GEN. Faculteit Geneeskunde Permanente Vorming. Vereniging van de ALumni van de FAculteit GENeeskunde van de KU Leuven - ALFAGEN

Transcriptie

1 DRIEMAANDELIJKS TIJDSCHRIFT Afgiftekantoor: Leuven MassPost - P3A9092 GEN Faculteit Geneeskunde Permanente Vorming JAARGANG 29 NR. 4 OKT - NOV - DEC 2017 Vereniging van de ALumni van de FAculteit GENeeskunde van de KU Leuven - ALFAGEN

2 inhoud voorwoord VOORWOORD 2 EDITORIAAL 3 NIEUWS VAN ALFAGEN Tevredenheidsonderzoek onder de Alumni van de Faculteit Geneeskunde anno Lustrumvieringen 22 Hoe ik Alumnus van het jaar 2017 kon worden 25 Ereleden NIEUWS VAN DE FACULTEIT Infodag van de Faculteit Geneeskunde op zaterdag 17 maart IN DE RAND VAN ALFAGEN Fundraising dinner Leuvens Kankerinstituut = 50 jaar na mei KUNST, CULTUUR EN REIZEN Fonds Kind en Orgaantransplantatie 35 Henri Koch 37 NIEUWS UIT DE UZ LEUVEN Belgische primeur met nieuwe generatie hartkleppen in UZ Leuven 38 Nieuwe techniek om borsttumor te lokaliseren 39 PROGRAMMA'S PERMANENTE VORMING EN ALUMNI-ACTIVITEITEN HISTARUZ 41 Stuurgroep Kennis & Maatschappij van Alumni Lovanienses 42 Aan al onze leden alumni wensen wij graag namens het ALFAGEN bestuur een zalig en fijn nieuwjaar. Met onze excuses voor enige weken vertraging zijn wij toch erg trots u in dit nummer de resultaten van de bevraging van de alumni te mogen aanbieden. Wij planden dit initiatief begin 2017 en in de zomer van het voorbije jaar ontvingen alle alumni van de faculteit geneeskunde, lid of geen lid, een uitnodiging om hun mening te geven over hun lidmaatschap en activiteiten van ALFAGEN. Naar het einde van het kalenderjaar kwam er nog een rappel, en nu lezen jullie wat deze bevraging opleverde. U kunt hier zelf lezen wat heel wat alumni als vrije tekst konden invoeren en uit de tabellen en commentaren mogen jullie opmaken hoe het met het ALFAGEN lidmaatschap is gesteld en verder moet. Alle eer van dit verhaal gaat naar onze penningmeester professor Dirk Van Raemdonck, die tussen enkele orgaantransplantaties door heel deze zaak ontwierp, uitvoerde, van commentaar voorzag en in een begrijpelijke vorm goot. Het is nu aan onze leden om hierbij nog verdere reacties te geven en mee de veranderingen aan te sturen die hier worden gesuggereerd. Deze enquête is dus de hoofdbrok van dit nummer. Maar lees toch ook met veel aandacht het editoriaal dat met veel zorg de problematiek van het ageïsme onder ogen brengt. Alle ideeën hierover zijn natuurlijk welkom. De lustrumvieringen vormen vast onderdeel van dit tijdschrift en zijn vooral bedoeld om onze alumni aan te sporen om hier in mee te gaan. Mei 68 is net 50 jaar geleden en via een zijweg langs ACCO vragen wij hiervoor bijzondere aandacht. De UZ Leuven staat steeds klaar met enkele boeiende verhalen en verder volgen nog enkele nuttige en lezenswaardige berichten. Wij wensen onze alumni veel aangenaam leesgenot. Chris Geens Voorzitter ALFAGEN Schisisteam Zorgprogramma "Schisis van de Lip, Kaak en Verhemelte" 43 COLOFON 43 VERENIGING VAN ALUMNI VAN DE FACULTEIT GENEESKUNDE (ALFAGEN) 44

3 A.VESALIUS nr. 4 december 2017 editoriaal "Ageïsme" Emeriti Sinds vele jaren al zie ik generaties professoren het emeritaat bereiken. Deze mensen hebben de goede strijd gestreden en worden tot het emeritaat toegelaten. Een aantal onder hen gaan verder door als "emeritus met opdracht" en houden zich nog meerdere jaren ter beschikking voor onderzoek en andere activiteiten in dienst van hun universiteit. Maar het merendeel van de emeriti houdt het gewild of gedwongen bij de in Nederland gangbare definitie van "rustend hoogleraar". Zij nemen dus niet actief deel meer aan de gestructureerde werkzaamheden van hun Alma Mater. Toch ontmoeten wij de laatste jaren steeds meer collegae die de 65 voorbij zijn en die dat beroepshalve niet nuttig meer bezig zijn toch maar niks vinden. De leeftijdsgrens als criterium om te moeten stoppen met de professionele bezigheid is immers obsoleet geworden en wordt door steeds meer mensen aan de universiteit maar ook daarbuiten als een echte discriminatie ervaren. Noteer trouwens dat in heel wat staten van de VSA en zeker in Canada het verboden en zelfs strafbaar is om mensen om reden van leeftijd uit te sluiten en hun te verplichten om met hun beroep te stoppen. Het is dus ook logisch dat steeds meer emeriti met de vraag komen om deze kwestie onder de aandacht te brengen en van uit de alumni initiatieven op te starten die tot oplossingen kunnen leiden. En inderdaad, de docenten en onderzoekers die de laatste decennia "tot het emeritaat worden toegelaten" zijn in niets meer te vergelijken met de collegae die tijdens mijn studententijd, nu haast een halve eeuw geleden, hun stetoscoop aan de wilgen hingen en hun krijtje op zak staken. Maar ook heel de omgeving, de context, de arbeidsvoorwaarden en de tijdsgeest zijn totaal veranderd en in niets meer te vergelijken met de periode waarin die verplichte op pensioen stelling aan de orde kwam. Lees daarover de eerste publicatie van Herman Van Rompuy "De kentering der tijden" (Lannoo 1975). Daarin voorspelt hij hoe de na-oorlogse generatie "op de kentering der tijden geboren" zich totaal anders ontwikkelen zal dan alle vorige lichtingen. En gelijk had dus deze visionaire man en wel om meerdere redenen. Een pensioenleeftijd voor artsen Iedereen wordt ouder, maar wij verouderen allen niet op dezelfde wijze. Maar toch werd doorheen de tijd de leeftijd het belangrijkste criterium waarbij men kon kiezen of verplicht werd aan het beroepsleven een einde te maken. Rond deze verplichte leeftijdsgrens beweegt momenteel een en ander. Het lijkt er op dat men meer en meer een inschatting maakt over de lichamelijke en ook mentale belasting die een bepaald beroep met zich meebrengt. En zo komt er stil aan rek te zitten op deze mythische leeftijdsgrens. Bij ons artsen op het terrein, huisartsen en alle andere diverse disciplines, maar ook bij professoren en onderzoekers heerst er momenteel heel wat commotie rond de beslissing of iemand nu al dan niet nog bekwaam is en in de mogelijkheid verkeert om in een of andere vorm met het vertrouwde beroep door te gaan. Natuurlijk zijn de individuele verschillen hier erg groot. Sommige collegae dromen inderdaad al jaren op voorhand van hun rustpensioen waarvoor zij eigenlijk zo hard hebben gewerkt. Maar wij kennen allen ook heel wat collegae die zich op hun 75 nog erg bekwaam tonen om een meer dan nuttige bijdrage te leveren in hun vakgebied.onlangs hoorde ik een collega nog vertellen dat hij steeds heel graag als arts had gewerkt en van zich zelf vond dat hij dat nog goed deed ook. Groot was dan ook zijn teleurstelling omdat hij nu al meer dan vijf jaar veel dingen moest doen, die hij helemaal niet graag deed en ook eigenlijk niet goed kon. Eigenlijk was die collega waarschijnlijk beter nog een decennium langer aan de slag gebleven en dit terwijl men dagelijks hoort dat er een steeds groter tekort aan artsen komt. In alle ziekenhuizen en ook in de huisartsen praktijken heeft men het over een te veel aan werk en een tekort 3

4 4 aan artsen maar nergens bestaat er een cultuur waarin men voor deze delicate kwestie een oplossing heeft. De diverse generaties moeten hier samen een humane en economisch verantwoorde uitweg voor zoeken. De "Gerontolescentie" Professor Chantal Van Audenhove, een van onze nieuwe vicerectoren, heeft al veel gewerkt en onderzoek gedaan rond de vergrijzing van onze maatschappij die zij eerder als een zegen ziet dan als een probleem. Bij mijn lectuur, onderzoek en reflecties rond emeriti en hun vragen en bezorgdheden vond ik bij haar bijzonder boeiend en nuttig materiaal over wat zij noemt "het sociaal kapitaal in de samenleving". De "babyboomers", en daar ben ik er een van de eerste van, geven een nieuwe definitie aan het begrip ouderdom zoals wij dat vroeger ook al deden aan het begrip adolescentie. Voortgaande op deze gedachtegang onderscheiden de huidige emeriti zich dus grondig van de voorgaande generaties. Onze gerontolescentie zal voor velen onder ons waarschijnlijk nog wel een kwarteeuw duren en dwingt dus de maatschappij en vooral de jongere generaties haar visie op ouder worden te herzien. De huidige generatie die nu staat te drummen om de jongste voorgangers zo snel mogelijk over de drempel te helpen beseft nog niet dat hen, en misschien nog wel sneller dan verwacht, een zelfde lot staat te wachten indien tenminste de maatschappij er niet in slaagt om voor dit probleem een originele en gloednieuwe aanpak voor te stellen. De universiteit als labo en voorbeeld Met een vicerector die zich onder meer als taak aanmeet "een nieuwe visie te ontwikkelen op ouder worden" zitten de emeriti aan onze universiteit natuurlijk goed. Maar toch ligt de sleutel voor de oplossing van dit verhaal in de handen van de huidige kandidaat emeriti. Maar ook zij die nu al over de lijn geparkeerd staan hebben een belangrijke taak. De vergelijking met de re-integratie van langdurig werklozen ligt immers voor de hand. Als lid van de werkgroep van de KBS, die zich om deze problematiek bekommert, valt het mij op hoe deze chronische zieken, die soms al jarenlang thuis zitten blij zijn met een re-integratie voorstel. Zelfs reeds een erg beperkt procent aan re-integratie in de werksituatie maakt voor velen van hen een hemelsbreed verschil omdat zij toch weer sociaal actief zijn. Zo is het dus hoogtijd dat er een werkgroep start die werkwillige emeriti terug mee aan de slag helpt waarbij zij terug een sociaal nuttige taak kunnen invullen. Bij een van de laatste POC geneeskunde vergaderingen bespraken wij de hoge druk die er momenteel binnen de faculteit en het ziekenhuis heerst op opleiders en onderzoekers. Het gaat hierover dat er een grote behoefte is aan begeleiders van stagewerken, masterproeven en andere studentenopdrachten. Dit zou toch een erg boeiende klus kunnen zijn voor onze jonge emeriti om van uit hun rijke ervaring doorlopend een aantal studenten en artsen in verdere opleiding bij een aantal van die werkzaamheden bij te staan. Dit moet een echte win-win situatie worden waarbij de huidige opleiders verlichting van hun taak krijgen en emeriti sociaal actief blijven. Tot hier gaat deze reflectie over ageïsme en gerontolescentie. Nu ligt het aan de universitaire gemeenschap om deze problematiek verder uit te werken. Waarschijnlijk komt er van uit het rectoraat wel een mooie aanzet want daar is deskundigheid in deze materie aanwezig. Mensen omwille van hun leeftijd discrimineren is niet meer van deze tijd. Maar een gepaste strategie heeft zeker wat tijd nodig om dit verder uit te werken. Veel dank toch aan de vicerector die ons vriendelijk enig materiaal en zeker begeestering bezorgde. em. prof. dr. Chris Geens Voorzitter ALFAGEN

5 A.VESALIUS nr. 4 december 2017 nieuws van ALFAGEN Tevredenheidsonderzoek onder de Alumni van de Faculteit Geneeskunde anno 2017 Dirk Van Raemdonck 1 Herwig Van Dijck 2 Ann Cornelis 2 Fons Verdonck 3 Jaak Jaeken 4 Chris Geens Penningmeester, 2 Ondervoorzitter, 4 Secretaris, 5 Voorzitter, ALFAGEN VZW 3 Voorzitter, Ontwikkelingshulp Geneesheren en Apothekers Alumni Leuven VZW prof. dr. Dirk Van Raemdonck (penningmeester ALFAGEN) Tekst: woorden Tabellen: 8 Figuren: 6 Correspondentie: prof dr Dirk Van Raemdonck Penningmeester dirk.vanraemdonck@kuleuven.be ALFAGEN VZW Onderwijs en Navorsing 2, lokaal Campus Gasthuisberg Herestraat 49 bus 400 B-3000 Leuven tel: / e-post: info@alfagen.be webstek: Inleiding Alumnus van de KU Leuven! Daar ben je terecht fier op. Wie herinnert zich niet de dag van de promotie? Een zwoele avond eind juni, blije gezichten, blakende promovendi, fiere (groot)ouders, een overvolle promotiezaal, auditorium, of sporthal. De proclamatie door de decaan, de kritische terugblik op de opleiding door de studentenvertegenwoordiger, het studentikoze muzikale intermezzo, de speech van de rector, de groepsfoto, hoedjes in de lucht. Na een korte receptie, nog vlug afscheid nemen van je jaargenoten want je ouders en/of je lief wachten om op restaurant te gaan. Was dit het laatste moment dat je nog samen gezeten hebt met je jaargenoten? Of ben jij ook lid geworden van ALFAGEN, de alumnivereniging van de afgestudeerden aan de Faculteit Geneeskunde van de KU Leuven, want het lidmaatschap was toch gratis gedurende het eerste jaar? Ben je het lidgeld blijven betalen in de jaren nadien? Ben je vergeten in te gaan op de uitnodiging om naar die lustrumviering te komen van je promotiejaar? Zijn de tussentijdse herinneringen te vaag geworden om je nog verbonden te voelen met de Alma Mater? Zoals vele alumniverenigingen aan de KU Leuven, ziet ALFAGEN ook een gestage afname van het aantal betalende leden gedurende het laatste decennium (Figuur 1). Terwijl er in het jaar 2007 nog betalende leden waren, daalde dit met 13% tot leden in het jaar 2017.

6 ALFAGEN Aantal betalende leden laatste decennium opgesteld en goedgekeurd door het bestuur en het decanaat (Tabel 1). In de enquête werd gepeild naar persoonlijke gegevens van de afgestudeerde en haar/zijn mening over de opdracht, de communicatie, de visibiliteit en het bestuursmandaat van ALFAGEN. Daarnaast werd de mogelijkheid geboden om bijkomende opmerkingen of bedenkingen mee te geven. Om de vragen elektronisch ter beschikking te stellen en de antwoorden van de enquête te kunnen verwerken, werd beroep gedaan op een betalend online platform, genaamd Survey Monkey Figuur 1: aantal betalende leden van Alfagen gedurende het laatste decennium (bron statutaire ledenvergadering Alfagen 13 mei 2017) Figuur 2: Vraag 2: leeftijdsverdeling van de respondenten Q2: Uw leeftijd Beantwoord: 643 Overgeslagen: 4 Naar de exacte redenen voor deze afname kunnen we enkel maar gissen: verouderde werking en communicatie?; te weinig voeling met jong-afgestudeerden?; bedrag voor lidgeld te hoog?; Leuven ligt te ver weg en is moeilijk bereikbaar?; postuniversitaire activiteiten niet aantrekkelijk? Redenen genoeg voor het bestuur van ALFAGEN om zich te herbronnen en een tevredenheidsonderzoek onder zijn leden en niet-leden alumni op te zetten. Een hernieuwde werking van een alumnivereniging moet immers gestoeld zijn op ruime, oprechte en anonieme feedback vanwege zijn afgestudeerden. Methode Tijdens haar vergadering van 15 juni 2017 zette het bestuur van ALFAGEN het licht op groen om een tevredenheidsonderzoek op te zetten onder de afgestudeerden artsen en biomedici van de Faculteit Geneeskunde aan de KU Leuven. Een lijst met 17 vragen werd Voor het rondsturen van de enquête werden de elektronische postadressen gebruikt waarover het secretariaat van ALFAGEN beschikte (n=10.319), zowel van betalende (n=2.148) als van niet betalende leden (n=8.171), waaronder artsen en 952 biomedici. Er werden geen formulieren per post verstuurd naar afgestudeerden waarvan geen elektronisch adres gekend was. Een eerste uitnodiging tot deelname aan de enquête werd verstuurd op 6 juli 2017 gevolgd door een herinnering op 1 augustus De vragen op het elektronisch platform bleven ter beschikking van de afgestudeerden tot eind december 2017 ( nl.surveymonkey.com/r/9cqs32f). Resultaten De enquête werd afgesloten en verwerkt op 27 december De vragenlijst werd ingevuld door 647 afgestudeerden (6,3% van de aangeschreven alumni). In totaal werd op elke vraag een antwoord gegeven door 555 respondenten (85,8%). Het merendeel van de antwoorden (>90%) werden ontvangen in de maanden juli en augustus 2017, kort na het uitsturen van de uitnodiging tot deelname en de eenmalige herinnering. De gemiddelde duur per deelnemer om de enquête in te vullen bedroeg 4 minuten (vooropgestelde duur in de uitnodiging: 10 min). Het profiel van de alumnus-respondent Van de respondenten waren 69,6% mannen en 30,4% vrouwen. De leeftijdsverdeling wordt weergegeven in Figuur 2. Opvallend is dat meer dan één kwart (n=164) van de respondenten zich bevonden in de leeftijdscategorie

7 A.VESALIUS nr. 4 december 2017 nieuws van ALFAGEN Tabel 1: Vragenlijst uitgestuurd naar de afgestudeerde artsen en biomedici aan de Faculteit Geneeskunde van de KU Leuven Profiel van de Alumnus 1. Ik ben een: Man Vrouw 2. Leeftijd: Promotiejaar: (lijst met jaartallen) 4. Gevolgde opleiding: arts (genees-, heel-, verloskunde) BMW andere 5. Ik ben huidig lid van ALFAGEN: JA NEEN VROEGER (maar nu niet meer) 6. Indien u geen huidig lid bent, kan u zeggen waarom u geen lid (meer) bent: ALFAGEN biedt geen meerwaarde voor mij ALFAGEN spreekt mij niet aan in zijn huidige werking Het lidgeld is te duur Ik wist van het bestaan van ALFAGEN niet af Ik ontvang geen uitnodiging (meer) om lid te worden Andere reden(en) Vrij tekstvak: Lidmaatschap van ALFAGEN 7. Ik vind lidmaatschap van ALFAGEN belangrijk omwille van (meerdere opties mogelijk): contact met Alma Mater contact met Faculteit Geneeskunde contact / netwerking met Alumni van andere promoties contact / netwerking met Alumni van mijn promotiejaar internationale netwerking contact met huidige studenten ik wens geen verder contact Vrij tekstvak: De opdracht van ALFAGEN 8. Welke taken ten dienste van haar leden zijn volgens U weggelegd voor ALFAGEN (meerdere opties mogelijk)? wetenschappelijke navorming sociale en culturele activiteiten lustrumvieringen van mijn eigen promotiejaar evaluatie en advies van de opleidingen arts/ BMW vanuit mijn dagelijkse praktijk maatschappelijke debatten over gezondheidsen welzijnszorg drukkingsgroep bij maatschappelijke en ethische debatten omtrent gezondheidszorg vanuit traditie KU Leuven (universiteit en faculteit) voordrachten door beleidsmakers van universiteit / faculteit voordrachten door publieke figuren (politici, gezagsdragers, onderzoekers,.) uitbouwen van een (wereldwijd) stagenetwerk fondsenwerving voor onderwijs en onderzoek andere Vrij tekstvak: 7

8 8 De communicatie met leden van ALFAGEN 9. ALFAGEN moet haar leden op de hoogte houden van haar activiteiten via (meerdere opties mogelijk): gedrukt ledenblad (VESALIUS) bezorgd via post electronisch ledenblad (VESALIUS) bezorgd via e-post schriftelijke uitnodigingen bezorgd via post electronische uitnodigingen bezorgd via e-post webstek sociale media (facebook, twitter,. ) Vrij tekstvak: De visibiliteit van ALFAGEN 10. Om het lidmaatschap van ALFAGEN te promoten, wil ik als lid zelf bijdragen door: (meerdere opties mogelijk): het dragen van een kenteken dat te koop wordt aangeboden (speld, das, sjaal, pet, lint, ) het verspreiden van folders in de lokale kringen het persoonlijk aanspreken van jaargenoten op lustrumvieringen / wetenschappelijke / socio-culturele activiteiten andere manier: Vrij tekstvak: 13. Ik heb interesse in een functie in bestuur of werkgroep binnen ALFAGEN JA NEEN Vrij tekstvak: VRIJBLIJVENDE VRAGEN 14. Heeft U nog andere opmerkingen of bedenkingen over de huidige werking van Alfagen die niet aan bod kwamen in de bovenvermelde vragen: Vrij tekstvak: 15. Wil U nog iets anders melden aan het huidig bestuur van ALFAGEN? Vrij tekstvak: 15. Uw naam (vrijblijvend): Vrij tekstvak: 16. Uw e-post adres (vrijblijvend): Vrij tekstvak: 17. Uw telefoonnummer: vast en/of mobiel (vrijblijvend) Vrij tekstvak: Het bestuur van ALFAGEN 11. Het mandaat van de bestuursleden van ALFAGEN bedraagt best een termijn van: 2 jaar 3 jaar 4 jaar 5 jaar Vrij tekstvak: 12. Het mandaat van de bestuursleden van ALFAGEN is hernieuwbaar voor: maximum 2 opeenvolgende mandaten maximum 3 opeenvolgende mandaten onbeperkt aantal mandaten Vrij tekstvak:

9 A.VESALIUS nr. 4 december 2017 nieuws van ALFAGEN Tabel 2: Vraag 6: opgegeven redenen waarom een afgestudeerde geen lid (meer) is van ALFAGEN* 9 * Deze vraag werd niet beantwoord door 288 deelnemers tussen 61 en 70 jaar terwijl 10 % tussen 21 en 30 jaar oud was en slechts 8% tussen 31 en 40 jaar. De respons was het grootst uit het promotiejaar 1974 (n=30) gevolgd door het promotiejaar 2017 (n=25). De overgrote meerderheid van de respondenten (93,6%) waren artsen (Figuur 3). Het lidmaatschap van ALFAGEN Van de alumni die deelnamen aan deze enquête waren 400 betalende leden (62,9%), 183 niet-betalende leden (28,8%), terwijl 53 leden (8,3%) vroeger lidgeld betaalden, maar nu niet meer (Figuur 4). De redenen waarom een niet-lid afziet om toe te treden tot de vereniging, staan opgesomd in Tabel 2. Opvallend is dat bijna 31% van de deelnemers antwoordt dat ALFAGEN geen meerwaarde voor hen biedt en dat meer dan 21% zich niet aangesproken voelt door de huidige werking van ALFAGEN. Twaalf procent Q4: Uw gevolgde opleiding aan de faculteit geneeskunde KU Leuven Beantwoord: 629 Overgeslagen: 18 Figuur 3: Vraag 4: gevolgde academische opleiding van de respondenten vindt dat het lidgeld ( 50) te duur is voor hen. We dienen echter op te merken dat deze vraag niet beantwoord werd door 288 deelnemers. Wanneer we veronderstellen dat alle respondenten, die deze vraag 6 hebben genegeerd omdat ze reeds lid zijn, deze ook zouden beantwoord hebben, dan verlagen bovenvermelde percentages naar respectievelijk 17%, 12% en 6,6%.

10 10 Q5: Ik ben huidig lid van ALFAGEN Beantwoord: 636 Overgeslagen: 11 Figuur 4: Vraag 5: (betalend) lidmaatschap bij Alfagen van de respondenten De redenen waarom toetreding tot ALFAGEN belangrijk wordt geacht, worden weergegeven in Tabel 3. Het contact met de Faculteit Geneeskunde (74%), de Alma Mater (59%) en de alumni van hetzelfde promotiejaar (43%) worden als belangrijkste motivatie opgegeven. Bijna 8% van de deelnemers wenst geen verder contact. We dienen echter op te merken dat deze vraag niet beantwoord werd door 91 deelnemers. Wanneer we veronderstellen dat alle respondenten, die deze vraag 7 hebben genegeerd omdat ze geen lid zijn en geen verder contact wensen, ook de keuze geen verder contact zouden aankruisen, dan stijgt dit percentage naar 20%. De opdracht van ALFAGEN Als voornaamste taken van het bestuur ten dienste van haar leden zien de deelnemers: het organiseren van lustrumvieringen (65%), sociale en culturele activiteiten (62%), wetenschappelijke navorming (62%) en maatschappelijke debatten over gezondheidsen welszijnszorg (48%). Bijna een derde van de deelnemers ziet een rol voor ALFAGEN weggelegd als drukkingsgroep bij maatschappelijke en ethische debatten rond gezondheidszorg vanuit een traditie van de KU Leuven. Slechts 1 op 5 deelnemers vindt dat ALFAGEN ook een rol kan spelen in het verwerven van fondsen voor onderwijs en onderzoek (Tabel 4). De communicatie met de leden van ALFAGEN Ruim twee derde van de leden (69%) is voorstander van een ledenblad dat elektronisch bezorgd wordt, terwijl 40% de voorkeur geeft aan een gedrukt exemplaar bezorgd per post. Een ruime meerderheid wenst elektronisch op te hoogte gehouden te worden van de activiteiten georganiseerd door ALFAGEN, terwijl 13% van haar leden nog voorstander is van schriftelijke uitnodigingen. Bijna de helft van de leden (46%) beschouwt de webstek als een goed medium om informatie over de vereniging door te spelen aan de leden. Een minderheid van de leden (14%) is gewonnen voor het gebruik van sociale media als communicatie- Tabel 3: Vraag 7: opgegeven redenen waarom lidmaatschap van Alfagen belangrijk geacht wordt* * Deze vraag werd niet beantwoord door 91 deelnemers

11 A.VESALIUS nr. 4 december 2017 nieuws van ALFAGEN Tabel 4: Vraag 8: welke taken ten dienst van de leden zijn weggelegd voor het bestuur van ALFAGEN?* 11 * Deze vraag werd niet beantwoord door 83 deelnemers

12 Tabel 5: Vraag 9: hoe moet ALFAGEN de leden op de hoogte houden van haar activiteiten?* * Deze vraag werd niet beantwoord door 80 deelnemers 12 Tabel 6: Vraag 10: hoe willen de leden bijdragen tot de visibiliteit van ALFAGEN?* * Deze vraag werd niet beantwoord door 278 deelnemers medium (Tabel 5). De visibiliteit van ALFAGEN Ruim de helft van de leden (52%) wil de vereniging promoten door het persoonlijk aanspreken van jaargenoten tijdens lustrumvieringen of sociale, culturele of wetenschappelijke activiteiten. Minder dan een derde (30%) wil een uitwendig teken, zoals bv een das of sjaal dragen om hun lidmaatschap te tonen en ALFAGEN te promoten (Tabel 6). Het bestuursmandaat van ALFAGEN Een derde van de leden verkiest een bestuursmandaat voor een termijn van 4 jaren (33%), terwijl een maximale duur van 3 jaren (30%) of 5 jaren (29%) ook nog aanvaardbaar lijkt (Figuur 5). De helft van de leden (51%) ver-

13 A.VESALIUS nr. 4 december 2017 nieuws van ALFAGEN kiest een maximum van twee opeenvolgende bestuursmandaten (Figuur 6). Van de deelnemers aan de enquête vertoonde 8.5% interesse in een mandaat binnen het bestuur of een werkgroep van ALFAGEN. Individuele reacties van deelnemers Als antwoord op vraag 14 Heeft U nog andere opmerkingen of bedenkingen? en vraag 15 Wil U nog iets melden aan het bestuur van ALFAGEN? werden respectievelijk 64 en 33 individuele reacties ontvangen. Een bloemlezing hiervan vindt u terug in Tabellen 7 en 8. Discussie Dit tevredenheidsonderzoek werd uitgevoerd naar aanleiding van een geanimeerd debat tijdens de laatste statutaire vergadering van ALFAGEN op zaterdag 13 mei Alvorens de structuur en de werking van de vereniging aan te passen aan de moderne verwachtingen, werd een grondige opiniepeiling onder haar leden nuttig geacht. Tijdens de daaropvolgende bestuursvergadering werd geopteerd om een korte elektronische vragenlijst te circuleren onder de afgestudeerden van de Faculteit Geneeskunde aan de KU Leuven. Hoewel de algemene responsiegraad van 6,3% evenwel laag ligt, is het opvallend dat de hoogste procentuele deelnames zich situeerden in de categorieën jaar (21%), jaar (25%) en jaar (16%). De laagste deelname werd gezien in de categorie jaar (8%). Dit komt overeen met het gevoel dat leeft binnen het bestuur. Zodra de afgestudeerde arts of biomedicus zijn vervolgopleiding voltooid heeft en volop gestart is met haar/zijn drukke beroepsloopbaan en haar/zijn gezinsleven uitbouwt, hoe minder zij/hij voeling heeft met wat leeft aan de Alma Mater. Naarmate de leeftijd vordert, neemt de behoefte echter toe om opnieuw contact te leggen met jaargenoten en op de hoogte te blijven van activiteiten georganiseerd door de faculteit en de universiteit. Q11: Het mandaat van de bestuursleden van ALFAGEN bedraagt best een termijn van: Beantwoord: 526 Overgeslagen: 121 Figuur 5: Vraag 11: de duur van het bestuursmandaat Q12: Het mandaat van de bestuursleden van ALFAGEN is hernieuwbaar voor: Beantwoord: 525 Overgeslagen: 122 Figuur 6: Vraag 12: de hernieuwbaarheid van het bestuursmandaat Onder de deelnemers aan dit tevredenheidsonderzoek bevonden zich bijna 94% artsen en slechts 5% biomedici. Dit klinkt enerzijds logisch aangezien er procentueel meer artsen dan biomedici zijn afgestudeerd over de voorbije 75 jaar (er heeft zelfs 1 alumnus, afgestudeerd in 1943, deelgenomen aan de enquête!). De opleiding master in de biomedische wetenschappen aan de Faculteit Geneeskunde werd immers pas opgericht in Het aantal masters in de biomedische wetenschappen dat jaarlijks afstudeert, bedraagt momenteel ongeveer 100 tegenover bijna 500 artsen. Toch moeten we de vraag durven stellen of de afgestudeerde biomedici zich voldoende betrokken voelen bij ALFAGEN. Alhoewel de student-arts en de student-biomedicus 13

14 Tabel 7: Vraag 14: Heeft U nog andere opmerkingen of bedenkingen? individuele reacties: Habits of thought cannot change as quickly as techniques, with the result that as skill increases, wisdom fades Bertrand Russell Wel verstandig, maar niet wijs. dixit Prof Piet De Moor Waarden in tijden van ommekeer een magistraal werk van kardinaal Joseph Ratzinger. Wat zal komen is niet te voorzien, te veel techniek, te weinig persoon! Als ge t interessant wil maken, maak het specifieker. Topic-gebonden. Een praktisch forum om oudjaargenoten te herontdekken heeft ook een meerwaarde. ALFAGEN moet lobbyen tegen de verstikkende administratieve rompslomp die ons beroep bedreigen onder het mom van kwaliteitscontrole door controleurs zonder kennis van zaken, voor een opwaardering van de controles van Volksgezondheid zodat dure, nutteloze en tijdsverslindende JCI controles overbodig worden, en voor één belgisch electronisch patientendossier dat niet om de de paar jaar moet vervangen worden. We hebben te weinig tijd voor de ALFAGEN-actviteiten door allerlei vergaderingen, massa s s (waarvan 3/4de niet terzake) en administratie allerhande. ALFAGEN organiseert voornamelijk activiteiten in Leuven. Dit is niet altijd even gemakkelijke bereikbaar (tijd/ afstand). Kan ALFAGEN eventueel enkele lokale werkingen opstarten bijvoorbeeld: Westen Oost Vlaanderen, Vlaams Brabant, Antwerpen, Limburg en vanuit deze groepen ALFAGEN levendiger maken voor de Alumni die wat verder van Leuven werken/wonen? ALFAGEN slaagt er momenteel niet in om een voldoende breed draagvlak te vinden bij de alumni. Vele van mijn confraters verwachten meer van deze vereniging en een duidelijkere profilering. Alle activiteiten van ALFAGEN gaan meestal door in Leuven wat inderdaad zeer begrijpelijk is. Doch voor een gepensioneerde en ouder wordende geneesheer is dit vanzelfsprekend geen sinecure, wonende b.v. op meer dan 100km etc misschien wel moeilijk om daaraan iets te veranderen gezien de beroemde zetel van onze Alma Mater. Ben helemaal niet meer actief als geneesheer. Bestaat er een VS afdeling van ALFAGEN? Betere informatie over Universiteit derde Leeftijd. Dit was voor enkele jaren een zeer aangename en leerrijke samenkomst en werd voorgedragen door de verschillende faculteiten! Ook buiten de geneeskunde valt er heel wat te beleven! En als gepensioneerde heb ik ook de tijd om geschiedenis, literatuur, rechten, filosofie.. te leren kennen. Cf voorgaande opmerkingen + 1. het is goed van jullie om eens te bronnen en na te denken over jullie taak/ functie in het geheel 2. het is goed om een standpunt in te nemen maar neem ze dan ook sterk in en wees duidelijk. 3. het is NIET goed om vast te lopen in oude (wetenschappelijke) standpunten die om bijsturing vragen. het is gekend dat artsen ongeveer 18 jaar achter staan met info (onderzoek uit andere wetenschappen) dat wel degelijk relevant is voor het werken vandaag. Maar blijkbaar gaat dat niet omwille van andere (economisch belanghebbende) spelers die juist de touwtjes in handen houden en geen baat hebben met échte wetenschap!! 4. een alumni vereniging mag uiteraard ook cultuur en ontspanning mee inbouwen (graag zelfs) maar laat het ook betaalbaar zijn. Het moet echt niet exclusief zijn of blijven. Onze maatschappij heeft niets aan mensen die er alleen maar zijn voor de show. 5. een alumni vereniging moet er zijn voor iedereen... en dat is niet 6. debatteren, filosoferen,... dat zijn taken voor alumni met werk en levenservaring op het terrein, niet alleen voor heren en dames professoren, de elite of de conservatieven... De activiteiten en de organisatie heeft vooral een centraal gebeuren, te Leuven, de periferie komt weinig in aan-

15 A.VESALIUS nr. 4 december 2017 nieuws van ALFAGEN merking. Verplaatsingen voor dergelijke activiteiten zouden intermittent tot een minimum moeten kunnen worden beperkt, door deze soms ook eens elders aan te bieden. Groet. De alumniwerking is bijzonder beperkt. Ik stel me zelfs de vraag of deze überhaupt bestaat. Mijn partner studeerde aan andere faculteit en ik zie bij haar alumniwerking die meer uitgebreid is en meer leeft. De intendant voor culturele en maatschappelijke programmatie van de vereniging mag progressief en vernieuwend zijn. Een bedenking veel van oud studenten van kuleuven zijn westen ook oost-vlamingen. vele culturele activiteiten, bijeenkomsten, zijn gericht op leuven en omstreken. ook kortingen als personeelslid zijn heel lokaal (vb als stage coordinator). Daarom voel ik me vaak wat buitengesloten en ook minder aangesproken door deze activiteiten. Ik heb er natuurlijk geen idee van welk deel ze uitmaken van de leden van ALFAGEN... met vriendelijke groet. Er bestaat vandaag een veelvoud van verenigingen die symposia e.d. organiseren, om niet te zeggen een overaanbod. Waarom ALFAGEN nog eens aparte symposia organiseert, is mij niet duidelijk. Er is nog zoveel onontgonnen gebied om goede geneeskunde in goed samenwerkingsverband te promoten! Dit zal enkel lukken als de werking prioritair wordt, en niet de opbrengst... Eventueel een kader voorzien waar interessante activiteiten georganiseerd door leden van ALFAGEN in de periferie kunnen aangekondigd worden in rubriek allerlei of kleine aankondigingen. Eventueel uitnodiging regionale events, bvb voor West Vlaanderendeelname aan concerten in Brugge; voordrachten wellicht moeilijker te organiseren. Fotolijst van de leden en afgestudeerden. Graag had ik geweten hoeveel oud studenten lid zijn van ALFAGEN. Welk is de representativiteit per afstudeerjaar? Graag vlotte toegang tot de Bibliotheek van Fac. Geneeskunde. Het feit dat alles in Leuven, of de buurt gebeurt, is niet bevorderlijk voor een vlotte participatie. Het lijkt me inderdaad een goed idee dat ALFAGEN zich wil herbronnen. graag een meer jeugdige uitstraling: en dat kan door een frekwentere wissel in bestuur of door het opnemen van jongeren in de werking. het lijkt me nu eerder een groepering van oude(re) mannen meer jeugdig enthousiasme, meer dynamisme jullie moet af van het oudbollige imago. i) Het bestuur van ALFAGEN is m.i. gemiddeld te oud en er is geen optimale gender balance. Feitelijk zou het bestuur zichzelf moeten opleggen om meer de verschillende generaties te vertegenwoordigen. Dit realiseren zal niet gemakkelijk zijn, maar zal de afstand naar de jongere artsen verkleinen. ii) Het verwachtingspatroon van de verschillende generaties tav ALFAGEN zal niet altijd hetzelfde zijn. Ik vermoed dat deze analyse zal worden gemaakt volgens een aantal leeftijdscategoriëen. iii) ALFAGEN zou voor de jong afgestudeerde artsen eventueel jaarlijks of tweejaarlijks een symposium kunnen organiseren rond het sociaal statuut, juridische aspecten e.d. Deze informatie bereikt de artsen fragmentarisch en vooral commercieel. Iets doen aan wat oubollig imago? ik apprecieer de werking en het werk van de bestuursleden maar kan helaas niet meer tijd vrijmaken een duidelijk link met de studenten (bv organiseren van wetenschappelijk/maatschappelijk) debat dat men niet kan negeren lijkt met een goed idee om uit te werken momenteel werken er heel veel organisaties te veel naast elkaar, deze versnippering draagt bij tot overaanbod waar mogelijk moet ALFAGEN (nog) meer bruggen slaan met andere organisaties of indien het dit doet, de perceptie hierover bijstellen. ik heb eigenlijk geen nood aan dit bredere contact omdat je in je eigen discipline verankerd zit en er geen meerwaarde (en vooral tijd) meer is om deze bredere contacten te onderhouden Ik kom al sinds 1982 jaarlijks naar minstens 1 activiteit van ALFAGEN. Nooit heb ik hierbij contact gehad met één 15

16 16 bestuurslid voorof achteraf. Het bestuur lijkt me te veel een gesloten club van collega s die elkaar goed kennen en die niet de moeite doen om bij een receptie bvb persoonlijk contact zoeken met collega s die geen lid zijn van de club. Dit geeft na jaren een nefast resultaat, ik vind het niet normaal dat ze zo weinig aanwezigen zijn op de activiteiten. Ik vind ALFAGEN nog steeds een vreemde naam die niet direct de inhoud van de vereniging suggereert. Betwijfel het of deze benaming jongeren kan aantrekken. Meer netwerking en uitwisseling van mogelijkheden tussen de leden zou ook wenselijk zijn zodanig dat je een écht netwerk hebt, geen netwerking. in de zin van recepties e.d. Ledenboek? Weten waar je collega s mee bezig zijn, welke interessegebieden, etc. Projecten kenbaar maken onder de leden, interesse opvragen bij de leden, etc. In zoverre dat natuurlijk past in de statutaire opdrachten van ALFAGEN. Ik vrees dat een groot gedeelte van de steun voor de onttwikkelingssamenwerking een klein druppeltje op de hete plaat is één van de meest corrupte landen van onzen aardbol. In hoever bent U zeker dat dit geld goed besteed wordt? Ik weet er tegenwoordig te weinig over. Ik wens de bestuursleden van ALFAGEN te danken voor wat de voorbije jaren gepresteerd werd! Ik zie practisch niemand van mijn jaar op de alumni vergaderingen, precies of het hen niet interesseert, doch op lustrum dient iedereen van het jaar aanwezig te zijn.,zowel de oud professoren als oud studenten. Dit zou MOETEN veranderen. In de werking van ALFAGEN wordt voornamelijk en bijna geheel gefocusd op alumni van geneeskunde. Dit is begrijpelijk uit historisch perspectief, maar aangezien ook biomedische wetenschappen is geïncorporeerd in de faculteit geneeskunde, dient men zich ook op deze groep alumni te richten door het aanpassen van de activiteiten. In welke mate zijn wij als alumni tevreden over onze opleiding in deze zogenaamde één van de top universiteiten op wereldvlak, Verblijf in het buitenland op andere universitaire vestigingen heeft ons toch geleerd dat wat aan de KUL wordt gedoceerd toch niet steeds de enige, destijds nog zaligmakende, waarheid betrof. Indien er culturele activiteit georganiseerd wordt, zoals een concert, liefst niet op vrijdag. Wegens het huidige verkeer bijna onmogelijk geworden hieraan deel te nemen. Liefst een zondagnamiddag zoals reeds meermaals gebeurde. interuniversitaire activiteiten uitrollen Meer aandacht voor de problematiek van gezondheidszorg en ontwikkelingssamenwerking binnen de KULeuven. Momenteel is dit redelijk beperkt, in vergelijking bijvoorbeeld met Franstalige Belgische universiteiten (ULB en UCL), en zelfs ook de RUGent in het Vlaamse gewest. Vroeger (20 jaar geleden) was dit veel prominenter aanwezig. Meer eigenheid voor de alumni van de opleiding BMW. Als biomedicus kan ik mij niet identificeren met ALFAGEN als alumnivereniging. Bovendien zit er geen BMW alumnus in het bestuur van ALFAGEN. De behoeftes van de jonge alumni generatie verschilt van de oudere generatie en dus moeten ook hier duidelijke strategische visies voor worden uitgeschreven. Meer info over de lopende onderzoeksprogrammas Misschien inschakelen van emeriti in oractisch obderwijs. Misschien niet zo leuk, maar aankondiging overlijden collega s in nieuwsbrief interessante culturele activiteiten in LEUVEN aankondigen (of verwijzen naar interessante website). Misschien speciale acties om ook jongere Alumni aan te trekken? Ook interessant om reeds langer afgestudeerden met huidige opleiding kennis te laten maken?

17 A.VESALIUS nr. 4 december 2017 nieuws van ALFAGEN Multiple choice is een slechte examen techniek; het geeft onvoldoende inzicht over de kennis van de arts. Mondeling examen of schriftelijk examen... De Professor moet tijd maken voor zijn studenten en niet kiezen voor de gemakkelijkste oplossing In Namen waar ik mijn 3 kandidaturen deed was het beter georganiseerd U kunt het onderwijs beter wat recht zetten De vorming van de artsen is van groot belang de kosten moeten. Nog meer culturele en wetenschappelijke evenementen. Objectieve benadering van alternatieve geneeswijzen Artsen dienen minstens evenveel en juiste informatie te bezitten als de patiënten die de artsen testen. Op zich een goed project dat een brug kan vormen tussen de universiteit en perifere artsen. meer actief naar buiten treden en PR opbouwen kan een relatie opbouwen en zo ook het probleem van bijvoorbeeld tekort aan stage plaatsen oplossen een goede opleiding is één zaak, een goede job vinden een tweede zaak we hebben elkaar dus nodig, laten we elkaar dus beter leren kennen. Opnieuw les krijgen over nieuwe zaken in de geneeskunde die de afgelopen jaren beter gekend zijn of volledig nieuw zijn. En waar onze generatie weinig of minder kennis van heeft. Vb genetica. Periodische gastronomie voorzien voor de leden? Rapportering in ledenblad nogal gedateerd en amateuristisch. Redenen voor mij persoonlijk om lidmaatschap niet te verlengen: 1) nagenoeg alle activiteiten vinden in Leuven plaats wat wonende in een meer uithoek nogal lastig is 2) zelfs indien interessant, vaak op uren dat de gemiddelde arts nog aan het werk is of het onmogelijk is dit te halen 3) het (te vaak) culturele events zijn wat me persoonlijk minder interesseert 4) ALFAGEN = vereniging artsen afgestudeerd KUL, niet promovehicel UZ Leuven Debatavonden met interessante sprekers (alle domeinen, niet enkel geneeskunde) per provincie? Naar ziekenhuizen/huisartsenkringen activiteiten brengen? Rol voor ALFAGEN in het dichten van de kloof tussen opvattingen van universitaire en niet universitaire artsen. Oa de dichotomie tussen de rol van de universiteit in het verspreiden van kennis en de rol van het UZ als bedrijf. Anderzijds ook het bevorderen van wederzijds respect. Openheid bevordert kritisch denken. Uitdaging zal zijn het wat oubollig imago af te schudden. Verjonging en meer aandacht voor BMW is noodzakelijk. Video based website. Vooraleer conclusies te trekken over de Alumniwerking aan de Fac. Gen. is het best de algemene trend te bestuderen van alle alumnikringen aan ons type universiteiten: bijv. flauwe participatie van jongeren, laag ledenaantal, lage deelname aan wetenschappelijke/culturele activiteiten... Vergelijkingen trekken met buitenlandse universiteiten gaat meestal niet op. Voordrachten die de evolutie van de algemene geneeskunde en van de specialismen schetsen in Vlaanderen en in een bredere context (België Nederland, EU en ruimer), zijn wat mij betreft het interessantst. Weinig aandacht voor psychiatrie en ggz in het algemeen alhoewel de problemen zeer belangrijk zijn. Is er in de redactieraad die de bijscholing een psychiater? Weinig inzet voor afstuderende biomedici. De nadruk van ALFAGEN ligt voornamelijk op artsen. West-Vlaanderen lijkt mij te ver om regelmatig naar Leuven te komen, zeker met al dat fileleed rond Brussel. (heel groot risico om telkens te laat te komen) What are we talking about? Zeer tevreden. 17

18 18 dezelfde faculteitskring, Medica, delen, hebben de afgestudeerden biomedici hun eigen alumniwerking opgezet ( Naast de opleidingen arts en biomedische wetenschappen, behoren de opleidingen tandheelkunde en audiologische en logopedische wetenschappen ook tot de Faculteit Geneeskunde, maar behoren hun alumni tot een eigen vereniging zonder winstoogmerk ( of feitelijke vereniging ( be/nl/law/onderwijs/alumni/index.html). Bovendien worden er nog andere masteropleidingen georganiseerd door de Faculteit Geneeskunde ( waaronder een master in management en beleid in de gezondheidszorg, een master in bioinformatica, een master in de seksuologie, een master in verpleeg- en vroedkunde en een master in space studies. Ook andere master na master opleidingen ( postgraduate opleidingen ( en zomerprogramma s ( leveren alumni van de Faculteit Geneeskunde af. Om de afgestudeerden van al deze opleidingen te overkoepelen in 1 grote kring Alumni van de Faculteit Geneeskunde (Al-Fa-Gen) is een grondige herstructurering nodig opdat éénieder zich thuis en vertegenwoordigd zou voelen met behoud van eigen identiteit en eigen activiteiten. Eén grote alumnikring schept de opportuniteit om meer slagkracht te verwerven en invloed uit te oefenen binnen de Groep Biomedische Wetenschappen, de universiteit en ver daar buiten. Het huidige bestuur van ALFAGEN houdt in zijn ontwerp van nieuwe statuten dan ook rekening met de mogelijkheid om alumni van andere opleidingen aan de Faculteit Geneeskunde te huisvesten en te vertegenwoordigen in de toekomst. Daarnaast dienen we nog te vermelden dat binnen de Groep Biomedische wetenschappen (vice-rector prof dr Chris Van Geet), nog 2 andere faculteiten gehuisvest zijn die hun eigen alumniwerking hebben, waaronder Farmaceutische Wetenschappen (Farmaleuven) en Revalidatie- en Bewegingswetenschappen (Alloreki). Niets belet ALFA- GEN om met deze kringen gezamelijke activiteiten te organiseren zoals studiedagen rond de gezondheidszorg. De afgelopen jaren werden reeds dergelijke gemeenschappelijke symposia georganiseerd met Farmaceutische Wetenschappen en Ziekenhuis- en Verplegingswetenschappen zoals de studiedagen met als thema s: overgang ziekenhuis - thuis op 13 mei 2017 in KBC hoofdkantoor te Leuven en bereidheid tot betalen; zijn er grenzen? op 21 oktober 2017 in Museum M te Leuven. Tot slot behoren alle leden van de alumnikringen aan de KU Leuven tot de overkoepelende kring Alumni Lovaniensis vzw en hebben ze toegang tot het Alumninetwerk van de KU Leuven ( alumninet.alum.kuleuven.be/nl/home). Als belangrijk punt uit dit onderzoek moet het bestuur meenemen dat 31% van de ondervraagden geen meerwaarde ziet in ALFAGEN en 21% zich niet aangesproken voelt. Het bestuur dient zich dus te bezinnen over manieren om onze alumnikring aantrekkelijker te maken. Dit is niet eenvoudig gezien het veelvoud aan postgraduate, sociale en culturele activiteiten die reeds georganiseerd worden door wetenschappelijke verenigingen, beroepsverenigingen, locoregionale kringen, LOK groepen, de faculteit en de universiteit zelf. Opvallend is dat onze alumni vooral de lustrumvieringen van hun promotiejaar en de secretariële ondersteuning door ALFAGEN erg appreciëren. Een meerderheid van de leden ziet een lustrumviering als een opportuniteit om jaargenoten te overtuigen tot lidmaatschap bij ALFAGEN. Ook de sociale en culturele activiteiten, de wetenschappelijke navorming en de maatschappelijke debatten georganiseerd door ALFAGEN, worden erg op prijs gesteld. Nochtans moeten we vaststellen dat de opkomst op de studie- en themadagen niet altijd even hoog is. De afstand naar Leuven en het drukke verkeer spelen daarin waarschijnlijk een belangrijke rol. Misschien moet het bestuur ook nadenken over manieren om activiteiten te organiseren in de verschillende regio s van het land of te investeren in afstandsonderwijs analoog aan het concept van de Pentalfa sessies die georganiseerd worden door de faculteit en te volgen zijn vanuit verschillende locaties in het Vlaamse Gewest. Nochtans blijken de persoonlijke contacten met de faculteit en de Alma Mater belangrijk voor vele alumni. Een goed glas wijn of bier tijdens een nostalgisch gesprek onder jaargenoten kan je nu eenmaal nog steeds niet van op afstand leegdrinken. Opvallend is ook dat een grote meerderheid van onze alumni zich hebben aangepast aan de moderne manieren van communiceren. Het toesturen van het ledenblad en de uitnodigingen mogen in de toekomst gerust elektronisch worden bezorgd. Het bestuur van ALFAGEN dient zich hierover verder te beraden. Het elek-

19 A.VESALIUS nr. 4 december 2017 nieuws van ALFAGEN Tabel 8: Vraag 15: Wil U nog iets melden aan het bestuur van Alfagen? 33 individuele reacties: In hoeverre spreekt de vereniging de jongeren nog aan? Proficiat met de enquête-benieuwd wat er uit komt en ook naar het % van diegenen die invulden. Natuurlijk geen enkele ambitie om een echte functie op te nemen in ALFAGEN-dat is voor de jongeren-maar indien ik met een of ander kan bijdragen(voordrachten-teksten-samenwerking met bepaalde organisaties)dan zal dat met plezier doen. Succes verder gewenst! Aanbod spreekt jonge artsen onvoldoende aan. Al bijéén een mooi initiatief. ALFAGEN spreekt mij voorlopig niet aan als jong afgestudeerde arts. Ik heb nog goed contact met mijn generatiegenoten. Misschien dat ik na een 10-tal jaar via ALFAGEN lid zal worden om de collega s van vroeger nog eens te ontmoeten. Als jullie echt dieper willen werken aan een gezondere vooruitstrevende alumni vereniging, dan wens ik je oprecht veel succes toe want het zal niet gemakkelijk zijn Bedankt voor uw jarenlange fantastische inzet! Op deze manier blijven we verbonden met onze universiteit en blijven we op de hoogte. Jullie leveren fantastisch werk!!! Bij aankondiging van activiteit(en) graag inlichtingen met parkeermogelijkheden in omgeving ervan. Communicatie aangaan met lokale kringen om samen dingen te verwezenlijken. Dank aan het presidium voor hun inzet! Dank voor uw inzet! De KUL is een zeer vooraanstaande instelling en heeft zeker een bijzondere historische waarde. Op wereldvlak zal zij zeker hoog schoren. Als wij echter ons terugplooien op persoonlijk vlak moet ik tot mijn spijt vaststellen dat de individuele patiëntenbegeleiding in mijn ervaring met familieleden uitermate zwak is verlopen met enkele fatale aflopen. Deze bemerking geldt niet alleen voor de KUL maar ook de VUB gaat hier zeker niet vrijuit. Als emeritusspecialist in een perifeer ziekenhuis in Vlaanderen durf ik zeggen dat de zorg die wij verleenden aan onze patiënten in een relatief klein ziekenhuis qua kwaliteit absoluut beter was. Dan spreken wij niet over de prachtige, enorm lovenswaardige technische vooruitgang in de gezondheidszorg maar wel over de echte dagdagelijkse eenvoudige zorgverlening bij gehospitaliseerde of dagkliniek patiënten. Waar wij destijds met twee gynaecologen in de regio maximaal een wachttijd hadden voor een raadpleging van enkele weken is deze nu opgelopen, spijts de aanwezigheid van zeven gynaecologen tot minstens een half jaar! Zijn wij dan goed bezig?ik denk het niet. De website nodig niet uit tot rondneuzen best nieuwe layout te voorzien om aantrekkelijker / informatiever te maken. Doe zo verder! Doe zo voort wat gebeurt met de locatie HistarUZ? hoe wordt de site St Rafael uitgebouwd? memoires van ALFAGEN leden. Goed idee, deze bevraging. Graag feedback over deze enquête in het ledenblad. Ik vind dat ze goed bezig zijn wat er is aan contact is boeiend en zinvol ik heb spijtig genoeg weinig tijd om er actief mee bezig te zijn en de georganiseerde activiteiten te volgen en dat zal zo zijn voor de meeste van mijn collegae. 19

20 20 Ik vind nergens een optie om mij uit te schrijven voor de s Ik wil alle leden van het bestuur danken voor hun jarenlange inzet! In de toekomst nog meer aan netwerking doen. Veel oud studenten/alfagen leden bekleden posities die kunnen leiden tot betere samenwerking tussen respectievelijke centra en de Alma Mater Leuven en haar universiteit zijn niet het centrum van het heelal Leuven is the best! Happy solo! Traditie is belangrijk! Meer inrichten van wetenschappelijke bijeenkomsten, praktijkondersteuning. Mijn uiterste tevredenheid over de contacten met ALFAGEN, in het bizonder de dienstverlening bij onze KUL-64 Gouden Lustrumviering en onze komende reünie van 12 okt 2017 in de Faculty-Club. Tevens dank voor de prachtige jaarlijkse musicale events. En dank Chris voor uw blijvende Inzet!! Mogelijkheid gebruik van de bibliotheek voor raadpleging tijdschriften en boeken (evtl ook elektronisch). Noodzaak aan betrekken van de jongere leden. Ik verwacht niet dat de recent gepromoveerden ontvankelijk zijn, maar toch zij die 10 jaar afgestudeerd zijn. Persoonlijk ervaar ik de afstand tot Leuven in combinatie met een drukke praktijk als belemmering om meer aktief te kunnen participeren aan interessante aktiviteiten die georganiseerd worden door ALFAGEN. Proficiat voor jullie engagement en betrokkenheid. Succes, je moet het maar doen! Verander het bestuur eens. Verandering van formaat en lay-out van blad Vesalius is geen verbetering. Oude vorm vind ik beter, handiger. tronisch versturen van uitnodigingen, lidkaarten en het ledenblad zal zeker kosten besparen. We riskeren evenwel niet alle leden meer te bereiken. Daarnaast wordt een ledenblad vaak aandachtiger en gretiger gelezen wanneer een gedrukt exemplaar in de bus valt. Misschien moet elk lid de keuze krijgen om aan te duiden op welke manier zij/hij post van ALFAGEN wil ontvangen. Stof tot nadenken voor het volgende bestuur. Tot slot verkiezen de leden een standvastig bestuur, verkozen voor meerdere (3-5) jaren, doch wel beperkt in de tijd tot twee opeenvolgende mandaten. Bij het uitschrijven van de nieuwe statuten zal het huidige bestuur hiermede rekening moeten houden. Dit tevredenheidsonderzoek heeft zeker enkele beperkingen. Vooreerst werd de vragenlijst enkel verstuurd naar de afgestudeerden die beschikten over een elektronische postbus. Sommige, voornamelijk oudere leden konden daardoor niet via elektronische post bereikt worden. Daarnaast werd de uitnodiging verstuurd tijdens de maanden juli en augustus, een periode waarin vele alumni vakantie nemen. Dit kan mede de lage responsiegraad van 6,3% verklaren. De enquête bleef evenwel open tot december Het lage deelname percentage kan mogelijks ook verklaard worden door een zekere onverschilligheid die optreedt bij alumni in volle beroepsactiviteit. Hoe langer men weg is uit Leuven en de lokale contacten zich opbouwen, hoe meer de herinneringen aan het studentenleven vervagen. Tot slot was participatie aan het onderzoek door de betalende leden (400/2148 aangeschrevenen) beduidend hoger (18,6%) dan de deelname (2,2%) door de niet-betalende leden (183/8171 aangeschrevenen). Hierdoor bestaat er een reële kans op een studiebias met een vertekend beeld in de ontvangen antwoorden. Het tevredenheidsonderzoek daarentegen heeft ook zijn sterke punten. Dit is het eerste onderzoek dat op ruime schaal in de afgelopen jaren werd verricht. De enquête werd anoniem afgenomen zodat iedere alumnus vrijuit zijn mening kon formuleren. Conclusie Dit tevredenheidsonderzoek heeft bijgedragen om de mening van onze leden en niet-leden over de huidige werking van ALFAGEN beter

21 A.VESALIUS nr. 4 december 2017 nieuws van ALFAGEN te begrijpen. Ondanks een grote tevredenheid vanwege de meerderheid van de deelnemers, wijst de lage responsiegraad op deze enquête toch op een zekere onverschilligheid bij een groot deel van onze afgestudeerden. Het bestuur heeft zich tijdens het voorbije jaar dan ook grondig bezonnen hoe de vereniging aantrekkelijker kan gemaakt worden voor alle afgestudeerden aan onze Faculteit Geneeskunde. Als eerste stap werd daarom intensief gewerkt aan het uitschrijven van nieuwe statuten. Hierin wordt bijzondere aandacht gegeven aan de mogelijkheid tot toetreding en vertegenwoordiging in het bestuur vanuit verschillende deelverenigingen (artsen, biomedici, andere alumni) en belangengroepen (jongeren, regionale kringen, enz). Deze nieuwe statuten zullen op de eerst volgende ledenvergadering begin 2018 aan haar leden voorgelegd worden. De verkiezing van een nieuw bestuur is voorzien op het einde van het jaar Met deze vernieuwing en verjonging hoopt het huidige bestuur een omwenteling te weeg te brengen om de alumniwerking verder uit te bouwen en aantrekkelijker te maken voor onze afgestudeerden. U blijft immers voor altijd alumnus van de KU Leuven en daar bent U terecht fier op! Dankbetuiging De auteurs willen in het bijzonder Mevrouw Chris Mertens en Mevrouw Sonja Wuyts danken voor de secretariële hulp bij het uitvoeren van deze enquête. We zijn onze voormalige decaan em. prof. dr. Jan Goffin ( ) en huidige decaan prof. dr. Paul Herijgers (2016-) erkentelijk voor de steun vanuit de Faculteit Geneeskunde aan de werking van ALFAGEN. Het bestuur van ALFAGEN vzw dankt alle alumni die deelgenomen hebben aan dit onderzoek en waardeert hun individuele en kritische reacties. Ontdek onze website! Shutterstock Vragen & suggesties: info@alfagen.be 21

22 Lustrumvieringen Na lectuur van de resultaten en het verslag van de bevraging kunnen wij nogmaals bevestigen dat lustrumvieringen de voornaamste reden zijn waarom alumni hun lidgeld betalen voor de eigen kring. 22 Maar wij wensen hier toch vooral dank te betuigen aan de presides van de verschillende jaren, en aan hun collegae van het jaarbestuur, om steeds opnieuw met veel ijver en deskundigheid de bijeenkomsten te organiseren. Het is dank zij hun inzet dat we de troepen steeds weer bij elkaar krijgen en er een mooi feest van maken. Wij feliciteren hier nogmaals de recente lustrumjaren en kijken al uit naar de volgende feestvieringen. em. prof. dr. Chris Geens, mede namens het ALFAGEN secretariaat en de redactie van A. Vesalius tijdschrift. Promotie 1967 Geneeskunde KUL jubileumviering 22 oktober 2017 De jubileumviering van onze promotie na 50 jaar geneeskunde KUL 1967 ging door op 22 oktober in de Universitaire Hallen. Na herhaalde feestelijke samenkomsten op verschillende locaties de jaren voordien, werd door het feestcomité eensgezind gekozen voor deze historische hallen, waarin wij ook promoveerden. De gouden viering bracht 120 jaargenoten en partners bij elkaar voor een luisterrijke maar vooral gezellige ontmoeting. Mede dankzij de permanente logistieke steun van ALFAGEN werden bijna alle jaargenoten bereikt en werden de aanwezigen helaas ook in een moment van gevoelige stilte herinnerd aan de vele overledenen. Rector prof. Luc Sels toonde zich als jonge rector duidelijk verheugd de oude alumni te verwelkomen en de voorzitter van de raad van bestuur van het UZ Gasthuisberg, prof. dr. Marc Decramer, toonde in een powerpoint-presentatie de indrukwekkende ontwikkeling van de ziekenhuis- en wetenschappelijke onderzoekcampus. Het enthousiaste weerzien van de jaargenoten en hun partners, voor sommigen voor de eerste maal, werd ondersteund door het herhaald muzikaal optreden van een gelegenheidstrio Cassiman en door een gevat en geestig contrasterend interview met 2 jaargenoten, een die zijn academische carrière uitbouwde in Nederland en een die het waarmaakte in Leuven. Deze optredens tijdens een heerlijk lekker diner werkten inspirerend, zodat nog een aantal jubilarissen met zang, met een revue-nummer en met grappige anecdotes de sfeer van herin-

23 A.VESALIUS nr. 4 december 2017 nieuws van ALFAGEN 23 neringen en nostalgie tot een enig opgewekt niveau optilden. Het afscheid na meer dan een halve dag samenzijn was dan ook zeer hartelijk en talrijke afspraken werden gemaakt, ook nadien met talrijke s met dank aan het feestcomité en met de vraag naar een weerzien over niet te lange tijd. Paul Denef, promotievoorzitter Negende lustrum promotie 1972 op 21 oktober 2017 In de namiddag van 21 oktober scheen in Heverlee een zachte herfstzon over het sierlijke silhouet van het kasteel van Arenberg, in de omgeving waarvan wij, alumni geneeskunde promotie 1972, rondgeleid werden door universiteitsarchivaris de heer Marc Derez, op een boeiende historische wandeling doorheen de voormalige Celestijnenpriorij, thans universiteitsbibliotheek van campus Arenberg. Wij maakten, langsheen een collectie prachtige portretten, uitgebreid kennis met de adellijke geslachten Croÿ, Ligne en Arenberg, in wier kasteel de gidsbeurt werd afgerond. Vandaar is het maar een stap naar de romaanse Sint-Lambertuskapel, waar een her-

24 24 denkingsmoment voor overleden jaargenoten plaatsgreep. Wij mochten er toegesproken worden door ererector prof. Marc Vervenne, die, met Bossuet et al. peilde naar betekenis en waarde van herinnering, met de eindigheid van het aards bestaan van de mens als achtergrond, en van daaruit een parallel opbouwde met onze herinnering aan de Leuvense Alma Mater. Deze mijmering schiep de gepaste sfeer voor een persoonlijke evocatie van de overledenen aan de hand van een, waar mogelijk, typerende zinsnede en een kaarsje op het altaar. Dit sprak zeer aan, in de schemering van de omgevende herfstverkleuring. De Arenbergcirkel werd gesloten in de stemmige Oude Kantien, weleer een afspanning en garnizoenslegering op het kasteeldomein. Tijd dus voor gesprekken rond het aperitief, waar ererector Vervenne met een aandenken werd bedacht. Vervolgens werd aangeschoven aan de twee lange tafels van de feestdis, waar de tongen verder loskwamen, gekatalyseerd door enkele roemers wijn. Een gelegenheidswoordje huldigde de acht meest trouwe deelnemers aan onze lustrumvieringen, waarin telkens weer opnieuw de Leuvense vezels in fluo oplichten. Warm aanbevolen! H.-Fl. Uitgesproken en niet-uitgesproken Teksten: ererector prof. Marc Vervenne, Hubert Floré, Chris Van Loon. Foto: Mie Flour, Paul Depuydt. Volgende bijeenkomst zeker over vijf jaar: GOUDEN Jubileum, of vroeger? Dit was en wordt mogelijk door de logistieke steun van ALFAGEN: blijf of wordt lid! Een uitgebreide reportage wordt per verstuurd.

25 A.VESALIUS nr. 4 december 2017 nieuws van ALFAGEN Hoe ik Alumnus van het jaar 2017 kon worden Dank voor dit schitterend overzicht van sommige van mijn activiteiten, professor Matthijs. Negen jaar geleden, bij mijn emeritaatsviering mocht ik ook al je lovende bedenkingen ondergaan. Beste genodigden, Dank aan de Alumni vereniging ALFAGEN. Ik ben me uiteraard bewust dat er duizenden alumni zijn, die niet werden geselecteerd als laureaat. Ik voel me ten zeerste vereerd door jullie keuze als ik zie wie deze prijs in de vorige jaren al heeft gekregen grote wetenschappers, clinici en sociaal geëngageerde doktoors en artsen en zelfs al 3 vrouwelijke laureaten ik sluit me dan ook graag aan als 12 de in deze rij is voor mij, mijn familie en vele collega s het jaar van de 50 jaar vieringen: huwelijk, promotie, inschrijving in de Orde, start van de European Society of Human Genetics en de start van de productie van een eerste zoon. Allemaal vieringen en herinneringen waarop we graag terugkijken en waarvan we de betekenis vandaag wat beter kunnen inschatten. Liever dan u van alles te vertellen over mijn CV zal ik alleen wat voorbeelden geven van factoren die mijn loopbaan wat helpen verklaren. Ik ben een ganse reeks mensen dankbaar omdat ze op belangrijke momenten van mijn leven klaar stonden met raad en daad om beslissingen, die voor mijn verdere loopbaan belangrijk waren, mee te helpen definiëren. Uiteraard ben ik mij als geneticus maar al te goed bewust van wat ons fysisch en psychisch maakt tot wat we zijn; de interacties tussen nature en nurture, met daarnaast, zeker wat mijn leven betreft, ook een belangrijke rol van het toeval. De nature en nurture kreeg ik uiteraard in de eerste plaats thuis mee, maar later ook bij mijn echtgenote en kinderen, bij CME, tijdens mijn verblijf in Stanford, en bij alle binnen- en buitenlandse medewerkers van mijn eigen afdeling met een speciale vermelding voor mijn administratieve medewerkster. Zij kunnen enkel vermoeden hoe belangrijk hun steun, raad en hulp was gedurende al die jaren. Ik bewonder, toch meestal, hun geduld om mij gedurende al die jaren toch nog hun vertrouwen te blijven getuigen. Van mijn ouders kreeg ik niet alleen een goede set genen mee maar ook een stimulerende omgeving, waarin de muziek ook belangrijk was. Uiteraard geven je genen je alleen een potentieel, dat je zelf, al dan niet met wat hulp, moet waarmaken. Het toeval wou dat ik thuis het derde kind was van 5 - drie jongens en twee meisjes - en dat mijn leeftijd voldoende dicht lag bij die van mijn oudere broer en zus. Na een tijdje puberteit begon mijn stemgeluid redelijk harmonisch samen te klinken met dat van die twee oudere sibs. De jongere zus en broer

26 26 waren te jong om mee te spelen, al lag dat niet aan een gebrek aan muzikaliteit. We werden op een of andere manier ingeschreven in de wedstrijd van Radio Luxemburg, die ons een VW en een platencontract opleverde naast een beker het Trio Cassiman was geboren. Mijn jaren als geneeskundestudent waren dan ook voor een belangrijk deel gevuld door optredens overal in Vlaanderen, in wat toen moest doorgaan voor culturele centra, maar meer weg had van de kelder van de parochiale school. Mijn vrije tijd ging daarnaast naar het organiseren van vergaderingen voor mijn scoutsgroep aan de Basiliek van Koekelberg. Gelukkig bleef er, in die tijd, nog wat tijd over om te studeren Voor de studenten zijn het vandaag wel andere tijden...al kunnen ze veel meer van hun lessen vergeten dan wij toen. Als student 3 de kan kwam ik per toeval terecht in wat later het CME (Centrum voor Menselijke Erfelijkheid) zou worden en waar ik gedurende jaren kon genieten van de unieke ervaring om met Herman Verresen en Herman Vanden Berghe te kunnen samenwerken, te discussiëren en vooral veel bij te leren en te lachen... Roger Eeckels, hoofd van de dienst Kindergeneeskunde, maande me enkele jaren later aan om naar het buitenland te gaan. Om zijn voorstel te concretiseren schreef hij een brief naar de decaan van de afdeling Kindergeneeskunde in Stanford, Norman Kretchmer, en in augustus 1968 vertrok ik met een beurs van de BAEF (Belgian American Educational Foundation) voor wat later een 5 jaar durend verblijf zou worden aan deze prestigieuze Instelling. Ik was wel verplicht door de BAEF om de reis naar de VS per boot te maken. Als jonge vader moest ik, die letterlijk en figuurlijk bewogen boottocht, alleen doorstaan en moest ik vrouw en pasgeboren zoon tijdelijk achterlaten op de kaai in Rotterdam. Ons verblijf werd gezegend met nog twee kinderen ditmaal met Amerikaanse nationaliteit, wat later niet altijd een voordeel voor hen bleek te zijn. Mijn echtgenote verspreide haar kennis van de Franse taal onder tal van Amerikanen en was actief in The Kids Place in het mee-opvoeden van kinderen van studenten en personeel van de universiteit. Ze maakte van de gelegenheid ook gebruik om er te leren auto rijden met een begrijpender en geduldiger coach dan ik. Na een jaar zeer intensieve training in de pediatrie, gevolgd door instaan voor genetische raadplegingen, werd ik door de geneticus Howard Cann verder geïntroduceerd in de menselijke genetica en in laboratorium technieken. Merton Bernfield zorgde er daarna voor dat mijn kennis van de celbiologie en van gesofistikeerde eiwit analyse aanvaardbaar werd. Mede o.m. door het vermoeden dat Trump ooit president van de VS zou worden, was

27 A.VESALIUS nr. 4 december 2017 nieuws van ALFAGEN 27 de beslissing om naar Leuven terug te keren voor de hand liggend. Herman Verresen bood mij na mijn terugkeer de lessen embryologie bij de tandheelkunde aan en Gerard Van der Schueren stuurde me naar Mic Ostyn, directeur van het sportkot, om er anatomie te onderwijzen aan 1 ste jaar Kine studenten en initieel ook LO studenten. Vesalius zat toen al op mij te wachten. Regelmatig was er ook een verplicht bezoek aan de studenten van Parnasse in Dilbeek bij. De grote aantallen studenten verplichtten me wel om dit, spijtig genoeg, vooral ex-cathedra te doen, maar het was, behalve de honderden mondelinge examens, wel een heel positieve ervaring. Oud-studenten komen me daar nog regelmatig voor danken. Rector De Somer had er inmiddels voor gezorgd dat ik snel gewoon hoogleraar benoemd werd -toen kon dat nog- en mijn academische carrière was gestart. In de geneeskunde was er niet echt een nood aan genetica onderwijs. Sommige collega s van onze faculteit vonden dat zij daar wel iets konden over zeggen in hun lessen of vonden het eenvoudigweg niet nodig. Toch wel heel visionair voor die tijd. Onderzoek in de cel biologie en in de oorzaken van erfelijke ziekten, in het bijzonder muco en een paar kankers, werden naast de toepassingen van de DNA analyse in de diagnostiek van erfelijke ziekten en in prenatale diagnose mijn belangrijkste activiteiten. Mijn onderwijsactiviteit verplaatste zich naar de faculteit psychologie, waar men wel een meerwaarde zag in een cursus erfelijkheid. Toen de Leuvense onderzoeksrechter Raymond Decoux mij vroeg of we hem konden helpen met enkele DNA analyses in een rechtszaak was het laboratorium voor moleculaire analyse in gerechtszaken en historische vragen geboren. Naast een onbeschrijfelijke en boeiende ervaring door de contacten met overheden, politiediensten, rechters, echte of amateur historici, echte of pseudo-adellijke personages, gaven deze niet-medische activiteiten mij wel de mogelijkheid om op lezingen heel wat over DNA analyses te vertellen zonder het publiek, dat initieel eerder bang was van het gebruik van DNA in de medische sfeer, af te schrikken. Ik werd, weer per toeval denk ik, in het begin van de jaren 90 uitgenodigd door de Europese commissie om deel te nemen aan een vergadering over het mogelijke belang van variaties in de samenstelling van het DNA. Dit leidde tot de deelname van CME aan een EU gefinancierd project. Het was het begin van een hele reeks Europese projecten. Initieel als deelnemer en later als coördinator. Het verbeteren van de kwaliteit van de moleculair diagnostische testen voor mucoviscidose in Europa mondde in 2004 uit in een van de projecten waar ik bijzonder

28 28 fier op ben. EuroGentest, het Network of Excellence waaraan honderden laboratoria binnen en buiten Europa deelnamen. Dankzij dit netwerk en mijn activiteiten als secretaris-generaal en voorzitter van de ESHG slaagden we er in een klimaat te ontwikkelen in Europa en daarbuiten dat de kwaliteit van de genetische dienstverlening ingrijpend zou verbeteren. Al deze Europese activiteiten hebben me snel overtuigd dat medisch- en anders-geschoolde onderzoekers Europese en internationale samenwerking beschouwen als de meest natuurlijke zaak. Bij hen heeft Europa geen negatieve betekenis, wat spijtig genoeg nog niet leeft binnen de bevolking. Inmiddels zorgde het toeval ervoor dat we na meer dan 20 jaar muzikale inactiviteit, als Trio weer opstartten in Gent in Dat leidde dan tot nieuwe optredens, ook trouwens in november van dat jaar voor FarmaLeuven en ALFAGEN. In 2010 resulteerde dit ook in onze CD Benevolente in productie van Jean Blaute. Het overlijden in 2014 van mijn broer Guido, maakte een einde aan onze carrière als Trio, al kan je nog genieten van optredens van mijn zus Emmy. Gelukkig zijn er ook heel wat talenten in de jongere generaties van de verschillende takken van de familie die de muzikale traditie verderzetten. Bij lezingen voor Davidsfonds, Neos, OCRA of andere seniorenorganisaties kennen de mensen mij blijkbaar beter als lid van het Trio dan als geneticus. Dat pleit uiteraard niet voor mijn bekendheid als geneticus. Het geeft wel aan dat we ons onvoldoende realiseerden hoe belangrijk die ervaring als Trio voor ons is geweest en welk impact dat heeft gehad op ons epigenoom. Tijdens onze opleiding hebben we behalve in de eerste kandidatuur niet veel over DNA of cel biologie gehoord. Biochemie, fysiologie en andere vakken waren interessant vooral door hun eerder fokloristische aspecten dan door hun wetenschappelijke inhoud. Nochtans promoveerden wij in een maatschappij waarin de geneeskunde aan een belangrijke evolutie begonnen was. Het officieel erkennen dat luisteren naar en praten met patiënten ook een belangrijk aspect was van geneeskunst deed zijn intrede. Uiteraard hebben vele collega s hierop niet gewacht om zich sociaal te engageren op een niet-paternalistische wijze. Als oud-scout en zoon van een huisarts, die zijn praktijk bleef uitvoeren tijdens de tweede wereldoorlog in Molenbeek, was het bijna onvermijdelijk dat ik zou terechtkomen in Raden van Bestuur van patiënten organisaties - Muco, Huntington e.a. - of verenigingen die zich toelegden op de verbetering van de opvang en behandeling van patiënten Fonds Zeldzame Ziekten van de Koning Boudewijn Stichting, Biopontis Alliance, het revalidatie

29 A.VESALIUS nr. 4 december 2017 nieuws van ALFAGEN 29 Centrum Brussel, Fondation Maladies Rares France e.a. zonder mijn Voorzitterschap van Kom op tegen Kanker te vergeten. Ik moet u niet zeggen dat deze activiteiten, niet enkel boeiend en leerrijk waren en nog zijn, maar dat ze een onbeschrijfelijke ervaring betekenen om heel wat maatschappelijke situaties te kunnen begrijpen. Ook de rol die nature en nurture spelen in het oplossen of creëren van problemen in menselijke interacties leert men hierdoor wel beter begrijpen. Het is een ongelooflijk toeval en voorrecht dat ik de huidige genetische revolutie van dichtbij heb kunnen meemaken. De impact van die revolutie op de manier waarop de geneeskunde wordt toegepast is nu al zichtbaar en zal in de toekomst zeker nog indrukwekkender worden. Ik denk niet, zoals de voorzitter van een artsensyndicaat me recent zei, dat er in de toekomst nog alleen psychiaters en genetici zullen nodig zijn. Die uitspraak illustreert wel hoe onmisbaar genetica geworden is en dat de manier waarop ze haar expertise naar de patiënt brengt en de ethische vragen die ze voortdurend tracht te beantwoorden ook onvermijdelijk geworden zijn in de geneeskunde. Ikzelf ben nu zoals verwacht progressief geëvolueerd van arts, zonder veel klinische activiteit, naar patiënt en kan zo actief deelnemen om de kosten van de volksgezondheid door de vergrijzing van de bevolking te doen uit de pan rijzen een probleem waar ik wel nog tracht mijn steentje bij te dragen om er aanvaardbare oplossingen voor te vinden. Onze alumni vereniging, ALFAGEN, nog te weinig bekend bij de afgestudeerden, geeft ons de mogelijkheid om regelmatig te komen herbronnen en de razend snelle evolutie van de geneeskunde wat beter te kunnen begrijpen. De prijs die ik vandaag mag ontvangen zal hopelijk, samen met de bekendheid van voorgaande laureaten, ook bijdragen aan een betere bekendheid van wat ALFAGEN allemaal doet en hoe het de afgestudeerden in contact houdt met de Alma Mater. Moest Sinterklaas hier vandaag zijn hij zou zeggen: Er zijn dit jaar en voorgaande jaren geen stoute leden geweest bij ALFAGEN. Sta me toe, om te besluiten, ook de winnaars van de Prijs Prof. J. Vandepitte, Mam-sa-Ngol, te feliciteren. Deze prijs illustreert tevens concreet wat ALFAGEN allemaal kan bijdragen. Dank voor uw aandacht. em. prof. dr. Jean-Jacques Cassiman Leuven 6 december 2017

30 nieuws van ALFAGEN Ereleden Dokter AGTEN Clement Dokter BAEYENS Jean-P. Dokter BOULPAEP Emile Dokter COENEGRACHTS Jean Louis Em. prof. dr. COLLEN Desiré Dokter DAEMS Luc Dokter DE NEF Jaak Dokter DE PAEP Jan Dokter DEROOVER Marc Dokter DE WITTE Elisabeth Em. prof. dr. GEENS Chris Dokter GOES Frank Em. prof. dr. JAEKEN Jaak Dokter JAMAER Daniël Dokter KETELS Robert Em. prof. dr. KNOCKAERT Daniël Dokter KUMS Renilde Dokter LACQUET Françoise Dokter LEENDERS Joris Prof. Dr. LEGIUS Eric Dokter LEONARD André Em. prof. dr. LERUT Antoon Dokter LUMEN Christiaan Prof. Dr. MENTEN Joannes Dokter NIETVELT Gustaaf Prof. Dr. OPDENAKKER Ghislain Dokter RUTTEN Jacques Em. prof. dr. STEENO Omer Prof. Dr. THOMEER Michael Dokter VAN DER DONCK Paul Em. prof. dr. VAN DE WERF Frans Prof. Dr. VAN HOOTEGEM Philippe Dokter VAN MOL Christine Prof. Dr. VAN RAEMDONCK Dirk Dokter VAN RANSBEECK Hilde Dokter VANSTEENKISTE Maria Dokter VERHOEVEN Eric Prof. Dr. VERSLYPE Chris Prof. Dr. WESTHOVENS Rene Dank aan alle "Ereleden" die ons de voorbije jaren reeds meerdere malen hun steun aanboden. Hier plaatsen wij natuurlijk nog de lijst uit 2017! Wij rekenen op al deze collegae om ook in 2018 ALFAGEN een extra duwtje in de rug te geven. Laat hun voorbeeld vooral een uitnodiging zijn aan nog vele andere alumni. om onze vereniging op deze wijze een warm hart toe te dragen. De gewone ledenwerving is net van start gegaan en de ereleden doen hier graag nog een schepje boven op. Heel veel dank daar voor. Doorheen het jaar zorgen onze mensen van het secretariaat voor een VIP behandeling van de ereleden. em. prof. dr. Chris Geens Voorzitter ALFAGEN

31 A.VESALIUS nr. 4 december 2017 nieuws van de faculteit Infodag van de Faculteit Geneeskunde op zaterdag 17 maart 2018 Ook dit jaar bereidt de Faculteit Geneeskunde zich voor op een toevloed aan mogelijke toekomstige studenten, vergezeld van mama, papa, oma, opa, broer en zus. De infodag op 17 maart is immers het uitgelezen moment om het ruime onderwijsaanbod van de faculteit van naderbij te inspecteren. Bovendien vinden er verschillende infosessies plaats en kan men kennismaken met de gebouwen, de professoren en de studenten op campus Gasthuisberg. Naast de gebruikelijke infosessies van de vier bacheloropleidingen aan de faculteit (Tandheelkunde, Geneeskunde, Biomedische Wetenschappen en Logopedische Wetenschappen), zijn er dit jaar ook een aantal meer interactieve sessies voorzien. Enerzijds nodigt de vernieuwde campus, waar nu ook het nieuwe ALO-gebouw haar schaduw over werpt, uit tot verkennen. Rondleidingen in ALO, wat een acroniem is voor Alma, Leercentrum en Onderwijstoren, mogen dus niet ontbreken. Het Leercentrum prof. Désirée Collen dat de vernieuwde bibiliotheek 2Bergen huisvestigt opent zelfs speciaal haar deuren om de trappelende abituriënten en hun gevolg te verwelkomen. Een andere nieuwigheid zal de simulatie-demo zijn; achter gesloten deuren simuleren de student-opleiders van het vaardigheidscentrum een noodsituatie met inbegrip van de gepaste reactie, dat kan een beenbreuk zijn maar ook bijvoorbeeld een hevige bloeding ten gevolge van een terroristische wandaad. Een ideaal proevertje voor elke student die interesse heeft in het redden van levens. Tot slot zal ook diversiteit aan de faculteit meer centraal worden gesteld. Zo wordt er een wereldpunt georganiseerd waar anderstalige ouders van studenten terecht kunnen met vragen in hun eigen taal. Voor het leeuwendeel van de opleidingen moeten de studenten het Nederlands gemachtigd zijn, maar dat betekent niet altijd dat hun ouders dat zijn, topinstituten zoals de KU Leuven en het UZ Leuven wekken natuurlijk altijd buitenlandse interesse op. Ondanks deze nieuwigheden blijven ook de rondleidingen in het Universitaire Ziekenhuis behouden, alsook de rondleidingen in de praticalokalen van biomedische en logopedische en audiologische wetenschappen en de gebruikelijke infosessies en infostands over de masteropleidingen. Ook de alumnilounge, die steeds rust en reflectie bracht op deze drukke infodag, blijft behouden, zij het wel onder een andere formule. Het oude Vesalius -vergaderlokaal op het 4 de niveau dat daar klassiek voor werd voorzien, werd immers volledig herschapen tot een fonkelnieuwe werk-, balie- en ontvangstruimte voor de de dienst onderwijs-en studentenadministratie. Maar niet getreurd, verandering is vaak de moeder van verbetering en ook nu lijkt het er op dat we van een verbetering kunnen spreken. Er werd namelijk gehoor gegeven aan de aloude oproep van ALFAGEN om meer strategisch opgesteld te worden. De nieuwe locatie van de alumnistands zal centraler zijn en dichter bij de bedrijvigheid van de dag, zonder af te doen aan de eigenheid en sereniteit van vorige jaren. Het spreekt voor zich dat een geslaagde Alumni-stand niet werkt zonder een aantal enthousiaste alumni met een eigen ervaring binnen de KU Leuven, daarom wordt ook dit jaar, net zoals altijd, de aanwezigheid van alumni bijzonder op prijs gesteld. Want tussen al het rumoer, de schitterende infosessies en de blinkende nieuwe vloertegels is een toekomstige student toch nog vaak op zoek naar oprechte getuigenissen en een waar verhaal om op die manier goed voorbereid aan zijn of haar eigen toekomst te beginnen. Reinout Moens, Externe Relaties & Communicatie Faculteit Geneeskunde 31

32 Fundraising dinner Leuvens Kankerinstituut Op zaterdag 25 november 2017 organiseerde het Leuvens kankerinstituut (LKI) haar jaarlijkse fundraising dinner in de Universiteitshal van de KU Leuven. 32 Tijdens een voorafgaande academische zitting gaf LKI-voorzitter Michel Delforge meer uitleg over de werking van het LKI, met focus op een aantal speerpunten. Toponderzoeker Diether Lambrechts belichtte de nieuwste perspectieven in kankeronderzoek en kankerzorg. Rector Luc Sels en bestuursvoorzitter Wim Robberecht spraken hun engagement en steun uit namens het beleid van KU Leuven en UZ Leuven. VRT-anker Wim De Vilder was moderator. Na een boeiende zitting konden de 360 gasten genieten van een gastronomisch diner in het prachtige kader van de Jubileumzaal. Professor Eric Van Cutsem leidde de avond in goede banen en professor Dirk De Wachter hield een gesmaakte tafelrede over Geluk. Het LKI-bestuur blikt terug op een inspirerende en hartverwarmende avond en dankt alle gasten voor hun aanwezigheid en steun. Dank ook aan alle schenkers voor de extra giften en aan het Universiteitsfonds voor de adviezen en ondersteuning. Deze benefietavond was enkel mogelijk dankzij een aantal bijzondere partners: Carpe Diem nv, Wijnhuis Boutelegier, Coca-Cola, Mirte en Estée Lauder. Shutterstock

33 A.VESALIUS nr. 4 december 2017 in de rand van ALFAGEN 2018 = 50 jaar na mei 68 Waarschijnlijk is het zinvol om aan de huidige en de eerstkomende generatie studenten even uit te leggen wat mei 68 eigenlijk was en hoe dit er zat aan te komen Anders denken zij misschien wel dat dit een studentikoze versie van de Bende van Nijvel was. De universiteit heeft hier een grote taak om tekst en uitleg te geven op een begrijpelijke en gepaste wijze. 33 En zie, onze vrienden van ACCO, doorheen alle generaties van studenten bekend brachten in 2010 een mooi boek uit "Geschiedenis van een studentencoöperatie ( )" ter gelegenheid van hun 50 jarig bestaan. Via de geschiedenis van hun bedrijf slagen de auteurs erin om ook te vertellen hoe die studenten beweging toen in elkaar zat en hoe staken en betogen tot de dagelijkse geschiedenis van het studentenleven behoorde. Het is hier heel duidelijk dat Leuven in die dagen echt rijp was voor mei 68. Het stukje hiernaast resumeert heel kort het ganse verhaal en verwijst ook naar het huidige aanbod Wie kent Acco nog? Eind jaren 1950 ontstond bij een paar studenten de idee om goedkoop en efficiënt studiemateriaal te verdelen onder de Leuvense studenten. Dit initiatief groeide uit tot de Academische Coöperatieve (AcCo), waar vandaag al meer dan coöperanten aan hebben bijgedragen. De coöperatieve omvat vandaag een eigen wetenschappelijke uitgeverij (met niet alleen cursussen voor de studenten, maar ook jaarlijks meer dan 100 nieuwe boektitels én een ruim aanbod digitale leermiddelen op het Sofia-platform), 5 winkelpunten (Leuven, Heverlee, Antwerpen, Gent, Kortrijk), en een moderne drukkerij in Herent (digitaal en offset). Misschien heeft ook ú nog een Acco-aandeel? Dan kan u vandaag nog steeds rekenen op de leden-prijs op cursussen, acco-boeken en een ruime selectie kantoormateriaal! Laat uw aandeel opfrissen in één van de winkels en geniet vandaag nog altijd de voordelen waarvoor u reeds vroeger een bijdrage betaalde. Meer info over het bedrijf Acco en de uitgebreide catalogus vindt u op Een aparte business unit is sinds 2006 opgericht om de medische klanten te verwennen: Twee medewerkers van de vroegere Fonteyn Medical boekhandel beantwoorden er graag al uw vragen over medische literatuur.

34 34 Wat de universiteit nu verder dit jaar nog in petto heeft om mei 68 in gedachte te brengen hopen wij allen de komende weken en maanden te weten. Voor ons studenten uit die tijd, die op de eerste linie stonden en tussen de opgebroken kasseien en spuitwagens van de rijkswacht lessen zagen wegvallen en examens uitgesteld worden. Eigenlijk was er in die tijd alle dagen ambiance in Leuven. Wij houden er toch een schitterende Vlaamse universiteit aan over en zagen het stopzetten van de meer dan dreigende verfransing van deze regio. Vinden wij alle details van dit verhaal nu uitgebreid terug op het internet of is het ook de moeite om hier of daar eens een leuk boek bij de hand te hebben over die bewogen mei dagen? Het verhaal van ACCO stelt ook een beetje de vraag naar de kans op het voortbestaan van boeken en natuurlijk boekhandels. Het zal waarschijnlijk aan ons zelf wat liggen, maar persoonlijk ruik ik nog graag een nieuw boek en kan ik het niet laten om mijn reeds uitgebreide collectie nog aan te vullen. Om kandidaten te verleiden brengen wij nog even enkele werken onder de aandacht die wij reeds eerder voorstelden. in de sfeer van Mei 68 is "Van mensen en muizen" over 50 jaar Nederlandstalige faculteit zeker een aanrader (zie eerdere bespreking in A.Vesalius jrg 29/). Net in de actualiteit geweest en mooi aanbod in ons vorig nummer "De lange tocht", er is hoop in de strijd tegen kanker. prof. Johan Swinnen. Een zeer boeiend en beklijvend werk, zeker voor wie zelf aan kanker lijdt, één op drie mensen wordt er persoonlijk in zijn/haar leven mee geconfronteerd, of wie er in zijn directe omgeving of praktijk mee worstelt. Ik zelf heb het boekje net uit en zou er zo terug aan beginnen. (zie hierover ook vorig nummer van dit tijdschrift. ACCO is er vooral voor studenten en dat is waar, maar ook praktijkvoerende artsen komen er best aan hun trekken. Studenten vinden er nog steeds heel wat van hun cursussen en recent zag ik er ook" Compendium Geneeskunde" voor studenten door studenten. Blijkbaar zijn er toch nog studerenden die graag iets in hun handen nemen want dit vierdelig werk is al aan een vijfde druk toe. En tot slot zijn studenten cursussen, wanneer zij tenminste met zorg zijn aangeboden door de professoren ook nog zeer leerrijk voor praktiserende artsen die hun kennis wensen op te frissen. Voorbeeld daarvan is het boek over celbiologie en metabolisme van prof Frans Schuit. Wij houden onze alumni dus graag op de hoogte van wat de KU Leuven de komende weken en maanden rond mei 68 te bieden heeft, en wij breken regelmatig een lans om het goede boek in huis te halen. Chris Geens

35 A.VESALIUS nr. 4 december 2017 kunst, cultuur en reizen Fonds Kind en Orgaantransplantatie Prof. Dr. R. Van Damme-Lombaerts Uitnodiging Geachte collega, beste muziekliefhebber, Ter gelegenheid van mijn emeritaat in oktober 2011 werd het Fonds Kind en Orgaantransplantatie opgericht met als primaire doelstelling zowel wetenschappelijke als psychosociale aspecten van transplantatie bij kinderen financieel te steunen. Kinderen waarvan de nier, lever of darm niet meer normaal functioneert, kunnen sinds een aantal jaren geholpen worden door een transplantatie. Het Fonds beoogt de overleving en de kwaliteit van leven bij deze kinderen permanent te verbeteren. Daartoe wil het Fonds onderzoek in het domein van transplantatie bevorderen en doorgedreven preventie van orgaanfalen bij kinderen met ernstig nier-, lever- of darmziekte mogelijk maken. 35 Een transplantatie heeft een impact op het hele gezin: het hele gezin is zowat mee getransplanteerd en heeft behoefte aan ondersteuning en deskundige begeleiding. Het Fonds heeft als doel hierbij gezinnen te helpen waar nodig. Om die reden organiseert het fonds regelmatig benefietevenementen en ook in 2018 willen wij die traditie verderzetten met het concert Variations on a Persian Theme, een uniek muzikaal programma gebracht door het ensemble HaftCraft o.l.v. Bert Helsen. Fagot, strijkers en sopraan, dat zijn de instrumenten waarmee HaftCraft allen topmusici van het Nationaal Orkest van België - het publiek niet alleen een

36 36 muzikale ervaring biedt, maar ook een culturele beleving. Variations on a Persian theme is een concept dat bruggen bouwt tussen Iraanse composities en Westerse klassieke muziek. Elke creatie draagt op zijn manier aspecten in zich van Iraanse volksmuziek of klassieke Iraanse muziek, en speciaal voor haar Leuvens publiek brengt het ensemble een wereldcreatie van de Iraanse componist Vahid Taremi. Hoewel de Belgisch-Albanese sopraan Ana Naqe de liederen in het Farsi zingt, neemt ze het publiek op haar klanken mee in herinneringen, emoties, geschiedenis en actualiteit. Wat Variations on a Persian Theme zo sterk maakt, is haar muzikaal-hybride aard, de zorg voor de andere cultuur, de aandacht voor het andere. Dit concept brengt jou, muziekliefhebber, iets nieuws dat wij met u graag willen delen op 9 februari 2018 om 20 u. in de Leuvense Begijnhofkerk. Kaarten voor dit concert zijn vanaf heden in voorverkoop online te verkrijgen aan 20 euro per persoon via, of via naar universiteitsfonds@kuleuven.be. Kaarten aan kassa: 25 euro. Met vriendelijke groeten, Prof. Dr. Rita Van Damme-Lombaerts Shutterstock

37 A.VESALIUS nr. 4 december 2017 kunst, cultuur en reizen HENRI KOCH Biologicus studax zoologicus vivax cum animalibus vixit semper non dixit. Aan de jongste vorser uit Herck-de-stad vroeg men in t evolutionair debat: stemt t creationisme u tevree? maar Koch schudde bedenkelijk: nee. 37 Henri wou de kennis vernieuwen van de werking van vissenkieuwen de visser riep: kom je mee in zee? maar onze Koch schudde van nee. Het examen was geen pretje n student met een pen in zijn pochetje dacht: zo lijk ik een slimme kadee maar Koch die schuddebolde: nee. Bij t splitsen van de faculteit zei men tot hem: t is nu de tijd, gij doet toch mee met Josuë? maar Koch die schudde heftig: nee. Toen t vorserswerk was afgerond en hij plots voor Sint Pieter stond sprak die: kom jij maar in de hemel mee en Koch antwoordde: ik zeg niet nee. Dirk Lahaye Emeritus buitengewoon hoogleraar in de sociale geneeskunde

38 38 Belgische primeur met nieuwe generatie hartkleppen in UZ Leuven UZ Leuven is het eerste Belgische ziekenhuis dat een biologische hartklep met een langere duurzaamheid aanbiedt aan zijn patiënten. Op 5 september 2017 kreeg een vijftiger met een actieve levensstijl als eerste patiënt in België het nieuwe type hartklep. De ontwikkeling van de nieuwe klep gebeurde op basis van jarenlang onderzoek door Leuvense cardiochirurgen. Runderweefsel De nieuwe Inspiris-hartklep is gemaakt van runderweefsel bewerkt met een nieuwe conserveringstechnologie. Die zorgt voor minder kalkafzetting en bijgevolg minder slijtage. Bovendien kan het nieuwe type klep droog bewaard worden in plaats van, zoals nu gebeurt, in een vloeistof. De bewaarvloeistof voor andere hartkleppen is licht toxisch en moet daarom net voor het inbrengen in het lichaam grondig afgespoeld worden. Bij de nieuwe hartklep hoeft dat niet en dus kan de chirurg ze sneller en vlotter inbrengen. Ook nieuw is dat de Inspiris-klep een flexibel en uitzetbaar randje heeft, waardoor een eventuele vervanging op latere leeftijd makkelijker met een katheter via de lies kan. Jongere patiënten Prof. dr. Bart Meuris, hartchirurg in UZ Leuven: Vroeger lag de leeftijdsgrens voor een biologische hartklep op minimaal 70 jaar, tegenwoordig geven we ze ook aan mensen van 65 of 60. Het ziet ernaar uit dat we met dit nieuwe type ook vijftigers en jonge zestigers kunnen laten profiteren van de voordelen van een biologische hartklep, zonder dat ze op latere leeftijd moeten terugkeren voor een tweede hartklepvervanging. Mocht dat toch nodig zijn,

39 A.VESALIUS nr. 4 december 2017 nieuws uit UZ Leuven dan hoeven ze met dit nieuwe type geen openhartoperatie meer te ondergaan, maar kan het eenvoudiger via een katheter in de lies. We zijn er trots op dat we met ons jarenlange onderzoek aan de wieg staan van de nieuwe ontwikkelingen op het vlak van biologische hartkleppen. De levensverwachting neemt toe, waardoor een zestiger van vandaag veel kans heeft om negentig te worden. Het is dus belangrijk dat we blijven sleutelen aan biologische hartkleppen die zo lang mogelijk meegaan. De terugbetaling van de Inspiris-hartklep is gepland vanaf Ondertussen kan UZ Leuven voor een geselecteerde groep patiënten wel al gebruikmaken van de nieuwe hartklep. Professor Meuris: We denken dan vooral aan patiënten tussen de 50 en 65 jaar. Oudere patiënten zijn voorlopig uitstekend geholpen met de huidige biologische hartkleppen. Nieuwe techniek om borsttumor te lokaliseren 39 In UZ Leuven gebruikt men sinds kort een magnetisch zaadje, ingebracht in de borsttumor, om de exacte plaats van de tumor te bepalen bij een borstsparende operatie. Het zaadje, dat wordt ingebracht door de radioloog, heeft een aantal voordelen ten opzichte van een metalen draad, de standaardtechniek om de tumorpositie te bepalen. Voor de patiënt is de techniek met het zaadje minder pijnlijk en vooral comfortabeler, omdat het inbrengen ervan niet op de dag van de operatie zelf hoeft. De workflow voor de chirurg wordt efficiënter en ook technisch is het eenvoudiger om de tumor uit de borst te halen. Niet-voelbare borsttumoren Gemiddeld 1 op de 3 borsttumoren die vandaag ontdekt worden, zijn niet voelbaar. Dat is een probleem voor de borstchirurg, die bij een borstsparende operatie de positie van het borstletsel moet kunnen bepalen vooraleer het te kunnen verwijderen. Vrouwen met een niet-voelbare borsttumor gaan daarom de ochtend van hun operatie eerst naar de radioloog, die onder echogeleiding een metalen draadje in de tumor plaatst. Dankzij die draad weet de chirurg waar de tumor zich in de borst bevindt. De metalen draad heeft een aantal beperkingen. De patiënt moet op de ochtend van haar operatie, op een moment dat ze nuchter en meestal gestresseerd is, eerst naar radiologie. Bovendien voelt de metalen draad niet comfortabel. Voor de chirurg is de draad in de borst een logistieke hindernis: het is onzeker wanneer de patiënt naar het operatiekwartier kan komen, omdat de wachttijden bij de radioloog variëren. Prof. dr. Ann Smeets

40 40 De radioloog plaatst op voorhand een klein magnetisch zaadje in de tumor. Tijdens de operatie gebruikt de borstchirurg een probe die met een magnetisch veld de tumor heel precies kan terugvinden. Magnetisch veld Sinds kort gebruiken radiologen in UZ Leuven een andere manier om de tumor te lokaliseren: ze plaatsen een magnetisch zaadje niet groter dan een rijstkorrel in de tumor met behulp van een dunne naald. Tijdens de operatie gebruikt de borstchirurg een instrument, vergelijkbaar met een dikke stift, dat met een magnetisch veld de tumor heel precies kan terugvinden. Het plaatsen van het magnetische zaadje, niet groter dan 1 op 5 mm, kan een dag of zelfs enkele weken voor de operatie, wat comfortabeler is voor de patiënt. Dankzij de nieuwe techniek kan de chirurg de operatie en workflow nauwkeuriger inplannen. Omdat de plaatsbepaling nauwkeuriger kan, moet de borstchirurg ook minder weefsel uit de borst halen om de tumor te verwijderen. Prof. dr. Ann Smeets, borstchirurg in UZ Leuven: Voor een patiënt is het soms lang wachten op de ochtend van haar borstsparende operatie. Vaak moet ze én naar een isotopenonderzoek om de sentinelklier te bepalen én naar de radioloog om met de draadtechniek de exacte plaats van de tumor vast te leggen. Dankzij de nieuwe techniek met het magnetische zaadje kan de patiënt de ochtend van haar operatie rechtstreeks naar het operatiekwartier. Voortrekker in Europa Het magnetische zaadje, de Magseed, kreeg in september 2017 de Europese CE-goedkeuring. UZ Leuven was het eerste ziekenhuis in Europa om de techniek te gebruiken, ondertussen volgden andere landen. Voor de Benelux is UZ Leuven het enige borstcentrum dat gebruik maakt van de nieuwe lokalisatietechniek. Er bestaat al wel een gelijkaardige methode om een radioactief geladen zaadje in de tumor in te brengen, maar in UZ Leuven en in de rest van België gebruikt men die niet omwille van de heel strikte logistieke voorschriften die zorgverleners moeten hanteren wanneer ze werken met radioactief geladen materialen. Voorlopig is er voor de techniek met het magnetische zaadje nog geen terugbetaling door het Riziv. In oktober 2017 konden 8 patiënten in UZ Leuven gebruikmaken van de nieuwe techniek, wat het hoogste patiëntenaantal is van alle Europese ziekenhuizen.

41 A.VESALIUS nr. 4 december 2017 programma s permanente vorming en alumni-activiteiten u i t n o d i g i n g HISTARUZ VERTELT EEN REEKS LEZINGEN BIEDT EEN HISTORISCH INZICHT IN DE EVOLUTIE VAN DE MEDISCHE WETENSCHAP, MET AANDACHT VOOR DE LEUVENSE INBRENG. D O N D E R D A G 8 F E B R U A R I Em. prof. dr. Toni Lerut Harvey Cushing in Flanders Fields De naam Cushing is onlosmakelijk verbonden met het gelijknamige syndroom en ziektebeeld, maar de verdiensten van Harvey Cushing reiken verder dan dat. Zo was hij een chirurg, die wereldwijd erkend wordt als de vader van de neurochirurgie. Bovendien was hij in zijn tijd een van de meest vermaarde Vesaliuskenners, zo niet dé meest vermaarde. Nog minder bekend is dat deze Amerikaanse arts tijdens de Eerste Wereldoorlog de Derde Slag om Ieper van wel heel kortbij meemaakte. Harvey Cushing in Vlaamse velden 41 PROGRAMMA OP DONDERDAG 8 FEBRUARI tot uur vrij bezoek aan het museum tot uur lezing in auditorium AZC (campus Sint-Rafaël) - inleiding door prof. dr. Chantal Mathieu, diensthoofd endocrinologie - lezing door em. prof. dr. Toni Lerut tot uur gezellig samenzijn met een drankje LOCATIE museum Histaruz Kapucijnenvoer Leuven PARKEERGELEGENHEID parking Sint-Jacob Sint-Jacobsplein 3000 Leuven MUSEUM HISTARUZ Historisch archief UZ Leuven Een unieke verzameling van materialen, instrumenten, teksten en foto s brengt een volledig heringerichte verpleegeenheid uit de jaren 50 weer tot leven. Zet een stap in het boeiende verleden van UZ Leuven. INSCHRIJVEN Voor het bijwonen van de lezing: graag een bevestiging vóór 5 februari 2018 via naar communicatie@uzleuven.be of tel Inschrijven voor het museumbezoek is niet nodig. INFO Ontwerp & realisatie: dienst communicatie UZ Leuven

42 De stuurgroep Kennis & Maatschappij van Alumni Lovanienses nodigt u en uw partner op donderdag 8 februari van harte uit voor een panelgesprek over Mecenaat stuurt mee de koers van de universiteit 42 in de promotiezaal van de KU Leuven, Naamsestraat 22 te Leuven. Onze universiteit is een gemeenschap. Schenkers zijn daar een onmisbaar deel van, want ze helpen ons bij de realisatie van onze ambities. Ze helpen grenzen verleggen. Door ons te steunen kunnen de mecenassen duidelijk mee de koers bepalen. Uit de Kerstwens van Rector Luc Sels. Waarom geven mensen aan de KU Leuven? Wat doet de KU Leuven met deze giften? Wat is de impact ervan? De heer Frans baron van Daele, voorzitter van de vzw Alumni Lovanienses en mevrouw Isabel Penne, directeur van het Universiteitsfonds - het centrale orgaan voor mecenaat en sponsoring aan de KU Leuven - lichten het thema toe. Jan Hautekiet, bestuurslid van Alumni Lovanienses vzw en voorzitter van Alumni Letteren Leuven vzw interviewt prof. em. Désiré Collen, mecenas, dhr. Gerrit Tulkens en dhr. Peter Tulkens die samen het Tulkens-Dehaeseleer Fonds hebben opgericht, en prof. Johan Swinnen, kankeronderzoeker, die van Leuven naar Compostella km aflegde, Uit dankbaarheid en respect voor mijn zoon maar ook als eerbetoon voor alle kankerpatiënten. Programma: 19u30 Ontvangst en registraties 19u50 Welkom door Frans baron van Daele, Voorzitter Alumni Lovanienses vzw 20u00 Inleiding door mevr. Isabel Penne: "Mecenaat stuurt mee de koers van de universiteit." 20u20 Panelgesprek met prof.em. Désiré Collen, dhr. Gerrit Tulkens, dhr. Peter Tulkens en prof. Johan Swinnen onder de leiding van bestuurslid Jan Hautekiet: "Waarom geven mensen aan de KU Leuven? Wat is de impact van die giften?" 21u00 Gelegenheid tot het stellen van vragen 21u15 Slotwoord door Frans baron van Daele en afsluitend drankje in de Jubileumzaal, aangeboden door Alumni Lovanienses vzw en de KU Leuven Kennis en Maatschappij Naamsestraat 22 B-3000 Leuven Tel km@alum.kuleuven.be

43 A.VESALIUS nr. 4 december 2017 programma s permanente vorming en alumni-activiteiten SCHISISTEAM Zorgprogramma Schisis van de Lip, Kaak en Verhemelte Geachte Gaarne nodigen wij U uit op de lessenreeks schisis voor het academiejaar , georganiseerd door het schisisteam van het UZ Leuven. Alle geïnteresseerden (perifere behandelaars, assistenten, stafleden, verpleegkundigen,..) zijn welkom (de assistenten in opleiding van de diensten MKA, NKO-GH, Orthodontie worden zeker verwacht). Locatie : AUD. AZK - UZ. St. Rafaël - blok G van 20u00 tot 22u00 (ingang via de hoofdingang van het UZ St. Pieter Brusselsestraat 69 te 3000 Leuven) Les 1: Donderdag 22 februari 2018 Onderwerp: Diagnose en behandeling van velopharyngeale insufficiëntie, en psychologische begeleiding bij schisis Programma: C. Scheerens: spraakkenmerken van schisis en logopedische begeleiding (40 ) G. Hens: heelkundige behandeling van velopharyngeale insufficiëntie (20 ) Y. Antonis: psychologische begeleiding bij schisis (20 ) Discussie Les 2: Donderdag 29 maart 2018 Onderwerp: schisis: tanden, tandenstand en kaakrelatie bij schisis Programma: C. Vergalle: tandheelkundige aspecten (30 ) A. Verdonck: orthodontische aspecten (30 ) T. Dormaar: kaakchirurgische aspecten (botent, osteotomieën) (30 ) Discussie Accreditering werd aangevraagd. Aan de deelnemers zal een schriftelijk bewijs van aanwezigheid worden gegeven. Voor bijkomende informatie en vragen: nicole.iwens@uzleuven.be tel (Ma, Di, Do) 43 Hoofd- en eindredactie: Chris Geens Redactieraad: Chris Geens, Fons Verdonck, Jaak Jaeken, Anouk De Smet, Chris Mertens, Dirk Van Raemdonck en Sonja Wuyts Coverfoto: Nick Ervinck - study for AGRIEBORZ, Lay-out & druk: Drukkerij Van der Poorten - Leuven Verantwoordelijke uitgever: Chris Geens, ON2 Campus Gasthuisberg Herestraat 49 bus Leuven colofon

44 ALFAGEN vereniging van ALumni van de FAculteit GENeeskunde ON2 Campus Gasthuisberg Herestraat 49 bus Leuven Tel / info@alfagen.be Vernieuwing lidmaatschap 2018! Lidmaatschap 2018: 50 Erelid: 150 Afgestudeerd vóór 1977: 35 Afgestudeerd in 2015, 2016 of 2017: 30 Laatste fase basisopleiding arts: Laatste fase BMW: Werkzaam in een ontwikkelingsland: GRATIS GRATIS GRATIS Uw bijdrage voor het lidmaatschap 2018 is welkom op rekening van 'ALFAGEN vzw' met vermelding van 'LIDGELD 2018' en uw MD-NUMMER IBAN: BE en BIC: KREDBEBB Ontwikkelingshulp geneesheren en apothekers Alumni Leuven ON2 - Campus Gasthuisberg Herestraat 49 bus Leuven Tel / info@alfagen.be Bijdragen voor de actie Medische Ontwikkelingshulp zijn steeds welkom op rekening van Ontwikkelingshulp Geneesheren en Apothekers-Alumni Leuven IBAN: BE en BIC: KREDBEBB Meer info op ***Stortingen van minimum 40 euro zijn fiscaal aftrekbaar*** Coördinatie: Vereniging van de Alumni van de Faculteit Geneeskunde van de KU Leuven ON2, Herestraat 49 bus 400, 3000 Leuven Tel Verantwoordelijke uitgever: Chris Geens, ON2 Campus Gasthuisberg Herestraat 49 bus Leuven