoretisch kader Reinforcement learning Het begrip reinforcement learning word uitgelegd door Sutton en Barto in hun almanak : Reinforcement learning is learning what to do--how to map situations to actions--so as to maximize a numerical reward signal. The learner is not told which actions to take, as in most forms of machine learning, but instead must discover which actions yield the most reward by trying them. In the most interesting and challenging cases, actions may affect not only the immediate reward but also the next situation and, through that, all subsequent rewards. These two characteristics--trial-and-error search and delayed reward--are the two most important distinguishing features of reinforcement learning. 1 De nadruk ligt hier op het leer probleem en niet de leer methode. Elke methode die het probleem goed aanpakt wordt gezien als reinforcement learning. Er zijn altijd drie basis begrippen: states, actions, goal. De state is de status van de huidige omgeving, zoals de agent hem meet. De actions zijn de acties die de agent kan uitvoeren om de omgeving te beïnvloeden. De goal is de state waar de agent uiteindelijk naar toe wil. Reinfocement learning is unsupervised learning. Supervised learning is leren met behulp van een externe leraar die al bepaalde informatie heeft. Als deze leraar er niet is of hij heeft geen representatieve en correcte informatie, dan moet men unsupervised learning gebruiken. Het is te vergelijken met een ontdekkingsreis naar een nieuw gebied: men weet nog helemaal niets en moet leren hoe de omgeving in elkaar zit. Hierbij moet met ook een afweging maken tussen exploratie en exploitatie. Om veel beloning binnen te halen, moet men de goede acties exploiteren, maar men moet ook exploreren om die goede acties te vinden. Helaas is het niet mogelijk geheel te concentreren op een van de twee, want dan wordt er niet genoeg beloning opgehaald. Het is dus noodzaak een goede balans te vinden. Naar deze balans hebben wiskundigen al jarenlang onderzoek gedaan. Ogame Ogame is strategie game die in de browser gespeeld wordt. Het is in 2000 gelanceerd en heeft als thema ruimtevaart, met ondertussen zo n twee miljoen leden. Het wordt gemaakt en onderhouden door Gameforge AG. In Ogame begint men met een lege planeet. Vanaf dit punt moet men de planeet uitbreiden en uiteindelijk ook andere planeten koloniseren. Alles gaat met behulp van drie grondstoffen: metaal, kristal en deuterium. Voor elke grondstof bestaat er een mijn om het te delven. Verder is er energie nodig om deze mijnen werkend te houden. Voor de energie productie zijn er gebouwen als de zonnecentrale en deuterium synthesizer. Als er te weinig energie is, zullen er ook minder grondstoffen geproduceerd worden. De ruimte in Ogame bestaat uit melkwegen, systemen en planeten. Men kan een account aanmaken in een universum, de spelwereld. In een universum zijn er tien melkwegen. Elke melkweg bevat 499 systemen. Elk systeem bevat vijftien planeet sloten. Elk slot kan een planeet, maan en schrootveld bevatten. Reizen binnen een systeem duurt het kortst, reizen tussen verschillende systemen langer en reizen tussen melkwegen duurt het langst. De thuisplaneet waar een speler mee begint heeft altijd 163 velden. Men kan gebouwen bouwen tot alle velden vol zitten. Elk niveau van een gebouw kost één veld. Ruimtegevechten zijn mogelijk door een vloot naar een planeet slot te sturen. De spelers hebben geen invloed op de gevechten. Zodra vloten elkaar tegenkomen ontstaat er een gevecht. De
4 gevechten bestaan uit één tot zes ronden en laten meestal een schrootveld na. De winnaar neemt ook grondstoffen mee als het gevecht bij een planeet of maan was. De grondstoffen in het schrootveld kan later met recyclers opgehaald worden. Er zijn nog vele andere aspecten in het spel, bijvoorbeeld allianties en expedities, maar die spelen verder geen rol bij dit onderzoeksprobleem. Impliciete aannames De onderzoeksvraag geeft aan dat we een goede strategie zoeken om Ogame te spelen. Omdat het spel erg complex wordt met het grote aantal acties en in principe oneindig lang duurt, moeten we restricties aanbrengen. Ten eerste zullen we de goal state voorlopig definiëren als het moment waarop we één kolonisatie schip bezitten. Binnen Ogame is dit een belangrijk punt, van waaruit men met verschillende tactieken verder kan spelen. Hiermee hebben we de tijdsspanne vastgelegd. Het aantal acties zullen we ook beperken tot het bouwen van gebouwen, onderzoeken doen en het bouwen van het kolonieschip. Het besturen van vloten wordt buiten beschouwing gelaten evenals het bouwen van verdediging of andere ruimteschepen. De andere spelers binnen het spel worden voorlopig ook weggelaten. De restricties kunnen bij mogelijk vervolgonderzoek aangepast worden. Het is ook mogelijk dat dit onderzoek uitgebreid wordt als er tijd over is. Er kan bijvoorbeeld naar een goal state gekeken worden verder in de tijd. Ook kunnen er meerdere spelers worden toegevoegd die met hetzelfde algoritme leren. Het aantal acties kan dan uitgebreid worden met het bouwen van ruimteschepen, verdediging en het aanvallen van andere spelers. Hiermee kunnen meer strategieën getest worden. Methode Strategie Als eerste zal er een model worden gemaakt aan de hand van Ogame, die alle benodigde aspecten bevat voor reinforcement learning. Nadat dit model er is zal hiermee een simulator geïmplementeerd worden die Ogame representeert. De simulator is nodig, omdat het leeralgoritme op Ogame servers laten spelen verboden is. Bovendien zal een simulator het leerproces enorm versnellen: we hoeven niet realtime te spelen, maar kunnen zo snel spelen als het computersysteem aan kan. Als laatste zal het reinforcement learning algoritme worden geïmplementeerd. Dit wordt gebaseerd op Q-learning in combinatie met neurale netwerken. Deelvragen 1. Is er een geschikt model van Ogame te maken, waardoor we er reinforcement learning op kunnen toepassen? 2. Is er een simulator van Ogame te maken, geschikt voor dit onderzoek? 3. Is er een geschikte reinforcement learning methode om Ogame te leren? Verwachte deelantwoorden 1. Een model dat Ogame representeert en geschikt is voor reinforcement learning. 2. Een simulator gebaseerd op het model uit antwoord 1, geschikt voor een reinforcement learning. 3. Een reinforcement learning methode gebaseerd op Q-learning en neurale netwerken. Als dit niet lukt: mogelijk een andere methode of de uiteindelijke conclusie dat het mij niet gelukt is.
5 Planning Deadlines van de cursus zelf vet gedrukt Voorlopig onderzoeksplan Model van het leerprobleem klaar (deelvraag 1) Definitief onderzoeksplan Eerste versie scriptie Simulator geïmplementeerd. (deelvraag 2) Reinforcement learning algoritme geïmplementeerd. (deelvraag 3) Reinforcement learning algoritme getest. Onderzoeksresultaten af Tweede versie scriptie Definitieve versie scriptie Presentaties Presentaties Literatuur 1 R. S. Sutton, A. G. Barto (1998), Reinforcement learning: An Introduction, MIT Press S. J. Russell, P. Norvig (2003), Artificial Intelligence: A Modern Approach, Pearson Education Formules gebruikt in Ogame:
Samenvatting (Dutch)
Samenvatting (Dutch) 162 Hier zal een korte samenvatting gegeven worden van de resultaten van het onderzoek gepresenteerd in dit proefschrift. Affect, Gemoedstoestand en Informatieverwerking Om te overleven
Nadere informatieOnderzoeksplan Bachelorscriptie
Onderzoeksplan Bachelorscriptie Tim van Lokven - 0438006 Informatica Probleemstelling Onderzoeksvraag Wat zijn de sterke en zwakke punten van de drie meest gebruikte Instant Messaging protocollen, en is
Nadere informatieHalma Bot: Monte Carlo versus Alpha-Beta
: Monte Carlo versus Alpha-Beta Inleiding Marijn Biekart-11032278, Artemis Çapari-11336390, Jesper van Duuren-10780793, Jochem Hölscher-11007729 en Reitze Jansen-11045442 Zoeken, Sturen en Bewegen 30 juni
Nadere informatieBeveiligingsaspecten van webapplicatie ontwikkeling met PHP
RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN Beveiligingsaspecten van webapplicatie ontwikkeling met PHP Versie 1.0 Wouter van Kuipers 7 7 2008 1 Inhoud 1 Inhoud... 2 2 Inleiding... 2 3 Probleemgebied... 3 3.1 Doelstelling...
Nadere informatieHet disciplinaire future self als bron van motivatie en activatie
Het disciplinaire future self als bron van motivatie en activatie Onderwijsproject Faculteit Wetenschappen 2014-2015 promotor: Prof. Dr. Philippe Muchez Het disciplinaire future self Possible selves represent
Nadere informatieTalentmanagement in tijden van crisis
Talentmanagement in tijden van crisis Drs. Bas Puts Page 1 Copyright Siemens 2009. All rights reserved Mission: Achieving the perfect fit Organisatie Finance Sales Customer Engineering Project management
Nadere informatieVoorlopig Onderzoeksplan Bachelorscriptie
Voorlopig Onderzoeksplan Bachelorscriptie Probleemstelling SimSE is een educatief computerspel dat studenten van systeem ontwikkeling vakken de kans geeft de geleerde kennis in de praktijk te brengen als
Nadere informatieEngels op Niveau A2 Workshops Woordkennis 1
A2 Workshops Woordkennis 1 A2 Workshops Woordkennis 1 A2 Woordkennis 1 Bestuderen Hoe leer je 2000 woorden? Als je een nieuwe taal wilt spreken en schrijven, heb je vooral veel nieuwe woorden nodig. Je
Nadere informatieQuick scan method to evaluate your applied (educational) game. Validated scales from comprehensive GEM (Game based learning Evaluation Model)
WHAT IS LITTLE GEM? Quick scan method to evaluate your applied (educational) game (light validation) 1. Standardized questionnaires Validated scales from comprehensive GEM (Game based learning Evaluation
Nadere informatieStudiedag activerende en motiverende didactiek. Donderdag 10 november. De kracht van spelelementen
Studiedag activerende en motiverende didactiek Donderdag 10 november De kracht van spelelementen Even voorstellen.. Wessel Peeters Docent Maatschappijleer Loopbaanbegeleider Master Leren en Innoveren Bezig
Nadere informatieHoe gaat gesture control role-playing games beinvloeden, in het bijzonder serious games?
Hoe gaat gesture control role-playing games beinvloeden, in het bijzonder serious games? Deelvragen 1. Wat zijn role-playing serious games? 2. Wat is gesture control? 3. Zijn er al gesture controlled game
Nadere informatieChapter 4 Understanding Families. In this chapter, you will learn
Chapter 4 Understanding Families In this chapter, you will learn Topic 4-1 What Is a Family? In this topic, you will learn about the factors that make the family such an important unit, as well as Roles
Nadere informatiePlan van Aanpak. Auteur: Roel Konieczny Docent: Stijn Hoppenbrouwers Plaats, datum: Nijmegen, 7 mei 2004 Versie: 1.0
Plan van Aanpak Auteur: Roel Konieczny Docent: Stijn Hoppenbrouwers Plaats, datum: Nijmegen, 7 mei 2004 Versie: 1.0 Plan van Aanpak Roel Konieczny Inhoudsopgave 1 INLEIDING... 3 2 PROBLEEMGEBIED EN DOELSTELLING...
Nadere informatieIntelligente agenten en misleidend spel
Intelligente agenten en misleidend spel Bachelorscriptie CKI Rens ter Maat 3860914 21-9-2014 Begeleider: dr. ir. J.M. Broersen 7.5 ECTS Inhoudsopgave 1. Introductie... 3 1.1 Achtergrond... 3 1.2 Bijdrage
Nadere informatieMachinaal leren, neurale netwerken, en deep learning
Machinaal leren, neurale netwerken, en deep learning Prof. dr. Tom Heskes KNAW-symposium Go en machinale intelligentie 11 oktober, 2016 Inhoud Inleiding - Supervised, reinforcement, unsupervised leren
Nadere informatieGamification , Berry Kersten
Gamification 16-02-2017, Berry Kersten Agenda Level 1: Waarom Level 2: Wat Level 3: Hoe Level 4: Toekomst Gamification - TestNet 16-02-2017 2 Kennismanagement Testen Agile / DevOps KM Quest Gamification
Nadere informatieTentamen Kunstmatige Intelligentie (INFOB2KI)
Tentamen Kunstmatige Intelligentie (INFOB2KI) 12 december 2014 8:30-10:30 Vooraf Mobiele telefoons en dergelijke dienen uitgeschakeld te zijn. Het eerste deel van het tentamen bestaat uit 8 multiple-choice
Nadere informatieHandleiding Zuludesk Parent
Handleiding Zuludesk Parent Handleiding Zuludesk Parent Met Zuludesk Parent kunt u buiten schooltijden de ipad van uw kind beheren. Hieronder vind u een korte handleiding met de mogelijkheden. Gebruik
Nadere informatiePlan van Aanpak. Master Thesis. Risico modellering in het medische domein. Radboud Universiteit Nijmegen. Afstudeernummer: 101 IK.
Radboud Universiteit Nijmegen Plan van Aanpak Master Thesis Risico modellering in het medische domein Afstudeernummer: 101 IK 6 juli 2009 Auteur Contact Studentnummer Begeleider Contact Willem Klomp wtklomp@student.ru.nl
Nadere informatieSporthuis/GoSport Roy Schungel 1570046
Sporthuis/GoSport 1570046 Document Informatie Versie Datum Status Aanpassingen Getroffen pagina s 1.0 20-06-2013 Definitief Colofon Soort document: Versie: 1.0 Afstudeerscriptie Opdrachtgever: Opdrachtgever:
Nadere informatieontwerpdocumentatie doelgroep
De ontwerpdocumentatie voor een game bevat de volgende onderdelen met bijbehorende uitwerking. Sommige onderdelen kunnen (deels) niet relevant zijn, in dat geval geef je aan waarom dat stuk niet relevant
Nadere informatieTentamen Kunstmatige Intelligentie
Naam: Studentnr: Tentamen Kunstmatige Intelligentie Department of Information and Computing Sciences Opleiding Informatica Universiteit Utrecht Donderdag 2 februari 2012 08.30 10:30, EDUCA-ALFA Vooraf
Nadere informatieIntelligente Spelen. Pieter Spronck. TouW Informatica Symposium, Open Universiteit, Universiteit van Tilburg
Intelligente Spelen Pieter Spronck Open Universiteit, Universiteit van Tilburg TouW Informatica Symposium, 13-11-2010 Wat is kunstmatige intelligentie? Kunstmatige intelligentie Kunstmatige intelligentie
Nadere informatieTentamen in2205 Kennissystemen
TECHNISCHE UNIVERSITEIT DELFT Faculteit Elektrotechniek, Wiskunde en Informatica Tentamen in2205 Kennissystemen 21 Januari 2010, 14:0017:00 Dit tentamen heeft 5 meerkeuzevragen in totaal goed voor 10 punten
Nadere informatieLijnenspel. Remco van Groesen ( ) & Ellen Houbiers ( )
Lijnenspel Remco van Groesen (0769631) & Ellen Houbiers (0775493) Technische Universiteit Eindhoven Opdrachtgever: Benne de Weger Begeleider: Cor Hurkens 18 januari 2013 1 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 2
Nadere informatie2/16/2012. Onderzoeksvraag. Onderzoeksplan. Standaardindeling. Onderzoeksplan van Onderzoeksmethoden? Standaardindeling (2)
Voorjaar 2012 (tweede bijeenkomst) Bachelorscriptie Onderzoeksvraag kennisgebied strategie onderzoeksvraag reden antwoord Onderzoeksplan In essentie een nadere uitwerking van de onderzoeksvraag en de daaraan
Nadere informatieTFS als perfecte tool voor Scrum
TFS als perfecte tool voor Scrum René van Osnabrugge renevo@delta-n.nl About me René van Osnabrugge Communicate @renevo renevo@delta-n.nl http://osnabrugge.wordpress.com Agenda Wat is Scrum? Wat is ALM
Nadere informatieLuister alsjeblieft naar een opname als je de vragen beantwoordt of speel de stukken zelf!
Martijn Hooning COLLEGE ANALYSE OPDRACHT 1 9 september 2009 Hierbij een paar vragen over twee stukken die we deze week en vorige week hebben besproken: Mondnacht van Schumann, en het eerste deel van het
Nadere informatiePlan van Aanpak. Plan van Aanpak. November 2003. Student Naam: David Fremeijer Studentnr: 0249432 E-mail: david@fremeijer.net
Plan van Aanpak Plan van Aanpak November 2003 Student Naam: David Fremeijer Studentnr: 0249432 E-mail: david@fremeijer.net Universiteit Nijmegen Begeleider: Theo van der Weide Referent: Gert Veldhuijzen
Nadere informatie0515 DUTCH (FOREIGN LANGUAGE)
UNIVERSITY OF CAMBRIDGE INTERNATIONAL EXAMINATIONS International General Certificate of Secondary Education MARK SCHEME for the May/June 2011 question paper for the guidance of teachers 0515 DUTCH (FOREIGN
Nadere informatieVoorlopig onderzoeksplan Bachelorscriptie CleanDoc-
Voorlopig onderzoeksplan Bachelorscriptie 2011 -CleanDoc- Wouter Lockefeer 0545228 Probleemstelling Een goede programmeertaal moet niet alleen efficiënte programma's opleveren, maar ook handig zijn in
Nadere informatieSpeaking and Language Learning. 3rd February 2016
Speaking and Language Learning 3rd February 2016 Speaking: Yes!! Popular Communica7on Ques7on: Why do we not train speaking more o?en? Not important? Too difficult! Let s discuss both reac7ons.. a. Importance
Nadere informatieNederlands programma in de PYP! Maandag 2 september 2013
Nederlands programma in de PYP! Maandag 2 september 2013 Rode Leeuw missie!!de Rode Leeuw biedt een moedertaalprogramma aan voor kinderen vanaf 4 tot 16 jaar bestaande uit kwalitatief goed NTC-onderwijs
Nadere informatieFunctioneren van een Kind met Autisme. M.I. Willems. Open Universiteit
Onderzoek naar het Effect van de Aanwezigheid van een Hond op het Alledaags Functioneren van een Kind met Autisme M.I. Willems Open Universiteit Naam student: Marijke Willems Postcode en Woonplaats: 6691
Nadere informatiez x 1 x 2 x 3 x 4 s 1 s 2 s 3 rij rij rij rij
ENGLISH VERSION SEE PAGE 3 Tentamen Lineaire Optimalisering, 0 januari 0, tijdsduur 3 uur. Het gebruik van een eenvoudige rekenmachine is toegestaan. Geef bij elk antwoord een duidelijke toelichting. Als
Nadere informatieHet spel van de teacher leader in een veranderproces
Het spel van de teacher leader in een veranderproces Symposium CPO van de Master Leren en Innoveren (MLI), locatie Helmond We are all in the game 17 juni 2016 drs. Monique van der Heijden Academic Director
Nadere informatieDuurzame inzetbaarheid. van sluipmoordenaar naar. strategisch voordeel
Duurzame inzetbaarheid van sluipmoordenaar naar I strategisch voordeel Rita Geytenbeek zet mensen in hun kracht Wil Houtzager laat strategie werken Corrie van Oorschot verbindt mensen en processen Marc
Nadere informatieMinder Big data Meer AI.
Minder Big data Meer AI. Minder Big data, meer AI. Marijn uilenbroek BI & Analytics consultant Utrecht, 1 november 2016 BI&A symposium 2016 Minder Big data meer AI 2 BI&A symposium 2016 Minder Big data
Nadere informatieDe Invloed van Perceived Severity op Condoomgebruik en HIV-Testgedrag. The Influence of Perceived Severity on Condom Use and HIV-Testing Behavior
De Invloed van Perceived Severity op Condoomgebruik en HIV-Testgedrag The Influence of Perceived Severity on Condom Use and HIV-Testing Behavior Martin. W. van Duijn Student: 838797266 Eerste begeleider:
Nadere informatieComputerspellen in soorten en maten
in soorten en maten dr. Walter Kosters, Universiteit Leiden Toptoets, Universiteit Leiden, Informatica woensdag 4 juni 2008 www.liacs.nl/home/kosters/ 1 School basisschool middelbare school universiteit
Nadere informatieserious game voor diabetespatiëntjes
School: Bedrijf: Titel project: 1. De opdracht Opdrachtgever Je werkt als multimediaspecialist op de ICT-afdeling van het Beatrix ziekenhuis. Je krijgt de opdracht van diabetesverpleegkundige Cora Muilenburg.
Nadere informatieAutomating the cockpit. Constructing an autonomous, human-like flight bot in a simulated environment
Automating the cockpit Constructing an autonomous, human-like flight bot in a simulated environment Introductie Inhoud van de presentatie: afstudeerproject onderzoek ontwerp implementatie conclusies demonstratie
Nadere informatieCreeër test awareness in een grote organisatie: een cultuur wijziging Jeroen Rosink
Creeër test awareness in een grote organisatie: een cultuur wijziging Jeroen Rosink Picture of presenter Jeroen Rosink Test Manager ITD Europe Over DAF Productie 2011: LF: 9500 CF/XF: 42.300 Marktaandeel:
Nadere informatieArchitecture Governance
Architecture Governance Plan van aanpak Auteur: Docent: Stijn Hoppenbrouwers Plaats, datum: Nijmegen, 14 november 2003 Versie: 1.0 Inhoudsopgave 1. INLEIDING... 3 2. PROBLEEMSTELLING EN DOELSTELLING...
Nadere informatieALLEEN SUCCES MET EEN GOEDE ONDERZOEKSVRAAG!
ALLEEN SUCCES MET EEN GOEDE ONDERZOEKSVRAAG! Faculteit Gezondheid dr. Anne Eskes 9 maart 2016 1 2 ALLEEN SUCCES MET EEN GOEDE ONDERZOEKSVRAAG! Disclosure belangen spreker: Anne Eskes (potentiële) belangenverstrengeling
Nadere informatieSiemens Training Handleiding Website
Uitgave 01 This document was produced for training purposes. Siemens assumes no responsibility for its contents. The reproduction, transmission or use of this document or its contents is not permitted
Nadere informatieLearn like a startup. Next Learning 2014 16 April 2014
Learn like a startup Next Learning 2014 16 April 2014 Rob Hermans Founder Achieved @hermans85 rob@achieved.co Achievements: Setup game startup incubator. Helped 10 startups go to market. Learned to code
Nadere informatieRobots en leerkrachten: Een explosieve mix? Platform L Antwerpen 21 november 2018
Robots en leerkrachten: Een explosieve mix? Platform L Antwerpen 21 november 2018 Stijn Van Laer KU Leuven Faculteit psychologie en pedagogische wetenschappen KU Leuven Faculteit geneeskunde OPLOSSING
Nadere informatieGAMIFICATION....zonder computers...
GAMIFICATION...zonder computers... Wie biedt? Wie biedt? Wie biedt? Welke associaties roept het op? Containerbegrip: Gaming, Spelletjes doen, Gamification, Lln maken spel Gamefying Spelelementen, Game-like
Nadere informatieSMART trainen. Naar een hoger niveau van de mini-volleybal training. Bert Brinkman, 2001 Terug naar de Volleybal pagina
SMART trainen Naar een hoger niveau van de mini-volleybal training Bert Brinkman, 2001 Terug naar de Volleybal pagina Structuur Structuur in de training Structuur in het seizoen Doelen stellen Hoger op
Nadere informatieUNIVERSITY OF CAMBRIDGE INTERNATIONAL EXAMINATIONS International General Certificate of Secondary Education
UNIVERSITY OF CAMBRIDGE INTERNATIONAL EXAMINATIONS International General Certificate of Secondary Education *0535502859* DUTCH 0515/03 Paper 3 Speaking Role Play Card One 1 March 30 April 2010 No Additional
Nadere informatieAfstanden in Sociale Netwerken. Frank Takes Open Dag Informatica 30 november 2012
Afstanden in Sociale Netwerken Frank Takes (ftakes@liacs.nl) Open Dag Informatica 30 november 2012 Wie ben ik? Frank Takes VWO, profiel N&T (2004) Bachelor Informatica (BSc, 2008) Minor Bedrijfswetenschappen
Nadere informatieCOMMUNICATIE EN TEAMPRESTATIE
COMMUNICATIE EN TEAMPRESTATIE Door: Afke van de Wouw Dominique van der Paard Yara van Gendt INHOUD Introductie Communicatie met je omgeving Effect op Handelingssnelheid Toepassing in het voetbal ACHTERGROND
Nadere informatieLDA Topic Modeling. Informa5ekunde als hulpwetenschap. 9 maart 2015
LDA Topic Modeling Informa5ekunde als hulpwetenschap 9 maart 2015 LDA Voor de pauze: Wat is LDA? Wat kan je er mee? Hoe werkt het (Gibbs sampling)? Na de pauze Achterliggende concepten à Dirichlet distribu5e
Nadere informatieANGSTSTOORNISSEN EN HYPOCHONDRIE: DIAGNOSTIEK EN BEHANDELING (DUTCH EDITION) FROM BOHN STAFLEU VAN LOGHUM
Read Online and Download Ebook ANGSTSTOORNISSEN EN HYPOCHONDRIE: DIAGNOSTIEK EN BEHANDELING (DUTCH EDITION) FROM BOHN STAFLEU VAN LOGHUM DOWNLOAD EBOOK : ANGSTSTOORNISSEN EN HYPOCHONDRIE: DIAGNOSTIEK STAFLEU
Nadere informatieWorkshop verhogen van je persoonlijke effectiviteit. Welkom. Martin Fisch, cc Flickr. UNC Plus Delta alle rechten voorbehouden
Workshop verhogen van je persoonlijke effectiviteit Welkom Martin Fisch, cc Flickr 1 Ik haal altijd mijn deadlines 2 Ik haal altijd mijn deadlines binnen mijn normale werkuren 3 Mijn mailbox is aan het
Nadere informatieIntroductie De energietransitie is de grootste politieke en maatschappelijke uitdaging van ons tijdperk, maar nog niet alle politici, bestuurders, bed
Introductie De energietransitie is de grootste politieke en maatschappelijke uitdaging van ons tijdperk, maar nog niet alle politici, bestuurders, bedrijven en inwoners zijn doordrongen van dit feit. Gemeenten
Nadere informatieOpleidingen voor Volleybaltrainers
Text Opleidingen voor Volleybaltrainers Contact: Website: Twitter: Linkedin: Mail: www.abilityquest.nl/sport @pcollaris / @abilityquest nl.linkedin.com/in/patrickcollaris info@abilityquest.nl Excellence
Nadere informatieDe goede dingen goed doen
De goede dingen goed doen O V E R K W A L I T E I T V A N B E S T A A N, B E L O N G I N G E N H A N D E L E N P R E S E N T A T I E V O O R H E T O N D E R Z O E K E R S P L A T F O R M D I S A B I L
Nadere informatieCambridge Assessment International Education Cambridge International General Certificate of Secondary Education. Published
Cambridge Assessment International Education Cambridge International General Certificate of Secondary Education DUTCH 055/02 Paper 2 Reading MARK SCHEME Maximum Mark: 45 Published This mark scheme is published
Nadere informatieEmotioneel Belastend Werk, Vitaliteit en de Mogelijkheid tot Leren: The Manager as a Resource.
Open Universiteit Klinische psychologie Masterthesis Emotioneel Belastend Werk, Vitaliteit en de Mogelijkheid tot Leren: De Leidinggevende als hulpbron. Emotional Job Demands, Vitality and Opportunities
Nadere informatieDe Rol van Sense of Coherence bij de Glucoseregulatie bij Mensen met Diabetes Type 1
De Rol van Sense of Coherence bij de Glucoseregulatie bij Mensen met Diabetes Type 1 The Role of Sense of Coherence in Glucose regulation among People with Diabetes Type 1 Marja Wiersma Studentnummer:
Nadere informatieUNIVERSITY OF CAMBRIDGE INTERNATIONAL EXAMINATIONS International General Certificate of Secondary Education
UNIVERSITY OF CAMBRIDGE INTERNATIONAL EXAMINATIONS International General Certificate of Secondary Education DUTCH 0515/03 Paper 3 Speaking and Role Play Card One 1 March 30 April 2007 *4070675311* No Additional
Nadere informatieJoos Vandewalle. wiskunde voor iedereen
Joos Vandewalle wiskunde voor iedereen Hoe kan je het wiskundig denken laten groeien en bloeien bij alle leerlingen? Joos Vandewalle Op basis van de ideeën van Jo Boaler Youcubed Mythes over wiskunde Mythes
Nadere informatieBesluitenlijst CCvD HACCP/ List of decisions National Board of Experts HACCP
Besluitenlijst CCvD HACCP/ List of decisions National Board of Experts HACCP Dit is de actuele besluitenlijst van het CCvD HACCP. Op deze besluitenlijst staan alle relevante besluiten van het CCvD HACCP
Nadere informatieGames in een educatieve setting
Games in een educatieve setting workshop Inez Groen Ontwikkelen spellen Testen spellen Schrijven over spellen Doceren met/over spellen -> met een leerdoel! Maar eerst: wat is je favoriete game en waarom?
Nadere informatieInnovative SUMP-Process in Northeast-Brabant
Innovative SUMP-Process in Northeast-Brabant #polis14 Northeast-Brabant: a region in the Province of Noord-Brabant Innovative Poly SUMP 20 Municipalities Province Rijkswaterstaat Several companies Schools
Nadere informatieIedereen wil veranderen
Iedereen wil veranderen Iedereen wil veranderen alleen niemand wil veranderd worden Trends en ontwikkelingen in de nabije toekomst en.. WMIDM? Testvraag.. Blended learning overdag. Blended learning s nachts.
Nadere informatie0515 DUTCH (FOREIGN LANGUAGE)
CAMBRIDGE INTERNATIONAL EXAMINATIONS International General Certificate of Secondary Education MARK SCHEME for the May/June 2013 series 0515 DUTCH (FOREIGN LANGUAGE) 0515/02 Paper 2 (Reading and Directed
Nadere informatieBrain-Computer Interfaces. ir. Pieter-Jan Kindermans, Vakgroep Elektronica en Informatiesystemen, Universiteit Gent
Brain-Computer Interfaces ir. Pieter-Jan Kindermans, Vakgroep Elektronica en Informatiesystemen, Universiteit Gent 1 Een robot besturen met gedachten? Bron: M. Velliste, et al. Cortical control of a prosthetic
Nadere informatieL.Net s88sd16-n aansluitingen en programmering.
De L.Net s88sd16-n wordt via één van de L.Net aansluitingen aangesloten op de LocoNet aansluiting van de centrale, bij een Intellibox of Twin-Center is dat de LocoNet-T aansluiting. L.Net s88sd16-n aansluitingen
Nadere informatieHET 6E-MODEL EN HET HOOFDSTUK OPPERVLAKTE Hoe kun je leerlingen zelf de leerstof laten ontdekken? Ward Perenboom
HET 6E-MODEL EN HET HOOFDSTUK OPPERVLAKTE Hoe kun je leerlingen zelf de leerstof laten ontdekken? Ward Perenboom Inhoud Mijn onderzoek Aanleiding Het 6E-model (Windels, 2012) Mijn eigen ontwerp oppervlakte
Nadere informatieRené Tuinhout De verzwegen waarheid van Grenswaardenanalyse Najaarsevent Testnet: 16 september 2008
Titel, samenvatting en biografie René Tuinhout De verzwegen waarheid van Grenswaardenanalyse Najaarsevent Testnet: 16 september 2008 Samenvatting: Grenswaardenanalyse, een techniek gebaseerd op equivalentieklassen,
Nadere informatieVoorbeelden van machtigingsformulieren Nederlands Engels. Examples of authorisation forms (mandates) Dutch English. Juli 2012 Versie 2.
Voorbeelden van machtigingsformulieren Nederlands Engels Examples of authorisation forms (mandates) Dutch English Voorbeelden machtigingsformulieren standaard Europese incasso Examples of authorisation
Nadere informatieL.Net s88sd16-n aansluitingen en programmering.
De L.Net s88sd16-n wordt via één van de L.Net aansluitingen aangesloten op de LocoNet aansluiting van de centrale, bij een Intellibox of Twin-Center is dat de LocoNet-T aansluiting. L.Net s88sd16-n aansluitingen
Nadere informatieArtificial Intelligence
Artificial Intelligence Scriptie Dennis Haverhals Student nummer: 1589419 Opleiding: Technische Informatica Datum: 17 maart 2015 Plaats: Utrecht Bedrijfsbegeleider: Frank Bovenkerk Docentbegeleider en
Nadere informatieGeheugenstrategieën, Leerstrategieën en Geheugenprestaties. Grace Ghafoer. Memory strategies, learning styles and memory achievement
Geheugenstrategieën, Leerstrategieën en Geheugenprestaties Grace Ghafoer Memory strategies, learning styles and memory achievement Eerste begeleider: dr. W. Waterink Tweede begeleider: dr. S. van Hooren
Nadere informatieKunstmatige intelligentie (AI) dr. Walter Kosters, Universiteit Leiden Gouda woensdag 17 oktober 2007 www.liacs.nl/home/kosters/gastlessen/ 1 Films 2 Introductie Kunstmatige intelligentie (AI, Artificial
Nadere informatieEnglish is everywhere. hi morning mouse cool help desk hello computers mail school game. Lees de tekst. Omcirkel de Engelse woorden.
one English is everywhere Test Luister naar wat Daniel vertelt. Welke Engelse woorden hoor je? Kruis ze aan. hi morning mouse cool help desk hello computers mail school game Lees de tekst. Omcirkel de
Nadere informatie5 juni Feedback.
5 juni 2015 Feedback Mirjam.Snel@hu.nl Twitter: @MirjamSnel Voorstellen Wie ben ik en Wie zijn jullie? Feedback Feedback is one of the most powerful influences of learning and achievement. Hattie, J.,
Nadere informatiePesten onder Leerlingen met Autisme Spectrum Stoornissen op de Middelbare School: de Participantrollen en het Verband met de Theory of Mind.
Pesten onder Leerlingen met Autisme Spectrum Stoornissen op de Middelbare School: de Participantrollen en het Verband met de Theory of Mind. Bullying among Students with Autism Spectrum Disorders in Secondary
Nadere informatieSick Beard installeren en configureren voor gebruik in combinatie met SABnzbd+...
pagina 1 van 6 Sick Beard installeren en configureren voor gebruik in combinatie met SABnzbd+ (Windows) Introductie Sick Beard is een stukje software wat heel wat werk uit handen kan nemen. Het weet welke
Nadere informatieAI in Games. C.J.P. Meis, J.J.M. Dousi Universiteit Utrecht Faculteit Wijsbegeerte
AI in Games C.J.P. Meis, J.J.M. Dousi Universiteit Utrecht Faculteit Wijsbegeerte kees.meis@phil.uu.nl, jaap.dousi@phil.uu.nl 1 Inleiding U heeft vast wel eens een computerspelletje gespeeld. Naar mate
Nadere informatieDe Invloed van Innovatiekenmerken op de Intentie van Leerkrachten. een Lespakket te Gebruiken om Cyberpesten te Voorkomen of te.
De Invloed van Innovatiekenmerken op de Intentie van Leerkrachten een Lespakket te Gebruiken om Cyberpesten te Voorkomen of te Stoppen The Influence of the Innovation Characteristics on the Intention of
Nadere informatieCiM: Design Research Re(de)fining Mobile Interactions
CiM: Design Research Re(de)fining Mobile Interactions Two monologues still do not make a dialogue. CiM: Design Research Re(de)fining Mobile Interactions Computers are moving up way faster than we are.
Nadere informatieBorstkanker: Stichting tegen Kanker (Dutch Edition)
Borstkanker: Stichting tegen Kanker (Dutch Edition) Stichting tegen Kanker Click here if your download doesn"t start automatically Borstkanker: Stichting tegen Kanker (Dutch Edition) Stichting tegen Kanker
Nadere informatieVerklaring van het beweeggedrag van ouderen door determinanten van. The explanation of the physical activity of elderly by determinants of
Verklaring van het beweeggedrag van ouderen door determinanten van het I-change Model The explanation of the physical activity of elderly by determinants of the I-change Model Hilbrand Kuit Eerste begeleider:
Nadere informatieDossier opdracht 12. Vakproject 2: Vakdidactiek
Dossier opdracht 12 Vakproject 2: Vakdidactiek Naam: Thomas Sluyter Nummer: 1018808 Jaar / Klas: 1e jaar Docent Wiskunde, deeltijd Datum: 12 november, 2007 Samenvatting Dit document is onderdeel van mijn
Nadere informatieThe effects of learning analytics in higher education. Marcel Schmitz & Nicolette van Halem
The effects of learning analytics in higher education Marcel Schmitz & Nicolette van Halem The effect of learning analytics on Ga naar menti.com en gebruik de code 511464 The effect of learning analytics
Nadere informatieMedia en creativiteit. Winter jaar vier Werkcollege 7
Media en creativiteit Winter jaar vier Werkcollege 7 Kwartaaloverzicht winter Les 1 Les 2 Les 3 Les 4 Les 5 Les 6 Les 7 Les 8 Opbouw scriptie Keuze onderwerp Onderzoeksvraag en deelvragen Bespreken onderzoeksvragen
Nadere informatieMACHINE LEARNING. Een egocentrische presentatie door een data scientist van Axians. Michel van Gelder Data Scientist bij Axians
MACHINE LEARNING Een egocentrische presentatie door een data scientist van Axians Michel van Gelder Data Scientist bij Axians 1 MICHEL VAN GELDER Data Scientist Axians 2 A day in the life of.. 3 MACHINE
Nadere informatieAssessing writing through objectively scored tests: a study on validity. Hiske Feenstra Cito, The Netherlands
Assessing writing through objectively scored tests: a study on validity Hiske Feenstra Cito, The Netherlands Outline Research project Objective writing tests Evaluation of objective writing tests Research
Nadere informatieBachelor Eind Project
Bachelor Eind Project Robert Hekkenberg & Ido Akkerman 14-12-2015 Delft University of Technology Challenge the future 2 Vandaag Toegangseisen Leerdoelen Onderwijsvorm Beoordeling Praktische zaken Ondersteunende
Nadere informatieOpen vragen. Naam:...
Tentamen IAS. Vrijdag 29 juni 2012 om 13.30-16.30 uur, zaal: RUPPERT-40. 1 Naam:............................................................................................................. Collegekaart-nummer:...........................
Nadere informatieUnderstanding and being understood begins with speaking Dutch
Understanding and being understood begins with speaking Dutch Begrijpen en begrepen worden begint met het spreken van de Nederlandse taal The Dutch language links us all Wat leest u in deze folder? 1.
Nadere informatieWebstask 2D. Bernard Brouwer. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. https://maken.wikiwijs.nl/90861
Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres Bernard Brouwer 21 november 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/90861 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet.
Nadere informatieInternational Leiden Leadership Programme
International Leiden Leadership Programme Information Evening 1 November 2016 Universiteit Leiden.. LLP Programme team Menno Mennes Lucille Brakefield Janna van Helden Ratna Lachmansingh Programme Bij
Nadere informatieIntercultural Mediation through the Internet Hans Verrept Intercultural mediation and policy support unit
1 Intercultural Mediation through the Internet Hans Verrept Intercultural mediation and policy support unit 2 Structure of the presentation - What is intercultural mediation through the internet? - Why
Nadere informatieBuilding the next economy met Blockchain en real estate. Lelystad Airport, 2 november 2017 BT Event
Building the next economy met Blockchain en real estate Lelystad Airport, 2 november 2017 Blockchain en real estate Programma Wat is blockchain en waarvoor wordt het gebruikt? BlockchaininRealEstate Blockchain
Nadere informatie