Vitamine G Het effect van groene ruimte op ons welzijn Dr. Jolanda Maas
|
|
- Hilde Segers
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Vitamine G Het effect van groene ruimte op ons welzijn Dr. Jolanda Maas Senior Onderzoeker
2 Inhoud Deel I: Groen en gezondheid Definities groen en gezondheid Belang van groen voor onze gezondheid Kwaliteit versus kwantiteit Deel II: Mechanismen achter de relatie tussen groen en gezondheid Deel III: Interventie studies Groene Schoolpleinen Groen in en rondom ziekenhuizen
3 Deel I: groen en gezondheid
4 Definities
5
6
7 Oude Definitie World Health Organisation Gezondheid is een toestand van volledig fysiek, geestelijk en sociaal welzijn en niet slechts de afwezigheid van ziekte en andere lichamelijke gebreken
8 Nieuwe definitie gezondheid Gezondheid is het vermogen zich aan te passen en een eigen regie te voeren, in het licht van de fysieke, emotionele en sociale uitdagingen van het leven. Machteld Huber, 2011
9 Belang van een groene woonomgeving
10 Is een groene woonomgeving belangrijk voor onze gezondheid?
11 De meeste mensen denken van wel We weten toch al lang dat groen goed is voor onze gezondheid Nauwelijks wetenschappelijk bewijs Groen?? Gezondheid
12 Waarom zouden we de relatie tussen groen en gezondheid willen onderzoeken?
13
14
15
16 Voelen mensen met meer groen in hun woonomgeving zich gezonder?
17 Hoe hebben we dit onderzocht? Dataset 1: Grootschalig onderzoek (NS2) ( ondervraagden) Hoe gezond voelt u zich in het algemeen? Dataset 2: Landelijk Grondgebruiksbestand Nederland (LGN4) Percentage groen in een 1km straal en in een 3km straal om het huis Gecontroleerd voor demografische en sociaaleconomsiche achtergrondkenmerken
18 roen binnen 3 km Wat is meegeteld? Agrarisch gebied Bos & natuur Stedelijk groen Percentage Groen En wat niet? Tuinen Straatbomen Groene bermen e.d. Kleine groenelemente n
19 Resultaten De kans dat iemand zich ongezond voelt is 1,5 maal zo groot voor mensen die wonen in weinig groene gebieden
20 Sterker verband voor Mensen met laag opleidingsniveau Jongeren en ouderen Mensen met laag opleidingsniveau Jongeren en ouderen
21 Gezonder zijn Van ruim mensen is bekend of ze al dan niet bij de huisarts zijn geweest Van degene die de huisarts hebben bezocht is bekend met welke klachten ze bij de huisarts zijn geweest Bekeken voor 24 clusters van klachten
22 Veel verbanden gevonden Hart- en vaten: Coronaire hartziekten (niet: beroerte, hartstoornissen hoge bloeddruk) Bewegingsapparaat Rugklachten Nek/ schouder klachten Nek / rugklachten Aandoening aan arm (niet: gewrichtsslijtage, gewrichtsontsteking) Psychische aandoeningen Depressie Angststoornissen Aandoeningen aan luchtwegen Verkoudheid Astma, COPD (niet: bronchitis) Neurologische aandoeningen Ernstige hoofdpijn Duizeligheid Aandoeningen van de spijsvertering Infectieziekten van maagdarmkanaal (niet: Darmstoornissen) Diversen Diabetes Urineweginfecties MUPS (niet: Chronisch eczeem, kanker)
23 Minder vaak naar de huisarts Bezoek aan huisarts (per 1000 patiënten)
24
25 Besparing zorgkosten Bron: KPMG 2012 Aandoening Minder patiënten Besparing zorgkosten Infectie darmkanaal Migraine Diabetes Astma & COPD Nek- en rugklachten Depressie Coronaire hartziekten Totaal
26 Besparing arbeidskosten Bron: KPMG 2012 Disease Less sick people Savings labour costs Infectious disease Migraine Diabetes Asthma & COPD Neck-& backcomplaints Depression Coronary heartdisease Total
27
28
29
30 Kwaliteit van groen is ook belangrijk!
31
32 Conclusie Groen in de woonomgeving is meer dan een luxe product, het draagt bij aan onze gezondheid Interventie studies zijn nodig om meer inzicht te krijgen in de relatie Maar hoe kan groen nu precies de gezondheid bevorderen?
33 Deel II: Mechanismen achter de relatie tussen groen en gezondheid
34 Natuur?????? Gezondheid
35 Natuur bevordert herstel stress Natuur heeft positieve invloed op o.a. Stemming Concentratie Zelfdiscipline Fysiologische stress Kortdurende blootstelling is al voldoende!
36
37 Theorieën Stress reduction theory (o.a. Ulrich, 1983) Attention Restoration Theory (Kaplan & Kaplan, 1989) Being away Soft fascination
38 Natuur stimuleert sociale contacten In buurten met meer natuur: Meer sociale contacten Meer sociale cohesie Minder agressie en frustratie
39 Natuur bevordert bewegen Kinderen bewegen meer Vaker buiten spelen (10% meer) Minder dikke kinderen (15% minder) Volwassenen? Meer bewegen (btl) Langer volhouden
40 Ontwikkeling kinderen Positieve invloed op: De motorische ontwikkeling Het speelgedrag creatiever en gevarieerder Cognitieve en emotionele ontwikkeling Schoolkinderen presteren beter
41
42 Gunstig effect microklimaat: Dempen van wind Schaduwwerking Verminderen van luchtvochtigheid Verminderen van geluidshinder
43 Gezonde voeding
44
45 Groen Stress Sociale contacten Bewegen Ontwikkeling kinderen Micro klimaat Gezonde voeding Gezondheid
46 Conclusie Groen is een krachtig instrument om in te zetten voor de gezondheid van mensen Het kan de gezondheid op verschillende manieren beïnvloeden Het onderzoeksveld staat wel nog in de kinderschoenen.
47
48
49
50 Meer kennis is nodig over Type and hoeveelheid groen Interventie studies Van preventie naar care and cure Van buurten Naar groene helende omgevingen (bijv ziekenhuizen of zorginstellingen)
51 Deel III: Interventie studies
52 Groene Schoolpleinen Dr. Jolanda Maas (VU), Dr. Dieuwke Hovinga (HL) en Rebekah Tauritz, MSc (SVN)
53 Ontwikkeling kinderen Positieve invloed op: De motorische ontwikkeling Het speelgedrag creatiever en gevarieerder Cognitieve en emotionele ontwikkeling Schoolkinderen presteren beter
54 Brandevoort
55
56
57
58
59
60
61 Leerlingen Ouders Leerkrachten Directie groen groen-grijs grijs 2 Welzijn op school 1,9 1,8 Groep 4 Groep 5 Groep 6 1,7 Groen schoolplein Groen-grijs schoolplein Grijs schoolplein
62 De leer kracht van groene schoolpleinen
63 Wat is de concrete meerwaarde van een (groen) schoolplein voor de onderwijspraktijk? Het plein: waardering Het plein: gebruik & gedrag De leerling Natuur en buiten spelen
64 Een pro-spectieve interventie studie met 2 nametingen 2014 Voormeting 2015 Nameting Nameting 2 6 van de 10 scholen krijgen een groen schoolplein 10 scholen 805 kinderen tussen de 7 en 9 jaar
65 Globale onderzoeksdag Voor de ochtendpauze Concentratie & stemming Het plein: gebruik & gedrag Het plein: waardering Het plein: gebruik & gedrag Natuur Tijdens de ochtendpauze Na de ochtendpauze s middags Concentratie & stemming Sociale ontwikkeling Sociale ontwikkeling Functioneren op school gezondheid
66 Sociale waarde orientatie
67 Pro-social behavior differs between schools 70,00% Prosociaal 60,00% 50,00% 40,00% 30,00% 20,00% 10,00% 0,00% totaal jongens meisjes
68 Er is ruimte voor verbetering Cijfer Waardering Natuurlijkheid Herstel mogelijkheden
69
70 Number of errors Lee et al. (2012). 40-second green roof views sustain attention: The role of microbreaks in attention restoration. Journal of Environmental Psychology, 42,
71 Groene ziekenhuisomgeving
72
73
74
75
76 Bron: gezondheidszorgbalans RIVM
77
78 Uitzicht op natuur Ulrich, R.S. (1984). View through a window may influence recovery 78 from surgery. Science, New Series, 224, (4647),
79 Afbeeldingen van natuur Diette, G.B. et al. (2003). Distraction therapy with nature sights and sounds reduces pain during flexible bronchoscopy: A complementary approach to routine analgesia. Chest, 123(3),
80 Planten in het ziekenhuis Verblijf na operatie in kamer met planten leidt tot: Minder sterke pijnstillers Minder stress (zelfgerapporteerd & fysiologisch) Kortere opname duur (6,1 vs 6,4 dagen) Rapporteren minder vermoeidheid, pijn en angst Park, S. H., & Mattson, R. H. (2009). Therapeutic influences of plants in hospital rooms on surgical recovery. HortScience, 44(1),
81 Tuinen bij kinderziekenhuis 70 Gevoelens (Schaal 1-100) garden hospital anxiety sadness anger worried tired pain Carley's Magical California 81 Sherman, S.A., Varni, J.W., Ulrich, R.S., & Malcarne, V.L. (2005). Postoccupancy evaluation of healing gardens in a pediatric cancer center. Landscape and Urban Planning, 73,
82 Groen in de wachtkamer Beukeboom, C. J., Langeveld, D., & Tanja-Dijkstra, K. (2012). Stressreducing effects of real and artificial nature in a hospital waiting room. The Journal of Alternative and Complementary Medicine, 18(4),
83
84
85
86 Doel 1: Effectiviteit
87 Doel 2 Kennisnetwerk Platform en informatiepunt voor en door ziekenhuizen en groene partners Op website kunnen partners zich aanmelden en zich presenteren met aansprekende groen projecten Factsheet, excursie en symposia
88
89
90
91
92 Meer informatie..
93 Conclusie Een groene omgeving kan bijdragen aan de gezondheid van mensen Groen kan op verschillende manier bijdragen aan de gezondheid van mensen Het onderzoek rondom groen en gezondheid staat nog in de kinderschoenen
94 Bedankt voor jullie aandacht! Dr. Jolanda
Vitamine G Het belang van groen voor onze gezondheid. Dr. Jolanda Maas Afdeling Sociale Geneeskunde VU Medisch Centrum, Amsterdam
Vitamine G Het belang van groen voor onze gezondheid Dr. Jolanda Maas Afdeling Sociale Geneeskunde VU Medisch Centrum, Amsterdam 1 Galblaasoperatie (Ulrich, 1984) Beenmergtransplantatie (Lechzin, 2010)
Nadere informatieVitamine G Het belang van groen voor onze gezondheid
Vitamine G Het belang van groen voor onze gezondheid Dr. Jolanda Maas Senior Onderzoeker VU / VUMC @Jolanda_Maas Wat is groen? Wat is gezondheid? Een toestand van volledig fysiek, geestelijk en sociaal
Nadere informatieVitamine G Het belang van natuur voor de gezondheid van kinderen. Dr. Jolanda Maas VU Medisch Centrum
Vitamine G Het belang van natuur voor de gezondheid van kinderen Dr. Jolanda Maas VU Medisch Centrum Eerder onderzoek Een groene woonomgeving is gezond! Heeft dit gevolgen voor onze gezondheid? Ja! Mensen
Nadere informatieNatuur een leer ruimte voor kinderen
Natuur een leer ruimte voor kinderen Dieuwke Hovinga Lectoraat Natuur & Ontwikkeling Kind Lectoraat Natuur & Ontwikkeling Kind Dieuwke Hovinga, Lectoraat Natuur & Ontwikkeling Kind Onderzoek Onderzoeksgroep
Nadere informatieBewegen en gezondheid in de groene wijk
Bewegen en gezondheid in de groene wijk 10 december 2013 Bewegen en gezondheid in de groene wijk 1 Programma 08.30 uur Opening en welkomstwoord 08.40 uur Effecten van een groene leefomgeving op de gezondheid
Nadere informatieNatuur en jonge mensen met dementie door Ben Janssen en Jasperina Venema
Natuur en jonge mensen met dementie door Ben Janssen en Jasperina Venema Wat heb je op dit moment met groen? wat raakt je in de natuur? wat doet het met je? welke ervaring zoek je bewust op? Relatie
Nadere informatieFACTSHEET. Gezondheid en natuur
FACTSHEET Gezondheid en natuur M. van Santvoort Oktober 2014 Inleiding Waarom deze factsheet over gezondheid en natuur? Veel mensen geven aan dat zij zich ontspannen voelen in de natuur. Dit is een beleving
Nadere informatieNATUURBELEVING EN GEZONDHEID
NATUURBELEVING EN GEZONDHEID Agnes van den Berg, Nijverdal, 2016 @agnes_vdberg Doel presentatie 2 Enquête TNS-Nipo (2015) Natuur en landschap in Overijssel belangrijk voor welzijn Onderzoek Groen dichtbij
Nadere informatieV O LW A S S E N E N
LICHAMELIJKE GEZONDHEID V O LW A S S E N E N Volwassenen 2009 2 Volwassenenonderzoek 2009 Om inzicht te krijgen in de van de inwoners in haar werkgebied, heeft de GGD Zuid-Holland West in 2009 een schriftelijke
Nadere informatieSamenvatting. Adviesvragen
Samenvatting Adviesvragen Veel mensen kennen de natuur als een plek om tot rust te komen en te herstellen van dagelijkse stress. In de huidige hectische samenleving neemt de behoefte aan natuur voor ontspanning
Nadere informatieDe oudere patiënt. De kwetsbare oudere: Is de verpleegkundige het verband tussen Care & Cure?
De kwetsbare oudere: Is de verpleegkundige het verband tussen Care & Cure? Roel Mulder verpleegkundig specialist Stichting Coloriet Lelystad Roel Mulder verpleegkundig Inleiding De oudere patiënt Wat is
Nadere informatieDe Aanpak Organisatieklimaat: duurzamer inzetbaar door een continue dialoog!
Bo Geboortezorg Bo college 11 oktober 2018 De Aanpak Organisatieklimaat: duurzamer inzetbaar door een continue dialoog! Anouk ten Arve & Babette Bronkhorst Marc Spoek, Manager Gezond Werken in de Zorg
Nadere informatieBodem in de stad en volksgezondheid
Bodem in de stad en volksgezondheid De verkenning van een relatie Tia Hermans en Sjerp de Vries Enkele begrippen Bodem in de stad OECD: stedelijk gebied als >150 inwoners/km 2 bijna heel Nederland stedelijk
Nadere informatieGezond in het groen! Marjolein Kloek, Staatsbosbeheer Rutger de Graaf, IVN Rob Meijers, LandschappenNL
Gezond in het groen! Marjolein Kloek, Staatsbosbeheer Rutger de Graaf, IVN Rob Meijers, LandschappenNL De waarde van een groene leefomgeving Vestigingsklimaat en woningwaarde Klimaatadaptatie Hittestress
Nadere informatiePlatform epilepsieverpleegkundigen i.s.m. SEPION
Platform epilepsieverpleegkundigen i.s.m. SEPION Leven met epilepsie: Zelfmanagement Loes Leenen, MANP PhD trainee zelfmanagement Inleiding Achtergrond Zelfmanagement Zelfmanagement & Kwaliteit van leven
Nadere informatieBijlagen bij hoofdstuk 6 Met zorg gezond leven
Bijlagen bij hoofdstuk 6 Met zorg gezond leven 1 Bijlage 6.1 Gezondheid en zorg Tabel B6.1 Niet-roken en verantwoord alcoholgebruik onder 12-plussers, naar achtergrondkenmerken, 2004 (in procenten) niet-roken
Nadere informatieOmgevingsanalyse Urk 19-11-2013
Omgevingsanalyse Urk 19-11-2013 Programma Onderdeel Tijd Presentatie omgevingsanalyse 18.00-18.45 Interactief deel in twee groepen 18.45-19.30 Plenaire terugkoppeling 19.30-19.45 Afsluiting 19.45-20.00
Nadere informatieHet zorgberoep van de toekomst verdiepingssessie
Het zorgberoep van de toekomst verdiepingssessie Saskia Schalkwijk, SIGRA en Zorginstituut NL Corine Latour, Hogeschool van Amsterdam Klaus Boonstra, College Zorg Opleidingen Innovatie zorgberoepen en
Nadere informatieIs onze zorg over De Zorg een terechte zorg?
Is onze zorg over De Zorg een terechte zorg? 09-04-2013 Peter Spaans Achmea, partner van de Unie KBO 1 De zorg is feitelijk zeer succesvol.. 2 2 3 3 3 Nederlanders leven langer gezond Mede dankzij betere
Nadere informatieSamenvatting Twente. 2 van 6 Kernboodschappen Twente. Versie 2, oktober 2013
Samenvatting Twente Versie 2, oktober 2013 Twente varieert naar stad en platteland In Twente wonen 626.500 mensen waarvan de helft woont in één van de drie grote steden. Tot 2030 zal de Twentse bevolking
Nadere informatieGroen en psychologisch welbevinden
Groen en psychologisch welbevinden Yannick Joye KULeuven Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek Studievoormiddag Groen! 20-05-2011 1. Introductie Wat zou je een vriend aanraden wanneer hij of zij zich gestresseerd
Nadere informatieVOLWASSENEN EN OUDERENPEILING 2012
VOLWASSENEN EN OUDERENPEILING De volwassenen en ouderenpeiling heeft als doel om op systematische wijze ontwikkelingen in gezondheid en leefstijl van inwoners in kaart te brengen. Ongeveer.00 inwoners
Nadere informatieTrends verwachte zorgvraag. Regio KAM, samen Voor Betere Zorg
Trends verwachte zorgvraag Regio KAM, 2018-2040 samen Voor Betere Zorg Uitgangspunten (toelichting gemaakte keuzes) Inhoud presentatie Demografische ontwikkeling KAM regio en grootste gemeenten daarbinnen
Nadere informatieKernboodschappen Gezondheid Haaksbergen
Kernboodschappen Gezondheid Haaksbergen De GGD Twente verzamelt in opdracht van de gemeente Haaksbergen epidemiologische gegevens over de gezondheid van de bevolking in Haaksbergen en de factoren die hierop
Nadere informatieDe toekomst van de zorg in een vergrijzende samenleving
De toekomst van de zorg in een vergrijzende samenleving Nieuwe visie op zorg noodzakelijk! Stijgende vraag naar zorg Kostengroei Grote vraag naar zorgpersoneel Verwachtingen burgers Meer eigen regie in
Nadere informatieVitamine G: effecten van een groene omgeving op gezondheid, welzijn en sociale veiligheid
Vitamine G: effecten van een groene omgeving op gezondheid, welzijn en sociale veiligheid J. Maas, P. Groenewegen, R. Verheij, S. De Vries, A. van den Berg Inleiding/probleemstelling In het Vitamine G
Nadere informatieSamenvatting Noaberkracht Dinkelland Tubbergen
Samenvatting Noaberkracht Dinkelland Tubbergen Versie 1, oktober 2013 Bevolkingskrimp en vergrijzing punt van aandacht in Noaberkracht Dinkelland Tubbergen In Noaberkracht Dinkelland Tubbergen wonen 47.279
Nadere informatieQuestionnaire (in Dutch): LASAC602 / LASAD602 / LASAE602 / LASAF602 / LASAG602 / LASAH602
In the LASA 600-series Health and chronic diseases is determined in waves C, D, E, F, G, and H in which case the proxy was interviewed. (In wave C the same questionnaire was also administered to the respondent.)
Nadere informatieRegionale VTV 2011. Levensverwachting en sterftecijfers. Referent: Drs. M.J.J.C. Poos, R.I.V.M.
Regionale VTV 2011 Levensverwachting en sterftecijfers Regionale Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2011 Hart voor Brabant Deelrapport Levensverwachting en sterftecijfers Auteurs: Dr. M.A.M. Jacobs-van
Nadere informatieInventarisatie behoeften van
Inventarisatie behoeften van werkenden met een chronisch ziekte overzicht behoeften In dit deel van het onderzoek brengen we de behoefte aan praktische ondersteuning in kaart van werkenden met een chronische
Nadere informatieHoe gezond zijn de inwoners van Zwolle? Gezondheidsmonitor volwassenen en ouderen
Hoe gezond zijn de inwoners van? Gezondheidsmonitor volwassenen en ouderen gemeente Kampen Steenwijkerland Zwartewaterland Staphorst 1.589 inwoners deden mee Hardenberg Gezondheid In het verleden werd
Nadere informatieHoe gezond zijn de inwoners van Zwartewaterland? Gezondheidsmonitor volwassenen en ouderen
Hoe gezond zijn de inwoners van? Gezondheidsmonitor volwassenen en ouderen gemeente Kampen Steenwijkerland Staphorst 875 inwoners deden mee Hardenberg Gezondheid In het verleden werd gezondheid gedefinieerd
Nadere informatieKernboodschappen Gezondheid Almelo
Kernboodschappen Gezondheid Almelo De GGD Twente verzamelt in opdracht van de gemeente Almelo epidemiologische gegevens over de gezondheid van de bevolking in Almelo en de factoren die hierop van invloed
Nadere informatieHoe gezond zijn de inwoners van Zwolle? Gezondheidsmonitor volwassenen en ouderen
Hoe gezond zijn de inwoners van? Gezondheidsmonitor volwassenen en ouderen gemeente Steenwijkerland 1.589 inwoners deden mee Kampen Zwartewaterland Staphorst Hardenberg Dalfsen Ommen Olst-Wijhe Raalte
Nadere informatieCognitieve Gedragstherapie en Mindfulness Based Stress Reduction Therapie voor Angst en Depressie klachten bij volwassenen met
Cognitieve Gedragstherapie en Mindfulness Based Stress Reduction Therapie voor Angst en Depressie klachten bij volwassenen met Autismespectrumstoornissen: ADASS Achtergrond ADASS Veelvuldig voorkomen van
Nadere informatieHet OCK-kids project
Het OCK-kids project Ondersteuning complementaire zorg bij kinderen met kanker Inge Boers arts-onderzoeker, Louis Bolk Instituut Driebergen 1 Inhoud Wat is complementaire zorg? Aanbod complementaire zorg
Nadere informatieDe telefonische bereikbaarheid van het gezondheidscentrum
De telefonische bereikbaarheid van het gezondheidscentrum Was het een probleem om het GC telefonisch te bereiken voor het maken van een afspraak? aantal respondenten: 72 Was het een probleem om de receptenlijn/herhaallijn
Nadere informatieHoe gezond zijn de inwoners van Ommen? Gezondheidsmonitor volwassenen en ouderen
Hoe gezond zijn de inwoners van? Gezondheidsmonitor volwassenen en ouderen gemeente Kampen Steenwijkerland Zwartewaterland Staphorst 961 inwoners deden mee Hardenberg Gezondheid In het verleden werd gezondheid
Nadere informatieHoe gezond zijn de inwoners van Steenwijkerland? Gezondheidsmonitor volwassenen en ouderen
Hoe gezond zijn de inwoners van? Gezondheidsmonitor volwassenen en ouderen gemeente Kampen Zwartewaterland Staphorst 1.036 inwoners deden mee Hardenberg Gezondheid In het verleden werd gezondheid gedefinieerd
Nadere informatieHET BEHOUDEN VAN EEN OPLEIDING
LANDELIJKE AANDACHT HET BEHOUDEN VAN EEN OPLEIDING Symposium Participatie door Educatie 11 november 2014 Jolanda Kroes - Veel aandacht binnen politiek en (hogeronderwijs - Uitval aantal studenten met een
Nadere informatieHoe gezond zijn de inwoners van Steenwijkerland? Gezondheidsmonitor volwassenen en ouderen
Hoe gezond zijn de inwoners van? Gezondheidsmonitor volwassenen en ouderen gemeente 1.036 inwoners deden mee Kampen Zwartewaterland Staphorst Hardenberg Zwolle Dalfsen Ommen Olst-Wijhe Raalte Deventer
Nadere informatieHoe gezond zijn de inwoners van Deventer? Gezondheidsmonitor volwassenen en ouderen
Hoe gezond zijn de inwoners van? Gezondheidsmonitor volwassenen en ouderen gemeente Kampen Steenwijkerland Zwartewaterland Staphorst 1.392 inwoners deden mee Hardenberg Gezondheid In het verleden werd
Nadere informatieHoe gezond zijn de inwoners van Hardenberg? Gezondheidsmonitor volwassenen en ouderen
Hoe gezond zijn de inwoners van? Gezondheidsmonitor volwassenen en ouderen gemeente Steenwijkerland 1.529 inwoners deden mee Kampen Zwartewaterland Staphorst Zwolle Dalfsen Ommen Olst-Wijhe Raalte Deventer
Nadere informatieGezondheidsaspecten bij (geluidsbelast) bouwen
Gezondheidsaspecten bij (geluidsbelast) bouwen NSG Geluidshinderdag Geluid en transformatie Inhoud Waarom? Effect van geluid op welbevinden en gezondheid Wat? Gezondheid: preventie en bevordering Hoe?
Nadere informatieSubregio Nederland t.o.v Sociaal economische status (SES) % / aantal subregio / regio
Tabel 1: Sociaal economische status Indicator Ridderkerk Afwijkend Subregio Nederland t.o.v Sociaal economische status (SES) % / aantal subregio / regio NL % / aantal % / aantal Percentage hoogopgeleiden
Nadere informatieVOLWASSENEN EN OUDERENPEILING 2009
VOLWASSENEN EN OUDERENPEILING 0 De volwassenen en ouderenpeiling hee als doel om op systema sche wijze ontwikkelingen in gezondheid en gewoonten van inwoners in kaart te brengen. Bijna.00 inwoners in de
Nadere informatiePositieve gezondheid
Positieve gezondheid Wat is het en wat kan ik er mee? Roermond 20 maart 2017 Drs C E Verheijen DUBBELE UITDAGING we worden steeds ouder én ongezonder Levensverwachting (zonder chronische ziektes) voor
Nadere informatieKernboodschappen Gezondheid Borne
Kernboodschappen Gezondheid Borne De GGD Twente verzamelt in opdracht van de gemeente Borne epidemiologische gegevens over de gezondheid van de bevolking in Borne en de factoren die hierop van invloed
Nadere informatieKernboodschappen Gezondheid Dinkelland & Tubbergen
Kernboodschappen Gezondheid Dinkelland & Tubbergen De GGD Twente verzamelt in opdracht van Noaberkracht Dinkelland Tubbergen epidemiologische gegevens over de gezondheid van de bevolking in Noaberkracht
Nadere informatieGroene schoolpleinen, gezonde schoolpleinen? Waarom dan wel? Sjerp de Vries
Groene schoolpleinen, gezonde schoolpleinen? Waarom dan wel? Sjerp de Vries Overzicht Natuur in de leefomgeving Gezondheid en welzijn Mogelijke mechanismen achter de relatie Onderzoek specifiek gericht
Nadere informatieDiversiteit en Gezondheid: Geslacht, SES, Etniciteit
Diversiteit en Gezondheid: Geslacht, SES, Etniciteit Prof. Dr. Walter Devillé Nederlands Instituut voor Onderzoek van de Gezondheidszorg UvA Vluchtelingen en Gezondheid OMGEVING POPULATIE KENMERKEN GEZONDHEIDS-
Nadere informatieLeeswijzer Gezondheidspeiling tabellen Deze leeswijzer geldt ook voor tabellen van de Inwonersenquête van Interne Bedrijf Onderzoek, Gemeente Utrecht
Leeswijzer Gezondheidspeiling tabellen Deze leeswijzer geldt ook voor tabellen van de Inwonersenquête van Interne Bedrijf Onderzoek, Gemeente Utrecht In de volgende werkblad(en) staan tabellen behorend
Nadere informatieSaMenvatting (SUMMARy IN DUTCH)
Samenvatting (summary in Dutch) Samenvatting In hoofdstuk 1 wordt de algemene introductie van dit proefschrift beschreven. De nadruk in dit proefschrift lag op patiënten met hoofd-halskanker (HHK) en
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Nederlandse samenvatting De levensverwachting van mensen met een ernstige psychiatrische aandoening (EPA) is gemiddeld 13-30 jaar korter dan die van de algemene bevolking. Onnatuurlijke doodsoorzaken zoals
Nadere informatieHET BEHOUDEN VAN EEN OPLEIDING. Symposium Participatie door Educatie 11 november 2014 Jolanda Kroes
HET BEHOUDEN VAN EEN OPLEIDING Symposium Participatie door Educatie 11 november 2014 Jolanda Kroes LANDELIJKE AANDACHT - Veel aandacht binnen politiek en (hogeronderwijs - Uitval aantal studenten met een
Nadere informatieHoe gezond zijn de inwoners van Staphorst? Gezondheidsmonitor volwassenen en ouderen
Hoe gezond zijn de inwoners van? Gezondheidsmonitor volwassenen en ouderen gemeente Kampen Steenwijkerland Zwartewaterland 1.129 inwoners deden mee Hardenberg Gezondheid In het verleden werd gezondheid
Nadere informatieVolwassenen in Tynaarlo
Volwassenen in Resultaten van het volwassenenonderzoek 2016 Over de gezondheid en leefgewoonten van Drentse volwassenen Juli 2017 Colofon: Uitgave: GGD Epidemiologie, epidemiologie@ggddrenthe.nl Auteurs:
Nadere informatieVolwassenen in Coevorden
Volwassenen in Resultaten van het volwassenenonderzoek 2016 Over de gezondheid en leefgewoonten van Drentse volwassenen Juli 2017 Colofon: Uitgave: GGD Epidemiologie, epidemiologie@ggddrenthe.nl Auteurs:
Nadere informatieVolwassenen in Emmen
Volwassenen in Resultaten van het volwassenenonderzoek 2016 Over de gezondheid en leefgewoonten van Drentse volwassenen Juli 2017 Colofon: Uitgave: GGD Epidemiologie, epidemiologie@ggddrenthe.nl Auteurs:
Nadere informatieKernboodschappen Gezondheid Enschede
Kernboodschappen Gezondheid Enschede De GGD Twente verzamelt in opdracht van de gemeente Enschede epidemiologische gegevens over de gezondheid van de bevolking in Enschede en de factoren die hierop van
Nadere informatieVolwassenen in Noordenveld
Volwassenen in Resultaten van het volwassenenonderzoek 2016 Over de gezondheid en leefgewoonten van Drentse volwassenen Juli 2017 Colofon: Uitgave: GGD Epidemiologie, epidemiologie@ggddrenthe.nl Auteurs:
Nadere informatieVolwassenen in Westerveld
Volwassenen in Resultaten van het volwassenenonderzoek 2016 Over de gezondheid en leefgewoonten van Drentse volwassenen Juli 2017 Colofon: Uitgave: GGD Epidemiologie, epidemiologie@ggddrenthe.nl Auteurs:
Nadere informatieHet project in fasen. Waarom dit project? Gebiedsgerichte Zorg. Resultaten fase 1 en 2. Dit Zorgbelang Fryslân project wil:
Waarom dit project? Dit Zorgbelang Fryslân project wil: Gebiedsgerichte Zorg Klaas de Jong & Trees Flapper Burgers meelaten denken in een pracht gebied met veel veranderingen (krimp, belangen e.d.) Hun
Nadere informatieVolwassenen in Midden-Drenthe
Volwassenen in Resultaten van het volwassenenonderzoek 2016 Over de gezondheid en leefgewoonten van Drentse volwassenen Juli 2017 Colofon: Uitgave: GGD Epidemiologie, epidemiologie@ggddrenthe.nl Auteurs:
Nadere informatieVeerkracht in vorm en op maat : Creatieve therapie als kortdurende interventie bij oncologische revalidatie
Veerkracht in vorm en op maat : Creatieve therapie als kortdurende interventie bij oncologische revalidatie 16 juni 2016 Margriet Gordijn, vak therapeut beeldend / hoofd afdeling Creatieve Therapie Eveline
Nadere informatieVolwassenen in Borger-Odoorn
Volwassenen in Resultaten van het volwassenenonderzoek 2016 Over de gezondheid en leefgewoonten van Drentse volwassenen Juli 2017 Colofon: Uitgave: GGD Epidemiologie, epidemiologie@ggddrenthe.nl Auteurs:
Nadere informatieVolwassenen in Hoogeveen
Volwassenen in Resultaten van het volwassenenonderzoek 2016 Over de gezondheid en leefgewoonten van Drentse volwassenen Juli 2017 Colofon: Uitgave: GGD Epidemiologie, epidemiologie@ggddrenthe.nl Auteurs:
Nadere informatiePreventie van depressie bij adolescenten: wat is de beste weg? Dr. Daan Creemers Gz-psycholoog i.o./onderzoekscoordinator K&J GGZ Oost Brabant
Preventie van depressie bij adolescenten: wat is de beste weg? Dr. Daan Creemers Gz-psycholoog i.o./onderzoekscoordinator K&J GGZ Oost Brabant Film: fragmenten Iedereen depressief (VPRO) - Depressie groot
Nadere informatieChiropractie Brunssum intake formulier nieuwe klant
1. ALGEMENE EN PERSOONLIJKE GEGEVENS MEISJESNAAM: GESLACHT: M F GEBOORTEDATUM: LEEFTIJD: LENGTE: GEWICHT: ADRES: POSTCODE: WOONPLAATS: TELEFOON: PRIVE MOBIEL WERK E-MAIL ADRES: AANTAL KINDEREN: BEROEP:
Nadere informatieLeeswijzer Gezondheidspeiling tabellen Deze leeswijzer geldt ook voor tabellen van de Inwonersenquête van Interne Bedrijf Onderzoek, Gemeente Utrecht
Leeswijzer Gezondheidspeiling tabellen Deze leeswijzer geldt ook voor tabellen van de Inwonersenquête van Interne Bedrijf Onderzoek, Gemeente Utrecht In de volgende werkblad(en) staan tabellen behorend
Nadere informatieGroene schoolpleinen
2013 Groene schoolpleinen Een wetenschappelijk onderzoek naar de effecten voor basisschoolleerlingen Dr. Jolanda Maas Rebekah L. Tauritz, MSc Arianne van der Wal, MSc Dr. Dieuwke Hovinga Colofon Titel:
Nadere informatieDeel 1: Positieve psychologie
Deel 1: Positieve psychologie Welkom bij: Positieve gezondheid. Jan Auke Walburg 2 Carla Leurs 3 4 Bloei Bloei is de ontwikkeling van het fysieke en mentaal vermogen. Welbevinden en gezondheid Verschillende
Nadere informatieWat is depressie? Oorzaak, omvang, gevolg
Wat is depressie? Oorzaak, omvang, gevolg Prof. Dr. Brenda Penninx Vakgroep psychiatrie / GGZ ingeest Neuroscience Campus Amsterdam Mental Health EMGO+ Institute for Health and Care Research b.penninx@vumc.nl
Nadere informatieLichamelijke gezondheid (19-64 jaar)
2a GEZONDHEIDSPEILING 2005 Het doel van de gezondheidspeiling is het volgen van ontwikkelingen in gezondheid en gezond gedrag. Ruim.0 personen in de leeftijd van t/m 94 in de regio Zuid-Holland Noord hebben
Nadere informatieKernboodschappen Gezondheid Oldenzaal
Kernboodschappen Gezondheid Oldenzaal De GGD Twente verzamelt in opdracht van de gemeente Oldenzaal epidemiologische gegevens over de gezondheid van de bevolking in Oldenzaal en de factoren die hierop
Nadere informatieCoRPS. 'Cancer survivorship' onderzoek in Zuid Oost Nederland: van epidemiologische bevindingen naar interventies
'Cancer survivorship' onderzoek in Zuid Oost Nederland: van epidemiologische bevindingen naar interventies Center of Research on Psychology in Somatic diseases Lonneke van de Poll Franse, Integraal Kankercentrum
Nadere informatieGoed pijnmanagement op de SEH, belangrijk voor zowel acute als chronische pijn!
Goed pijnmanagement op de SEH, belangrijk voor zowel acute als chronische pijn! Jorien Pierik -Minisymposium pijnbestrijding van A tot Z- 1 Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling
Nadere informatieVergelijking tussen gemeenten (Ervaren gezondheid: zeer goed tot goed)
taat van 2014 rvaren gezondheid oeveel procent van de inwoners beoordeelt zijn/ haar gezondheid als goed? 82,2% beoordeelt eigen gezondheid als goed rvaren gezondheid, ook wel subjectieve gezondheid of
Nadere informatieVan het kind en het badwater Over ziekte en seksualiteit. Peter Leusink, huisarts, seksuoloog
+ Van het kind en het badwater Over ziekte en seksualiteit Peter Leusink, huisarts, seksuoloog + Take home Als je ziek bent kun je seksueel gezond zijn Seksuele gezondheid vraagt om aanpassing Aanpassing
Nadere informatieAdemtherapie. Voor emotionele stabiliteit, ontspanning, sneller herstel en meer vitaliteit.
Ademtherapie Voor emotionele stabiliteit, ontspanning, sneller herstel en meer vitaliteit. Voor wie? Voor iedereen! Onze snel veranderende moderne samenleving met alle uitdagingen, stress, afleiding en
Nadere informatieTOPICS Short Form Follow-up - versie juni Project - ziekenhuis ID: Volgnummer: Naam zorgverlener: VRAGENLIJST.
Project - ziekenhuis ID: Volgnummer: Naam zorgverlener: VRAGENLIJST Zorgvrager 1 UW ERVARINGEN ZIJN WAARDEVOL In deze lijst staan vragen over uw lichamelijke en geestelijke gezondheid en kwaliteit van
Nadere informatieVolwassenen in Assen
Volwassenen in Resultaten van het volwassenenonderzoek 2016 Over de gezondheid en leefgewoonten van Drentse volwassenen Juli 2017 Colofon: Uitgave: GGD Epidemiologie, epidemiologie@ggddrenthe.nl Auteurs:
Nadere informatieConferentie Aanpak armoede en schulden in Leiden Relatie met gezondheid: wat staat ons te doen? Irene Lottman GGD HM, 18 september 2018
Conferentie Aanpak armoede en schulden in Leiden Relatie met gezondheid: wat staat ons te doen? Irene Lottman GGD HM, 18 september 2018 Opzet Introductie GGD Hollands Midden Relatie tussen armoede, schulden
Nadere informatieVolwassenen in De Wolden
Volwassenen in Resultaten van het volwassenenonderzoek 2016 Over de gezondheid en leefgewoonten van Drentse volwassenen Juli 2017 Colofon: Uitgave: GGD Epidemiologie, epidemiologie@ggddrenthe.nl Auteurs:
Nadere informatieGezondheid, welzijn en leefstijl van jongeren in Beemster Het E-MOVO scholierenonderzoek onder tweede- en vierdeklassers van het voortgezet onderwijs.
Gezondheid, welzijn en leefstijl van jongeren in Beemster Het E-MOVO scholierenonderzoek onder tweede- en vierdeklassers van het voortgezet onderwijs. Deze factsheet beschrijft de resultaten van de scholieren
Nadere informatieIntegrative Medicine/Aanvullende zorg
Integrative Medicine/Aanvullende zorg Project in het HagaZiekenhuis voor hemato-oncologische patiënten Dr. Martin Schipperus, internist-hematoloog Integrative Medicine is geneeskunde waarbij een
Nadere informatieCoRPS Kwaliteit van leven data verzamelen endelen met de PROFILES registratie: dikkedarmkanker als voorbeeld Center of Research on Psychology in Somatic diseases Dr. Floortje Mols - Tilburg University
Nadere informatieKwaliteit van leven bij hartfalen: over leven of overleven. Eva Troe, MANP Verpleegkundig Specialist Catharina ziekenhuis
Kwaliteit van leven bij hartfalen: over leven of overleven Eva Troe, MANP Verpleegkundig Specialist Catharina ziekenhuis Mijn wil is sterker dan mijn grens. (Paula Niestadt) Definitie kwaliteit van leven/qol
Nadere informatieDoor Cliënten Bekeken voor. Gezondheidscentrum De Haven. Vervolgmeting. Rapportage Klantmonitor DCB
Door Cliënten Bekeken voor Gezondheidscentrum De Haven Vervolgmeting Rapportage Klantmonitor DCB ARGO Rijksuniversiteit Groningen bv 2013 Vervolgmeting via de Klantmonitor In het gezondheidscentrum is
Nadere informatieLeeswijzer Gezondheidspeiling tabellen Deze leeswijzer geldt ook voor tabellen van de Inwonersenquête van Interne Bedrijf Onderzoek, Gemeente Utrecht
Leeswijzer Gezondheidspeiling tabellen Deze leeswijzer geldt ook voor tabellen van de Inwonersenquête van Interne Bedrijf Onderzoek, Gemeente Utrecht In de volgende werkblad(en) staan tabellen behorend
Nadere informatieVoor hoeveel uur per week hebt u een aanstelling?. uren per week Over hoeveel dagen zijn deze uren verdeeld?. dagen. Wat is uw beroep?...
Datum van invullen: / / De volgende vragen gaan over de gevolgen van gezondheidsproblemen voor betaald werk en onbetaald werk (bijv. huishoudelijk werk). Deze vragen hebben steeds betrekking op de afgelopen
Nadere informatieStoppen met langdurig antipsychoticagebruik voor gedragsproblemen. Gerda de Kuijper Arts verstandelijk gehandicapten/senior onderzoeker
Stoppen met langdurig antipsychoticagebruik voor gedragsproblemen Gerda de Kuijper Arts verstandelijk gehandicapten/senior onderzoeker Congres Focus op onderzoek Utrecht 22 juni 2015 Inhoud presentatie
Nadere informatiePsychologische ondersteuning en behandeling bij interstitiële longaandoeningen
Psychologische ondersteuning en behandeling bij interstitiële longaandoeningen 1 oktober 2014 Marielle van den Heuvel, Gezondheidszorgpsycholoog Afdeling Medische Psychologie Orbis Medisch Centrum Inhoud
Nadere informatieVRAGENLIJST. Zorgvrager
VRAGENLIJST pagina 2 Uw ervaringen als zorgvrager zijn waardevol U ontvangt zorg. In deze lijst staan vragen over wat die zorg betekent voor u als zorgvrager. Uw antwoorden worden gebruikt in onderzoek
Nadere informatieLeeswijzer Gezondheidspeiling tabellen Deze leeswijzer geldt ook voor tabellen van de Inwonersenquête van Interne Bedrijf Onderzoek, Gemeente Utrecht
Leeswijzer Gezondheidspeiling tabellen Deze leeswijzer geldt ook voor tabellen van de Inwonersenquête van Interne Bedrijf Onderzoek, Gemeente Utrecht In de volgende werkblad(en) staan tabellen behorend
Nadere informatieLeeswijzer Gezondheidspeiling tabellen Deze leeswijzer geldt ook voor tabellen van de Inwonersenquête van Interne Bedrijf Onderzoek, Gemeente Utrecht
Leeswijzer Gezondheidspeiling tabellen Deze leeswijzer geldt ook voor tabellen van de Inwonersenquête van Interne Bedrijf Onderzoek, Gemeente Utrecht In de volgende werkblad(en) staan tabellen behorend
Nadere informatieehealth en zelfmanagement, hoe worden we daar beter van?
Medicinfo Kennisrapport ehealth en zelfmanagement, hoe worden we daar beter van? Mensen die zelf de verantwoordelijkheid nemen voor hun gezondheid en welzijn maken de beste keuzes. november 2012 Specialist
Nadere informatieOuderenmonitor 2011. Gezondheidsonderzoek 65-plussers regio Nijmegen. Gezondheidsonderzoek kinderen 0-12 jaar regio Nijmegen
Ouderenmonitor 2011 Gezondheidsonderzoek 65-plussers regio Nijmegen Gezondheidsonderzoek kinderen 0-12 jaar regio Nijmegen De Ouderenmonitor is een onderzoek naar de lichamelijke, sociale en geestelijke
Nadere informatie