Lesmateriaal Oma s Oma

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Lesmateriaal Oma s Oma"

Transcriptie

1 Lesmateriaal Oma s Oma Ida van Dril Regie Fred Delfgaauw Een productie van Studio Peer Gorinchem

2 Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Inhoud van de voorstelling 3. Thema s 4. De lessen: 1. Kist vol herinneringen 1 Inleidende opdracht 2. Kist vol herinneringen 2 Inleidende opdracht 3.. Het woordweb Inleidende opdracht 4. Dramalessen: Huh wat was het ook alweer? Hippe oma s en stoere opa s Geschikt vóór en ná de voorstelling 5. De foto Verwerkingsopdracht 6. Als ik 85 ben Verwerkingsopdracht 7. Poëzieposter Verwerkingsopdracht 8. Van licht naar donkeer Verwerkingsopdracht 9. Bijlage: Denkwolkje Woordweb 2

3 Inleiding Beste docent, Binnenkort gaat u met uw klas kijken naar de voorstelling Oma s Oma van Ida van Dril. Een voorstelling geregisseerd door Fred Delfgaauw. Oma s Oma is een betoverende, vrolijke en ontroerende familievoorstelling over herinneren, vergeten en accepteren. Deze voorstelling zal gespeeld worden door 1 actrice die verschillende poppen en objecten manipuleert. De duur van de voorstelling is ongeveer 45 minuten. De lesbrief die u voor u heeft liggen is bedoeld om een aantal thema s welke in de voorstelling worden belicht, verder uit te diepen. De opdrachten kunnen voor of na de voorstelling worden gedaan. Door samen met de leerlingen voorafgaand aan de voorstelling één of meerdere lessuggesties uit de lesbrief uit te voeren, wordt de voorstelling intenser beleefd. Aangezien de voorstelling thema s bevat die voor sommigen kinderen emotionele herinneringen/gevoelens kunnen oproepen is het zeker aan te raden om naderhand de inhoud van de voorstelling te vertalen naar de eigen ervaringen van de leerlingen. Wij hebben bij de lessuggesties vermeld of zij het beste tot hun recht komen vóór of ná de voorstelling. Zoals het woord al zegt zijn de opdrachten lessuggesties. U bent vrij om de opdrachten aan te passen zodat deze voor uw groep hanteerbaar zijn. Mocht u nog vragen hebben met betrekking tot de voorstelling en/of de lesbrief kunt u ons altijd bellen of mailen. Wij wensen u veel plezier met deze lesbrief en de voorstelling. 3

4 Inhoud van de voorstelling Oma s Oma is het verhaal van Merel. Haar oma is oud. Zo oud dat je door haar heen kunt kijken. Het vel van haar gezicht is veel te wijd. Oma doet een beetje raar de laatste tijd. Oma is Oma niet meer. Of juist wel? Merel begrijpt er niks meer van. Boos zit ze op de zolder van oma. Daar woont Meneer André. Achter de oude stoel. Tussen koffers, lampen en boeken. Hij kent alle verhalen van de oma s en hun reizen en beleeft ze keer op keer in het zolderlicht. Bij hem hoeft niemand zich te vervelen. Meneer André is veel ouder dan oma. Hij speelde al met oma s oma. Toen zij zelf als boos kind op zolder zat. In de voorstelling maakt het publiek kennis met Merel, een meisje met een oude oma die sterk aan het aftakelen is. Merel snapt niet wat er met haar oma aan de hand is en vlucht met al haar woede en verdriet naar zolder. Boven op de zolder raakt ze in gesprek met Meneer André. Een oude knuffel die al van haar oma is geweest en zelfs van oma s oma! Meneer André kent prachtige verhalen en vertelt Merel het lievelingsverhaal van haar oma: De koning en de nar. De oude koning besloot om nooit oud te worden. Helaas dacht zijn volk daar anders over en zij zorgden ervoor dat de koning uiteindelijk zijn scepter, kroon en mantel weg doet. Hij legt zijn ambt neer en voelt zich nutteloos. Hij besluit om toch maar oud te zijn omdat iedereen dat wil. De enige die ziet dat de koning eigenlijk nog heel jong van geest is, is de nar. Helaas luistert niemand naar de nar. Waarom zou je? Een nar is gek. Ook de koning wil niks meer van de nar horen en sluit hem op in een kist. Merel hoort dit verhaal aan en ontmoet zelfs de koning! Met hem voert ze een gesprek over oud worden waarbij ze het op moet nemen voor haar oma. Door het verhaal komt Merel uiteindelijk tot inzicht dat ze geduld moet hebben met oma en haar vooral niet in de steek moet laten. Zelf zal ze ook ooit een oma zijn. Haar boze bui is verdwenen en opgelucht gaat ze samen met Meneer André terug naar oma. Terug om aan oma het verhaal van de koning en de nar te vertellen. Het lievelingsverhaal van oma, oma s oma en van Merel. Een betoverende, vrolijke en ontroerende voorstelling om van te smullen. Een familievoorstelling over herinneren, vergeten en accepteren. Spel en tekst: Regie, tekst en dramaturgie: Decor en vormgeving: Techniek: Productie: Boekingen: Muziek: Lesbriefadviezen: Ida van Dril Fred Delfgaauw Kathelijne Monnens Thijs van Nierop Studio Peer Gorinchem Mojo Theater (NL) Cultura Vof (BE) Daniel Roos Marijke Veenman 4

5 Thema s Met deze lesbrief willen we een aantal thema s belichten die in de voorstelling centraal staan. Alle lessuggesties zijn gebaseerd op de volgende thema s: THEMA S: Oma/opa Oud worden Herinneren Vergeten Accepteren In de steek laten 5

6 Kist vol herinneringen 1 Inleidende opdracht; voorafgaand aan de voorstelling. Benodigdheden: een oude doos voorwerpen van de leerlingen die een herinnering aan hun opa of oma geeft. 15 tot 30 minuten. Taak van de leerkracht: Beschilder/beplak een doos zodat het een opvallende verschijning in de klas wordt. (Dit kunt u eventueel ook door leerlingen laten doen of samen met een aantal leerlingen doen). Schrijf op de doos OPA EN OMA; KIST VOL HERINNERINGEN. Stel de leerlingen op in een kring rond de doos. Taak van de leerlingen: De leerlingen praten over de begrippen: opa, oma en herinnering. Het kringgesprek: Praat met de leerlingen over de eerste woorden op de kist: opa en oma. De onderstaande vragen kunnen tijdens het gesprek naar voren komen: - Wat zijn opa s en oma s? - Wie zijn het? (de papa en mama van jouw papa en mama) - Wat hoort er nou echt bij een opa en een oma? - Hoe zie je dat iemand een opa of oma is? (stereotype: wandelstok, kunstgebit, rollator, grijs haar, gehoorapparaat) - Lijk je op je opa of oma? Lijken je ouders op hun ouders? - Leven je opa en oma nog? Praat met de leerlingen over het woord herinnering. Vooral bij jonge kinderen zal dit woord goed geïntroduceerd moeten worden. Onderstaande vragen kunnen tijdens het gesprek gebruikt worden: - Wat is een herinnering? - Waar kun je allemaal een herinnering aan hebben? - Waarom denk je soms aan iets terug? - Is een herinnering fijn of kan die soms ook minder fijn zijn? - Bedenk een herinnering: wat voelde je toen? Vraag aan een aantal leerlingen een herinnering die te maken heeft met hun opa of oma. Vertel dat de kist vol herinneringen nog leeg is. Eigenlijk moet de kist vol komen met herinneringen aan opa s en oma s. Vraag of de leerlingen van thuis een voorwerp mee kunnen nemen dat een herinnering op roept aan opa of oma. Dat mag van alles zijn: een cadeau, een bepaald snoepje, een kaartje van de Efteling, een voorleesboek. Als het de leerlingen maar doet denken aan hun opa of oma. 6

7 Kist vol herinneringen 2 Inleidende opdracht; voorafgaand aan de voorstelling. Vervolgopdracht op Kist vol herinneringen 1. Benodigdheden: de kist vol herinneringen voorwerpen van de leerlingen zelf. Denkwolkjes uit de bijlage potloden pennen 30 tot 45 minuten Taak van de leerkracht: Kopieer de denkwolkjes uit de bijlage zodat iedere leerling er een heeft. Zet de leerlingen in een kring rond de kist vol herinneringen. Taak van de leerlingen: De leerlingen hebben van thuis iets meegenomen wat hen aan hun opa of oma doet denken. Ze vertellen er iets over en stoppen hun herinnering in de kist. Daarna krijgen de leerlingen de denkwolkjes en schrijven of tekenen hun herinnering erin. Ze kunnen ook nog, onder het wolkje, zichzelf erbij tekenen, zodat het lijkt alsof ze eraan denken. 7

8 Het woordweb Inleidende opdracht; voorafgaand aan de voorstelling. Benodigdheden: krijtbord 15 tot 30 minuten Taak van de leerkracht: Een goed middel om een kringgesprek te beginnen is een woordweb. Schrijf op het bord een woord en laat de kinderen rondom dat woord associëren. Waar denken ze aan bij het opgeschreven woord? Alles is goed. De verzonnen woorden kunnen opgeschreven worden en zo ontstaat er een scala aan verhalen rondom één thema. In het hoofdstuk Thema s aan het begin van deze lesbrief vindt u de juiste woorden die u bij deze opdracht kunt gebruiken. Natuurlijk is het niet mogelijk om alle woorden te bespreken; maakt u daarom zelf een keuze. NB: De emotionele lading van sommige woorden kan er voor zorgen dat deze onderwerpen niet geschikt zijn om bij u in de klas te bespreken. Het is daarom zaak om zelf goed na te denken welke thema s hanteerbaar zijn in uw klas. Naar aanleiding van het woordweb kan er een kringgesprek ontstaan over het gekozen thema. De onderstaande vragen kunnen gebruikt worden tijdens het gesprek en zo het gesprek op gang houden en in juiste banen leiden. Opa en oma Ga je vaak naar opa en oma toe? Wat doe je daar? Is het fijn bij opa en oma? Waarom wel of niet? Oud worden Hoe oud ben jij? Wie is het oudste persoon die je kent? Wat verandert er allemaal als je oud wordt? Herinneren Wat is een herinnering? Hoe bewaar jij die? Wat is je fijnste herinnering? Kunnen herinneringen ook naar zijn? Vergeten Ben je wel eens iets heel belangrijks vergeten? Welke mensen vergeten wel eens dingen? Ken je iemand die veel dingen vergeet? Is het erg om iets te vergeten? Wie wordt er boos als je iets vergeet? Vergeet je wel eens iets expres? Alleen Wanneer voel jij je alleen? Vind je dat erg of juist fijn? 8

9 Wat doe je als je je alleen voelt? Moet je wel eens alleen zijn? In de steek laten Ben jij wel eens in de steek gelaten? Door wie en waarom? Heb je wel eens iemand in de steek gelaten? Waarom? Wie zou je nooit in de steek willen laten? Naar aanleiding van het woordweb kunnen de onderstaande twee opdrachten uitgevoerd worden: Woordweb vervolgopdracht 1: Benodigdheden: woordweb zoals in bijlage papier pennen 30 minuten Taak van de leerlingen: Geef alle kinderen nu de gelegenheid om rond een ander woord een eigen woordweb te maken. Een woord/thema dat niet klassikaal besproken is, kan hier voor worden gebruikt. Voor jonge kinderen is een voorbeeld van een woordweb bijgevoegd: zie bijlage. Wanneer zij nog niet eerder met een woordweb in aanraking zijn geweest is dit wellicht een mooie aanleiding hiervoor. Woordweb vervolgopdracht 2: Benodigdheden: papier pennen kleurpotloden 30 minuten Taak van de leerlingen: Laat naar aanleiding van het woordweb dat op het bord staat ieder kind 5 woorden van het bord, op een blaadje schrijven. Oudere leerlingen kunnen nu een verhaal schrijven aan de hand van deze 5 woorden. Jonge leerlingen kunnen een tekening maken gebaseerd op deze 5 woorden. Iedereen zal aan iets anders denken en er zullen heel verschillende verhalen naar boven komen. 9

10 Dramaspelen In deze lesbrief vindt u ook twee complete dramalessen die gebaseerd zijn op verschillende thema s uit de voorstelling: 1. Huh wat was het ook alweer? Thema: vergeten en herinneren 2. Hippe oma s en stoere opa s Thema: Opa s en oma s De beschreven oefeningen kunnen het beste in de aangegeven volgorde gegeven worden, maar zijn ook uitermate geschikt om los van elkaar te gebruiken. De dramalessen kunnen zowel vóór als ná de voorstelling gegeven worden. 10

11 Dramales 1 Huh wat was het ook al weer? Benodigdheden: Lege ruimte (speellokaal o.i.d.) Swingende muziek (oefening 1) minuten Oefening 1 Opwarming Alle leerlingen staan in een kring. Om de beurt doen de leerlingen, zonder geluid een beweging. De beweging wordt door de hele groep herhaald. Nadat een nieuwe beweging is herhaald door de groep, volgen opnieuw alle voorgaande bewegingen. Gelijk het spelletje Ik ga op reis en ik neem mee Oefening 2 De kopieermachine De leerlingen staan in rijtjes van ongeveer 6 leerlingen. De eerste van de rij staat met zijn gezicht naar de docent de anderen met hun rug naar de docent. De eerste bedenkt vier bewegingen achter elkaar. Oefen dit een paar keer goed; het moet onthouden worden! Daarna tikt de eerst de tweede aan en laat de bewegingen twee maal zien. Dan draait hij zich weer terug en geeft de tweede het aan de derde door enz. Uiteindelijk laat nummer zes aan nummer één zien wat hij denkt dat nummer één heeft bedacht. Daarna gaat iemand anders voor. Gelijk het spelletje: zin door fluisteren. NB: Leuk is om er een wedstrijd van te maken: welke rij geeft het meest nauwkeurig de bewegingen door? Oefening 3 Het kleurenspel De leerlingen lopen door de ruimte en proberen de commando s van de docent zo snel mogelijk uit te voeren: Roept de docent: Rood- stil staan Groen- doorgaan Geel- op één been hinken Blauw- springend door de ruimte Oranje- kruipend door de ruimte Paars- op je knieën door de ruimte Variatie: bespreek met de leerlingen wat voor soort rollen zij bij een bepaalde kleur vinden passen. Bijvoorbeeld: Rood is een brandweerman. Oefen nu met alle leerlingen de rol van brandweerman. Geef op deze manier elke kleur een rol en oefen deze. Daarna kunt u de kleuren weer afwisselen. Hieronder elke voorbeelden van rollen: Rood- brandweer Groen- kikker Geel- koning(-in) Blauw- politie Oranje- voetbalsupporter Paars- heks Oefening 4 Tik, tik, tik wie ben ik? Een rustig spel waarbij één leerling met zijn rug naar de anderen gaat zitten. Vervolgens wijst de docent een kind aan dat bij deze leerling op zijn rug mag tikken en vervolgens zegt: 11

12 tik, tik, tik wie ben ik? Degene die ondervraagt wordt, probeert aan de hand van het stemgeluid te herkennen wie er achter hem staat. Variatie: Voor een groep die elkaar heel goed kent, is het gebruik van een gek stemmetje aan te raden om de moeilijkheidsgraad te verhogen. Oefening 5a (geschikt voor alle leeftijden) Levend Memory Twee leerlingen gaan naar de gang. Verdeel de rest in tweetallen. Elk tweetal verzint een beweging. Dan gaan de tweetallen, los van elkaar, verspreidt door de ruimte staan. De twee leerlingen komen terug van de gang en wijzen om de beurt een medeleerling aan. Die doet zijn beweging. De twee leerlingen van de gang moeten kijken wie dezelfde beweging doet en wie dus met wie een tweetal vormt. (Gelijk het spelletje: memory) Oefening 5b (geschikt vanaf 9 jaar) Levend cluedo Levend cluedo oftewel Het Moordspel is zeer bekend van de televisiehit De Lama s. Verdeel de leerlingen in groepen van 4/5 personen. De eerste groep begint. Drie leerlingen van deze groep verlaten de zaal. De overgebleven leerling (eerste speler) vraagt aan het publiek: - een beroep - plaats - moordwapen (willekeurig voorwerp). Als de gegevens nog een keer (zachtjes) herhaald zijn, komt de tweede speler terug. Via gebaren probeert de eerste speler de gegevens in de juiste volgorde door te geven. De tweede speler speelt de eerste speler na, en als hij/zij denkt te weten wat het is, geeft hij de eerste speler een hand. Als hij weet wat het moordwapen is, dood hij de eerste speler met dit voorwerp. De eerste speler gaat zitten en de derde speler komt op. Het proces herhaalt zich, tot ook de vierde speler van de derde speler de gegevens heeft gezien. Uiteindelijk moet de vierde speler vertellen wie de moordenaar is, waar de moord gepleegd is en waarmee. Voorbeeld: Beroep: timmerman Plaats: discotheek Moordwapen: voetbal De eerste speler speelt voor de tweede speler een timmerman. De tweede speler probeert mee te doen (ook al heeft hij nog geen idee wat het is). Wanneer speler twee weet dat het een timmerman is, geeft hij speler één een hand. Dan beeldt speler één een discotheek uit. Weer doet speler twee mee. Wanneer hij weet dat het om een discotheek gaat geeft hij speler één weer een hand. 12

13 Tot slot beeldt speler één een voetbal uit en wanneer speler twee dit weet vermoordt hij speler één (op een grappige manier) met de voetbal. Dan komt speler drie binnen en herhaalt het hele proces zich. Variatie: het leukste is om er een wedstrijd tussen de groepen van te maken. Neem de tijd op en kijk welke groep als eerste klaar is met uitbeelden. Voor elk fout geraden antwoord wordt één strafminuut bij de eindtijd opgeteld. 13

14 Dramales 2 Hippe oma s en stoere opa s Benodigdheden: lege ruimte (speellokaal o.i.d.) Rustige muziek (oefening 1); filmmuziek van Amelie is hiervoor zeer geschikt minuten Oefening 1 (opwarming) Van baby tot oma De onderstaande oefening bestaat uit drie onderdelen. Het is van belang dat de docent op een rustige manier de onderdelen aan elkaar praat en de leerlingen door de oefening heen begeleidt. De muziek is doorlopend. Het Fossiel: De leerlingen liggen op de grond. Ze liggen op hun rug alsof ze versteend zijn. Als de muziek start ontdooien één voor één de lichaamsdelen van de leerlingen. Totdat het hele lichaam los is. Er mag tijdens deze oefening niet gesproken worden door de leerlingen. Staan, kruipen en lopen: Voorzichtig komen de leerlingen op handen en voeten; ze kruipen door de ruimte. Dan proberen de leerlingen op te staan. Dat gaat natuurlijk moeilijk aangezien ze heel lang van steen zijn geweest. Ze zoeken het evenwicht. Dan gaat het lopen langzaam beter en kunnen de leerlingen gewoon lopen. Weer terug naar fossiel: Af en toe wordt het lopen bemoeilijkt doordat een lichaamsdeel ineens weer van steen wordt en dus niet verder kan. De docent benoemt welke lichaamsdelen dat zijn. Dan verstijft langzaam het hele lichaam en lopen de leerlingen als omaatjes en opaatjes door de ruimte. Oefening 2 De ontmoeting Laat de opa s en oma s elkaar ontmoeten en elkaar gedag zeggen: - Eerst zonder tekst. - Dan één zin. - Vervolgens een kort gesprekje. De docent loopt tussen de leerlingen door en luistert wie met wie een leuk gesprekje heeft en laat diegene het met elkaar voor de groep voordoen. Leuk is natuurlijk als alle leerlingen aan de beurt komen. Oefening3 Het probleem Maak groepjes van ongeveer 4 leerlingen. Elk groepje verzint een echt opa en omaprobleem (een kapot kunstgebit, een kapotte rollator, een zoekgeraakte sleutel) en laten dit zien. Ze mogen nog geen oplossing bedenken!!!! Tijdens de kleine toneelstukjes die nu ontstaan mag worden gesproken en verschillende rollen kunnen door de leerlingen gespeeld worden. NB: Het stukje mag maar één minuut duren. Wanneer alle groepjes hun probleem hebben laten zien, verzint ieder viertal een oplossing voor een andermans probleem en beelden dit uit. Zorg ervoor dat alle problemen een oplossing hebben! Verdeel dus de problemen over de verschillende groepjes. 14

15 Oefening 4 (afsluiting) Het bejaardenhuis Het is raadzaam om een dramales klassikaal af te sluiten. Met de hele groep een bepaalde plek uitbeelden, zonder tekst, is een zeer geschikte oefening. De plek is natuurlijk het bejaardenhuis. Bespreek met de leerlingen eerst wat er allemaal in het bejaardenhuis gebeurd. Natuurlijk zijn er opa s en oma s die achter hun rollator lopen. Probeer met de kinderen verder te denken: een zuster die medicijnen brengt, koffiedames, bingospelen, kleinkinderen die op bezoek komen, etenskar die rondrijdt. Eén voor één mogen de leerlingen nu de vloer op om iets uitbeelden wat in het bejaardenhuis kan gebeuren. Alle leerlingen komen aan de beurt; ze mogen zelf iets nieuws in brengen of ze kunnen inhaken op dat wat ze een ander zien spelen en het spel samen voort zetten. Uiteindelijk staat de hele groep op de vloer en beeldt met elkaar het bejaardenhuis uit. Andere bruikbare plekken: Restaurant Kapper Supermarkt Schoolplein/klaslokaal Ziekenhuis 15

16 De foto Verwerkingsopdracht; na de voorstelling. Geschikt vanaf groep 6. Benodigdheden: foto s van een leuke gebeurtenis van de leerlingen zelf. papier pennen 30 tot 45 minuten Taak van de leerkracht: Vraag de kinderen een foto mee te nemen van een leuke gebeurtenis van hen zelf. Verzamel alle foto s en deel ze willekeurig uit. Zorg ervoor dat niemand zijn eigen foto heeft en dat de leerlingen onderling niet al verteld hebben wat er op de foto plaats vindt. Taak van de leerlingen: De leerlingen kijken goed naar de foto en vragen zich af wat er op de foto is gebeurd. Dan schrijven zij een opstel over de gebeurtenis op de foto zoals zij denken dat het is gegaan. Wanneer iedereen klaar is, laten een aantal leerlingen de foto zien waarover zij hebben geschreven en lezen hun opstel voor. Daarna vertelt degene van wie de desbetreffende foto is, wat er zich daadwerkelijk op deze foto af heeft gespeeld. NB: Vanwege de tijd zullen niet alle leerlingen voor de klas hun opstel kunnen laten horen. Laat de kinderen onderling elkaars verhalen en foto s bekijken en luisteren naar dat wat er daadwerkelijk op de foto is gebeurd. Het is leuk om te zien hoe verschillend iedereen een bepaalde foto interpreteert. 16

17 Poëzieposter Verwerkingsopdracht; na de voorstelling. Geschikt vanaf groep 4. Benodigdheden: pennen A-3 papier papier vulpennen kleurpotloden 50 tot 60 minuten Een elfje is een gedicht dat uit elf woorden bestaat. Het is een goede vorm om te leren dichten. Voorbeeld: Mist Op zolder Met krakende planken Is het een geest? Sigaret Hieronder de regels voor het maken van een Elfje: 1 e zin: één woord Het eerste woord roept een sfeer op. 2 e zin: twee woorden Deze woorden zeggen iets over de eerste zin. 3 e zin: drie woorden Deze woorden zeggen iets over de tweede zin. 4 e zin: vier woorden Er wordt een conclusie getrokken. Dit kan met een gevoel, een gedachte of een beeld te maken hebben. 5 e zin: één woord Dit woord is vaak een grappig woord wat iets zegt over het hele gedicht. NB: Omdat het Elfje een hele vrije manier van dichten is, is het gebruik van de regels absoluut niet noodzakelijk. Voor oudere kinderen is het wellicht een uitdaging om uiteindelijk met de regels aan de gang te gaan. Taak van de leerkracht: Leg aan de leerlingen uit wat een elfje is en dat zij er zelf één (of meerdere) zullen gaan maken en die daarna op een groot vel zullen opschrijven, versieren en zo een poëzieposter zullen maken. Zorg ervoor dat het Elfje groot genoeg, in het midden wordt opgeschreven. Taak van de leerlingen: De leerlingen schrijven een Elfje over één van de thema s van de voorstelling (zie hoofdstuk Thema s) Wanneer alle leerlingen een Elfje af hebben schrijven ze deze, met mooie sierletters, op een A-3 papier. Daarna versieren de leerlingen het A-3 papier met tekeningen die bij hun Elfje horen. NB: Leuk is het om uiteindelijk alle poëzieposters op te hangen in de gang of in de klas; als een soort tentoonstelling. 17

18 Als ik 85 ben Verwerkingsopdracht; na de voorstelling. Benodigdheden: A-3 papier wasco of oliepastel 30 minuten Taak van de leerkracht: Zorg ervoor dat alle kinderen een A-5 papier hebben en dat de tekening goed verdeeld over het vlak wordt getekend. Wanneer de tekeningen klaar zijn, kan de docent bij jonge kinderen erbij schrijven: (naam van leerling) als hij 85 is. Oudere kinderen schrijven dat er zelf bij. Taak van de leerlingen: De leerlingen proberen zichzelf voor te stellen dat ze oud zijn. Hoe zien zij eruit: grijs, kaal, stok, bloemetjesjurk, pijp of zijn ze juist hele moderne opa s en oma s? Ze tekenen dit op het A-5 papier. Wellicht kunnen de leerlingen een wens erbij schrijven. Wat zouden ze nog heel graag willen doen/kunnen als ze zo oud zijn. 18

19 Van licht naar donker Verwerkingsopdracht; na de voorstelling Benodigdheden: A-4 papier Alle kleuren potloden 30 tot 45 minuten Taak van de leerkracht: Zorg ervoor dat alle leerlingen een A-4 papier hebben en dat er genoeg verschillende kleuren potloden zijn. Taak van de leerlingen: De leerlingen maken een tekening over de voorstelling. Ze kiezen één voorwerp uit de voorstelling (kist, koffer, stok) of bedenken zelf een voorwerp dat zij bij de voorstelling vinden passen. Het voorwerp moet centraal staan in de tekening. Dan kiezen de leerlingen twee kleuren uit: een lichte kleur (bijv. geel) en een donkere kleur (bijv. bruin). Ze kleuren nu de tekening in met alleen deze twee kleuren. De kleuren moeten van licht naar donker in elkaar overvloeien. 19

20 20

21 21

De kinderen zitten in een hoefijzeropstelling, omdat er iets gaan gebeuren vooraan in de klas. Iedereen moet dat goed kunnen zien.

De kinderen zitten in een hoefijzeropstelling, omdat er iets gaan gebeuren vooraan in de klas. Iedereen moet dat goed kunnen zien. Foto s uitbeelden 1 Doel: de leerlingen kunnen een eenvoudige handeling uitbeelden in houding en mimiek Benodigdheden: een fototoestel De kinderen zitten in een hoefijzeropstelling, omdat er iets gaan

Nadere informatie

Eenzaam. De les. Inhoud. Doel. Materiaal. Belangrijk. les

Eenzaam. De les. Inhoud. Doel. Materiaal. Belangrijk. les 8 Inhoud 1 Eenzaam De Soms ben je alleen en vind je dat fijn. Als alleen zijn niet prettig aanvoelt, als je niet in je eentje wilt zijn, dan voel je je eenzaam. In deze leren de leerlingen het verschil

Nadere informatie

Buurman in de Winter Plan D / Andreas Denk (Nederland)

Buurman in de Winter Plan D / Andreas Denk (Nederland) lesbrief Buurman in de Winter Plan D / Andreas Denk (Nederland) bovenbouw (groep 5 t/m 8) www.stiltefestival.com E info@destilte.nl F facebook.com/ stiltefestival afdeling educatie Nieuwe Huizen 41 4811

Nadere informatie

Hiervoor zet ik me in! in klas

Hiervoor zet ik me in! in klas Hiervoor zet ik me in! in klas Ik ben voorzichtig met de spullen van een ander. Ik kom altijd op tijd op school. In de klas praat ik zachtjes met andere leerlingen. Ik behandel anderen zoals ik zelf behandeld

Nadere informatie

Lesbrief thema: Identiteit

Lesbrief thema: Identiteit Lesbrief na Loser! Lesbrief thema: Identiteit Deze lesbrief is onderdeel van het na programma van de voorstelling Loser! van Theaterhart. Deze begeleidende brief is voor het thema: identiteit en hoort

Nadere informatie

LESBRIEF BIJ DE VOORSTELLING LATER ALS IK DOOD BEN

LESBRIEF BIJ DE VOORSTELLING LATER ALS IK DOOD BEN LESBRIEF BIJ DE VOORSTELLING LATER ALS IK DOOD BEN LESBRIEF NA HET ZIEN VAN DE VOORSTELLING De voorstelling behoeft geen extra aandacht vooraf en spreekt voor zich. Mocht het zijn dat kinderen uit de klas

Nadere informatie

OPA EN OMA DE OMA VAN OMA

OPA EN OMA DE OMA VAN OMA Hotel Hallo - Thema 4 Hallo opdrachten OPA EN OMA 1. Knip de strip. Strip Knip de strip los langs de stippellijntjes. Leg de stukken omgekeerd en door elkaar heen op tafel. Draai de stukken weer om en

Nadere informatie

Educatief materiaal bij de voorstelling Buurman en Buurvrouw, groep 3 en 4

Educatief materiaal bij de voorstelling Buurman en Buurvrouw, groep 3 en 4 bas Educatief materiaal bij de voorstelling Buurman en Buurvrouw, groep 3 en 4 In deze lesbrief staan een aantal ideeën die u na de voorstelling met de kinderen kunt doen. U krijgt deze lesbrief voorafgaand

Nadere informatie

Lesbrief. Introductie

Lesbrief. Introductie Lesbrief Introductie Deze lesbrief hoort bij Lieve Stine, weet jij het? van Stine Jensen en Sverre Fredriksen. Dit boek bestaat uit 20 brieven en antwoorden van filosoof Stine. Deze lesbrief bestaat uit

Nadere informatie

SOCIALE VAARDIGHEDEN MET AFLATOUN

SOCIALE VAARDIGHEDEN MET AFLATOUN SOCIALE VAARDIGHEDEN MET AFLATOUN Dit thema is opgesplitst in drie delen; gevoelens, ruilen en familie. De kinderen gaan eerst aan de slag met gevoelens. Ze leren omgaan met de gevoelens van anderen. Daarna

Nadere informatie

De olifant die woord hield

De olifant die woord hield De olifant die woord hield Een voorstelling van verhalenverteller Peter Faber www.peterfaber.eu Inleiding Aan het eind van haar leven las Annie MG Schmidt al haar sprookjes nog eens door. Genadeloos streepte

Nadere informatie

Het circus komt 3+ Clair de Lune Théâtre (België)

Het circus komt 3+ Clair de Lune Théâtre (België) lesbrief Het circus komt 3+ Clair de Lune Théâtre (België) onderbouw (groep 1 t/m 4) bezoekadres Markendaalseweg 75a Het doek gaat op. Er komt een schaduwcircus aan en alles is ineens mogelijk! Schaduwen

Nadere informatie

LESBRIEF BIJ DE VOORSTELLING LATER ALS IK DOOD BEN

LESBRIEF BIJ DE VOORSTELLING LATER ALS IK DOOD BEN LESBRIEF BIJ DE VOORSTELLING LATER ALS IK DOOD BEN INFORMATIE VOORAF VOOR DE DOCENT LATER ALS IK DOOD BEN gaat over de dood en daarna. Over doodgaan en over afscheid nemen. Over de vragen die de dood oproept.

Nadere informatie

Lesbrief bij de voorstelling Mijn vriend en ik van Soulshine Connection

Lesbrief bij de voorstelling Mijn vriend en ik van Soulshine Connection Lesbrief bij de voorstelling Mijn vriend en ik van Soulshine Connection 1 Beste docent, Binnenkort gaat u samen met uw klas naar de voorstelling Mijn vriend en ik van Soulshine Connection. Deze lesbrief

Nadere informatie

TITEL ACTIVITEIT + beschrijving: filosofisch gesprek over geloven.

TITEL ACTIVITEIT + beschrijving: filosofisch gesprek over geloven. TITEL ACTIVITEIT + beschrijving: filosofisch gesprek over geloven. Beginsituatie: De lln doen als inleiding op het project rond geloven en de kerkwandeling, een filosofisch gesprek. Er komen verschillende

Nadere informatie

JA BUKA! Trešnja Municipal Theatre (Kroatië)

JA BUKA! Trešnja Municipal Theatre (Kroatië) lesbrief JA BUKA! Trešnja Municipal Theatre (Kroatië) bovenbouw (groep 5 t/m 8) www.stiltefestival.com E info@destilte.nl afdeling educatie Nieuwe Huizen 41 4811 TL Breda +31 (0)76-515 49 84 afdeling techniek

Nadere informatie

Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou!

Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou! Hallo Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou Als je ouders uit elkaar zijn kan dat lastig en verdrietig zijn. Misschien ben je er boos over of denk je dat het jouw

Nadere informatie

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over,

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over, 3F Wat is vriendschap? 1 Iedereen heeft vrienden, iedereen vindt het hebben van vrienden van groot belang. Maar als we proberen uit te leggen wat vriendschap precies is staan we al snel met de mond vol

Nadere informatie

De Stilte danst Alice

De Stilte danst Alice Lesbrief Alice Als in het boek begint de voorstelling met het boottochtje op de Theems van Lewis Carroll met de drie zusjes Liddell. Wat er daarna gebeurt? De schrijver verandert in een konijn en de achtervolging

Nadere informatie

Lesmateriaal bij de voorstelling: Zwemmen Zonder Mouwen

Lesmateriaal bij de voorstelling: Zwemmen Zonder Mouwen Lesmateriaal bij de voorstelling: Zwemmen Zonder Mouwen Beste docent, Binnenkort gaat u met uw klas naar de voorstelling Zwemmen Zonder Mouwen; een muzikale 8+ voorstelling die zich afspeelt in en rondom

Nadere informatie

Lesbrief bij de voorstelling Tik Tak Slaap

Lesbrief bij de voorstelling Tik Tak Slaap Lesbrief bij de voorstelling Tik Tak Slaap Babette Groenewege Feikes Huis Introductie Binnenkort gaat u met uw klas naar de voorstelling Tik Tak Slaap: een voorstelling over Pop die niet kan slapen en

Nadere informatie

Uitleg bij de spellingskaartjes.

Uitleg bij de spellingskaartjes. Uitleg bij de spellingskaartjes. 1. De BLAUWE kaartjes zijn bedoeld om alleen te oefen met de spellingskaartjes 2. Met de Paarse kaartjes mag je met zijn tweeën oefenen met de spellingskaartjes 3. De Groene

Nadere informatie

Liefde in het kippenhok

Liefde in het kippenhok Liefde in het kippenhok Kippentalk deel 1, groep 3, tekst en illustraties Ingrid Huijbregts 1 Theaterlezen Karakters Pink Hipkip: Pink is een hippe kippenmeid. Titia Tutkip: Titia is een kippendame van

Nadere informatie

Vragen bij het prentenboek 'De tovenaar die vergat te toveren'

Vragen bij het prentenboek 'De tovenaar die vergat te toveren' De tovenaar tovert De verhalenvertelster vertelt Wat zou een tovenaar allemaal kunnen toveren? Hoe zouden de kinderen zich voelen? Waar zie je dat aan? Is de tovenaar blij/ boos/ verdrietig of bang? Hoe

Nadere informatie

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij.

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij. Lied: Ik ben ik (bij thema 1: ik ben mezelf) (nr. 1 en 2 op de CD) : Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Ik heb een mooie naam, van achter en vooraan.

Nadere informatie

Reality Reeks - Verwerkingsopdrachten. Hard tegen hard. Vechten voor je leven

Reality Reeks - Verwerkingsopdrachten. Hard tegen hard. Vechten voor je leven Reality Reeks - Verwerkingsopdrachten Hard tegen hard Vechten voor je leven Lees hoofdstuk 1: Capuchon (blz. 5) In de 3de alinea staat: De chauffeur knikt naar hem. Wie is hem? De volgende zin is: Ze kent

Nadere informatie

Een van de agenten komt naar hem toe. Nou, het is me het dagje wel, zegt hij. Nu zijn er toch rellen in de stad.

Een van de agenten komt naar hem toe. Nou, het is me het dagje wel, zegt hij. Nu zijn er toch rellen in de stad. Een dode De voetbalwedstrijd is afgelopen. Het stadion is bijna leeg. Het is koud, de zon schijnt bleek. Munck staat op de tribune van vak H en staart naar de dode man op de bank. Wat vreselijk, denkt

Nadere informatie

Lesmap Wij ook HETGEVOLG WIJ OOK

Lesmap Wij ook HETGEVOLG WIJ OOK WIJ OOK Spel: Jason Van Laere en Marjan De Schutter Tekst & Regie: Stijn Van de Wiel Scenografie: Jan Strobbe Camera, Montage: Dries Segers Dramaturgie: Bram Verschueren 1 7+ Ik ben ik. Jason. Dat is mijn

Nadere informatie

Docent HET HOUTEN HUIS

Docent HET HOUTEN HUIS HET HOUTEN HUIS Docent IN DE KLAS Muziek van beneden Het Houten Huis is het beeldend muziektheatergezelschap van het Noorden. Jullie gaan onze theatervoorstelling Muziek van Beneden bezoeken. Dit is een

Nadere informatie

Spot 2+ La Baracca (Italië)

Spot 2+ La Baracca (Italië) l e s b ri ef Spot 2+ La Baracca (Italië) 4811 TL Breda +31 (0)76-515 49 84 F facebook.com/ stiltefestival techniek@destilte.nl Nieuwe Huizen 41 E info@destilte.nl +31(0)6-11 62 32 91 afdeling educatie

Nadere informatie

Lesdoelen: Werkvormen: Benodigdheden: Prentenboeken: Les 10: Hoe zeg ik nee. Lesoverzicht. Basis

Lesdoelen: Werkvormen: Benodigdheden: Prentenboeken: Les 10: Hoe zeg ik nee. Lesoverzicht. Basis Les 10: Hoe zeg ik nee Lesoverzicht Lesdoelen: Kinderen weten het verschil tussen prettige en onprettige situaties en kunnen deze herkennen. Kinderen weten dat ze onprettige aanrakingen mogen weigeren.

Nadere informatie

lesmateriaal Taalkrant

lesmateriaal Taalkrant lesmateriaal Taalkrant Toelichting Navolgend vindt u een plan van aanpak en 12 werkbladen voor het maken van de Taalkrant in de klas, behorende bij het project Taalplezier van Stichting Wereldleren. De

Nadere informatie

4 Denken. in het park een keer gebeten door een hond. Als Kim een hond ziet wil ze hem graag aaien. Als

4 Denken. in het park een keer gebeten door een hond. Als Kim een hond ziet wil ze hem graag aaien. Als 4 Denken In dit hoofdstuk vertellen we hoe jij om kan gaan met je gedachten. Veel gedachten maak je zelf. Ze bepalen hoe jij je voelt. We geven tips hoe jij jouw gedachten en gevoelens zelf kunt sturen.

Nadere informatie

Instructie voor leerlingen.. 5. Gebruik van de lesbrieven. 6. Lesbrief: Wat wil je zijn en worden.. 7. Wat wil je zijn en worden.

Instructie voor leerlingen.. 5. Gebruik van de lesbrieven. 6. Lesbrief: Wat wil je zijn en worden.. 7. Wat wil je zijn en worden. VOORBEELD DE KLAS ALS TEAM (LEERLINGENBOEK) INHOUDSOPGAVE Instructie voor leerlingen.. 5 Gebruik van de lesbrieven. 6 Lesbrief: Wat wil je zijn en worden.. 7 Wat wil je zijn en worden. 11 Wat wil je zijn

Nadere informatie

Sta in je recht. Lessen over (kinder)rechten voor PO

Sta in je recht. Lessen over (kinder)rechten voor PO Sta in je recht Lessen over (kinder)rechten voor Speed-date Wij hebben een rechtsysteem waar iedereen zich aan moet houden. Maar welke rechten zijn dat dan? Welke ken je en welke rechten lijken jou vanzelfsprekend?

Nadere informatie

Lesbrief. Traverse (6+) Cie. Arcosm Frankrijk

Lesbrief. Traverse (6+) Cie. Arcosm Frankrijk Lesbrief Traverse (6+) Cie. Arcosm Frankrijk In de geborgenheid van een overvol huis zien we een man, alleen en geheel in beslag genomen door de dagelijkse beslommeringen. Identieke handelingen die hij

Nadere informatie

LES 2 THEMA S UIT DE FILM GODS LAM EN PANTOMIME

LES 2 THEMA S UIT DE FILM GODS LAM EN PANTOMIME LES 2 THEMA S UIT DE FILM GODS LAM EN PANTOMIME Algemene opzet van de les Doelen: - Kinderen kunnen gedachten, gevoelens en houdingen bij thema s uit de film Gods Lam uitdrukken in dramavorm. - Kinderen

Nadere informatie

Les 1 Kikker en de Vreemdeling

Les 1 Kikker en de Vreemdeling Les 1 Kikker en de Vreemdeling Benodigdheden: - Kikker en de Vreemdeling voorleesboek - Kaartje met groene en rode stip - Rode en groene kaartjes Algemene beschrijving: Deze les is een inleiding op de

Nadere informatie

9 Vader. Vaders kijken anders. Wat doe ik hier vandaag? P Ik leer mijn Vader beter kennen. P Ik weet dat Hij mij geadopteerd

9 Vader. Vaders kijken anders. Wat doe ik hier vandaag? P Ik leer mijn Vader beter kennen. P Ik weet dat Hij mij geadopteerd 53 9 Vader Wat doe ik hier vandaag? P Ik leer mijn Vader beter kennen. P Ik weet dat Hij mij geadopteerd heeft. P Ik begin steeds beter te begrijpen dat het heel bijzonder is dat ik een kind van God, mijn

Nadere informatie

Shadow Games T42 (Zwitserland)

Shadow Games T42 (Zwitserland) l e s b ri ef Shadow Games T42 (Zwitserland) +31 (0)76-515 49 84 t +31(0)76-513 81 25 stiltefestival techniek@destilte.nl 4811 TL Breda 4811 KB Breda F facebook.com/ +31(0)6-11 62 32 91 Nieuwe Huizen 41

Nadere informatie

Groep 1-3 - "Nog 100 nachtjes slapen" (prentenboek)

Groep 1-3 - Nog 100 nachtjes slapen (prentenboek) Groep 1-3 - "Nog 100 nachtjes slapen" (prentenboek) Inleiding Introductie "Nog 100 nachtjes slapen" Bewegingsspel 5 minuten Kring Benodigdheden: Prentenboek "Nog 100 nachtjes slapen" Deze dramales beweging

Nadere informatie

AMIGA4LIFE. Hooggevoelig, wat is dat? WWW.AMIGA4LIFE.NL T. 06-424 99985 @AMIGA4LIFECOACH VLAARDINGEN

AMIGA4LIFE. Hooggevoelig, wat is dat? WWW.AMIGA4LIFE.NL T. 06-424 99985 @AMIGA4LIFECOACH VLAARDINGEN AMIGA4LIFE Hooggevoelig, wat is dat? 7-10 jaar WWW.AMIGA4LIFE.NL T. 06-424 99985 @AMIGA4LIFECOACH VLAARDINGEN 1 voorlichtingsbrochure hooggevoeligheid - www.amiga4life.nl Ik heb een talent! Ik kan goed

Nadere informatie

Dino en het ei. Duur activiteit: 30 minuten Lesdoelen: De kleuters: kunnen een prent linken aan een tekst; kunnen het verhaal navertellen.

Dino en het ei. Duur activiteit: 30 minuten Lesdoelen: De kleuters: kunnen een prent linken aan een tekst; kunnen het verhaal navertellen. Dino en het ei Bibliografie: Demyttenaere, B. (2004). Dino en het ei. Antwerpen: Standaard. Thema: niet alles is steeds wat het lijkt, illusies Korte inhoud: Elke nacht staat er een groot wit ei tussen

Nadere informatie

Onlangs heeft u met uw klas een bezoek gebracht aan het Kinderboekenmuseum. Wij hopen dat u dit heeft ervaren als een leuk en leerzaam bezoek.

Onlangs heeft u met uw klas een bezoek gebracht aan het Kinderboekenmuseum. Wij hopen dat u dit heeft ervaren als een leuk en leerzaam bezoek. Beste docent, Onlangs heeft u met uw klas een bezoek gebracht aan het Kinderboekenmuseum. Wij hopen dat u dit heeft ervaren als een leuk en leerzaam bezoek. De leerlingen hebben in het museum onder andere

Nadere informatie

Vertel de kinderen, of praat met hen over het verschil tussen film, tv kijken of naar het theater gaan.

Vertel de kinderen, of praat met hen over het verschil tussen film, tv kijken of naar het theater gaan. LESBRIEF Binnenkort gaan jullie met jullie groep naar de voorstelling Biggels en Tuiten Hieronder een aantal tips over hoe je de groep goed kan voorbereiden op de voorstelling. VOOR DE VOORSTELLING Vertel

Nadere informatie

OOST WEST THUIS BEST

OOST WEST THUIS BEST Lesmateriaal horend bij de theatrale dansvoorstelling OOST WEST THUIS BEST van Rauher Engel Foto: Kees van Putten Rauher Engel Concept & idee: Dagmar Chittka Auteur: Marleen Weijman 5 nov 09 Inleiding

Nadere informatie

Document vertellen en presenteren voor de groepen 1, 2, 3 en 4. Doelen van vertellen en presenteren in groep 1 en 2:

Document vertellen en presenteren voor de groepen 1, 2, 3 en 4. Doelen van vertellen en presenteren in groep 1 en 2: Document vertellen en presenteren voor de groepen 1, 2, 3 en 4 Doelen van vertellen en presenteren in groep 1 en 2: Leerlingen raken vertrouwd met het presenteren voor een groep Leerlingen raken vertrouwd

Nadere informatie

LESBRIEF NACHTREIS - Sahand Sahebdivani (evt. Anastasis Sarakatsanos)

LESBRIEF NACHTREIS - Sahand Sahebdivani (evt. Anastasis Sarakatsanos) LESBRIEF NACHTREIS - Sahand Sahebdivani (evt. Anastasis Sarakatsanos) Bij deze versie hoort een digitale versie op Prezi: https://prezi.com/view/qdtwunxtktur20docoas/ Het is belangrijk om zelf alvast door

Nadere informatie

Les 17 Zo zeg je dat (niet)

Les 17 Zo zeg je dat (niet) Blok 3 We hebben oor voor elkaar les 17 Les 17 Zo zeg je dat (niet) Doel blok 3: Leskern: Woordenschat: Materialen: Leerlingen leren belangrijke communicatieve vaardigheden, zoals verplaatsen in het gezichtspunt

Nadere informatie

Lessuggestie Heimwee. Gedichtenbundel Warboel: Pagina

Lessuggestie Heimwee. Gedichtenbundel Warboel: Pagina Lessuggestie Heimwee Voor het lezen 10 minuten De leerkracht laat de kinderen in een kring zitten. Ook pakken de kinderen hun meegebrachte voorwerp erbij. De leerkracht begint een gesprek met de kinderen

Nadere informatie

Hoe gaat het in groep 1/2 b

Hoe gaat het in groep 1/2 b Hoe gaat het in groep 1/2 b Binnenkomst: - Als je op school komt hang je je jas op je eigen haakje onder je tent. Je tas zet je op de plank. - In de klas geef je de juf een hand en je pakt een spelletje

Nadere informatie

Jezus vertelt, dat God onze Vader is

Jezus vertelt, dat God onze Vader is Eerste Communieproject 26 Jezus vertelt, dat God onze Vader is Jezus als leraar In les 4 hebben we gezien dat Jezus wordt geboren. De engelen zeggen: Hij is de Redder van de wereld. Maar nu is Jezus groot.

Nadere informatie

Hoe kunnen we WAT ACTIE zodat IETS VERANDERT

Hoe kunnen we WAT ACTIE zodat IETS VERANDERT Anouk Nooteboom Hand-out Cultuurhelden Delft Werkvormen creatief proces & passende vragen In dit document zijn een aantal werkvormen te vinden die toe te passen zijn binnen het creatief proces. Bij de

Nadere informatie

LESBRIEF BIJ VOORSTELLING WOLFJE VAN THEATERGROEP ARTHUR GROEP 3-4-5

LESBRIEF BIJ VOORSTELLING WOLFJE VAN THEATERGROEP ARTHUR GROEP 3-4-5 LESBRIEF BIJ VOORSTELLING WOLFJE VAN THEATERGROEP ARTHUR GROEP 3-4-5 Wolfje is voorbestemd om een SprookjesWolf te worden. Hij is namelijk de oudste zoon van de oudste zoon in de oudstezonenfamilielijn.

Nadere informatie

2 Ik en autisme VOORBEELDPAGINA S

2 Ik en autisme VOORBEELDPAGINA S 2 Ik en autisme In het vorige hoofdstuk is verteld over sterke kanten die mensen met autisme vaak hebben. In dit hoofdstuk vertellen we over autisme in het algemeen. We beginnen met een stelling. In de

Nadere informatie

Reality Reeks - Verwerkingsopdrachten. Hey Russel! Een bijzondere vriendschap

Reality Reeks - Verwerkingsopdrachten. Hey Russel! Een bijzondere vriendschap Reality Reeks - Verwerkingsopdrachten Hey Russel! Een bijzondere vriendschap Lees blz. 5 tot en met 8. Jim vindt Rudsel een rare naam. Jim zegt dit ook tegen Rudsel. Vind jij het ook een rare naam? Is

Nadere informatie

Lichtbende TUTU projectietheater (Nederland)

Lichtbende TUTU projectietheater (Nederland) lesbrief Lichtbende TUTU projectietheater (Nederland) bovenbouw (groep 5 t/m 8) www.stiltefestival.com E info@destilte.nl F facebook.com/ stiltefestival TUTU vertelt het verhaal van een kind dat haar dromen

Nadere informatie

Nieuwsbrief 3 De Vreedzame School

Nieuwsbrief 3 De Vreedzame School Nieuwsbrief 3 De Vreedzame School Blok 3 Blok 3: We hebben oor voor elkaar Blok 3: Algemeen: In dit blok stimuleren we de kinderen om oor voor elkaar te hebben. De lessen gaan over communicatie, over praten

Nadere informatie

Om mee te beginnen: boekfragment en opdrachten

Om mee te beginnen: boekfragment en opdrachten Om mee te beginnen: boekfragment en opdrachten Bron: http://ninabrackman.blogspot.nl/p/de-alchemist-paulo-coelho.html Dit is een deel van een blog over De Alchemist van Paulo Coelho door Nina Brackman.

Nadere informatie

Het kinderprotocol. Inhoud: 1. Inleiding; het kinderprotocol 2. Goed gedrag kun je leren 3. De schoolregels 4. Pesten/ gepest worden 5.

Het kinderprotocol. Inhoud: 1. Inleiding; het kinderprotocol 2. Goed gedrag kun je leren 3. De schoolregels 4. Pesten/ gepest worden 5. Het kinderprotocol Inhoud: 1. Inleiding; het kinderprotocol 2. Goed gedrag kun je leren 3. De schoolregels 4. Pesten/ gepest worden 5. Slot 1. Het kinderprotocol: Op de Flamingoschool vinden we het erg

Nadere informatie

SAMEN DELEN. een lesbrief in het kader van de schoenendoosactie

SAMEN DELEN. een lesbrief in het kader van de schoenendoosactie SAMEN DELEN een lesbrief in het kader van de schoenendoosactie INHOUD LESBRIEF 1. Introductie 2. De SAMEN DELEN Lesinhoud 3. De SAMEN DELEN Quizzz 4. Het SAMEN DELEN Diploma 5. De SAMEN DELEN Activiteiten

Nadere informatie

Tip. In de herfst en winter is de maan vroeg in de ochtend goed te zien.

Tip. In de herfst en winter is de maan vroeg in de ochtend goed te zien. Reis naar de maan GROEP 3-4 22 20 & 50 minuten, verdeeld over twee lessen 1, 23, 46 en 54 De leerling: leert samenwerken leert bewegen op muziek leert luisteren naar ritme en muziek herkent vier fasen

Nadere informatie

LESBRIEF Water en zand

LESBRIEF Water en zand LESBRIEF Water en zand door Virga Lipman/Theater de Winter Een voorstelling voor kinderen vanaf 4 jaar In deze lesbrief staan suggesties voor oefeningen of gespreksthema s om voor en/of na de voorstelling

Nadere informatie

Lesbrief. groep 3 t/m 6. Meneer Hoedjes vangt een vis Het huis van Barm

Lesbrief. groep 3 t/m 6. Meneer Hoedjes vangt een vis Het huis van Barm Lesbrief groep 3 t/m 6 Meneer Hoedjes vangt een vis Het huis van Barm Colofon Voorstelling Productie Producent Bewerking tekst Spel Regieadvies Vormgeving Lesmateriaal Impresariaat Met dank aan : Meneer

Nadere informatie

december 2012 vanaf 4 jaar tekst: Marian van Gog muziek: Paul Natte Kerstkaart

december 2012 vanaf 4 jaar tekst: Marian van Gog muziek: Paul Natte Kerstkaart december 2012 vanaf 4 jaar tekst: Marian van Gog muziek: Paul Natte Kerstkaart Kerstkaart Refrein: Ik stuur een kerstkaart naar oom Rob en één naar tante Fee. Zeg postbezorger, breng je ook voor mij een

Nadere informatie

Lesbrief. groep 1-4. bij de verteltheatervoorstelling. Winnie de Poeh: het verhaal van Kanga en Roe. door Marjo Dames / Sterk-Verhaal

Lesbrief. groep 1-4. bij de verteltheatervoorstelling. Winnie de Poeh: het verhaal van Kanga en Roe. door Marjo Dames / Sterk-Verhaal Lesbrief groep 1-4 bij de verteltheatervoorstelling Winnie de Poeh: het verhaal van Kanga en Roe door Marjo Dames / Sterk-Verhaal 1 Voorbereiding Samen met uw groep gaat u naar de Verteltheatervoorstelling

Nadere informatie

Lesbrief bij Romeo is op Julia en Layla op Majnun

Lesbrief bij Romeo is op Julia en Layla op Majnun Lesbrief bij Romeo is op Julia en Layla op Majnun Inleiding: U gaat binnenkort naar Romeo is op Julia en Layla op Majnun met uw klas. Voordat u deze theatervoorstelling bezoekt, kunt u al het een en ander

Nadere informatie

Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten

Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten www.edusom.nl Opstartlessen Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten Wat leert u in deze les? Een gesprek voeren over familie, vrienden en buurtgenoten. Antwoord geven op vragen. Veel succes! Deze les

Nadere informatie

Wanneer ze op het schoolplein rond keek, dan zag ze dat sommige kinderen blij waren en andere kinderen verdrietig.

Wanneer ze op het schoolplein rond keek, dan zag ze dat sommige kinderen blij waren en andere kinderen verdrietig. Ik wil sjoelemo (Sjoelen en uiten van emoties en gevoelens met kinderen tot ± 12 jaar) Een verhaaltje om in de klas voor te lezen. Een oefening om te doen in het gezin. Dit verhaaltje gaat over gevoelens;

Nadere informatie

Veilig Thuis. Werkboekje voor kinderen en ouders bij een tijdelijk huisverbod

Veilig Thuis. Werkboekje voor kinderen en ouders bij een tijdelijk huisverbod Veilig Thuis Werkboekje voor kinderen en ouders bij een tijdelijk huisverbod Een stukje uitleg Dat je samen met papa/mama, of een andere persoon in dit boekje gaat werken is niet zo maar. Dat komt omdat

Nadere informatie

Soms is er thuis ruzie Dan is mama boos en roept soms omdat ik mijn speelgoed niet opruim Maar ik heb daar helemaal niet mee gespeeld Dat was Bram,

Soms is er thuis ruzie Dan is mama boos en roept soms omdat ik mijn speelgoed niet opruim Maar ik heb daar helemaal niet mee gespeeld Dat was Bram, Soms is er thuis ruzie Dan is mama boos en roept soms omdat ik mijn speelgoed niet opruim Maar ik heb daar helemaal niet mee gespeeld Dat was Bram, mijn kleine broer Dat is niet van mij mama Dan zegt ze

Nadere informatie

Inleiding. OMGANGSKUNDE OEFENINGEN Isa Goossens

Inleiding. OMGANGSKUNDE OEFENINGEN Isa Goossens Inleiding Omgangskunde draait om contact maken. Met deze oefeningen hoop ik dat u echt contact kan maken met leerlingen. We willen allemaal gezien en gehoord worden. We zijn allemaal mensen en iedereen

Nadere informatie

LESMATERIAAL ONDERBOUW. Lespakket CliniClowns Geen kinderachtig effect. Vo or Groep 1-

LESMATERIAAL ONDERBOUW. Lespakket CliniClowns Geen kinderachtig effect. Vo or Groep 1- LESMATERIAAL ONDERBOUW Lespakket CliniClowns Geen kinderachtig effect Vo or 4 Groep 1- ACTIVITEIT 1: AANGENAAM KENNIS TE MAKEN In deze handleiding staat de activiteitenbeschrijving voor groep 1-4. Hier

Nadere informatie

Lesbrief bij de voorstelling 'Hatsjoe'

Lesbrief bij de voorstelling 'Hatsjoe' Lesbrief bij de voorstelling 'Hatsjoe' Voorbereiding: Voordat u met de leerlingen naar de voorstelling Hatsjoe gaat kijken is het belangrijk dat u een aantal onderwerpen bespreekt zodat ze niet voor verrassingen

Nadere informatie

Tuin van Heden 3 en 4 Werken met kunst in de paasperiode. Kernles 1: Kunstenaar, wat vertel je mij?

Tuin van Heden 3 en 4 Werken met kunst in de paasperiode. Kernles 1: Kunstenaar, wat vertel je mij? Tuin van Heden 3 en 4 Werken met kunst in de paasperiode Opmerking vooraf: Voor de uitwerking van deze lessen hebben we doelen gehaald uit verschillende thema s van de betreffende graad. Na elk doel verwijzen

Nadere informatie

VERKORTE DOCENTENHANDLEIDING VAN WIE IS DIE KOFFER? Project voor groep 1 en 2

VERKORTE DOCENTENHANDLEIDING VAN WIE IS DIE KOFFER? Project voor groep 1 en 2 VERKORTE DOCENTENHANDLEIDING VAN WIE IS DIE KOFFER? Project voor groep 1 en 2 COLOFON Erfgoed Nederland heeft Van wie is die koffer? als pilotproject (laten) ontwikkelen in samenwerking met de gemeente,

Nadere informatie

REKENEN MET AFLATOUN HOEVEEL MUNTJES? (15 MINUTEN) MUNTJES!! (15 MINUTEN) MEL & JOL OP DE MARKT (30 MINUTEN) VAN GROOT NAAR KLEIN (15 MINUTEN)

REKENEN MET AFLATOUN HOEVEEL MUNTJES? (15 MINUTEN) MUNTJES!! (15 MINUTEN) MEL & JOL OP DE MARKT (30 MINUTEN) VAN GROOT NAAR KLEIN (15 MINUTEN) REKENEN MET AFLATOUN De leerlingen ontdekken dat er verschillende soorten munten zijn. Ze leren dat bepaalde voorwerpen verschillende waarden kunnen hebben. Ze leren sorteren op grootte, kleur en materiaal.

Nadere informatie

Lesbrief Ezel en Beer. Beste kleuters,

Lesbrief Ezel en Beer. Beste kleuters, Lesbrief Beste kleuters, Binnenkort speelt de voorstelling op jullie school of in een theater in de buurt. De voorstelling is gebaseerd op de boeken Pas op voor de ezel en de beer en Dansen met de ezel

Nadere informatie

LESBRIEF. Karel is jarig. Samenvatting: De begrippen zijn: Wij maken kinderdromen waar www.clavisbooks.com

LESBRIEF. Karel is jarig. Samenvatting: De begrippen zijn: Wij maken kinderdromen waar www.clavisbooks.com Samenvatting: Bij dit boek zijn een aantal downloads beschikbaar. Liesbet Slegers heeft deze speciaal getekend als aanvullend educatief materiaal. Het doel van de download ballon is verhaalbegrip en woordenschat

Nadere informatie

LESBRIEF. Karel is jarig. Samenvatting: De begrippen zijn: Wij maken kinderdromen waar www.clavisbooks.com

LESBRIEF. Karel is jarig. Samenvatting: De begrippen zijn: Wij maken kinderdromen waar www.clavisbooks.com Samenvatting: Bij dit boek zijn een aantal downloads beschikbaar. Liesbet Slegers heeft deze speciaal getekend als aanvullend educatief materiaal. Het doel van de download ballon is verhaalbegrip en woordenschat

Nadere informatie

Tuin van Heden.nu 1 Mag ik zijn wie ik ben? Van In 5

Tuin van Heden.nu 1 Mag ik zijn wie ik ben? Van In 5 Tuin van Heden.nu 1 Mag ik zijn wie ik ben? Van In 5 5 Tuin van Heden.nu 1 Mag ik zijn wie ik ben? Van In 6 Zacheüs (1) Het is erg druk in de stad vandaag. Iedereen loopt op straat. Zacheüs wurmt zich

Nadere informatie

Veilig Thuis. Werkboekje voor kinderen en ouders bij een tijdelijk huisverbod

Veilig Thuis. Werkboekje voor kinderen en ouders bij een tijdelijk huisverbod Veilig Thuis Werkboekje voor kinderen en ouders bij een tijdelijk huisverbod 2 Een stukje uitleg Dat je samen met papa/mama, of een andere persoon in dit boekje gaat werken is niet zo maar. Dat komt omdat

Nadere informatie

Micha kijkt Ruben aan. Hij trekt een gek gezicht. Micha houdt niet van puzzelen, want de puzzels die oma maakt, zijn altijd heel erg moeilijk.

Micha kijkt Ruben aan. Hij trekt een gek gezicht. Micha houdt niet van puzzelen, want de puzzels die oma maakt, zijn altijd heel erg moeilijk. 1. Puzzelen Wie er het eerst is! Micha staat bij het schoolhek. Hij krijgt een harde klap op zijn schouder van Ruben, zijn grote broer. Oké. Micha is wel in voor een wedstrijdje. Hij begint meteen te rennen,

Nadere informatie

Tik-tak Tik-tak tik-tak. Ik tik de tijd op mijn gemak. Ik haast me niet zoals je ziet. Tik-tak tik-tak, ik denk dat ik een slaapje pak.

Tik-tak Tik-tak tik-tak. Ik tik de tijd op mijn gemak. Ik haast me niet zoals je ziet. Tik-tak tik-tak, ik denk dat ik een slaapje pak. Tik-tak - Lees het gedicht tik-tak voor. Doe dit in het strakke ritme van een langzaam tikkende klok: Tik - tak - tik - tak Ik tik - de tijd - op mijn - gemak. Enzovoort. - Laat de kinderen vrij op het

Nadere informatie

Vormen van een raket Raketten

Vormen van een raket Raketten Vormen van een raket Raketten Vgroep 1-2 17 tijdsduur 65 minuten kerndoelen 1, 23, 32, 44, 45 en 54 lesdoelen De leerling: herkent een aantal wiskundige vormen: een cirkel, een driehoek, een rechthoek

Nadere informatie

Vraag aan de zee. Vraag aan de tijd. wk 3. wk 2

Vraag aan de zee. Vraag aan de tijd. wk 3. wk 2 Bladzijde negen, Bladzijde tien, Krijg ik het wel ooit te zien? Ander hoofdstuk, Nieuw begin.. Maar niets, Weer dicht, Het heeft geen zin. Dan probeer ik achterin dat dikke boek. Dat ik daar niet vaker

Nadere informatie

Lesbrief bij de voorstelling Eendagsvlieg. www.zondermouwen.com zondermouwen@gmail.com 06-42812244 (Annemarije Chamuleau)

Lesbrief bij de voorstelling Eendagsvlieg. www.zondermouwen.com zondermouwen@gmail.com 06-42812244 (Annemarije Chamuleau) Lesbrief bij de voorstelling Eendagsvlieg www.zondermouwen.com Beste docent, Binnenkort gaat u met uw klas naar de voorstelling Eendagsvlieg: een vrolijke, fantasievolle voorstelling voor iedereen vanaf

Nadere informatie

In deze lesbrief vindt u lesideeën bij een selectie van onze Klavertjesboeken. - voor groep 3/4 en 5/6

In deze lesbrief vindt u lesideeën bij een selectie van onze Klavertjesboeken. - voor groep 3/4 en 5/6 In deze lesbrief vindt u lesideeën bij een selectie van onze Klavertjesboeken. - voor groep 3/4 en 5/6 Klavertje Een: De hut van Marion van de Coolwijk, AVI 2 Klavertje Twee: De draak van Harmen van Straaten,

Nadere informatie

Bontje, de poes van de molen groep 3/4

Bontje, de poes van de molen groep 3/4 Verhalend ontwerp over Olie- en Korenmolen Woldzigt in Roderwolde Bontje, de poes van de molen groep 3/4 Episode 1: Bontje, de poes van de molen Bontje is een lieve poes. Ze woont in een molen en is van

Nadere informatie

Reflectiegesprekken met kinderen

Reflectiegesprekken met kinderen Reflectiegesprekken met kinderen Hierbij een samenvatting van allerlei soorten vragen die je kunt stellen bij het voeren van (reflectie)gesprekken met kinderen. 1. Van gesloten vragen naar open vragen

Nadere informatie

onderwerp: Ik ruik mensenvlees ( drama- beweging)

onderwerp: Ik ruik mensenvlees ( drama- beweging) onderwerp: Ik ruik mensenvlees ( drama- beweging) -lln. kn. zich soepel bewegen op de muziek; -lln. kn. sprookjesfiguren uitbeelden met de nadruk op één zintuig; -plezierbeleving; -lln. durven expressief

Nadere informatie

A Mano 6+ El Patio Teatro (Spanje)

A Mano 6+ El Patio Teatro (Spanje) lesbrief A Mano 6+ El Patio Teatro (Spanje) bovenbouw (groep 5 t/m 8) A Mano wordt verteld met klei. Vier handen beelden op fantasierijke wijze het bezoekadres Markendaalseweg 75a verhaal uit van een klein

Nadere informatie

VLIEG OP! Laura van Hal & STIP Producties

VLIEG OP! Laura van Hal & STIP Producties 4+ VLIEG OP! Laura van Hal & STIP Producties GRENZELOZE LESBRIEF Deze lesbrief is bedoeld als ondersteuning van de voorstelling VLIEG OP!. Er zijn opdrachten die voorafgaand aan de voorstelling gedaan

Nadere informatie

Lesbrief. Blauw water Simone van der Vlugt

Lesbrief. Blauw water Simone van der Vlugt Lesbrief Blauw water Simone van der Vlugt Doe meer met Leeslicht! Bij een aantal boeken in de serie Leeslicht kunt u een gratis lesbrief downloaden van www.eenvoudigcommuniceren.nl. In deze lesbrief staan

Nadere informatie

De Drakendokter: Gideon

De Drakendokter: Gideon De Drakendokter: Gideon Om hulp vragen Vervolgverhalen Groep 5 en 6 (SO en SBO) Overzicht De opdrachten zijn het leukst om te doen, als het hele boek in de klas is voorgelezen. Dit kan door elke dag in

Nadere informatie

De Kleine Kerstboom Ruth Wielockx

De Kleine Kerstboom Ruth Wielockx De Kleine Kerstboom Ruth Wielockx Samenvatting De kerstboomverkoper heeft dit jaar een mooie collectie. Een voor een worden de kerstbomen verkocht en versierd door de kopers. Iedereen wil een grote boom!

Nadere informatie

lesprogramma PO activerende lessen over respect voor het primair onderwijs

lesprogramma PO activerende lessen over respect voor het primair onderwijs lesprogramma PO activerende lessen over respect voor het primair onderwijs Wordle van respect Duur Materialen een computer met internetverbinding Introductie Op 8 november is het de Dag van Respect. Deze

Nadere informatie

Lees hieronder de spelregels, het is ongetwijfeld een feest der herkenning. Alleen nu spelen jullie de hoofdrollen. Maak er wat moois van!

Lees hieronder de spelregels, het is ongetwijfeld een feest der herkenning. Alleen nu spelen jullie de hoofdrollen. Maak er wat moois van! Natuurlijk ga je nu het diepe in. Natuurlijk twijfel je eraan of je nou echt wel zo grappig bent. Het hoort bij de Lama s. Kun jij je lach inhouden als het moet? Weet jij wie de moord heeft gepleegd als

Nadere informatie

Reality Reeks - Verwerkingsopdrachten. Onder druk Geen uitweg voor Aïsha

Reality Reeks - Verwerkingsopdrachten. Onder druk Geen uitweg voor Aïsha Reality Reeks - Verwerkingsopdrachten Onder druk Geen uitweg voor Aïsha Lees blz. 5, 6, 7, 8 Wat denk je dat Aïsha wilde doen? Waarom is dat niet gelukt? Is het goed dat de deur van het dak altijd op slot

Nadere informatie

Creatief en flexibel toepassen van Triplep. Maarten Vos Doe, laat zien, lach, oefen en geef applaus

Creatief en flexibel toepassen van Triplep. Maarten Vos Doe, laat zien, lach, oefen en geef applaus Creatief en flexibel toepassen van Triplep Maarten Vos Doe, laat zien, lach, oefen en geef applaus Programma Overzicht Kennismaking Persoonlijke werving van ouders Een goede relatie opbouwen met de ouders

Nadere informatie